TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Trong hoạt động kinh doanh ngân hàng, tín dụng được coi là "xương sống" của ngân hàng thương mại (NHTM), ảnh hưởng trực tiếp đến sự tồn tại và phát triển của ngân hàng Hoạt động này mang lại lợi nhuận chủ yếu nhưng cũng đi kèm với mức độ rủi ro lớn, chiếm phần lớn trong tổng rủi ro của ngân hàng Rủi ro là yếu tố không thể tránh khỏi, và mỗi ngân hàng phải đối mặt với nó Mối quan hệ giữa rủi ro và lợi nhuận kỳ vọng là tỷ lệ thuận; lợi nhuận kỳ vọng cao đồng nghĩa với rủi ro tiềm ẩn lớn Rủi ro tín dụng, đặc biệt trong cho vay doanh nghiệp, có thể gây tổn thất tài chính, làm giảm kết quả kinh doanh và ảnh hưởng đến uy tín của ngân hàng, thậm chí dẫn đến phá sản.
RRTD là rủi ro thường xuyên xảy ra, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng kinh doanh của các ngân hàng thương mại (NHTM) Việc phòng ngừa và hạn chế rủi ro không chỉ quan trọng đối với từng ngân hàng mà còn là yêu cầu thiết yếu của nền kinh tế, góp phần ổn định sự phát triển xã hội Do đó, quản trị rủi ro tín dụng (QTRRTD) là một nhiệm vụ không thể thiếu trong hoạt động của các NHTM Nhận thức rõ tầm quan trọng của QTRRTD, Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), một trong những NHTM lớn nhất Việt Nam, luôn chủ động cập nhật và áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế trong quản trị rủi ro tín dụng.
Xuất phát từ nhu cầu cấp thiết trong việc quản lý rủi ro tín dụng, tác giả quyết định nghiên cứu đề tài "Quản trị rủi ro tín dụng trong hoạt động cho vay doanh nghiệp tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển" Nghiên cứu này nhằm phân tích các phương pháp quản lý rủi ro hiệu quả, từ đó đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng cho vay và giảm thiểu tổn thất cho ngân hàng.
SV: Trần Phương Linh 1 Lớp: 19CLCNHB
Công tác quản trị rủi ro tín dụng (QTRRTD) đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của các ngân hàng thương mại (NHTM) Nhiều cá nhân và tổ chức, cả trong nước và quốc tế, đã tiến hành nghiên cứu sâu rộng về chủ đề này.
• Các nghiên cứu ở nước ngoài.
Nghiên cứu “Ảnh hưởng của quản trị rủi ro tín dụng đến hiệu quả tài chính của các ngân hàng thương mại Jordan” của Ali Sulienman Alshatti (2015) đã kiểm tra tác động của quản trị rủi ro tín dụng đối với kết quả kinh doanh của 13 ngân hàng thương mại tại Jordan trong giai đoạn 2005-2013 Kết quả nghiên cứu cho thấy việc cải thiện quản trị rủi ro tín dụng sẽ giúp các ngân hàng tăng cường lợi nhuận.
- Công trình nghiên cứu “Managing Creadit Risk: Beyond Basel 2” của KPMG
Công trình năm 2008 đã cung cấp cái nhìn tổng quan về quản trị rủi ro tín dụng (QTRRTD) hiện đại tại các ngân hàng thương mại (NHTM) áp dụng Basel 2 Bài viết đề cập đến các khía cạnh cơ bản của rủi ro tín dụng, hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ, và cách giải quyết các thách thức trong việc định giá tín dụng cho từng mức độ rủi ro Ngoài ra, nó cũng phân tích việc quản lý danh mục tín dụng thông qua nhiều mô hình lượng hóa rủi ro và ứng dụng các công cụ phái sinh Nhờ đó, người đọc có thể hiểu rõ hơn về các nội dung trong QTRRTD khi thực hiện Basel 2.
Công trình nghiên cứu “Measuring And Managing Credit Risk” của McGraw Hill (2004) nêu rõ những khái niệm cơ bản về RRTD, đồng thời trình bày các yêu cầu thiết yếu để đo lường RRTD một cách chính xác Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng đánh giá hiệu quả của năm mô hình đo lường danh mục đầu tư, từ đó cung cấp cái nhìn sâu sắc về quản lý rủi ro tín dụng.
- Cùng nhiều công trình nghiên cứu khác trên thế giới đề cập đến RRTD và QTRRTD tại Ngân hàng như: “Analyzing Banking Risk” của Hennie Greuning (1999);
The articles "Managing Bank Risk" by Morton Glantz (2002), "Retail Credit Risk Management" by Mario Anolli (2013), "Credit Risk Management" by Ken Brown and Peter Moles (2014), and "Measure Credit Risk In A Large Banking System" by Zin Zhang, Bernd Schwaab, and Andre Lucas (2014) explore various aspects of credit risk management, both traditional and modern These works cover essential topics such as the analysis and measurement of credit risk, credit scoring and rating, and quantitative risk modeling, providing a comprehensive understanding of the field.
SV: Trần Phương Linh Lớp: 19CLCNHB
Luận án Tiến sĩ kinh tế của Lê Thị Huyền Diệu trình bày những luận cứ khoa học về việc xác định mô hình quản lý rủi ro tín dụng tại hệ thống Ngân hàng Thương mại Việt Nam Nghiên cứu này không chỉ góp phần làm rõ các yếu tố ảnh hưởng đến rủi ro tín dụng mà còn đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý rủi ro trong bối cảnh phát triển kinh tế hiện nay.
Năm 2010, tác giả đã nghiên cứu thực trạng quản trị rủi ro tín dụng (RRTD) tại các ngân hàng thương mại ở Việt Nam, so sánh giữa trước và sau năm 2000 Nghiên cứu đánh giá việc áp dụng các mô hình quản trị rủi ro thông qua ba nội dung chính: mô hình tổ chức, mô hình đo lường và mô hình kiểm soát rủi ro Từ đó, tác giả đã đúc kết quy trình quản trị rủi ro tín dụng bao gồm các bước: nhận biết rủi ro, đo lường rủi ro, quản trị rủi ro, kiểm soát rủi ro và xử lý nợ.
Luận án Tiến sĩ kinh tế của Nguyễn Đức Tú (2012) tập trung vào quản lý rủi ro tín dụng (RRTD) tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam Tác giả trình bày cơ sở lý luận về RRTD và quản trị RRTD, đồng thời so sánh kinh nghiệm quản trị RRTD của các ngân hàng tại Hàn Quốc, Canada, Mỹ, Hà Lan và Thái Lan Nghiên cứu cũng phân tích thực trạng quản trị RRTD tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam trong giai đoạn 2008-2011, chỉ ra những kết quả tích cực cũng như các hạn chế còn tồn tại, và đề xuất phương án tăng cường quản trị RRTD cho ngân hàng.
Luận án Tiến sĩ kinh tế của Nguyễn Quang Hiện (2016) tập trung vào quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Quân đội Tác giả phân tích các lý thuyết về rủi ro tín dụng và quản trị rủi ro tín dụng, đồng thời khảo sát thực trạng quản trị rủi ro tín dụng tại các ngân hàng trên thế giới Bài viết đi sâu vào tình hình cụ thể của Ngân hàng TMCP Quân đội tại Việt Nam và đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro tín dụng tại ngân hàng này.
Nhiều nghiên cứu trong nước đã đóng góp quan trọng vào lĩnh vực quản trị rủi ro ngân hàng, bao gồm tác phẩm của Trần Đình Định (2008) về quản trị rủi ro theo chuẩn mực quốc tế và quy định Việt Nam, PGS.TS Nguyễn Đăng Đờn (2009) với nghiên cứu về quản trị ngân hàng thương mại hiện đại, và PGS.TS Nguyễn Văn Tiến (2010) về quản trị rủi ro trong kinh doanh ngân hàng Đặc biệt, nghiên cứu của Lê Thanh Tùng (2014) về hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ và ứng dụng trong quản trị rủi ro tín dụng theo Basel 2 cũng đã tạo ra những đóng góp đáng kể.
Các nghiên cứu đã đóng góp quan trọng vào việc xây dựng cơ sở lý luận về quản trị rủi ro tín dụng tại ngân hàng thương mại Tuy nhiên, do sự khác biệt về quy mô, tổ chức quản lý, khẩu vị rủi ro và chính sách rủi ro giữa các ngân hàng, không thể áp dụng một mô hình hay giải pháp chung để nâng cao chất lượng quản trị rủi ro tín dụng cho tất cả các ngân hàng thương mại.
Nhiều nghiên cứu hiện nay đã trở nên lạc hậu và không còn phù hợp với sự phát triển nhanh chóng của nền kinh tế toàn cầu, đặc biệt là tại Việt Nam.