Tính cấp thiết của đề tài
Vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) là vấn đề quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng, đặc biệt tại Việt Nam, nơi người dân đang đối mặt với khủng hoảng niềm tin do thông tin về thực phẩm bẩn và hóa chất độc hại Tình hình an toàn thực phẩm không chỉ là thách thức ở các quốc gia đang phát triển mà còn tồn tại ở các nước phát triển Theo số liệu từ Tập đoàn Hóa chất Việt Nam, trong 5 năm qua, Việt Nam đã chi khoảng nửa tỷ USD mỗi năm để nhập khẩu khoảng 100 nghìn tấn thuốc bảo vệ thực vật với nhiều loại hóa chất khác nhau, trong khi nhiều hóa chất cấm vẫn được nhập lậu, gây lo ngại về an toàn thực phẩm.
Trong 6 tháng đầu năm 2017, Bộ Y tế đã phát hiện 81.115 cơ sở vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm, trong đó 7.546 cơ sở đã bị xử lý và 299 cơ sở bị đình chỉ hoạt động Ngoài ra, 303 loại thực phẩm cũng bị đình chỉ lưu hành, 659 cơ sở phải khắc phục nhãn mác, và 3.749 cơ sở đã tiêu hủy sản phẩm với tổng cộng 4.175 loại thực phẩm không đảm bảo chất lượng an toàn thực phẩm.
Trong những năm gần đây, vấn đề an toàn thực phẩm (ATTP), đặc biệt là giết mổ động vật, đã nhận được sự quan tâm đặc biệt từ Đảng và Nhà nước Đây được coi là một trong những vấn đề quan trọng ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội, an toàn xã hội và sức khỏe cộng đồng Để nâng cao công tác quản lý nhà nước về ATTP, Đảng và Nhà nước đã đề ra nhiều giải pháp quan trọng, góp phần bảo vệ sức khỏe nhân dân và đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong bối cảnh mới Nghị quyết số 46-NQ/TW ngày 25 tháng 02 năm 2005 đã khẳng định sự quyết tâm trong việc này.
Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 43-KL/TW nhằm tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân dân trong tình hình mới, dựa trên Nghị quyết số 46-NQ-TW và Nghị quyết số 34/2009/NQ-QH12 Những nghị quyết này được coi là nền tảng quan trọng để Đảng và Nhà nước chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện hiệu quả công tác an toàn thực phẩm (ATTP) trong giai đoạn hiện nay Qua đó, nhiều kết quả quan trọng đã được đạt được, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước và đảm bảo chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm.
Huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh, có tiềm năng phát triển kinh tế - xã hội mạnh mẽ nhờ vào nguồn lực đất đai và dân số đông Tuy nhiên, nhu cầu tiêu thụ thực phẩm tại đây đòi hỏi cao về chất lượng, số lượng và chủng loại Việc giết mổ động vật là khâu quan trọng đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, nhưng hiện tại, huyện chưa có nhiều khu giết mổ tập trung đạt tiêu chuẩn vệ sinh thú y Hoạt động giết mổ chủ yếu diễn ra tại các cơ sở tư nhân và hộ gia đình, thiếu quy hoạch và trang thiết bị cần thiết Quản lý nhà nước về hoạt động giết mổ còn lỏng lẻo, dẫn đến ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng Do đó, việc tăng cường quản lý giết mổ động vật tại huyện Tiên Du là cần thiết để nâng cao chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Trước tính thiết thực của việc nghiên cứu vấn đề thực tiễn trên, tôi chọn đề tài :
Quản lý nhà nước về giết mổ động vật tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh là một đề tài nghiên cứu cần thiết và cấp bách Nghiên cứu này nhằm phát hiện những hạn chế của pháp luật hiện hành cũng như các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực thi quản lý tại địa phương.
Bắc Ninh đã đề xuất và kiến nghị một số giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về an toàn thực phẩm (ATTP), đặc biệt trong lĩnh vực giết mổ động vật Mục tiêu là nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật về ATTP tại Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.
M ụ c tiêu nghiên c ứ u
Mục tiêu chung
Dựa trên việc đánh giá tình hình quản lý nhà nước về giết mổ động vật, bài viết này đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về hoạt động giết mổ tại huyện Tiên Du trong thời gian tới.
Mục tiêu cụ thể
- Góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý nhà nước về giết mổ động vật;
- Đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về giết mổ động vật trên địa bàn huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh;
- Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về giết mổ động vật trên địa bàn huyệnTiên Du, tỉnh Bắc Ninh;
- Đề xuất giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước về giết mổ động vật trên địa bàn huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh.
Câu hỏi nghiên cứu
- Công tác quản lý nhà nước về giết mổ động vật trên địa bàn huyện Tiên
Du thời gian qua diễn ra như thế nào? Đạt được những thành tích gì và còn những mặt hạn chế nào?
- Yếu tố nào ảnh hưởng đến công tác quản lý nhà nước về giết mổ động vật trên địa bàn huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh?
- Giải pháp nào được đưa ra để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về giết mổđộng vật trên địa bàn huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh?
Đóng góp mớ i c ủ a lu ận văn
Ý nghĩa khoa học
Nghiên cứu này tập trung vào hệ thống lý luận liên quan đến thực tiễn quản lý nhà nước về hoạt động giết mổ động vật tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh Mục tiêu là hỗ trợ các nhà chức trách trong việc xây dựng chiến lược và biện pháp hiệu quả nhằm nâng cao quản lý hoạt động giết mổ động vật trên địa bàn.
Kết quả nghiên cứu cung cấp thông tin quan trọng cho các cơ quan quản lý giết mổ động vật tại huyện, đồng thời là cơ sở khoa học cho các nghiên cứu tiếp theo về quản lý nhà nước trong lĩnh vực này Ngoài ra, nghiên cứu còn đóng góp tư liệu tham khảo quý giá cho việc giảng dạy và nghiên cứu của cán bộ cũng như chủ cơ sở giết mổ động vật.
Ý nghĩa thự c ti ễ n
Đề tài này nhằm đánh giá khách quan công tác quản lý nhà nước về giết mổ động vật tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh, cũng như nhận thức của chủ cơ sở giết mổ và người tiêu dùng trong khu vực Qua đó, nghiên cứu sẽ giúp cơ quan quản lý xác định các biện pháp phù hợp để khắc phục những hạn chế hiện có, đồng thời duy trì và phát huy những thành tựu đã đạt được trong lĩnh vực này.
PHẦN 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CÔNG TÁC
QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ GIẾT MỔĐỘNG VẬT
Cơ sở lí lu ậ n v ề công tác qu ản lý nhà nướ c v ề gi ế t m ổ độ ng v ậ t theo quy đị nh c ủ a pháp lu ậ t
Các khái ni ệ m có liên quan
2.1.1.1 Ho ạt động giết mổ động vật
Trong xã hội hiện nay, đảm bảo chất lượng an toàn thực phẩm, đặc biệt là trong lĩnh vực giết mổ động vật, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng Việc thực hiện tốt công tác này không chỉ giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh mà còn duy trì nòi giống, nâng cao sức lao động và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, văn hóa xã hội Khi xã hội phát triển, việc bảo vệ an toàn vệ sinh thực phẩm trở nên càng cần thiết, trong đó quản lý nhà nước về giết mổ động vật thông qua việc ban hành luật, điều lệ và thanh tra giám sát là rất quan trọng.
Giết mổ động vật được định nghĩa đơn giản là hành động sử dụng các phương pháp để tiêu diệt động vật Tuy nhiên, trong bối cảnh xã hội hiện nay, định nghĩa này cần được xem xét lại để phản ánh đúng bản chất và các yếu tố liên quan.
Thuật ngữ "Giết mổ động vật" đề cập đến việc giết chết các loại động vật, chủ yếu là gia súc và gia cầm, nhằm phục vụ nhu cầu thực phẩm của con người Các động vật như lợn, bò và gà thường bị giết để lấy thịt, nhưng cũng có thể bị tiêu hủy do dịch bệnh hoặc không phù hợp cho tiêu dùng Mặc dù có những lý do khác nhau cho việc giết mổ, tất cả đều nhằm tạo ra sản phẩm phục vụ con người mà không gây hại cho sức khỏe Tuy nhiên, khái niệm này vẫn chưa hoàn chỉnh nếu không thể hiện đầy đủ bản chất và mục đích của nó, gây khó khăn trong việc xác định một định nghĩa chính xác Từ điển Tiếng Việt trực tuyến và đại từ điển tiếng Việt nhấn mạnh cả bản chất lẫn mục đích của giết mổ động vật, giúp áp dụng hiệu quả trong thực tiễn (Viện chính sách và phát triển nông nghiệp nông thôn, 2012).
Hiện tại, chưa có định nghĩa chính thức về giết mổ động vật trong các văn bản pháp lý Tuy nhiên, giết mổ động vật có thể được hiểu là quy trình kỹ thuật liên hoàn nhằm sản xuất thực phẩm cho nhu cầu tiêu dùng Theo quy định về kiểm tra và giám sát vệ sinh thú y, giết mổ động vật bao gồm việc giết mổ gia súc, gia cầm và các động vật khác để phục vụ cho nhu cầu thực phẩm.
Hoạt động giết mổ động vật là quy trình khép kín, trong đó con người sử dụng các dụng cụ chuyên dụng để tác động đến động vật Quy trình này nhằm tạo ra sản phẩm thịt an toàn, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ của con người.
Theo quy định của Luật an toàn thực phẩm và Luật Thú y, đặc biệt là Thông tư số 09/2016/TT-BNNPTNT, động vật thuộc diện giết mổ phải đáp ứng yêu cầu về sức khỏe và vệ sinh thú y Việc giết mổ phải được thực hiện tại các cơ sở giết mổ tập trung hoặc nhỏ lẻ, và các cơ sở này cần đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh thú y theo quy định.
Định nghĩa về giết mổ động vật được xây dựng dựa trên các hoạt động thực tế, từ đó các cơ quan nhà nước ban hành quy định nhằm quản lý hiệu quả công tác này Các quy định pháp lý hình thành quan hệ pháp luật về giết mổ động vật, quy định rõ quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân trong việc thực thi quy trình giết mổ an toàn và đảm bảo an toàn thực phẩm Điều này góp phần nâng cao việc thực hiện các quy định về an toàn thực phẩm tại Việt Nam hiện nay.
Luật an toàn thực phẩm và các văn bản hướng dẫn thi hành đã điều chỉnh hợp lý các quy định về giết mổ động vật, góp phần hoàn thiện pháp luật về an toàn thực phẩm trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế Bài viết làm rõ khái niệm giết mổ động vật và kiểm soát giết mổ, theo quy định tại Luật thú y năm 2016, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiểm tra trước và sau khi giết mổ để bảo vệ sức khỏe con người và môi trường Sự phát triển của xã hội yêu cầu cần có khái niệm pháp lý về kiểm soát giết mổ động vật, và các cơ quan nhà nước đã chú trọng đến vấn đề này trong quản lý nhà nước Hoạt động giết mổ động vật ảnh hưởng lớn đến quyền lợi xã hội và việc cung cấp thực phẩm, do đó cần được quản lý chặt chẽ theo hệ thống quy phạm pháp luật về an toàn thực phẩm.
2.1.1.2 Qu ản lý nhà nước
Hoạt động quản lý nhà nước (QLNN) là một công việc thiết yếu trong sự phát triển của mỗi quốc gia Để hiểu rõ về QLNN, trước tiên cần làm rõ khái niệm “quản lý”, được coi là một trong những khái niệm cơ bản và quan trọng trong pháp luật Việt Nam Quản lý được hiểu là hoạt động có tổ chức và định hướng của chủ thể quản lý đối với các đối tượng quản lý, nhằm điều chỉnh và phát triển chúng theo những mục tiêu đã đề ra Các yếu tố của quản lý bao gồm sự tác động có hệ thống và mục tiêu rõ ràng.
Chủ thể quản lý, có thể là cá nhân hoặc tổ chức, là tác nhân tạo ra các tác động quản lý Họ sử dụng các công cụ, hình thức và phương pháp thích hợp để tác động lên đối tượng quản lý, dựa trên những nguyên tắc nhất định Đối tượng quản lý, hay khách thể quản lý, là những thực thể tiếp nhận sự tác động từ chủ thể quản lý.
Mục tiêu quản lý là đích đến mà chủ thể quản lý đặt ra tại một thời điểm nhất định, là cơ sở để thực hiện các tác động và lựa chọn phương pháp quản lý phù hợp Quản lý là lĩnh vực nghiên cứu của nhiều ngành khoa học xã hội và tự nhiên, với mỗi ngành có định nghĩa riêng về quản lý C.Mác đã chỉ ra rằng, lao động xã hội quy mô lớn cần sự quản lý để phối hợp các hoạt động cá nhân, ví dụ như một dàn nhạc cần có nhạc trưởng để hoạt động hiệu quả, khác với sự tự điều khiển của một nhạc công.
Dưới góc độ nghiên cứu của Mác, quản lý được hiểu là việc phối hợp các lao động đơn lẻ để đạt được sự thống nhất trong toàn bộ quá trình sản xuất, nhấn mạnh mục đích của quản lý Các nhà khoa học hiện nay định nghĩa quản lý là sự tác động chỉ huy và điều khiển các quá trình xã hội cùng hành vi con người, nhằm phát triển theo quy luật và đạt được mục tiêu đã đề ra Quản lý không chỉ là tổ chức và chỉ đạo các hoạt động xã hội mà còn là việc đạt được mục đích tổ chức một cách hiệu quả thông qua lập kế hoạch, tổ chức, lãnh đạo và kiểm tra các nguồn lực.
Quản lý được hiểu là sự tác động của chủ thể lên đối tượng nhằm đạt được các mục tiêu đã đề ra Phương thức tác động này phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm các góc độ khoa học, lĩnh vực khác nhau và cách tiếp cận của từng nhà nghiên cứu.
Quản lý nhà nước là sự tác động có tổ chức và điều chỉnh bằng quyền lực Nhà nước đối với các quá trình xã hội và hành vi của con người, nhằm duy trì và phát triển mối quan hệ xã hội và trật tự pháp luật Đây là hoạt động quyền lực của Nhà nước, được sử dụng để điều chỉnh các quan hệ xã hội, đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện các chức năng và nhiệm vụ của Nhà nước trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ tổ quốc Quản lý nhà nước được coi là một hoạt động chức năng đặc biệt của Nhà nước trong quản lý xã hội.
Dưới góc độ pháp lý, quản lý nhà nước là chức năng thiết yếu trong việc duy trì hoạt động của bộ máy nhà nước, đảm bảo trật tự xã hội và định hướng phát triển các lĩnh vực đời sống theo chính sách của Nhà nước Hoạt động này thực thi quyền lực nhà nước nhằm thiết lập sự ổn định và phát triển theo mục tiêu của giai cấp cầm quyền, bao gồm việc hướng dẫn chấp pháp và quản lý hành chính thông qua cơ quan hành pháp, được củng cố bằng sức mạnh cưỡng chế.
Đặc điể m c ủ a qu ản lý nhà nướ c v ề gi ế t m ổ độ ng v ậ t
Hoạt động quản lý nhà nước về giết mổ động vật được thực hiện nghiêm túc thông qua các công cụ pháp luật có quyền uy, với các quy phạm bắt buộc cho các chủ thể Việc tuân thủ pháp luật không chỉ là yêu cầu từ Nhà nước mà còn là bản chất của pháp luật, nhằm bảo vệ quyền lợi và nâng cao hiệu lực của các công cụ pháp lý Sự cưỡng chế từ Nhà nước mang tính răn đe, góp phần bảo vệ pháp luật và nâng cao hiệu quả trong quản lý nhà nước.
Công tác quản lý nhà nước về giết mổ động vật cần được điều chỉnh phù hợp với đặc thù của hệ thống giám sát hoạt động vận chuyển và giết mổ gia súc, gia cầm Điều này nên hướng tới việc kết hợp hài hòa giữa nguồn thu phí, lệ phí và ngân sách quốc gia.
Cơ quan quản lý nhà nước thực hiện kiểm soát thông qua việc lập kế hoạch kiểm tra và giám sát, đồng thời tổ chức kiểm soát quá trình giết mổ động vật và kiểm tra vệ sinh thú y tại các cơ sở giết mổ và sơ chế sản phẩm động vật.
Hoạt động quản lý nhà nước về giết mổ động vật đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút các thành phần kinh tế đầu tư vào lĩnh vực này Để khuyến khích tư nhân tham gia, các chính sách hỗ trợ và ưu đãi từ Nhà nước và địa phương là cần thiết, nhằm thúc đẩy việc xây dựng và tổ chức các cơ sở giết mổ tập trung.
Để hỗ trợ các hộ giết mổ nhỏ lẻ chuyển đổi ngành nghề, cần nhận thức đúng đắn về vệ sinh thú y và an toàn thực phẩm Hiện nay, các điểm giết mổ thủ công hoạt động rải rác trong khu dân cư, dẫn đến việc chưa ủng hộ việc chuyển đổi sang giết mổ tập trung Do đó, bên cạnh các chính sách xã hội hóa, Nhà nước cũng cần ban hành chính sách hỗ trợ để thúc đẩy sự chuyển đổi này.
QLNN quy định hoạt động giết mổ động vật theo pháp luật nhằm đảm bảo tính công bằng và phổ biến Pháp luật này điều chỉnh các mối quan hệ cơ bản trong lĩnh vực giết mổ, tạo điều kiện cho mọi người có cơ hội bình đẳng trong phát triển hoạt động này cũng như an toàn thực phẩm (ATTP) nói chung.
Hoạt động quản lý giết mổ động vật bằng pháp luật ATTP là sự tác động điều chỉnh mang tính chất gián tiếp
Luật về giết mổ động vật quy định các điều kiện giả định để xác định quyền và nghĩa vụ của các chủ thể trong hoạt động này, đồng thời đưa ra các quy phạm cho phép hoặc không cho phép trong lĩnh vực an toàn thực phẩm Các chủ thể được tự quyết định hành động trong khuôn khổ của những điều kiện và phạm vi đã được xác định bởi luật (Bộ NN&PTNN, 2016).
Vai trò c ủ a qu ản lý nhà nướ c v ề gi ế t m ổ độ ng v ậ t
Trên phương diện lý luận và thực tiễn thì quy định về quản lý nhà nước về giết mổ động vật có vai trò sau:
Quản lý nhà nước về giết mổ động vật đóng vai trò quan trọng trong việc phòng chống dịch bệnh, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng Nhà nước thực hiện các quy định về kiểm soát vệ sinh và an toàn môi trường trong hoạt động giết mổ nhằm đảm bảo lợi ích cho người tiêu dùng Thông qua việc kiểm tra và giám sát thường xuyên các cơ sở sản xuất và giết mổ động vật, nhà nước kịp thời phát hiện và xử lý các vi phạm, đảm bảo sản phẩm động vật an toàn cho sức khỏe cộng đồng và môi trường.
Các quy định về quản lý nhà nước trong giết mổ động vật đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn thực phẩm Những quy định này giúp thực hiện các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, từ đó bảo vệ sức khỏe người dân và thúc đẩy sự phát triển xã hội và kinh tế của quốc gia Luật an toàn thực phẩm quy định cụ thể các điều kiện cần thiết để đảm bảo an toàn cho thực phẩm, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống.
Năm 2010 và các văn bản hướng dẫn thi hành đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện các quy định về tiêu chuẩn an toàn thực phẩm tại Việt Nam Giết mổ động vật không chỉ góp phần nâng cao sức khỏe cộng đồng mà còn cung cấp dinh dưỡng thiết yếu cho sự phát triển của con người Tuy nhiên, thực phẩm nếu không được lựa chọn và chế biến đúng cách có thể trở thành nguồn gây bệnh Do đó, không có thực phẩm nào được coi là có giá trị dinh dưỡng nếu không đảm bảo vệ sinh an toàn Hơn nữa, thực phẩm từ giết mổ động vật ảnh hưởng đến sự phát triển cá nhân và dân tộc, vì vậy cần được quản lý chặt chẽ để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
Hoạt động quản lý nhà nước về giết mổ động vật có ảnh hưởng lớn đến kinh tế và xã hội, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam là một quốc gia nông nghiệp với lương thực thực phẩm là sản phẩm chiến lược Việc đặt an toàn thực phẩm lên hàng đầu trong quản lý giết mổ động vật không chỉ nâng cao lợi thế cạnh tranh mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững trên thị trường quốc tế Để cạnh tranh hiệu quả, thực phẩm cần được sản xuất và chế biến một cách an toàn, tránh ô nhiễm vi sinh vật và không chứa các hóa chất vượt mức cho phép, nhằm bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.
Luật an toàn thực phẩm 2010 đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn vi phạm an toàn thực phẩm tại Việt Nam, đặc biệt thông qua các quy định về giết mổ động vật Các điều cấm và hình thức xử phạt đối với cá nhân, tổ chức vi phạm đã giúp giảm thiểu các hành vi sai trái trong lĩnh vực này trong những năm gần đây.
Quy định về giết mổ động vật đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức xã hội về an toàn thực phẩm Những quy định này không chỉ giáo dục và truyền thông mà còn góp phần nâng cao ý thức cộng đồng về vấn đề an toàn thực phẩm, điều này càng trở nên cần thiết trong quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước trong thời gian tới (Chu Thị Hoa, 2016).
N ộ i dung qu ản lý nhà nướ c v ề gi ế t m ổ gia súc, gia c ầ m
2.1.4.1 T ổ chức bộ máy quản lý nhà nước về giết mổ động vật
Theo quy định của Luật ATTP và Luật Thú y, các cơ quan nhà nước có thẩm quyền quản lý giết mổ động vật bao gồm Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Cơ quan chuyên ngành thú y, và UBND các cấp Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có trách nhiệm ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về vệ sinh thú y, quy trình kiểm soát giết mổ động vật, và mẫu dấu kiểm soát giết mổ.
Cơ quan quản lý chuyên ngành thú y có nhiệm vụ hướng dẫn, kiểm tra và giám sát việc thực hiện các quy định liên quan đến kiểm soát giết mổ động vật Đồng thời, cơ quan này cũng tổ chức tập huấn và bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho nhân viên trong lĩnh vực kiểm soát giết mổ Công tác kiểm soát giết mổ động vật được thực hiện nghiêm ngặt nhằm đảm bảo an toàn thực phẩm và sức khỏe cộng đồng.
Ủy ban nhân dân các cấp có trách nhiệm quan trọng trong việc quản lý hoạt động giết mổ động vật Cụ thể, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải ban hành quy định và chính sách liên quan đến giết mổ, đồng thời chỉ đạo xây dựng quy hoạch và kế hoạch thực hiện giết mổ động vật tập trung Họ cũng cần phối hợp với các sở, ban, ngành để quản lý và kiểm soát hoạt động này, cũng như tổ chức thanh tra và xử lý vi phạm pháp luật Ủy ban nhân dân cấp huyện có nhiệm vụ phối hợp với các phòng, ban, ngành để triển khai quy hoạch cơ sở giết mổ động vật tập trung.
Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền để quản lý hoạt động giết mổ động vật tập trung, đồng thời cũng cần quản lý các cơ sở giết mổ động vật nhỏ lẻ theo quy định của Quốc Hội năm 2010.
2.1.4.2 Công tác quy ho ạch địa bàn giết mổ động vật
Quy hoạch địa bàn giết mổ động vật là quá trình sắp xếp các cơ sở giết mổ nhỏ lẻ vào những địa điểm tập trung đã được xác định, nhằm đáp ứng các tiêu chí đề ra Việc này không chỉ đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng mà còn bảo vệ sức khỏe cộng đồng, là nhiệm vụ thường xuyên của các cơ quan quản lý Đồng thời, đây cũng là trách nhiệm và quyền lợi của các tổ chức và cá nhân kinh doanh thực phẩm.
Việc xây dựng quy hoạch địa bàn giết mổ động vật tại Việt Nam nhằm tạo ra một hệ thống cơ sở giết mổ hiện đại, tổ chức lại hoạt động giết mổ và chế biến sản phẩm động vật theo quy định pháp luật Mục tiêu là đảm bảo phần lớn sản phẩm được giết mổ, bảo quản và chế biến tại các cơ sở công nghiệp tập trung, tiến tới chấm dứt hoạt động giết mổ nhỏ lẻ tại các xã, thị trấn Đồng thời, quy hoạch cũng hướng tới việc kiểm soát chất lượng sản phẩm sau giết mổ và nâng cao nhận thức của người dân về vệ sinh an toàn thực phẩm, khuyến khích thay đổi thói quen tiêu dùng.
Quy hoạch xây dựng cơ sở giết mổ động vật cần phải phù hợp với phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo các yêu cầu về kỹ thuật, vệ sinh an toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường, và phòng chống dịch bệnh cho cả người và động vật Điều này cũng nhằm tạo sự liên kết chặt chẽ giữa các khâu chăn nuôi, giết mổ, chế biến và thị trường tiêu thụ sản phẩm.
Việc quy hoạch sở giết mổ động vật cần dựa trên điều kiện thực tế của địa phương, đảm bảo an sinh xã hội và có kế hoạch hợp lý để đáp ứng nhu cầu hiện tại cũng như định hướng lâu dài Mục tiêu là thay đổi thói quen giết mổ và tiêu dùng truyền thống, đồng thời đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
2.1.4.3 Công tác c ấp giấy chứng nhận điều kiện vệ sinh thú y
Cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện vệsinh thú y cho cơ sở giết mổđộng vật
Trình tự công việc của cơ quan chức năng trong việc tiếp nhận hồ sơ, kiểm tra và cấp phép cho cơ sở giết mổ mới thành lập bao gồm các bước cần thiết để đưa cơ sở này vào hoạt động.
Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ đăng ký, bao gồm tính pháp lý và các giấy tờ liên quan Sau 15 ngày, nếu hồ sơ đầy đủ, cơ quan sẽ thành lập đoàn kiểm tra để đánh giá việc tuân thủ các quy định về vệ sinh thú y, trang thiết bị và dụng cụ tại cơ sở Nếu cơ sở đáp ứng các yêu cầu về hạ tầng và quy trình giết mổ, đoàn sẽ cấp giấy chứng nhận Hiện nay, các hoạt động này được thực hiện theo Luật Thú y và các văn bản hướng dẫn Sau khi được cấp phép, cơ quan chức năng có trách nhiệm kiểm soát quá trình giết mổ trước và sau tại cơ sở.
Quy trình kiểm soát trước khi giết mổ bao gồm việc cán bộ chuyên môn kiểm tra hồ sơ và sổ sách ghi chép nguồn gốc động vật, cũng như giấy chứng nhận kiểm dịch vận chuyển theo quy định Đồng thời, cần kiểm tra việc thực hiện các quy định vệ sinh cho người tham gia giết mổ và đảm bảo trang phục bảo hộ trong quá trình làm việc Cuối cùng, tiến hành kiểm tra lâm sàng động vật và lập sổ theo dõi để ghi chép các thông tin cần thiết trước khi thực hiện giết mổ.
Quy trình kiểm tra sau giết mổ bao gồm việc cán bộ chuyên môn khám xét thân thịt và phủ tạng Nếu phát hiện dấu hiệu bệnh tích, sản phẩm thịt sẽ được đánh dấu, tách riêng và chuyển đến khu xử lý để kiểm tra Những sản phẩm thịt đảm bảo an toàn sẽ được đóng dấu kiểm soát giết mổ, dán tem vệ sinh thú y và cấp giấy chứng nhận kiểm dịch vận chuyển theo quy định Hoạt động này được căn cứ theo Luật An toàn thực phẩm, Luật Thú y và các văn bản hướng dẫn, đặc biệt là Thông tư 09 năm 2016 về kiểm soát giết mổ và kiểm tra thú y.
2.1.4.4 Công tác thông tin tuyên truy ền nâng cao nhận thức của chủ cơ sở gi ết mổ
Công tác thông tin tuyên truyền đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp kiến thức pháp luật cho các tổ chức và cá nhân liên quan đến chăn nuôi, giết mổ, buôn bán sản phẩm động vật Điều này giúp người tiêu dùng tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của Luật An toàn thực phẩm và Luật Bảo vệ môi trường.
Luật Thú y yêu cầu tuân thủ các quy định của chính quyền địa phương liên quan đến giết mổ và buôn bán sản phẩm động vật Đồng thời, cần sử dụng sản phẩm động vật có nguồn gốc an toàn, được kiểm soát bởi cơ quan thú y trong quá trình giết mổ.
Nâng cao kiến thức cho những người hành nghề giết mổ động vật, bao gồm cả người thu mua và vận chuyển, về vệ sinh thú y và an toàn thực phẩm là rất quan trọng Họ cần nắm rõ quy định của Nhà nước liên quan đến hoạt động giết mổ, đồng thời cam kết nói "không" với thực phẩm bẩn để đảm bảo sức khỏe cộng đồng.
Y ế u t ố ảnh hưởng đế n qu ản lý nhà nướ c v ề gi ế t m ổ độ ng v ậ t
2.1.5.1 H ệ thống văn bản pháp luật
Sự can thiệp của Nhà nước trong hoạt động giết mổ động vật được thể hiện qua các chính sách quản lý vĩ mô và hệ thống văn bản pháp luật Các chính sách này tác động trực tiếp và gián tiếp đến việc kiểm soát giết mổ động vật Tác động trực tiếp bao gồm các quy định về nội dung quản lý, phương pháp, điều kiện và tiêu chuẩn liên quan Trong khi đó, tác động gián tiếp thể hiện qua việc tạo ra môi trường thuận lợi hoặc khó khăn cho công tác kiểm soát giết mổ động vật.
Số lượng văn bản có ảnh hưởng lớn đến công tác quản lý; nếu văn bản ít nhưng đầy đủ và chặt chẽ, việc tra cứu và thực hiện quản lý sẽ trở nên dễ dàng hơn Ngược lại, nếu có quá nhiều văn bản ban hành, rải rác và chồng chéo, sẽ gây khó khăn cho các đơn vị quản lý trong việc thực hiện nhiệm vụ của mình.
2.1.5.2 Trình độ cán bộ quản lý
Nhà nước quản lý hoạt động giết mổ động vật thông qua hệ thống văn bản pháp luật, và sự hiểu biết của cán bộ quản lý ảnh hưởng trực tiếp đến việc thực thi các quy định này Cán bộ cấp huyện, xã có vai trò quan trọng trong việc kết nối chính quyền với người dân, đảm bảo các chính sách và pháp luật được triển khai hiệu quả tại địa phương Đội ngũ cán bộ thú y cấp huyện, xã đóng vai trò then chốt trong việc thực thi công vụ, và chất lượng công tác quản lý phụ thuộc vào phẩm chất, năng lực của họ Do đó, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ thú y với kiến thức, đạo đức và khả năng thực thi đúng pháp luật là nhiệm vụ quan trọng nhằm bảo vệ lợi ích hợp pháp của cá nhân và tổ chức, phục vụ nhân dân.
2.1.5.3 Trang thi ết bị phục vụ cho công tác quản lí
Cán bộ Nhà nước tham gia kiểm soát giết mổ gia súc, gia cầm cần có trang thiết bị hiện đại để nâng cao hiệu quả quản lý Hệ thống trang thiết bị đầy đủ và tiên tiến sẽ hỗ trợ tối đa cho hoạt động giết mổ động vật, giúp quy trình quản lý diễn ra dễ dàng hơn trong bối cảnh hiện nay.
Công tác quản lý trang bị các phương tiện kỹ thuật cho quản lý nhà nước trong lĩnh vực này giúp duy trì trạng thái làm việc ổn định, nâng cao năng suất và chất lượng công việc, đồng thời đảm bảo sản xuất liên tục, an toàn và đạt hiệu quả cao.
Hoạt động xây dựng và triển khai công tác khai thác, sử dụng phương tiện kỹ thuật của các cơ quan quản lý nhà nước là cần thiết nhưng chưa hiệu quả Việc áp dụng trang bị cho các cơ quan quản lý chưa được thực hiện nghiêm túc do đầu tư trang thiết bị còn thiếu và chưa được quan tâm đúng mức Điều này dẫn đến tình trạng hệ thống trang thiết bị không được cải tiến, hoạt động kém hiệu quả và không đáp ứng yêu cầu sản xuất thực tế.
2.1.5.4 Nh ận thức của người kinh doanh giết mổ
Nhận thức của người kinh doanh giết mổ có ảnh hưởng lớn đến quản lý hoạt động này Nếu họ hiểu biết và tuân thủ pháp luật, công tác kiểm soát sẽ diễn ra thuận lợi Ngược lại, nếu họ thiếu hiểu biết hoặc cố tình vi phạm quy định, sẽ gây khó khăn cho quá trình thanh tra và kiểm soát.
Việc thực hiện nghiêm túc các quy định về giết mổ động vật là rất quan trọng để đảm bảo an toàn thực phẩm (ATTP) và bảo vệ sức khỏe cộng đồng Chính phủ đã thành lập Ban chỉ đạo liên ngành về vệ sinh ATTP và giao nhiệm vụ quản lý cho ba Bộ: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Y tế và Công thương Mặc dù hệ thống quản lý ATTP hiện tại đã được thiết lập đồng bộ, tình hình ATTP vẫn còn nhiều lo ngại, đặc biệt trong hoạt động giết mổ động vật Do đó, nâng cao nhận thức và ý thức của người sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực này là cần thiết để giảm thiểu tình trạng ngộ độc thực phẩm và vi phạm vệ sinh ATTP.
2.1.5.5 Nh ận thức của người tiêu dùng
Nhận thức của người tiêu dùng đóng vai trò quan trọng trong quản lý giết mổ động vật, khi họ có ý thức và trách nhiệm với sức khỏe bản thân sẽ chọn lựa sản phẩm thịt an toàn có chứng nhận Điều này buộc các cơ sở kinh doanh giết mổ gia súc gia cầm phải nắm bắt nhu cầu người tiêu dùng, từ đó nâng cao công tác vệ sinh an toàn trong quá trình giết mổ Hơn nữa, người tiêu dùng cũng là nguồn thông tin hiệu quả về các sai phạm trong giết mổ động vật, giúp cơ quan chức năng xử lý kịp thời Tại Việt Nam, việc nâng cao ý thức tiêu dùng và lựa chọn thực phẩm an toàn là cần thiết để hạn chế ngộ độc thực phẩm và vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm, do đó, trở thành người tiêu dùng thông minh là điều rất quan trọng trong giai đoạn hiện nay.
Việc lựa chọn sản phẩm sạch từ giết mổ động vật cho bữa ăn là rất quan trọng để đảm bảo an toàn thực phẩm (ATTP) Để giảm thiểu nguy cơ mất vệ sinh ATTP, cần có sự phối hợp đồng bộ và trách nhiệm từ các cấp, ngành, tổ chức chính trị, cơ quan truyền thông và các cơ quan chức năng Trọng tâm là nâng cao nhận thức và ý thức của người sản xuất, kinh doanh và người tiêu dùng về ATTP trong giai đoạn hiện nay.
Cơ sở thực tiễn quản lý nhà nước về giết mổ động vật
Kinh nghiệm quản lý nhà nước về giết mổ động vật của các nước trên thế giới
* Kinh nghiệm của Thái Lan
An toàn thực phẩm, đặc biệt là trong hoạt động giết mổ động vật, ngày càng trở nên quan trọng trong ngành chăn nuôi Thái Lan do sự ưu tiên của người tiêu dùng đối với sản phẩm đạt tiêu chuẩn Theo quy định mới, tất cả các cơ sở giết mổ phải có nhân viên thú y hoặc đã qua đào tạo, nếu không sẽ bị đóng cửa Cơ quan chức năng giám sát dịch bệnh và dư lượng thuốc, yêu cầu các cơ sở thông báo rõ ràng về nguồn gốc động vật Quá trình giết mổ được thực hiện theo tiêu chuẩn an toàn thực phẩm nghiêm ngặt, với hơn 2.500 cửa hàng bán lẻ tham gia hệ thống truy xuất nguồn gốc Thái Lan đã thiết lập cơ quan quản lý nhà nước nhằm phát triển công nghệ chăn nuôi và sản xuất sản phẩm an toàn, đồng thời ban hành hệ thống pháp luật quản lý hoạt động giết mổ một cách quy củ Quy trình khép kín từ chăm sóc đến giết mổ đảm bảo sản phẩm sạch cho người tiêu dùng, góp phần giữ gìn an toàn thực phẩm hiện tại và trong tương lai.
* Kinh nghi ệm của Trung Quốc
Trung Quốc đã thiết lập nhiều quy định pháp lý quan trọng để quản lý hiệu quả hoạt động giết mổ động vật, yêu cầu chủ lò mổ phải có giấy chứng nhận và đáp ứng các điều kiện về trang thiết bị, chất lượng nguồn nước và bảo vệ môi trường Các cơ sở giết mổ phải có giấy tờ chứng minh việc tiêm phòng gia súc và kế hoạch bảo vệ môi trường Nhân viên làm việc tại các cơ sở này cũng cần có giấy chứng nhận sức khỏe và được đào tạo chuyên môn Những đối tượng không đáp ứng yêu cầu có thể phải tuân thủ quy định mới hoặc ngừng hoạt động giết mổ, ngoại trừ một số trường hợp cụ thể Ngoài ra, Trung Quốc còn lần đầu tiên áp dụng quy định về giết mổ nhân đạo đối với gia cầm nhằm đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế và nâng cao vị thế trên thị trường thực phẩm toàn cầu Hiệp hội thú y Trung Quốc đang xây dựng tiêu chí phúc lợi động vật, bao gồm phúc lợi cho lợn, gà, cừu và gia súc lớn, với hy vọng nâng cao khả năng cạnh tranh cho sản phẩm giết mổ động vật của Trung Quốc trên thị trường quốc tế.
* Kinh nghi ệm của Canada
Canada chú trọng đến an toàn thực phẩm (ATTP), đặc biệt trong lĩnh vực giết mổ động vật Quá trình kiểm soát vệ sinh ATTP tại các cơ sở giết mổ ở Canada được thực hiện nghiêm ngặt bởi Cơ quan CFIA và các bộ nông nghiệp địa phương Để phù hợp với xu hướng toàn cầu, Canada đã áp dụng chương trình HACCP (Phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn), một hệ thống quản lý an toàn thực phẩm được nhiều quốc gia yêu cầu HACCP giúp ngành công nghiệp sản xuất thực phẩm đáp ứng nhu cầu xuất khẩu ngày càng tăng bằng cách đảm bảo sản phẩm an toàn và chất lượng.
Các nhà máy thịt đang được đầu tư trang thiết bị hiện đại, tăng tốc độ dây chuyền hạ thịt để đáp ứng nhu cầu sản xuất Các nhà máy nhỏ dần bị thay thế bởi những tập đoàn lớn như Olymel Flamingo và Maple Leaf, thống trị thị trường Dù khác nhau về quản lý và kiểm tra, tất cả cơ sở giết mổ đều phải tuân thủ quy trình kiểm soát VSATTP nghiêm ngặt theo nguyên tắc HACCP Chương trình FSEP do CFIA áp dụng bắt buộc cho các cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm, đảm bảo chất lượng an toàn thực phẩm thông qua thanh tra, kiểm soát, đánh giá chứng nhận và đăng ký sử dụng logo sản phẩm để dễ dàng truy xuất nguồn gốc.
Trong quá trình giết mổ động vật, bác sỹ thú y có trách nhiệm giám sát tại nhà máy và ký phiếu nhập bò cho mỗi lô chuồng Hệ thống HACCP là công cụ khoa học quan trọng trong ngành kiểm soát thực phẩm, đảm bảo chất lượng và an toàn vệ sinh tối đa Việc kiểm soát này bao gồm tất cả các khâu từ nguyên liệu, nuôi trồng, sản xuất, hạ thịt, chế biến, bao bì, bảo quản cho đến vận chuyển đến nơi tiêu thụ.
HACCP là công cụ quan trọng trong việc đảm bảo an toàn thực phẩm theo tiêu chuẩn ISO 22000, được áp dụng tại các tổ chức trong chuỗi thực phẩm Với tính chất hệ thống và cơ sở khoa học, HACCP giúp xác định các mối nguy cụ thể và thiết lập biện pháp kiểm soát nhằm đảm bảo an toàn thực phẩm Công cụ này tập trung vào việc đánh giá mối nguy và xây dựng hệ thống kiểm soát, ưu tiên phòng ngừa thay vì chỉ kiểm tra sản phẩm cuối cùng.
HACCP được áp dụng trong toàn bộ chuỗi thực phẩm, từ khâu sản xuất đến tiêu thụ, dựa trên các chứng cứ khoa học về mối nguy cho sức khỏe con người Việc thực hiện HACCP không chỉ tăng cường an toàn thực phẩm mà còn mang lại nhiều lợi ích khác, đồng thời giúp các cơ quan chức năng trong việc thanh tra và thúc đẩy thương mại quốc tế nhờ vào sự tin tưởng về an toàn thực phẩm Để áp dụng thành công HACCP tại Canada, cần có sự cam kết mạnh mẽ từ ban lãnh đạo và sự tham gia của toàn bộ nhân viên, cùng với nỗ lực đa ngành từ các lĩnh vực như nông học, thú y, vi sinh vật học, và công nghệ thực phẩm HACCP cũng phù hợp với việc thực hiện các hệ thống quản lý chất lượng như tiêu chuẩn ISO 9000, trở thành lựa chọn hàng đầu trong quản lý an toàn thực phẩm.
Tại Canada, hoạt động giết mổ động vật đã được đầu tư mạnh mẽ với công nghệ và trang thiết bị hiện đại, giúp nâng cao công suất giết mổ gấp đôi Nhiều quy trình trước đây do công nhân thực hiện đã được thay thế bằng máy móc và robot, tạo ra một quy trình quản lý chất lượng an toàn thực phẩm hiệu quả Những cải tiến này đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của ngành giết mổ tại Canada trong những năm gần đây.
Kinh nghiệm quản lý nhà nước về giết mổ động vật ở một số địa phương
* Kinh nghiệm của thành phố Hà Nội
Theo thống kê của Chi cục Chăn nuôi và Thú y Hà Nội, hiện có khoảng 1.500 điểm giết mổ gia súc, gia cầm nhỏ lẻ trong khu dân cư, cung cấp khoảng 460 tấn thịt/ngày, tương đương 55% sản phẩm giết mổ chưa được kiểm soát Các điểm giết mổ này chủ yếu lấy nguồn hàng từ các tỉnh và cung cấp hơn 90% thịt trâu bò, 70% thịt lợn và 68% thịt gia cầm cho thị trường Lượng thịt và phụ phẩm này được đưa thẳng tới chợ mà không qua kiểm soát, dẫn đến nguy cơ không đảm bảo vệ sinh thú y và an toàn thực phẩm Để khắc phục tình trạng này, UBND đã triển khai kế hoạch “Quản lý giết mổ gia súc, gia cầm” trên địa bàn TP Hà Nội.
Nội giai đoạn 2016 - 2020” Kế hoạch được chia làm 2 giai đoạn Cụ thể là:
Giai đoạn 1 (2016 - 2018) tại Hà Nội sẽ tập trung nâng cao tỷ lệ sản phẩm sau giết mổ từ các cơ sở công nghiệp và bán công nghiệp đạt 60%, đồng thời giảm 60% số điểm và hộ giết mổ nhỏ lẻ Mục tiêu là đảm bảo 50% sản phẩm gia súc, gia cầm được vận chuyển bằng xe chuyên dụng, đáp ứng tiêu chuẩn vệ sinh thú y và an toàn thực phẩm.
Giai đoạn 2 (2019 - 2020) tập trung vào việc nâng cao chất lượng sản phẩm gia súc, gia cầm sau giết mổ, với mục tiêu 80% cơ sở giết mổ công nghiệp, bán công nghiệp và thủ công đảm bảo vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm và vệ sinh môi trường Đồng thời, giảm 80% số điểm hộ giết mổ nhỏ lẻ vào năm 2020, đồng thời đảm bảo rằng 60% sản phẩm gia súc, gia cầm được vận chuyển bằng xe chuyên dụng đạt tiêu chuẩn vệ sinh thú y và an toàn thực phẩm.
Mở rộng hệ thống các cửa hàng chuyên kinh doanh thực phẩm an toàn rộng khắp trong nội thành, nội thị
UBND thành phố Hà Nội sẽ điều chỉnh và bổ sung các cơ chế, chính sách nhằm khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư vào lĩnh vực giết mổ, chế biến và bảo quản sản phẩm gia súc Thành phố sẽ giảm số lượng cơ sở nhỏ lẻ và nâng cao các cơ sở giết mổ tập trung, đồng thời nhân rộng mô hình giết mổ gia súc, gia cầm hiệu quả hiện có.
Vạn Phúc (Thanh Trì, Hà Nội) đã tăng sản lượng giết mổ từ 1.500 con lợn/ngày lên 1.700 con/ngày, trong khi cơ sở giết mổ gia cầm Lan Vinh (Gia Lâm, Hà Nội) nâng sản lượng từ 700 lên 3.000 con/ngày Việc hình thành các cơ sở giết mổ tập trung sẽ quy tụ các điểm giết mổ gần nhau vào một cơ sở, giúp giảm số lượng cơ sở cần kiểm soát ở các địa phương Từ nay đến năm 2020, Hà Nội sẽ xây dựng 10 cơ sở giết mổ tập trung, công nghiệp và bán công nghiệp, trong đó các huyện, thị xã sẽ chủ động xây dựng 1 đến 2 cơ sở giết mổ tập trung đảm bảo vệ sinh thú y và an toàn thực phẩm để phục vụ tiêu thụ nội huyện, đồng thời đưa các cơ sở giết mổ nhỏ lẻ vào quản lý.
* Kinh nghi ệm của tỉnh Tuyên Quang
UBND thành phố Tuyên Quang đã chỉ đạo Trạm Chăn nuôi và Thú y phối hợp với các cơ quan và đơn vị xã, phường để giám sát chặt chẽ hoạt động chăn nuôi, từ đàn gia súc tới từng hộ gia đình Công tác tuyên truyền được đẩy mạnh nhằm nâng cao ý thức của người dân về an toàn vệ sinh thực phẩm, đảm bảo hiệu quả trong mọi khâu thực hiện Các quy định pháp luật về kiểm soát giết mổ và phòng chống dịch bệnh cũng được phổ biến rộng rãi đến các hộ chăn nuôi và cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh để họ có thể chủ động thực hiện hiệu quả Đồng thời, các lớp đào tạo về kiểm dịch động vật và kiểm soát giết mổ đã được tổ chức cho lực lượng tham gia Hiện nay, mỗi đơn vị xã, phường đều có tổ kiểm soát giết mổ thực hiện việc kiểm tra theo quy định UBND thành phố cũng yêu cầu Ban quản lý các chợ và Trung tâm thương mại chợ Phan Thiết phối hợp với Trạm Chăn nuôi và Thú y xử lý nghiêm các trường hợp buôn bán sản phẩm gia súc, gia cầm không qua kiểm dịch và thường xuyên tiêu độc khử trùng nơi buôn bán.
Việc tăng cường kiểm soát giết mổ và vệ sinh thú y tại thành phố không chỉ giúp ngăn chặn dịch bệnh lây lan trong đàn vật nuôi mà còn tạo điều kiện cho người dân yên tâm đầu tư vào chăn nuôi Đồng thời, điều này cũng đảm bảo nguồn thực phẩm an toàn và vệ sinh cho người tiêu dùng.
Đà Nẵng, một trong những thành phố trực thuộc Trung Ương, đối mặt với thách thức trong việc thực hiện các quy định về an toàn thực phẩm (ATTP) và giết mổ động vật Tuy nhiên, với những quyết sách mạnh mẽ, Đà Nẵng đã nỗ lực vượt qua khó khăn này.
Nẵng đã triển khai kế hoạch thu hút để quy hoạch các lò mổ tự phát, đưa hoạt động chăn nuôi ra khỏi nội thành Hiện tại, các cơ sở giết mổ tại Đà Nẵng đã được phân loại A Tất cả được tập trung tại Trung tâm Chế biến gia súc - gia cầm Đà Sơn, nằm ở khu phố Đà Sơn, phường Hòa Khánh Nam, quận Liên Chiểu, là một trong tám lò mổ tập trung của thành phố Đà Nẵng.
Sau khi tập trung quy hoạch giết mổ động vật, Đà Nẵng đã có những thay đổi đáng kể trong quy trình này Trước năm 2012, thành phố có hơn 400 điểm giết mổ nhỏ lẻ, gây ô nhiễm nghiêm trọng và ảnh hưởng đến đời sống người dân Để khắc phục, UBND thành phố đã ban hành Quyết định 15 ngày 09/4/2012 về quản lý giết mổ, vận chuyển và kinh doanh động vật Qua quá trình cải tổ, số cơ sở giết mổ đã giảm xuống còn 8 điểm tập trung, cách xa khu dân cư, và chuyển sang phương pháp giết mổ treo 100% Việc trang bị đầy đủ thiết bị và kỹ thuật là cần thiết để nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về giết mổ động vật, không chỉ ở Đà Nẵng mà còn trên toàn quốc.
Công tác quản lý nhà nước về giết mổ động vật hiện nay còn lỏng lẻo, dẫn đến nguy cơ dịch bệnh Cần tăng cường các điều kiện vệ sinh thú y để bảo vệ sức khỏe người dân và môi trường Người dân nên sử dụng sản phẩm thịt đã qua kiểm soát giết mổ và đảm bảo an toàn thực phẩm Những người hành nghề kinh doanh, giết mổ cần ký cam kết tuân thủ quy định về vệ sinh thú y Quản lý chặt chẽ các hoạt động giết mổ tại cơ sở tập trung, được kiểm soát bởi cơ quan thú y Cần chấm dứt tình trạng kiểm tra và thu phí tại chợ, đồng thời tăng cường lực lượng kiểm tra tại các chợ và xử lý nghiêm vi phạm Những biện pháp này sẽ góp phần nâng cao công tác quản lý nhà nước về giết mổ động vật, phù hợp với yêu cầu phát triển và hội nhập của đất nước.
Bài học kinh nghiệm cho công tác quản lý nhà nước về giết mổ động vật trên địa bàn huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh
vật trên địa bàn huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh
Thông qua việc nghiên cứu kinh nghiệm quản lý giết mổ động vật từ các quốc gia khác và một số tỉnh thành trong nước, có thể rút ra những bài học quý giá cho công tác quản lý giết mổ động vật tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh.
Để nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động giết mổ động vật, cần tổng hợp toàn bộ hệ thống văn bản của Nhà nước và địa phương Dựa trên các quy định hiện hành của Nhà nước và tỉnh Bắc Ninh, địa phương cần xây dựng và ban hành quy trình, chính sách hướng dẫn quản lý phù hợp với đặc thù của khu vực.
Để thúc đẩy quy hoạch cơ sở giết mổ tập trung quy mô lớn, cần nghiên cứu và đề xuất chính sách hỗ trợ đầu tư cho lĩnh vực này Cần đôn đốc thực hiện Quy hoạch giết mổ gia súc, gia cầm tại địa phương, phối hợp với các Sở, Ngành và huyện, thị xã để rà soát và điều chỉnh quy hoạch Đồng thời, cần đề xuất bố trí kinh phí cho các dự án hiện tại và thành lập đoàn kiểm tra liên ngành để đánh giá, phân loại các cơ sở giết mổ, đảm bảo đáp ứng tiêu chí vệ sinh thú y, môi trường và an toàn thực phẩm, từ đó giúp các cơ sở đủ điều kiện nhận hỗ trợ theo quy định.
Để đảm bảo thực hiện quy định pháp luật về giết mổ động vật, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan như Thú y, Công an môi trường, và Quản lý thị trường Các tổ chức cần tăng cường mối quan hệ hợp tác giữa các lực lượng như Quản lý thị trường, Kiểm dịch thú y, ATTP Ngành Y tế, và chính quyền địa phương trong công tác kiểm tra và giám sát Đồng thời, cần nâng cao trình độ và năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý, cũng như đào tạo nguồn nhân lực chuyên trách để đảm bảo an toàn thực phẩm và quy trình giết mổ động vật được thực hiện đúng quy định.
Vào thứ tư, các hoạt động tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức cho chủ cơ sở giết mổ và người dân trong khu vực sẽ được tổ chức thường xuyên Công tác tuyên truyền, đào tạo và tập huấn cho cán bộ quản lý về giết mổ và các cơ sở tham gia giết mổ gia súc, gia cầm sẽ được tăng cường Chi cục Chăn nuôi và Thú y Bắc Ninh sẽ tiếp tục hướng dẫn và thẩm định thiết kế cơ sở giết mổ cho các tổ chức, cá nhân, đảm bảo đáp ứng các tiêu chí về vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm và vệ sinh môi trường theo quy định.
PHẦN 3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU