CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀĐỘNG LỰC LÀM VIỆC CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG TRONG DOANH NGHIỆP 5
LAO ĐỘNG TRONG DOANH NGHIỆP
1 1 1 Khái niệm tạo động lực làm việc của người lao động
Theo Herzberg (1959), động lực làm việc là khao khát và sự tự nguyện của người lao động nhằm tăng cường nỗ lực để đạt được mục tiêu của tổ chức Việc tạo động lực làm việc là dẫn dắt nhân viên đạt được các mục tiêu đã đề ra với nỗ lực cao nhất Động lực làm việc được định nghĩa là sự sẵn lòng và quyết tâm làm việc của nhân viên.
Sự sẵn lòng làm việc của người lao động thể hiện qua các hành động tự nguyện và tầm quan trọng của công việc đối với họ Điều này cũng được phản ánh qua sự háo hức trở lại công việc sau những kỳ nghỉ Việc đánh giá mức độ sẵn lòng này giúp hiểu rõ hơn về động lực và cam kết của nhân viên đối với công việc.
Tạo động lực là tổng thể các chính sách và biện pháp nhằm khuyến khích người lao động làm việc hăng say và tự nguyện, từ đó giúp đạt được mục tiêu của tổ chức Động lực lao động không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến tinh thần và thái độ làm việc của nhân viên mà còn tác động gián tiếp đến hiệu quả sản xuất kinh doanh và sự thành công của doanh nghiệp.
Người lao động có động lực làm việc sẽ ý thức rõ về công việc của mình, làm việc hăng say và nhiệt tình, coi việc hoàn thành mục tiêu của tổ chức là bước tiến trong hành trình đạt được mục tiêu cá nhân Họ sẽ cảm thấy hài lòng với công việc, từ đó gắn bó lâu dài với công ty và không ngừng nỗ lực học hỏi, sáng tạo phương pháp làm việc hiệu quả Động lực lao động mang lại lợi ích cho cả công ty và nhân viên, nâng cao hiệu quả sản xuất, lợi nhuận, năng suất lao động, đồng thời giảm chi phí sản xuất Điều này khẳng định sự cần thiết của việc nâng cao động lực làm việc tại các doanh nghiệp Để tạo động lực cho người lao động, cần có hệ thống chính sách và biện pháp quản lý phù hợp, tìm hiểu động cơ làm việc của họ nhằm thúc đẩy sự cống hiến.
Các mục tiêu chính của người lao động có thể gồm:
Mục tiêu thu nhập là yếu tố quan trọng nhất thúc đẩy người lao động làm việc, vì nó giúp họ trang trải cuộc sống cho bản thân và gia đình, đồng thời đảm bảo sự sống và phát triển bền vững.
Mục tiêu phát triển cá nhân là mong muốn của người lao động trong việc hoàn thiện bản thân thông qua các hoạt động đào tạo, phát triển và tham gia các hoạt động văn hóa xã hội Mục tiêu này càng trở nên quan trọng hơn khi người lao động đã đạt được mức thu nhập đủ để đảm bảo cuộc sống.
Mục tiêu thỏa mãn các hoạt động xã hội là nhu cầu tham gia vào các hoạt động để tự khẳng định bản thân Khi nhu cầu này được đáp ứng, người lao động sẽ chú trọng hơn đến các hoạt động xã hội Động lực lao động được hiểu là khát khao và sự tự nguyện của người lao động để nỗ lực đạt được các mục tiêu nhất định Do đó, việc tạo động lực cho người lao động bao gồm các biện pháp kích thích họ làm việc, đồng thời tạo cơ hội để họ thực hiện những mục tiêu cá nhân của mình.
1 1 2 Sự cần thiết phải tạo động lực làm việc cho người lao động trong doanh nghiệp
Theo Trần Kim Dung (2015) tạo động lực làm việc trong doanh nghiệp có vai trò quan trọng đối với cả người lao động và doanh nghiệp
- Đối với cá nhân người lao động:
Con người có nhu cầu cần được thỏa mãn cả về vật chất lẫn tinh thần Khi người lao động cảm thấy nhu cầu của mình được đáp ứng, họ sẽ có tâm lý tích cực và làm việc hăng say hơn Ngược lại, nếu không có động lực, họ chỉ hoàn thành công việc theo hợp đồng mà thiếu sự sáng tạo và nỗ lực Do đó, nhà quản lý cần tạo động lực để khuyến khích tính sáng tạo và nâng cao năng lực làm việc của nhân viên.
Người lao động chỉ hoạt động tích cực khi nhu cầu cá nhân của họ được thỏa mãn một cách hợp lý Lợi ích mà họ nhận được cần tương xứng với những gì họ cống hiến; nếu không, sẽ dẫn đến cảm giác chán nản và thiếu tập trung trong công việc Lợi ích không chỉ là phần thưởng mà còn là động lực thúc đẩy họ làm việc hiệu quả hơn Khi có động lực, người lao động sẽ nỗ lực hơn trong việc học hỏi, tích lũy kinh nghiệm và nâng cao kiến thức, từ đó tự hoàn thiện bản thân.
- Tạo động lực làm việc đối với doanh nghiệp:
Việt Nam đang trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá, cần học hỏi từ kinh nghiệm của Nhật Bản và các "Con rồng Châu Á" để phát triển theo con đường riêng phù hợp với đặc điểm của đất nước Tuy nhiên, việc này gặp nhiều khó khăn do phải đuổi kịp công nghệ tiên tiến trong thời gian ngắn, trong khi cơ sở vật chất còn nghèo nàn và thiếu vốn đầu tư Một giải pháp quan trọng là tăng năng suất lao động để tạo ra lợi nhuận cao hơn, từ đó tích luỹ vốn nhanh hơn Kích thích lao động trở thành mối quan tâm hàng đầu của các nhà lãnh đạo, vì khi vấn đề vốn và trang thiết bị được giải quyết, việc đầu tư vào năng suất và sáng tạo vẫn là yếu tố cần thiết cho sự phát triển hiệu quả Kích thích lao động không chỉ dựa vào yếu tố vật chất mà còn cần chú ý đến các yếu tố tâm lý như mục đích, nhu cầu và động cơ làm việc của từng cá nhân, từ đó hình thành các biện pháp kích thích hiệu quả Tạo động lực cho lao động sẽ góp phần định hướng và điều chỉnh hành vi, thúc đẩy sự phát triển bền vững cho doanh nghiệp và nền kinh tế.
Tạo sự gắn kết giữa lao động với tổ chức giữ được nhân viên giỏi, đảm được tỉ lệ nghỉ việc
Tăng cường mức độ hài lòng và niềm tin của nhân viên là yếu tố quan trọng giúp nâng cao sự gắn bó và tận tụy trong doanh nghiệp Điều này không chỉ góp phần cải thiện văn hóa công ty mà còn giúp tiết kiệm thời gian và chi phí trong việc tuyển dụng và đào tạo nhân viên mới.
Tăng năng suất lao động, hiệu quả sử dụng lao động
Là nền tảng để tăng doanh số, cải thiện lợi nhuận
1 1 3Các phương pháptạo động lực làm việc của người lao động
Để tạo động lực cho người lao động, người quản lý cần xây dựng kế hoạch và phương hướng thực hiện rõ ràng, tập trung vào một số nội dung chính.
Xây dựng định mức lao động và tiêu chuẩn thực hiện công việc cho từng nhân viên là rất quan trọng để phát huy sức mạnh tập thể và tinh thần làm việc hăng say Nhà quản lý cần xác định mục tiêu sống còn cho đội ngũ, như tăng doanh số so với năm trước hoặc vượt qua thị phần của đối thủ cạnh tranh Khi được hướng dẫn đúng cách, nhân viên sẽ đoàn kết và cống hiến hết mình vì sự phát triển của công ty.
Để đạt được hiệu quả cao trong hoạt động kinh doanh, doanh nghiệp cần xác định rõ ràng mục tiêu hoạt động và truyền đạt các mục tiêu này đến từng nhân viên Việc giúp người lao động hiểu rõ mục tiêu không chỉ tạo động lực làm việc mà còn tăng cường sự gắn bó và cam kết của họ đối với tổ chức.
Để đạt được hiệu quả công việc cao, cần xác định mục tiêu cụ thể cùng với các tiêu chuẩn thực hiện rõ ràng cho nhân viên Việc giao quyền và trách nhiệm cho người lao động là rất quan trọng, giúp giảm thiểu rủi ro từ các quyết định của họ Điều này sẽ được thực hiện hiệu quả hơn khi có một chương trình huấn luyện và kèm cặp tốt, đảm bảo nhân viên tự tin và có khả năng đưa ra những quyết định đúng đắn.
