NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN NGÂN HÀNG PHẠM HÙNG ĐẠI QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỎ PHẦN PHƯƠNG ĐƠNG, CHI NHÁNH THANH HĨA LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ HÀ NỘI - 2018 gj , , NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM , , IgI BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN NGÂN HÀNG PHẠM HÙNG ĐẠI QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỎ PHẦN PHƯƠNG ĐƠNG, CHI NHÁNH THANH HĨA Chun ngành: Tài - Ngân hàng Mã số: 8340201 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS MAI THANH QUẾ HÀ NỘI - 2018 ⅛ LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn cơng trình tự nghiên cứu kết hợp với huớng dẫn khoa học thầy Mai Thanh Quế Số liệu nêu luận văn đuợc thu thập từ nguồn thực tế, đuợc công bố báo cáo quan nhà nuớc; đuợc đăng tải tạp chí, báo chí, website hợp pháp Những thơng tin nội dung nêu đề tài dựa nghiên cứu thực tế hồn tồn với nguồn trích dẫn Hà Nội, ngày tháng năm 2018 Tác giả luận văn ii LỜI CẢM ƠN Trước tiên, xin gửi lời cảm ơn đến tất quý thầy cô giảng dạy chuyên ngành Tài - ngân hàng, Trường Học viện Ngân hàng, người truyền đạt cho tơi kiến thức hữu ích làm sở cho thực tốt luận văn Tôi xin chân thành cảm ơn TS Mai Thanh Quế tận tình hướng dẫn cho tơi thời gian thực luận văn Mặc dù trình thực luận văn có giai đoạn khơng thuận lợi Thầy hướng dẫn, bảo cho tơi nhiều kinh nghiệm thời gian thực đề tài Tôi xin gửi lời cảm ơn đến tất Thầy, Cô công tác khoa đào tạo sau đại học Trường Học viện Ngân hàng tạo điều kiện cho bảo vệ luận văn Sau xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến gia đình ln tạo điều kiện tốt cho tơi suốt q trình học thực luận văn Do thời gian có hạn kinh nghiệm nghiên cứu khoa học chưa nhiều nên luận văn cịn nhiều thiếu sót, mong nhận ý kiến góp ý Thầy/Cơ anh chị học viên Hà Nội, ngày tháng năm 2018 Tác giả luận văn iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN i LỜI CẢM ƠN ii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT vi DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU vii MỞ ĐẦU CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1 HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG VÀ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI .8 1.1.1 Hoạt động tín dụng ngân hàng thương mại 1.1.2 Rủi ro tín dụng ngân hàng thương mại 10 1.2 HOẠT ĐỘNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI .17 1.2.1 Khái niệm quản trị rủi ro tín dụng ngân hàng thương mại 17 1.2.2 Vai trò quản trị rủi ro tín dụng ngân hàng thương mại 17 1.2.3 Nguyên tắc Basel quản trị rủi ro tín dụng .18 1.2.4 Quy trình quản trị rủi ro tín dụng .19 1.2.5 Mơ hình quản trị rủi ro tín dụng 25 1.3 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 27 1.3.1 Các nhân tố chủ quan 27 1.3.2 Nhân tố khách quan 28 KẾT LUẬN CHƯƠNG 30 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN PHƯƠNG ĐƠNG, CHI NHÁNH THANH HĨA 31 ιv 2.1 GIỚI THIỆU VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN PHƯƠNG ĐÔNG, CHI NHÁNH THANH HÓA 31 2.1.1 .Lịch sử hình thành 31 2.1.2 Cơ cấu tổ chức 32 2.1.3 Kết hoạt động kinh doanh 33 2.2 PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN PHƯƠNG ĐÔNG, CHI NHÁNH THANH HÓA 35 2.2.1 Tình hình hoạt động tín dụng chi nhánh 35 2.2.2 Mô hình tổ chức quản trị rủi ro tín dụng Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phương Đông 37 2.2.3 Quy trình quản trị rủi ro tín dụng 39 2.3 ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN PHƯƠNG ĐÔNG, CHI NHÁNH THANH HÓA 55 2.3.1 Những kết đạt .55 2.3.2 Những hạn chế 56 2.3.3 Nguyên nhân hạn chế .60 KẾT LUẬN CHƯƠNG 65 CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN PHƯƠNG ĐÔNG, CHI NHÁNH THANH HÓA 66 3.1 ĐỊNH HƯỚNG CHUNG 66 3.1.1 Hoạt động tín dụng Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phương Đơng chi nhánh Thanh Hóa trước bối cảnh nước quốc tế 66 3.1.2 Định hướng hoạt động quản trị rủi ro tín dụng Ngân hàng Thương vi v 3.2 DANHTHIỆN MỤC CHỮ VIẾT TẮT QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN GIẢI PHÁP HỒN HOẠT ĐỘNG DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN PHƯƠNG ĐƠNG, CHI NHÁNH THANH HĨA 71 3.2.1 Nâng cao chất lượng đội ngũ cán làm công tác quản trịrủi ro .71 3.2.2 Nâng cao chất lượng công tác thẩm định phântíchtín dụng 72 3.2.3 Nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát tín dụng 72 3.2.4 Xây dựng hệ thống cảnh báo sớm rủi ro tín dụng 74 3.3 CÁC KIẾN NGHỊ 75 3.3.1 Đối với Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phương Đông 75 Thứ nhất, cải cách cấu máy quản trị rủi ro toàn hệ thống Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phương Đông 75 Viết tắt 3.3.2 Đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam 78 Nguyên nghĩa NHNN Ngân hàng nhà nước OCB Thanh Hóa Ngân hàng Thương mại Cơ phân Phương Đơng, chi nhánh Thanh Hóa RRTD TMCP Rủi ro tín dụng Thương mại Cô phân vii DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU Bảng 1.1 xếp hạng tín nhiệm Moody’s 22 Bảng 2.1 Bảng kết hoạt động kinh doanh Ngân hàng TMCP Phương Đơng, chi nhánh Thanh Hóa 34 Bảng 2.2 Cơ cấu tín dụng OCB Thanh Hóa theo kỳ hạn tín dụng 2015 2017 40 Bảng 2.3 Cơ cấu tín dụng OCB Thanh Hóa theo đối tượng khách hàng 41 Bảng 2.4 Cơ cấu dư nợ theo đơn vị tiền tệ OCB Thanh Hóa năm 2015 2017 42 Bảng 2.5 Cơ cấu tín dụng theo nhóm nợ OCB Thanh Hóa 43 năm 2015 - 2017 43 Bảng 2.6 Tổng hợp dư nợ hạn theo thời hạn OCB Thanh Hóa năm 2015 - 2017 44 Bảng 2.7 xếp hạng tín dụng khách hàng 45 Bảng 2.8 Giá trị LGD tối thiểu khoản phải địi có tài sản bảo đảm 49 Bảng 2.9 Trích lập dự phịng rủi ro ngân hàng OCB Thanh Hóa năm 2015 2017 .52 Bảng 2.10 Thu hồi nợ khoản vay khách hàng .54 Sơ đồ 2.1 Cơ cấu tổ chức khối quản lý rủi ro Ngân hàng .37 70 Thu hồi nợ biện pháp cuối nhằm hạn chế tối đa thiệt hại xảy cho ngân hàng Việc thực thu hồi nợ cần có biện pháp cụ thể nhu: Phân tích nguyên nhân nợ hạn khách hàng, từ có biện pháp tháo gỡ Đối với khách hàng nợ hạn tạm thời, ngân hàng cần xem xét khả trả nợ phuơng án sử dụng vốn vay để định cho vay Việc cho vay đảm bảo thu hồi vốn giúp khách hàng vuợt qua khó khăn có biện pháp trả nợ áp dụng biện pháp thực cấu nợ cho khách hàng Còn khách hàng khó khăn tính hình tài chính, nợ hạn chua xác định nguồn trả, ngân hàng cần quản lý chặt chẽ khoản vay nhu: rà soát lại tài sản bảo đảm để tiến hành lý, phát mại tài sản để thu hồi vốn; yêu cầu khách hàng cam kết chuyển nguồn thu tài khoản ngân hàng Biện pháp khởi kiện tòa đuợc áp dụng khách hàng khơng có thiện chí việc thực nghĩa vụ trả nợ Thứ sáu, nâng cao trình độ phẩm chất đạo đức cán tín dụng Để hồn thiện cơng tác quản trị rủi ro, OCB Thanh Hóa cần phải đặc biệt quan tâm đến yếu tố nguời Cán tín dụng, đuợc coi nguời bảo vệ ngân hàng truớc thiệt hại tín dụng Do đó, cán tín dụng phải có kỹ năng, khả nhận biết sớm dấu hiệu rủi ro tuân thủ quy tắc đạo đức sau: Thực công việc đuợc giao với tinh thần trách nhiệm cao, trung thực, minh bạ ch, công khai; Không đuợc sử dụng thông tin, đạo nội để phục vụ cho tổ chức khác mục đích cá nhân; Không đuợc sử dụng nguồn lực ngân hàng cho mục đích cá nhân Ngân hàng TMCP Phuơng Đơng nên tổ chức thi nghiệp vụ cho toàn thể cán định kỳ hàng năm, nhằm bổ sung củng cố kiến thức phục vụ cho công tác Đồng thời, ngân hàng cần tổ chức khóa đào tạo nhằm nâng cao trình độ phẩm chất đạo đức cho đội ngũ cán tín dụng 71 3.2 GIẢI PHÁP HỒN THIỆN HOẠT ĐỘNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN PHƯƠNG ĐÔNG, CHI NHÁNH THANH HÓA 3.2.1 Nâng cao chất lượng đội ngũ cán làm công tác quản trị rủi ro Trong hoạt động ngân hàng thương mại yếu tố người đóng vai trị then chốt Do trình độ chun mơn nghiệp vụ hiểu biết pháp luật hạn chế, ý thức trách nhiệm không cao, thiếu đạo đức nghề nghiệp vi phạm qui trình nghiệp vụ, chế, sách, pháp luật dẫn đến thất thoát tài sản Ngân hàng Bởi vậy, đội ngũ cán đáp ứng yêu cầu hoạt động kinh doanh Ngân hàng chắn giảm thiểu phần lớn tổn thất rủi ro chủ quan gây Giải pháp hướng tới vấn đề cụ thể bao gồm: Sử dụng chuyên gia giỏi chuyên nghiên cứu rủi ro quản trị rủi ro làm hạt nhân việc tham mưu cho lãnh đạo Ngân hàng việc phổ cập kiến thức kinh nghiệm cán công nhân viên rủi ro quản trị rủi ro Mỗi ban hành quy định hay bổ sung, sửa đổi chế, quy chế cần cập nhật quản trị rủi ro, ban lãnh đạo ngân hàng cần thiết lắng nghe ý kiến chuyên gia coi trọng đề xuất khách quan khoa học Tích cực tìm kiếm hội đào tạo kết hợp với việc chủ động mở lớp đào tạo ngắn hạn chuyên môn nghiệp vụ ý thức đạo đức nghề nghiệp cho cán cơng nhân viên theo mơ hình phương thức lớp bồi dưỡng kiến thức rủi ro để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ tất lĩnh vực hoạt động kinh doanh khác ngân hàng Bố trí xếp có hiệu đội ngũ cán nghiệp vụ theo ngun tắc người việc, bố trí cơng tác phù hợp với khả năng, trình độ sở trường người tránh rủi ro hoạt động kinh doanh Mỗi cán cần phải đặt môi trường cạnh tranh, tạo thêm ưu 72 đãi hay thưởng phạt quy định rõ ràng trách nhiệm, nghĩa vụ quyền lợi tạo động lực thúc đẩy tinh thần trách nhiệm, tính động sáng tạo cán 3.2.2 Nâng cao chất lượng cơng tác thẩm định phân tích tín dụng Mục tiêu phân tích tín dụng tìm kiếm đánh giá khả tiềm tàng gây rủi ro cho việc hồn trả nợ vay Trên sở đó, ngân hàng có dự đoán khả kiểm soát rủi ro ngân hàng cần có biện pháp để ngăn ngừa, hạn chế giảm thiểu thiệt hại rủi ro xảy Phần nội dung báo cáo thẩm định tín dụng cần đề cập đến vấn đề: Phương án sử dụng vốn vay nguồn trả nợ khách hàng; Phân tích đánh giá yếu tố gây tác động tới RRTD; Các tiêu tạo lợi nhuận; Khả khai thác sử dụng tài sản; Cơ cấu nguồn vốn trả nợ; Khả tốn khách hàng Từ đó, cán quản trị rủi ro thực phân tích tín dụng qua việc thực chấm điểm xếp hạng tín dụng khách hàng Đây phương thức lượng hóarủi ro khách hàng thơng qua q trình đánh giá thang điểm Hệ thống chấm điểm chia thành hai thành phần chính: Chấm điểm phi tài chính: cho kết dịng tiền, uy tín khách hàng, yếu tố bên ngoài, yếu tố tác động đến doanh nghiệp; Chấm điểm tài chính: cho thấy quy mơ, tình hình tài khách hàng Từ hoạt động thẩm định phân tích tín dụng, cán ngân hàng phải đưa báo cáo kết luận với nội dung: Đưa nhân tố gây rủi ro quan hệ tín dụng với khách hàng; Khả kiểm soát rủi ro ngân hàng; Khoản tín dụng đề nghị có phù hợp với quy định hành; Nêu rõ ý kiến việc đồng ý/không đồng ý cấp khoản vay điều kiện phê duyệt cần áp dụng 3.2.3 Nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát tín dụng 73 Một cách rõ ràng, kiểm tra giám sát tínụng phần thiếu việc đảm bảo chất lượng quản trị RRTD Do vậy, cần thiết phải tăng cường vai trò giám sát phận rủi ro phận kinh doanh, phận trực tiếp khởi tạo khoản vay Bộ phận quản trị rủi ro phải đảm bảo định kỳ đánh giá nội dung sau: Chất lượng hiệu công tác cán quan hệ khách hàng khâu khởi tạo giám sát khoản vay (theo định kỳ hàng ngày hàng tuần) Chất lượng công việc cán hậu kiểm (cán quản trị khoản vay) việc nhập liệu, lưu trữ thông tin, hồ sơ Việc tuân thủ quy tắc rủi ro hạn mức (hàng ngày) Kiểm tra tính đầy đủ, trung thực hệ thống thơng tin quản trị tín dụng (hàng tuần) Các nhiệm vụ thực trước hết dựa báo cáo hàng ngày/hàng tuần kiểm tra trực tiếp Trường hợp nhận thấy có sai sót hạn chế, phận quản trị rủi ro cần thiết phải có ý kiến đề xuất chỉnh sửa Tại Ngân hàng TMCP Phương Đông, cán quản trị rủi ro thực phần công việc hạn chế hệ thống báo cáo rủi ro độc lập chưa phân chức nhiệm vụ cách cụ thể Do đó, ngân hàng, cần thiết phải xem xét lại chức nhiệm vụ phận quản trị RRTD công cụ phục vụ nhiệm vụ giám sát hoạt động khối kinh doanh Để thực chức này, phịng quản lý rủi ro tíng dụng, cần thiết phải có cán có hiểu biết chuyên sâu rủi ro, cụ thể cần thiết RRTD Theo đó, cán cần thiết phải đánh giá chức quản trị rủi ro sau: Đánh giá hiệu quả, tính xác hệ thống chấm điểm tín dụng, đảm bảo cấu phần hệ thống nảy xây dựng phù hợp với vị rủi ro ngân hàng Nghiên cứu cơng bố cấu tín dụng theo ngành nghề, lĩnh vực, loại hình cho vay thời kỳ Đánh giá chất lượng công việc cán quản trị rủi ro; đặc biệt công tác giám sát tín dụng Đánh giá phù hợp hạn mức, quy định tín dụng 74 phù hợp với chiến lược kinh doanh ngân hàng Đánh giá độ tn thủ quy định, quy trình tín dụng quy mơ tồn hàng Trên sở đó, báo cáo cảnh bảo, khuyến nghị nhằm nâng cao chất lượng quản trị RRTD xây dựng thảo luận với trưởng khối rủi ro đệ trình lên Hội đồng quản trị, Ban Điều hành ngân hàng để có sách đắn Cơng tác kiểm tra, giám sát tín dụng nên tiến hành hình thức sau: Tùy đặc điểm khoản vay, việc thực kiểm tra mục đích sử dụng vốn vay phải tiến hành sau giải ngân định kỳ 01 tháng/lần 01 quý/tuần Trường hợp có phát dấu hiệu rủi ro bất thường cần đề xuất kiểm tra Kiểm tra thông tin hồ sơ khách hàng từ nhiều nguồn khác Kiểm tra, đánh giá tài sản bảo đảm theo giá trị thời điểm 3.2.4 Xây dựng hệ thống cảnh báo sớm rủi ro tín dụng Hệ thống cảnh báo sớm RRTD khách hàng xây dựng để đưa cấp độ cảnh báo mức độ rủi ro khách hàng, đồng thời hạn chế khả phát sinh nợ xấu tăng cường chất lượng tín dụng cho ngân hàng Việc triển khai hệ thống cảnh báo sớm RRTD thể rõ nỗ lực ngân hàng việc tiếp cận chuẩn quốc tế, nâng cao hiệu công tác quản trị rủi ro quản trịnợ Hệ thống cảnh báo sớm cần đề cập tới vấn đề sau: Trì hỗn gây khó khăn, trở ngại ngân hàng trình kiểm tra định kỳ đột xuất tình hình sử dụng vốn vay, tài chính, hoạt động sản xuất kinh doanh mà khách hàng khơng giải thích thuyết phục; Chậm gửi trì hỗn báo cáo tài theo yêu cầu; Đề nghị gia hạn điều chỉnh kỳ hạn nhiều lần khơng có lý đáng; Sự sụt giảm bất thường dòng tiền tài khoản khách hàng; Thanh tốn nợ gốc, lãi khơng đầy đủ, hạn nhiều lần; Mức độ cho vay thường xuyên gia tăng, yêu cầu khoản vay vượt nhu cầu sử dụng vốn thực tế; Các dấu hiệu cho thấy khách hàng trông chờ vào thu nhập bất thường từ hoạt động sản xuất kinh doanh theo đề xuất phương án xin vay không 75 với hồ sơ tài khách hàng cung cấp; Sử dụng tài trợ ngắn hạn cho hoạt động trung dài hạn, chấp nhận sử dụng nguồn tài trợ giá cao với điều kiện; Tài sản bảo đảm không đủ tiêu chuẩn theo quy định ngân hàng 3.3 CÁC KIẾN NGHỊ 3.3.1 Đối với Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phương Đông Thứ nhất, cải cách cấu máy quản trị rủi ro toàn hệ thống Ngân hàng Thương mại Cổ phần Phương Đông Mục tiêu hoạt động khối quản trị rủi ro soạn thảo đưa khuyến nghị cho Hội đồng quản trị phê duyệt chiến lược, sách quản trị rủi ro, đảm bảo mức độ rủi ro chấp nhận phù hợp với lợi nhuận kỳ vọng cổ đơng Để hồn tất mục tiêu trên, cấu tổ chức khối quản trị rủi ro phải đáp ứng yêu cầu sau: Độc lập khỏi chức kinh doanh; Được đứng đầu thành viên Ban Điều hành không chịu trách nhiệm kinh doanh trách nhiệm khác quản trị rủi ro; Chịu trách nhiệm trực tiếp với Hội đồng quản trị; Trách nhiệm, quyền hạn Khối quản trị RRTD: Thiết lập khung thống toàn hàng để đo lường, giám sát đánh giá rủi ro lượng hóa Ngân hàng TMCP Phương Đông ghi nhận thực tế phương pháp đánh giá rủi ro hướng dẫn quy mơ tồn ngân hàng, hướng dẫn mang tính định hướng, chưa đưa chuẩn mực cụ thể rủi ro chưa lượng hóa hồn tồn Nhiệm vụ khối rủi ro nghiên cứu đưa mô hình, hướng dẫn để lượng hóa rủi ro thường xuyên cập nhật kỹ thuật rủi ro tiên tiến giới Chịu trách nhiệm đo lường, giám sát đánh giá rủi ro Khối quản trị RRTD mặt thiết kế thước đo rủi ro, mặt phải chịu trách nhiệm sử dụng thước đo để đo lường, đánh giá rủi ro Ngoài ra, khối rủi ro phải ln đảm bảo quy trình quản trị rủi ro mà họ đưa tuân thủ 76 tồn hệ thống Đảm bảo tính hiệu quả, thực thi phuơng pháp, thuớc đo RRTD Các phuơng pháp, thuớc đo rủi ro khơng mang tính bên vững với thời gian bị ảnh huởng môi truờng kinh doanh, môi truờng kinh tế Do vậy, chúng cần thiết phải đuợc thuờng xuyên đánh giá, rà soát chỉnh sửa cho phù hợp Giám sát lợi nhuận sau điều chỉnh rủi ro đơn vị kinh doanh Mặc dù tách biệt hẳn với khối kinh doanh, song khối rủi ro lại đơn vị phải đánh giá lợi nhuận sau điều chỉnh rủi ro đơn vị kinh doanh Khối quản lý rủi ro phải đảm bảo lợi nhuận sau điều chỉnh rủi ro phù hợp với kỳ vọng ngân hàng, nói cách khác cổ đông ngân hàng Đảm bảo mức độ RRTD giới hạn rủi ro cho phép ngân hàng, Nhu đề cập trên, chiến lược rủi ro ngân hàng kim nam cho hoạt động tín dụng Dựa vị rủi ro, giới hạn đặt hoạt động tín dụng Nhiệm vụ khối rủi ro luôn đảm bảo mức độ rủi ro thực tế không vượt mức rủi ro mà ngân hàng sẵn sàng gánh chịu Một mức độ rủi ro vượt giới hạn cho phép, có nghĩa nhà đầu tư ngân hàng đòi hỏi mức lợi nhuận cao không chấp nhận đầu tư mạo hiểm Tuy nhiên, mức độ rủi ro thấp, đồng nghĩa với lợi nhuận thu không theo kỳ vọng nhà đầu tư Do vậy, mức độ rủi ro cho phép mục tiêu giám sát khối quản trị rủi ro Đảm bảo quy định, quy trình quản trị tín dụng tuân thủ nghiêm ngặt trình cấp tín dụng Một cơng cụ quản trị rủi ro quy định hạn mức bước thực q trình cấp tín dụng Một chuẩn mực tuân thủ nghiêm ngặt, rủi ro ngân hàng nằm giới hạn đặt Đảm bảo toàn sản phẩm, dịch vụ rà soát rủi ro tín dụng trước triển khai tồn hệ thống Hoạt động ngân hàng tài loại hình kinh doanh ln tạo đổi sản phẩm, dịch vụ Tuy nhiên, đời loại sản 77 phẩm, dịch vụ tài đó, rủi ro xảy điều luôn phải đuợc quan tâm Hơn nữa, đánh giá rủi ro sản phẩm, dịch vụ góp phần định huớng cho việc định giá dịch vụ, sản phẩm cách hợp lý Vấn đề nhiệm vụ giám sát rủi ro phải đuợc thực khối quản trị rủi ro truớc triển khai sản phẩm, dịch vụ Đảm bảo luồng báo cáo rủi ro đuợc thông suốt, minh bạch, phản ánh đầy đủ rủi ro ngân hàng gánh chịu Báo cáo rủi ro công cụ quản trị rủi ro Một hệ thống báo cáo không đáp ứng đuợc u cầu chất luợng thơng tin, tính kịp thời, tính đầy đủ, quản trị rủi ro cơng việc khó khăn hiệu thấp Chịu trách nhiệm đua định tín dụng sở thẩm định rủi ro, đảm bảo tính độc lập, khách quan với phận quan hệ khách hàng Đây nguyên tắc đuợc khuyến nghị ủy ban Basel II “quyết định tín dụng phải đuợc đua nguời, nguời số thiết phải cán rủi ro” Thứ hai, Ngân hàng TMCP Phuơng Đông phải nâng cao hiệu tính minh bạch quản lý tín dụng, cụ thể xây dựng thực hành tín dụng từ khâu hậu kiểm, tu vấn định, đồng thời quản lý khoản vay dựa hệ thống phân tích rà sốt tín dụng Ngân hàng TMCP Phuơng Đông nên xây dựng hệ thống đánh giá tín dụng dựa tiêu chí tuơng lai thay dựa q nhiều vào kết hoạt động khứ nhu truớc đây, đồng thời đua vào triển khai đồng hệ thống cảnh báo sớm khoản vay có vấn đề Thứ ba, Ngân hàng TMCP Phuơng Đông thuờng xuyên tiến hành rà soát, báo cáo kiểm soát rủi ro Ngân hàng cần trọng đến việc nâng cao quản trị hệ thống tránh rủi ro tiềm ẩn cách rà sốt đặn rủi ro nhu tín dụng, lãi suất, khoản, thị truờng cho rủi ro không vuợt mức chấp nhận đuợc Bên cạnh đó, Ngân hàng TMCP 78 Phương Đơng tiếp tục hồn thiện Hệ thống xếp hạng tín dụng nội hàng tháng phân tích biến động khối lượng rủi ro cho ngành doanh nghiệp nhằm đảm bảo không vượt hạn mức xây dựng 3.3.2 Đối với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Ngân hàng Nhà nước Việt nam quan quản trị hoạt động hệ thống ngân hàng để hoạt động ngân hàng Việt nam nói chung Ngân hàng TMCP Phương Đơng nói riêng thực cách chủ động, sáng tạo, có mơi trường kinh doanh an tồn hiệu phù hợp với q trình hội nhập kinh tế quốc tế, luận văn đề cập đến số đề xuất sau: Hoàn thiện nâng cao chất lượng hoạt động trung tâm CIC: Để cung cấp thơng tin kịp thời tình hình hoạt động doanh nghiệp NHNN cần nâng cao hiệu hoạt động trung tâm CIC cần cung cấp thơng tin cách xác trung thực cập nhật thông tin thường xuyên Chống cạnh tranh lành mạnh: Với mở rộng tính tự chủ tự chịu trách nhiệm ngân hàng thương mại, NHNN giải phóng tính sáng tạo chủ động ngân hàng hoạt động kinh doanh Tuy nhiên xuất tình trạng cạnh tranh lành mạnh, tranh giành khách hàng vay vốn ngân hàng cho vay để hoàn trả khoản vay ngân hàng khác, hạ thấp tiêu chuẩn, điều kiện vay vốn dẫn đến nguy RRTD tăng cao Do NHNN cần có kiểm tra, kiểm sốt có hiệu hoạt động kinh doanh ngân hàng thương mại, đảm bảo phát triển bền vững an toàn Ứng dụng 25 nguyên tắc giám sát ngân hàng Ủy ban Basel cách hữu hiệu: Trong thực thi chức quan quản trị nhà nước giám sát thị trường, hoàn thiện phương quản trị RRTD tổ chức 79 tín dụng hướng tới chuẩn mực quốc tế Hệ thống giám sát ngân hàng hoàn thiện theo hướng nâng cao chất lượng phân tích tình hình tài phát triển hệ thống cảnh báo sớm tiềm ẩn hoạt động kinh doanh nói chung cấp tín dụng nói riêng, thực cảnh báo sớm cho ngân hàng thương mại, đảm bảo thị trường phát triển bền vững 80 KẾT LUẬN CHƯƠNG Hội đồng quản trị Ban Giám đốc Ngân hàng TMCP Phương Đông cần xem xét, nghiên cứu vận dụng giải pháp kết nghiên cứu vào thực tiễn hoạt động ngân hàng để kiểm soát RRTD mức chấp nhận, đồng thời tăng cường hoạt động quản trị RRTD, góp phần nâng cao hiệu hoạt động kinh doanh gia tăng giá trị cho cổ đông Bên cạnh đó, tác giả có số kiến nghị quan quản lý nhà nước Chính phủ Ngân hàng Nhà nước, nhằm tạo hành lang pháp lý chế sách, hỗ trợ cho Ngân hàng thương mại đạt hiệu cao hoạt động quản trị rủi ro 81 KẾT LUẬN Trải qua nhiều năm tăng truởng mạnh mẽ, liên tục cải cách toàn diện, sâu sắc thực hành tổ chức, quản lý, công nghệ nhu nhân lực, Ngân hàng TMCP Phuơng Đông nhu OCB Thanh Hóa đạt đuợc kết tiến vuợt bậc mặt kinh doanh, bao gồm tín dụng Thế nhung, rủi ro cố hữu ln tiềm ẩn thời điểm, cộng thêm phát triển hàng loạt sản phẩm dịch vụ biến động bất lợi kinh tế vĩ mơ nói chung, ngành ngân hàng nói riêng năm vừa qua làm nguy sụt giảm chất luợng tín dụng Ngân hàng trở nên lớn hết Cùng với gia tăng số luợng khoản vay, nguồn lớn nhất, rõ ràng mang tính truyền thống RRTD khiến cho OCB Thanh Hóa phải đối mặt với áp lực lớn nguy tổn thất tín dụng Để đảm bảo an tồn cho hoạt động tín dụng nhu huớng tới mục tiêu hồ nhập vào tài khu vực giới, nâng cao chất luợng quản lý RRTD vấn đề mang tính cốt yếu chiến luợc hoạt động ngân hàng Chính vậy, luận văn “Quản trị RRTD Ngân hàng TMCP Phuơng Đơng, chi nhánh Thanh Hóa” đuợc thực có ý nghĩa lý luận thực tiễn cao Về bản, luận án đạt đuợc kết sau: Thứ nhất, luận văn đề xuất khái niệm RRTD, khác biệt với quan điểm nhiều chuyên gia kinh tế nhà quản lý thực tiễn Việt Nam, nhấn mạnh khả xảy khác biệt không mong muốn thu nhập thực tế thu nhập kỳ vọng hạn, nhận đuợc đầy đủ gốc lãi RRTD dẫn đến tổn thất tài tức giảm thu nhập rịng giảm giá trị thị truờng vốn Khái niệm sở lý luận quan trọng để xác định nội dung cụ thể hoạt động quản trị RRTD Thứ hai, hệ thống hóa nội dung quản trị RRTD để sở làm rõ nội dung quan trọng mà ngân hàng cần quan tâm để 82 nâng cao chất lượng quản trị RRTD Thứ ba, kết phân tích tồn số liệu OCB Thanh Hóa Ngân hàng TMCP Phương Đông từ năm 2015 đến năm 2017 cho thấy cơng tác quản lý RRTD cịn mặt chưa : chiến lược quản lý RRTD chưa toàn diện, mơ hình quản lý RRTD khơng phù hợp, quy trình cấp tín dụng cịn bất cập, hệ thống đo lường RRTD thiếu đồng bộ, xuất tình trạng tập trung tín dụng vào số ngành hàng, nhóm khách hàng, ngân hàng chưa xây dựng hệ thống theo dõi cảnh báo sớm rủi ro tín dung Tình trạng dẫn tới việc OCB Thanh Hóa dễ dàng gặp rủi ro tín dụng Thứ tư, luận văn nguyên nhân dẫn tới hạn chế hoạt động quản trị RRTD ngân hàng, đó, nguyên nhân hàng đầu là: Chưa có định hướng, chiến lược cụ thể cho quản lý rủi ro ngân hàng, ngân hàng chưa trọng phát triển thước đo lượng hố rủi ro quy trình theo dõi tín dụng, nhân phận quản lý rủi ro cịn hạn chế, giao mức ủy quyền phán tín dụng cho chi nhánh cao, hoạt động kiểm tra, giám sát chưa trọng mức Đây quan trọng để xác định thứ tự ưu tiên thực giải pháp Thứ năm, luận văn giải pháp kiến nghị nhằm nâng cao hồn thiện cơng tác quản trị RRTD ngân hàng Đặc biệt giải pháp sử dụng nghiệp vụ hốn đổi tín dụng - CDS để giảm thiểu RRTD cho ngân hàng DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO TIẾNG VIỆT Phan Thị Thu Hà (2009), Quản trị ngân hàng thương mại, Nxb Giao thông vận tải, Hà Nội Nguyễn Quang Hiên (2016), Quản trị RRTD Ngân hàng TMCP Quân Đội, luận án tiến sỹ kinh tế, Học viện tài chính, Hà Nội Hội đồng Nhà nước (1990), Pháp lệnh sổ 37-LCT/HDDNN8 ngày 23/5/1990 Hội đồng Nhà nước Ngân hàng Nhà nước, Hà Nội Ngô Quang Huân (1998), Quản trị rủi ro, Nxb Giáo dục, Hồ Chí Minh Lưu Thị Hương (2006), Quản trị tài doanh nghiệp, Nxb Tài chính, Hà Nội Nguyễn Lan Khanh (2010), Quản trị RRTD Ngân hàng TMCP Quổc tế Việt Nam - Thực trạng giải pháp, luận văn thạc sỹ, trường Đại học Ngoại Thương, Hà Nội Nguyễn Thị Mùi (2005), Nghiệp vụ ngân hàng thương mại, Nxb Đại học Kinh tế quốc dân, Hà Nội Ngân hàng Nhà nước (2002), Quyết định sổ 57/2002/QĐ-NHNN việc triển khai thí điểm đề án phân tích, xếp loại tín dụng doanh nghiệp, có hiệu lực từ ngày 08/01/2002 Ngân hàng Nhà nước (2005), Quyết định sổ 493/2005/QĐ-NHNN phân loại nợ, trích lập sử dụng phịng để xử lỷ rủi ro tín dụng hoạt động ngân hàng tổ chức tín dụng, có hiệu lực từ ngày 15/05/2005 10.Ngân hàng Nhà nước (2010), Thông tư sổ 13/2010/TT-NHNN tỉ lệ đảm bảo an toàn hoạt động tổ chức tín dụng, có hiệu lực từ ngày 01/10/2010 11.Ngân hàng Nhà nước (2012), Quyết định sổ 780/QĐ-NHNN, Phân loại nợ đổi với nợ điều chỉnh kì hạn trả nợ, gia hạn nợ, có hiệu lực từ ngày 24.Nguyễn 23/04/2012.Đức Tú (2012), Quản lỷ RRTD Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam, luậnNhà án tiến sỹ kinh tế, trường Đại học tế quốc dân, Hà Nội.ngày 12.Ngân hàng nước (2013), Thông tư Kinh sổ 02/2013/TT-NHNN 25.Lê Văn Tư quy (2005), vụ phân ngân hàng tế, Nxbphương Thống pháp kê, Hàtrích Nội lập dự 21/1/2013 địnhNghiệp việc loại, quốc mức trích, 26.Trần trị để tín xử dụng tạirocác ngân phịngTrung rủi ro Tường việc (2011), sử dụng Quản dự phòng lỷ rủi hoạthàng động TMCP tổ bàn Thành Hồngân Chí hàng Minh,nước luậnngồi, án tiếnHàsỹNội kinh tế, trường Đại học chứcđịa tín dụng chi phố nhánh Kinh tếhàng TP Hồ Chí nước Minh (2013), Thơng tư 09/2014/TT-NHNN sửa đổi, bổ 13.Ngân Nhà 27.Viện nghiên cứu khoaThông học Ngân hàng (2003), Thực trạngvềRRTD loại sung sổ điều tư 02/2013/TT-NHNN quy định việc phân ngân mạiphương Việt Nam giải rủi pháp hạn tài sảnhàng có, thương mức trích, pháphiện tríchnay lậpvà dựcác phịng ro phịng việcngừa sử dụng chế, Nxb Thống Hà ro Nội.trong hoạt động tổ chức tín dụng, chi nhánh dự phịng để xửKê, l rủi 28.Bùi Hảinước Yến ngồi, (2015),cóQuản 20/3/2014 Ngân hàng TMCP Hàng Hải ngânThị hàng hiệu lỷ lựcRRTD từ ngày Việt Nam, văn thạc sỹ, trường học Quốc Hàtín Nội, Hà Nội 14.Ngân hàngluận TMCP Phương ĐôngĐại (2012), xếp gia hạng dụng nội bộ, Quyết TIẾNG ANH định sổ 163/2012/QĐ - OCB, Hồ Chí Minh 29.Andrew FightTMCP (2004),Phương Credit Risk 15.Ngân hàng ĐôngManagement (2015), Báo cáo thường niên năm 2015, 30.Basse Hồ Chí(2005), Minh Basel Committee on Banking Supervision 31.Basse Basel committee on banking 16.Ngân (2010), hàng TMCP Phương Đông (2016),supervision Báo cáo september thường niên năm 2016, 32.Charles Velthius Hồ Chí Minh Kabudula (2015), Analysis of the Credit risk management efficiency of Financial performance Commerical 17.Ngân hàng TMCP Phương Đơng (2016), Ban hànhinquyMalawis trình cấp tín dụng, Banking Sector, InternationalHồ Univercity theo Quyết định Blantyre 289/2016/QĐ-TGĐ, Chí Minh 33.Chrinko R.STMCP Guill Phương (2000), Đơng A framework for hành assessing creditxử risk in 18.Ngân hàng (2016), Ban quy trình lỷ nợ, depository theo Quyết institution định 580/2014/QĐ-OCB, Hồ Chí Minh 34.Edward I.Alman creditBáo risk:cáoA thường challenge the2017, new 19.Ngân hàng TMCP(2001), PhươngManaging Đông (2017), niênfornăm millennium Hồ Chí Minh 35.Josel Management in Banking 20.Peter Basis S.Rose(1998), (2001),Risk Quản trị ngân hàng thương mại, Nxb Tài chính, Hà Nội 36.Ruth Taplin (2005), Risk Management Innovation 21.Quốc hội (2010), Luật Tổ chức tín dụng nămand 2010, Hà Nội in Japan, Britain and thehội USA 22.Quốc (2017), Luật Tổ chức tín dụng sửa đổi năm 2017, Hà Nội 37.A Saunder H.Lange (1994), Institutions Management - A 23.Nguyễn Văn Tiến (2005), Quản trị rủiFinancial ro kinh doanh ngân hàng, Modern Perpective Nxb Thống Kê, Hà Nội ... tác rủi ro; thẩm định mơ hình công cụ quản trị rủi ro Hiện nay, chi nhánh Ngân hàng TMCP Phương Đông thành lập phận quản trị rủi ro trực thuộc phịng, ban chi nhánh Tại OCB Thanh Hóa phận quản trị. .. dựng văn định chế công cụ quản trị rủi ro hoạt động; giám sát việc thực quản trị rủi ro hoạt động Phòng quản trị rủi ro doanh nghiệp: Xây dựng hệ thống khung quản trị rủi ro toàn hệ thống; quản trị. .. dạng rủi ro; phân tích đo lường rủi ro; kiểm sốt phịng ngừa rủi ro; tài trợ rủi ro; báo cáo hoạt động quản trị rủi ro 1.2.2 Vai trò quản trị rủi ro tín dụng ngân hàng thương mại Thứ nhất, quản trị