TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC KIỂM SOÁT
Tổng quan tình hình nghiên cứu
Chi ngân sách nhà nước cho thường xuyên chiếm tỷ lệ lớn, từ 70-72%, trong tổng chi của Nhà nước, do đó, quản lý ngân sách nhà nước và kiểm soát chi tiêu trở thành vấn đề được nhiều nhà nghiên cứu quan tâm Trong 5 năm qua, đã có nhiều luận văn tiêu biểu được công bố, phản ánh các khía cạnh và quy mô khác nhau trong lĩnh vực này.
Phạm Thị Hương (2015) trong luận văn thạc sĩ tại Trường Đại học Kinh tế Đại học Quốc gia Hà Nội đã phân tích và đánh giá thực trạng công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dương Nghiên cứu dựa trên khảo sát thực tế về quy trình nghiệp vụ, phương thức kiểm soát và số liệu thu thập qua từng năm, nhằm làm rõ vai trò, vị thế và trách nhiệm của Kho bạc Nhà nước Tứ Kỳ trong việc kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước.
Bài viết này tập trung vào việc quản lý và kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước tại huyện Kỳ, tỉnh Hải Dương, nhấn mạnh trách nhiệm của các đơn vị sử dụng ngân sách trong quá trình thực hiện Đề tài cũng đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước thông qua Kho bạc Nhà nước Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dương.
Nguyễn Thị Thu Ngân, 2017 Quản lý chi thường xuyên Ngân sách Nhà nước tại thị xã An Khê, tỉnh Gia Lai Luận văn thạc sĩ, Trường Đại học Kinh
Đề tài nghiên cứu về chi thường xuyên ngân sách nhà nước đã được hệ thống hóa lý luận và thực tiễn tại Đại học Đà Nẵng, đồng thời đưa ra các giải pháp cải thiện quản lý chi ngân sách tại thị xã An Khê Bên cạnh đó, luận văn thạc sĩ của Trần Vũ Hoàn tại Trường Đại học Kinh tế - Đại học Huế đã đánh giá thực trạng kiểm soát chi ngân sách tại Kho bạc Nhà nước huyện Lệ Thủy, từ đó đề xuất các giải pháp đổi mới và hoàn thiện công tác này.
Hoàng Thị Xuân Hương (2018) đã nghiên cứu về công tác kiểm soát chi ngân sách nhà nước tại Kho bạc Nhà nước Quảng Trạch, tỉnh Quảng Bình, nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất các giải pháp hoàn thiện quy trình kiểm soát chi Nghiên cứu này hướng tới việc hiện đại hóa công tác quản lý và điều hành ngân sách nhà nước, phù hợp với xu hướng cải cách tài chính công Nhữ Thị Xuyên (2019) cũng đề cập đến việc hoàn thiện kiểm soát chi ngân sách nhà nước, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cải tiến quy trình này trong bối cảnh phát triển kinh tế hiện nay.
Luận văn thạc sĩ tại Trường Đại học Tài chính Ngân hàng Hà Nội tập trung vào việc kiểm soát chi ngân sách nhà nước tại Kho bạc Nhà nước Chương Mỹ, Thành phố Hà Nội Bài viết đã phân tích lý luận cơ bản về kiểm soát chi ngân sách nhà nước và đánh giá thực trạng cũng như kết quả đạt được trong quá trình này tại Kho bạc Chương Mỹ Từ đó, đề tài đưa ra các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kiểm soát chi ngân sách nhà nước, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý tài chính công tại địa phương.
Cơ sở lý luận về công tác kiểm soát chi thường xuyên nhân sách nhà nước qua
1.2.1 Khái niệm, đặc điểm kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước 1.2.1.1 Khái niệm kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước
Theo Luật ngân sách nhà nước số 83/2015/QH13, chi thường xuyên là khoản chi của ngân sách nhà nước nhằm duy trì hoạt động của bộ máy nhà nước và các tổ chức chính trị, xã hội Khoản chi này còn hỗ trợ các tổ chức khác và thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên của Nhà nước liên quan đến phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng và an ninh.
Chi thường xuyên ngân sách nhà nước là quá trình phân phối và sử dụng nguồn lực tài chính của Nhà nước để đáp ứng nhu cầu của các cơ quan nhà nước và tổ chức chính trị - xã hội trong khu vực công Quá trình này hỗ trợ quản lý nhà nước trong các lĩnh vực như kinh tế, giáo dục, y tế, văn hóa và môi trường Các khoản chi thường xuyên bao gồm tiền công, tiền lương, mua sắm hàng hóa và dịch vụ, nhằm duy trì hoạt động của bộ máy nhà nước Kiểm soát chi ngân sách nhà nước là một chức năng quản lý quan trọng, đảm bảo sự hiệu quả và minh bạch trong việc sử dụng nguồn lực tài chính của Nhà nước.
Kiểm soát chi ngân sách nhà nước là quá trình mà các cơ quan có thẩm quyền thực hiện việc thẩm định, kiểm tra và kiểm soát các khoản chi tiêu từ ngân sách nhà nước.
Bảy nước thực hiện các chính sách, chế độ và tiêu chuẩn chi tiêu theo quy định của Nhà nước, dựa trên nguyên tắc và phương pháp quản lý tài chính phù hợp với từng giai đoạn Việc này được thực hiện thông qua hồ sơ, chứng từ từ các đơn vị sử dụng ngân sách và các đơn vị liên quan, nhằm đảm bảo các khoản chi tiêu tuân thủ đúng nguyên tắc, chế độ và tiết kiệm chi phí Mục tiêu cuối cùng là tối ưu hóa hiệu quả sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước.
Kiểm soát chi ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước là quá trình kiểm tra và giám sát các khoản chi tiêu theo các chính sách và tiêu chuẩn do Nhà nước quy định Kho bạc Nhà nước thực hiện nhiệm vụ này dựa trên các nguyên tắc và phương pháp quản lý tài chính trong việc cấp phát, thanh toán và chi trả các khoản chi của ngân sách nhà nước.
Kiểm soát chi ngân sách nhà nước hiện nay là rất cần thiết để đảm bảo sử dụng hiệu quả quỹ ngân sách, chủ yếu hình thành từ đóng góp của nhân dân qua thuế và các khoản phí Việc này không chỉ củng cố lòng tin của người dân mà còn khuyến khích họ tích cực thực hiện nghĩa vụ tài chính, góp phần tạo ổn định chính trị Hơn nữa, kiểm soát chi thường xuyên ngân sách giúp thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và tiêu cực, từ đó lành mạnh hóa nền tài chính quốc gia và tập trung nguồn lực cho phát triển kinh tế.
1.2.1.2 Đặc điểm của kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước
Tất cả các khoản chi ngân sách nhà nước cần được kiểm tra và kiểm soát chặt chẽ trong quá trình chi trả và thanh toán Mỗi khoản chi đều phải nằm trong dự toán ngân sách đã được phê duyệt.
Có 8 sách nhà nước được giao, đảm bảo đúng chế độ, tiêu chuẩn và định mức theo quy định của cấp có thẩm quyền Các quyết định chi tiêu được thực hiện bởi Thủ trưởng đơn vị sử dụng ngân sách hoặc người được ủy quyền.
Khi có nhu cầu chi ngân sách, Thủ trưởng đơn vị sử dụng ngân sách cần chuyển chứng từ thanh toán cùng hồ sơ thanh toán tới Kho bạc Nhà nước Tại đây, Kho bạc sẽ kiểm tra tính hợp pháp của các tài liệu theo quy định pháp luật và thực hiện chi ngân sách bằng phương thức thanh toán trực tiếp khi đủ điều kiện theo Luật.
Hoạt động kiểm soát chi ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước là quá trình giám sát được thực hiện tại Kho bạc, nơi các đơn vị sử dụng ngân sách đăng ký giao dịch Quá trình này dựa trên hồ sơ thanh toán do các đơn vị cung cấp, nhằm đảm bảo tuân thủ quy định Kiểm soát chi ngân sách sử dụng kỹ năng kiểm tra để đánh giá tính hợp lệ của hồ sơ thanh toán và thực hiện khoản chi, dựa trên kết quả kiểm soát từ người có trách nhiệm và sự phê duyệt của người có thẩm quyền.
Hoạt động kiểm soát chi ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước là một quá trình quan trọng, tiếp nối từ hoạt động chuẩn chi tại các đơn vị sử dụng ngân sách Điều này liên quan đến việc xuất quỹ ngân sách nhà nước, trong đó nhiều khoản chi được thực hiện trước khi hồ sơ được gửi tới Kho bạc Nhà nước để tiến hành kiểm soát.
Hoạt động kiểm soát chi ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước được thực hiện dựa trên hồ sơ thanh toán theo quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền Kho bạc Nhà nước chỉ kiểm soát các tài liệu đã được quy định và cán bộ kiểm soát chi không được yêu cầu bổ sung tài liệu ngoài những gì đã quy định Đồng thời, Kho bạc Nhà nước không có trách nhiệm kiểm soát các tài liệu không nằm trong quy định.
Hoạt động kiểm soát chi ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước có tính độc lập tương đối, cho phép Kho bạc thực hiện các khoản chi và từ chối thanh toán nếu đơn vị sử dụng ngân sách không tuân thủ quy định Thủ trưởng cơ quan Kho bạc chịu trách nhiệm về các quyết định thanh toán, chi trả hoặc từ chối thanh toán Do đó, cần mở hồ sơ theo dõi quá trình kiểm soát và thực hiện chi ngân sách nhà nước để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý tài chính công.
1.2.2 Nội dung kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước
Kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước là quá trình mà các cơ quan có thẩm quyền thực hiện thẩm định và kiểm tra các khoản chi theo quy định của Nhà nước Quá trình này đảm bảo các khoản chi được thực hiện đúng nguyên tắc, chế độ và tiết kiệm chi phí, nhằm tối ưu hóa hiệu quả sử dụng nguồn vốn ngân sách Công tác này bao gồm việc kiểm soát các hồ sơ, chứng từ do đơn vị sử dụng ngân sách cung cấp để đảm bảo tính chính xác và hợp lệ của các khoản chi thường xuyên.
1.2.2.1 Xây dựng kế hoạch kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước
Các hồ sơ gửi lần đầu bao gồm:
- Dự toán năm được cấp có thẩm quyền giao;
Hợp đồng mua sắm hàng hóa, dịch vụ áp dụng cho các khoản chi có giá trị từ hai mươi triệu đồng trở lên Nếu khoản chi yêu cầu lựa chọn nhà thầu theo quy định của Luật Đấu thầu, đơn vị cần gửi kèm theo quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu.
- Các đơn vị gửi cho Kho bạc Nhà nước Quy chế chi tiêu nội bộ và / hoặc Quyết định giao quyền tự chủ của cấp có thẩm quyền
Kinh nghiệm về kiểm soát chi thường xuyên tại Kho bạc Nhà nước một số địa phương và bài học cho Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
1.3.1 Kinh nghiệm của Kho bạc Nhà nước Hoài Đức, thành phố Hà Nội
Kho bạc Nhà nước Hoài Đức đã chủ động đào tạo cán bộ và hướng dẫn các đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước về chính sách mới Trong quá trình kiểm soát thanh toán chi thường xuyên, Kho bạc đã phối hợp hiệu quả với các sở, ngành liên quan, thực hiện tốt vai trò tham mưu cho chính quyền địa phương Dựa trên phân cấp và thực trạng đội ngũ cán bộ, Kho bạc Nhà nước Hoài Đức đang từng bước phân cấp nhiệm vụ kiểm soát thanh toán cho Kho bạc cấp huyện, giúp các đơn vị giao dịch thuận lợi hơn Điều này cho phép Kho bạc tập trung nhiều hơn vào công tác kiểm tra, hướng dẫn nghiệp vụ cho các đơn vị và thực hiện đánh giá tổng hợp, phân tích để tham mưu cho huyện về công tác kiểm soát thanh toán từ ngân sách nhà nước.
1.3.2 Kinh nghiệm của Kho bạc Nhà nước Tam đảo, tỉnh Vĩnh Phúc
Kho bạc nhà nước Tam Đảo được thành lập đi vào hoạt động từ năm
Năm 2004, dưới sự chỉ đạo của Kho bạc Nhà nước Vĩnh Phúc và sự lãnh đạo của Huyện ủy, Uỷ ban Nhân dân huyện Tam Đảo, Kho bạc Nhà nước Tam Đảo đã thực hiện tốt chức năng quản lý quỹ ngân sách nhà nước và kiểm soát thanh toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản Mặc dù gặp nhiều khó khăn, tập thể cán bộ, công chức của đơn vị đã nỗ lực vượt qua thử thách, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế xã hội của huyện.
Để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ chuyên môn của Kho bạc Nhà nước, Ban Giám đốc đã phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương và các cơ quan liên quan nhằm xây dựng chương trình công tác phù hợp với thực tế địa phương Kho bạc Nhà nước Tam Đảo cam kết đảm bảo an toàn tuyệt đối cho tiền và tài sản của Nhà nước, thực hiện nghiêm túc quy trình nghiệp vụ và theo dõi kịp thời các giao dịch kinh tế phát sinh.
Kho bạc Nhà nước Tam Đảo đã tích cực vận động cán bộ, công chức hoàn thành tốt nhiệm vụ, đồng thời tổ chức hạch toán kịp thời các nghiệp vụ kinh tế phát sinh để phản ánh kết quả thu chi và tồn quỹ ngân sách nhà nước Đơn vị này cũng chấp hành đầy đủ chế độ báo cáo, cung cấp thông tin kịp thời cho các cấp lãnh đạo nhằm điều hành ngân sách hiệu quả Ngoài ra, Kho bạc Nhà nước Tam Đảo thường xuyên hướng dẫn cán bộ kế toán các đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước thực hiện quản lý ngân sách theo đúng quy định pháp luật, đảm bảo việc lập dự toán sát với thực tế.
Kho bạc Nhà nước Tam Đảo nổi bật với việc không gây phiền hà cho khách hàng và nhanh chóng giải quyết các vướng mắc trong giao dịch Bằng cách kiểm soát chặt chẽ hoạt động chi của các đơn vị, Kho bạc đã hạn chế việc chi ngân sách nhà nước không đúng quy định, đồng thời tăng cường chi trực tiếp qua chuyển khoản Điều này không chỉ giảm áp lực tiền mặt lưu thông mà còn góp phần thực hành tiết kiệm và quản lý tốt ngân sách nhà nước, chống lại các biểu hiện tiêu cực.
1.3.3 Kinh nghiệm của Kho bạc Nhà nước Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng
Trong quá trình chỉ đạo, Kho bạc Nhà nước Thủy Nguyên luôn tuân thủ mục tiêu và phương châm của hệ thống Kho bạc Nhà nước, tập trung vào các nhiệm vụ cấp bách theo chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Tài chính Đơn vị thực hiện nghiêm túc xây dựng chương trình công tác hàng tháng, quý, năm và tổ chức thực hiện hiệu quả các nội dung trong chương trình Đồng thời, việc tổ chức giao ban hàng tháng giúp đánh giá kết quả đạt được, nhận diện các thiếu sót và vướng mắc cần giải quyết, từ đó xác định nhiệm vụ trọng tâm cho tháng tiếp theo nhằm đảm bảo chỉ đạo và điều hành hiệu quả trong việc thực hiện nhiệm vụ.
Kho bạc Nhà nước Thủy Nguyên đã chủ động phối hợp với các cấp, ngành liên quan để hướng dẫn các đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước, nhằm tháo gỡ khó khăn trong kiểm soát chi Đơn vị này tăng cường công tác kiểm soát chi ngân sách, đảm bảo các khoản chi được kiểm soát chặt chẽ, đúng chế độ và định mức chi tiêu Trong công tác kiểm soát chi thường xuyên, Kho bạc Nhà nước Thủy Nguyên đã kịp thời triển khai các quyết định giao dự toán của Ủy ban Nhân dân thành phố cho tổ nghiệp vụ và chỉ đạo thực hiện kiểm soát, giải ngân các hồ sơ liên quan.
Chúng tôi đã tiếp nhận 24 sơ đề nghị thanh toán từ các đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước, cam kết xử lý nhanh chóng và đúng quy trình Chúng tôi sẽ đôn đốc thu hồi tạm ứng nếu cần thiết, nhằm không để tồn đọng hồ sơ đề nghị thanh toán của khách hàng.
1.3.4 Kinh nghiệm của Kho bạc Nhà nước Quận 2 – Thành phố Hồ Chí Minh
Kho bạc Nhà nước Quận 2 - Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện kiểm soát chặt chẽ việc chi tiêu ngân sách xã, bao gồm các giai đoạn lập dự toán, chấp hành dự toán và quyết toán.
Kho bạc Nhà nước thực hiện việc nhập dự toán dựa trên nghị quyết và quyết định đầu năm từ Ủy ban nhân dân phường, đồng thời căn cứ vào quyết định giao của Ủy ban nhân dân phường để đảm bảo sự khớp đúng với dự toán thu chi mà quận giao cho phường.
Trong quá trình thực hiện dự toán, khi có điều chỉnh các khoản mục, ban tài chính phường cần lập phiếu điều chỉnh và gửi phòng tài chính để theo dõi và kiểm soát Điều này nhằm đảm bảo rằng dự toán được kiểm soát chặt chẽ, tránh tình trạng Ủy ban nhân dân phường chi tiêu không đúng nhiệm vụ, từ đó ngăn chặn thất thoát và gian lận trong việc sử dụng ngân sách nhà nước.
Mỗi quý, các cơ quan tài chính, thuế và Kho bạc Nhà nước sẽ tổ chức buổi làm việc nhằm đánh giá tình hình thu chi và giải quyết các vướng mắc trong quản lý ngân sách Mục tiêu là đảm bảo kinh phí ngân sách nhà nước được sử dụng đúng mục đích, tiết kiệm và hạn chế lãng phí.
1.3.5 Kinh nghiệm của Kho bạc Nhà nước Phú Lộc – Tỉnh Thừa Thiên Huế
Hàng năm, Ủy ban nhân dân huyện Phú Lộc giao dự toán ngân sách cho các xã để quản lý hành chính Các Ủy ban nhân dân xã thực hiện chế độ tự chủ và chịu trách nhiệm về việc sử dụng biên chế cũng như kinh phí quản lý hành chính, đồng thời phân bổ và giao dự toán chi tiết theo hai phần.
Kinh phí giao tự chủ, giao khoán và kinh phí không giao tự chủ - giao khoán là các nguồn tài chính quan trọng cho tổ chức chính trị - xã hội, quản lý hành chính nhà nước, quốc phòng, hoạt động của Đảng Cộng sản Việt Nam và an ninh - trật tự xã hội Trong khi đó, kinh phí không giao tự chủ - giao khoán được bổ sung bởi Ủy ban nhân dân huyện cho các hoạt động khác nhằm đảm bảo hiệu quả trong quản lý và phát triển địa phương.
Việc giao tự chủ và giao khoán cho Ủy ban nhân dân xã không chỉ tăng cường trách nhiệm trong việc chi tiêu mà còn giúp Kho bạc Nhà nước kiểm soát các khoản chi một cách chặt chẽ hơn thông qua quy chế chi tiêu nội bộ Phần không giao tự chủ chỉ áp dụng cho các nhiệm vụ chi liên quan đến chương trình mục tiêu quốc gia và các tình huống cấp bách Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho Ủy ban nhân dân huyện và phòng tài chính trong việc quyết toán và đánh giá kết quả thực hiện của từng xã so với dự toán và nhiệm vụ được phân công hàng năm.
1.3.6 Bài học kinh nghiệm rút ra cho Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Phương pháp thu thập thông tin
Các tài liệu đã thu thập được và thực hiện qua các bước:
Thu thập tài liệu thứ cấp là việc sử dụng số liệu đã được công bố từ các nguồn như sách, báo, tạp chí, niên giám thống kê và tài liệu khoa học liên quan đến ngân sách nhà nước và kiểm soát chi thường xuyên qua Kho bạc Nhà nước Trong nghiên cứu này, số liệu về chi ngân sách từ Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm trong giai đoạn 2016 đến 2018, cùng với các báo cáo thống kê về kết quả kiểm soát chi ngân sách, sẽ được sử dụng làm nguồn tài liệu chính cho đề tài.
Tổng hợp tài liệu là quá trình thu thập và biên soạn các tài liệu liên quan đến nội dung nghiên cứu từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm sách, đề tài khoa học, luận án, luận văn, báo cáo khoa học, các bài viết, giáo trình và các tài liệu bổ sung khác.
Phân tích tư liệu là quá trình đánh giá nội dung tài liệu để xác định sự phù hợp với đề tài nghiên cứu Cần xác định các nội dung có thể kế thừa, những phần cần phân tích làm rõ thêm, và những nội dung không phù hợp Đồng thời, cũng cần xem xét độ tin cậy của nguồn tài liệu để đảm bảo tính chính xác và chất lượng của nghiên cứu.
Sau khi phân tích, các tài liệu sẽ được hệ thống hóa và phân chia theo các nội dung nghiên cứu cụ thể Những tài liệu này sẽ được nghiên cứu sâu sắc trong đề tài đã chọn.
Các văn bản quy phạm pháp luật chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật ngân sách nhà nước quy định rõ về chế độ quản lý, cấp phát và thanh toán các khoản chi ngân sách nhà nước thông qua Kho bạc Nhà nước.
- Các Đề tài nghiên cứu, luận văn, luận án liên quan đến kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước
- Các báo cáo tổng hợp của Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
Phương pháp này cho phép tiếp cận một lượng lớn thông tin phục vụ cho nghiên cứu lý luận, đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp Tuy nhiên, nhược điểm là thông tin tổng hợp chủ yếu là các nội dung đã được nghiên cứu trước đó Do đó, cần phải có sự đánh giá, liên hệ và phân tích để đưa ra các quan điểm phù hợp với mục tiêu nghiên cứu của Luận văn, tránh lặp lại các nghiên cứu trước.
Phương pháp xử lý thông tin
Trong nghiên cứu này, tác giả sử dụng máy tính cầm tay và máy vi tính để xử lý thông tin, áp dụng các phương pháp phân tổ và phân nhóm Đồng thời, tác giả cũng thực hiện đánh giá kết quả và hiệu quả kiểm soát chi ngân sách nhà nước thông qua Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm dựa trên các tiêu thức chuẩn.
- Phương pháp phân tích tổng hợp
Phương pháp nghiên cứu được thực hiện thông qua việc phân tích và tổng hợp thông tin từ nhiều nguồn khác nhau Các tài liệu và lý luận được thu thập, phân loại và phân tích để hiểu sâu sắc về đối tượng nghiên cứu Quá trình này liên kết các khía cạnh và bộ phận thông tin đã phân tích, từ đó xây dựng một hệ thống lý thuyết và quan điểm mới, đầy đủ và sâu sắc về đối tượng, tạo thành một chỉnh thể theo các nội dung cần nghiên cứu.
Từ các văn bản quy phạm pháp luật, từ điển và tài liệu tham khảo, chúng ta có thể rút ra những nhận thức cơ bản về ngân sách nhà nước, bao gồm chi thường xuyên và kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước Bên cạnh đó, cần nắm rõ các phương thức và nội dung chi thường xuyên, cũng như các nhân tố ảnh hưởng đến công tác kiểm soát chi này Những thông tin và quan điểm đánh giá từ các báo cáo tổng hợp sẽ giúp đề ra các phương pháp cải thiện hiệu quả quản lý ngân sách nhà nước.
29 hướng, giải pháp hoàn thiện kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước
Dựa trên các số liệu thu thập được, chúng tôi đã xây dựng các bảng tổng hợp nhằm đánh giá tổng quát theo nhiều tiêu chí khác nhau, phục vụ cho mục tiêu nghiên cứu.
Phương pháp này được sử dụng xuyên suốt quá trình nghiên cứu Luận văn có kết hợp với các phương pháp nghiên cứu khác để phân tích
-Phương pháp thống kê mô tả, so sánh và đối chiếu:
Thống kê các chỉ tiêu thu - chi ngân sách nhà nước tại huyện Cẩn Giàng theo từng năm, giúp đánh giá kết quả thực hiện so với nhiệm vụ được giao và mức độ hoàn thành các chỉ tiêu.
Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm đã thực hiện thống kê số liệu về việc kiểm tra và kiểm soát tính hợp pháp, hợp lệ của hồ sơ, chứng từ chi ngân sách nhà nước qua các năm Việc so sánh số vụ việc này giúp đánh giá sự tăng giảm trong công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước, từ đó phản ánh diễn biến thực trạng kiểm soát tại Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm.
Bài viết này tiến hành so sánh kết quả kiểm tra và kiểm soát chi của Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm với một số tỉnh có đặc điểm tương tự Mục đích là phân tích và đánh giá hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm, từ đó đưa ra các yêu cầu cần thiết để đổi mới và nâng cao chất lượng công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước.
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC KIỂM SOÁT CHI THƯỜNG XUYÊN NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC QUA KHO BẠC NHÀ NƯỚC HOÀN KIẾM
Khái quát Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
Hoàn Kiếm, nằm ở trung tâm Thủ đô Hà Nội, là nơi hội tụ tinh hoa văn hóa và truyền thống lịch sử của Thăng Long Đây không chỉ là trung tâm chính trị - hành chính mà còn là trung tâm thương mại - dịch vụ, thường xuyên diễn ra các sự kiện chính trị và văn hóa quan trọng của thành phố.
Năm 1998, Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm được thành lập và hoạt động với nhiệm vụ kiểm soát chi tiêu, phát hiện thất thoát và lãng phí, nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước.
Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm là một đơn vị có tư cách pháp nhân, sở hữu trụ sở và con dấu riêng Đơn vị này được phép mở tài khoản tại các ngân hàng thương mại trên địa bàn để thực hiện các giao dịch và thanh toán theo quy định của pháp luật.
Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm đã nỗ lực không ngừng, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, góp phần quan trọng vào công tác chỉ đạo và điều hành của chính quyền địa phương, từ đó thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của quận Hoàn Kiếm.
Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm bao gồm 2 phòng: Phòng Kiểm soát chi và Phòng Kế toán Nhà nước, với tổng cộng 43 biên chế cán bộ công chức Với phương châm “An toàn, Minh bạch, Thuận lợi và Đúng quy định” theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001:2008, Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm đã thực hiện hiệu quả cải cách hành chính và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng dịch vụ hành chính công, nhằm nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng.
Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm được tổ chức theo Quyết định số 4236/QĐ-KBNN ngày 08/09/2017, quy định về nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Kho bạc Nhà nước tại các huyện, quận, thị xã và thành phố thuộc tỉnh.
Hình 3.1: Cơ cấu tổ chức bộ máy Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
Nguồn: Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm đã có sắp xếp điều chỉnh theo đúng yêu cầu của quy định mới
3.1.1 Về nhiệm vụ của Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm được quy định theo quyết định số 695/QĐ-KBNN ngày 16 tháng 7 năm 2015, xác định nhiệm vụ và quyền hạn của Kho bạc Nhà nước tại các cấp huyện, quận, thị xã và thành phố thuộc tỉnh Các nhiệm vụ chính bao gồm quản lý tài chính công, kiểm soát chi tiêu ngân sách, và thực hiện các giao dịch tài chính theo quy định của pháp luật Quyền hạn của Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm cũng được nêu rõ, bao gồm việc thực hiện các quyết định liên quan đến ngân sách và tài sản nhà nước, đồng thời đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý tài chính.
Tổ chức thực hiện đồng bộ các văn bản pháp luật, chiến lược, quy hoạch, chương trình, dự án và đề án trong phạm vi quản lý của Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm sau khi được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.
Phòng Kiểm soát chi Phòng Kế toán Nhà nước
Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
* Quản lý quỹ ngân sách nhà nước và các khoản tạm thu, tạm giữ, tịch thu, ký cược, ký quỹ, thế chấp theo quy định của pháp luật:
Tập trung vào việc phản ánh kịp thời các khoản thu ngân sách nhà nước, tổ chức thu nộp tiền từ các tổ chức và cá nhân tại Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm, và thực hiện điều tiết các khoản thu cho các cấp ngân sách theo quy định.
- Thực hiện kiểm soát, thanh toán, chi trả các khoản chi ngân sách nhà nước và các nguồn vốn khác trên địa bàn theo quy định của pháp luật;
Quản lý tiền và tài sản, bao gồm ấn chỉ đặc biệt và các loại chứng chỉ có giá của Nhà nước, là nhiệm vụ quan trọng của Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm Các đơn vị và cá nhân gửi tài sản tại đây cần tuân thủ quy định để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong việc quản lý tài chính.
* Thực hiện giao dịch thu, chi tiền mặt và các biện pháp bảo đảm an toàn kho, quỹ tại Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
* Thực hiện công tác kế toán ngân sách nhà nước:
Hạch toán kế toán về thu, chi ngân sách nhà nước, cũng như các khoản vay nợ và trả nợ của Chính phủ và chính quyền địa phương, được thực hiện theo quy định của pháp luật Các hoạt động nghiệp vụ kho bạc tại Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm cũng tuân thủ chặt chẽ các quy định này để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý tài chính công.
Báo cáo về tình hình thu, chi ngân sách nhà nước được gửi đến cơ quan tài chính cùng cấp và các cơ quan nhà nước liên quan theo quy định pháp luật.
Thực hiện công tác điện báo và thống kê liên quan đến thu, chi ngân sách nhà nước, cũng như các khoản vay nợ và trả nợ của Chính phủ và chính quyền địa phương theo quy định Đồng thời, xác nhận số liệu thu, chi ngân sách nhà nước thông qua Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm.
Tổng hợp, đối chiếu tình hình thực hiện các hoạt động nghiệp vụ phát sinh tại Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
* Quản lý ngân quỹ nhà nước tại Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm theo chế độ quy định:
Mở tài khoản và kiểm soát tài khoản là bước quan trọng để thực hiện thanh toán bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản đối với các tổ chức và cá nhân có quan hệ giao dịch với Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm.
Mở tài khoản và quản lý tài khoản của Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm tại ngân hàng thương mại trên cùng địa bàn là cần thiết để thực hiện các nghiệp vụ thu, chi và thanh toán theo quy định của chế độ.
- Tổ chức thanh toán, đối chiếu, quyết toán thanh toán liên kho bạc theo quy định
* Thực hiện công tác phát hành, thanh toán trái phiếu Chính phủ theo quy định
* Thực hiện công tác tiếp công dân và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo tại Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm theo quy định
* Thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin tại Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
Thực trạng công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm giai đoạn 2016 - 2018
3.2.1 Tình hình kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước ở Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
Chi thường xuyên ngân sách nhà nước là quá trình phân bổ và sử dụng thu nhập từ quỹ tài chính công để đáp ứng nhu cầu chi cho các nhiệm vụ quản lý kinh tế - xã hội của nhà nước.
Trong giai đoạn 2016-2018, Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm đã thực hiện kiểm soát chi ngân sách nhà nước một cách chặt chẽ và đúng quy định, đảm bảo các khoản chi được hạch toán chính xác theo mục lục ngân sách hiện hành Qua công tác này, Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm không chỉ góp phần phát triển kinh tế xã hội mà còn ngăn chặn tình trạng thất thoát, lãng phí, từ đó nâng cao hiệu quả trong sử dụng ngân sách nhà nước.
3.2.1.1 Tình hình chi thường xuyên ngân sách nhà nước theo cấp ngân sách
Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm hiện đang thực hiện chi ngân sách cho bốn cấp ngân sách, bao gồm ngân sách nhà nước Trung ương, ngân sách cấp tỉnh, ngân sách cấp huyện và ngân sách cấp phường Quy mô hoạt động của Kho bạc từ năm 2016 đến 2018 đã góp phần quan trọng vào việc quản lý và phân bổ ngân sách nhà nước hiệu quả.
Bảng 3.2: Số lượng tài khoản giao dịch và số lượng đơn vị sử dụng ngân sách giao dịch tại Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm giai đoạn 2016-2018
Số lượng tài khoản giao dịch 497 701 634
Nguồn: Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
Tổng chi thường xuyên các năm như sau:
Bảng 3.3: Tình hình chi thường xuyên ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm theo cấp ngân sách giai đoạn 2016-2018 Đơn vị: Triệu đồng
Nguồn: Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
Theo bảng 3.3, tổng chi ngân sách nhà nước đã tăng liên tục qua các năm, với mức chi năm sau luôn cao hơn năm trước Tuy nhiên, trong năm 2018, tổng chi ngân sách nhà nước đã có dấu hiệu giảm rõ rệt.
Chính phủ thực hiện chính sách tiêu dùng tiết kiệm
Năm 2018, chi thường xuyên ngân sách nhà nước đạt 80.483 triệu đồng, tăng 3% so với năm 2017, cho thấy sự ổn định trong mức chi so với năm trước.
Năm 2018, tổng chi thường xuyên ngân sách nhà nước đã giảm 237.722 triệu đồng, tương đương 8,8% so với năm 2017, với sự thay đổi chủ yếu diễn ra ở cấp ngân sách nhà nước.
Chi thường xuyên Chi NSNN
Biểu đồ 3.1: Kiểm soát chi thường xuyên tại Kho bạc nhà nước Hoàn Kiếm giai đoạn 2016- 2018
Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm, mặc dù là cấp quận, nhưng do vị trí nằm ở trung tâm Thành Phố Hà Nội, nên có số lượng lớn các đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước giao dịch Đặc biệt, khối lượng đơn vị cấp Trung ương và tỉnh cao, dẫn đến việc chi thường xuyên của ngân sách nhà nước cấp Trung ương chiếm hơn 50% tổng chi thường xuyên của Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm Sự biến động trong số lượng đơn vị sử dụng ngân sách cấp Trung ương ảnh hưởng đáng kể đến tình hình chi thường xuyên ngân sách nhà nước qua Kho bạc.
3.2.1.2 Tình hình chi thường xuyên ngân sách nhà nước theo nhóm mục chi
Bảng 3.4: Tình hình chi thường xuyên ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm theo nhóm mục chi giai đoạn 2016-2018 Đơn vị: Triệu đồng
Tỷ lệ (%) Chi thanh toán cá nhân 840.831 32,2 866.331 32,2 783.206 31,9
Chi nghiệp vụ chuyên môn 1.441.171 55,2 1.389.645 51,6 1.070.799 43,6
Chi mua sắm sửa chữa 297.865 11,8 398.267 14,8 426.832 17,4
Nguồn: Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
Theo số liệu trong bảng 3.4, tổng chi thường xuyên hàng năm có sự biến động qua từng năm, điều này đảm bảo cho việc vận hành bộ máy nhà nước được hiệu quả và ổn định.
Năm 2017, tổng số chi thường xuyên ngân sách nhà nước tăng 80.483 triệu đồng tương đương 3% so với năm 2016
Năm 2018, tổng chi thường xuyên ngân sách nhà nước giảm 237.722 triệu đồng, tương đương 8,8% so với năm 2017 Sự giảm này chủ yếu do các khoản chi cho mua sắm, sửa chữa và các chi phí khác tăng 38% so với năm trước.
Chi thanh toán cá nhân
Chi nghiệp vụ chuyên môn
Chi mua sắm tài sản Chi khác
Biểu đồ 3.2 Cơ cấu kiểm soát chi thường xuyên tại Kho bạc Nhà nước
Hoàn Kiếm xét theo nội dung chi
Biểu đồ 3.3 cho thấy tình hình chi thường xuyên ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm, trong đó các khoản chi nghiệp vụ chuyên môn chiếm hơn 50% tổng số mục chi Nguyên nhân của việc này là do các đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước thuộc khối ngân sách trung ương có nhiều dự án và đề tài chuyên môn, dẫn đến số lượng khoản chi nghiệp vụ chuyên môn lớn.
3.2.2 Nội dung kiểm soát các khoản chi thường xuyên ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm đã triển khai kiểm soát chi thường xuyên theo Quyết định số 4377/QĐ-KBNN ngày 15/09/2017, nhằm thực hiện đề án cải cách hành chính công của Bộ Tài chính và Kho bạc Nhà nước Quyết định này quy định quy trình nghiệp vụ thống nhất cho các khoản chi ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý tài chính công.
Quy trình kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước qua Kho bạc
Nhà nước Hoàn Kiếm được thể hiện như hình 3.2 dưới đây:
Hình 3.2 Sơ đồ quy trình kiểm soát chi ngân sách nhà nước qua
Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
Nguồn: Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
Hướng đi của hồ sơ, chứng từ kiểm soát chi
Hướng đi của chứng từ thanh toán
Quy trình kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước qua Kho bạc
Nhà nước Hoàn Kiếm được thực hiện 09 bước như sau:
Bước 1: Chuyên viên kiểm soát chi tiếp nhận hồ sơ
Chuyên viên kiểm soát chi có nhiệm vụ tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ, chứng từ, phân loại chúng và hướng dẫn đơn vị sử dụng ngân sách điều chỉnh nếu phát hiện sai sót Họ cũng kiểm tra số dư tài khoản của đơn vị trên hệ thống Tabmis, đảm bảo hồ sơ và chứng từ hợp lệ, hợp pháp Bên cạnh đó, chuyên viên kiểm soát chi cần xác định nội dung chi tiêu phù hợp với tiêu chuẩn, định mức của cấp có thẩm quyền và quy chế chi tiêu nội bộ của đơn vị, đồng thời kiểm soát mẫu dấu và chữ ký của Chủ tài khoản, Kế toán.
Chuyên viên kiểm soát chi
Trưởng phòng kiểm soát chi
Kế toán viên kiểm soát và Thủ quỹ toán trưởng thực hiện việc rút dự toán với mẫu dấu, chữ ký lưu tại Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm Họ kiểm tra tính hợp lệ và hợp pháp của hồ sơ chứng từ, đồng thời kiểm soát các tài liệu theo quy định cho từng khoản chi như chi thanh toán cá nhân, chi nghiệp vụ chuyên môn, chi mua sắm, sửa chữa và các khoản chi khác Việc tuân thủ thanh toán không dùng tiền mặt cũng được kiểm soát chặt chẽ Sau khi hoàn thành kiểm soát chi, chuyên viên tiến hành xử lý và lưu trữ hồ sơ chứng từ theo chế độ quy định Đây là bước quan trọng trong quy trình kiểm soát chi ngân sách nhà nước, đảm bảo các khoản chi phải có trong dự toán được duyệt và tuân thủ đúng chế độ, định mức của Nhà nước cùng quy chế chi tiêu của đơn vị.
Bước 2: Trưởng phòng kiểm soát chi, ký chứng từ
Sau khi hoàn tất quá trình kiểm soát, chuyên viên sẽ tiến hành kiểm tra hồ sơ và chứng từ trước khi gửi cho Phụ trách kiểm soát Phụ trách kiểm soát sau đó sẽ thực hiện kiểm tra và ký xác nhận trên các chứng từ liên quan.
Giám đốc sẽ xem xét hồ sơ và nếu đủ điều kiện, sẽ ký chứng từ giấy để chuyển cho cán bộ kiểm soát chi Nếu Giám đốc không đồng ý, hồ sơ sẽ được trả lại cho cán bộ kiểm soát chi để soạn thảo văn bản thông báo từ chối tạm ứng hoặc thanh toán gửi đến khách hàng.
Bước 4: Thực hiện thanh toán
Đánh giá chung
3.3.1 Những kết quả đạt được
Kể từ khi Luật Ngân sách Nhà nước năm 2015 có hiệu lực, Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm đã tập trung vào việc kiểm soát chi tiêu, đặc biệt là chi thường xuyên, nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách Để thực hiện hiệu quả luật này, Kho bạc đã tổ chức lại bộ máy, cải thiện cơ sở vật chất, và đào tạo cán bộ về các quy định của Luật ngân sách Đồng thời, Kho bạc cũng hướng dẫn các đơn vị sử dụng ngân sách về quy trình và thủ tục cần thiết trong cấp phát ngân sách Nhờ đó, công tác kiểm soát chi thường xuyên tại Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm đã đạt được những kết quả cụ thể.
Kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước được thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ và đúng tiêu chuẩn quy định, bao gồm chế độ tiền lương, phụ cấp lương và các khoản chi bổ sung thu nhập Việc kiểm soát chi một đầu mối giúp tách bạch giữa kiểm soát chi và kế toán ngân sách, từ đó tránh chồng chéo và nâng cao hiệu quả kiểm soát chi.
Việc kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước đã được quy định rõ ràng hơn, giúp nâng cao hiệu quả sử dụng kinh phí Cơ quan tài chính đã tăng cường tính chủ động trong điều hành ngân sách, trong khi Kho bạc Nhà nước không chỉ thực hiện xuất quỹ theo lệnh mà còn kiểm tra, kiểm soát chi tiêu thực tế của các đơn vị Điều này đảm bảo các khoản chi đúng chế độ quy định và khuyến khích các đơn vị sử dụng ngân sách chủ động, tự chịu trách nhiệm trong quá trình chi tiêu.
Đảm bảo kinh phí ngân sách nhà nước được sử dụng đúng mục đích và thanh toán đúng đối tượng là rất quan trọng Kho bạc Nhà nước đã kiểm soát chi thường xuyên ngân sách, góp phần vào việc quản lý chặt chẽ tình hình sử dụng tiền mặt và ổn định lưu thông tiền tệ.
Việc thống nhất đầu mối kiểm soát chi tại Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm đã tạo ra sự ổn định và nâng cao chất lượng dịch vụ, khiến khách hàng hài lòng với những cải tiến tích cực Các giao dịch thanh toán và chi ngân sách nhà nước diễn ra nhanh chóng và hiệu quả Toàn bộ quy trình xử lý hồ sơ được thực hiện qua hệ thống Tabmis, đảm bảo tính công khai, minh bạch và có sự giám sát chặt chẽ từ lãnh đạo Kho bạc Nhà nước Đặc biệt, việc này đã nâng cao rõ rệt chất lượng đội ngũ công chức kiểm soát chi và kế toán tại Kho bạc.
Kho bạc Nhà nước đang thực hiện những cải cách đột phá, nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước Những nỗ lực này đảm bảo rằng nguồn vốn được chi đúng, đủ và mỗi đồng chi ra đều mang lại hiệu quả cao cho xã hội.
Công tác kiểm soát chi thường xuyên đã đóng góp quan trọng vào việc nâng cao ý thức chấp hành kỷ cương pháp luật của các đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước, từ đó giúp thực hiện hiệu quả các quy định trong luật ngân sách nhà nước.
Đến thời hạn quyết toán ngân sách, qua kiểm soát chi thường xuyên tại Hoàn Kiếm, số dự toán chi không sử dụng hết sẽ bị hủy bỏ theo quy định của Luật ngân sách và các Thông tư hướng dẫn của Bộ Tài chính.
Bảng 3.11: Số liệu dự toán chi không hết cuối năm bị xóa bỏ qua Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm giai đoạn năm 2016 đến 2018 Đơn vị: Triệu đồng
Năm Tổng dự toán chi Số dự toán bị hủy Tỷ lệ (%)
Nguồn: Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
Trong giai đoạn 2016-2018, Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm đã hủy bỏ dự toán số dư lên tới 15.680 triệu đồng, và toàn bộ số dự toán này sẽ được chuyển nguồn sang năm tiếp theo.
Việc lập và phân bổ dự toán ngân sách không phù hợp với nhu cầu thực tế của đơn vị sử dụng dẫn đến tình trạng hủy bỏ dự toán Nhiều công việc không thể triển khai kịp thời và buộc phải chuyển nguồn sang năm sau.
3.3.2 Hạn chế và nguyên nhân trong công tác kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
3.3.2.1 Những hạn chế trong kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm
Kiểm soát chi thường xuyên ngân sách nhà nước qua Kho bạc Nhà nước
Trong thời gian qua, Kho bạc Nhà nước Hoàn Kiếm đã đạt được những kết quả nhất định trong việc đổi mới quản lý kinh tế tài chính Tuy nhiên, công tác kiểm soát chi thường xuyên vẫn gặp một số hạn chế và vướng mắc cần được khắc phục để nâng cao hiệu quả hoạt động.
Thứ nhất, vướng mắc khi thực hiện chi ngân sách nhà nước theo dự toán
Theo quy định của Luật ngân sách nhà nước, việc phân bổ và giao dự toán ngân sách cho các đơn vị sử dụng ngân sách cần phải được hoàn tất trước thời hạn quy định.
Vào ngày 31 tháng 12 năm trước, việc quyết định và phân bổ dự toán của các cơ quan có thẩm quyền diễn ra chậm Nhiều Bộ, ngành ở trung ương và địa phương vẫn giao dự toán muộn so với thời gian quy định.
Thứ hai, về chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi
Hệ thống quy định về chế độ, tiêu chuẩn và định mức chi hiện tại vẫn chưa đầy đủ và nhanh chóng trở nên lạc hậu do lạm phát, gây khó khăn cho các đơn vị trong việc lập dự toán và cho các cơ quan quản lý trong việc phê duyệt Điều này cũng làm cho Kho bạc gặp khó khăn trong việc kiểm soát chi tiêu, trong khi các cơ quan thanh tra, kiểm toán thiếu căn cứ để kết luận về những sai phạm trong các khoản chi Đặc biệt, đối với các khoản chi tiền ăn cho hội nghị, theo Thông tư 40/2017/TT-BTC, việc kiểm tra và kiểm soát các đối tượng không hưởng lương trở nên phức tạp, vì Kho bạc không thể xác minh liệu những đối tượng này có nhận lương từ các đơn vị hành chính sự nghiệp hay không.
Trong quy trình thanh toán chi phí tiếp khách, mặc dù đã có quy định về mức chi cụ thể cho từng đối tượng, nhưng lại thiếu quy định về số lượng người được tiếp và không yêu cầu đơn vị cung cấp danh sách khách Điều này dẫn đến việc Kho bạc không có cơ sở để áp dụng định mức chi trong công tác kiểm soát.
Thứ ba, vướng mắc trong hình thức cấp phát
