Tính cấp thiết của đề tài khóa luận
Hoạt động đầu tư, đặc biệt là đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), đóng vai trò quyết định trong sự tăng trưởng và phát triển kinh tế của mỗi quốc gia, trong đó có Việt Nam Theo nghị quyết 103/NQ-CP ngày 29/08/2013, FDI đã góp phần quan trọng vào nền kinh tế Việt Nam, không chỉ mang lại nguồn vốn mà còn cung cấp công nghệ, kỹ năng quản lý và cơ hội tiếp cận thị trường Điều này tạo ra hàng triệu việc làm trực tiếp và gián tiếp, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam kỳ vọng FDI sẽ nâng cao trình độ công nghệ và kỹ năng lao động, khi mà các tập đoàn xuyên quốc gia sở hữu 80% các phát minh sáng chế toàn cầu Để công nghiệp hóa và hiện đại hóa nền kinh tế, Việt Nam cần ứng dụng khoa học - công nghệ tiên tiến, nhằm tạo ra đội ngũ lao động có trình độ chuyên môn cao và tác phong công nghiệp.
Hải Dương là tỉnh trung tâm của vùng đồng bằng sông Hồng, giáp ranh với 6 tỉnh thành, bao gồm Bắc Giang, Bắc Ninh, Hải Phòng, Quảng Ninh, Hưng Yên và Thái Bình Tỉnh cũng có nhiều tuyến giao thông quan trọng, như đường sắt Hà Nội-Hải Phòng và các quốc lộ, tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển và phát triển kinh tế.
Hải Dương, với nhiều tuyến đường cao tốc như Hà Nội - Hải Phòng và Nội Bài - Hạ Long, sở hữu lợi thế giao thông vượt trội Nằm giữa tam giác kinh tế Hà Nội-Hải Phòng-Quảng Ninh, tỉnh có tiềm năng lớn để phát triển các ngành công nghiệp và dịch vụ Tuy nhiên, mặc dù đã đạt được một số thành tựu, việc thu hút FDI của Hải Dương gần đây vẫn chưa đạt hiệu quả như kỳ vọng, chưa tương xứng với tiềm năng và chưa phát huy hết tiềm lực của tỉnh.
Vấn đề lý luận về thu hút vốn FDI bao gồm các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định đầu tư của nhà đầu tư nước ngoài Thực trạng thu hút FDI vào các khu công nghiệp tỉnh Hải Dương hiện nay đang gặp nhiều thách thức, bao gồm sự cạnh tranh gay gắt từ các địa phương khác và hạn chế về cơ sở hạ tầng Những tồn tại trong công tác thu hút FDI bao gồm quy trình thủ tục phức tạp và thiếu thông tin minh bạch cho nhà đầu tư Để cải thiện tình hình, cần đề xuất các giải pháp như nâng cao chất lượng hạ tầng, đơn giản hóa thủ tục hành chính và tăng cường hỗ trợ thông tin cho các nhà đầu tư.
Sinh viên đã chọn đề tài “Thu hút FDI vào các khu công nghiệp tỉnh Hải Dương” cho khóa luận tốt nghiệp nhằm phân tích lý thuyết và thực tiễn trong việc thu hút vốn FDI Mục tiêu là đưa ra cơ sở lý luận và thực tiễn hiệu quả, cùng với các giải pháp khoa học nhằm tăng cường thu hút đầu tư FDI vào các khu công nghiệp tại Hải Dương, đáp ứng nhu cầu phát triển của khu vực này.
Đối tượng, mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của khóa luận tập trung vào các vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến việc thu hút FDI vào các khu công nghiệp tại tỉnh Hải Dương Mục tiêu nghiên cứu nhằm phân tích và đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến sự thu hút đầu tư nước ngoài, từ đó đề xuất giải pháp cải thiện môi trường đầu tư tại địa phương.
Mục tiêu nghiên cứu của khóa luận là nghiên cứu, đề xuất giải pháp thu hút FDI vào các khu công nghiệp tỉnh Hải Dương. c Nhiệm vụ nghiên cứu
Với đối tượng và mục tiêu nghiên cứu đã nêu, tác giả xác định nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài khóa luận là:
+ Hệ thống hóa và làm rõ một số vấn đề lý luận về thu hút FDI vào các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh
+ Nghiên cứu và làm rõ thực trạng thu hút FDI vào các khu công nghiệp tỉnh Hải Dương
+ Nghiên cứu quan điểm, đề xuất giải pháp, kiến nghị thu hút FDI vào các khu công nghiệp tỉnh Hải Dương giai đoạn đến 2025 và những năm tiếp theo
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu đề tài khóa luận dựa trên phương pháp duy vật biện chứng và duy vật lịch sử, tập trung vào thực trạng đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tại Hải Dương Việc phân tích được thực hiện đồng bộ, phù hợp với hoàn cảnh và điều kiện cụ thể của từng giai đoạn Các giải pháp phát triển bền vững FDI được xem xét trong mối liên hệ chặt chẽ, không chỉ về không gian mà còn về thời gian, đồng thời được đặt trong bối cảnh chung của nền kinh tế và tình hình riêng của Hải Dương.
- Phương pháp nghiên cứu cụ thể
Khóa luận áp dụng phương pháp thống kê để phân tích thực trạng hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tại Hải Dương, đồng thời dự báo xu hướng tương lai Từ đó, bài viết rút ra những bài học kinh nghiệm và đề xuất các giải pháp nhằm phát triển bền vững, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn FDI, phù hợp với điều kiện và tình hình trong giai đoạn sắp tới.
Phương pháp phân tích tổng hợp được áp dụng để đánh giá mối liên hệ giữa đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và các thành phần kinh tế khác tại tỉnh Hải Dương Qua việc phân tích tình hình thực tế, bài viết sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về những ưu điểm và hạn chế trong hoạt động đầu tư nước ngoài, từ đó đưa ra những đánh giá khái quát và thực tế về tác động của FDI đối với sự phát triển kinh tế của tỉnh.
Phương pháp so sánh, đối chiếu sẽ được áp dụng để phân tích kết quả nghiên cứu từ các phương pháp trước đó Bằng cách so sánh dữ liệu FDI của Hải Dương với số liệu thống kê toàn quốc và các tỉnh thành có đặc điểm tương đồng, chúng ta sẽ xác định rõ mức độ thu hút FDI của Hải Dương.
Kết cấu khóa luận tốt nghiệp
Đề tài khóa luận được cấu trúc thành ba chương, bao gồm phần mở đầu, kết luận, danh mục bảng, hình, danh mục từ viết tắt và danh mục tài liệu tham khảo.
Chương 1: Một số vấn đề lý luận và kinh nghiệm thực tiễn về thu hút FDI vào các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh.
Chương 2: Phân tích và đánh giá thực trạng thu hút FDI vào các khu công nghiệp tỉnh Hải Dương.
Chương 3: Định hướng và giải pháp thu hút FDI vào các khu công nghiệp tỉnh HảiDương giai đoạn đến 2025 và những năm tiếp theo.
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ
MỘT SỐ KHÁI NIỆM
FDI, hay Đầu tư trực tiếp nước ngoài, là một kênh đầu tư quan trọng của các nhà đầu tư nước ngoài FDI xảy ra khi nhà đầu tư nước ngoài mua tài sản tại một quốc gia khác với mục đích quản lý và kiểm soát tài sản đó Quyền kiểm soát, tức là tham gia vào việc đưa ra các quyết định chiến lược và chính sách phát triển của công ty, là tiêu chí chính để phân biệt FDI với đầu tư chứng khoán.
Theo các tiêu chuẩn của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) được hiểu theo một khái niệm rộng hơn.
Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Đầu tư Trực tiếp Nước ngoài (FDI) nhằm mục tiêu đạt được lợi ích bền vững cho doanh nghiệp hoạt động tại một nền kinh tế khác so với nước của nhà đầu tư Mục đích chính của nhà đầu tư là giành quyền kiểm soát và quản lý thực sự doanh nghiệp.
Theo OECD, đầu tư trực tiếp nhằm thiết lập mối quan hệ kinh tế lâu dài với doanh nghiệp, đặc biệt là các khoản đầu tư có khả năng ảnh hưởng đến quản lý doanh nghiệp Các hình thức đầu tư bao gồm: (i) Thành lập hoặc mở rộng doanh nghiệp hoặc chi nhánh thuộc quyền quản lý của nhà đầu tư; (ii) Mua lại toàn bộ doanh nghiệp hiện có; (iii) Tham gia vào doanh nghiệp; (iv) Cấp tín dụng dài hạn trên 5 năm.
Định nghĩa này nhấn mạnh mục tiêu đạt được lợi ích lâu dài của nhà đầu tư trực tiếp thông qua doanh nghiệp nhận đầu tư tại nước khác Mục tiêu này yêu cầu một mối quan hệ bền vững giữa nhà đầu tư và doanh nghiệp, trong đó nhà đầu tư có ảnh hưởng đáng kể đến việc quản lý doanh nghiệp đó.
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) được định nghĩa bởi WTO là khi một nhà đầu tư từ một quốc gia (nước chủ đầu tư) sở hữu tài sản tại một quốc gia khác (nước thu hút đầu tư) và có quyền kiểm soát tài sản đó Quyền kiểm soát là yếu tố quan trọng để phân biệt FDI với các hình thức đầu tư khác.
Luật đầu tư năm 2005 tại Việt Nam đã định nghĩa các khái niệm như “đầu tư”, “đầu tư trực tiếp” và “đầu tư nước ngoài”, nhưng chưa đề cập đến khái niệm “đầu tư trực tiếp nước ngoài” (FDI) Tuy nhiên, từ những khái niệm này, có thể hiểu rằng FDI là hình thức đầu tư mà nhà đầu tư nước ngoài không chỉ bỏ vốn mà còn tham gia kiểm soát hoạt động đầu tư tại Việt Nam.
Việt Nam đầu tư và tham gia kiểm soát hoạt động đầu tư tại nước ngoài theo quy định của luật pháp hiện hành và các quy định liên quan khác.
FDI, hay Đầu tư trực tiếp nước ngoài, là hình thức đầu tư quốc tế trong đó nhà đầu tư từ một quốc gia bỏ vốn lớn để tham gia hoặc kiểm soát dự án tại quốc gia khác Đặc điểm nổi bật của FDI là sự chuyển giao vốn và công nghệ, tạo ra cơ hội phát triển kinh tế cho cả nhà đầu tư và quốc gia tiếp nhận.
Đầu tư trực tiếp nước ngoài không chỉ liên quan đến việc di chuyển vốn, mà còn bao gồm chuyển giao công nghệ, kiến thức và kinh nghiệm quản lý Điều này không chỉ làm tăng lượng tiền và tài sản cho nền kinh tế nước tiếp nhận đầu tư mà còn tạo ra thị trường mới cho cả bên đầu tư và bên nhận đầu tư.
Các chủ đầu tư cần đóng góp một khoản vốn tối thiểu theo quy định của từng quốc gia để có quyền tham gia trực tiếp vào việc điều phối và quản lý hoạt động sản xuất – kinh doanh.
Thứ hai, được tiến hành thông qua việc bỏ vốn thành lập các doanh nghiệp mới
Doanh nghiệp có thể mở rộng hoạt động thông qua nhiều hình thức như liên doanh hoặc sở hữu 100% vốn, ký kết hợp đồng hợp tác kinh doanh, mua lại các chi nhánh hoặc doanh nghiệp hiện có, cũng như mua cổ phiếu với tỷ lệ kiểm soát Ngoài ra, việc thực hiện các hoạt động hợp nhất và chuyển nhượng doanh nghiệp cũng là những phương án khả thi để tăng cường vị thế cạnh tranh trên thị trường.
Nhà đầu tư có quyền sở hữu hoàn toàn vốn đầu tư hoặc cùng sở hữu với tỷ lệ nhất định, đủ để tham gia quản lý trực tiếp hoạt động của doanh nghiệp.
Hoạt động đầu tư của tư nhân diễn ra trong bối cảnh thị trường toàn cầu, chịu sự chi phối của các quan hệ thị trường và ít bị ảnh hưởng bởi các yếu tố chính trị giữa các quốc gia Mục tiêu chính của các nhà đầu tư là tối đa hóa lợi nhuận.
Thứ năm, nhà đầu tư trực tiếp kiểm soát và điều hành quá trình vận động của dòng vốn đầu tư.
Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) bao gồm cả hoạt động đầu tư từ nước ngoài vào trong nước và đầu tư từ trong nước ra nước ngoài, phản ánh dòng vốn di chuyển vào và ra khỏi nền kinh tế của một quốc gia.
Thứ bảy, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài gắn với hoạt động kinh doanh quốc tế của các công ty xuyên quốc gia. c Phân loại
- Theo phương thức đầu tư
NGUYÊN LÝ CƠ BẢN THU HÚT FDI VÀO CÁC KHU CÔNG NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH
1.2.1 Mục tiêu thu hút FDI vào các khu công nghiệp a Phát triển kinh tế - xã hội địa phương
Thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) gắn với phát triển bền vững đã trở thành một mục tiêu quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam Số liệu thống kê cho thấy, tăng trưởng kinh tế có mối tương quan tích cực với tốc độ thu hút FDI hàng năm Vốn FDI đóng góp một tỷ trọng lớn trong tổng vốn đầu tư xã hội, giúp mở rộng quy mô sản xuất và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế địa phương Ngoài ra, FDI còn hỗ trợ gia tăng xuất khẩu, cải thiện cán cân thương mại và thúc đẩy tăng trưởng GDP Việc tiếp nhận công nghệ tiên tiến và phương pháp quản lý hiện đại từ FDI cũng kích thích sự phát triển của các ngành công nghiệp phụ trợ và doanh nghiệp trong nước.
Trong một số trường hợp, việc huy động vốn cho tăng trưởng có thể thực hiện được thông qua "chính sách thắt lưng buộc bụng", nhưng công nghệ và bí quyết quản lý thì không thể đạt được bằng cách này Để thu hút FDI từ các công ty đa quốc gia, nơi tiếp nhận đầu tư sẽ có cơ hội tiếp thu công nghệ và bí quyết quản lý đã được tích lũy qua nhiều năm Tuy nhiên, việc phổ biến các công nghệ và bí quyết này trên toàn quốc còn phụ thuộc vào năng lực tiếp thu của đất nước Tham gia vào mạng lưới sản xuất toàn cầu là một yếu tố quan trọng trong việc nâng cao khả năng cạnh tranh và phát triển kinh tế.
Khi thu hút FDI từ các công ty đa quốc gia, không chỉ các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài mà cả các doanh nghiệp trong nước có liên kết cũng tham gia vào quá trình phân công lao động Điều này tạo cơ hội cho khu vực tiếp nhận đầu tư tham gia vào mạng lưới sản xuất toàn cầu, từ đó thúc đẩy xuất khẩu Hơn nữa, việc thu hút FDI còn giúp tăng số lượng việc làm và nâng cao chất lượng đào tạo nhân công.
FDI nhằm mục đích khai thác chi phí sản xuất thấp, do đó, các xí nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thường thuê lao động địa phương, góp phần cải thiện thu nhập cho một bộ phận dân cư và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế địa phương Trong quá trình này, các xí nghiệp cũng cung cấp đào tạo kỹ năng nghề nghiệp mới mẻ cho người lao động, tạo ra đội ngũ lao động có tay nghề cao Ngoài lao động phổ thông, các chuyên gia địa phương cũng có cơ hội làm việc và được bồi dưỡng nghiệp vụ trong các công ty FDI.
1.2.2 Vai trò thu hút FDI vào các khu công nghiệp
Nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào các khu công nghiệp có vai trò như sau:
Nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào các khu công nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao năng lực sản xuất công nghiệp, và gia tăng tỷ trọng ngành công nghiệp, từ đó thúc đẩy tăng trưởng và phát triển nền kinh tế.
Cơ cấu kinh tế là tổng thể các mối quan hệ giữa các yếu tố trong nền kinh tế, và để phát triển bền vững, cần có một cơ cấu kinh tế hoàn thiện và hợp lý Việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế nhằm đạt được sự phát triển này không phải là điều dễ dàng, mà đòi hỏi sự tham gia của nhiều yếu tố, trong đó nguồn vốn đầu tư, đặc biệt là vốn đầu tư nước ngoài, đóng vai trò quyết định.
- Nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào các khu công nghiệp làm thay đổi:
Cơ cấu ngành kinh tế tại nơi tiếp nhận đầu tư đã chuyển biến mạnh mẽ từ sản xuất nông nghiệp sang sản xuất công nghiệp, và cuối cùng là phát triển sản xuất dịch vụ.
Ngành công nghiệp đang trải qua sự chuyển biến mạnh mẽ với việc thay đổi cơ cấu bên trong, từ năng suất thấp và công nghệ lạc hậu sang năng suất cao, ứng dụng công nghệ hiện đại Sự chuyển đổi này không chỉ giảm thiểu lao động mà còn nâng cao chất lượng và trình độ chuyên môn của người lao động.
Cơ cấu nội bộ của ngành công nghiệp sản xuất đang chuyển mình từ các lĩnh vực có hàm lượng công nghệ thấp sang những lĩnh vực áp dụng công nghệ cao và tiên tiến, với hàm lượng khoa học kỹ thuật cao Sự chuyển đổi này không chỉ nâng cao năng lực sản xuất của ngành mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững trong tương lai.
Nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào các khu công nghiệp không chỉ thúc đẩy chuyển giao công nghệ mà còn nâng cao trình độ khoa học của tỉnh, từ đó tạo động lực cho sự phát triển kinh tế bền vững.
Khoa học công nghệ là yếu tố then chốt thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và cải thiện chất lượng cuộc sống Đặc biệt, nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển khoa học công nghệ thông qua chuyển giao và phổ biến công nghệ Các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài mang công nghệ sản xuất tiên tiến vào địa phương, giúp nơi tiếp nhận có cơ hội tiếp cận và học hỏi Nhờ đó, năng lực sản xuất và năng suất lao động được nâng cao, cải thiện khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường quốc tế và sản phẩm ngoại nhập.
Nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đóng vai trò quan trọng trong việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, từ đó nâng cao tiềm lực kinh tế và thúc đẩy sự phát triển bền vững.
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) không chỉ chuyển giao công nghệ mà còn tác động tích cực đến tăng trưởng kinh tế thông qua việc nâng cao chất lượng thị trường lao động Các doanh nghiệp FDI thường tận dụng nguồn nhân công giá rẻ tại nước tiếp nhận, nhưng đồng thời cũng đầu tư thời gian và chi phí để đào tạo lao động có trình độ chuyên môn cao và kỹ năng quản lý Hệ quả là FDI tạo ra nhiều việc làm, giảm tỷ lệ thất nghiệp và góp phần xây dựng nền kinh tế vững mạnh Hơn nữa, dòng chuyển dịch lao động từ khu vực FDI sang khu vực đầu tư trong nước cải thiện chất lượng nguồn nhân lực, từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng lao động và tiềm lực cho sự phát triển kinh tế.
Nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đóng vai trò quan trọng trong việc tiếp cận thị trường quốc tế, mở rộng quan hệ đối ngoại và thúc đẩy quá trình hội nhập kinh tế với khu vực và toàn cầu.
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tạo ra một thị trường vốn quốc tế, giúp các quốc gia thu hút và huy động vốn hiệu quả hơn Bên cạnh đó, FDI còn đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy xuất khẩu và mở rộng quan hệ kinh tế với khu vực và thế giới.
YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN THU HÚT FDI VÀO CÁC KCN TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH
1.3.1 Yếu tố chủ quan a Vị trí địa lý của khu công nghiệp
Việc quy hoạch các khu công nghiệp (KCN) đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển công nghiệp của địa phương, vì vị trí của KCN ảnh hưởng đến khả năng thu hút đầu tư, đặc biệt là đầu tư trực tiếp nước ngoài Một vị trí địa lý thuận lợi sẽ tạo ra lợi thế lớn trong việc thu hút nguồn vốn đầu tư từ nước ngoài vào các KCN.
Một khu công nghiệp (KCN) nằm gần các tuyến đường giao thông lớn và nguồn nguyên liệu sẽ thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư Đặc biệt, cơ sở hạ tầng phát triển trong khu công nghiệp cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất và kinh doanh.
Sự phát triển cơ sở hạ tầng là yếu tố then chốt thu hút đầu tư nước ngoài (FDI), bao gồm mạng lưới giao thông, thông tin liên lạc, hệ thống cung cấp năng lượng và các công trình công cộng như cảng biển, sân bay Cơ sở hạ tầng tốt giúp giảm chi phí gián tiếp cho nhà đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh Thực tế cho thấy, dòng vốn FDI thường chỉ đổ vào những khu vực có hạ tầng phát triển, đáp ứng nhu cầu sản xuất Mạng lưới giao thông đóng vai trò quan trọng trong việc vận chuyển vật liệu và tiêu thụ sản phẩm, đồng thời kết nối kinh tế giữa các địa phương Một hệ thống giao thông đa phương tiện và hiện đại sẽ giúp nhà đầu tư tiết kiệm chi phí vận chuyển, từ đó thúc đẩy sự phát triển kinh tế.
Hệ thống thông tin liên lạc đóng vai trò then chốt trong thời đại bùng nổ thông tin hiện nay, khi mà thông tin về biến động thị trường được truyền tải liên tục Sự chậm trễ trong thông tin có thể dẫn đến mất cơ hội kinh doanh Một môi trường đầu tư hấp dẫn cần có hệ thống thông tin liên lạc rộng lớn với chi phí thấp Bên cạnh đó, các dịch vụ như tài chính ngân hàng, bưu chính viễn thông, tư vấn, và cung cấp năng lượng, nước sạch cũng cần thiết để đảm bảo sản xuất quy mô lớn và liên tục; nếu không đáp ứng nhu cầu, chúng sẽ gây cản trở cho nhà đầu tư.
Chất lượng nguồn nhân lực và giá cả sức lao động là hai yếu tố xã hội quan trọng trong việc thu hút FDI Những yếu tố này rất cần thiết cho các nhà đầu tư khi lập kế hoạch kinh doanh Khi mở một nhà máy, nhà đầu tư sẽ ưu tiên chọn khu vực có khả năng cung cấp đủ số lượng và chất lượng lao động, đồng thời giá cả sức lao động cũng là một tiêu chí đánh giá quan trọng.
Chất lượng lao động đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút nhà đầu tư vào các lĩnh vực công nghệ cao, với yếu tố văn hoá như sự cần cù, tính kỷ luật và ý thức lao động cũng góp phần không nhỏ Do đó, lao động là một yếu tố quyết định ảnh hưởng đến quyết định đầu tư của các doanh nghiệp nước ngoài Bên cạnh đó, thủ tục hành chính liên quan đến đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tại địa phương cũng cần được chú trọng để tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư.
Thủ tục hành chính đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút vốn FDI, với sự đơn giản, rõ ràng và gọn nhẹ sẽ tăng cường sức hấp dẫn của môi trường đầu tư đối với các nhà đầu tư nước ngoài Nếu không được quản lý chặt chẽ, thủ tục hành chính có thể dẫn đến nhũng nhiễu và tiêu cực, làm tăng chi phí kinh doanh và giảm lòng tin của các nhà đầu tư.
Mỗi địa phương có quy trình thực hiện thủ tục hành chính khác nhau, dẫn đến việc nhà đầu tư có thể gặp khó khăn trong việc xin cấp giấy phép đầu tư và đăng ký kinh doanh Việc đơn giản hóa các thủ tục hành chính sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài trong quá trình đăng ký và triển khai dự án, đồng thời giảm chi phí vật chất và thời gian, từ đó nâng cao độ tin cậy của các nhà đầu tư Năng lực và nhận thức của lãnh đạo cùng với hoạt động của cơ quan xúc tiến đầu tư cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút đầu tư.
Tư tưởng và thái độ của lãnh đạo địa phương đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút FDI Khi lãnh đạo nhận thức được giá trị của FDI, họ sẽ ưu tiên và tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu hút vốn đầu tư nước ngoài Hơn nữa, hoạt động hiệu quả của các cơ quan xúc tiến đầu tư cũng góp phần không nhỏ vào việc lôi kéo FDI về địa phương.
1.3.2 Yếu tố khách quan a Điều kiện tự nhiên
Vị trí địa lý thuận lợi và tài nguyên thiên nhiên phong phú là hai yếu tố quan trọng thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) Sự phong phú này cung cấp nguồn nguyên liệu đầu vào đa dạng và giá rẻ cho doanh nghiệp, làm cho các địa phương có đất, nước và khoáng sản dồi dào trở nên hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư quốc tế.
Khi đầu tư, nhà đầu tư nước ngoài thường tìm kiếm nguồn nhân lực trẻ và dồi dào tại địa phương Trình độ lao động là yếu tố quan trọng; những vùng có lao động dồi dào nhưng trình độ thấp sẽ thu hút các ngành công nghiệp nhẹ, trong khi những nơi có lao động trình độ cao sẽ hấp dẫn các ngành công nghệ cao Sự phát triển kinh tế - xã hội ổn định và tích cực là nền tảng cho việc mở rộng đầu tư trực tiếp nước ngoài Các tiêu chí đánh giá sự phát triển kinh tế - xã hội bao gồm tốc độ tăng trưởng kinh tế, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thu chi ngân sách địa phương và cơ sở hạ tầng.
Một địa phương có tốc độ tăng trưởng kinh tế ổn định và cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tăng tỷ trọng các ngành công nghiệp, xây dựng và dịch vụ, đồng thời giảm tỷ trọng các ngành nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản sẽ thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài, tạo ra một môi trường đầu tư tiềm năng.
Cơ sở hạ tầng và dịch vụ thuận lợi đóng vai trò quan trọng trong việc giảm chi phí đầu tư và tạo điều kiện cho các hoạt động kinh doanh Những yếu tố như hệ thống giao thông, sân bay, bến cảng, điện lực và viễn thông ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.
Chất lượng dịch vụ trong các lĩnh vực tài chính, ngân hàng, bệnh viện và giáo dục là những yếu tố quan trọng mà các nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài xem xét kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định đầu tư.
KINH NGHIỆM THU HÚT FDI VÀO KHU CÔNG NGHIỆP CỦA MỘT SỐ ĐỊA PHƯƠNG VÀ BÀI HỌC RÚT RA CHO TỈNH HẢI DƯƠNG
SỐ ĐỊA PHƯƠNG VÀ BÀI HỌC RÚT RA CHO TỈNH HẢI DƯƠNG
1.4.1 Kinh nghiệm của tỉnh Hưng Yên
Thời gian qua, Hưng Yên đã thu hút nhiều tập đoàn kinh tế lớn triển khai dự án đầu tư, dẫn đến sự gia tăng dòng vốn FDI vào tỉnh Với môi trường đầu tư thông thoáng và hạ tầng kỹ thuật thuận lợi, Hưng Yên đã trở thành điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư từ gần 20 quốc gia và vùng lãnh thổ, bao gồm Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc, Pháp và Hoa Kỳ.
Nhiều nhà đầu tư lớn như Hyundai, Dorco (Hàn Quốc) và Inax, Canon (Nhật Bản) đã góp mặt tại tỉnh Hưng Yên, tạo ra hiệu quả hoạt động FDI tích cực với kim ngạch xuất khẩu ngày càng tăng Sau khi được cấp phép, các dự án nhanh chóng triển khai sản xuất và kinh doanh Thành công này nhờ vào những giải pháp hiệu quả mà Hưng Yên đã áp dụng, phù hợp với thực tiễn địa phương.
Hưng Yên đã xây dựng một môi trường đầu tư minh bạch và hiệu quả thông qua các chính sách cụ thể, như không cấp phép cho các dự án công nghệ lạc hậu và kiểm tra kỹ lưỡng các dự án để bảo vệ môi trường Thủ tục hành chính được thực hiện nhanh chóng và thuận lợi, tạo điều kiện cho nhà đầu tư Đặc biệt, tỉnh đã thành lập Ban hỗ trợ doanh nghiệp Nhật Bản nhằm thúc đẩy và hỗ trợ các nhà đầu tư Nhật Bản đầu tư vào Hưng Yên.
Hưng Yên đã phát triển hạ tầng khu công nghiệp tập trung cùng với các cụm công nghiệp vừa và nhỏ, đảm bảo tính đồng bộ về giao thông, điện, cấp thoát nước, dịch vụ viễn thông và cung cấp nhà ở cho người lao động.
Hưng Yên luôn coi “Thành công của doanh nghiệp và các nhà đầu tư là thành công của tỉnh”, vì vậy tỉnh nỗ lực nâng cao hiệu quả xúc tiến đầu tư, đặc biệt là thu hút FDI Hệ thống dữ liệu và thông tin về cơ sở hạ tầng, quy hoạch, chính sách và thủ tục đầu tư đã được chuẩn hóa Hưng Yên cũng phối hợp chặt chẽ với Trung tâm xúc tiến đầu tư phía Bắc và các cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam, cùng một số tổ chức xúc tiến thương mại Nhờ vậy, nhiều nhà đầu tư đã tìm đến Hưng Yên để triển khai các dự án đầu tư và mở rộng sản xuất, kinh doanh.
1.4.2 Kinh nghiệm của tỉnh Bắc Ninh
Trong bối cảnh cải thiện môi trường đầu tư nước ngoài, tỉnh Bắc Ninh đã nỗ lực nâng cao tính hấp dẫn để thu hút và triển khai vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài Những năm qua, khu vực đầu tư trực tiếp nước ngoài tại các khu công nghiệp Bắc Ninh đã có những đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế - xã hội, tạo ra giá trị gia tăng đáng kể cho nền kinh tế trong quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa.
Cải thiện môi trường pháp lý cho hoạt động đầu tư là yếu tố then chốt trong việc thu hút nhà đầu tư nước ngoài Một thể chế chính trị ổn định, hệ thống pháp luật đồng bộ, cùng với thủ tục đầu tư đơn giản và các chính sách khuyến khích, sẽ đảm bảo quyền lợi cho nhà đầu tư, góp phần thành công trong việc thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài.
Công khai các kế hoạch phát triển kinh tế là rất quan trọng, bao gồm việc thực hiện quy hoạch hiệu quả và công bố rõ ràng các kế hoạch ngắn hạn và trung hạn Điều này cần được thực hiện rộng rãi, đồng thời tập trung hướng dẫn đầu tư nước ngoài vào các ngành, lĩnh vực và dự án được ưu đãi, nhằm khuyến khích sự phát triển bền vững.
Môi trường đầu tư và hỗ trợ doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút đầu tư vào khu công nghiệp (KCN) Dù công tác tiếp thị và xúc tiến đầu tư được thực hiện tốt, nhưng nếu môi trường đầu tư và kinh doanh không hấp dẫn, hiệu quả sẽ khó đạt được Các nhà đầu tư, đặc biệt là những nhà đầu tư lớn và uy tín, có vai trò then chốt trong việc phát triển KCN Chăm sóc và hỗ trợ tốt cho các nhà đầu tư hiện tại không chỉ giúp duy trì mối quan hệ mà còn tạo cơ hội thu hút các nhà đầu tư tiềm năng mới.
Lựa chọn vị trí quy hoạch phát triển khu công nghiệp (KCN) là yếu tố quyết định thành công, với bài học từ các địa phương cho thấy rằng địa điểm phù hợp là yếu tố then chốt Việc xây dựng và kinh doanh hạ tầng KCN thực chất là hoạt động bất động sản, do đó cần tuân thủ quy tắc chọn lựa vị trí có lợi về địa lý và kinh tế Tất cả các KCN thành công đều nằm ở những vị trí thuận lợi, và quy hoạch chính xác các KCN là yêu cầu cần thiết để đảm bảo sự phát triển bền vững mà không ảnh hưởng tiêu cực đến các khu kinh tế lân cận.
Đào tạo và bồi dưỡng nguồn nhân lực là yếu tố thiết yếu để đáp ứng yêu cầu phát triển khu công nghiệp (KCN) Con người đóng vai trò quyết định trong mọi hoạt động, do đó, việc xây dựng KCN cần những nhân lực có đủ phẩm chất và năng lực để thực hiện các công việc một cách hiệu quả.
1.4.3 Kinh nghiệm của Thành phố Hải Phòng
Hải Phòng là thành phố cảng lâu đời, nằm ở vị trí trung tâm vùng duyên hải Bắc
Hải Phòng, với vai trò là đầu mối giao thông quan trọng và cửa chính ra biển của các tỉnh phía Bắc, là một trọng điểm phát triển kinh tế biển – đảo, có vị trí chiến lược về kinh tế và quốc phòng Thành phố này có lợi thế lớn trong việc xây dựng hạ tầng giao thông đa dạng như đường bộ, đường sắt, đường hàng không, đường biển và đường thủy nội địa Nhận thức rõ vai trò là cửa biển của cả nước, Hải Phòng đã tập trung ngân sách phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ và khuyến khích thu hút vốn đầu tư ngoài ngân sách, đặc biệt là từ các dự án FDI, mang lại nhiều kết quả tích cực cho sự phát triển kinh tế.
Kết quả tích cực đạt được nhờ vào những giải pháp quyết liệt của chính quyền thành phố trong việc chỉ đạo và điều hành bộ máy Các Nghị quyết, Chỉ thị và Kế hoạch triển khai cam kết tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho nhà đầu tư, đồng thời rút gọn đáng kể các thủ tục hành chính.
Trong công tác xúc tiến đầu tư nước ngoài, lãnh đạo thành phố áp dụng nguyên tắc có chọn lọc, từ chối các dự án gây hại cho môi trường và tiêu tốn tài nguyên Thành phố ưu tiên các dự án chất lượng, hiệu quả kinh tế, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững, đồng thời khuyến khích chuyển giao công nghệ và lao động có kỹ năng cao Mục tiêu là thu hút các nhà đầu tư lớn với công nghệ hiện đại, thân thiện với môi trường, nhằm phát triển khu kinh tế Đình Vũ – Cát Hải thành trung tâm kinh tế giao thương quốc tế hiện đại của khu vực duyên hải Bắc Bộ và cả nước.
Để phát huy lợi thế của thành phố và củng cố vai trò cửa ngõ kết nối Việt Nam với thế giới, trong những năm tới, thành phố sẽ tập trung xây dựng khu công nghiệp chuyên sâu về cơ khí chế tạo và công nghiệp điện tử Đồng thời, thành phố cũng sẽ tăng cường thu hút đầu tư từ Nhật Bản vào lĩnh vực công nghệ cao và công nghiệp hỗ trợ.
1.4.4 Bài học rút ra cho tỉnh Hải Dương
