Tính cấp thiết của đề tài
Vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) là vấn đề quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng Tình trạng an toàn thực phẩm (ATTP) đang là mối lo ngại lớn trong xã hội, không chỉ ở các quốc gia đang phát triển mà còn ở những nước phát triển Tại Việt Nam, người tiêu dùng đang mất niềm tin khi liên tục nhận được thông tin về các cơ sở sản xuất thực phẩm bẩn và thực phẩm chứa hóa chất độc hại Theo Tập đoàn Hóa chất Việt Nam, mỗi năm, Việt Nam chi khoảng nửa tỷ USD để nhập khẩu khoảng 100 nghìn tấn thuốc bảo vệ thực vật với hàng nghìn loại hóa chất khác nhau, trong đó nhiều loại hóa chất cấm vẫn được nhập lậu.
Trong 6 tháng đầu năm 2017, Bộ Y tế đã phát hiện 81.115 cơ sở vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm Trong số đó, 7.546 cơ sở đã bị xử lý, 299 cơ sở bị đình chỉ hoạt động, và 303 loại thực phẩm bị đình chỉ lưu hành Ngoài ra, 659 cơ sở đã được yêu cầu khắc phục nhãn mác, trong khi 3.749 cơ sở phải tiêu hủy sản phẩm, dẫn đến 4.175 loại thực phẩm bị tiêu hủy do không đảm bảo chất lượng an toàn thực phẩm (Thái Hòa, 2017).
Trong những năm gần đây, vấn đề an toàn thực phẩm (ATTP) và giết mổ động vật đã được Đảng và Nhà nước đặc biệt chú trọng, vì đây là những vấn đề có tác động lớn đến phát triển kinh tế - xã hội, an toàn xã hội và sức khỏe cộng đồng Để bảo vệ sức khỏe nhân dân và đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa, Nhà nước đã chỉ đạo và đề ra nhiều giải pháp quan trọng nhằm tăng cường quản lý nhà nước về ATTP Điều này được thể hiện rõ trong Nghị quyết số 46-NQ/TW ngày 25 tháng 02 năm 2005.
Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 43-KL/TW về việc tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân dân trong tình hình mới, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện Nghị quyết số 46-NQ-TW và Nghị quyết số 34/2009/NQ-QH12 Những nghị quyết này được coi là nền tảng cho Đảng và Nhà nước trong việc chỉ đạo và hướng dẫn công tác an toàn thực phẩm (ATTP) Qua đó, nhiều kết quả quan trọng đã đạt được, góp phần nâng cao hiệu quả công tác ATTP, đáp ứng yêu cầu xây dựng và phát triển đất nước.
Huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh, với tiềm năng đất đai và nguồn lực phong phú, đang trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập vào nền kinh tế thị trường Tuy nhiên, nhu cầu tiêu thụ thực phẩm tại đây đòi hỏi cao về chất lượng và số lượng, đặc biệt là sản phẩm thịt Việc giết mổ động vật là một khâu quan trọng để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, nhưng hiện tại, huyện Tiên Du thiếu các khu giết mổ tập trung đạt tiêu chuẩn vệ sinh thú y Hoạt động giết mổ chủ yếu diễn ra tại các cơ sở tư nhân và hộ gia đình, không theo quy hoạch và thiếu trang thiết bị cần thiết Quản lý hoạt động giết mổ của cơ quan chức năng chưa chặt chẽ, dẫn đến ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng Do đó, việc nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về giết mổ động vật là rất cần thiết để cải thiện chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm trong huyện và toàn tỉnh Bắc Ninh.
Trước tính thiết thực của việc nghiên cứu vấn đề thực tiễn trên, tôi chọn đề tài :
Quản lý nhà nước về giết mổ động vật tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh là một đề tài nghiên cứu cần thiết và cấp bách Nghiên cứu này giúp phát hiện những hạn chế của pháp luật và những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực thi quản lý nhà nước trong lĩnh vực này tại địa phương.
Bắc Ninh đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về an toàn thực phẩm (ATTP), đặc biệt trong lĩnh vực giết mổ động vật Mục tiêu là nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật về ATTP tại Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.
M ụ c tiêu nghiên c ứ u
Mục tiêu chung
Dựa trên việc đánh giá thực trạng quản lý nhà nước đối với hoạt động giết mổ động vật, bài viết đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về giết mổ tại huyện Tiên Du trong thời gian tới.
Mục tiêu cụ thể
- Góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý nhà nước về giết mổ động vật;
- Đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về giết mổ động vật trên địa bàn huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh;
- Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về giết mổ động vật trên địa bàn huyệnTiên Du, tỉnh Bắc Ninh;
- Đề xuất giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước về giết mổ động vật trên địa bàn huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh.
Câu hỏi nghiên cứu
- Công tác quản lý nhà nước về giết mổ động vật trên địa bàn huyện Tiên
Du thời gian qua diễn ra như thế nào? Đạt được những thành tích gì và còn những mặt hạn chế nào?
- Yếu tố nào ảnh hưởng đến công tác quản lý nhà nước về giết mổ động vật trên địa bàn huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh?
- Giải pháp nào được đưa ra để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về giết mổđộng vật trên địa bàn huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh?
Đóng góp mớ i c ủ a lu ận văn
Ý nghĩa khoa học
Nghiên cứu này tập trung vào hệ thống lý luận và thực tiễn của quản lý nhà nước về hoạt động giết mổ động vật tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh Mục tiêu là hỗ trợ các nhà chức trách trong việc xây dựng chiến lược và biện pháp hiệu quả để quản lý hoạt động giết mổ động vật trên địa bàn.
Kết quả nghiên cứu cung cấp thông tin quan trọng cho các cơ quan quản lý giết mổ động vật tại huyện, đồng thời làm cơ sở khoa học cho các nghiên cứu tiếp theo về quản lý nhà nước trong lĩnh vực này Ngoài ra, nghiên cứu cũng đóng góp tư liệu tham khảo quý giá cho việc giảng dạy và hỗ trợ các cán bộ cũng như chủ cơ sở giết mổ động vật.
Ý nghĩa thự c ti ễ n
Đề tài này nhằm đánh giá khách quan công tác quản lý nhà nước về giết mổ động vật tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh, đồng thời khảo sát thực trạng nhận thức của chủ cơ sở giết mổ và người tiêu dùng Qua đó, nghiên cứu sẽ hỗ trợ cơ quan quản lý trong việc đưa ra các biện pháp phù hợp để khắc phục những hạn chế hiện có, đồng thời duy trì và phát huy những thành tựu đã đạt được trong lĩnh vực này.
PHẦN 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC
QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ GIẾT MỔĐỘNG VẬT
Cơ sở lí lu ậ n v ề công tác qu ản lý nhà nướ c v ề gi ế t m ổ độ ng v ậ t theo quy đị nh c ủ a pháp lu ậ t
Các khái ni ệ m có liên quan
2.1.1.1 Ho ạt động giết mổ động vật
Trong xã hội hiện nay, đảm bảo an toàn thực phẩm, đặc biệt là trong lĩnh vực giết mổ động vật, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng Công tác này không chỉ giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh mà còn duy trì nòi giống, nâng cao sức lao động và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, văn hóa xã hội, thể hiện nếp sống văn minh của quốc gia Do đó, việc quản lý nhà nước về giết mổ động vật thông qua các biện pháp như ban hành luật, điều lệ và thanh tra giám sát là vô cùng cần thiết trong bối cảnh xã hội phát triển.
Giết mổ động vật được định nghĩa đơn giản là hành động sử dụng các phương pháp để tiêu diệt động vật Tuy nhiên, trong bối cảnh xã hội hiện nay, cách hiểu này cần được xem xét lại và làm rõ hơn.
Thuật ngữ "giết mổ động vật" đề cập đến việc giết chết các loại động vật, chủ yếu là gia súc và gia cầm, nhằm phục vụ nhu cầu thực phẩm của con người, như giết mổ lợn, bò và cắt tiết gà Ngoài lý do lấy thịt, động vật còn bị giết vì dịch bệnh hoặc không phù hợp tiêu dùng Mặc dù việc giết mổ tạo ra sản phẩm phục vụ con người, khái niệm này vẫn chưa hoàn chỉnh nếu không phản ánh đầy đủ bản chất và mục đích của nó Định nghĩa từ Từ điển Tiếng Việt trực tuyến và đại từ điển tiếng Việt nhấn mạnh cả bản chất lẫn mục đích, nhằm áp dụng hiệu quả trong thực tiễn (Viện chính sách và phát triển nông nghiệp nông thôn, 2012).
Hiện nay, chưa có khái niệm chính thức nào về giết mổ động vật trong các văn bản pháp lý Tuy nhiên, giết mổ động vật có thể được hiểu là quy trình kỹ thuật liên hoàn nhằm sản xuất thực phẩm phục vụ nhu cầu của con người Theo quy định về kiểm tra và giám sát vệ sinh thú y, giết mổ động vật bao gồm việc giết mổ gia súc, gia cầm và các động vật khác để làm thực phẩm.
Hoạt động giết mổ động vật là quy trình khép kín, trong đó con người sử dụng dụng cụ chuyên dụng để thực hiện việc này Quy trình này nhằm tạo ra sản phẩm thịt an toàn, đáp ứng nhu cầu của con người.
Theo Luật an toàn thực phẩm và Luật Thú y, cùng với Thông tư số 09/2016/TT-BNNPTNT, các quy định về kiểm soát giết mổ và vệ sinh thú y đã được xác định rõ ràng Động vật được giết mổ phải khỏe mạnh và đáp ứng các yêu cầu vệ sinh thú y, đồng thời việc giết mổ phải diễn ra tại các cơ sở tập trung hoặc cơ sở nhỏ lẻ đáp ứng tiêu chuẩn vệ sinh thú y.
Định nghĩa về hoạt động giết mổ động vật được xây dựng dựa trên thực tế, từ đó các cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành quy định nhằm quản lý hiệu quả công tác này Các quy định pháp lý hình thành quan hệ pháp luật về giết mổ động vật, quy định rõ quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân trong việc thực hiện quy trình giết mổ an toàn và đảm bảo an toàn thực phẩm Những điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm từ hoạt động giết mổ đóng góp quan trọng vào việc nâng cao thực hiện các quy định an toàn thực phẩm ở nước ta hiện nay.
Luật an toàn thực phẩm và các văn bản hướng dẫn thi hành đã điều chỉnh hợp lý các quy định về giết mổ động vật, góp phần hoàn thiện pháp luật về an toàn thực phẩm tại Việt Nam Điều này tạo ra nền tảng pháp lý cho các hoạt động liên quan đến an toàn thực phẩm trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế Bên cạnh việc làm rõ khái niệm giết mổ động vật, luật cũng đề cập đến kiểm soát giết mổ, theo quy định tại khoản 15 Điều 3 Luật thú y năm 2016 Kiểm soát giết mổ động vật bao gồm việc kiểm tra trước và sau khi giết mổ để phát hiện và ngăn chặn các yếu tố gây bệnh, bảo vệ sức khỏe con người và môi trường Sự phát triển của xã hội và nhận thức con người đã dẫn đến sự chú trọng vào các khái niệm pháp lý liên quan đến hoạt động này, được các cơ quan nhà nước quan tâm trong quản lý Hoạt động giết mổ động vật cần được quản lý đúng mức vì nó ảnh hưởng đến quyền lợi xã hội và cung cấp thực phẩm, được điều chỉnh bởi hệ thống quy phạm pháp luật về an toàn thực phẩm tại Việt Nam trong thời gian qua.
2.1.1.2 Qu ản lý nhà nước
Quản lý nhà nước (QLNN) là một hoạt động quan trọng trong quá trình phát triển của mỗi quốc gia Để hiểu rõ về QLNN, trước tiên cần làm rõ khái niệm "quản lý" Quản lý được hiểu là hoạt động có tổ chức và định hướng của chủ thể quản lý đối với các đối tượng quản lý, nhằm điều chỉnh và phát triển chúng theo các mục tiêu cụ thể đã đề ra Các yếu tố cơ bản của quản lý bao gồm sự tác động có kế hoạch, sự định hướng rõ ràng và mục tiêu phát triển.
Chủ thể quản lý, bao gồm cá nhân hoặc tổ chức, là tác nhân tạo ra các tác động quản lý đối với đối tượng quản lý Chủ thể này sử dụng các công cụ, hình thức và phương pháp thích hợp để tác động, dựa trên những nguyên tắc nhất định Đối tượng quản lý là những bên tiếp nhận sự tác động từ chủ thể quản lý.
Mục tiêu quản lý là đích đến mà chủ thể quản lý đặt ra tại một thời điểm cụ thể, từ đó giúp xác định các tác động và phương pháp quản lý phù hợp Quản lý là lĩnh vực nghiên cứu của nhiều ngành khoa học xã hội và tự nhiên, với mỗi ngành có định nghĩa riêng về quản lý C.Mác đã chỉ ra rằng, trong bất kỳ hoạt động lao động xã hội nào, dù lớn hay nhỏ, đều cần có sự quản lý để phối hợp các hoạt động cá nhân và thực hiện các chức năng chung Điều này cho thấy sự cần thiết của quản lý trong việc duy trì sự vận động hiệu quả của toàn bộ hệ thống sản xuất, tương tự như vai trò của nhạc trưởng trong một dàn nhạc.
Theo quan điểm của Mác, quản lý là việc phối hợp các lao động đơn lẻ để đạt được sự thống nhất trong toàn bộ quá trình sản xuất, nhấn mạnh mục đích của quản lý Trong nghiên cứu hiện đại, quản lý được định nghĩa là sự tác động, chỉ huy và điều khiển các quá trình xã hội cùng hành vi của con người, nhằm phát triển phù hợp với quy luật và đạt được mục tiêu đã đề ra Quản lý không chỉ là tổ chức và chỉ đạo các hoạt động xã hội mà còn là quá trình lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo và kiểm tra các nguồn lực của tổ chức để đạt hiệu quả cao nhất (Nguyễn Hồng Sơn, 2013).
Quản lý có thể được hiểu là sự tác động của người quản lý lên đối tượng quản lý để đạt được mục tiêu đề ra Phương pháp tác động này phụ thuộc vào các góc độ khoa học, lĩnh vực khác nhau và cách tiếp cận của từng nhà nghiên cứu.
Quản lý nhà nước là hoạt động có tổ chức, sử dụng quyền lực Nhà nước để điều chỉnh các quá trình xã hội và hành vi con người, nhằm duy trì và phát triển mối quan hệ xã hội cũng như trật tự pháp luật Điều này giúp thực hiện các chức năng và nhiệm vụ của Nhà nước trong việc xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ tổ quốc xã hội chủ nghĩa Quản lý nhà nước không chỉ là một chức năng của Nhà nước trong quản lý xã hội mà còn được coi là hoạt động chức năng đặc biệt.
Dưới góc độ pháp lý, quản lý nhà nước là chức năng thiết yếu trong việc vận hành bộ máy nhà nước, đảm bảo sự hoạt động ổn định của xã hội và các lĩnh vực đời sống theo định hướng của nhà nước Đây là hoạt động thực thi quyền lực nhà nước nhằm thiết lập trật tự và phát triển theo mục tiêu của giai cấp cầm quyền Quản lý nhà nước thường được hiểu là việc hướng dẫn chấp pháp, điều hành và quản lý hành chính do cơ quan hành pháp thực hiện, được bảo đảm bằng sức mạnh cưỡng chế.
Đặc điể m c ủ a qu ản lý nhà nướ c v ề gi ế t m ổ độ ng v ậ t
Hoạt động quản lý nhà nước về giết mổ động vật được thực hiện nghiêm túc thông qua các công cụ pháp luật có sức mạnh quyền uy, yêu cầu các chủ thể tuân thủ các quy định bắt buộc Việc tuân thủ pháp luật không chỉ là nghĩa vụ mà còn là yêu cầu tự nhiên của hệ thống pháp luật, không chỉ dựa vào sự cưỡng chế của Nhà nước Sự cưỡng chế này mang tính chất răn đe, nhằm bảo vệ pháp luật và nâng cao hiệu lực của các công cụ pháp luật kinh tế.
Công tác quản lý nhà nước về giết mổ động vật cần được điều chỉnh phù hợp với đặc thù của hệ thống giám sát và quản lý hoạt động vận chuyển, giết mổ gia súc, gia cầm Điều này nên hướng tới việc kết hợp hài hòa giữa nguồn thu phí và lệ phí, đồng thời đóng góp vào nguồn tài chính từ ngân sách quốc gia.
Cơ quan quản lý nhà nước thực hiện kiểm soát hoạt động giết mổ động vật thông qua việc lập kế hoạch kiểm tra và giám sát Họ tổ chức các hoạt động kiểm tra vệ sinh thú y tại các cơ sở giết mổ và sơ chế sản phẩm động vật để đảm bảo an toàn thực phẩm và sức khỏe cộng đồng.
Hoạt động quản lý nhà nước về giết mổ động vật đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút các thành phần kinh tế tham gia đầu tư và tổ chức kinh doanh giết mổ Để nâng cao hiệu quả, các chính sách hỗ trợ và ưu đãi từ Nhà nước và các địa phương là cần thiết, nhằm khuyến khích tư nhân đầu tư vào việc xây dựng các cơ sở giết mổ tập trung tại địa bàn.
Để hỗ trợ các hộ giết mổ nhỏ lẻ chuyển đổi ngành nghề, cần chú trọng vào việc nâng cao nhận thức về vệ sinh thú y và an toàn thực phẩm Hiện nay, nhiều hộ giết mổ thủ công hoạt động tự phát trong khu dân cư, dẫn đến tình trạng thiếu kiểm soát Do chỉ tập trung vào lợi ích trước mắt, họ chưa sẵn sàng ủng hộ việc chuyển đổi sang giết mổ tập trung Chính vì vậy, bên cạnh các chính sách xã hội hóa, Nhà nước đã ban hành các chính sách hỗ trợ nhằm giúp các hộ này chuyển đổi ngành nghề một cách hiệu quả.
QLNN quy định hoạt động giết mổ động vật theo pháp luật nhằm đảm bảo tính công bằng và phổ biến Pháp luật này điều chỉnh các mối quan hệ cơ bản trong lĩnh vực giết mổ động vật, tạo điều kiện cho mọi cá nhân đều bình đẳng và có cơ hội phát triển trong hoạt động này cũng như trong lĩnh vực an toàn thực phẩm (ATTP).
Hoạt động quản lý giết mổ động vật bằng pháp luật ATTP là sự tác động điều chỉnh mang tính chất gián tiếp
Luật quy định các điều kiện giả định để xác định quyền và nghĩa vụ của các chủ thể trong hoạt động giết mổ động vật, đồng thời đưa ra các quy phạm về những hành động được phép hoặc không được phép trong lĩnh vực an toàn thực phẩm Các chủ thể có quyền tự quyết định hành động trong khuôn khổ những điều kiện và phạm vi đã được xác định bởi luật (Bộ NN&PTNN, 2016).
Vai trò c ủ a qu ản lý nhà nướ c v ề gi ế t m ổ độ ng v ậ t
Trên phương diện lý luận và thực tiễn thì quy định về quản lý nhà nước về giết mổ động vật có vai trò sau:
Quản lý nhà nước về giết mổ động vật đóng vai trò quan trọng trong việc phòng chống dịch bệnh và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, từ đó bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng Nhà nước thực hiện các quy định kiểm soát vệ sinh và an toàn môi trường trong quá trình giết mổ để đảm bảo sản phẩm động vật an toàn cho người tiêu dùng cũng như môi trường Thông qua việc kiểm tra giám sát thường xuyên các cơ sở sản xuất và kinh doanh sản phẩm động vật, nhà nước kịp thời phát hiện và xử lý các vi phạm, đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng.
Các quy định về quản lý nhà nước trong giết mổ động vật đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn thực phẩm Những quy định này giúp thực hiện các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, từ đó nâng cao sức khỏe cộng đồng và thúc đẩy sự phát triển của xã hội Luật an toàn thực phẩm quy định cụ thể các điều kiện cần thiết để đảm bảo thực phẩm an toàn cho người tiêu dùng.
Năm 2010 và các văn bản hướng dẫn thi hành đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện các quy định về tiêu chuẩn an toàn thực phẩm tại Việt Nam Việc giết mổ động vật không chỉ góp phần nâng cao sức khỏe và phòng chống bệnh tật cho cộng đồng, mà còn cung cấp nguồn dinh dưỡng thiết yếu cho sự phát triển cơ thể Tuy nhiên, thực phẩm cũng có thể trở thành mối nguy hại nếu không đảm bảo vệ sinh, vì vậy không có thực phẩm nào được coi là có giá trị dinh dưỡng nếu thiếu yếu tố này Do đó, việc quản lý chặt chẽ các hoạt động liên quan đến giết mổ động vật là cần thiết để bảo vệ sức khỏe cá nhân và cộng đồng.
Hoạt động quản lý nhà nước về giết mổ động vật có ảnh hưởng sâu sắc đến kinh tế và xã hội, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam là một quốc gia nông nghiệp Lương thực thực phẩm không chỉ có giá trị kinh tế mà còn mang ý nghĩa chính trị và xã hội quan trọng Do đó, việc đặt hoạt động quản lý nhà nước về giết mổ động vật trong lĩnh vực an toàn thực phẩm lên hàng đầu là chiến lược cần thiết để nâng cao lợi thế cạnh tranh trên thị trường khu vực và quốc tế Để có thể cạnh tranh hiệu quả, thực phẩm phải được sản xuất, chế biến và bảo quản một cách an toàn, không chỉ tránh ô nhiễm vi sinh vật mà còn đảm bảo không chứa các chất hóa học vượt quá mức quy định, nhằm bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.
Luật an toàn thực phẩm 2010 đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn các hành vi vi phạm an toàn thực phẩm tại Việt Nam Các quy định về giết mổ động vật giúp kiểm soát và ngăn chặn các hành vi vi phạm, đồng thời quy định các điều cấm và hình thức xử phạt đối với cá nhân, tổ chức vi phạm, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Quy định về giết mổ động vật đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức xã hội về an toàn thực phẩm Những quy định này không chỉ giáo dục và truyền thông về an toàn thực phẩm mà còn góp phần quan trọng vào quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong thời gian tới.
N ộ i dung qu ản lý nhà nướ c v ề gi ế t m ổ gia súc, gia c ầ m
2.1.4.1 T ổ chức bộ máy quản lý nhà nước về giết mổ động vật
Theo quy định của Luật An toàn thực phẩm, Luật Thú y và Thông tư 09/2016/TT-BNNPTNT, các cơ quan nhà nước có thẩm quyền quản lý giết mổ động vật bao gồm Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Cơ quan chuyên ngành thú y, và UBND các cấp Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có trách nhiệm ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về vệ sinh thú y, quy trình kiểm soát giết mổ động vật và các mẫu dấu kiểm soát giết mổ.
Cơ quan quản lý chuyên ngành thú y chịu trách nhiệm hướng dẫn và giám sát việc thực hiện các quy định liên quan đến kiểm soát giết mổ động vật Họ cũng tổ chức tập huấn và bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho nhân viên trong lĩnh vực này nhằm nâng cao hiệu quả công tác kiểm soát giết mổ.
Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm ban hành quy định và chính sách về hoạt động giết mổ động vật, xây dựng quy hoạch và kế hoạch thực hiện giết mổ tập trung Đồng thời, Ủy ban cũng chỉ đạo các sở, ban, ngành phối hợp quản lý và kiểm soát hoạt động này, tổ chức thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật liên quan Ủy ban nhân dân cấp huyện phối hợp với các phòng, ban, ngành để triển khai quy hoạch cơ sở giết mổ động vật tập trung.
Quản lý hoạt động giết mổ động vật tập trung là trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp xã, phối hợp với cơ quan có thẩm quyền để đảm bảo quy trình diễn ra đúng quy định Đồng thời, cần chú trọng đến việc quản lý các cơ sở giết mổ động vật nhỏ lẻ, theo quy định của Quốc Hội năm 2010.
2.1.4.2 Công tác quy ho ạch địa bàn giết mổ động vật
Việc quy hoạch địa bàn giết mổ động vật là quá trình sắp xếp các cơ sở giết mổ nhỏ lẻ vào các điểm tập trung đã được xác định, nhằm đảm bảo tuân thủ các tiêu chí đã đề ra Quản lý và kiểm soát hoạt động giết mổ động vật không chỉ bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng mà còn đảm bảo sức khỏe cộng đồng, là nhiệm vụ quan trọng của các cơ quan quản lý và cũng là trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân kinh doanh thực phẩm.
Việc xây dựng quy hoạch địa bàn giết mổ động vật ở Việt Nam nhằm mục tiêu thiết lập một hệ thống cơ sở giết mổ hiện đại, tổ chức lại hoạt động giết mổ và chế biến sản phẩm động vật theo đúng quy định pháp luật Điều này sẽ đảm bảo rằng phần lớn sản phẩm giết mổ, bảo quản và chế biến được thực hiện tại các cơ sở tập trung công nghiệp, đồng thời tiến tới chấm dứt hoạt động giết mổ nhỏ lẻ tại các xã, thị trấn Quy hoạch cũng sẽ giúp kiểm soát chất lượng sản phẩm sau giết mổ và nâng cao nhận thức của người dân về vệ sinh an toàn thực phẩm, góp phần thay đổi thói quen tiêu dùng.
Quy hoạch xây dựng cơ sở giết mổ động vật cần tuân thủ quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo tính bền vững và đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật, vệ sinh an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường, cũng như phòng chống dịch bệnh cho cả người và động vật Điều này sẽ tạo ra sự liên kết chặt chẽ giữa các khâu chăn nuôi, giết mổ, chế biến và tiêu thụ sản phẩm.
Quy hoạch sở giết mổ động vật tập trung cần dựa trên điều kiện thực tế của từng địa phương, đảm bảo an sinh xã hội và có chiến lược phù hợp để đáp ứng nhu cầu hiện tại cũng như định hướng lâu dài Điều này nhằm thay đổi thói quen giết mổ và tiêu dùng truyền thống, đồng thời đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
2.1.4.3 Công tác c ấp giấy chứng nhận điều kiện vệ sinh thú y
Cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện vệsinh thú y cho cơ sở giết mổđộng vật
Trình tự công việc của cơ quan chức năng trong việc tiếp nhận hồ sơ, kiểm tra và cấp phép cho cơ sở giết mổ mới thành lập bao gồm các bước cần thiết để đảm bảo cơ sở này có thể hoạt động hợp pháp.
Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ đăng ký, bao gồm tính pháp lý và các giấy tờ liên quan Sau 15 ngày, nếu hồ sơ đầy đủ, cơ quan chức năng sẽ thành lập đoàn kiểm tra để đánh giá việc thực hiện các quy định về điều kiện và tiêu chuẩn kỹ thuật vệ sinh thú y cũng như trang thiết bị tại cơ sở Nếu cơ sở đáp ứng đủ yêu cầu về cơ sở hạ tầng và quy trình giết mổ, đoàn sẽ cấp giấy chứng nhận Các hoạt động này được thực hiện theo Luật Thú y và các văn bản hướng dẫn thi hành Sau khi được cấp phép, cơ quan chức năng có trách nhiệm kiểm soát quá trình giết mổ tại cơ sở.
Quy trình kiểm soát trước khi giết mổ bao gồm việc cán bộ chuyên môn kiểm tra hồ sơ và sổ sách ghi chép nguồn gốc động vật, cũng như giấy chứng nhận kiểm dịch vận chuyển theo quy định Đồng thời, cần kiểm tra việc thực hiện các quy định vệ sinh cho người tham gia giết mổ và trang phục bảo hộ trong quá trình làm việc Ngoài ra, việc kiểm tra lâm sàng động vật cũng được thực hiện, cùng với việc lập sổ theo dõi và ghi chép các thông tin cần thiết trước khi tiến hành giết mổ.
Quy trình kiểm tra sau giết mổ bao gồm việc cán bộ chuyên môn khám thân thịt và phủ tạng Nếu phát hiện dấu hiệu bệnh tích, sản phẩm thịt sẽ được đánh dấu, tách riêng và đưa đến khu xử lý để kiểm tra thêm Sản phẩm thịt an toàn sẽ được đóng dấu kiểm soát giết mổ, dán tem vệ sinh thú y và cấp giấy chứng nhận kiểm dịch vận chuyển theo quy định Hoạt động này được căn cứ theo Luật An toàn thực phẩm, Luật Thú y và các văn bản hướng dẫn thi hành, đặc biệt là Thông tư 09 năm 2016 về kiểm soát giết mổ và kiểm tra thú y.
2.1.4.4 Công tác thông tin tuyên truy ền nâng cao nhận thức của chủ cơ sở gi ết mổ
Công tác thông tin tuyên truyền đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp kiến thức pháp luật cho các tổ chức và cá nhân liên quan đến chăn nuôi, giết mổ, buôn bán sản phẩm động vật Điều này giúp người tiêu dùng hiểu rõ và chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của Luật An toàn thực phẩm và Luật Bảo vệ môi trường.
Luật Thú y yêu cầu tuân thủ các quy định của chính quyền địa phương liên quan đến việc giết mổ và buôn bán sản phẩm động vật Bên cạnh đó, việc sử dụng sản phẩm động vật phải đảm bảo nguồn gốc an toàn và được kiểm soát bởi cơ quan thú y.
Nâng cao kiến thức cho những người hành nghề giết mổ và thu mua, vận chuyển động vật về vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm và quy định của Nhà nước là rất cần thiết Điều này giúp họ thực hiện đúng quy trình và nói “không” với thực phẩm bẩn, đảm bảo sức khỏe cộng đồng và chất lượng sản phẩm.
Y ế u t ố ảnh hưởng đế n qu ản lý nhà nướ c v ề gi ế t m ổ độ ng v ậ t
2.1.5.1 H ệ thống văn bản pháp luật
Sự can thiệp của Nhà nước trong hoạt động giết mổ động vật được thể hiện qua các chính sách quản lý vĩ mô và hệ thống văn bản pháp luật Các chính sách này tác động trực tiếp và gián tiếp đến việc kiểm soát giết mổ động vật Tác động trực tiếp thể hiện qua các quy định về nội dung quản lý, phương pháp, điều kiện và tiêu chuẩn liên quan Ngược lại, tác động gián tiếp đến từ việc các chính sách quản lý nhà nước có thể tạo ra môi trường thuận lợi hoặc gây khó khăn cho công tác kiểm soát giết mổ động vật.
Số lượng văn bản ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả quản lý Khi số lượng văn bản ít nhưng đầy đủ và chặt chẽ, các tổ chức sẽ dễ dàng tra cứu và thực hiện công tác quản lý hiệu quả Ngược lại, nếu văn bản ban hành nhiều, rải rác và chồng chéo, sẽ gây khó khăn cho các đơn vị trong việc quản lý.
2.1.5.2 Trình độ cán bộ quản lý
Nhà nước quản lý hoạt động giết mổ động vật thông qua hệ thống văn bản pháp luật, và sự hiểu biết của cán bộ quản lý ảnh hưởng trực tiếp đến công tác thực thi Đặc biệt, cán bộ cấp huyện, xã có vai trò quan trọng trong việc kết nối chính quyền với nhân dân, đảm bảo thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước Đội ngũ cán bộ thú y cấp huyện, xã không chỉ thực thi công vụ mà còn quyết định hiệu quả quản lý ở địa phương Do đó, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ thú y về chính trị, văn hóa, đạo đức và năng lực là nhiệm vụ then chốt nhằm bảo vệ lợi ích hợp pháp của cá nhân và tổ chức, phục vụ nhân dân.
2.1.5.3 Trang thi ết bị phục vụ cho công tác quản lí
Các cán bộ Nhà nước tham gia kiểm soát giết mổ gia súc, gia cầm cần có trang thiết bị quản lý đầy đủ và hiện đại Hệ thống trang thiết bị tiên tiến sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý, từ đó hỗ trợ tối đa cho hoạt động giết mổ động vật tại Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.
Công tác quản lý trang bị các phương tiện kỹ thuật cho quản lý nhà nước trong lĩnh vực này giúp duy trì trạng thái làm việc ổn định, nâng cao năng suất và chất lượng công việc Điều này đảm bảo sản xuất diễn ra liên tục, an toàn và đạt hiệu quả cao.
Hoạt động xây dựng và triển khai công tác khai thác, sử dụng các phương tiện kỹ thuật của các cơ quan quản lý nhà nước là rất cần thiết nhưng chưa được thực hiện một cách nghiêm túc Nguyên nhân chính là do đầu tư trang thiết bị cho các cơ quan chưa đầy đủ và chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc này, dẫn đến hệ thống trang thiết bị không được cải tiến, hoạt động kém hiệu quả và không đáp ứng yêu cầu sản xuất thực tế.
2.1.5.4 Nh ận thức của người kinh doanh giết mổ
Nhận thức của người kinh doanh giết mổ đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý hoạt động này Khi họ có kiến thức đầy đủ và tuân thủ pháp luật, công tác kiểm soát sẽ trở nên dễ dàng hơn Ngược lại, nếu họ thiếu hiểu biết hoặc cố tình vi phạm quy định, điều này sẽ gây khó khăn cho quá trình thanh tra và kiểm soát.
Việc thực hiện quy định về giết mổ động vật là cần thiết để đảm bảo an toàn thực phẩm (ATTP) và bảo vệ sức khỏe cộng đồng Chính phủ đã thành lập Ban chỉ đạo liên ngành về vệ sinh ATTP và giao nhiệm vụ cho ba bộ: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Y tế, và Công thương trong quản lý ATTP Mặc dù hệ thống quản lý đã được thiết lập đồng bộ và chặt chẽ, tình hình ATTP vẫn còn nhiều lo ngại, đặc biệt trong hoạt động giết mổ động vật Do đó, nâng cao nhận thức và ý thức của người sản xuất và kinh doanh trong lĩnh vực này là rất cần thiết để giảm thiểu ngộ độc thực phẩm và vi phạm vệ sinh ATTP tại Việt Nam.
2.1.5.5 Nh ận thức của người tiêu dùng
Nhận thức của người tiêu dùng đóng vai trò quan trọng trong quản lý giết mổ động vật, khi họ lựa chọn sản phẩm thịt an toàn có chứng nhận từ cơ quan chức năng Sự chú trọng vào nhu cầu của người tiêu dùng sẽ thúc đẩy các cơ sở giết mổ cải thiện công tác vệ sinh an toàn thực phẩm Bên cạnh đó, người tiêu dùng cũng là nguồn thông tin hữu ích khi có sai phạm trong quá trình giết mổ Tại Việt Nam, nâng cao ý thức tiêu dùng và lựa chọn thực phẩm an toàn là cần thiết để giảm thiểu ngộ độc thực phẩm và vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm Do đó, việc trở thành người tiêu dùng thông minh là rất quan trọng trong giai đoạn hiện nay.
Việc lựa chọn sản phẩm thực phẩm sạch từ hoạt động giết mổ động vật là rất quan trọng để đảm bảo an toàn thực phẩm (ATTP) Để giảm thiểu nguy cơ mất vệ sinh ATTP, cần có sự hợp tác đồng bộ từ các cấp, ngành, tổ chức chính trị, cơ quan truyền thông và các cơ quan chức năng Trọng tâm là nâng cao nhận thức và ý thức của người sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng về ATTP trong bối cảnh hiện nay.
Cơ sở thực tiễn quản lý nhà nước về giết mổ động vật
Kinh nghiệm quản lý nhà nước về giết mổ động vật của các nước trên thế giới
* Kinh nghiệm của Thái Lan
An toàn thực phẩm và hoạt động giết mổ động vật đang ngày càng trở nên quan trọng trong ngành chăn nuôi Thái Lan, khi người tiêu dùng ưu tiên lựa chọn sản phẩm dựa trên tiêu chuẩn và an toàn thực phẩm Theo quy định mới trong Luật giám sát hoạt động buôn bán thịt, tất cả cơ sở giết mổ phải có thú y viên hoặc nhân sự đã qua đào tạo; nếu không tuân thủ, sẽ bị đóng cửa Cơ quan chức năng giám sát dịch bệnh và dư lượng thuốc, yêu cầu các cơ sở giết mổ phải thông báo rõ nguồn gốc động vật Thái Lan nghiêm ngặt thực hiện các quy định an toàn thực phẩm, với hơn 2.500 cửa hàng bán lẻ tham gia hệ thống truy xuất nguồn gốc từ nông trại đến bán lẻ Chính phủ Thái Lan đã có nhiều hành động để kiểm soát hoạt động giết mổ và phát triển công nghệ chăn nuôi, nhằm đảm bảo sản phẩm an toàn và cạnh tranh hiệu quả trên thị trường nội địa và xuất khẩu Hệ thống pháp luật đã được xây dựng để quản lý hoạt động giết mổ một cách quy củ, từ chăm sóc đến giết mổ, nhằm cung cấp sản phẩm sạch cho người tiêu dùng và bảo đảm an toàn thực phẩm trong tương lai.
* Kinh nghi ệm của Trung Quốc
Trung Quốc đã thiết lập nhiều quy định pháp lý quan trọng nhằm quản lý hiệu quả hoạt động giết mổ động vật, trong đó yêu cầu chủ lò mổ phải có giấy chứng nhận để tiến hành giết mổ lợn Các cơ sở kinh doanh cần đáp ứng điều kiện về trang thiết bị, chất lượng nguồn nước, và bảo vệ môi trường theo tiêu chuẩn quốc gia, đồng thời phải có chứng nhận từ thanh tra và kiểm dịch Để đảm bảo an toàn, các cơ sở này cũng phải có giấy chứng nhận tiêm phòng gia súc và kế hoạch hoạt động không gây ô nhiễm Nhân viên tại các cơ sở giết mổ cần có giấy chứng nhận sức khỏe và được đào tạo chuyên môn về kiểm tra chất lượng thịt Những cá nhân hoặc cơ sở không đáp ứng yêu cầu sẽ phải tuân thủ quy định mới hoặc ngừng hoạt động giết mổ, trừ một số trường hợp cụ thể Đặc biệt, Trung Quốc cũng lần đầu tiên áp dụng quy định về giết mổ nhân đạo đối với gia cầm, nhằm đáp ứng yêu cầu quốc tế và nâng cao khả năng cạnh tranh cho sản phẩm giết mổ động vật trên thị trường toàn cầu Hiệp hội thú y Trung Quốc đang soạn thảo tiêu chí phúc lợi động vật, bao gồm phúc lợi cho lợn, gà, cừu và gia súc lớn, với hy vọng cải thiện quy trình nuôi ấp và giết mổ nhân đạo.
* Kinh nghi ệm của Canada
Canada rất chú trọng đến an toàn thực phẩm, đặc biệt là trong quy trình giết mổ động vật Cơ quan CFIA chịu trách nhiệm thanh tra các cơ sở giết mổ cấp Liên bang, trong khi các tỉnh đảm nhiệm việc kiểm tra các cơ sở địa phương Để nâng cao hiệu quả kiểm soát, Canada đã áp dụng chương trình HACCP (Phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn), theo gương Hoa Kỳ HACCP là hệ thống quản lý an toàn thực phẩm được nhiều quốc gia quy định bắt buộc, nhằm đảm bảo sản phẩm thực phẩm an toàn và đáp ứng nhu cầu xuất khẩu ngày càng tăng.
Các nhà máy thịt hiện đại đang được đầu tư trang thiết bị tiên tiến, giúp tăng tốc độ sản xuất để đáp ứng nhu cầu thị trường Những cơ sở nhỏ đang dần bị thay thế bởi các tập đoàn lớn như Olymel Flamingo và Maple Leaf Tất cả các cơ sở giết mổ đều phải tuân thủ quy trình kiểm soát an toàn thực phẩm nghiêm ngặt theo nguyên tắc HACCP Chương trình tăng cường an toàn thực phẩm (FSEP) của CFIA là bắt buộc đối với các cơ sở giết mổ gia súc và gia cầm, với việc kiểm soát chất lượng thông qua thanh tra, đánh giá chứng nhận và sử dụng nhãn mác sản phẩm để đảm bảo truy xuất nguồn gốc dễ dàng.
Trong quá trình giết mổ động vật, bác sỹ thú y có trách nhiệm giám sát và ký phiếu nhập bò tại các chuồng trong nhà máy Hệ thống HACCP được áp dụng trong ngành kiểm soát thực phẩm nhằm đảm bảo chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm tối đa Việc kiểm soát này bao gồm tất cả các khâu từ nguyên liệu, nuôi trồng, sản xuất, hạ thịt, chế biến, bao bì, bảo quản cho đến vận chuyển đến nơi tiêu thụ.
HACCP là công cụ quan trọng trong việc đảm bảo an toàn thực phẩm khi áp dụng ISO 22000 tại các tổ chức trong chuỗi thực phẩm Với tính chất hệ thống và cơ sở khoa học, HACCP giúp xác định các mối nguy cụ thể và thiết lập biện pháp kiểm soát hiệu quả Công cụ này tập trung vào việc đánh giá các mối nguy và xây dựng hệ thống kiểm soát, ưu tiên phòng ngừa hơn là chỉ kiểm tra sản phẩm cuối cùng.
HACCP được áp dụng toàn diện trong chuỗi thực phẩm, từ sản xuất đến tiêu thụ, dựa trên chứng cứ khoa học về các mối nguy cho sức khỏe con người Việc áp dụng HACCP không chỉ tăng cường an toàn thực phẩm mà còn mang lại nhiều lợi ích khác, đồng thời tạo điều kiện cho các cơ quan chức năng trong việc thanh tra và thúc đẩy thương mại quốc tế nhờ vào sự tin tưởng vào an toàn thực phẩm Để triển khai thành công HACCP tại Canada, cần có sự cam kết và tham gia đầy đủ của ban lãnh đạo và đội ngũ nhân viên, cũng như nỗ lực đa ngành bao gồm kiến thức về nông học, thú y, sản xuất, vi sinh vật học, y tế, sức khỏe cộng đồng, công nghệ thực phẩm, sức khỏe môi trường, hóa học và kỹ thuật HACCP còn phù hợp với việc thực hiện các hệ thống quản lý chất lượng như tiêu chuẩn ISO 9000, trở thành hệ thống quản lý an toàn thực phẩm được ưu tiên trong các tổ chức.
Tại Canada, hoạt động giết mổ động vật đã được đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ và trang thiết bị hiện đại, với nhiều thiết bị mới giúp nâng cao công suất giết mổ gấp đôi Nhiều công đoạn trước đây do công nhân thực hiện giờ đã được thay thế bằng máy móc và robot, góp phần quan trọng vào việc hình thành và phát triển quy trình quản lý chất lượng an toàn thực phẩm tại quốc gia này trong những năm qua.
Kinh nghiệm quản lý nhà nước về giết mổ động vật ở một số địa phương
* Kinh nghiệm của thành phố Hà Nội
Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y Hà Nội, hiện có khoảng 1.500 điểm giết mổ gia súc, gia cầm nhỏ lẻ trong khu dân cư, cung cấp khoảng 460 tấn thịt/ngày, chiếm 55% sản phẩm giết mổ không được kiểm soát Những điểm giết mổ này chủ yếu lấy hàng từ các tỉnh và cung cấp hơn 90% thịt trâu bò, 70% thịt lợn và 68% thịt gia cầm cho thị trường Việc này dẫn đến tình trạng thực phẩm không đảm bảo vệ sinh thú y và an toàn thực phẩm do không qua kiểm soát Để khắc phục vấn đề này, UBND TP Hà Nội đã triển khai kế hoạch “Quản lý giết mổ gia súc, gia cầm”.
Nội giai đoạn 2016 - 2020” Kế hoạch được chia làm 2 giai đoạn Cụ thể là:
Giai đoạn 1 (2016 - 2018) tại Hà Nội, thành phố sẽ nâng tỷ lệ sản phẩm sau giết mổ từ các cơ sở giết mổ công nghiệp và bán công nghiệp đạt 60% với tiêu chuẩn vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm và vệ sinh môi trường Đồng thời, sẽ giảm 60% số điểm và hộ giết mổ nhỏ lẻ vào năm 2018, đảm bảo 50% sản phẩm gia súc, gia cầm được vận chuyển bằng xe chuyên dụng đạt tiêu chuẩn vệ sinh thú y và an toàn thực phẩm.
Giai đoạn 2 (2019 - 2020) nhấn mạnh sự cải thiện trong sản xuất sản phẩm gia súc, gia cầm sau giết mổ, với 80% cơ sở giết mổ công nghiệp, bán công nghiệp và thủ công đạt tiêu chuẩn vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm và vệ sinh môi trường Đến năm 2020, giảm 80% số điểm của các hộ giết mổ nhỏ lẻ Đồng thời, 60% sản phẩm gia súc, gia cầm được vận chuyển bằng xe chuyên dụng, đảm bảo vệ sinh thú y và an toàn thực phẩm.
Mở rộng hệ thống các cửa hàng chuyên kinh doanh thực phẩm an toàn rộng khắp trong nội thành, nội thị
UBND thành phố Hà Nội sẽ điều chỉnh và bổ sung các cơ chế, chính sách phù hợp nhằm khuyến khích các tổ chức, cá nhân đầu tư vào lĩnh vực giết mổ, chế biến và bảo quản sản phẩm gia súc Đồng thời, thành phố sẽ giảm số lượng các cơ sở giết mổ nhỏ lẻ và nâng cao các cơ sở giết mổ tập trung, trong đó nhân rộng mô hình giết mổ gia súc, gia cầm hiệu quả hiện có.
Vạn Phúc (Thanh Trì, Hà Nội) đã tăng sản lượng giết mổ từ 1.500 con lợn/ngày lên 1.700 con/ngày, trong khi cơ sở giết mổ gia cầm Lan Vinh (Gia Lâm, Hà Nội) nâng sản lượng từ 700 lên 3.000 con/ngày Việc hình thành các cơ sở giết mổ tập trung sẽ quy tụ các điểm giết mổ gần nhau vào một cơ sở, giúp giảm bớt số lượng cơ sở cần kiểm soát Từ nay đến năm 2020, Hà Nội dự kiến xây dựng 10 cơ sở giết mổ tập trung, công nghiệp và bán công nghiệp, đồng thời các huyện, thị xã sẽ chủ động xây dựng 1 đến 2 cơ sở giết mổ tập trung đảm bảo vệ sinh thú y và an toàn thực phẩm, nhằm phục vụ tiêu thụ nội huyện và quản lý các cơ sở giết mổ nhỏ lẻ.
* Kinh nghi ệm của tỉnh Tuyên Quang
UBND thành phố Tuyên Quang đã chỉ đạo Trạm Chăn nuôi và Thú y phối hợp với các cơ quan chức năng và địa phương giám sát chặt chẽ hoạt động chăn nuôi, từ cấp thôn xóm đến hộ gia đình Công tác tuyên truyền được đẩy mạnh nhằm nâng cao ý thức của người dân về an toàn vệ sinh thực phẩm, đảm bảo hiệu quả trong các khâu thực hiện Đồng thời, các quy định pháp luật về kiểm soát giết mổ và phòng chống dịch bệnh được phổ biến rộng rãi đến các hộ chăn nuôi và cơ sở sản xuất, chế biến Các lớp đào tạo về kiểm dịch động vật và kiểm soát giết mổ cũng được tổ chức cho lực lượng tham gia Hiện nay, mỗi xã, phường đều có tổ kiểm soát giết mổ thực hiện kiểm tra theo quy định UBND thành phố cũng yêu cầu Ban quản lý chợ và Trung tâm thương mại chợ Phan Thiết phối hợp với Trạm Chăn nuôi và Thú y xử lý nghiêm các trường hợp buôn bán sản phẩm gia súc, gia cầm không qua kiểm dịch và thường xuyên thực hiện tiêu độc khử trùng tại các điểm buôn bán.
Việc tăng cường kiểm soát giết mổ và vệ sinh thú y tại thành phố không chỉ giúp hạn chế dịch bệnh trong đàn vật nuôi mà còn tạo điều kiện cho người dân đầu tư vào chăn nuôi Điều này đảm bảo nguồn thực phẩm an toàn và vệ sinh cho người tiêu dùng.
Đà Nẵng, thành phố trực thuộc Trung Ương, đối mặt với nhiều thách thức trong việc thực hiện quy định về an toàn thực phẩm (ATTP) và giết mổ động vật Tuy nhiên, nhờ vào những quyết sách mạnh mẽ, Đà Nẵng đã nỗ lực cải thiện tình hình này.
Đà Nẵng đã triển khai kế hoạch thu hút để quy hoạch các lò mổ tự phát, đưa hoạt động chăn nuôi ra khỏi khu vực nội thành Hiện tại, các cơ sở giết mổ tại Đà Nẵng đều đạt loại A Tất cả được tập trung tại Trung tâm Chế biến gia súc - gia cầm Đà Sơn, nằm ở khu phố Đà Sơn, phường Hòa Khánh Nam, quận Liên Chiểu, là một trong tám lò mổ tập trung của thành phố.
Sau khi tập trung quy hoạch giết mổ động vật, Đà Nẵng đã có những thay đổi đáng kể trong quy trình này Kiểm dịch lâm sàng được thực hiện chặt chẽ, với nhân viên Chi cục Chăn nuôi và Thú y kiểm tra và đóng dấu vào từng miếng thịt Trước năm 2012, thành phố có hơn 400 điểm giết mổ nhỏ lẻ gây ô nhiễm nghiêm trọng, ảnh hưởng đến đời sống người dân Để khắc phục, UBND thành phố đã ban hành Quyết định 15 vào ngày 09/4/2012, quy định quản lý giết mổ, vận chuyển và kinh doanh động vật Qua quá trình cải cách, số cơ sở giết mổ đã giảm xuống còn 8 điểm tập trung, cách xa khu dân cư, với phương pháp giết mổ treo 100% Việc trang bị đầy đủ thiết bị và kỹ thuật cũng góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về giết mổ động vật tại Đà Nẵng và trên toàn quốc.
Công tác quản lý nhà nước về giết mổ động vật hiện nay còn nhiều thiếu sót, dẫn đến nguy cơ dịch bệnh lây lan Cần tăng cường các điều kiện vệ sinh thú y để bảo vệ sức khỏe cộng đồng và môi trường Tuyên truyền người dân sử dụng sản phẩm thịt đã được kiểm soát giết mổ là rất quan trọng Người kinh doanh và giết mổ phải cam kết thực hiện đúng quy định về vệ sinh thú y và an toàn thực phẩm Quản lý chặt chẽ hoạt động giết mổ tại các cơ sở tập trung, với sự giám sát của cơ quan thú y, là cần thiết Cần chấm dứt tình trạng thu phí tại chợ và tăng cường kiểm tra định kỳ, xử lý nghiêm vi phạm trong lĩnh vực này Những biện pháp này sẽ góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về giết mổ động vật, đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển của đất nước.
Bài học kinh nghiệm cho công tác quản lý nhà nước về giết mổ động vật trên địa bàn huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh
vật trên địa bàn huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh
Nghiên cứu kinh nghiệm quản lý giết mổ động vật từ các quốc gia và tỉnh thành trong nước giúp rút ra bài học quý giá cho huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh Việc áp dụng các biện pháp quản lý hiệu quả sẽ nâng cao chất lượng và an toàn trong công tác giết mổ, đảm bảo sức khỏe cộng đồng và bảo vệ môi trường.
Cần tổng hợp toàn bộ hệ thống văn bản của Nhà nước và địa phương liên quan đến quản lý hoạt động giết mổ động vật Dựa trên các văn bản quản lý của Nhà nước và tỉnh Bắc Ninh, địa phương cần xây dựng và ban hành quy trình, chính sách văn bản hướng dẫn quản lý phù hợp với đặc thù của mình.
Đẩy nhanh quy hoạch cơ sở giết mổ tập trung quy mô lớn là cần thiết để hỗ trợ đầu tư vào lĩnh vực này Cần nghiên cứu và tham mưu cho chính quyền địa phương ban hành cơ chế, chính sách khuyến khích các tổ chức, cá nhân tham gia Đồng thời, tiếp tục triển khai kế hoạch thực hiện quy hoạch giết mổ gia súc, gia cầm tại địa phương Cần phối hợp với các Sở, Ngành và các huyện, thị xã để rà soát, điều chỉnh và bổ sung quy hoạch giết mổ, đồng thời đề xuất nguồn kinh phí cho các dự án đang thực hiện Cuối cùng, thành lập đoàn kiểm tra liên ngành để đánh giá và phân loại các cơ sở giết mổ, đảm bảo đáp ứng tiêu chí vệ sinh thú y, môi trường và an toàn thực phẩm, từ đó hưởng hỗ trợ theo quy định hiện hành.
Để đảm bảo việc thực hiện quy định pháp luật về giết mổ động vật, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan như Thú y, Công an môi trường và Quản lý thị trường Các tổ chức cần tăng cường mối quan hệ hợp tác giữa các lực lượng như Quản lý thị trường, Kiểm dịch thú y, An toàn thực phẩm ngành Y tế, Cảnh sát môi trường và chính quyền địa phương trong công tác kiểm tra, giám sát Đồng thời, cần nâng cao trình độ, năng lực và phẩm chất đạo đức của đội ngũ cán bộ quản lý, cũng như đào tạo và bổ sung nguồn nhân lực chuyên trách cho lĩnh vực quản lý an toàn thực phẩm và hoạt động giết mổ động vật.
Thứ tư, tổ chức các hoạt động tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của chủ cơ sở giết mổ và người dân trong khu vực Tăng cường đào tạo và tập huấn cho cán bộ quản lý về giết mổ cùng các cơ sở liên quan Chi cục Chăn nuôi và Thú y Bắc Ninh sẽ tiếp tục hướng dẫn và thẩm định thiết kế các cơ sở giết mổ để đảm bảo đáp ứng các tiêu chí về vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm và vệ sinh môi trường theo quy định.
PHẦN 3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
