Lời giới thiệu
Cơ sở lí luận
Lịch sử là một bộ môn khoa học nghiên cứu về quá khứ, đặc biệt là các sự kiện liên quan đến con người và xã hội Nó bao trùm mọi lĩnh vực trong xã hội, do đó khó có thể định nghĩa một cách chính xác và đầy đủ Nhiều nhà nghiên cứu đã đưa ra các định nghĩa khác nhau về lịch sử, phản ánh tính đa diện của nó.
Tiến sĩ Sue Peabody, một nhà sử học và giáo sư tại Đại học bang Washington Vancouver, đã định nghĩa lịch sử là câu chuyện mà chúng ta kể về bản thân mình.
Hứng thú học tập là gì?
Hứng thú là một thuộc tính tâm lý quan trọng, ảnh hưởng sâu sắc đến học tập và làm việc Theo M Gorki, thiên tài phát triển từ tình yêu công việc, cho thấy hứng thú kết hợp với tự giác tạo nên tính tích cực trong nhận thức Điều này không chỉ giúp học sinh đạt kết quả cao mà còn khơi dậy nguồn sáng tạo tiềm ẩn trong mỗi người.
Vai trò của môn Lịch sử:
Lịch sử hoài thai chân lý có sức mạnh vượt thời gian, làm lu mờ những điều cũ kỹ Nó không chỉ là di sản của quá khứ mà còn phản ánh hiện tại, đồng thời là bài học quý giá cho các thế hệ tương lai.
Cicero, nhà triết học La Mã, đã từng nói rằng "Lịch sử là bằng chứng của thời đại, ngọn lửa của chân lý, sinh mệnh của ký ức, thầy giáo của cuộc sống và sứ giả của cổ nhân." Câu danh ngôn này nhấn mạnh tầm quan trọng của lịch sử trong việc ghi lại và truyền tải những bài học quý giá từ quá khứ, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về hiện tại và định hình tương lai.
Môn Lịch sử đóng vai trò quan trọng trong giáo dục và giáo dưỡng học sinh, giúp nuôi dưỡng tâm hồn của các em Trong bối cảnh Việt Nam hội nhập với thế giới, việc hiểu rõ cội nguồn dân tộc trở nên cần thiết cho mỗi công dân và chủ nhân tương lai của đất nước.
1 download by : skknchat@gmail.com lịch sử nhân loại, có tinh thần dân tộc để vững bước vào tương lai, để hội nhập mà không bị “hoà tan”…
Dạy và học môn Lịch sử đóng vai trò quan trọng trong giáo dục, đặc biệt cần được đổi mới khi chương trình giáo dục phổ thông mới được triển khai.
Chương trình giáo dục phổ thông mới được Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố vào ngày 27/12/2018, bao gồm 7 môn học và hoạt động giáo dục bắt buộc cho cấp THPT: Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ 1, Giáo dục thể chất, Giáo dục quốc phòng và an ninh, Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp, và nội dung giáo dục địa phương Học sinh có thể chọn 2 môn tự chọn là Tiếng dân tộc thiểu số và Ngoại ngữ 2, cùng với 5 môn học từ 3 nhóm: Nhóm khoa học xã hội (Lịch sử, Địa lí, Giáo dục kinh tế và pháp luật), Nhóm khoa học tự nhiên (Vật lí, Hoá học, Sinh học), và Nhóm công nghệ và nghệ thuật (Công nghệ, Tin học, Nghệ thuật).
Chương trình GDPT mới được xây dựng theo Nghị quyết số 29-NQ/TW, nhằm hiện đại hóa và chuẩn hóa nội dung giáo dục, đảm bảo chất lượng và tích hợp cao cho các lớp học dưới Đồng thời, chương trình cũng hướng tới việc giảm số môn học bắt buộc, tăng cường các môn học, chủ đề và hoạt động giáo dục tự chọn, phù hợp với nhu cầu học tập của học sinh.
Chương trình giáo dục phổ thông mới hướng đến mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, chú trọng giáo dục lý tưởng, đạo đức và kỹ năng thực hành Việc lựa chọn và sắp xếp nội dung giáo dục cần đảm bảo tính tinh giản, gắn liền với thực tiễn, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực Chương trình này có nhiều điểm kế thừa và khác biệt so với chương trình giáo dục hiện hành, nhằm phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh.
Theo tinh thần của chương trình giáo dục phổ thông mới thì các môn học đều cần đổi mới, đổi mới trong chương trình, cách dạy, cách học…
Đổi mới giáo dục hiện nay là một nhiệm vụ cấp thiết được ngành giáo dục thực hiện cho tất cả các môn học, và điều này đang thu hút sự quan tâm của toàn xã hội.
Tại kì họp Quốc hội khóa X năm 2000, đã thông qua nghị quyết số 40/2000/QH10 về vấn đề đổi mới giáo dục phổ thông Tiếp đó, ngày 11/6/2001
2 download by : skknchat@gmail.com
Thủ tướng Chính phủ đã ban hành chỉ thị số 14/2001/CT-TTg nhằm cải cách giáo dục phổ thông, tập trung vào việc đổi mới phương pháp dạy và học Mục tiêu của chỉ thị là khuyến khích hoạt động tích cực của học sinh, tạo điều kiện cho các em tham gia chủ động vào quá trình học tập.
Môn Lịch sử cần được đổi mới trong việc dạy và học, bao gồm cải cách nội dung chương trình, sách giáo khoa, phương pháp giảng dạy của giáo viên và cách tiếp cận học tập của học sinh.
Vậy thì đổi mới trong cách dạy Lịch sử như thế nào?
Lịch sử là môn học nghiên cứu về quá khứ, nhưng chúng ta không thể trực tiếp trải nghiệm hay thực hiện thí nghiệm với lịch sử Do đó, việc xây dựng hình ảnh và tạo biểu tượng lịch sử là rất quan trọng trong giảng dạy Điều này giúp học sinh tiếp thu bài nhanh hơn và hiểu sâu sắc vấn đề thông qua phân tích và đánh giá các sự kiện lịch sử.
Để tạo biểu tượng lịch sử cho học sinh, giáo viên nên sử dụng các kênh hình như bản đồ, tranh ảnh và phim tư liệu trong giảng dạy Việc kết hợp lịch sử với các câu hỏi gợi mở và nêu vấn đề sẽ giúp học sinh dễ học, dễ nhớ và hiểu bài sâu sắc hơn, từ đó kích thích hứng thú học tập của các em.
Cơ sở thực tiễn
Học sinh phổ thông hiện nay ngày càng xa lạ với môn Lịch sử, điều này được thể hiện qua việc trong tháng 3/2014, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã quyết định đổi mới hình thức thi tốt nghiệp trung học phổ thông Theo đó, học sinh phải thi 4 môn, trong đó Ngữ văn và Toán là bắt buộc, còn 2 môn tự chọn Tuy nhiên, tỷ lệ học sinh chọn Lịch sử làm môn thi tốt nghiệp tại nhiều trường rất thấp, thậm chí không có học sinh nào lựa chọn.
Kết quả thi THPT quốc gia năm 2015 môn Lịch sử gây lo ngại khi có tới 442 điểm 0, cho thấy sự yếu kém trong kiến thức của học sinh Từ kỳ thi THPT Quốc gia năm 2017, Lịch sử đã trở thành môn thi bắt buộc trong tổ hợp Khoa học Xã hội (bao gồm Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân) cho những học sinh chọn thi khối này Tuy nhiên, kể từ khi áp dụng hình thức thi mới, kết quả thi môn Lịch sử vẫn chưa có sự cải thiện đáng kể.
3 download by : skknchat@gmail.com gia môn Lịch sử vẫn đáng “báo động”, chúng ta có thể theo dõi phổ điểm
THPTQG môn Lịch sử của ba kì thi THPTQG gần đây để thấy rõ hơn:
Phổ điểm thi môn Lịch sử kỳ thi THPT quốc gia năm 2017
Năm 2017, có 315.957 thí sinh đạt điểm dưới trung bình, chiếm 61,9% tổng số thí sinh, trong đó có 869 thí sinh bị điểm liệt (