TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH KHOA XHH – CTXH – ĐNA TRẦN KIM PHỤNG 1955012083 BÀI TIỂU LUẬN MÔN: NGHỆ THUẬT ĐÔNG NAM Á SILAT – NGHỆ THUẬT ĐỐI KHÁNG CẬN CHIẾN CỦA TỘC NGƯỜI MÃ LAI Ở ĐÔNG NAM Á VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA SILAT LÊN ĐỜI SỐNG TINH THẦN VÀ VẬT CHẤT CỦA CỘNG ĐỒNG NGƯỜI MÃ LAI Giáo viên hướng dẫn ThS Nguyễn Thị Tâm Anh Tp Hồ Chí Minh, tháng năm 2022 MỤC LỤC MỞ ĐẦU 1 Lý chọn đề tài 2 Mục tiêu nghiên cứu Lịch sử nghiên cứu Câu hỏi nghiên cứu Đối tượng phạm vi nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu Bố cục đề tài CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN 1.1 Một số khái niệm lí thuyết liên quan đến đề tài 1.1.1 Khái niệm tộc người 1.1.2 Khái niệm văn hóa 1.1.3 Khái niệm khơng gian văn hóa 1.1.4 Các khái niệm liên quan đến võ thuật 1.1.5 Khái niệm nghệ thuật biểu diễn 1.2 Khái quát chung Malaysia 1.3 Khái quát chung Indonesia Tiểu kết chương 10 CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH CHI TIẾT VỀ SILAT 10 2.1 Tổng quan Silat – môn nghệ thuật đối kháng cận chiến người Mã Lai 10 2.1.1 Nguồn gốc 10 2.1.2 Tổng quan Silat 10 2.2 Đặc điểm chi tiết môn Silat 11 2.2.1 Trường phái 11 2.2.2 Các nguyên tắc Silat 12 2.2.3 Binh khí mơn Silat 13 2.2.4 Trang phục môn võ Silat 15 2.2.5 Cấp bậc võ Silat 16 2.2.6 Về Pencak Silat 18 2.2.7 Về Bersilat 19 Tiểu kết chương 21 CHƯƠNG 3: TẦM ẢNH HƯỞNG CỦA SILAT 22 3.1 Triết lí nhân sinh môn Silat 22 3.2 Tầm ảnh hưởng Silat lên nhiều khía cạnh sống tộc người Mã Lai 22 3.2.1 Tri thức 22 3.2.2 Nội tâm 23 3.2.3 Phong tục tập quán 24 3.2.4 Văn hóa 24 3.3 Sự du nhập Silat vào Việt Nam 26 3.4 Silat – Di sản văn hóa phi vật thể UNESCO công nhận 27 Tiểu kết chương 28 KẾT LUẬN 29 TÀI LIỆU THAM KHẢO 30 PHỤ LỤC MỞ ĐẦU Khi nhắc đến Đơng Nam Á, khơng người nghĩ đến danh lam thắng cảnh mê hồn, ăn kì dị ngon khó cưỡng, cung đường du lịch nghỉ dưỡng định phải đặt chân đến lần đời người… Tuy nhiên, Đông Nam Á không sở hữu ngần độc đáo Đa dạng văn hóa từ trước đến ln nét đặc trưng khu vực có nhiều đảo giới Từ văn hóa người Kinh tộc người chủ thể Việt Nam, đến phong tục người Xiêm sức ảnh hưởng tôn giáo người Mã Lai làm nên Đông Nam Á khơng thể nhầm lẫn với khu vực địa cầu Như nêu trên, đa dạng thể qua danh lam thắng cảnh, hương vị ẩm thực, nét phong tục tập qn Nhưng đơi khi, độc cịn phác họa qua tiểu tiết vô đặc thù, điển hình nghệ thuật đối kháng cận chiến Đông Nam Á vốn xem lớp võ thuật Sự khác biệt tương đồng loại hình nghệ thuật độc đáo đại diện cho văn hóa Một cách tương đối, gần gũi võ thể mức độ đa dạng từ nghệ thuật sang nghệ thuật khác Nếu người Việt lấy làm tự hào môn võ cổ truyền thứ vũ khí lợi hại xuyên suốt giai đoạn đánh đuổi giặc ngoại xâm thời kì tiền trung đại trung đại người Xiêm có cho mơn Muay Thái – trường phái võ thiện chiến, liệt khơng nhân nhượng Dù phổ biến rộng rãi võ thuật Thái Lan, nhiên người Mã Lai lại sở hữu loại hình nghệ thuật đối kháng cận chiến với tên gọi Silat – trường phái võ thuật Đông Nam Á UNESCO công nhận di sản văn hóa phi vật thể vào năm 2019 (UNESCO, 2019) Với chủ đề đem đến báo cáo này, tơi muốn cung cấp góc nhìn tổng quan mơn võ thuật khía cạnh mà khai thác hay phổ biến trường phái nghệ thuật đối kháng, đặc biệt với di sản văn hóa phi vật thể Bên cạnh đó, tiểu luận khai thác yếu tố liên quan đến hình thành lẫn phát triển, tầm ảnh hưởng Silat đến với đời sống vật chất tinh thần tộc người Mã Lai khu vực Đông Nam Á đặc sắc 1 Lý chọn đề tài Khắp năm châu bốn bể dường khơng có nơi sở hữu đa dạng văn hóa lẫn dân tộc Đông Nam Á Nhưng đề cập đến đa dạng ấy, hầu hết người dừng lại suy nghĩ cơng trình hùng vĩ mẹ thiên nhiên, hay truyền thống gắn liền chặt chẽ đến sắc tộc riêng biệt mà nghĩ đến môn võ thuật công nhận sánh ngang với bảy loại hình nghệ thuật nhân loại Và với tâm người ln tìm tịi học hỏi điều lạ sống, từ lúc đọc lướt qua mẩu tin nhỏ Silat tơi biết đề tài mà thân nghiên cứu sâu tìm hiểu rạch rịi Mục tiêu nghiên cứu Ngay từ ban đầu, thân tơi xác định cụ thể mục tiêu nghiên cứu đưa thơng tin tổng quan tập trung tìm hiểu chi tiết Silat nhiều phương diện Không dừng lại, điểm tương đồng lẫn khác biệt Bersilat thuộc đại phận người Mã Lai Malaysia Pencak Silat người Mã Lai Indonesia Cuối cùng, nêu tầm ảnh hưởng Silat lên đời sống tinh thần vật chất cộng đồng người Mã Lai Đông Nam Á Bằng nghiên cứu nguồn tư liệu tơi tổng hợp phân tích, hi vọng cung cấp cho người đọc lẫn thân am hiểu sâu sắc môn nghệ thuật đối kháng cận chiến Lịch sử nghiên cứu Có thể Silat đề tài vừa lạ vừa quen giới nghiên cứu nghệ thuật văn hóa vài chục năm trước môn võ thuật đại chúng biết đến bí truyền Cũng lí mà cịn nhiều khía cạnh mơn võ chưa hồn tồn khám phá đào sâu Ở Việt Nam, Pencak Silat muôn vàn trường phái Silat khác mà vừa tiếp cận cách không lâu Cho nên nghiên cứu Pencak Silat giới chun mơn đếm đầu ngón tay, hồ đề tài Silat – thuật ngữ rộng bao hàm môn Pencak Silat Từ đấy, thấy số khó khăn định việc tìm kiếm nguồn tư liệu lẫn thơng tin q trình thực tiểu luận môn võ thuật Silat Câu hỏi nghiên cứu Để tìm hiểu Silat tầm ảnh hưởng môn nghệ thuật đối kháng lên nhiều khía cạnh đời sống tộc người Mã Lai quốc gia Đông Nam Á, cần đặt số câu hỏi nghiên cứu nhằm tạo tiền đề cho tìm hiểu sau, nguồn gốc môn võ thuật từ đâu mà thời điểm lại có hàng ngàn trường phái Silat khác tồn giới? Đâu trường phái thống? Và liệu nguồn gốc mơn võ có quan hệ đến đời sống tinh thần lẫn vật chất cộng động người luyện tập môn không? Đối tượng, phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu đề tài môn võ thuật Silat người Mã Lai khu vực Đông Nam Á nói chung Bersilat người Mã Lai Malaysia lẫn Pencak Silat người Mã Lai Indonesia nói riêng Từ tầm ảnh hưởng môn nghệ thuật lên đời sống vật chất tinh thần cộng đồng người Mã Lai cách môn võ dần lan rộng sàn đấu Việt Nam Quốc tế Phương pháp nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu mà tơi áp dụng để hình thành phát triển tiểu luận phương pháp phân tích tổng hợp so sánh tài liệu nghiên cứu công bố võ sư, nhà báo, nhà nghiên cứu văn hóa, sử dụng số liệu thống kê số trung tâm nghiên cứu, tổ chức quốc tế uy tín khác Bố cục đề tài Ngoài phần mở đầu mục lục, tiểu luận bao gồm ba chương kết luận, tài liệu tham khảo phụ lục • CHƯƠNG 1: Tổng quan • CHƯƠNG 2: Thơng tin chi tiết mơn võ thuật Silat • CHƯƠNG 3: Tầm ảnh hưởng Silat • KẾT LUẬN • TÀI LIỆU THAM KHẢO • PHỤ LỤC CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN 1.1 Một số khái niệm lí thuyết liên quan đến đề tài Đối tượng nghiên cứu môn võ Silat tộc người Mã Lai nhiều phương diện, tác động môn nghệ thuật lên đời sống cộng đồng người Mã Lai Để tìm hiểu hiệu đề tài này, số khái niệm lí thuyết cần nhìn nhận cách khoa học khách quan 1.1.1 Khái niệm tộc người Tộc người tập đoàn người mang yếu tố cố định hoàn toàn tương đối hình thành xuyên suốt trình lịch sử địa, dựa mối quan hệ chung ngơn ngữ, văn hóa ý thức dân tộc tên gọi dân tộc chung (Đặng Thị Quốc Đào, 2018, trang 17) Giáo sư Phan Hữu Dật đưa định nghĩa cho khái niệm tộc người, tộc người cộng đồng người hình thành vùng lãnh thổ định xuyên suốt trình lịch sử, sở hữu điểm tương đồng mang tính cố định tương đối cố định ngơn ngữ, văn hóa, tâm lý, ý thức đồng tộc lẫn làm khác biệt so với tộc người khác thơng qua tên gọi riêng – tộc danh (GS TS Phan Hữu Dật, 1973, trang 12) 1.1.2 Khái niệm văn hóa Bên cạnh với khái niệm tộc người, khái niệm văn hóa quan trọng khơng nghiên cứu khoa học Tuy thế, khái niệm khơng đồng nhiều góc độ Năm 2009, Tổ chức Giáo dục, Khoa học Văn hóa Liên Hợp Quốc, gọi tắt UNESCO tái định nghĩa văn hóa góc độ đo lường dựa vào khái niệm gốc tổ chức vào năm 2001 sau: “Văn hóa tập hợp đặc trưng tiêu biểu tinh thần, vật chất, tri thức xúc cảm xã hội nhóm người xã hội; văn hóa khơng bao gồm văn học nghệ thuật, mà phong cách sống, phương thức chung sống, hệ giá trị, truyền thống niềm tin.” Ở góc nhìn khác, văn hóa tất giá trị phi vật thể lẫn vật thể mà nhân loại tạo để phục vụ cho hoạt động sản xuất, buôn bán sinh sống Các giá trị vật thể nhà cửa, phương tiện di chuyển, y phục, ẩm thực Trong đó, ngơn ngữ, hệ tư tưởng, chuẩn mực đạo đức, âm nhạc nhìn nhận giá trị văn hóa phi vật thể (Thanh Nga, 2021) 1.1.3 Khái niệm khơng gian văn hóa Khái niệm then chốt cần đề cập đến góc nhìn khách quan khoa học khơng gian văn hóa Trên lý thuyết Khu vực học, khơng gian văn hóa phạm vi mà người sinh hoạt quan hệ tương tác với môi trường tự nhiên lẫn xã hội nhằm sáng tạo giá trị văn hóa Khơng gian giới hạn khơng gian tự nhiên môi trường không gian tộc người Nhưng thực tế, không thiết phải khơng gian kín giao lưu tất yếu tộc người, quốc gia với Theo Vũ Minh Giang, khơng gian văn hóa phân loại thành năm mục: • Khơng gian theo giới hạn tự nhiên • Khơng gian phân bố theo tộc người • Khơng gian phân bố theo tơn giáo • Không gian lãnh thổ quốc gia, đơn vị hành chính; • Khơng gian hỗn hợp Bài nghiên cứu áp dụng định nghĩa khơng gian văn hóa phân bố theo tộc người Mã Lai để làm kim nam cho tìm hiểu, phân tích đánh giá nhiều nguồn tài liệu có liên quan chặt chẽ đến môn võ Silat lẫn tầm ảnh hưởng môn nghệ thuật đối kháng lên đời sống tinh thần vật chất cộng đồng người Mã Lai Đông Nam Á 1.1.4 Các khái niệm liên quan đến võ thuật Theo Báo Võ Thuật (2014), định nghĩa võ thuật hiểu kỹ thuật phương thức khai triển sức mạnh để đánh bại đối phương Võ thuật hướng người đến chiến thắng trận chiến, tăng cường sức mạnh thể trạng lẫn phục vụ số nhu cầu cụ thể môn Từ lâu, đại phận người có nhìn nhận hiểu biết từ “võ thuật” chưa thật tường minh Dựa vào nguồn tư liệu Báo Võ Thuật, không đơn đường lối đánh tay khơng vũ khí nhiều loại, mà võ thuật nghệ thuật vận động Võ thuật nâng cao tầm quan trọng phương pháp, cách thức, kỹ thuật khéo léo để thi triển đường lối võ thuật Nói cách khác, thứ vũ khí khơng giúp người tập luyện vượt qua đối thủ mà họ đối diện sàn đấu mà võ thuật giúp họ chiến thắng thách thức, khó khăn sống bên người họ Bên cạnh võ thuật “võ nghệ” Ở đây, võ nghệ thích với nội hàm mang ý nghĩa nghề nghiệp có khái niệm mật thiết với võ thuật Khái niệm cho thấy, từ lâu, xã hội công nhận nghề võ kế sinh nhai đáng tôn trọng Cuối định nghĩa “võ đạo” Được đề cập nhiều võ đường, võ đạo thuật ngữ võ sư đề cao nhằm nhấn mạnh chữ “nhân” mơn nghệ thuật lẫn văn hóa Đồng thời, khái niệm xác nhận tính “văn” ngụ lõi võ thuật Đằng sau võ thuật triết lý nhân sinh, đường lối đạo đức sở hữu chiều sâu tôn giáo định 1.1.5 Khái niệm nghệ thuật trình diễn Bài nghiên cứu Milton Singer (1972) biểu diễn văn hoá giới thiệu khái niệm biểu diễn trình giao tiếp, bao gồm phương pháp giao tiếp bao gồm ngôn ngữ, hát, điệu nhảy biểu văn hóa khác văn hóa sử dụng nhiều cách khác để giao tiếp với người khác Đan xen nhiều thể loại nghệ thuật bảy loại hình nghệ thuật bản, nghệ thuật trình diễn nhánh nghệ thuật đương đại Các tác phẩm nghệ thuật triển lãm nghệ thuật tạo thông qua hành động cá nhân nghệ sĩ người tham gia khác thực Tác phẩm kết hợp nhiều loại hình nghệ hình, trực tiếp, thông qua tài liệu, cách tự phát văn bản, trình bày trước cơng thể nghệ sĩ thời gian, không gian định Bốn yếu tố định tính chất nghệ thuật trình diễn bao gồm thời gian, không gian, thể, diện nghệ sĩ giao lưu tương tác nghệ sĩ khán giả Các hành động, thường phát triển phòng trưng bày nghệ thuật bảo tàng, diễn đường phố, loại bối cảnh không gian khoảng thời gian Mục tiêu tạo phản ứng, đơi có hỗ trợ ngẫu hứng cảm giác thẩm mỹ Các chủ đề thường liên quan đến kinh nghiệm sống thân nghệ sĩ, kết nối với thần linh nhu cầu tố cáo phản biện xã hội 1.2 Khái quát chung Malaysia Malaysia, nằm trung tâm Đông Nam Á, Biển Đông ngăn cách thành hai khu vực không tiếp giáp nhau: Bán đảo Malaysia (hay Tây Malaysia) Bán đảo Mã Lai giáp với Thái Lan phía bắc Singapore phía nam Malaysia Borneo (hay Đơng Malaysia) nằm phía bắc đảo Borneo, đảo lớn, gồ ghề Quần đảo Mã Lai (Greater Sunda Islands) đảo lớn thứ ba giới Đông Malaysia giáp Indonesia bao quanh Vương quốc Islam giáo Brunei Malaysia có chung đường biên giới biển với Philippines Việt Nam Malaysia chia thành 13 tiểu bang ba lãnh thổ liên bang, với Kuala Lumpur thủ đô Putrajaya trụ sở phủ liên bang Ngơn ngữ thức Malaysia Bahasa Malaysia, tiền tệ ringgit Malaysia (MYR) Tổng diện tích đất nước 329.847 km² Để đem so sánh Malaysia có diện tích chênh lệch xấp xỉ Na Uy bang New Mexico Hoa Kỳ Ngọn núi cao núi Kinabalu (4.095 m) bang Sabah đảo Borneo Bao quanh núi hùng vĩ công viên Kinabalu – Di sản Thế giới UNESCO cơng nhận vào tháng 12 năm 2000 Malaysia có dân số khoảng 33 triệu người (năm 2021) Thành phố lớn thủ đô quốc gia Kuala Lumpur Quốc ngữ tiếng Malay bên cạnh đó, Malaysia cịn công nhận tiếng Anh, tiếng Tamil tiếng Trung (Quảng Đơng) ngơn ngữ thức họ Quốc giáo Malaysia Hồi giáo; khoảng 60% dân số theo đạo Islam , 20% theo đạo Phật Trong 50 năm qua, Malaysia phát triển từ nước xuất hàng hóa thành sở cơng nghiệp vững cho tập đoàn đa quốc gia điện điện tử nước Là nước xuất dầu khí đốt, Malaysia hưởng lợi từ giá lượng giới cao hơn, phủ nhận thấy cần phải giảm phụ thuộc Indonesia, Pencak Silat Việt Nam giành ba huy chương vàng , SEA Games 20 đoạt bảy huy chương vàng đến SEA Games 22, Pencak Silat Việt Nam đứng đầu Đơng Nam Á với 11 huy chương vàng Tính đến thời điểm tại, Pencak Silat ví von mơn võ thuật tiếng mặt số lượng lò đào tạo lẫn chất lượng võ sĩ trường quốc tế Năm 2019, đội tuyển Pencak Silat Việt Nam đem chiến thắng áp đảo với 10 huy chương vàng nội dung đối kháng giải vô địch Pencak Silat Châu Á diễn Trung Quốc (Trung Ninh, 2019) 3.4 Silat – Di sản văn hóa phi vật thể UNESCO công nhận Năm 2019 dấu mốc quan trọng cho Silat người Mã Lai vào tháng 12, môn võ thuật đối kháng UNESCO cơng nhận di sản văn hóa phi vật thể Từ xuất phát điểm môn võ gần bị thất truyền, Silat sau biết đến đại chúng trở thành nét văn hóa sắc người Mã Lai khắp miền Đông Nam Á Theo CNA (2019), bắt nguồn từ lịch sử lâu đời tộc người Mã Lai vương quốc Langkasuka, Silat dần khôi phục lại vai trị quan trọng đời sống lẫn văn hóa người nơi Khơng thế, mơn võ cịn tơn lên vẻ đẹp trang phục truyền thống người Mã Lai, nhạc cụ dân tộc lẫn tập tục lâu đời Chia sẻ kiện quan trọng trên, Bộ trưởng Du lịch, Nghệ Thuật Văn Hóa Malaysia – bà Mohamaddin Ketapi giấu vui mừng tự hào diễn văn Bà Ketapi cho biết việc Silat UNESCO công nhận di sản văn hóa ước mong người Mã Lai ngày đêm sống với lí tưởng gìn giữ giá trị văn hóa dân tộc trước mai thời gian lẫn xu tồn cầu hóa khơng ngừng giới 27 TIỂU KẾT CHƯƠNG Ở chương cuối này, tìm hiểu sâu sắc môn nghệ thuật đối kháng cận chiến người Mã Lai am hiểu khía cạnh to lớn đời sống tộc người Mã Lai mà môn võ đặt ảnh hưởng lên Silat không đơn môn võ tự vệ mà cịn giúp cậu trai trưởng thành, bậc nam nhi trở thành đại trượng phu quan trọng hết, tộc người không đáng cốt lõi họ Ngồi ra, Silat thể phát triển khu vực năm châu ngồi kì vọng Các trường phái Silat khác thành lập vẻ đẹp văn hóa môn nghệ thuật nhiều người truyền tai khắp địa cầu Cuối cùng, Silat giới cơng nhận di sản văn hóa phi vật thể người Mã Lai nói riêng văn hóa nhân loại nói chung 28 KẾT LUẬN Xuất phát điểm môn võ thuật chiến binh vương quốc cổ xưa tập luyện ngày đêm với mục đích gìn giữ cương ải lẫn an yên vương quốc, ngày Silat trở thành môn nghệ thuật đối kháng lẫn biểu diễn nhiều người biết đến luyện tập Xét phạm trù không gian văn hóa theo tộc người, Silat điểm nhấn văn hóa dọc theo chiều dài lịch sử lâu đời người Mã Lai Môn võ giúp họ rèn luyện thân thể, lối sống cách đối nhân xử mà cịn giúp cho họ tìm tịnh tâm, nắm rõ cốt cách nội Từ đó, người tập luyện Silat có quyền kiểm sốt thứ thuộc phía cạnh thân Từ chi tiết kĩ thuật Silat, hiểu rõ triết lí ẩn sâu môn võ ngược lại Không đơn mà mơn nghệ thuật có pháp thân pháp ví nhịp chảy dòng nước hay lênh đênh nhịp nhàng thuyền ngụ khơi mặt biển gợn sóng Chính luận điểm dẫn chứng nêu trên, rút tầm quan trọng mơn nghệ thuật đối kháng cận chiến Silat người Mã Lai phương diện đời sống văn hóa nói riêng Cũng từ môn mà đa dạng văn hóa khu vực Đơng Nam Á lại lần nhấn mạnh khẳng định Đi kèm với tính đa dạng tinh thần gìn giữ giá trị văn hóa địa đáng ngưỡng mộ đại phận người nơi nhờ có tinh thần mà Silat loại hình văn hóa, phong tục xa xưa khác có dịp giới chiêm ngưỡng, trầm trồ lẫn chung tay gìn giữ phát huy 29 TÀI LIỆU THAM KHẢO Sách, tập chí luận văn Amirul Husni Affifudin, 2017,Performing Silat in Malaysian Diasporic Communities in Australia: A Cultural Heritage Analysis of Identities, Performance and Self,Bachelor of Arts (Economics), Master of Cultural Heritage Management, The University of Queensland Đặng Thị Quốc Đào, 2018, Các tộc người Đông Nam Á, NXB Đại Học Quốc Gia Thành phố Hồ Chí Minh, Tp Hồ Chí Minh Hồng Lĩnh, 1995, Võ phái Bersilat- Môn võ độc hiểm bí truyền Mã Lai, NXB Đồng Tháp, Tân Bình TP.HCM O’ong Maryono, 2002, Pencak Silat in the Indonesian Archipelago, NXB Yayasan Galang, Yogyakarta Richardson, B., 2016, Silat for the street: Using the ancient material art for self-defense in the 21st century, NXB Cruz Bay, Hoa Kì Song Linh,2019, Pencak Silat- Nghệ thuật đối kháng, NXB Thời Đại, Hà Nội PGS.TS.Dương Văn Huy-TS Ngô Hải Ninh ( Đồng chủ biên), ThS Nguyễn Thị Thùy Dương, 2021, Giáo trình văn hố nước Đơng Nam Á, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội Bài viết website Báo Võ Thuật, 2014, Bạn biết khái niệm “Võ thuật”?, viết website: https://www.vothuat.vn/goc-luyen-cong/ly-giai-nhung-khai-niem-ve-tu-vothuat.html, truy cập ngày 11/01/2022 Báo Võ Thuật, 2017, Chiêm ngưỡng môn võ thực chiến đáng sợ Malaysia, viết website: https://www.vothuat.vn/vo-thuat-cuoc-song/chiem-nguong-mon-vo- thuc-chien-dang-so-cua-malaysia.html?fbclid=IwAR2dwXA58oi6sxQCrLTnIWHjGNgLBmPFKs0zqjoUKAHwrNSp0S-O8ezRpw, truy cập ngày 12/01/2022 30 Britannica, 2015, Malay, viết website: https://www.britannica.com/topic/Malay-people, truy cập ngày 11/01/2022 CNA, 2019, Silat martial art receives UNESCO heritage status, viết website: https://www.channelnewsasia.com/asia/silat-receives-unesco-recognition-844641, truy cập ngày 13/01/2022 Hoàng Võ, 2015, Võ thuật TP.HCM: 40 năm hội nhập, phát triển thách thức (kỳ 7), tài liệu đăng tải website: https://www.vothuat.vn/cac-mon-phai/vothuat-tp-hcm-40-nam-hoi-nhap-phat-trien-va-nhung-thach-thuc-ky-7.html, truy cập ngày 13/01/2022 McQuaid, G., 2012, Silat Pulut - The Silat Wedding Dance, tài liệu đăng tải website: https://www.blacktrianglesilat.com/features/34-articles/103-silat-pulut- the-silat-wedding-dance, truy cập ngày 15/01/2022 Mohan, C., 2020, The Evolving Southeast Asian Martial Art Of Silat, tài liệu đăng tải website: https://www.onefc.com/lifestyle/the-evolving-southeast-asianmartial-art-of-silat/, truy cập ngày 15/01/2022 UNESCO, 2009, Khung thống kê văn hóa UNESCO 2009 (FCS), tài liệu đăng tải website: http://uis.unesco.org/sites/default/files/documents/unescoframework-for-culturalstatistics-2009-vi.pdf, truy cập ngày 09/01/2022 UNESCO, 2019, Silat, tài liệu đăng tải website: https://ich.unesco.org/en/RL/silat-01504, truy cập ngày 11/01/2022 10 USA Dojo, 2017, Bersilat, tài liệu đăng tải website: https://www.usadojo.com/bersilat/, truy cập ngày 12/01/2022 11 Thanh Nga, 2021, Văn hóa gì? Khái niệm văn hóa thơng tin bổ ích, viết website: https://truonghoc.edu.vn/van-hoa-la-gi-khai-niem-ve-van-hoa-vanhung-thong-tin-bo-ich-70.html, truy cập ngày 09/01/2022 12 TS Nizam Shapie, 2010, Fighting Techniques You Need To Master In Silat, tài liệu đăng tải website: https://ezinearticles.com/?7-Fighting-Techniques-YouNeed-To-Master-In-Silat&id=5551092, truy cập ngày 12/01/2022 13 Tseng, M & Wahab, M., 2020, Insight into the Malay world: Silat, strategy, tactical 31 human combat, weaponry and philosophy, tài liệu đăng tải website: https://www.culturalimpact.org/post/insight-into-the-malay-world-silat-strategytactical-human-combat-weaponry-and-philosophy, truy cập ngày 13/01/2022 14 Trung Dân, 2003, Làm quen với Pencak Silat, tài liệu đăng tải website: https://tuoitre.vn/lam-quen-voi-pencak-silat-6959.htm, truy cập ngày 13/01/2022 15 Trung Ninh, 2019, Pencak Silat Việt Nam lại vô đối giải châu Á 2019, tài liệu đăng tải website: https://thanhnien.vn/pencak-silat-viet-nam-lai-vo-doi-o-giaichau-a-2019-post1348705.html, truy cập ngày 13/01/2022 16 McQuaid, G., 2012, Silat Pulut - The Silat Wedding Dance, tài liệu đăng tải website: https://www.blacktrianglesilat.com/features/34-articles/103-silat-pulut- the-silat-wedding-dance, truy cập ngày 15/01/2022 32 PHỤ LỤC Hình 1.1: Silat – mơn võ có từ lâu đời tộc người Mã Lai (Nguồn: https://medium.com/silat-melayu/silat-melayu-theblossoming-fruit-of-the-archipelago-e0ee5ef61ce1 Truy cập ngày 13/01/2022) Hình 2.1: Tộc người Mã Lai – Dân tộc đa số Malaysia thiểu số quốc gia khác Đông Nam Á (Nguồn: https://www.worldatlas.com/articles/ethnic-groupsof-malaysia.html Truy cập ngày 13/01/2022) Hình 2.2: Vương triều cổ đại Langkasuka – nôi Silat (Nguồn: http://kerajaan- melayu.blogspot.com/2009/12/langkasuka.html Truy cập ngày 13/01/2022) Hình 2.3: Võ phục truyền thống Silat (Nguồn: https://www.google.com/url?sa=i&url=http%3A%2F%2Fiti saboutsilat.blogspot.com%2Fp%2Fattire.html&psig=AOvV aw24UkYKAcZ1U1DJWeBS68L1&ust=164258555644200 0&source=images&cd=vfe&ved=0CAsQjRxqFwoTCIj9456 Cu_UCFQAAAAAdAAAAABAD Truy cập ngày 13/01/2022) Hình 2.4: Võ phục thi đấu đối kháng Pencak Silat (Nguồn:http://vientrangphucviet.com/images/cus/cus_12257 /pdf/bao_cao_cua_thac_si_hvt.pdf, truy cập ngày 13/01/2022) Hình 2.5: Màu đai số trường học ( Nguồn: https://pencaksilataustralia.com/about/, truy cập ngày 13/01/2022) Hình 2.6: Pencak Silat – trường phái Silat quốc võ Indonesia (Nguồn: https://www.traditionalsportsgames.org/index.php/sport/36indigenous-sports/205-pencak-silat Truy cập ngày 13/01/2022) Hình 2.7: Bersilat – quốc võ Malaysia người anh em song sinh thất truyền Pencak Silat (Nguồn: https://www.usadojo.com/bersilat/ Truy cập ngày 13/01/2022) Hình 2.8: Dao Kris – loại binh khí thơng dụng mơn Silat (Nguồn: https://www.vothuat.vn/goc-luyen-cong/hanh- trang-vo-thuat/dao-kris-nghe-thuat-cua-tu.html Truy cập ngày 13/01/2022) Hình 2.9: Dao Parang – vũ khí trá hình người nơng dân luyện tập Silat (Nguồn: https://www.vothuat.vn/goc-luyen-cong/hanh- trang-vo-thuat/parang-tu-giau-mat-trong-nong-cu-nguoinam-dao.html Truy cập ngày 13/01/2022) Hình 3.1: Hình ảnh thuyền lênh đênh mặt biển ví von pháp pesilat (Nguồn: https://bouldersilat.com/about/philosophy/ Truy cập ngày 13/01/2022) Hình 3.2: Sự hiểu biết thái độ trước kiến thức pesilat ví hình ảnh lúa – vươn cao lớn lên, biết nghiêng (Nguồn: https://bouldersilat.com/about/philosophy/ Truy cập ngày 13/01/2022) Hình 3.2 Ảnh hưởng Silat lên văn hoá đại chúng, phim ảnh ( Nguồn: http://whichmartialarts.com/silat/, truy cập ngày 13/01/2022) Hình 3.3 Chiến binh Hang Tuah (Nguồn:https://cilisos.my/hang-tuah-letters-japan-turkeyottoman-singapore-history-sejarah-malay-melayu-melakamalacca/, truy cập ngày 13/01/2022) Hình 3.3: Silat Pulut – quyền biểu diễn lễ cưới truyền thống nhằm chúc phúc cho cặ p đôi cưới (Nguồn: https://www.blacktrianglesilat.com/features/34articles/103-silat-pulut-the-silat-wedding-dance Truy cập ngày 15/01/2022) Hình 3.4: Những huy chương vàng quý báu môn Pencak Silat đội tuyển Việt Nam trường quốc tế (Nguồn: https://thanhnien.vn/pencak-silat-viet-nam-lai-vo- doi-o-giai-chau-a-2019-post1348705.html Truy cập ngày 13/01/2022) Hình 3.5: Niềm hân hoan khuôn mặt người Mã Lai ngày Silat UNESCO công nhận di sản văn hóa phi vật thể (Nguồn: https://ich.unesco.org/en/RL/silat-01504 Truy cập ngày 13/01/2022) ... đánh giá nhiều nguồn tài liệu có liên quan chặt chẽ đến môn võ Silat lẫn tầm ảnh hưởng môn nghệ thuật đối kháng lên đời sống tinh thần vật chất cộng đồng người Mã Lai Đông Nam Á 1.1.4 Các khái... võ thuật Silat người Mã Lai khu vực Đơng Nam Á nói chung Bersilat người Mã Lai Malaysia lẫn Pencak Silat người Mã Lai Indonesia nói riêng Từ tầm ảnh hưởng môn nghệ thuật lên đời sống vật chất tinh. .. TIỂU KẾT CHƯƠNG Ở chương cuối này, tìm hiểu sâu sắc môn nghệ thuật đối kháng cận chiến người Mã Lai am hiểu khía cạnh to lớn đời sống tộc người Mã Lai mà môn võ đặt ảnh hưởng lên Silat không đơn