Tính cấp thiết của đề tài
Ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của nền kinh tế, không chỉ thực hiện mục tiêu chính sách tiền tệ mà còn hoạt động như một trung gian thanh toán và kênh dẫn vốn hiệu quả Sự ảnh hưởng mạnh mẽ của ngành ngân hàng giúp thúc đẩy các hoạt động kinh tế khác, góp phần vào sự ổn định và phát triển bền vững của nền kinh tế.
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu, ngành tài chính ngân hàng Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ về cả số lượng và chất lượng, chịu ảnh hưởng từ nền kinh tế thế giới Từ năm 2011, các rào cản bảo hộ đã được gỡ bỏ, tạo ra sự cạnh tranh khốc liệt giữa các ngân hàng, đặt ra áp lực lớn cho họ Tín dụng, hoạt động kinh doanh chủ yếu của ngân hàng, không chỉ mang lại lợi nhuận mà còn quyết định sự tồn tại và phát triển của ngân hàng Tuy nhiên, lĩnh vực này tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt là với các khoản vay có tài sản đảm bảo Rủi ro tín dụng có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự ổn định của ngân hàng và toàn bộ hệ thống tài chính Do đó, các ngân hàng cần thường xuyên đánh giá chất lượng tín dụng để phát hiện và khắc phục bất cập, nhằm nâng cao hiệu quả tín dụng và đáp ứng tốt hơn với biến động của nền kinh tế.
Ngân hàng TMCP Á Châu - chi nhánh Đông Đô là một trong những chi nhánh mới và trẻ trong hệ thống ngân hàng, đối mặt với nhiều thách thức khi tiếp cận thị trường và cạnh tranh gay gắt với các ngân hàng khác Trong bối cảnh nền kinh tế đang phát triển, việc tăng trưởng tín dụng đối với khách hàng cá nhân tại ngân hàng này trở thành một đề tài nghiên cứu quan trọng.
Tổng quan nghiên cứu
Nghiên cứu chất lượng tín dụng cá nhân (TDCN) là một lĩnh vực quan trọng trong hoạt động tín dụng của các ngân hàng thương mại (NHTM) Mặc dù không phải là đề tài mới, nhưng việc nâng cao chất lượng TDCN vẫn rất cần thiết Hiện nay, có nhiều bài viết và nghiên cứu liên quan đến TDCN và cho vay khách hàng cá nhân, trong đó có đề tài "Nâng cao chất lượng tín dụng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Hàng."
Hải Việt Nam - chi nhánh Hà Nội” (2018), Trần Thị Nga, khóa luận tốt nghiệp -
Trong khóa luận tốt nghiệp tại Học viện Ngân hàng, tác giả đã hệ thống hóa lý luận về TDCN và chất lượng TDCN, đồng thời phân tích thực trạng chất lượng TDCN tại NH TMCP Hàng Hải Việt Nam - chi nhánh Hà Nội giai đoạn 2015 - 2017 Phân tích này bao gồm dư nợ TDCN, tỷ lệ nợ xấu, tỷ lệ sinh lời từ TDCN và tính đa dạng sản phẩm TDCN Tác giả cũng đề xuất giải pháp cho Chính phủ, NHNN và NH TMCP Hàng Hải nhằm nâng cao chất lượng TDCN, tuy nhiên chưa xem xét các yếu tố như doanh số cho vay và thu nợ Bài viết cũng cần đánh giá chất lượng TDCN từ góc độ khoa học để tăng tính khách quan.
Trong bài khóa luận tốt nghiệp "Hà Nội" (2010) của Phạm Thu Phương Anh, tác giả đã hệ thống hóa cơ sở lý luận về tín dụng tiêu dùng (TDCN) và tiến hành phân tích thực trạng hoạt động cho vay khách hàng cá nhân (KHCN) tại Ngân hàng Á Châu Hà Nội trong giai đoạn 2008 - 2010, với sự chú trọng vào tốc độ tăng trưởng của TDCN trong thời kỳ này.
Tỷ trọng dư nợ cho vay khách hàng cá nhân (KHCN) so với tổng dư nợ và thu nhập thuần từ cho vay KHCN là những chỉ số quan trọng trong việc đánh giá hoạt động cho vay Tuy nhiên, bài viết chưa đề cập đến nợ quá hạn (NQH) và tỷ lệ nợ xấu trong cho vay KHCN, đây là những yếu tố cần thiết để hiểu rõ thực trạng cho vay tại ngân hàng Đề tài "Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Quốc dân - chi nhánh Hà Nội" của Phùng Hương Ly (2013) đã hệ thống hóa lý thuyết về ngân hàng thương mại và tín dụng cá nhân, đồng thời đưa ra các chỉ tiêu đánh giá chất lượng tín dụng cá nhân tại ngân hàng, từ đó phân tích thực trạng hoạt động và chất lượng tín dụng cá nhân.
TDCN tại Ngân hàng TMCP Quốc dân - chi nhánh Hà Nội giai đoạn 2010 - 2013 được đánh giá qua các chỉ tiêu định tính như quy trình cấp tín dụng, tinh thần phục vụ và cơ sở vật chất, cùng với các chỉ tiêu định lượng như tình hình giải ngân, thu nợ, và nợ xấu Tác giả đã đưa ra những đánh giá chung về hoạt động TDCN và đề xuất giải pháp cho ngân hàng, cũng như kiến nghị với Chính phủ và NHNN Tuy nhiên, bài viết chưa xem xét chất lượng TDCN từ góc độ cảm nhận của khách hàng, điều này có thể giúp nâng cao tính khách quan và cung cấp cơ sở vững chắc hơn cho những nhận xét về chất lượng TDCN tại ngân hàng.
Bài khóa luận này kế thừa các nghiên cứu trước đó và phân tích thực trạng hoạt động TDCN qua các tiêu chí như doanh số cho vay, doanh số thu nợ, dư nợ tín dụng, tỷ lệ nợ xấu, nợ quá hạn và lợi nhuận Ngoài ra, bài viết khảo sát chất lượng TDCN dựa trên ý kiến khách hàng sử dụng dịch vụ tài chính tại ngân hàng, từ đó đưa ra những đánh giá sâu sắc và khách quan về chất lượng TDCN tại ACB Đông Đô Cuối cùng, bài viết đề xuất các giải pháp và kiến nghị cho Chính phủ, NHNN và ACB Đông Đô nhằm nâng cao chất lượng TDCN tại ngân hàng.
Mục tiêu nghiên cứu
Nghiên cứu và phân tích thực trạng cũng như chất lượng TDCN tại Ngân hàng TMCP Á Châu - chi nhánh Đông Đô, từ đó đưa ra đánh giá và định hướng phù hợp Mục tiêu là đề xuất các giải pháp hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng TDCN tại ngân hàng này.
- Hệ thống hóa những cơ sở lý luận về chất lượng TDCN tại NH TMCP.
- Thực trạng chất lượng TDCN tại ngân hàng.
- Khảo sát thực tế đánh giá của KH về chất lượng TDCN
Để nâng cao chất lượng TDCN, cần xác định các định hướng phát triển rõ ràng và đề xuất giải pháp phù hợp Việc này nên dựa trên số liệu từ ngân hàng cũng như kết quả điều tra thực tế từ khách hàng, nhằm đảm bảo tính khả thi và hiệu quả trong việc cải thiện dịch vụ.
Phạm vi và đối tượng nghiên cứu
- Phạm vi: Bộ phận TDCN tại Ngân hàng TMCP Á Châu - chi nhánh Đông Đô.
- Đối tượng nghiên cứu: KH đang sử dụng dịch vụ TDCN tại ACB Đông Đô.
Câu hỏi nghiên cứu
- Những tiêu chí nào được sử dụng để đánh giá chất lượng TDCN tại ngân hàng ACB Đông Đô?
- Khách hàng đánh giá như thế nào về chất lượng TDCN tại ngân hàng ACB Đông Đô?
- Giải pháp nâng cao chất lượng TDCN tại ACB Đông Đô là gì?
Phương pháp nghiên cứu
a) Phương pháp thu thập dữ liệu
- Nghiên cứu, tổng hợp lý thuyết từ sách vở, tạp chí, internet, luận văn các khóa trước, sổ tay sản phẩm của ngân hang
- Đọc báo cáo tài chính, số liệu tín dụng do Ngân hàng TMCP Á Châu - chi nhánh Đông Đô cung cấp.
- Tham khảo ý kiến của các chuyên viên tín dụng tại Ngân hàng.
Để thu thập dữ liệu, chúng tôi tiến hành điều tra khách hàng đang sử dụng dịch vụ TDCN tại ACB Đông Đô thông qua bảng hỏi được thiết kế theo mô hình nghiên cứu Phương pháp phân tích số liệu sẽ được áp dụng để đảm bảo tính chính xác và hiệu quả trong việc đánh giá kết quả điều tra.
- Sử dụng phương pháp so sánh, phân tích, tổng hợp các thông tin thứ cấp thu thập được.
- Dùng phần mềm Excel để xử lý những số liệu cần thiết, vẽ biểu đồ để phân tích, so sánh.
Sử dụng phần mềm SPSS để hỗ trợ trong việc phân tích dữ liệu đã được mã hóa, tiến hành phân tích nhân tố, đưa ra giả thuyết và kiểm định, cũng như thực hiện phân tích ANOVA để rút ra các kết luận chính xác.
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG NGÂN HÀNG ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN
Quá trình hình thành và phát triển Ngân hàng TMCP Á Châu - chi nhánh Đông Đô
Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) là một thương hiệu quen thuộc, nổi bật với sản phẩm đa dạng và dịch vụ chất lượng Mạng lưới chi nhánh của ACB được phân bố rộng rãi trên toàn quốc, với Hà Nội là thành phố có nhiều điểm giao dịch nhất Tại Hà Nội, ACB sở hữu 53 phòng giao dịch, 4 chi nhánh và 1 văn phòng đại diện, bao gồm các chi nhánh Hà Thành, Hà Nội, Thăng Long và Đông Đô, mang lại sự thuận tiện tối đa cho khách hàng.
Vào ngày 11/11/2014, Ngân hàng Á Châu (ACB) đã chính thức khai trương chi nhánh Đông Đô tại địa chỉ Tòa nhà Golden Land, số 275 Nguyễn Trãi, phường Thanh Xuân Trung, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội.
Tương tự các chi nhánh và phòng giao dịch khác trong hệ thống ACB, Chi nhánh Đông Đô hoạt động với các chức năng chủ yếu:
1 Huy động tiền gửi bằng VND, ngoại tệ.
2 Cho vay phục vụ sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng.
3 Tài trợ xuất nhập khẩu.
4 Nhận ủy thác đầu tư và tài trợ các dự án đầu tư.
5 Dịch vụ thanh toán, chuyển tiền, chuyển tiền nhanh Western Union.
6 Kinh doanh ngoại tệ, vàng.
7 Dịch vụ trung gian thanh toán mua bán nhà và mua bán hàng hóa.
8 Chiết khấu các chứng từ có giá do ACB phát hành.
Chi nhánh Đông Đô được kết nối trực tuyến với Hội sở và toàn bộ hệ thống chi nhánh, phòng giao dịch của ACB Khách hàng có thể dễ dàng gửi tiền tại Chi nhánh Đông Đô và rút tiền tại bất kỳ chi nhánh hoặc phòng giao dịch nào trong hệ thống ACB Ngoài ra, các dịch vụ ngân hàng điện tử như ACB Online và Phone Banking cũng được cung cấp để phục vụ nhu cầu của khách hàng.
Trong bối cảnh kinh tế đất nước phát triển, Chi nhánh Đông Đô của Ngân hàng Á Châu nỗ lực trở thành chi nhánh có kết quả kinh doanh hàng đầu tại Hà Nội Để đạt được mục tiêu này, chi nhánh chú trọng đào tạo nhân viên và tuyển dụng cộng tác viên, thực tập sinh nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và gia tăng lợi nhuận, củng cố vị thế cạnh tranh.
2.1.2 Cơ câu tổ chức Ngân hàng TMCPÁ Châu - chi nhánh Đông Đô
Cơ cấu tổ chức tại ACB Đông Đô được thể hiện dưới sơ đồ sau:
Hình 2.1: Cơ cấu tổ chức ACB Đông Đô
(Nguồn: Báo cáo tài chính của ACB Đông Đô)
1 Thu nhập lãi và các khoản tương tự 72.19 1
2 Chi phí lãi và các khoản tương tự 24.01
Thu nhập thuần từ hoạt động dịch vụ 15.170 17.98 6
1 Thu nhập từ hoạt động dịch vụ 18.15 0
2 Chi phí hoạt động dịch vụ 2.98 1
Ban giám đốc chịu trách nhiệm điều hành toàn bộ hoạt động của chi nhánh, bao gồm việc xây dựng, thực hiện và kiểm tra các chương trình hành động nhằm hoàn thành kế hoạch được Tổng giám đốc giao phó.
Bộ phận KHCN, bao gồm bộ phận tư vấn tài chính cá nhân (PFC), tập trung vào việc phát triển và hoàn thiện các sản phẩm dịch vụ cho khách hàng Các hoạt động chính bao gồm lập kế hoạch kinh doanh, tìm kiếm và đánh giá nhu cầu của khách hàng, từ đó tư vấn các sản phẩm và dịch vụ phù hợp Bộ phận cũng thu thập thông tin ban đầu để hỗ trợ thẩm định, giới thiệu sản phẩm dịch vụ và quảng bá thương hiệu của ngân hàng cùng chi nhánh, đồng thời hướng dẫn khách hàng hoàn tất thủ tục một cách nhanh chóng và thuận tiện.
Bộ phận Khách Hàng Doanh Nghiệp (KHDN) chuyên cung cấp các sản phẩm và dịch vụ cho khách hàng doanh nghiệp và tư nhân, bao gồm mở tài khoản, dịch vụ thanh toán, cho vay phục vụ sản xuất kinh doanh, thanh toán quốc tế và bảo lãnh trong nước Để đạt được mục tiêu kinh doanh, bộ phận này sẽ lập kế hoạch kinh doanh, tìm kiếm và đánh giá khách hàng doanh nghiệp một cách hiệu quả.
Bộ phận hỗ trợ nghiệp vụ đảm nhận vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ chuyên môn cho các bộ phận khác Chức năng của bộ phận này bao gồm theo dõi hồ sơ vay, quản lý khách hàng, tư vấn sản phẩm cho khách hàng về tiền vay và tiền gửi, lập và thực hiện hợp đồng, thẩm định tài sản đảm bảo, cũng như xử lý nợ quá hạn.
Phòng giao dịch - Ngân quỹ bao gồm hai bộ phận chính là Kế Toán và Ngân Quỹ, có nhiệm vụ tiếp xúc và giao dịch với khách hàng Các bộ phận này thực hiện thu chi, kinh doanh vàng và các loại ngoại tệ, đồng thời thực hiện hạch toán kế toán, hạch toán thống kê và thanh toán theo quy định.
Phòng Hành chính: với các chức năng chính là xây dựng các quy chế tổ chức
Ngân hàng (NH) thực hiện quản lý số lượng và chất lượng hồ sơ của toàn bộ cán bộ, nhân viên; xây dựng kế hoạch về lao động và tiền lương; quản lý quỹ tiền lương trong NH; đồng thời thiết lập nội quy lao động và thỏa ước lao động tập thể.
2.1.3 Kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCPÁ Châu - chi nhánh Đông Đô giai đoạn 2016- 2018
Bảng 2.1: Thu nhập, chi phí và lợi nhuận trước thuế ACB Đông Đô giai đoạn 2016 - 2018 Đơn vị: triệu đồng
2 Chi phí cho HĐKD ngoại hối 856" 968^ 1.29
Các khoản thu nhập khác 2.16 9
Tổng lợi nhuận trước thuế 59.138 75.96 5
■ Thu nhập BChi phí BTong LNTT
(Nguồn: Báo cáo tài chính của ACB Đông Đô giai đoạn 2016 - 2018)
Trong giai đoạn 2016 - 2018, thu nhập của ACB Đông Đô liên tục tăng trưởng, với mức thu nhập năm 2017 đạt 122.275 triệu đồng, tăng 29,17% so với năm 2016 Đến năm 2018, thu nhập tiếp tục tăng lên 151.333 triệu đồng, tương ứng với mức tăng 29.058 triệu đồng, tương đương 23,76% so với năm trước.
Năm 2017, ACB Đông Đô chủ yếu thu được thu nhập từ các hoạt động tín dụng và dịch vụ, phù hợp với chiến lược phát triển ngân hàng bán lẻ.
Giữa giai đoạn 2016 - 2018, chi phí của ACB Đông Đô tăng lên đáng kể, với tổng chi phí năm 2017 đạt 46.308 triệu đồng, tăng 30,36% so với năm 2016 Đến năm 2018, chi phí tiếp tục tăng lên 58.521 triệu đồng, tương ứng với mức tăng 26,37% so với năm trước đó Tốc độ tăng chi phí vượt hơn tốc độ tăng thu nhập, do đó ACB Đông Đô cần áp dụng các biện pháp kiểm soát chi phí hiệu quả hơn để nâng cao nguồn thu nhập trong tương lai.
Năm 2016, nền kinh tế Việt Nam tiếp tục tăng trưởng khả quan mặc dù đối mặt với nhiều thách thức Trong lĩnh vực ngân hàng, lãi suất huy động VNĐ tăng nhẹ ở các kỳ hạn dài, với mức tăng khoảng 0,5-1% so với năm 2015, nhằm đáp ứng yêu cầu về tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn theo Thông tư 06 Lãi suất cho vay VNĐ ổn định, giảm nhẹ khoảng 0,2%/năm đối với các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, đạt 6,8-9%/năm cho ngắn hạn và 9,3-11%/năm cho trung và dài hạn Để đối phó với sự cạnh tranh gay gắt, ACB và ACB Đông Đô đã chủ động thực hiện các giải pháp đồng bộ nhằm phát triển và đảm bảo tính thanh khoản cho hệ thống, với tổng lợi nhuận trước thuế đạt 59.138 triệu đồng trong năm 2016.
Năm 2017, kinh tế Việt Nam đã trải qua giai đoạn tăng trưởng thấp trong quý I nhưng đã có sự phục hồi mạnh mẽ vào nửa cuối năm nhờ vào tác động tích cực từ kinh tế thế giới và các yếu tố thuận lợi trong nước Hoạt động ngân hàng cũng ghi nhận nhiều chuyển biến tích cực, với vai trò là trung gian tài chính, ngân hàng đã tích cực dẫn vốn cho nền kinh tế để thúc đẩy phát triển Kết thúc năm tài chính, ACB Đông Đô đạt tổng lợi nhuận trước thuế là 75.967 triệu đồng, tăng 28,46% so với năm 2016.
Nhóm sản phẩm cho vay sản xuất kinh doanh
ACB Đông Đô cam kết hỗ trợ các hộ kinh doanh bằng cách cung cấp nguồn vốn cần thiết để mở rộng quy mô hoạt động và nâng cao năng lực kinh doanh.
- Vay đầu tư sản xuất kinh doanh: hỗ trợ nguồn vốn cho KH có nhu cầu vốn kinh doanh trung - dài hạn.
Vay đầu tư tài sản cố định giúp khách hàng có nguồn vốn cần thiết để mua sắm máy móc, thiết bị, phương tiện vận tải phục vụ sản xuất kinh doanh, hoặc mua nhà đất để xây dựng địa điểm kinh doanh.
- Vay bổ sung vốn lưu động: mua nguyên, nhiên vật liệu phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh.
Nhóm sản phẩm cho vay mua nhà
ACB cam kết giúp bạn lựa chọn sản phẩm mua nhà lý tưởng, biến giấc mơ sở hữu ngôi nhà mơ ước thành hiện thực Nhóm sản phẩm này bao gồm nhiều lựa chọn đa dạng, đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
- Ngôi nhà đầu tiên: hỗ trợ vay vốn mua nhà, xây dựng, sửa chữa nhà cửa nhằm hiện thực hóa ước mơ của KH.
Khi vay mua căn hộ từ các dự án liên kết với ACB tại Hà Nội, khách hàng sẽ nhận được nhiều ưu đãi hấp dẫn, đặc biệt là khi chọn mua tại chung cư CTlA.
Khu dân cư Xuân La; Golden Land Building - 275 Nguyễn Trãi, Samsora Premier
105 - 105 Chu Văn An, phường Yết Kiêu, Hà Đông, Hà Nội.
Nhóm sản phẩm vay tiêu dùng 26
ACB phát triển nhóm sản phẩm này nhằm đáp ứng nhu cầu chi tiêu cho cuộc sống của khách hàng, giúp họ có cuộc sống thoải mái và tốt đẹp hơn Các sản phẩm trong nhóm này bao gồm:
- Tiêu dùng thế chấp bất động sản
- Hỗ trợ du học/du lịch
Nhóm sản phẩm cho vay khác 26
Ngoài các nhóm sản phẩm và sản phẩm nêu trên, ACB còn thực hiện cho vay khách hàng cá nhân phục vụ một số mục đích khác như:
Cho vay đầu tư là hình thức cho vay để đầu tư vào kinh doanh chứng khoán, có thể được đảm bảo bằng bất động sản, chứng khoán hoặc thẻ tiết kiệm Đồng thời, thẻ tín dụng cũng là một lựa chọn hỗ trợ cho các nhà đầu tư trong quá trình này.
Quy trình cấp tín dụng đối với khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Á Châu - Chi nhánh Đông Đô
Trên thực tế, quy trình cấp tín dụng đối với KHCN tại ACB Đông Đô được thực hiện theo mô hình chuẩn dưới đây:
Hình 2.2: Quy trình cấp tín dụng cá nhân tại ACB
(Nguồn: Thủ tục phối hợp tác nghiệp tín dụng cá nhân tại ACB)
Hiện ACB đang thực hiện “Thủ tục phối hợp tác nghiệp tín dụng KHCN, QP- 7.25” theo quyết định số 912/NVQĐ-KHCN.13 ngày 17/06/2013 Theo đó gồm các bước như sau:
Bảng 2.2: Các bước thực hiện quy trình cho vay cá nhân tại
HSTD kiện, thủ tục, hồ sơ vay vốn cho
- Phiếu đề nghị thẩm định tài sản (đã được ký nhận).
- Trạng thái trên CLMS là 2
- Xác minh hiện trạng thực tế của bất động sản
TĐTS - Tờ trình thẩm định TSĐB đã được ký duyệt và chuyển cho KPP/TT.
Thẩm định - Thẩm định các điều kiện vay vốn
- Thẩm định nguồn thu nhập
- Tờ trình thẩm định tín dụng đã được ký kiểm soát.
- Trạng thái trên CLMS là
- Đồng ý hoặc từ chối hoặc có bút phê đối với hồ sơ chưa đạt
- Phúc đáp/Biên bản họp/phiếu kiểm tra phê duyệt/Bút phê của PD.
Nhận kết quả phê duyệt
- Có kết quả đồng ý cho vay/từ chối đối với HSTD
PFC - Thông báo KQPD đã được KH ký xác nhận/đã có biên nhận thư bảo đảm đã gửi cho KH/tin nhắn điện thoại theo
Giải ngân, thu nợ, quản lý giám sát sau giải ngân
- Giải ngân tiền vay cho khách hàng
- Ký kết hợp đồng tín dụng
- Thực hiện công chứng, đăng ký giao dịch
- HĐTD, HĐBĐ, các văn bản theo phê duyệt.
- Bút toán giải ngân đã thực hiện.
- Trạng thái trên CLMS là “đã giải ngân”.
- Các chứng từ theo quy định.
Thực trạng tín dụng đối với khách hàng cá nhân tại Ngân hàng
2.4.1 Doanh số cho vay khách hàng cá nhân
Doanh số cho vay (DSCV) là tổng số tiền mà khách hàng đã nhận qua các lần giải ngân trong một khoảng thời gian nhất định, phản ánh sự mở rộng và phát triển hoạt động cho vay của ngân hàng Theo thời hạn, doanh số cho vay có thể được phân loại thành các khoản vay ngắn hạn, trung hạn và dài hạn, giúp ngân hàng quản lý hiệu quả nguồn vốn và đáp ứng nhu cầu vay mượn của khách hàng.
Biểu đồ 2.1: Doanh số cho vay KHCN theo thời hạn giai đoạn 2016 - 2018
■ Cho vay ngắn hạn ■ Cho vay trung - dài hạn
(Nguồn: Báo cáo tài chính của ACB Đông Đô giai đoạn 2016 - 2018)
Doanh số cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Á Châu - chi nhánh Đông Đô đã có xu hướng tăng trưởng qua các năm, cho thấy sự thu hút ngày càng nhiều khách hàng Ngân hàng nỗ lực đáp ứng nhu cầu vốn của cá nhân, đặc biệt trong lĩnh vực vay trung và dài hạn Số liệu này phản ánh đúng đặc điểm hoạt động tín dụng cá nhân của ngân hàng, tập trung vào tài trợ kinh doanh và mua nhà.
Năm 2016, Chính phủ và Quốc hội đặt ra mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, nâng cao sức cạnh tranh và giải quyết an sinh xã hội Ngân hàng Nhà nước đã điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, nhằm đảm bảo ổn định hệ thống và hỗ trợ các tổ chức tín dụng, với mục tiêu tăng trưởng tín dụng từ 15-17% và tỷ lệ nợ xấu 3% Kết quả là doanh số cho vay của các ngân hàng, đặc biệt là ACB Đông Đô, đã tăng trưởng mạnh mẽ, với doanh số cho vay ngắn hạn đạt 105.229 triệu đồng, chiếm 19,12% tổng doanh số cho vay, trong khi doanh số cho vay trung - dài hạn đạt 445.231 triệu đồng, chiếm 80,88%.
Năm 2017, ngành Ngân hàng gặp nhiều thuận lợi nhưng cũng đối mặt với cạnh tranh gay gắt và áp lực về lãi suất cho vay Để khắc phục, Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ tái cơ cấu ngân hàng và giải quyết nợ xấu, như Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật các tổ chức tín dụng và Thông tư 19/2017 Trong bối cảnh này, ACB Đông Đô, với uy tín lâu năm, đã tăng cường cho vay và hỗ trợ khách hàng cá nhân, dẫn đến sự tăng trưởng rõ rệt trong dư nợ cho vay Dư nợ ngắn hạn tăng 9,39% so với năm 2016, trong khi dư nợ trung - dài hạn cũng tăng 12,34%, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng dư nợ, đáp ứng kịp thời nhu cầu tín dụng của khách hàng.
Đến năm 2018, tốc độ tăng trưởng tín dụng của hệ thống ngân hàng chỉ đạt 17%, trong khi các tỷ lệ đảm bảo an toàn tiếp tục được thắt chặt Dù vậy, nhiều ngân hàng, bao gồm ACB, vẫn đặt ra mục tiêu kinh doanh cao, với lợi nhuận trước thuế dự kiến tăng 120% Ông Trần Huy Hùng, Chủ tịch HĐQT ACB, nhấn mạnh rằng mục tiêu chiến lược của ACB là trở thành người dẫn đầu trong năm lĩnh vực: định hướng khách hàng, quản lý rủi ro, kết quả tài chính bền vững, hiệu quả hoạt động và đạo đức kinh doanh Để đạt được mục tiêu lợi nhuận trong khi vẫn tuân thủ các quy định của ngành ngân hàng, ACB Đông Đô đã chủ động cho vay, nhưng vẫn đảm bảo nguyên tắc an toàn tín dụng và tích cực củng cố mối quan hệ với khách hàng.
KH, xây dựng nhiều chương trình ưu đãi cho KHCN, thủ tục vay nhanh chóng như
Cơ ngơi bền vững, Ngôi nhà đầu tiên và Cho vay có tài sản bảo đảm dành cho Hội viên Blue Diamond là những sản phẩm tiêu biểu của DSCV KHCN của ACB Đông Đô, đạt 720.480 triệu đồng, tăng 105.244 triệu đồng, tương ứng mức tăng 17,11% so với năm 2017, trong đó DSCV trung dài hạn chiếm tỷ trọng lớn hơn, đạt 595.251 triệu đồng.
Sự tăng lên về quy mô tín dụng trong năm nay cho thấy tiềm lực cũng như chất lượng TDCN tại ngân hàng. b) Theo mục đích sử dụng vốn
Biểu đồ 2.2: Doanh số cho vay KHCN theo mục đích sử dụng vốn giai đoạn 2016 -
■ Vay kinh doanh BVay mua nhà BVay tiêu dùng BVay khác
(Nguồn: Báo cáo tài chính của ACB Đông Đô giai đoạn 2016 - 2018)
Kinh tế hộ gia đình là một lực lượng quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, và Đảng cùng Nhà nước đã triển khai các chính sách nhằm hỗ trợ sự phát triển của các hộ kinh doanh Các ngân hàng, đặc biệt là ACB, đã thực hiện nhiều chương trình cho vay để giúp đỡ các hộ kinh doanh vượt qua khó khăn về vốn ACB tập trung vào chiến lược phát triển ngân hàng bán lẻ và cho vay cá nhân, đồng thời áp dụng các chính sách lãi suất ưu đãi cho sản xuất kinh doanh Nhờ đó, ACB đã đạt được những kết quả ấn tượng, với doanh số cho vay kinh doanh chiếm trên 50% tổng doanh số cho vay khách hàng cá nhân, cụ thể là doanh số đạt 324.175 triệu đồng vào năm 2017, tăng 18,24% so với năm trước, và tiếp tục tăng lên 416.231 triệu đồng vào năm 2018, tương ứng với mức tăng 28,40%.
Theo Hiệp hội Bất động sản, nhu cầu nhà ở tại Việt Nam đang gia tăng mạnh mẽ với hơn 50.000 cặp vợ chồng trẻ kết hôn mỗi năm, đặc biệt trong phân khúc nhà ở trung bình và giá rẻ Đây là cơ hội lớn cho các ngân hàng, trong đó ACB đã triển khai nhiều chương trình cho vay hấp dẫn Một trong số đó là chương trình “Ngôi nhà đầu tiên”, cho phép khách hàng vay với lãi suất cố định 10,5%/năm trong thời gian vay ngắn hạn.
Trong năm 2017, doanh số cho vay mua nhà tại ACB Đông Đô đạt 176.023 triệu đồng, chiếm 30,06% tổng doanh số cho vay, với mức tăng 6,38% so với năm 2016 Chương trình cho vay hấp dẫn, lãi suất ưu đãi và thủ tục giải ngân nhanh chóng đã góp phần vào thành công này.
Cho vay bất động sản được coi là "con gà đẻ trứng vàng" của các TCTD, tuy nhiên, việc cho vay ồ ạt trong quá khứ đã dẫn đến tình trạng nợ xấu khó giải quyết Để phát triển kinh tế bền vững, NHNN đã quyết định siết chặt tín dụng đối với thị trường bất động sản, yêu cầu các ngân hàng phải thận trọng trong việc cho vay với thủ tục và điều kiện chặt chẽ nhằm giảm thiểu rủi ro Chính sách này đã được triển khai mạnh mẽ từ đầu năm 2018, trong khi ACB Đông Đô vẫn tiếp tục cho vay mua nhà nhưng kiểm soát chặt chẽ các thủ tục để đảm bảo an toàn tín dụng Trong năm 2018, doanh số cho vay mua nhà tăng nhẹ 4,59% so với năm 2017, đạt 184.098 triệu đồng.
Theo các chuyên gia, tín dụng tiêu dùng đang trở thành nguồn thu nhập quan trọng cho các ngân hàng thương mại (NHTM) và được đẩy mạnh trong thời gian qua Các NHTM có thế mạnh về bán lẻ đang cạnh tranh về lãi suất và tiện ích sản phẩm tín dụng tiêu dùng ACB nổi bật với lãi suất vay tiêu dùng ưu đãi từ 11,2%/năm và chính sách giảm lãi suất cho khách hàng hiện hữu Điều này tạo cơ hội cho khách hàng tiếp cận nguồn vốn rẻ để đáp ứng nhu cầu tiêu dùng cá nhân và gia đình Tuy nhiên, nhiều người vẫn lo ngại rằng lãi suất sẽ chỉ giảm trong ngắn hạn và có thể tăng theo thị trường trong tương lai, ảnh hưởng đến khả năng trả nợ của họ.
KH, ACB còn có chính sách cho vay linh hoạt ở kỳ hạn điều chỉnh lãi suất, theo đó
Khách hàng có thể chọn kỳ hạn điều chỉnh lãi suất là 3, 6 hoặc 12 tháng, với từng mức lãi suất tương ứng cho mỗi kỳ hạn ACB Đông Đô đang nâng cao dịch vụ tiêu dùng thông qua việc xây dựng các chính sách và chương trình đáp ứng nhu cầu của khách hàng, với sự gia tăng rõ rệt qua các năm.
Năm 2017, doanh số tiêu dùng đạt 78.138 triệu đồng, tăng 2,97% so với năm 2016 Đến năm 2018, con số này tiếp tục tăng lên 82.139 triệu đồng, tương ứng với mức tăng 5,12% so với năm 2017 Sự gia tăng này khẳng định vị thế và thị phần tín dụng của ACB trên thị trường, phù hợp với sứ mệnh “Ngân hàng của mọi nhà”.
Cho vay khác tại ACB Đông Đô bao gồm các sản phẩm như cho vay cán bộ công nhân viên, cho vay tín chấp và thẻ tín dụng, nhưng chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng dư nợ cho vay Rủi ro tín dụng là một yếu tố không thể tránh khỏi, và với cho vay tín chấp, rủi ro này càng lớn, vì vậy ACB chỉ cho vay khi khách hàng có uy tín và CIC tốt Hơn nữa, lãi suất cho vay tín chấp và thẻ tín dụng thường cao, yêu cầu khách hàng phải có khả năng tài chính vững mạnh để đảm bảo khả năng trả nợ Mặc dù dư nợ cho vay khác tại ACB Đông Đô đã tăng qua các năm, từ 36.900 triệu đồng năm 2017 (tăng 5,61% so với 2016) đến 37.012 triệu đồng năm 2018 (tăng 6,72% so với 2017), nhưng các chuyên viên tín dụng vẫn cần tuân thủ nghiêm ngặt quy trình cho vay để hạn chế rủi ro.
2.4.2 Doanh số thu nợ khách hàng cá nhân
Doanh số thu nợ là tổng số tiền mà ngân hàng thu được từ khách hàng cá nhân đã vay vốn, phản ánh toàn bộ các khoản tín dụng mà ngân hàng thu hồi khi đến hạn Thông số này có ảnh hưởng lớn đến chất lượng tín dụng của ngân hàng, cũng như tình hình nợ xấu và nợ quá hạn.
Biểu đồ 2.3: Doanh số thu nợ KHCN giai đoạn 2016 - 2018
(Nguồn: Báo cáo tài chính của ACB Đông Đô giai đoạn 2016 - 2018)