KHÁI QUÁT VỀ DỊCH VỤ BẢO HIỂM LIÊN KẾT NGÂN HÀNG
Lịch sử hình thành và phát triển của bancassurance
Bảo hiểm liên kết ngân hàng, hay còn gọi là Bancassurance, lần đầu tiên xuất hiện tại Châu Âu vào những năm đầu thập kỷ 80 và 90 của thế kỷ XX, sau đó đã lan rộng đến các quốc gia châu Á như Hồng Kông, Thái Lan, Malaysia và Singapore.
Bancassurance là sự kết hợp giữa hai lĩnh vực "Ngân hàng" và "Bảo hiểm", phát sinh từ nhu cầu thực tế trong dịch vụ tài chính Vào năm 1971, ngân hàng Crédit Lyonnais tại Pháp đã hợp tác với Tập đoàn Médicales de France để thành lập Assurances du Credit Mutuel (ACM) Vie et IARD, công ty bảo hiểm hỗn hợp đầu tiên Công ty này tận dụng lợi thế của Crédit Lyonnais để cung cấp bảo hiểm cho khách hàng khi cấp tín dụng, loại bỏ sự cần thiết phải sử dụng trung gian bảo hiểm Ý tưởng này nhằm tự bảo hiểm cho khách hàng có giao dịch ngân hàng, đánh dấu sự khởi đầu cho hoạt động bancassurance mà sau này trở nên phổ biến.
Bancassurance là khái niệm chỉ hoạt động cung cấp sản phẩm và dịch vụ bảo hiểm thông qua các ngân hàng Đây là kết quả tự nhiên của nhiều yếu tố kinh tế xã hội, cho thấy sự kết hợp giữa ngành ngân hàng và bảo hiểm nhằm mang lại lợi ích cho khách hàng.
Bancassurance đã trở thành một trong những kênh phân phối chính cho sản phẩm bảo hiểm nhân thọ, phát triển mạnh mẽ sau thành công của bảo hiểm phi nhân thọ Vào cuối thế kỷ XX và đầu thế kỷ XXI, bancassurance đã phổ biến tại các nước EU như Pháp, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Ý, cũng như các nước Bắc Âu như Hà Lan, Thụy Điển và Áo Các ngân hàng lớn như Credit Agricole, ABN AMRO, BNP Paribas và ING đã thống trị thị trường bancassurance toàn cầu Theo số liệu năm 2010, hơn 80% ngân hàng châu Âu tham gia vào bancassurance, với 1/3 sản phẩm bảo hiểm nhân thọ được phân phối qua ngân hàng, và doanh thu phí bảo hiểm từ kênh này chiếm tới 50% tổng doanh thu Dự báo tăng trưởng thị trường bancassurance ở châu Âu sẽ cao nhất tại Thổ Nhĩ Kỳ (14.7%) và Ba Lan (15.17%) đến năm 2020.
Tại các nước Châu Mỹ Latinh, sự phát triển của bancassurance không đồng đều do sự khác biệt trong phát triển kinh tế và thị trường bảo hiểm Ở Brazil, Cộng hòa Đominica và El Salvador, bancassurance chiếm tỷ trọng lớn trong doanh thu bảo hiểm nhân thọ, trong khi Panama và Ecuador gần như không có hoạt động này Ngược lại, ở khu vực Châu Á Thái Bình Dương, bancassurance rất phổ biến, đặc biệt là tại Trung Quốc, nơi 54 trong số 108 ngân hàng lớn cung cấp bảo hiểm và 30% chính sách mới được bán qua ngân hàng Tại Thái Lan và Hàn Quốc, bancassurance chiếm 20% thị trường, và ở Đài Loan, Malaysia, Singapore và Hong Kong, tỷ lệ này đạt 40-50% Theo báo cáo của Financial Record, doanh thu phí bảo hiểm qua kênh ngân hàng tại Hong Kong lên tới 50%.
(2012), Hàn Quốc 60% (2012) Tính chung cho cả khu vực Châu Á Thái Bình
Trong năm qua, hoạt động bancassurance đã mang lại doanh thu 13% từ tổng phí bảo hiểm cho các sản phẩm bảo hiểm nhân thọ và 6% cho các sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ.
Hiện nay, bancassurance đã trở thành một phần quan trọng trong chiến lược phát triển sản phẩm của các doanh nghiệp bảo hiểm Sự ra đời của các sản phẩm bancassurance không chỉ mang lại nhiều cơ hội mới mà còn giúp đa dạng hóa dịch vụ sản phẩm, vượt trội hơn so với các sản phẩm truyền thống của ngân hàng.
Các công ty bảo hiểm đang tìm cách đa dạng hóa kênh phân phối để giảm thiểu rủi ro từ việc phụ thuộc vào kênh truyền thống qua đại lý, điều này đã dẫn đến sự phát triển của bancassurance.
Khung pháp lý thuận lợi và sự phát triển của hệ thống ngân hàng đã thúc đẩy mối quan hệ chặt chẽ giữa các ngân hàng và công ty bảo hiểm Sản phẩm tài chính đơn giản nhưng sáng tạo này chính là yếu tố quan trọng giúp bancassurance ngày càng phát triển mạnh mẽ.
Khái niệm và đặc điểm của bancassurance
Bancassurance là một mô hình dịch vụ tài chính đã trở nên phổ biến tại Châu Âu và đang dần phát triển mạnh mẽ tại thị trường châu Á Khái niệm này không còn mới mẻ, với nhiều ngân hàng và công ty bảo hiểm hợp tác để cung cấp giải pháp tài chính toàn diện cho khách hàng.
Bancassurance được định nghĩa bởi LIMRA - Hiệp hội Nghiên cứu Quản lý Bảo hiểm Nhân thọ, là chiến lược mà ngân hàng và doanh nghiệp bảo hiểm áp dụng để tích hợp dịch vụ tài chính một cách hiệu quả Remark Group cũng cho rằng bancassurance là sự hợp tác giữa ngân hàng và doanh nghiệp bảo hiểm nhằm phát triển và phân phối hiệu quả các sản phẩm ngân hàng và bảo hiểm đến tay khách hàng.
Trong bối cảnh cạnh tranh và nhu cầu thị trường gia tăng, bancassurance đã phát triển thành một mô hình kết hợp giữa bảo hiểm và ngân hàng, với ngân hàng là kênh phân phối chính Bancassurance được định nghĩa là sự kết hợp nhằm tối đa hóa dịch vụ và lợi nhuận cho cả hai bên Kênh phân phối này cho phép các sản phẩm bảo hiểm được cung cấp qua ngân hàng, tiếp cận trực tiếp đến khách hàng của ngân hàng Sự hợp tác giữa ngân hàng và doanh nghiệp bảo hiểm giúp phát triển và phân phối hiệu quả các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng - bảo hiểm, mang lại lợi ích cho cả hai bên.
Bancassurance, hay liên kết giữa bảo hiểm và ngân hàng, là chiến lược mà các ngân hàng và doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) áp dụng để phân phối sản phẩm bảo hiểm đến khách hàng ngân hàng Chiến lược này kết hợp khả năng phát triển sản phẩm và văn hóa bán hàng của DNBH với mạng lưới phân phối và cơ sở khách hàng rộng lớn của ngân hàng thương mại (NHTM), tạo ra sự hợp nhất dịch vụ hiệu quả.
Các mô hình bancassurance
Trong các thị trường bảo hiểm phát triển như Châu Âu, Bắc Mỹ và Châu Á Thái Bình Dương, việc xây dựng các mô hình phân phối bancassurance là rất quan trọng, bên cạnh việc xác định kênh phân phối Mỗi mô hình phải phục vụ tất cả các phân đoạn khách hàng, hoạt động như một đơn vị độc lập để đáp ứng nhu cầu tài chính của khách hàng, và tận dụng hiệu quả đội ngũ nhân viên bán hàng của ngân hàng để khai thác cơ hội bán hàng từ kênh phân phối Bancassurance có ba mô hình phân phối cơ bản.
- Mô hình thỏa thuận phân phối
- Mô hình liên doanh (còn gọi là mô hình chi phối)
- Mô hình sở hữu đơn nhất (còn gọi là mô hình độc quyền)
Trong đó mô hình thỏa thuận phân phối bao gồm hai hình thức: đại lý phân phối và liên minh chiến lược.
1.1.3.1 Mô hình thỏa thuận phân phối a) Đại lý phân phối Đại lý phân phối là hình thức cung cấp sản phẩm bảo hiểm đơn thuần trong đó các sản phẩm truyền thống của DNBH được bán bởi ngân hàng Trong mô hình này, một NHTM có thể có quan hệ đại lý phân phối với một hoặc nhiều DNBH, ngược lại, một DNBH cũng có thể đặt quan hệ đại lý với nhiều NHTM Ngân hàng sẽ hoạt động như một trung gian phân phối các sản phẩm bảo hiểm Đặc điểm của mô hình này là không có hoặc ít có sự chia sẻ dữ liệu khách hàng giữa ngân hàng và DNBH.
Mô hình đại lý phân phối có thể khái quát trong sơ đồ 1.1 dưới đây:
Mô hình đại lý phân phối, như thể hiện trong Sơ đồ 1.1, có ưu điểm nổi bật là sự đơn giản và rủi ro thấp cho ngân hàng Lợi ích chính mà ngân hàng thu được từ mô hình này là hoa hồng hoặc phí dựa trên doanh thu bảo hiểm Bên cạnh đó, việc thiết lập liên minh chiến lược cũng là một yếu tố quan trọng trong việc tối ưu hóa hiệu quả hoạt động.
Liên minh chiến lược là mô hình đại lý phân phối với mức độ cam kết cao hơn giữa ngân hàng và doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH), trong đó ngân hàng chỉ liên kết với một DNBH duy nhất và chia sẻ dữ liệu khách hàng Ngân hàng đầu tư và nắm giữ cổ phần tại DNBH, trong khi DNBH phát triển sản phẩm đặc thù và cam kết dịch vụ theo yêu cầu của khách hàng Mô hình này cho phép triển khai các sản phẩm bảo hiểm gắn liền với hình thức tín dụng của ngân hàng, giúp dễ dàng chấp nhận từ phía khách hàng.
Sơ đồ 1.2 Mô hình Liên minh chiến lược 1.1.3.2 Mô hình liên doanh
Mô hình liên doanh giữa ngân hàng và công ty bảo hiểm tạo ra một công ty bảo hiểm mới, được cấp phép hoạt động bởi cơ quan nhà nước Trong mô hình này, cả hai bên cùng sở hữu sản phẩm và khách hàng, chia sẻ dữ liệu và chịu trách nhiệm quản lý nguồn dữ liệu này Sự hợp tác này đảm bảo quyền lợi và trách nhiệm của cả ngân hàng và công ty bảo hiểm, mang lại lợi ích tối ưu cho tất cả các bên tham gia.
Mô hình bảo hiểm này được các nhà bảo hiểm quốc tế ưa chuộng nhờ vào mức độ cam kết và khả năng kiểm soát các hoạt động bảo hiểm Ngân hàng sẽ phải đối mặt với một số rủi ro bảo hiểm, nhưng đổi lại, họ sẽ nhận được lợi nhuận chia sẻ lớn hơn từ hoạt động kinh doanh bảo hiểm Do đó, để thành công, mô hình này yêu cầu sự cam kết mạnh mẽ và lâu dài từ cả hai bên trong việc xây dựng chiến lược phân phối sản phẩm cũng như đầu tư vào cơ sở vật chất và nhân lực.
Mô hình này đuợc thể hiện trong sơ đồ sau:
Mô hình sở hữu đơn nhất là hình thức hợp tác cao nhất giữa ngân hàng và doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH), trong đó cả hai cùng thuộc một tập đoàn tài chính hoặc sở hữu lẫn nhau Mô hình này cho phép ngân hàng cung cấp dịch vụ tài chính trọn gói cho khách hàng, tối đa hóa lợi ích bằng cách kết hợp đầy đủ các sản phẩm ngân hàng và bảo hiểm Một trong những ưu điểm nổi bật của mô hình này là khả năng chia sẻ thông tin giữa ngân hàng và DNBH, giúp giảm thiểu rủi ro cho các bên liên quan Khi ngân hàng mẹ có hợp đồng tín dụng rủi ro, họ có thể yêu cầu khách hàng mua bảo hiểm cho khoản tín dụng đó hoặc tài sản hình thành từ vốn vay Đồng thời, DNBH con cũng được hỗ trợ từ ngân hàng mẹ, giảm lo lắng về tình trạng phá sản trong bối cảnh huy động vốn khó khăn.
Mô hình này gặp phải nhược điểm lớn là hiện tượng độc quyền nhóm, khiến khách hàng buộc phải sử dụng sản phẩm bảo hiểm từ công ty bảo hiểm con mà không có quyền thương lượng về phí Mặc dù đây có thể là cơ hội để ngân hàng và công ty bảo hiểm tạo ra lợi nhuận, nhưng điều này lại không mang lại lợi ích cho khách hàng.
Để bancassurance thành công, cần có chiến lược và định hướng phát triển rõ ràng Ngân hàng thương mại và doanh nghiệp bảo hiểm cần thống nhất xây dựng chiến lược và lộ trình triển khai, đồng thời đầu tư nghiên cứu phát triển mô hình phân phối phù hợp với điều kiện của mỗi bên và thị trường Mỗi mô hình phân phối mang lại hiệu quả khác nhau, nhưng việc lựa chọn mô hình nào phụ thuộc vào sự tương thích với cơ sở khách hàng của ngân hàng và mục tiêu của công ty bảo hiểm.
1.2 PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ BẢO HIỂM LIÊN KẾT NGÂN HÀNG CỦA
Phát triển hoạt động bancassurance là quá trình mở rộng các dịch vụ và sản phẩm nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng Điều này bao gồm việc nâng cao chất lượng phục vụ, tăng quy mô cung cấp dịch vụ bảo hiểm qua ngân hàng và đa dạng hóa các loại hình sản phẩm Đặc biệt, việc phát triển sự đa dạng trong danh mục và chủng loại sản phẩm bancassurance là yếu tố quan trọng để hoàn thiện và triển khai hiệu quả dịch vụ này.
Sự thay đổi danh mục sản phẩm gắn liền với sự phát triển sản phẩm theo nhiều huớng khác nhau:
Để nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường, doanh nghiệp cần hoàn thiện các sản phẩm hiện có và phát triển sản phẩm theo chiều sâu, nhằm đáp ứng tốt hơn yêu cầu ngày càng cao của khách hàng.
Phát triển sản phẩm mới tương đối là khi một doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) hoặc ngân hàng giới thiệu sản phẩm đầu tiên ra thị trường, mặc dù sản phẩm này không hoàn toàn mới so với các DNBH hay ngân hàng khác Để thu hút sự quan tâm của khách hàng, sản phẩm dịch vụ này cần có những ưu việt nổi bật, khắc phục các hạn chế còn tồn tại ở các sản phẩm khác trên thị trường.
Phát triển sản phẩm mới và loại bỏ các sản phẩm không sinh lời là chiến lược quan trọng cho doanh nghiệp, nhằm giới thiệu sản phẩm mới lần đầu tiên đến tay người tiêu dùng và đa dạng hóa danh mục dịch vụ Điều này không chỉ giúp đáp ứng nhu cầu của nhiều đối tượng khách hàng khác nhau mà còn thúc đẩy sự phát triển quy mô của hoạt động bancassurance, tạo ra cơ hội tăng trưởng bền vững cho doanh nghiệp.
Ngân hàng, với vai trò là một định chế tài chính quan trọng, có ảnh hưởng sâu rộng đến các hoạt động kinh tế và đáp ứng đa dạng nhu cầu tài chính của khách hàng Quy mô và hiệu quả hoạt động của mạng lưới ngân hàng sẽ góp phần tích cực vào sự phát triển của dịch vụ bancassurance.
Quy mô khách hàng sử dụng dịch vụ Bancassurance đang gia tăng nhanh chóng nhờ vào uy tín của ngân hàng, nơi khách hàng cảm thấy tin tưởng hơn khi mua bảo hiểm Các ngân hàng đã có kinh nghiệm trong việc lưu trữ và quản lý thông tin khách hàng, giúp họ nắm vững tình hình tài chính của từng cá nhân Điều này làm cho dịch vụ tư vấn mua bảo hiểm từ kênh bancassurance trở nên đáng tin cậy, đảm bảo rằng các sản phẩm bảo hiểm phù hợp với nhu cầu của khách hàng.
Bancassurance với sự phát triển của các ngân hàng thương mại
Bancassurance đang trở thành mô hình bán bảo hiểm phổ biến và cạnh tranh mạnh mẽ Mặc dù mỗi ngân hàng có chiến lược phát triển riêng, nhưng việc triển khai hoạt động bancassurance mang lại cho ngân hàng cả lợi ích kinh tế và phi kinh tế.
Phát triển hoạt động bancassurance mang lại nguồn thu nhập mới cho ngân hàng thương mại thông qua hoa hồng bảo hiểm Bên cạnh đó, việc kết hợp bán sản phẩm bảo hiểm với dịch vụ cho vay tín dụng giúp ngân hàng giảm thiểu rủi ro không thu hồi được nợ khi khách hàng gặp phải sự cố.
Phát triển hoạt động bancassurance giúp các ngân hàng thương mại (NHTM) đa dạng hóa sản phẩm mà không cần tăng vốn theo rủi ro như các sản phẩm ngân hàng truyền thống Điều này không chỉ nâng cao năng lực cạnh tranh mà còn tăng cường khả năng giữ chân khách hàng cũ, thu hút khách hàng mới và tạo sự khác biệt với các NHTM khác.
Hoạt động dịch vụ bancassurance không chỉ giúp ngân hàng thương mại (NHTM) cung cấp sản phẩm bảo hiểm mà còn tạo ra nguồn vốn huy động từ việc thu phí bảo hiểm từ khách hàng Các thỏa thuận hợp tác giữa ngân hàng và doanh nghiệp bảo hiểm thường bao gồm điều khoản về đầu tư tiền hoặc phí bảo hiểm được chuyển vào ngân hàng, từ đó gia tăng khả năng tài chính cho NHTM.
Bancassurance đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao thương hiệu ngân hàng thông qua việc hợp tác với các doanh nghiệp bảo hiểm lớn Các doanh nghiệp bảo hiểm được lựa chọn trong các liên kết bancassurance thường là những công ty có uy tín, thương hiệu mạnh và mạng lưới phân phối rộng rãi.
Vào thứ năm, để tiết kiệm chi phí hoạt động, doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) có thể tiếp cận lượng khách hàng lớn và bán sản phẩm bảo hiểm thông qua mạng lưới phân phối của ngân hàng mà không cần xây dựng hệ thống chi nhánh Điều này giúp DNBH giảm chi phí đào tạo nhân viên bảo hiểm, kiểm soát doanh nghiệp tốt hơn với chi phí thấp hơn và tăng lượng khách hàng mua bảo hiểm, đồng thời tối ưu hóa chi phí hoạt động so với việc sử dụng kênh phân phối truyền thống như đại lý hay môi giới bảo hiểm.
Khách hàng sẽ được hưởng lợi trực tiếp từ dịch vụ tài chính trọn gói qua một cửa, với chi phí đóng bảo hiểm thấp hơn.
DNBH giúp khách hàng tiết kiệm chi phí và nâng cao sự tiện lợi trong quản lý tài sản Khách hàng có khả năng quản lý rủi ro tốt hơn và sử dụng tài sản một cách hiệu quả hơn Bên cạnh đó, họ còn có cơ hội nhận thêm các dịch vụ gia tăng và hưởng lợi từ chính sách ưu đãi thuế của nhà nước.
Vào thứ bảy, xu hướng phi trung gian hóa trong lĩnh vực ngân hàng và bảo hiểm đã thúc đẩy sự phát triển của bancassurance Mô hình bancassurance giúp giảm bớt sự phụ thuộc của các công ty bảo hiểm vào lực lượng đại lý và môi giới, tạo ra một kênh phân phối hiệu quả hơn.
Chính sách tự do hóa tài chính đã tạo điều kiện cho sự giao thoa giữa ngân hàng và bảo hiểm, đồng thời xu hướng toàn cầu hóa cũng góp phần thúc đẩy sự phát triển của bancassurance.
Việc ngân hàng thương mại (NHTM) kết hợp bán sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ với các dịch vụ ngân hàng truyền thống không chỉ mang lại doanh thu bổ sung từ cùng một khách hàng mà còn tối ưu hóa kênh phân phối và tăng cường mối quan hệ với khách hàng thông qua một đại diện duy nhất.
Phát triển dịch vụ bancassurance mang lại lợi ích đáng kể cho ngân hàng, doanh nghiệp bảo hiểm và khách hàng Trong bối cảnh hội nhập hiện nay, bancassurance trở thành xu hướng tất yếu, mang lại nhiều lợi thế cho ngân hàng thương mại Tuy nhiên, thành công của hoạt động này phụ thuộc vào sự kết hợp hiệu quả giữa sản phẩm, kênh phân phối và sự hợp tác chặt chẽ với công ty bảo hiểm Những lợi ích thiết thực của dịch vụ này được tóm tắt trong bảng 1.1, bao gồm việc giảm sự phụ thuộc vào lãi suất và tối ưu hóa dữ liệu khách hàng của ngân hàng.
Mở rộng danh mục khách hàng tiềm năng
Giảm sự phụ thuộc vào đại lý, nguời môi giới
Thanh toán phí đơn giản Đa dạng về sản phâm, dịch vụ để tăng lòng trung thành của khách hàng
Tăng hiệu quả phát triển sản phẩm mới trong hợp tác với ngân hàng
Mua sản phẩm với giá thấp hơn
Tính liên tục của hoạt động với vòng quay của các sản phẩm, dịch vụ
Thâm nhập nhanh chóng vào các thị trường mới mà không cần thiết lập mạng lưới phân phối, đồng thời nhận được thông tin và dịch vụ bổ sung từ ngân hàng đáng tin cậy.
Tiếp cận đuợc nguồn tài chính của DNBH
Giảm chi phí cho sự tăng truởng và phát triển của doanh nghiệp
Mua nhiều sản phẩm dịch vụ tại 1 nơi (kết hợp
NH và dịch vụ bảo hiểm)
Bảng 1.1: Lợi ích của hoạt động dịch vụ bancassurance
Các sản phẩm của bancassurance
Đa dạng hóa sản phẩm và dịch vụ của các ngân hàng thương mại sẽ giúp giảm thiểu rủi ro hệ thống Những sản phẩm phù hợp với nhu cầu của người tiêu dùng không chỉ nâng cao trải nghiệm khách hàng mà còn xây dựng mối quan hệ bền vững giữa khách hàng và ngân hàng.
Hệ thống bancassurance đóng vai trò quan trọng trong việc đa dạng hóa nguồn thu nhập, mang lại sự ổn định và an toàn cho các ngân hàng thương mại (NHTM) và doanh nghiệp Điều này không chỉ giúp nâng cao khả năng tài chính mà còn hướng tới sự phát triển bền vững trong tương lai.
Với sự phát triển của thị trường, sản phẩm bancassurance ngày càng được thiết kế để phù hợp với nhu cầu và điều kiện thực tế Các sản phẩm này được chia thành hai nhóm chính: sản phẩm truyền thống và sản phẩm tích hợp với dịch vụ ngân hàng.
1.2.2.1 Sản phẩm bảo hiểm truyền thống a) Sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ
Sản phẩm Bancassurance phi nhân thọ là một hình thức bảo hiểm mà khách hàng sẽ nhận được cam kết chi trả từ doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) khi gặp phải tổn thất về vật chất hoặc con người Các rủi ro có thể bao gồm thiệt hại tài chính, hỏa hoạn, lũ lụt, bão, động đất và trộm cắp Đây là công cụ hữu hiệu giúp giảm thiểu tối đa hậu quả từ những sự kiện không mong muốn.
Bancassurance là hình thức phân phối bảo hiểm phổ biến, thường được triển khai qua các mô hình đại lý hoặc liên minh chiến lược Sản phẩm bảo hiểm trong bancassurance được chia thành hai nhóm chính: sản phẩm bán lẻ và sản phẩm dành cho doanh nghiệp.
Các sản phẩm bán lẻ bao gồm:
- Bảo hiểm xe cơ giới;
- Bảo hiểm y tế cá nhân;
- Bảo hiểm tai nạn con người cá nhân;
Ngân hàng thường giới thiệu và khai thác các sản phẩm bảo hiểm cho doanh nghiệp, tùy thuộc vào mức độ phức tạp trong việc đánh giá rủi ro Các sản phẩm bảo hiểm này được thiết kế để đáp ứng nhu cầu bảo vệ tài chính của doanh nghiệp trước những rủi ro tiềm ẩn.
- Bảo hiểm kĩ thuật: bảo hiểm xây dựng lắp đặt, bảo hiểm máy móc, bảo hiểm thiết bị điện tử
- Bảo hiểm mọi rủi ro tài sản;
- Bảo hiểm hàng hóa, bảo hiểm tàu biển;
- Bảo hiểm tai nạn con người nhóm;
- Các sản phẩm bảo hiểm khác. b) Sản phẩm bảo hiểm nhân thọ
BHNT, hay bảo hiểm nhân thọ, là hình thức phân phối qua kênh bancassurance chiếm tỉ trọng cao nhất trong ngành bảo hiểm Sản phẩm bảo hiểm này nhằm bảo vệ tính mạng và tuổi thọ của con người, cung cấp khoản tiền bồi thường cho người được bảo hiểm khi hết thời hạn bảo hiểm hoặc trong trường hợp họ bị chết hoặc gặp thương tật toàn bộ vĩnh viễn Hiện nay, thị trường có nhiều sản phẩm BHNT đa dạng để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
- Bảo hiểm nhân thọ hỗn hợp;
Bảo hiểm nhân thọ trọn đời bao gồm các sản phẩm bảo hiểm nhân thọ truyền thống và những sản phẩm hiện đại như bảo hiểm liên kết đơn vị và bảo hiểm biến đổi.
- Các chương trình bảo hiểm hưu trí tự nguyện;
- Sản phẩm bảo hiểm chăm sóc sức khỏe và chi phí y tế;
- Bảo hiểm bệnh hiểm nghèo;
- Bảo hiểm thương tật toàn bộ vĩnh viễn;
- Bảo hiểm tai nạn và ốm đau;
- Bảo hiểm chi phí nằm viện và phẫu thuật;
1.2.2.2 Sản phẩm bảo hiểm tích hợp
Các sản phẩm bảo hiểm tích hợp là những sản phẩm chủ yếu trong lĩnh vực bancassurance, được thiết kế đặc biệt cho kênh phân phối này Chúng thường được bán kèm với các sản phẩm ngân hàng hoặc xem như một phần của sản phẩm ngân hàng Một trong số đó là bảo hiểm tín dụng.
Bảo hiểm tín dụng là sản phẩm bảo hiểm đi kèm với các khoản vay mà ngân hàng cung cấp, bao gồm cả vay có tài sản thế chấp và vay tín chấp Sản phẩm này giúp người vay có khả năng trả nợ ngân hàng khi gặp rủi ro bất ngờ, từ đó giảm bớt gánh nặng nợ cho gia đình và ngăn chặn việc thanh lý tài sản trong trường hợp xảy ra sự cố.
Bảo hiểm khoản vay là khoản chi phí mà khách hàng trả để bảo vệ gói vay tại ngân hàng thương mại Đặc biệt đối với vay tín chấp, loại hình vay không có tài sản đảm bảo, rủi ro cao khiến các ngân hàng cần có biện pháp an toàn cho khoản vay Khi khách hàng mua bảo hiểm, nếu gặp rủi ro ngoài ý muốn sau khi vay, công ty bảo hiểm sẽ đứng ra thanh toán nợ cho khách hàng.
Quyền lợi bảo hiểm này nhằm thu hút khách hàng gửi tiền vào ngân hàng, áp dụng cho mọi loại tài khoản tiền gửi nhưng thường yêu cầu mức tiền gửi tối thiểu Mức trách nhiệm bảo hiểm thường phụ thuộc vào các yếu tố như phí và đánh giá rủi ro.
Phát triển kênh phân phối bancassurance
Trong lĩnh vực bancassurance, các doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) và ngân hàng thương mại (NHTM) áp dụng nhiều kênh phân phối khác nhau để phục vụ các thị trường và đối tượng khách hàng đa dạng Việc chỉ sử dụng một kênh phân phối đơn lẻ sẽ hạn chế hiệu quả kinh doanh, do đó, các đơn vị tham gia vào hoạt động bancassurance thường kết hợp cả kênh phân phối truyền thống và hiện đại để tối ưu hóa kết quả.
Ngân hàng phân phối sản phẩm bảo hiểm qua các phòng giao dịch bằng cách ký hợp đồng đại lý với doanh nghiệp bảo hiểm, trong đó các chi nhánh ngân hàng trở thành điểm bán hàng trực tiếp Nhân viên ngân hàng tại quầy giao dịch là những người đại diện tiếp xúc trực tiếp với khách hàng, giúp giới thiệu các sản phẩm bảo hiểm cùng với các sản phẩm tiền gửi Mặc dù họ thường bán các sản phẩm bảo hiểm đơn giản, hiệu quả bán hàng vẫn chưa cao do thời gian bán hàng bị giới hạn trong giờ làm việc của ngân hàng và họ phải đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ khác.
Phân phối trực tiếp là phương thức cho phép khách hàng ngân hàng mua sản phẩm bảo hiểm trực tiếp từ doanh nghiệp thông qua thư hoặc điện thoại, dựa trên phản hồi từ quảng cáo trên truyền thông Phương thức này thích hợp cho việc phân phối các sản phẩm trọn gói đơn giản, dễ hiểu, giúp khách hàng nắm bắt thông tin một cách nhanh chóng.
Phân phối trực tuyến qua Internet đã trở thành một phương thức hiệu quả cho các dịch vụ ngân hàng, đồng thời mang lại lợi nhuận cao Hiện nay, Internet không chỉ là kênh giao dịch ngân hàng mà còn là công cụ hữu hiệu để bán sản phẩm bảo hiểm Các ngân hàng thương mại đã phát triển các trang web tương tác, cung cấp thông tin phong phú và tích hợp nhiều tính năng mới, nhằm khai thác dữ liệu cá nhân của khách hàng và chia sẻ với các doanh nghiệp bảo hiểm để thúc đẩy việc bán sản phẩm.
Môi giới điện tử (E-brokerage) mang lại lợi thế lớn với quy mô hoạt động rộng rãi và uy tín cao, giúp phân phối sản phẩm bảo hiểm một cách dễ dàng nhờ sự hỗ trợ của Internet Các ngân hàng có thể tự mở hoặc thuê môi giới điện tử để bán các sản phẩm bảo hiểm từ nhiều doanh nghiệp bảo hiểm khác nhau Sự dỡ bỏ các rào cản pháp lý trên toàn cầu đang tạo điều kiện cho bancassurance phát triển, thúc đẩy việc sử dụng môi giới điện tử ngày càng phổ biến hơn.
Các chỉ tiêu đánh giá mức độ phát triển hoạt động bancassurance tại ngân hàng thương mại
1.2.4.1 Nhóm chỉ tiêu định lượng
Doanh thu phí bảo hiểm từ kênh bancassurance là chỉ tiêu quan trọng phản ánh quy mô thị trường mà kênh này đạt được Sự tăng trưởng doanh thu theo thời gian không chỉ cho thấy kết quả hoạt động của kênh phân phối mà còn phản ánh hiệu quả và sự phát triển của nó Do đó, doanh thu tăng lên chứng tỏ rằng hoạt động của kênh phân phối đang được cải thiện và phát triển tích cực.
Doanh thu phí gốc: Tổng số tiền thu về phí bảo hiểm gốc từ các hợp đồng đuợc ký kết với nguời đuợc bảo hiểm trong kỳ báo cáo.
Tăng trưởng doanh thu phí trong hoạt động bancassurance được tính toán bằng cách lấy chênh lệch doanh thu phí giữa năm nghiệp vụ và năm báo cáo, sau đó chia cho doanh thu phí của kênh bancassurance trong năm báo cáo.
Tăng trưởng doanh thu phi (%) = -
Doanh thu phí kênh phân phối bancassurance là một chỉ tiêu quan trọng để đánh giá sự phát triển của kênh này Chỉ tiêu này không chỉ giúp tính toán mức tăng trưởng doanh thu phí của doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) mà còn phản ánh sự phát triển và vị trí của doanh nghiệp trên thị trường Tăng trưởng doanh thu phí trong năm là dấu hiệu cho thấy vai trò và sự ảnh hưởng của DNBH trong ngành.
Hoa hồng phí kênh bancassurance là chỉ tiêu quan trọng phản ánh quyền lợi mà hình thức này mang lại cho ngân hàng Mức hoa hồng cao cho thấy hoạt động bancassurance đang phát triển mạnh mẽ và đạt hiệu quả tốt Ngoài ra, hoa hồng phí cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sự liên kết giữa ngân hàng và doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) nhằm phát triển hoạt động bancassurance.
Hoa hồng phí = Doanh thu phí bảo hiểm x Tỷ lệ hoa hồng phí (%)
- Số hợp đồng khai thác mới
Chỉ tiêu số hợp đồng khai thác mới thể hiện quy mô lượng khách hàng mới trong năm, đồng thời phản ánh nhu cầu bảo hiểm thực tế dựa trên số lượng hợp đồng bảo hiểm được phát sinh trong năm.
- Số luợng sản phẩm bancassurance
Tiêu chí số luợng sản phẩm dịch vụ bancassurance thể hiện ở tính đa dạng, phong phú các sản phẩm, đáp ứng các nhu cầu đa dạng của thị truờng.
Sản phẩm bancassurance có thể phân loại thành hai nhóm chính: sản phẩm truyền thống và sản phẩm tích hợp Ngân hàng có danh mục sản phẩm phong phú sẽ đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng, từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh và chiếm lĩnh thị phần Bên cạnh các sản phẩm bảo hiểm độc lập, ngân hàng và doanh nghiệp bảo hiểm nên nghiên cứu và phát triển các sản phẩm kết hợp với dịch vụ cho vay hoặc huy động, nhằm tăng sức hấp dẫn đối với khách hàng.
Số lượng khách hàng và thị phần là yếu tố then chốt đánh giá sự thành công của dịch vụ bancassurance Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt, các ngân hàng cần liên tục đổi mới và nâng cao vị thế để xây dựng thương hiệu bền vững và mở rộng thị phần Bằng cách cung cấp dịch vụ khách hàng xuất sắc, sản phẩm đa dạng và giá cả cạnh tranh, ngân hàng có thể thu hút nhiều khách hàng mới, từ đó góp phần vào việc mở rộng thị trường.
- Hệ thống chi nhánh và kênh phân phối
Việc mở rộng hệ thống chi nhánh và kênh phân phối từ nông thôn đến thành thị không chỉ thể hiện tiềm lực của ngân hàng mà còn là phương thức quảng bá hình ảnh hiệu quả Trong bối cảnh công nghệ phát triển nhanh chóng, các ngân hàng thương mại (NHTM) không chỉ dựa vào chi nhánh và phòng giao dịch truyền thống mà còn mở rộng mạng lưới phân phối điện tử qua Internet Banking và Phone Banking Điều này giúp NHTM tiếp cận đông đảo khách hàng và gia tăng cơ hội phát triển thị phần.
1.2.4.2 Nhóm chỉ tiêu định tính
- Uy tín và thương hiệu của ngân hàng
Uy tín và thương hiệu ngân hàng là tài sản vô hình nhưng có giá trị lớn trong việc xây dựng hình ảnh của ngân hàng thương mại Ngân hàng có thương hiệu uy tín và lịch sử hoạt động ổn định sẽ là lựa chọn hàng đầu của khách hàng, đặc biệt trong lĩnh vực nhạy cảm như bảo hiểm ngân hàng Sự trung thành thương hiệu giúp ngân hàng duy trì lượng khách hàng cũ và ảnh hưởng tích cực đến sự hài lòng của họ Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt, việc giữ vững uy tín và thương hiệu ngân hàng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết, bởi khách hàng thường ưu tiên lựa chọn sản phẩm từ thương hiệu quen thuộc và đáng tin cậy Một ngân hàng có thương hiệu mạnh không chỉ tạo sự an tâm cho khách hàng mà còn thu hút thêm khách hàng mới.
- Chất lượng hoạt động dịch vụ bancassurance
Mức độ đáp ứng nhu cầu của khách hàng trong dịch vụ bancassurance tại ngân hàng thể hiện qua sự hài lòng và khả năng thỏa mãn của họ Khi chất lượng dịch vụ được cải thiện và đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng, họ sẽ có xu hướng gắn bó lâu dài với ngân hàng thương mại Những phản hồi tích cực từ khách hàng không chỉ gia tăng lượng khách hàng mới mà còn đóng góp vào nguồn thu nhập ổn định cho ngân hàng.
1.3 CÁC NHÂN TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ BẢO HIỂM LIÊN KẾT NGÂN HÀNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
1.3.1 Các nhân tố khách quan
- Điều kiện kinh tế - xã hội
Thị trường tài chính của một quốc gia luôn phản ánh điều kiện kinh tế - xã hội, với sự phát triển kinh tế đi kèm là nâng cao mức sống và thu nhập của người dân Bancassurance, dịch vụ kết hợp giữa ngân hàng và bảo hiểm, phát triển mạnh mẽ khi nền kinh tế và thị trường tài chính ổn định Người dân có hiểu biết cao về tài chính và thu nhập cao đòi hỏi dịch vụ tài chính hoàn hảo, khiến việc phát triển bancassurance trở thành giải pháp cạnh tranh hiệu quả cho ngân hàng và công ty bảo hiểm Kinh tế phát triển cũng kéo theo thu nhập bình quân đầu người tăng, từ đó làm gia tăng nhu cầu bảo vệ và phòng ngừa rủi ro Tại các nước phát triển, người dân có thu nhập cao thường ưa chuộng các sản phẩm bảo hiểm, góp phần vào sự phát triển của ngành bảo hiểm và bancassurance.
Môi trường pháp lý là yếu tố quyết định trong việc triển khai bancassurance Kinh nghiệm từ các quốc gia thành công cho thấy rằng quy định pháp lý có ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động này Các quốc gia với ít rào cản gia nhập cho các doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) thường chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của bancassurance Ngoài ra, một số chính phủ còn cho phép sự tham gia của bảo hiểm nước ngoài, góp phần thúc đẩy thị trường này.