Tình hình nghiên cứu đề tài
Thông qua việc khảo sát tình hình nghiên cứu tại Thư viện các cơ sở đào tạo luật, đặc biệt là Thư viện trường Đại học Luật Tp Hồ Chí Minh, cùng với việc tham khảo các tạp chí khoa học chuyên ngành và nguồn thông tin trên Internet, tác giả nhận thấy sự quan tâm đáng kể đến các nghiên cứu liên quan đến đề tài này.
“kiểm soát giao dịch có khả năng tư lợi” đã được nghiên cứu thông qua một số công trình nghiên cứu, tiêu biểu như:
- Nguyễn Thanh Lý (2017), “Kiểm soát các giao dịch tư lợi trong công ty đại chúng”, Luận án Tiến sĩ Luật học
- Nguyễn Thị Vân Anh (2015), “Kiểm soát giao dịch giữa công ty với người có liên quan”, Luận án Tiến sĩ Luật học
- Ngô Thị Bích Phương (2007), “Kiểm soát các giao dịch có nguy cơ phát sinh tư lợi theo quy định của Luật Doanh nghiệp 2005”, Luận văn Thạc sỹ Luật học
- Nguyễn Hải Ly (2013), “Pháp luật kiểm soát giao dịch tư lợi trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại Việt Nam”, Luận văn Thạc sỹ Luật học
Bùi Xuân Hải (2006) trong bài viết "So sánh cấu trúc quản trị nội bộ của công ty cổ phần Việt Nam với mô hình điển hình trên thế giới" đăng trên Tạp chí khoa học pháp lý số 4 đã phân tích và so sánh các đặc điểm của cấu trúc quản trị nội bộ tại các công ty cổ phần ở Việt Nam với các mô hình quản trị tiêu biểu trên thế giới Nghiên cứu này không chỉ làm rõ những điểm mạnh và điểm yếu trong quản trị nội bộ của các công ty Việt Nam mà còn đưa ra những gợi ý nhằm cải thiện hiệu quả quản lý và nâng cao tính cạnh tranh trong bối cảnh toàn cầu hóa.
- Lê Đình Vinh (2004), “Kiểm soát các giao dịch tư lợi trong công ty theo Luật Doanh nghiệp”, Tạp chí Luật học số, 1/2014
- OEDC (2012), “Nghiên cứu về giao dịch giữa công ty với người có liên quan và quyền lợi của cổ đông thiểu số”
Qua khảo sát tổng quan về tình hình nghiên cứu, có thể nhận thấy rằng các công trình nghiên cứu về pháp luật kiểm soát giao dịch chứng khoán niêm yết chủ yếu tập trung vào khía cạnh pháp luật doanh nghiệp nói chung Tuy nhiên, vẫn còn thiếu các nghiên cứu chuyên sâu từ góc độ pháp luật ngân hàng, đặc biệt là đối với ngân hàng thương mại, các công ty đại chúng và tổ chức phát hành chứng khoán ra công chúng.
Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
Mục tiêu của nghiên cứu này là phân tích lý luận và pháp luật liên quan đến kiểm soát giao dịch chứng khoán nợ tư nhân trong hoạt động của ngân hàng thương mại tại Việt Nam Nghiên cứu sẽ đưa ra đánh giá và kiến nghị nhằm hoàn thiện khung pháp lý về kiểm soát giao dịch này, từ đó đảm bảo hoạt động của hệ thống ngân hàng diễn ra an toàn và hiệu quả.
Nghiên cứu này nhằm bổ sung vào hệ thống các công trình nghiên cứu khoa học pháp lý, tập trung vào việc kiểm soát các giao dịch chứng khoán nợ tài chính, đặc biệt trong hoạt động của ngân hàng thương mại Các nhiệm vụ nghiên cứu chính bao gồm phân tích các phương pháp kiểm soát, đánh giá hiệu quả và đề xuất giải pháp cải thiện quy trình kiểm soát trong lĩnh vực này.
Nghiên cứu này làm rõ các vấn đề lý luận cơ bản liên quan đến kiểm soát giao dịch chứng khoán không niêm yết trong hoạt động của ngân hàng thương mại, bao gồm khái niệm, đặc điểm và ảnh hưởng của chúng Qua đó, bài viết nhấn mạnh sự cần thiết phải áp dụng các quy định pháp luật để kiểm soát các giao dịch này, nhằm đảm bảo tính minh bạch và an toàn trong hoạt động tài chính của ngân hàng.
Nghiên cứu so sánh quy định pháp luật về kiểm soát giao dịch chứng khoán không chính thức (GDCKNTL) ở một số quốc gia trên thế giới và các khuyến nghị từ các tổ chức quốc tế sẽ cung cấp những bài học kinh nghiệm quý báu cho Việt Nam Việc áp dụng những quy định và biện pháp hiệu quả từ các nước phát triển có thể giúp cải thiện hệ thống quản lý và giám sát GDCKNTL tại Việt Nam.
Bài viết này nghiên cứu và phân tích các quy định pháp luật hiện hành liên quan đến việc kiểm soát giao dịch chứng khoán niêm yết trong hoạt động của ngân hàng thương mại Mục tiêu là phát hiện những hạn chế và bất cập trong các quy định này để từ đó đề xuất các giải pháp cải thiện hiệu quả quản lý.
Bốn là, đề xuất các kiến nghị để hoàn thiện quy định của pháp luật hiện hành về kiểm soát các GDCKNT trong hoạt động của NHTM
Đề tài nghiên cứu không tập trung vào pháp luật kiểm soát giao dịch chứng khoán niêm yết từ góc độ pháp luật doanh nghiệp tổng quát, mà chủ yếu phân tích các quy định về kiểm soát giao dịch chứng khoán niêm yết trong bối cảnh pháp luật ngân hàng Ngoài ra, đề tài cũng liên hệ đến các quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật liên quan như pháp luật doanh nghiệp và pháp luật chứng khoán.
Trong luận văn này, tác giả tập trung nghiên cứu kiểm soát giao dịch chứng khoán nợ trong hoạt động của ngân hàng thương mại cổ phần, vì đây là loại hình ngân hàng lớn nhất tại Việt Nam, không tính các ngân hàng 100% vốn nước ngoài và các chi nhánh hay văn phòng đại diện Hơn nữa, ngân hàng thương mại cổ phần thực chất là các công ty đối vốn, điều này làm nổi bật tầm quan trọng của việc kiểm soát trong hoạt động của chúng.
As of December 31, 2020, there are 31 domestic joint-stock commercial banks authorized to operate in Vietnam, according to statistics from the State Bank of Vietnam.
Trong bài viết này, chúng tôi đề cập đến các ngân hàng thương mại (NHTM) cổ phần, đặc biệt là những công ty đại chúng có quy mô lớn và ảnh hưởng đáng kể trên thị trường chứng khoán Những tổ chức này có khả năng tiềm ẩn nhiều rủi ro khi tham gia vào các giao dịch chứng khoán niêm yết Do đó, việc hiểu rõ về các NHTM này là cần thiết để đánh giá đúng mức độ rủi ro và cơ hội trong hoạt động tài chính.
Tác giả áp dụng phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng trong nghiên cứu đề tài này, đồng thời sử dụng nhiều phương pháp nghiên cứu khoa học đa dạng như phương pháp tổng hợp, phân tích pháp lý và so sánh luật.
Đề tài nghiên cứu thành công về kiểm soát giao dịch chứng khoán nợ trong hoạt động của ngân hàng thương mại mang ý nghĩa khoa học và thực tiễn sâu sắc Công trình này không chỉ đóng góp vào kho tàng tri thức về quản lý tài chính mà còn cung cấp các giải pháp hữu hiệu cho việc nâng cao hiệu quả hoạt động của các ngân hàng thương mại.
Đề tài nghiên cứu về giáo dục kiểm soát nội bộ trong ngân hàng thương mại (GDCKNTL) mang lại nhiều ý nghĩa lý luận và thực tiễn, từ việc làm rõ khái niệm, đặc điểm, ảnh hưởng, đến các nguyên tắc pháp luật kiểm soát GDCKNTL Nghiên cứu này không chỉ hỗ trợ công tác giảng dạy và học tập về pháp luật ngân hàng mà còn đóng góp cho pháp luật doanh nghiệp và kinh tế nói chung Bằng việc phân tích toàn diện các quy định pháp luật liên quan, đề tài giúp phát hiện những hạn chế và sự không đồng nhất trong quy định kiểm soát GDCKNTL, từ đó đưa ra các giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật hiện hành, đảm bảo hoạt động của các ngân hàng thương mại diễn ra an toàn và hiệu quả Ngoài ra, nghiên cứu cũng cung cấp cơ sở cho các nhà đầu tư và cơ quan quản lý nhà nước trong việc kiểm tra và giám sát hoạt động của ngân hàng thương mại, có giá trị khoa học và thực tiễn lâu dài cho các lần sửa đổi quy định của Luật các tổ chức tín dụng và các văn bản pháp luật liên quan.
2 Đề án “Cơ cấu lại thị trường chứng khoán và thị trường bảo hiểm đến năm 2020 và định hướng đến năm
Theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ về kế hoạch đến năm 2025, tất cả các ngân hàng thương mại phải hoàn thành việc niêm yết và đăng ký giao dịch trên các sàn chứng khoán HOSE, HNX hoặc UpCom trước cuối năm 2020.
LÝ LUẬN PHÁP LUẬT VỀ KIỂM SOÁT GIAO DỊCH CÓ KHẢ NĂNG
TƯ LỢI TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
1.1 Khái quát về giao dịch có khả năng tƣ lợi trong hoạt động của ngân hàng thương mại
1.1.1 Khái niệm về giao dịch có khả năng tƣ lợi
Kiểm soát giao dịch chứng khoán nội bộ (GDCKNTL) là vấn đề then chốt trong quản trị công ty hiện đại, đặc biệt trong quản trị hoạt động của ngân hàng thương mại (NHTM) Nó giúp giải quyết xung đột lợi ích giữa các nhà đầu tư và người quản lý doanh nghiệp Hoạt động ngân hàng, với vai trò trung gian quan trọng trong nền kinh tế, yêu cầu sự hài hòa trong các mối quan hệ này để đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững cho toàn bộ nền kinh tế.
Trong hệ thống pháp luật Việt Nam hiện nay, khái niệm “giao dịch có khả năng tư lợi” chưa được định nghĩa rõ ràng trong bất kỳ văn bản pháp luật nào Tuy nhiên, pháp luật doanh nghiệp, chứng khoán và ngân hàng đã có những quy định cụ thể để điều chỉnh nội dung này, nhằm duy trì cơ chế kiểm soát hợp lý và ngăn ngừa các giao dịch tương tự Do đó, việc làm rõ khái niệm này cần thiết phải thông qua nghiên cứu và so sánh với các khái niệm tương đồng trong các học thuyết pháp lý quốc tế.