ĐẶT vấn đề

TỔNG QUAN

Đặc điểm về lứa tuổi học sinh trung học phổ thông

*Tuổi thanh niên kéo dài từ 14, 15- 25 tuổi, được chia thành 2 thời kì:

- 14,15  17,18 tuổi: thanh niên mới lớn (Học sinh trung học phổ thông)

- 17,18  25 tuổi: tuổi thanh niên (giai đoạn 2 của tuổi thanh niên)

- Tuổi đầu thanh niên là thời kì đầu đạt được sự tăng trưởng về mặt thể lực

- Nhịp độ tăng trưởng về chiều cao và trọng lượng đã chậm lại

- Đa số các em đã vượt qua thời kì phát dục

Sự phát triển của hệ thần kinh diễn ra với những thay đổi quan trọng, nhờ vào cấu trúc phức tạp bên trong của não và sự tiến triển của các chức năng não bộ.

1.1.1 Đặc điểm của hoạt động học tập

Hoạt động học tập đòi hỏi tính tích cực, năng động, sự phát triển mạnh của tư duy lý luận

Hình thành hứng thú học tập liên quan đến xu hướng nghề nghiệp

Hứng thú học tập được thúc đẩy, bồi dưỡng bởi động cơ mang ý nghĩa thực tiễn, sau đó mới đến ý nghĩa xã hội của môn học

*Tích cực: thúc đẩy các em học tập và đạt kết quả cao các môn đã lựa chọn

*Tiêu cực: chỉ quan tâm đến môn học liên quan đến việc thi mà sao nhãng các môn học khác

1.1.2 Đặc điểm của sự phát triển trí tuệ

- Tri giác có mục đích đã đạt tới mức rất cao

Ghi nhớ có chủ định đóng vai trò quan trọng trong hoạt động trí tuệ, trong khi đó, vai trò của ghi nhớ logic trừu tượng và ghi nhớ ý nghĩa ngày càng trở nên nổi bật hơn.

- Các em đã tạo được tâm thế phân hoá trong ghi nhớ

Các em đã có sự thay đổi đáng kể trong tư duy, với khả năng tư duy lý luận và tư duy trừu tượng một cách độc lập Điều này giúp các em phát triển tư duy chặt chẽ, có căn cứ và mang tính nhất quán.

1.1.3 Sự phát triển của tự ý thức

- Chú ý đến hình dáng bên ngoài

- Quá trình tự ý thức diễn ra mạnh mẽ, sôi nỗi, có tính đặc thù riêng

Sự tự ý thức của thanh niên phát sinh từ yêu cầu của cuộc sống và hoạt động, khi họ đảm nhận những vị trí mới trong tập thể và thiết lập các mối quan hệ mới với thế giới xung quanh Điều này đòi hỏi họ phải nhận thức rõ về đặc điểm nhân cách của bản thân.

- Các em không chỉ nhận thức về cái tôi của mình trong hiện tại mà còn nhận thức về vị trí của mình trong xã hội, tương lai

- Có thể hiểu rõ những phẩm chất nhân cách bộc lộ rõ và những phẩm chất phức tạp, biểu hiện những quan hệ nhiều mặt của nhân cách

Có khả năng đánh giá các cử chỉ và hành vi riêng lẻ, đồng thời nhận diện từng thuộc tính cá nhân, giúp hiểu rõ hơn về nhân cách tổng thể của bản thân trong bối cảnh các thuộc tính nhân cách khác nhau.

1.1.4 Giao tiếp và đời sống tình cảm

- Giao tiếp trong nhóm bạn

- Tuổi thanh niên mới lớn là lứa tuổi mang tính chất tập thể nhất

- Ở lứa tuổi này, các em có khuynh hướng làm bạn với bạn bè cùng tuổi

- Các em tham gia vào nhiều nhóm bạn khác nhau.

Vị trí môn học Giáo dục thể chất trong nhà trường

Thể dục thể thao (TDTT) không chỉ là quyền lợi mà còn là trách nhiệm của mỗi công dân yêu nước Tập luyện TDTT là phương pháp hiệu quả, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe Như Bác Hồ đã từng chia sẻ: “Tự tôi ngày nào cũng tập”, điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì thói quen tập thể dục hàng ngày.

Nhận thức rõ vai trò quan trọng của thể dục thể thao đối với con người, Đảng và Nhà nước đã chú trọng đến việc giáo dục toàn diện cho thế hệ trẻ Mục tiêu này nhằm tạo điều kiện cho học sinh phát triển trí tuệ, thể chất, tinh thần phong phú và đạo đức trong sáng Việc chăm sóc sức khỏe thể chất cho học sinh không chỉ góp phần tạo nguồn nhân lực mới phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước mà còn hỗ trợ phát triển trí tuệ Việt Nam, phù hợp với chiến lược công tác giáo dục thể chất.

Thế hệ trẻ đang trong giai đoạn phát triển toàn diện, cần cân bằng giữa thể chất và tinh thần Giáo dục thể chất (GDTC) không chỉ giúp học sinh nâng cao kiến thức và tiếp thu khoa học kỹ thuật mà còn tạo điều kiện cho việc rèn luyện sức khoẻ qua các môn thể thao Việc rèn luyện này không chỉ giúp hoàn thiện bản thân mà còn phát huy sở trường và năng khiếu, từ đó nâng cao thành tích thể thao.

GDTC là một phần thiết yếu của hệ thống Giáo dục quốc dân, đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển toàn diện cá tính và nhân cách của học sinh Nó giúp hình thành những phẩm chất cần thiết cho nghề nghiệp và nâng cao thể chất, từ đó góp phần vào sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước và bảo đảm an ninh quốc gia.

Hiện nay, các trường phổ thông trên toàn quốc đã chính thức đưa môn Giáo dục thể chất (GDTC) vào chương trình học chính khóa, với thời lượng 2 tiết mỗi tuần, không trùng với các tiết học Văn hóa GDTC trở thành nội dung bắt buộc cho tất cả các cấp học, nhằm nâng cao sức khỏe và phát triển thể chất cho học sinh.

Mặc dù giáo dục thể chất (GDTC) có vai trò quan trọng, nhưng tại một số trường, hiệu quả của môn học này vẫn chưa cao do thiếu đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất không đầy đủ, và thiếu sân bãi, dụng cụ tập luyện Hơn nữa, học sinh thường xem nhẹ môn GDTC Để nâng cao hiệu quả của GDTC, yếu tố quyết định chính là sự quan tâm và tham gia tích cực của học sinh.

Học sinh cần nhận thức rõ tầm quan trọng của môn Giáo dục thể chất (GDTC) và việc rèn luyện thể dục thể thao (TDTT) Sức khỏe được coi là vàng, vì vậy việc rèn luyện thân thể là cần thiết để có sức khỏe dẻo dai và bền bỉ, từ đó có thể tham gia hiệu quả vào các hoạt động ích nước lợi dân.

Trong lịch sử Giáo dục Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục thể chất (GDTC) trong nhà trường và xã hội, cho rằng sức khỏe là yếu tố quyết định cho sự thành công trong việc giữ gìn dân chủ, xây dựng đất nước và cải thiện đời sống Ông khẳng định rằng sức khỏe của mỗi cá nhân ảnh hưởng trực tiếp đến sức mạnh của cả dân tộc, với câu nói nổi tiếng: “Mỗi một người dân yếu ớt, tức là cả nước yếu ớt, mỗi người dân mạnh khỏe, tức là cả nước mạnh khỏe.”

Trong nền giáo dục Việt Nam, giáo dục thể chất (GDTC) đóng vai trò quan trọng và là nhiệm vụ hàng đầu trong toàn bộ công tác giáo dục GDTC không chỉ cần thiết mà còn phải tích cực phản ánh sự phát triển thể lực chung, điều chỉnh sự phát triển cơ thể, bao gồm cả những khuyết tật bẩm sinh, nhằm tạo ra một cuộc sống cân đối và hài hòa.

Trong những năm đổi mới, công tác giáo dục thể chất (GDTC) và chăm sóc sức khỏe học sinh đã được Bộ Giáo dục-Đào tạo phối hợp với ngành Y tế và TDTT chỉ đạo, mang lại nhiều chuyển biến tích cực Phương pháp và nội dung GDTC đã được cải tiến đồng bộ nhằm nâng cao chất lượng giáo dục Cơ sở vật chất như sân bãi, dụng cụ và phương tiện tập luyện cũng đã được cải thiện Đội ngũ cán bộ, giáo viên chuyên trách và bán chuyên trách đã được xây dựng và bồi dưỡng, góp phần nâng cao nhận thức của học sinh về môn GDTC trong chương trình học.

Mặc dù giáo dục thể chất (GDTC) đóng vai trò quan trọng trong phát triển toàn diện của học sinh, nhưng vẫn tồn tại quan niệm xem nhẹ môn học này, ảnh hưởng tiêu cực đến công tác GDTC tại nhiều trường THPT trên cả nước Thiếu thốn cơ sở vật chất như đường chạy, hố nhảy, sân bóng và nhà tập đã làm giảm hiệu quả của việc dạy và học GDTC.

Nhiều học sinh hiện nay xem nhẹ môn Giáo dục thể chất (GDTC), coi đây là một gánh nặng và thậm chí là môn học nhàm chán, vô bổ Họ thường tỏ ra chán nản khi tham gia các buổi học GDTC, ngại vận động và không tích cực tập luyện, dẫn đến tỷ lệ học sinh không đạt yêu cầu trong các đợt kiểm tra rất cao Số lượng học sinh đạt điểm cao trong môn học này cũng rất hạn chế.

Nhận thức là một mặt hình thành nhân cách của con người

Nhận thức là quá trình phản ánh các đặc điểm bên ngoài và bên trong của sự vật, hiện tượng, đồng thời cũng là sự phản ánh chính bản thân chúng.

Nhận thức khởi đầu từ việc phản ánh các thuộc tính bên ngoài của sự vật hiện tượng khi chúng tác động trực tiếp lên các giác quan của con người, tạo ra cảm giác.

Hoạt động tập luyện thể dục thể thao (TDTT) và giáo dục thể chất (GDTC) thông qua dạy và học giúp học sinh cảm nhận sâu sắc về môn học này, từ đó phát triển phản ứng tích cực GDTC được áp dụng từ tiểu học đến đại học, giúp học sinh hình thành khái niệm rõ ràng về các hoạt động như chạy, nhảy, ném, đẩy, và nhận thức về tầm quan trọng của môn học Để học sinh có cái nhìn toàn diện và đúng đắn về GDTC, giáo viên cần tạo ra các tình huống và nhiệm vụ để học sinh suy nghĩ và rút ra bài học Việc truyền đạt kiến thức bằng ngôn ngữ và hành động sẽ giúp học sinh phát triển tư duy logic và hình thành niềm đam mê với môn học GDTC.

Xây dựng khái niệm về môn học GDTC, xây dựng biểu tượng vận động từ đó hình thành cho người học nhận thức đúng đắn về môn học GDTC

Trong nhận thức của học sinh, giáo dục thể chất (GDTC) thường bị xem là môn học phụ, không nằm trong danh sách các môn văn hóa hay chuyên ban Nhiều học sinh cho rằng GDTC không mang lại giá trị thiết thực cho cuộc sống hàng ngày.

Theo chương trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo, môn thể dục trong trường phổ thông đa dạng với nhiều loại hình như cầu lông, bóng bàn, bơi lội, bóng đá và cờ vua, nhằm tăng cường sự hứng thú cho học sinh trong quá trình học tập và rèn luyện thể chất.

Do đối tượng là học sinh trung học phổ thông, giáo viên không nên đặt ra yêu cầu quá cao So với tiêu chuẩn toàn cầu, sức khỏe và thể trạng của học sinh Việt Nam vẫn còn ở mức thấp.

Nhiều học sinh đã có tâm lý chán nản và đối phó với môn Giáo dục thể chất (GDTC) do nhận thức sai lệch rằng đây chỉ là môn học phụ, dẫn đến việc xem nhẹ ảnh hưởng của nó.

Theo chủ nghĩa Mác – Lênin, con người là sản phẩm của lịch sử và xã hội, mang bản chất xã hội với các thuộc tính và phẩm chất có ý nghĩa xã hội Những đặc điểm này được hình thành thông qua quá trình hoạt động và sự tương tác giữa các cá nhân trong xã hội.

Nhận thức đúng và đầy đủ là yếu tố quan trọng trong việc hình thành nhân cách của mỗi người học Nhân cách được xây dựng và củng cố thông qua năng lực nhận thức cùng với kinh nghiệm sống của từng cá nhân trong suốt quá trình dài Sự hài hòa và thống nhất giữa các phẩm chất và năng lực, tức là đức và tài, chính là những đặc điểm mang lại giá trị xã hội to lớn cho con người.

Sự hình thành và phát triển của nhân cách con người chịu sự tác động của nhiều nhân tố sinh học và nhân tố xã hội

Sự phát triển thể chất được thể hiện qua sự hoàn thiện của các giác quan, tăng trưởng chiều cao và cơ bắp, trong khi sự phát triển tâm lý phản ánh qua những biến đổi trong nhận thức, tình cảm, ý chí và thói quen Sự tự giác tham gia tích cực vào các hoạt động xã hội và thay đổi trong cách cư xử với mọi người xung quanh cũng là những dấu hiệu quan trọng của sự phát triển nhân cách.

Môn học Giáo dục thể chất (GDTC) không chỉ góp phần vào sự phát triển thể chất của cá nhân mà còn tác động tích cực đến các yếu tố tâm lý và hoạt động xã hội Chính vì vậy, GDTC đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển nhân cách của con người.

Nhiều học sinh hiện nay không chỉ chăm chỉ học tập các môn Văn hóa mà còn chú trọng đến môn Giáo dục Thể chất (GDTC) Qua việc học GDTC, các em trở nên năng động hơn, cải thiện sức khỏe và tạo dựng một ngoại hình thu hút hơn.

Ngoài giờ học chính, nhiều học sinh tham gia các môn thể thao yêu thích với nhiều mục đích khác nhau Một số em tập luyện để giải trí, giữ sức khỏe, có thân hình cân đối, hoặc giảm căng thẳng trong học tập Nhiều em khác tập luyện vì đam mê và mong muốn giao lưu, học hỏi thêm về môn thể thao mình yêu thích Dù mục đích khác nhau, tất cả đều xuất phát từ việc nhận thức được ý nghĩa của môn Giáo dục thể chất và chuyển hóa thành hành động tích cực.

Lứa tuổi học sinh trung học phổ thông là giai đoạn quan trọng trong sự hình thành và phát triển nhân cách của con người, khi mà các giá trị và phẩm chất cá nhân dần được hoàn thiện.

Trong xu hướng hiện đại, nhu cầu có một thân hình cân đối và thu hút ngày càng trở nên phổ biến trong giới học sinh Điều này thúc đẩy phong trào thể dục thể thao phát triển, với sự ra đời của nhiều câu lạc bộ như võ thuật, aerobic và bóng rổ Đặc biệt, học sinh khuyết tật cũng thể hiện sự quan tâm đến thể thao, mặc dù không thể tham gia với cường độ như các bạn bình thường Tập luyện thể thao không chỉ giúp cải thiện sức khỏe cho những em gặp khó khăn về sức khỏe mà còn mang lại cảm giác hòa nhập, thư giãn và giá trị bản thân cho các em Những lợi ích này là điều mà các môn học khác khó có thể mang lại.

Ảnh hưởng của nhận thức đến hoạt động học tập

Môn Giáo dục thể chất (GDTC) có ảnh hưởng lớn đến kết quả học tập của học sinh, vì tất cả các môn học trong hệ thống giáo dục đều có mối liên hệ chặt chẽ với nhau GDTC không chỉ liên quan đến các môn học văn hóa mà còn ảnh hưởng đến nhận thức và kết quả học tập tổng thể của học sinh Do đó, sự hiểu biết về môn GDTC có vai trò quan trọng trong việc nâng cao thành tích học tập ở các môn học khác.

GDTC kết hợp chặt chẽ với trí dục, đức dục, mỹ dục và giáo dục lao động, tạo thành một khối kiến thức tổng hợp, góp phần vào sự phát triển toàn diện của con người.

Trong quá trình giáo dục thể chất, các nhà sư phạm TDTT không chỉ tập trung vào việc phát triển năng lực thể chất và kỹ năng vận động cho học sinh thông qua các bài tập thể dục thể thao, mà còn chú trọng truyền đạt những kiến thức liên quan để nâng cao hiểu biết cho học sinh.

Nghiên cứu cho thấy rằng học sinh nhận thức đúng về tầm quan trọng của môn thể dục trong trường học và cuộc sống sẽ có kết quả học tập môn thể dục tốt, đồng thời đạt thành tích cao ở các môn Văn hóa Ngược lại, những học sinh xem nhẹ môn thể dục và có thái độ học tập đối phó thường có kết quả học tập kém, nhiều em không đạt tiêu chuẩn với điểm số chỉ ở mức trung bình 5 điểm Hơn nữa, thành tích học tập của các môn Văn hóa khác của những học sinh này cũng không cao.

Quan hệ biện chứng giữa nhận thức của học sinh về môn Giáo dục thể chất (GDTC) và kết quả học tập được thể hiện rõ qua thực tiễn Những học sinh có thành tích học tập cao ở các môn học khác thường thể hiện thái độ tích cực và sự coi trọng đối với môn GDTC, từ đó góp phần nâng cao kết quả học tập của chính họ.

Thông qua môn học thể dục, học sinh có cơ hội nâng cao kiến thức về các môn khoa học tự nhiên và xã hội như sinh học, hóa học, vật lý và âm nhạc Cụ thể, học sinh sẽ tìm hiểu về giải phẫu sinh lý và sinh hóa trong sinh học, sự biến đổi chất và trao đổi năng lượng trong hóa học, cũng như phương, chiều và độ lớn của lực trong vật lý Ngoài ra, môn thể dục còn giúp học sinh hiểu rõ hơn về nhịp điệu và sự phối hợp trong các động tác từ âm nhạc.

Hoạt động của con người thường bắt nguồn từ một mục đích cụ thể; khi mục đích này tạo ra nhu cầu và kích thích sự hứng thú của cá nhân, kết quả đạt được sẽ cao hơn đáng kể.

Trong giáo dục thể chất, nhận thức đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích sự tự giác và tích cực của học sinh Để phát triển một nhân cách toàn diện, việc giáo dục và bồi dưỡng nhận thức cho học sinh trong quá trình học tập là điều không thể thiếu.

Trong cuộc sống hàng ngày, nhiều học sinh chỉ chăm chú vào việc học và chìm đắm trong tài liệu, sách vở, dẫn đến căng thẳng và áp lực công việc ngày càng gia tăng Tình trạng này khiến cơ thể mệt mỏi sau mỗi ngày, và nếu không được chăm sóc, con người sẽ dần trở thành những cỗ máy không còn khả năng hoạt động hiệu quả.

Để nâng cao sức khỏe và phát triển toàn diện, việc luyện tập thể dục thể thao là rất cần thiết Nhiều học sinh đã hình thành thói quen tập thể dục vào mỗi buổi sáng, trong khi một số khác tìm đến các môn thể thao như bóng chuyền, cầu lông hay bóng đá để giải trí và kết bạn, giúp giảm áp lực học tập Điều này phản ánh nhu cầu và hứng thú của các em đối với môn học thể dục Như Mác đã nói: “nhân cách của con người được hình thành qua hoạt động và bằng hoạt động”, vì vậy, giáo dục thể chất đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nhân cách và phát triển toàn diện con người.

Hoạt động giáo dục thể chất giúp phát triển đồng bộ hệ thống các cơ quan trong cơ thể, bao gồm hệ thần kinh, tuần hoàn, hô hấp, đồng thời rèn luyện các tố chất tinh thần như tâm lý bình tĩnh, tự chủ, kiên trì và chịu khó Để giới trẻ nhận thức được tác dụng và tầm quan trọng của giáo dục thể chất, cần tiến hành tuyên truyền và giáo dục thông qua các kênh thông tin đại chúng như sách báo, tạp chí, loa đài, triển lãm, tham quan và internet.

Việc rèn luyện thể thao và thể chất cần được thực hiện một cách khoa học và phù hợp với từng cá nhân Nếu học sinh có nhận thức sai lệch về môn Giáo dục thể chất (GDTC) và xem nhẹ môn học này, hiệu quả hoạt động thể chất sẽ bị giảm sút, thậm chí có thể phản tác dụng Một số học sinh có nhu cầu tập luyện thể dục thể thao nhưng lại áp dụng phương pháp không đúng, dẫn đến việc tập luyện quá sức, gây mệt mỏi và tâm lý chán nản Điều này góp phần vào việc hiểu sai về tác dụng của môn GDTC, từ đó hình thành những thái độ và hoạt động lệch lạc.

Trong quá trình giáo dục thể chất, giáo viên cần quan sát và áp dụng các phương pháp phù hợp để kích thích hứng thú và động cơ học tập cho học sinh Học sinh chính là những chủ nhân tương lai của đất nước, đóng vai trò quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa Việc phát triển thể chất cho thế hệ trẻ không chỉ liên quan đến nòi giống mà còn là trách nhiệm chăm sóc và bồi dưỡng một lực lượng quan trọng cho tương lai.

Yếu tố ảnh hưởng đến nhận thức của học sinh

Nguyên nhân ảnh hưởng đến nhận thức của học sinh có rất nhiều nguyên nhân tác động bao gồm cả nguyên nhân chủ quan và nguyên nhân khách quan

Việt Nam là nước có nền kinh tế đang phát triển, tốc độ tăng trưởng GDP năm 2011 khá cao 5,89% Trong mức tăng 5,89% của GDP năm

Năm 2011, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 4%, khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 5,53%, và khu vực dịch vụ tăng 6,99%, cho thấy nền kinh tế Việt Nam đang vượt qua giai đoạn khó khăn với những kết quả đáng ghi nhận Việt Nam khẳng định vị thế của mình trên trường quốc tế với tư cách là thành viên của Liên Hợp Quốc, WTO, IMF, Ngân hàng Phát triển châu Á, và ASEAN, đồng thời tham gia các hiệp định thương mại tự do đa phương Những bước tiến này cho thấy Việt Nam đang thực hiện thành công mục tiêu công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước.

Trong nền kinh tế thị trường, nhận thức và cuộc sống hàng ngày của con người bị ảnh hưởng đáng kể, đặc biệt là đối với giới trẻ, đặc biệt là học sinh trung học phổ thông Đây là độ tuổi nhạy bén, dễ tiếp thu và nhanh chóng lĩnh hội kiến thức, đồng thời đang trong giai đoạn phát triển và hoàn thiện bản thân.

Nền kinh tế thị trường phát triển đã thúc đẩy sự tiến bộ của các ngành khoa học, trong đó có giáo dục thể chất (GDTC) Việc hiện đại hóa dụng cụ, sân bãi và phương tiện cho GDTC đã nâng cao hiệu quả giảng dạy, kích thích sự hiếu kỳ và ham học hỏi của học sinh Đồng thời, sự phát triển của các phương tiện thông tin đại chúng đã mở rộng kiến thức và nhu cầu tập luyện thể dục thể thao của học sinh.

Nhà nước đang đầu tư mạnh mẽ vào phát triển thể dục thể thao (TDTT) nhằm nâng cao chất lượng giáo dục thể chất (GDTC) và thúc đẩy phong trào TDTT quần chúng Điều này mang lại lợi ích cho giới trẻ, giúp họ tiếp cận với những thành quả của nền thể thao nước nhà như một hình thức phúc lợi cộng đồng Qua đó, học sinh được giáo dục về vai trò của thể thao, nhận thức về nghĩa vụ của bản thân đối với sức khỏe cộng đồng, cũng như tầm quan trọng của môn học GDTC trong cuộc sống.

Sự xuất hiện của các tổ chức xã hội, đặc biệt là Hội Thể thao Việt Nam, đã đóng góp quan trọng trong việc nâng cao nhận thức và khuyến khích nhu cầu, động lực cho giới trẻ.

Gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng và khuyến khích học sinh nhận thức về thể dục thể thao và giáo dục thể chất Điều này không chỉ giúp rèn luyện sức khỏe mà còn phát triển tài năng và hoàn thiện nhân cách của trẻ.

1.6.Nâng cao nhận thức của học sinh và hiệu quả của quá trình GDTC

Để học sinh, thế hệ trẻ của đất nước, nhận thức đúng đắn về môn Giáo dục thể chất (GDTC), cần giáo dục ý thức và kiến thức, đồng thời hình thành nhu cầu tập luyện thể dục thể thao Điều này sẽ giúp các em có thái độ tích cực và nhận thức đúng về GDTC, từ đó hoàn thiện bản thân và trở thành những chủ nhân tương lai xứng đáng của đất nước trong nền kinh tế tri thức.

Nâng cao kỹ năng giảng dạy và sự nhiệt huyết của giáo viên là yếu tố quan trọng giúp tạo ra tâm lý hào hứng và tích cực trong học tập Điều này không chỉ giảm bớt nỗi sợ hãi và sự chán nản của học sinh đối với môn học, mà còn khuyến khích sự tham gia và hứng thú trong quá trình học tập.

Chương trình và hình thức môn học cần được cải cách theo hướng xã hội hóa, đa dạng và phù hợp hơn với nhu cầu của học sinh, nhằm phát huy tính tích cực, tự giác và sáng tạo của các em.

Để nâng cao chất lượng giáo dục thể chất, cần tăng cường các hoạt động thể dục thể thao ngoại khóa và đầu tư xây dựng, nâng cấp cơ sở vật chất cũng như trang thiết bị thể thao, nhằm đáp ứng tốt nhất nhu cầu của học sinh.

1.7 Công tác GDTC ở trường THPT Phan Châu Trinh – thành phố Đà Nẵng

Trường THPT Phan Châu Trinh là một trong những trường trung học phổ thông nổi bật tại thành phố Đà Nẵng, nổi bật với lịch sử lâu dài và truyền thống hiếu học đáng tự hào.

Trường THPT Phan Châu Trinh, thành lập năm 1952, nổi bật với truyền thống giáo dục và tỷ lệ học sinh đạt giải cao trong các cuộc thi học sinh giỏi Trường đã đào tạo nhiều thế hệ học sinh xuất sắc, giữ các vị trí quan trọng trong thành phố và cả nước Phong trào thể dục thể thao phát triển mạnh mẽ với nhiều môn như bơi lội, bóng đá, bóng chuyền Đây là trường có số lượng học sinh đông nhất Việt Nam, với khoảng 4500 học sinh theo học các chuyên ban A, B, C, D và ban cơ bản Trường cung cấp ba ngoại ngữ: Anh, Nhật, Pháp, và có cơ sở vật chất hoàn chỉnh, bao gồm nhà thi đấu và bể bơi phục vụ cho giáo dục thể chất.

Trường học có đội ngũ học sinh ngoan ngoãn, chăm chỉ và năng động, đã vinh dự nhận huân chương lao động hạng 3 vào năm 2003 Nhiều năm liền, trường được công nhận là trường tiên tiến xuất sắc và dẫn đầu về phong trào thể dục thể thao tại thành phố Đà Nẵng, với các hoạt động văn nghệ và thể thao phát triển mạnh mẽ.

Bộ môn Giáo dục thể chất (GDTC) được giảng dạy theo chương trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo, với các giải thể dục thể thao được tổ chức để tăng cường tính đoàn kết giữa học sinh và chọn ra những cá nhân, tập thể xuất sắc tham gia thi đấu các giải do Sở Giáo dục thành phố Đà Nẵng tổ chức Đội ngũ giáo viên GDTC tại trường có kinh nghiệm giảng dạy cao, chủ yếu là những giáo viên giỏi được tuyển chọn từ các trường khác Trường còn có một tổ thể dục – Quốc phòng gồm 16 giáo viên, phụ trách Giáo dục thể chất và Giáo dục Quốc phòng cho hơn 4500 học sinh.

Trường Phan Châu Trinh cung cấp chương trình giảng dạy đầy đủ cho các khối 10, 11, và 12, đảm bảo kiến thức và kỹ năng môn thể dục trung học phổ thông Một trong những quyền lợi lớn nhất của học sinh tại đây là được học môn bơi, điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh Việt Nam có nhiều sông, suối và bờ biển dài, nơi thường xuyên xảy ra lũ lụt Việc biết bơi không chỉ giúp các em tự bảo vệ mình mà còn trang bị cho các em những kỹ năng cần thiết để đối phó với những tình huống khẩn cấp.

Công tác GDTC ở trường THPT Phan Châu Trinh – TPĐN

Trường THPT Phan Châu Trinh là một trong những trường phổ thông nổi bật tại Đà Nẵng, nổi bật với lịch sử lâu dài và truyền thống học tập xuất sắc.

Trường THPT Phan Châu Trinh, thành lập năm 1952, nổi bật với truyền thống giáo dục và tỉ lệ học sinh đạt giải cao trong các cuộc thi học sinh giỏi thành phố Trường đã đào tạo nhiều thế hệ học sinh xuất sắc, giữ nhiều vị trí quan trọng trong thành phố và cả nước Phong trào thể dục thể thao tại trường phát triển mạnh mẽ với các môn như bơi lội, bóng đá, và bóng chuyền Đây là trường có số lượng học sinh đông nhất Việt Nam, khoảng 4500 học sinh, với các chuyên ban A, B, C, D và ban cơ bản Trường cũng giảng dạy ba ngoại ngữ: Anh, Nhật, và Pháp, cùng với cơ sở vật chất tương đối hoàn chỉnh, bao gồm nhà thi đấu và bể bơi phục vụ cho giáo dục thể chất.

Trường học luôn có học sinh ngoan ngoãn, chăm chỉ và năng động Năm 2003, trường vinh dự nhận huân chương lao động hạng 3 và nhiều năm liền được công nhận là trường tiên tiến xuất sắc Phong trào văn nghệ và thể dục thể thao tại trường phát triển mạnh mẽ, với thành tích dẫn đầu về thể dục thể thao trong thành phố Đà Nẵng suốt 3 năm liên tiếp.

Bộ môn Giáo dục thể chất (GDTC) được giảng dạy theo chương trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo, với các giải thể dục thể thao được tổ chức nhằm tăng cường sự đoàn kết giữa học sinh và chọn ra những cá nhân, tập thể xuất sắc tham gia thi đấu cấp thành phố Đà Nẵng Đội ngũ giáo viên dạy GDTC có kinh nghiệm cao, chủ yếu là những giáo viên giỏi được tuyển chọn từ các trường khác Trường còn có tổ thể dục – Quốc phòng với 16 giáo viên, phụ trách công tác Giáo dục thể chất và Giáo dục Quốc phòng cho hơn 4500 học sinh.

Tại trường Phan Châu Trinh, học sinh khối 10, 11 và 12 được dạy đầy đủ tất cả các môn học theo chuẩn kiến thức và kỹ năng của môn thể dục trung học phổ thông Một trong những quyền lợi lớn nhất của học sinh là được học môn bơi, điều này rất quan trọng do đặc thù của Việt Nam với nhiều sông, suối và bờ biển dài, cũng như tình trạng lũ lụt thường xuyên Việc biết bơi không chỉ giúp các em tự bảo vệ mình mà còn trang bị cho các em kỹ năng sống cần thiết.

Trường phổ thông trung học Phan Châu Trinh đang nỗ lực nâng cao chất lượng môn Giáo dục thể chất nhằm cải thiện sức khỏe, phát triển thể lực và hoàn thiện nhân cách cho học sinh.

Trường THPT Phan Châu Trinh hướng đến mục tiêu đào tạo những học sinh phát triển toàn diện về thể chất và trí tuệ, đồng thời rèn luyện phẩm chất đạo đức tốt Nhà trường cam kết cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao, tạo nền tảng vững chắc cho các bậc học tiếp theo như Đại học, Cao đẳng và trung học chuyên nghiệp Điều này nhằm đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao trong sự nghiệp công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước.

Giáo dục thể chất đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển thể chất và nhân cách cho thế hệ trẻ, giúp học sinh trở thành nguồn nhân lực chất lượng cao cho xã hội Việc chuẩn bị thể lực cho học sinh không chỉ là một phần của giáo dục toàn diện mà còn góp phần tạo ra những cá nhân khỏe mạnh, có tri thức và phẩm chất tốt.

Từ khi thành lập, trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh đã chú trọng đến việc giảng dạy môn Giáo dục thể chất nhằm nâng cao sức khỏe cho học sinh.

Phong trào thể dục thể thao trong trường học đang phát triển mạnh mẽ nhờ sự chỉ đạo của Ban giám hiệu và tổ chức của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, đặc biệt xuất phát từ nhu cầu và hứng thú của các em học sinh.

Trường phổ thông trung học Phan Châu Trinh tại Đà Nẵng luôn khẳng định vị thế của mình qua các kỳ đại hội thể dục thể thao khối học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông, với nhiều thành tích đáng kể Nhờ có hồ bơi trong trường, học sinh đã giành được nhiều huy chương vàng, bạc, đồng trong các nội dung bơi lội như bơi tự do 200m và bơi ếch Thành công này đến từ sự nhiệt huyết của giáo viên thể dục và quá trình luyện tập chăm chỉ của học sinh Học sinh ở đây có nhận thức đúng đắn về môn giáo dục thể chất, tham gia thường xuyên và tuân thủ nghiêm ngặt nội quy tập luyện Đầu vào của trường khá khắt khe, chỉ những học sinh giỏi mới đủ điều kiện vào học, vì vậy ý thức và thái độ học tập của các em rất tốt, luôn tích cực trong tất cả các môn học theo quy định của Bộ Giáo dục.

Kết quả học tập của học sinh tại trường luôn đứng ở vị trí cao so với các trường khác trong thành phố Đà Nẵng và trên toàn quốc Nhiều năm liên tiếp, trường nằm trong nhóm các trường phổ thông có tỷ lệ học sinh thi đỗ vào các trường Đại học và Cao đẳng cao nhất cả nước.

Cơ chế thị trường, môi trường sống, và tác động từ gia đình, bạn bè đã ảnh hưởng đến tâm lý học sinh, khiến nhiều em cảm thấy sợ hãi và chán nản với môn Giáo dục Thể chất Các yếu tố khách quan như cơ sở vật chất, trang thiết bị, nội dung và phương pháp giảng dạy cũng góp phần làm giảm ý thức tập luyện của học sinh trong cả thời gian chính khóa và ngoại khóa Hệ quả là một số học sinh gặp khó khăn trong việc đạt kết quả tốt trong môn học này.

Trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh đang thực hiện chiến lược phát triển con người Việt Nam, coi giáo dục thể chất (GDTC) là quốc sách hàng đầu Mục tiêu của nhà trường là nâng cao nhận thức cho học sinh về môn GDTC, từ đó tạo điều kiện để phát triển nhân cách, cải thiện thể chất và tinh thần, đồng thời nâng cao kết quả học tập.

Mục đích nghiên cứu

Bài viết này tập trung vào việc phân tích thực trạng nhận thức, tinh thần và thái độ học tập môn Giáo dục thể chất (GDTC) của học sinh trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh Từ những kết quả nghiên cứu, bài viết đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao nhận thức tích cực về môn GDTC cho học sinh, qua đó cải thiện hiệu quả giáo dục thể chất trong trường học, đặc biệt tại trường Phan Châu Trinh.

Nhiệm vụ nghiên cứu

Để đạt được mục đích trên, chúng tôi đề ra các nhiệm vụ:

Thực trạng nhận thức của học sinh về môn học Giáo dục thể chất ở trường THPT Phan Châu Trinh – thành phố Đà Nẵng

Các yếu tố ảnh hưởng đến thực trạng nhận thức của học sinh trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh thành phố Đà Nẵng

2.2.3 Nhiệm vụ 3: Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao nhận thức của học sinh về môn học GDTC trong nhà trường phổ thông nói chung và trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh nói riêng.

Phương pháp nghiên cứu

Để giải quyết các nhiệm vụ trên, chúng tôi sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau:

2.3.1 Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu khoa học

Chúng tôi đã tiến hành thu thập và phân tích tài liệu từ các tác giả cũng như các văn kiện và nghị quyết của Đảng và Nhà nước liên quan đến giáo dục thể chất trong trường học Mục tiêu là xác định nhận thức của học sinh trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh, thành phố Đà Nẵng về môn học giáo dục thể chất.

2.3.2 Phương pháp phỏng vấn-toạ đàm

Chúng tôi tiến hành nghiên cứu nhằm đánh giá nhận thức của học sinh về môn Giáo dục thể chất tại trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh, thành phố Đà Nẵng Nghiên cứu tập trung vào những yếu tố ảnh hưởng đến nhận thức và mong muốn của học sinh trong việc tham gia tập luyện thể dục thể thao Để thu thập dữ liệu, chúng tôi đã thực hiện phỏng vấn gián tiếp học sinh thông qua các phiếu điều tra.

2.3.3 Phương pháp quan sát sư phạm

Chúng tôi áp dụng phương pháp quan sát để đánh giá thái độ học tập và rèn luyện thể dục thể thao của học sinh tại trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh Phương pháp này cũng xem xét cách tổ chức hoạt động giảng dạy và vai trò của giáo viên cùng các tổ chức trong trường đối với các hoạt động thể dục thể thao.

Tổ chức nghiên cứu

2.4.1 Thời gian nghiên cứu đề tài: Từ tháng 11/2011 đến tháng 5/2012

- Giai đoạn 1: 15/11 đến 25/11/2011 chọn đề tài, viết đề cương, thông qua đề cương, cụ thể:

- Tiến hành thu thập tài liệu và các vấn đề liên quan đến đề tài

- Xác định nhiệm vụ và phương pháp nghiên cứu

- Đưa ra những vấn đề cần thiết để làm sáng tỏ quá trình nghiên cứu của đề tài

- Lập kế hoạch quá trình nghiên cứu

- Giai đoạn 2: 13/2 đến 25/3/2012 Giải quyết nhiệm vụ 1

- Từ 26/3 đến 15/4/2012 giải quyết nhiệm vụ 2 và 3

- Giai đoạn 3: 16/4/2012 viết hoàn thiện đề tài nghiên cứu, chuẩn bị, bảo vệ đề tài

- Nhận thức của học sinh trường THPT Phan Châu Trinh

- Yếu tố tác động đến nhận thức của học sinh về môn học GDTC

Qua việc quan sát quá trình học tập của học sinh trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh và phân tích kết quả từ nhiệm vụ 1, chúng tôi đánh giá thái độ học tập, nhận thức và mức độ hứng thú của học sinh đối với môn Giáo dục thể chất.

Trường THPT Phan Châu Trinh, trường Đại Học Sư Phạm - Đại học Đà Nẵng.

QUẢ NGHIÊN CỨU

Thực trạng nhận thức của học sinh trường trung học phổ thông

3.1.1 Động cơ học tập môn thể dục Động cơ là một mặt của nhận thức, nằm trong cấu trúc nhân cách, là thái độ của cá nhân đối với một đối tượng nào đó, vừa có ý nghĩa cá nhân, vừa có khả năng đem lại khoái cảm cho cá nhân đó Để nắm bắt được động cơ học tập môn GDTC của học sinh trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh, chúng tôi đã tiến hành phỏng vấn

500 học sinh ở cả 3 khối lớp 10, 11, 12

Bảng 1 : ĐỘNG CƠ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ

THÔNG PHAN CHÂU TRINH-THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG

Kết quả phỏng vấn(nH0)

Số người đồng ý Tỉ lệ %

Theo kết quả điều tra, hơn một nửa học sinh cho rằng sở thích học môn thể dục là bình thường Cụ thể, 22,9% học sinh thích học môn này, 4,2% rất thích, trong khi 8,3% không thích học thể dục.

Kết quả có được ở bảng 1 cho thấy học sinh trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh đã có nhận thức đúng đắn về ý nghĩa của môn học

Tỉ lệ học sinh không thích môn thể dục chỉ chiếm 8,3%, cho thấy sự quan tâm của đa số học sinh đối với môn học này Tuy nhiên, mức độ quan tâm chủ yếu ở mức bình thường, cho thấy các em có ý thức coi môn thể dục ngang hàng với các môn học văn hóa khác.

3.1.2 Cảm nhận của học sinh trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh sau khi học môn thể dục

Theo điều tra, chúng tôi đã thu thập được kết quả về cảm nhận của học sinh trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh sau khi tham gia học môn thể dục, như thể hiện trong bảng 2.

Bảng 2 : CẢM NHẬN CỦA HỌC SINH SAU KHI HỌC MÔN THỂ DỤC

Kết quả phỏng vấn(nH0)

Số người đồng ý Tỉ lệ %

Rất thích thú, tinh thần thoải mái 65 13,5%

Sức khỏe và thể lực được nâng cao hơn 265 55,2%

Hiểu và gần gũi với bạn bè trong lớp hơn 105 21,9%

Môn thể dục là một môn học đặc biệt, khác biệt với các môn văn hóa, vì được thực hiện ngoài trời hoặc trong nhà thi đấu trong không gian rộng rãi và thoải mái Khi tham gia thể thao, tính cách của mỗi người dễ dàng được bộc lộ, giúp bạn bè trong lớp nhận ra và hiểu nhau hơn, từ đó tăng cường tính đoàn kết giữa các thành viên.

Kết quả điều tra cho thấy hơn 50% học sinh cảm nhận sức khỏe và thể lực được cải thiện sau khi học môn thể dục, trong khi nhiều em khác cảm thấy thoải mái, vui vẻ và gần gũi với bạn bè hơn Tuy nhiên, có 13,5% học sinh cho rằng họ cảm thấy chán nản và mệt mỏi sau các buổi học Ở lứa tuổi trung học phổ thông, học sinh thường thích tự do và vận động, do đó họ rất mong chờ giờ thể dục để giảm căng thẳng và áp lực học tập Tinh thần thoải mái sau mỗi buổi học thể dục giúp các em học tập tích cực hơn và luôn cảm thấy sảng khoái, từ đó khuyến khích họ tiếp tục tham gia tập luyện Sau khi hồi phục, các em cảm thấy tinh thần minh mẫn và sức khỏe ngày càng tốt hơn.

Không gian học thể dục rộng rãi và thoải mái giúp các em thể hiện tính cách, từ đó gắn kết bạn bè trong lớp Tham gia vào các trò chơi và môn thể thao đồng đội như bóng đá và bóng rổ không chỉ nâng cao sức khỏe mà còn phát triển tinh thần tập thể Điều này góp phần tạo ra sự đoàn kết và hiểu biết lẫn nhau trong lớp học.

3.1.3 Những kiến thức mà môn học GDTC trang bị cho học sinh

Bảng 3 : TRANG BỊ KIẾN THỨC CỦA MÔN THỂ DỤC CHO HỌC SINH TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG PHAN CHÂU TRINH

Kết quả phỏng vấn(nH0)

Số người đồng ý Tỉ lệ %

Kỹ năng, kỹ xảo vận động 130 27%

Kiến thức về thể thao 95 19,8%

Thể lực dồi dào 220 45,8% Ý thức tổ chức kỉ luật 35 7,3%

Học môn GDTC giúp các em trang bị kiến thức cần thiết cho cuộc sống hàng ngày, từ đó phát triển niềm yêu thích thể thao Kiến thức về thể thao không chỉ giúp các em tự tin khẳng định hiểu biết về thể thao Việt Nam và thế giới, mà còn tạo cơ hội cho những cuộc trò chuyện sôi nổi với bạn bè và người lớn có chung sở thích.

Học sinh trung học phổ thông thường rất năng động và thích cảm giác mạnh, điều này khiến các em đam mê thể thao và thường xuyên thảo luận về các trận đấu Sau mỗi trận đấu, các em tụ tập để bình luận về những pha bóng đẹp, lối chơi ấn tượng của cầu thủ, cũng như chiến thuật của huấn luyện viên Những chủ đề như kỹ thuật, tấn công đẹp mắt, cú sút hiệu quả và cách phá bẫy việt vị trở thành những đề tài nóng hổi trong các cuộc tranh luận sôi nổi, thậm chí là gây gắt Kiến thức về thể thao không chỉ mang lại niềm vui cho các em mà còn đáp ứng nhu cầu tinh thần, từ đó tạo hứng thú cho cuộc sống, học tập và công việc.

GDTC là môn học cung cấp cho học sinh kiến thức và kỹ năng vận động thiết thực như đi, chạy, nhảy, phục vụ cho nhu cầu vận động hàng ngày Qua quá trình học tập và rèn luyện, học sinh trở nên nhanh nhẹn, khéo léo hơn, đi lại vững vàng và có khả năng cảm nhận không gian tốt hơn.

Các bài tập thể dục như chạy, đá bóng và líp bóng trong bóng bàn yêu cầu sự nỗ lực và ý chí cao từ người tập Mặc dù cấu trúc và tác dụng của từng động tác có sự khác biệt, nhưng tất cả đều nhằm nâng cao năng lực hoạt động chức năng của cơ thể, giúp người tập trở nên khỏe mạnh hơn, cải thiện sức khỏe và tinh thần để làm việc hiệu quả.

Trong các môn thể thao, đặc biệt là các môn đồng đội, việc tuân thủ kỷ luật tổ chức là rất quan trọng để đạt hiệu quả cao và có cơ hội chiến thắng Sự công bằng không chỉ cần thiết ở người chơi mà cũng rất quan trọng ở người tổ chức, có thể là giáo viên hoặc học sinh Khi tổ chức một trận đấu, cần có quy định niêm luật rõ ràng và người tổ chức phải công bằng, không thiên vị, với các hình thức thưởng phạt cụ thể Nhờ đó, thể thao giúp hình thành ý thức tổ chức kỷ luật, tinh thần trách nhiệm và phát triển nhân cách cho tất cả những người tham gia.

Môn học Giáo dục thể chất (GDTC) không chỉ mang lại sức khỏe cho người học mà còn góp phần hình thành tri thức và nhân cách Đối với học sinh trung học phổ thông, tầm nhìn của các em thường chưa bao quát, dẫn đến việc chỉ nhận thức được lợi ích trước mắt của môn học Theo khảo sát, 50% học sinh cho rằng GDTC giúp cải thiện sức khỏe, trong khi số còn lại nhận thấy môn học này trang bị cho họ kỹ năng vận động, kiến thức về thể thao và ý thức tổ chức kỷ luật.

3.1.4 Ảnh hưởng của môn thể dục đến các môn học khác Ở phổ thông các em học cùng một lúc nhiều môn học, các môn học có mối quan hệ với nhau về mặt thời gian và tùy theo nội dung phân phối chương trình mà học sinh phải học Môn học GDTC cũng là một môn học chính khóa theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo Bộ Giáo dục quy định thời lượng học môn Giáo dục thể chất ở trường phổ thông là học một tuần 2 tiết bố trí vào một buổi học không trùng với buổi học các môn Văn hóa trên lớp Để biết được ảnh hưởng của môn học thể dục đến các môn học khác như thế nào, chúng tôi đã tiến hành phỏng vấn 480 học sinh trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh và kết quả thu được ở bảng 4

Bảng 4: ẢNH HƯỞNG CỦA MÔN HỌC GDTC ĐẾN CÁC MÔN HỌC KHÁC Ý kiến

Kết quả điều tra(nH0)

Số người đồng ý Tỉ lệ %

Tinh thần thoải mái để học môn khác tốt hơn 60 12,5%

Không ảnh hưởng đến các môn học khác 215 44,8%

Chiếm một ít thời gian 200 41,7%

Chiếm quá nhiều thời gian để học các môn khác 10 2%

Kết quả khảo sát cho thấy gần 50% học sinh cho rằng môn Giáo dục thể chất (GDTC) không ảnh hưởng đến các môn học khác Trong khi đó, 41,7% học sinh nhận định rằng môn này chỉ chiếm một ít thời gian, và 12,5% cho rằng học GDTC giúp tinh thần thoải mái hơn, từ đó cải thiện hiệu quả học tập ở các môn khác Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng việc học môn thể dục chiếm quá nhiều thời gian, ảnh hưởng tiêu cực đến việc học các môn học khác.

Các yếu tố ảnh hưởng đến nhận thức của học sinh trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh về môn học GDTC

Quá trình nhận thức về môn học Giáo dục thể chất (GDTC) của học sinh bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như nhà trường, gia đình, bạn bè, phương tiện thông tin, phong trào thể dục thể thao địa phương, cũng như các yếu tố kinh tế và xã hội Để làm rõ mức độ ảnh hưởng của những yếu tố này, chúng tôi đã tổ chức tọa đàm và trao đổi với nhiều học sinh và giáo viên tại trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh Qua đó, đa số học sinh và giáo viên đều bày tỏ những quan điểm tương đồng về vấn đề này.

Nhà trường đóng vai trò quan trọng trong việc trang bị kiến thức, hình thành nhân cách và phát triển thể chất cho học sinh Phong trào thể dục thể thao tại trường ảnh hưởng lớn đến nhận thức của học sinh về môn Giáo dục thể chất Khi nhà trường chú trọng và đầu tư vào hoạt động thể thao, phong trào thể thao sẽ phát triển mạnh mẽ, thu hút sự quan tâm của học sinh Thêm vào đó, việc tổ chức thường xuyên các hoạt động ngoại khóa giúp củng cố kiến thức và hỗ trợ tốt hơn cho chương trình học chính khóa của các em.

Giáo dục học sinh cần sự kết hợp chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường, vì gia đình là tế bào của xã hội và có vai trò quan trọng trong sự phát triển của xã hội Gia đình ảnh hưởng đến nhận thức của học sinh về môn Giáo dục thể chất (GDTC); nếu gia đình coi trọng sức khỏe và khuyến khích tập luyện thể dục, các em sẽ hình thành nhận thức đúng đắn về môn học này Ngoài ra, bạn bè cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành nhận thức của học sinh, khi các em có thể tập luyện theo nhóm và tham gia các hoạt động thể thao cùng nhau Sự tích cực của bạn bè sẽ khuyến khích những em lười nhác tham gia, từ đó tạo ra một môi trường học tập tích cực hơn đối với môn thể dục trong lớp học.

Ngày nay, sự phát triển của công nghệ thông tin giúp các em dễ dàng tiếp cận tri thức về thể dục thể thao Các em có thể tìm hiểu thêm qua internet về nội dung đã học, xem các chương trình thể thao hấp dẫn và những thông tin hữu ích Điều này không chỉ làm tăng niềm đam mê mà còn giúp các em hình thành nhận thức đúng đắn về môn học thể dục.

Phong trào thể dục thể thao ở địa phương đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích mọi người, đặc biệt là học sinh và thanh niên, tham gia rèn luyện sức khỏe Đây là điều kiện lý tưởng để các em có cơ hội tập luyện, từ đó hình thành niềm đam mê và cái nhìn tích cực về thể thao.

Kinh tế và xã hội có vai trò then chốt trong sự phát triển của thể thao chuyên nghiệp và quần chúng Khi kinh tế phát triển, việc đầu tư cho thể thao gia tăng, giúp hoàn thiện cơ sở vật chất với sân bóng đá, bóng chuyền và cầu lông ở khắp nơi Người dân có khả năng trang bị dụng cụ thể thao, có kinh phí, thời gian tập luyện và chế độ dinh dưỡng hợp lý, từ đó nâng cao chất lượng tập luyện và thành tích thi đấu Sự phát triển kinh tế gia đình cho phép trẻ em tham gia các trung tâm Giáo dục thể chất và câu lạc bộ thể thao, hình thành thói quen và hứng thú với thể thao Tài liệu từ các tác giả và nghị quyết của Đảng và Nhà nước liên quan đến Giáo dục thể chất trong trường học cũng giúp xác định nhận thức của học sinh trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh, Đà Nẵng về môn học này.

3.2.1 Ảnh hưởng của giáo viên đến nhận thức của học sinh trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh về môn học GDTC

Thái độ học tập môn Giáo dục thể chất (GDTC) của học sinh chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm giáo viên, cơ sở vật chất, sân bãi tập luyện, nội dung bài học và phương pháp giảng dạy Trong đó, tính cách của giáo viên đóng vai trò quan trọng, vì hành động, lời nói và thái độ giao tiếp của họ có thể tạo ra cảm nhận khác nhau về môn học Một số giáo viên có khả năng khơi dậy hứng thú học tập, khiến học sinh tích cực luyện tập và muốn học thêm ở nhà, trong khi những giáo viên dù có chuyên môn tốt nhưng thiếu phương pháp giảng dạy hiệu quả có thể khiến học sinh chán nản, không hiểu bài và dẫn đến tình trạng học sinh trốn học hoặc chỉ học đối phó Kết quả là, thành tích kiểm tra của học sinh cũng không đạt yêu cầu.

Trong dạy học, giáo viên đóng vai trò quan trọng trong việc truyền đạt kiến thức cho học sinh và kích thích sự tiếp thu của họ Mỗi giáo viên có những phương pháp giảng dạy riêng, nhưng đều hướng đến mục tiêu chung là khuyến khích thái độ học tập tích cực Sự thoải mái và yên tâm mà giáo viên tạo ra sẽ giúp học sinh tự giác hơn trong việc học, trong khi giáo viên cứng nhắc có thể gây ra tâm lý lo lắng, dẫn đến thái độ học tập đối phó Bên cạnh đó, giáo viên cũng phải là tấm gương cho học sinh về nhân cách và tri thức, mặc dù họ cũng chịu áp lực từ cuộc sống Khi không kiểm soát được cảm xúc, giáo viên có thể phản ứng tiêu cực, ảnh hưởng đến ấn tượng của học sinh về môn học Để hiểu rõ hơn về tác động của giáo viên đến nhận thức của học sinh về môn giáo dục thể chất, chúng tôi đã tiến hành phỏng vấn học sinh trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh.

Bảng 12 : CẢM NHẬN CỦA HỌC SINH VỀ GIÁO VIÊN DẠY MÔN THỂ DỤC

Kết quả phỏng vấn(nH0)

Số người đồng ý Tỉ lệ %

Tính tình hoạt bát, năng động, thẳng thắng, dễ gần, cởi mở, dễ chia sẽ

Cứng nhắc, khó gần, ngại tiếp xúc 100 20,8% Ý kiến khác 130 27,1%

Theo kết quả điều tra, phần lớn học sinh trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh nhận định rằng giáo viên môn GDTC là những người bạn thân thiết, hiểu tâm lý học sinh và dễ chia sẻ Tuy nhiên, có 20,8% học sinh cảm thấy các thầy cô dạy thể dục có tính cách cứng nhắc, khó gần và ngại tiếp xúc Một số ý kiến khác cho rằng mặc dù giáo viên môn GDTC thường nhiệt tình và vui vẻ, nhưng cũng có lúc họ trở nên cứng nhắc, gây tâm lý lo lắng cho học sinh.

Trường Phan Châu Trinh là một trong những trường có chất lượng hàng đầu tại Đà Nẵng, chỉ đứng sau trường Lê Quý Đôn Đội ngũ giáo viên tại đây đều là những người tâm huyết với nghề, luôn nỗ lực tìm kiếm những phương pháp giảng dạy mới nhằm nâng cao sự hứng thú và chất lượng học tập cho học sinh.

Các giáo viên môn Giáo dục thể chất tại trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh đều có nhiều kinh nghiệm và chuyên môn cao Hầu hết các thầy cô là những giáo viên giỏi, được Sở Giáo dục thành phố Đà Nẵng điều động từ các trường khác, nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên cho một trong những trường điểm của thành phố.

Trong trường có một tổ thể dục gồm 16 thầy cô đảm nhận 98 lớp ở cả

Tại các khối lớp 10, 11 và 12, chúng tôi nhận thấy rằng hầu hết các thầy cô đều vui vẻ và nhiệt tình trong giảng dạy Phương pháp dạy học của họ rất hiệu quả, hiểu rõ tâm lý học sinh, tạo ra không khí tươi vui trong giờ thể dục Điều này không chỉ kích thích tính tự giác mà còn giúp học sinh học tập với tâm lý thoải mái, dẫn đến kết quả học tập cao.

Thái độ học tập môn Giáo dục thể chất của học sinh bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, không chỉ từ giáo viên mà còn từ môi trường xã hội, gia đình và bạn bè Những tác động này đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển thái độ học tập của các em.

3.2.2 Ảnh hưởng của nhà quản lí đến nhận thức về môn học GDTC của học sinh trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh

Nhà trường đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục học sinh, đặc biệt là tại trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh, nơi có sự quan tâm đặc biệt đến môn Giáo dục thể chất Phong trào thể dục thể thao tại trường phát triển mạnh mẽ nhờ vào đầu tư cơ sở vật chất đầy đủ, bao gồm nhà tập và bể bơi, giúp học sinh học tập trong mọi điều kiện thời tiết Những trang thiết bị như bóng rổ, bóng chuyền và cầu lông được trang bị đầy đủ, không chỉ nâng cao chất lượng giáo dục thể chất mà còn góp phần giảm thiểu tỷ lệ học sinh bị đuối nước do không biết bơi.

Sự đầu tư hiệu quả của trường Phan Châu Trinh vào môn Giáo dục thể chất đã nâng cao chất lượng giáo dục thể chất cho học sinh, giúp trường luôn nằm trong top dẫn đầu phong trào thể dục thể thao tại các trường phổ thông trong thành phố nhiều năm liền, nổi bật với thế mạnh ở các môn bơi, bóng chuyền và aerobic.

3.2.3 Ảnh hưởng của cơ sở vật chất đến nhận thức về môn học GDTC của học sinh trường trung học phổ thông Phan Châu Trinh

Một số pháp nhằm nâng cao nhận thức của học sinh về môn học

Chất lượng giáo dục, đặc biệt là giáo dục thể chất (GDTC) trong nhà trường, được hình thành qua các hoạt động tìm tòi và sáng tạo trong học tập, cùng với sự tương tác giữa học sinh và giáo viên Nhận thức của người học đóng vai trò quyết định trong việc hình thành thái độ tích cực đối với học tập Mặc dù lí luận giáo dục đã khẳng định điều này và cụ thể hóa thành các nguyên tắc tự giác và tích cực, nhưng việc áp dụng các phương pháp giáo dục để nâng cao nhận thức của học sinh về GDTC tại các trường phổ thông vẫn chưa được chú trọng đúng mức, dẫn đến kết quả còn hạn chế.

Dựa trên kết quả nghiên cứu, chúng tôi đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao nhận thức của học sinh về môn Giáo dục thể chất (GDTC) Mục tiêu là cải thiện hiệu quả giảng dạy và học tập môn GDTC tại các trường phổ thông, đặc biệt là tại trường THPT Phan Châu Trinh.

Để nâng cao hiệu quả giờ học thực hành giáo dục thể chất, giáo viên cần đổi mới khâu chuẩn bị, bao gồm việc xây dựng giáo án, cải thiện cơ sở vật chất và lựa chọn nội dung, hình thức, phương pháp giảng dạy tập trung vào hoạt động học tập của học sinh Việc khuyến khích, động viên và tạo điều kiện cho học sinh phát huy tính tích cực trong học tập là rất quan trọng Đặc biệt, giáo án cần chú trọng đến yêu cầu giao bài tập về nhà, đồng thời động viên và kiểm tra học sinh trong việc thực hiện các bài tập, nhằm hình thành thói quen rèn luyện thể chất thường xuyên và liên tục.

Việc lựa chọn và áp dụng các phương pháp dạy học tích cực giúp kích thích hoạt động học tập của học sinh là rất quan trọng Trong vai trò này, giáo viên không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn đóng vai trò là người hướng dẫn, tổ chức và hỗ trợ học sinh trong quá trình tìm tòi và tranh luận.

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 1.KẾT LUẬN:

Nghiên cứu về nhận thức của học sinh đối với môn Giáo dục thể chất tại trường THPT Phan Châu Trinh, thành phố Đà Nẵng, đã cho thấy một số kết luận quan trọng Học sinh có sự hiểu biết khác nhau về vai trò và lợi ích của môn học này, ảnh hưởng đến thái độ và mức độ tham gia của họ Điều này chỉ ra rằng cần có các biện pháp cải thiện nhận thức và khuyến khích học sinh tích cực hơn trong việc tham gia vào các hoạt động thể chất.

1.1 Nhận thức của học sinh về môn học GDTC

Học sinh trường THPT Phan Châu Trinh thể hiện nhận thức đúng đắn và động cơ học tập tích cực, tuân thủ quy định của nhà trường và có thái độ chuyên cần trong việc đến lớp Các em có nhu cầu và hứng thú cao đối với môn Giáo dục thể chất (GDTC), đồng thời nhận thức được tầm quan trọng và ý nghĩa thiết thực của môn học này trong chương trình giáo dục.

Quy định mới của bộ về việc tính điểm cho môn thể dục chỉ ở mức

“đạt” hay “chưa đạt” nên ảnh hưởng không nhỏ đến nhận thức tiêu cực của một số học sinh

Quá trình nhận thức của học sinh về môn Giáo dục thể chất (GDTC) bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như gia đình, nhà trường, môi trường sống, bạn bè, cơ sở vật chất phục vụ giảng dạy, cũng như các yếu tố thông tin, kinh tế và chính trị.

Một số học sinh vẫn chưa nhận thức đúng về môn Giáo dục thể chất (GDTC) và có thái độ xem nhẹ, chỉ đi học với mục đích đối phó và lấy điểm.

1.2 Từ kết quả nghiên cứu trên chúng tôi xin đưa ra một số biện pháp nâng cao nhận thức của học sinh về môn học GDTC nhằm nâng cao hiệu quả GDTC trong trường phổ thông nói chung và trường THPT Phan Châu Trinh nói riêng

Đổi mới khâu chuẩn bị của giáo viên trước giờ học thực hành GDTC là rất quan trọng, bao gồm việc soạn giáo án, chuẩn bị cơ sở vật chất, và lựa chọn nội dung, hình thức, phương pháp giảng dạy Tập trung vào hoạt động học tập của học sinh là yếu tố chủ chốt, khuyến khích và tạo điều kiện để phát huy tính tích cực học tập của các em Đặc biệt, giáo án cần chú ý đến yêu cầu giao bài tập về nhà, động viên và kiểm tra học sinh thực hiện các bài tập, nhằm giáo dục thói quen rèn luyện thể chất thường xuyên và liên tục.

Lựa chọn và áp dụng các phương pháp dạy học tích cực giúp học sinh tham gia chủ động vào quá trình học tập Giáo viên không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn đóng vai trò là người hướng dẫn, tổ chức và tạo điều kiện cho học sinh khám phá, thảo luận và tranh luận, từ đó phát triển tư duy và kỹ năng tự học.

KIẾN NGHỊ

Kết quả học tập môn Giáo dục thể chất (GDTC) của học sinh trung học phổ thông bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như giáo viên, cơ sở vật chất, chỉ thị từ Bộ Giáo dục, sự quan tâm của lãnh đạo và quản lý nhà trường, cũng như tác động từ xã hội và gia đình Những yếu tố này không chỉ ảnh hưởng đến nhận thức của học sinh mà còn tác động đến mức độ hứng thú của các em trong quá trình tập luyện.

Vì vậy để nâng cao chất lượng Giáo dục thể chất chúng tôi kiến nghị như sau:

- Điểm môn GDTC được tính bình quân như các môn khác để kích thích nhu cầu học tập của các em

Để nâng cao sự hứng thú cho học sinh, việc cải tiến giờ học trở nên sinh động hơn là cần thiết Một trong những giải pháp hiệu quả là tích hợp các trò chơi vận động vào chương trình học Ngoài ra, việc bố trí thời gian hợp lý để tổ chức các hoạt động thi đấu thể thao cũng sẽ kích thích sự tham gia và phấn khích của các em.

Cải tiến chế độ học bổng và khen thưởng cho học sinh tích cực tham gia các hoạt động thể dục thể thao trong trường học là một bước quan trọng nhằm khuyến khích tinh thần thể thao và nâng cao sức khỏe của học sinh Việc này không chỉ tạo động lực cho các em mà còn góp phần phát triển phong trào thể dục thể thao trong nhà trường.