Chất lƣợng thẩm định tín dụng tại Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam Trần Thị Thu Hà Trƣờng Đại học Kinh tế Luận văn Thạc sĩ ngành: Tài chính và Ngân hàng; Mã số: 60 34 20 Ngƣời hƣớng dẫn: PGS.TS Trịnh Thị Hoa Mai Năm bảo vệ: 2011 Abstract: Hệ thống hóa một số tiêu chí đánh giá chất lƣợng thẩm định cùng các kinh nghiệm của một số ngân hàng trong và ngoài nƣớc trong nghiệp vụ thẩm định. Đánh giá thực trạng công tác thẩm định cho vay hiện nay tại Agribank. Đề xuất một số kiến nghị, giải pháp mang tính thực tiễn và tính khả thi cao nhằm cải thiện và nâng cao chất lƣợng thẩm định trong Ngân hàng. Keywords: Tín dụng; Ngân hàng; Kinh tế tài chính Content MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Những năm gần đây, mặc dù có rất nhiều dịch vụ mới đƣợc đẩy mạnh, triển khai song nguồn sống chủ yếu của các ngân hàng vẫn là hoạt động tín dụng truyền thống. Vì mục tiêu lợi nhuận, một trong những tiêu chí hàng đầu đặt ra đối với các tổ chức tín dụng (TCTD) là đẩy mạnh hoạt động cấp tín dụng. Trong đó, công tác thẩm định cho vay đóng một vai trò đặc biệt quan trọng, có ý nghĩa quyết định đối với chất lƣợng tín dụng tại các ngân hàng thƣơng mại (NHTM). Thẩm định cho vay chính là quá trình kiểm tra, đánh giá, rà soát lại toàn bộ những vấn đề có liên quan đến phƣơng án/dự án để đƣa ra những quyết định chính xác về việc đồng ý hay từ chối cấp tín dụng cho khách hàng. Có thể nói đây chính là viên gạch đặt nền móng hình thành tất cả các mối quan hệ tín dụng và là khâu chủ đạo, đóng vai trò then chốt trong hoạt động cho vay ở các ngân hàng. Xét ở một khía cạnh khác, thẩm định còn có tác dụng rất thiết thực đối với các nhà đầu tƣ, các doanh nghiệp cũng nhƣ cơ quan quản lý Nhà nƣớc. Việc thẩm định nhu cầu vay vốn sẽ giúp đánh giá chính xác hiệu quả tài chính và hiệu quả kinh tế - xã hội của việc đầu tƣ, ngăn ngừa và hạn chế bớt các rủi ro, tránh gây thất thoát, không thu hồi đƣợc vốn của chủ đầu tƣ, nhà tài trợ cũng nhƣ của toàn xã hội. 2 Ở Việt Nam thời gian qua, công tác thẩm định tại các NHTM vẫn còn nhiều hạn chế, báo cáo thẩm định còn sơ sài và mang nặng tính hình thức. Hậu quả là các quyết định lựa chọn đầu tƣ không chính xác nhƣ: cho vay các phƣơng án/dự án có hiệu quả thấp, không trả đƣợc nợ cho ngân hàng, ngƣợc lại có trƣờng hợp lại bỏ quả các phƣơng án/dự án tốt Trong bối cảnh thị trƣờng vốn của Việt Nam còn chƣa phát triển thì hoạt động tín dụng còn mang một ý nghĩa đặc biệt: là kênh dẫn vốn chủ lực trong huyết mạch của toàn bộ nền kinh tế quốc dân. Thẩm định không tốt, dẫn đến những quyết định sai lầm trong cho vay sẽ gây lãng phí đồng vốn đầu tƣ cũng nhƣ chƣa sử dụng và phân bổ một cách hiệu quả nhất các nguồn lực để đem lại lợi ích kinh tế cho xã hội và cho đất nƣớc. Mặt khác, trƣớc tình hình tỷ lệ nợ xấu đang có xu hƣớng gia tăng nhanh chóng nhƣ hiện nay, chất lƣợng tín dụng đang trở thành một vấn đề đáng lo ngại mà thẩm định chính là nhân tố có ảnh hƣởng sâu rộng đến các quyết định cho vay và các hệ quả của nó. Nâng cao chất lƣợng thẩm định là yêu cầu, đòi hỏi cấp bách đặt ra cho tất cả các ngân hàng nói chung và Agribank nói riêng. Hơn nữa, trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế diễn ra ngày càng sâu rộng, các ngân hàng Việt Nam đang đứng trƣớc sự cạnh tranh vô cùng gay gắt và khốc liệt từ các đối thủ nƣớc ngoài hơn hẳn về mọi mặt. Nâng cao chất lƣợng thẩm định là cần thiết để lựa chọn ra đƣợc những phƣơng án/dự án vay vốn hiệu quả nhất, qua đó tăng cƣờng khả năng cạnh tranh của các NHTM, hội nhập thành công và không bị lép vế ngay trên sân nhà. Từ thực tiễn đánh giá chất lƣợng thẩm định tại các Chi nhánh trong hệ thống NHNo&PTNT Việt Nam, ngƣời viết – với tƣ cách là một chuyên viên trực tiếp giúp việc cho Ban Lãnh đạo thực hiện quản lý, giám sát về hoạt động tín dụng nhận thấy có khá nhiều bất cập và tồn tại trong công tác này nhƣng chƣa đƣợc nhìn nhận, phân tích một cách thấu đáo, khoa học. Nhận thức đƣợc tầm quan trọng của vấn đề, tác giả đã lựa chọn đề tài “Chất lượng thẩm định tín dụng tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam” làm luận văn tốt nghiệp của mình. 2. Tình hình nghiên cứu Có thể nói, tín dụng luôn là đề tài đƣợc bàn luận sôi nổi nhiều nhất khi đề cập đến lĩnh vực hoạt động ngân hàng. Đã có nhiều bài báo, công trình nghiên cứu, đề tài luận văn về chủ đề nâng cao chất lƣợng tín dụng tại ngân hàng nhƣ: „„Cơ sở hình thành cho một khoản vay tốt‟‟, tác giả Trần Nam Bách, Tạp chí Thị trƣờng tài chính tiền tệ ngày 15/10/2006; „„Giải quyết tốt mối quan hệ giữa chất lƣợng tín dụng và tăng trƣởng tín dụng ‟‟, tác giả Võ Mƣời, Tạp chí Thị trƣờng tài chính tiền tệ, số 20 ngày 15/10/2009; „„Vốn tín dụng NHTM đầu tƣ cho nền kinh tế đang tăng trƣởng tích cực‟‟, Tiến sĩ Lê Văn Luyện, Tạp chí Thị trƣờng tài chính tiền tệ, số 13 ngày 01/07/2009; một số khóa luận tốt nghiệp, luận văn thạc sĩ nhƣ: 3 „„Giải pháp nâng cao chất lƣợng tín dụng tại Ngân hàng ngoại thƣơng Việt Nam‟‟của tác giả Nguyễn Hồng Ninh, „„Nâng cao chất lƣợng tín dụng tại NHNo&PTNT Hà Nội ‟‟ của tác giả Nguyễn Thị Kim Chi, „„Chất lƣợng tín dụng của ngân hàng đối với các DNVVN ‟‟ của tác giả Nguyễn Vân Anh … Trong đó, chất lƣợng thẩm định tín dụng chỉ đƣợc nghiên cứu đan xen với tƣ cách là một khâu trƣớc khi cho vay trong toàn bộ quy trình tín dụng của một ngân hàng. Song song với chủ đề nâng cao chất lƣợng tín dụng là diễn đàn bàn luận về cách thức quản trị rủi ro tín dụng cho ngân hàng. Đây cũng là đề tài thu hút đƣợc nhiều sự quan tâm nghiên cứu với những bài viết nhƣ: „„Quản lý rùi ro tín dụng của NHTM nhà nƣớc trong thời kỳ hội nhập‟‟ của tác giả Đỗ Văn Độ, Tạp chí ngân hàng số 15, tháng 8/2007; „„Quản lý nợ xấu tại Việt Nam, kinh nghiệm quốc tế và chiến lƣợc tối đa hóa lợi nhuận cho ngân hàng‟‟ của tác giả Minh Phƣơng, Tạp chí Thị trƣờng tài chính tiền tệ, số 15 ngày 01/08/2009; „„Bàn thêm về giải pháp xử lý rủi ro tín dụng của NHTM‟‟, tác giả Đinh Thị Thu Thảo, Tạp chí Thị trƣờng tài chính tiền tệ, số 12 ngày 15/06/2010; „„Nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro tín dụng tại NHTMCP Ngoại thƣơng‟‟ tác giả Trần Tiến Chƣơng; „„Rủi ro và quản lý rủi ro tín dụng trong hoạt động ngân hàng ‟‟ TS. Ngô Minh Châu; „„Rủi ro tín dụng và quản lý rủi ro tín dụng của các NHTM tại TP. HCM ‟‟ Tạp chí Kế toán ngày 01/06/2006 cùng rất nhiều luận văn thạc sĩ nghiên cứu về vấn đề này. Trong đó, các tác giả đi sâu vào phân tích, nghiên cứu, đánh giá rủi ro gặp phải sau khi đã ký kết hợp đồng tín dụng, tức là đã cho vay và các biện pháp phòng ngừa cũng nhƣ giải pháp hạn chế đến mức thấp nhất tổn thất cho ngân hàng. Gần đây, xuất hiện một số nghiên cứu chuyên sâu về mảng thẩm định trong hoạt động cho vay nhƣ: „„Tìm hiểu về thẩm định tín dụng‟‟ của tác giả Hằng Nga, www. Anet.vn ngày 29/06/2010; „„Chất lƣợng thẩm định dự án cho vay vốn tại NHTM‟‟ tác giả Nguyễn Hùng Tiến, Tạp chí Thị trƣờng tài chính tiền tệ, số 9 ngày 01/05/2010 ; Luận văn thạc sĩ kinh tế „„Giải pháp nâng cao chất lƣợng thẩm định dự án đầu tƣ trung và dài hạn tại Ngân hàng Công thƣơng Việt Nam” của tác giả Nguyễn Anh Tuấn, “Nâng cao chất lƣợng thẩm định ngắn hạn đối với các DNVVN tại NHNo&PTNT Nam Hà Nội ‟‟ của tác giả Tào Tiến Tiệp… Những nghiên cứu này bƣớc đầu đã hình thành nên một chuyên đề riêng về thẩm định tín dụng nhƣng chƣa đầy đủ và có hệ thống. Các bài viết, nghiên cứu về đề tài thẩm định thời gian vừa qua chủ yếu xem xét lĩnh vực thẩm định các dự án trung, dài hạn hoặc tập trung quan tâm sâu tới lĩnh vực tài chính của dự án trong khi chƣa có một nghiên cứu mang tính tổng quát, hệ thống có tính chất bao quát chung trong thẩm định cho cả các món vay ngắn hạn và trung, dài hạn cũng nhƣ những tiêu 4 chí đánh giá chất lƣợng công tác thẩm định hiện nay; các nhân tố ảnh hƣởng, quy trình cũng nhƣ một báo cáo thẩm định có chất lƣợng là nhƣ thế nào… Có thể nói đề tài “Chất lượng thẩm định tín dụng tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam” tác giả lựa chọn là một chủ đề có ý nghĩa thực tiễn vừa mang tầm vĩ mô lẫn vi mô. Một mặt đƣa ra những giải pháp, chính sách hiệu quả giúp các nhà quản lý nâng cao chất lƣợng thẩm định nói chung đối với các phƣơng án ngắn hạn và các dự án trung dài hạn. Mặt khác, xây dựng một quy trình thẩm định có hiệu quả, các nội dung cụ thể cần thực hiện và các nghiệp vụ thẩm định cần thiết khi tiến hành xem xét món vay đối với cán bộ tín dụng. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu * Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở phân tích đánh giá thực trạng công tác thẩm định tín dụng hiện nay tại Agribank, qua đó đề xuất một số giải pháp thích hợp nhằm nâng cao chất lƣợng thẩm định của ngân hàng. Các câu hỏi nghiên cứu được đặt ra: Thực trạng công tác thẩm định tín dụng tại ngân hàng ra sao ? Quy trình thẩm định đã hợp lý, khoa học và hiệu quả hay chƣa ? Các giải pháp khắc phục hạn chế và nâng cao chất lƣợng công tác thẩm định của ngân hàng ? * Nhiệm vụ nghiên cứu Nhằm đạt đƣợc những mục đích nêu trên, nhiệm vụ nghiên cứu trọng tâm của đề tài tập trung làm rõ một số nội dung sau : - Hệ thống hóa một số lý luận chung về chất lƣợng thẩm định. - Phân tích và đánh giá thực trạng chất lƣợng thẩm định tín dụng, làm rõ những tồn tại và yếu kém trong thời gian qua và tìm hiểu nguyên nhân gây ra thực trạng này. - Đề xuất một số giải pháp hiệu quả và khả thi nhằm cải thiện chất lƣợng thẩm định. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu * Đối tƣợng nghiên cứu Luận văn tập trung chủ yếu nghiên cứu hoạt động thẩm định tín dụng tại Agribank. * Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: Tình hình thẩm định tín dụng của tất cả các Chi nhánh trong toàn hệ thống. 5 - Về thời gian: dẫn chứng số liệu cùng các thông tin khác từ nội bộ Ngân hàng từ các năm 2007 đến 2010. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu Dựa trên phƣơng pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng kếp hợp với việc sử dụng phƣơng pháp thống kê, so sánh, phân tích, nhận xét. Từ thực trạng của ngân hàng, tìm hiểu và tham khảo thêm một số tài liệu chuyên ngành cùng ý kiến của các nhà quản lý có chuyên môn, nghiệp vụ để đƣa ra những giải pháp hữu hiệu nhất nhằm nâng cao chất lƣợng công tác thẩm định của ngân hàng. 6. Đóng góp mới của luận văn - Hệ thống hóa một số tiêu chí đánh giá chất lƣợng thẩm định cùng các kinh nghiệm của một số ngân hàng trong và ngoài nƣớc trong nghiệp vụ thẩm định. - Đánh giá thực trạng công tác thẩm định cho vay hiện nay tại Agribank. - Đề xuất một số kiến nghị, giải pháp mang tính thực tiễn và tính khả thi cao nhằm cải thiện và nâng cao chất lƣợng thẩm định trong Ngân hàng. 7. Bố cục của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo & phụ lục, luận văn gồm 3 chƣơng : Chƣơng 1: Một số vấn đề lý thuyết và thực tiễn về chất lƣợng thẩm định tín dụng tại các NHTM Chƣơng 2: Hoạt động thẩm định tín dụng tại NHNo&PTNT Việt Nam Chƣơng 3: Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng thẩm định tín dụng tại NHNo&PTNT Việt Nam 6 CHƢƠNG 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ THUYẾT VÀ THỰC TIỄN VỀ CHẤT LƢỢNG THẨM ĐỊNH TÍN DỤNG TẠI CÁC NHTM 1.1. Tín dụng ngân hàng và vai trò của hoạt động tín dụng 1.1.1. Tín dụng ngân hàng - Tín dụng là một quan hệ vay mƣợn dựa trên nguyên tắc hoàn trả (cả gốc và lãi) sau một thời gian nhất định. - Tín dụng ngân hàng đƣợc hiểu là “quan hệ vay mƣợn bằng tiền tệ, trong đó ngân hàng là ngƣời cho vay, còn ngƣời đi vay là các tổ chức, cá nhân trong xã hội, trên nguyên tắc ngƣời đi vay sẽ hoàn trả cả vốn lẫn lãi vào một thời điểm xác định trong tƣơng lai nhƣ hai bên đã thỏa thuận”. * Các hình thức tín dụng - Căn cứ vào thời hạn tín dụng: tín dụng ngắn hạn (< 1 năm ), tín dụng trung hạn ( 1-5 năm ), tín dụng dài hạn ( > 5 năm ). - Căn cứ vào mức độ tín nhiệm đối với khách hàng: cho vay không đảm bảo và cho vay có đảm bảo. - Căn cứ vào hình thức tài trợ: cho vay, chiết khấu thƣơng phiếu, cho thuê, bảo lãnh. - Căn cứ vào mục đích sử dụng: cho vay bất động sản, cho vay công nghiệp và thƣơng mại , cho vay nông nghiệp, cho vay cá nhân… - Căn cứ vào phƣơng thức hoàn trả: cho vay trả góp, cho vay phi trả góp, cho vay thấu chi… 1.1.2. Vai trò của hoạt động tín dụng ngân hàng * Đối với ngân hàng - Là nguồn thu chính của các NHTM - Đem lại cho ngân hàng một vũ khí cạnh tranh lợi hại - Khả năng mở rộng tín dụng thể hiện tiềm lực mạnh về vốn của ngân hàng và chất lƣợng tín dụng tốt càng chứng tỏ năng lực quản lý, năng lực chuyên môn cao của cán bộ ngân hàng * Đối với doanh nghiệp 7 - Nâng cao năng lực cạnh tranh trong kinh doanh cho các doanh nghiệp - Tạo điều kiện mở rộng quy mô sản xuất, chiếm lĩnh thị trƣờng - Góp phần tăng cƣờng việc chấp hành chế độ hạch toán trong các doanh nghiệp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. * Đối với kinh tế - xã hội - Góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển, điều hòa nguồn vốn từ nơi thừa sang nơi thiếu; là cầu nối giữa tiết kiệm và đầu tƣ; đẩy mạnh quá trình tích tụ và tập trung vốn nhàn rỗi trong xã hội đã biến mọi nguồn tiền nhàn rỗi phân tán trong xã hội thành nguồn vốn tập trung; - Là công cụ tài trợ, đầu tƣ cho các ngành kinh tế mũi nhọn, then chốt, hỗ trợ cho các ngành kinh tế kém phát triển; khuyến khích các ngành kinh tế chậm phát triển; - Là công cụ để Nhà nƣớc điều tiết kinh tế vĩ mô, góp phần chống lạm phát, ổn định tiền tệ và giá cả, tạo công ăn việc làm cho ngƣời lao động; tài trợ xuất nhập khẩu hàng hóa, đầu tƣ máy móc thiết bị dây chuyền sản xuất hiện đại và nhập khẩu công nghệ tiên tiến của nƣớc ngoài, tạo điều kiện mở rộng các quan hệ kinh tế đối ngoại; thúc đẩy nền kinh tế nƣớc ta có những bƣớc tiến vƣợt bậc, tạo điều kiện thuận lợi để đầu tƣ phát triển kinh tế, phát triển cơ sở hạ tầng, cải tạo lại và xây dựng mới các công trình giao thông, các công trình công cộng phục vụ đời sống của nhân dân. 1.2. Thẩm định tín dụng 1.2.1. Khái niệm, mục đích và ý nghĩa của thẩm định tín dụng *Khái niệm: Thẩm định tín dụng là quá trình xem xét, phân tích các tài liệu, các thông tin cần thiết về khách hàng có nhu cầu tín dụng mà ngân hàng thu thập đƣợc, để từ đó làm căn cứ quyết định trƣớc khi ngân hàng cho khách hàng vay vốn. * Mục đích: đánh giá một cách chính xác và trung thực khả năng trả nợ của khách hàng để làm căn cứ cho vay, mức độ tin cậy của phƣơng án sản xuất hoặc dự án đầu tƣ mà khách hàng đã lập và nộp cho ngân hàng khi làm thủ tục vay vốn ; phân tích và đánh giá đƣợc mức độ rủi ro có thể xảy đến với ngân hàng khi chấp thuận cho vay, giúp xây dựng đƣợc một chính sách khách hàng đúng đắn và hợp lý hơn, tạo điều kiện cho ngân hàng và khách hàng nâng cao hiệu quả và mở rộng hoạt động kinh doanh. * Ý nghĩa: Giúp khách hàng lựa chọn đƣợc phƣơng án/dự án đầu tƣ tốt nhất; Hỗ trợ đắc lực cho các cơ quan quản lý của nhà nƣớc đánh giá đƣợc sự cần thiết và tính phù hợp của dự án đối với quy hoạch phát triển chung của ngành, địa phƣơng và cả nƣớc trên các mục tiêu, quy mô, quy hoạch và hiệu quả; Xác định đƣợc sự lợi hại của dự án khi đi vào hoạt động trên các khía cạnh: Công nghệ, ô nhiễm môi trƣờng, và các lợi ích kinh tế xã hội khác; Giúp các nhà tài chính ra quyết định chính xác về cho vay hoặc tài trợ dự án… 8 1.2.2. Phƣơng pháp và cơ sở thẩm định * Phƣơng pháp thẩm định Bao gồm cả hai phƣơng pháp định tính và phƣơng pháp định lƣợng. * Cơ sở của việc thẩm định - Phỏng vấn trực tiếp ngƣời vay (gặp gỡ khách hàng) - Thu thập thêm những thông tin từ ngân hàng có quan hệ thanh toán, tiền gửi, tín dụng với khách hàng, các nguồn thông tin của các tổ chức có liên quan và thông tin từ thị trƣờng - Đi điều tra thực tế tại nơi hoạt động kinh doanh của ngƣời xin vay, khảo sát, tham quan thực tế nhà máy, phân xƣởng hay văn phòng và gặp gỡ nhân viên ở đó để trực tiếp đánh giá khả năng và hiệu quả quản lý, trình độ kỹ thuật; chất lƣợng và uy tín sản phẩm. - Trực tiếp điều tra thu thập các thông tin thị trƣờng khác nhƣ: Từ cán bộ công nhân viên; qua xã hội; báo chí; thông tin từ nhà cung cấp; ý kiến khách hàng có quan hệ mua bán 1.2.3. Quy trình và nội dung thẩm định 1.2.3.1. Quy trình thẩm định Trải qua 05 bƣớc sau: Bƣớc 1: xem xét tính đầy đủ, hợp pháp, hợp lệ của bộ hồ sơ đó. Bƣớc 2: thu thập thêm thông tin về khách hàng, về phƣơng án/dự án xin tài trợ vốn. Bƣớc 3: CBTD tiến hành thẩm định theo các nội dung cần thiết đƣợc ngân hàng quy định khá cụ thể. Bƣớc 4: nêu đƣợc các ƣớc lƣợng và đánh giá rủi ro có thể xảy ra và đề xuất trong báo cáo thẩm định của mình. Bƣớc 5: kết luận về khả năng thu hồi nợ vay của khách hàng, định giá giá trị tài sản đảm bảo cho món vay và khả năng trả nợ của khách hàng. 1.2.3.2. Nội dung thẩm định PA/DA vay vốn (1) Thẩm định năng lực pháp lý, uy tín của khách hàng Năng lực pháp lý là cơ sở để xem khách hàng có khả năng tham gia vào quan hệ tín dụng hay không, hay nói cách khác là khách hàng có đủ tiêu chuẩn để vay vốn hay không. (2) Thẩm định năng lực tài chính khách hàng Đây là nội dung thẩm định nhằm đánh giá chính xác thực trạng tài chính, khả năng độc lập tự chủ của doanh nghiệp trong kinh doanh, khả năng tự cân đối các nguồn tiền có thể sử dụng chi trả khi cần thiết mà đặc biệt là khả năng thanh toán và chỉ tiêu sinh lời. Có khả năng tài chính đảm bảo trả nợ trong thời gian cam kết là một trong những điều kiện tiên quyết để xem xét khi cho vay. 9 (3) Thẩm định mục đích sử dụng vốn vay Mục đích sử dụng vốn là phƣơng hƣớng sản xuất, kinh doanh không trái với các quy định của pháp luật mà doanh nghiệp trình lên ngân hàng xin cấp vốn, khi ngân hàng chấp nhận cấp vốn thì doanh nghiệp đƣợc sử dụng nhằm đạt đƣợc mục đích đó. (4) Thẩm định PA SXKD, DAĐT * Đối với thẩm định tín dụng ngắn hạn Khi thiếu vốn, các doanh nghiệp thƣờng tìm đến ngân hàng để xin vay vốn nộp kèm theo phƣơng án SXKD của mình. Trong phƣơng án SXKD xin vay vốn thƣờng chỉ rõ: Tình hình nhu cầu của thị trƣờng; Dự báo doanh thu; Ƣớc lƣợng chi phí; Ƣớc lƣợng lợi nhuận gộp, Ƣớc lƣợng lợi nhuận thuần; Đánh giá khả năng hoàn trả gốc và lãi. Thông thƣờng các phƣơng án SXKD phải hiệu quả và phù hợp với giấy phép kinh doanh của doanh nghiệp, có độ tin cậy cao thì sẽ đƣợc ngân hàng chấp nhận cấp vốn, còn các phƣơng án kém khả thi, độ tin cậy nhỏ sẽ bị ngân hàng từ chối. * Đối với thẩm định tín dụng trung, dài hạn Khi thực hiện thẩm định dự án, ngân hàng phải tiến hành thẩm định trên tất cả các khía cạnh có liên quan đến dự án bao gồm: sự cần thiết của dự án; phƣơng diện thị trƣờng; phƣơng diện kỹ thuật; phƣơng diện tài chính; khả năng trả nợ; phƣơng diện tổ chức quản lý và các điều kiện kinh tế xã hội khác. (5) Thẩm định các phương pháp đảm bảo tín dụng Khi ngân hàng mở rộng quy mô hoạt động kinh doanh thì đảm bảo tiền vay là điều cần thiết. Việc bảo đảm tín dụng về mặt hình thức là sự cam kết của khách hàng vay vốn đối với ngân hàng về việc thế chấp, cầm cố, bảo lãnh đƣợc thể hiện bằng văn bản. 1.3. Chất lượng thẩm định tín dụng 1.3.1. Quan điểm về chất lƣợng thẩm định tín dụng Chất lƣợng thẩm định tín dụng thể hiện mức độ tin cậy và phù hợp trong việc lựa chọn, áp dụng các phƣơng pháp, quy trình, nội dung và tổ chức thực hiện thẩm định, nhằm đƣa ra quyết định cấp tín dụng một cách chính xác với thời gian ngắn nhất và chi phí thấp nhất, vừa thoả mãn nhu cầu tín dụng của khách hàng vừa tối đa hoá lợi ích của ngân hàng. 1.3.2. Một số chỉ tiêu đánh giá chất lƣợng thẩm định tín dụng 1.3.2.1. Nhóm tiêu chí liên quan đến việc xây dựng quy trình, phƣơng pháp và việc thực hiện nội dung quy trình Nhóm tiêu chí này bao gồm: 1. Ngân hàng có hay không có phƣơng pháp thẩm định tín dụng 2. Ngân hàng có hay không có quy trình thẩm định tín dụng 10 3. Ngân hàng có hay không thẩm định tƣ cách pháp lý của khách hàng 4. Ngân hàng có hay không thẩm định mục đích sử dụng vốn vay của khách hàng có hợp pháp hay không 5. Ngân hàng có hay không thẩm định khả năng tài chính doanh nghiệp 6. Ngân hàng có hay không thẩm định tính hiệu quả, khả thi trong thẩm định PA/DA huy động vốn 7. Sự đầy đủ, thuyết phục trong các ƣớc lƣợng về các yếu tố đầu vào, đầu ra để xác định hiệu quả của PA/DA kinh doanh 8. Mức độ đánh giá đƣợc các rủi ro có thể xảy ra 1.3.2.2. Nhóm tiêu chí liên quan đến CBTD: năng lực chuyên môn, mức độ tuân thủ quy trình và các nội dung thẩm định Nhóm tiêu chí này gồm có các tiêu chí sau: Tỷ lệ cán bộ thẩm định tín dụng chuyên trách, Tỷ lệ cán bộ thẩm định tín dụng có trình độ đại học trở lên, Tỷ lệ cán bộ thẩm định tín dụng có kinh nghiệm trên 5 năm, Sự tuân thủ của cán bộ thẩm định đối với quy trình và các nội dung thẩm định của ngân hàng, Sự chồng chéo trong chức năng nhiệm vụ giữa các bộ phận, cán bộ thẩm định tron ngân hàng. 1.3.2.3. Nhóm tiêu chí về thông tin phục vụ cho quá trình thẩm định Sự đầy đủ và tin cậy của thông tin phục vụ cho công tác thẩm định tín dụng cho vay, Số lƣợng các nguồn cung cấp thông tin để phục vụ cho thẩm định. 1.3.2.4. Nhóm tiêu chí phản ánh sự phù hợp của kết quả thẩm định với thực hiện PASXKD/DAĐT: tỷ lệ nợ xấu 1.3.2.5. Nhóm tiêu chí khác Thời gian thực hiện thẩm định, khách hàng có hay không phải mất phí thẩm định 1.3.3. Các nhân tố ảnh hƣởng đến chất lƣợng thẩm định tín dụng 1.3.3.1. Các nhân tố chủ quan Thứ nhất: Trình độ, năng lực và ý thức của cán bộ thẩm định Thứ hai: Cách thức tổ chức, điều hành, quản lý hoạt động tín dụng Thứ ba: Quy trình thẩm định trong ngân hàng Thứ tƣ: Chất lƣợng thông tin sử dụng trong quá trình thẩm định Thứ năm: Chế độ khen thƣởng, kỷ luật và xử phạt của ngân hàng đối với cán bộ thực hiện công tác thẩm định 1.3.3.2. Các nhân tố khách quan * Từ phía khách hàng [...]... ĐỘNG THẨM ĐỊNH TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM 2.1 Khái quát về NHNo&PTNT Việt Nam 2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển Năm 1988, Ngân hàng Phát triển Nông nghiệp Việt Nam đƣợc thành lập theo Nghị định số 53/HĐBT ngày 26/3/1988 của Hội đồng Bộ trƣởng (nay là Chính phủ) về việc thành lập các ngân hàng chuyên doanh, trong đó có Ngân hàng Phát triển Nông nghiệp Việt. .. Quy định về phân loại nợ, trích lập và sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro tín dụng trong hoạt động ngân hàng của tổ chức tín dụng, ban hành theo Quyết định 493/2005/QĐ-NHNN ngày 22/4/2005 28 20 Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (2010), Quyết định 666/QĐ-HĐQT-TDHo ngày 15/06/2010 21 Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (2010), Quyết định 528/QĐ-HĐQT-TDDN ngày 21/05/2010... tín dụng đối với khách hàng NHNo&PTNT Việt Nam năm 2010 9 Hệ thống các văn bản hiện hành liên quan đến công tác tín dụng trong hệ thống NHNo&PTNT Việt Nam 10 Harold B., JB – Seymoor S., Quyết định dự toán vốn đầu tư, Nxb Thống kê (1995) 11 Nguyễn Minh Kiều (2007), Tín dụng và thẩm định tín dụng ngân hàng, Nxb Tài chính 12 Nguyễn Minh Kiều (2008), Hướng dẫn thực hành nghiệp vụ cấp tín dụng và thẩm định. .. cán bộ thẩm định đối với quy trình và các nội dung thẩm định của ngân hàng Nhóm tiêu chí về thông tin phục vụ cho quá trình thẩm định 13 Sự đầy đủ và tin cậy của thông tin b Phần lớn thông tin đáng phục vụ cho công tác thẩm định tín tin cậy, nhƣng còn một dụng cho vay: số thông tin không kiểm tra đƣợc 14 Số lượng các nguồn cung cấp thông a tin để phục vụ cho thẩm định Ngoài thông tin mà doanh nghiệp. .. mới và phát triển ứng dụng công nghệ ngân hàng theo hƣớng hiện đại hóa, cung cấp thêm các sản phẩm dịch vụ, tiện ích; nâng cao chất lƣợng hoạt động dịch vụ đủ sức cạnh tranh và hội nhập Nâng cao thị phần dịch vụ Ngân hàng trên địa bàn đô thị, nhanh chóng triển khai các dịch vụ Ngân hàng trên địa bàn nông nghiệp nông thôn 3.1.2 Định hướng trong công tác nâng cao chất lượng tín dụng và thẩm định tín dụng. .. hình thức pháp thẩm định tín dụng 2 Ngân hàng có hay không có quy trình thẩm định tín dụng 3 Ngân hàng có hay không thẩm định tư cách pháp lý của khách hàng 4 Ngân hàng có hay không thẩm định mục đích sử dụng vốn vay của khách hàng có hợp pháp hay không 5 Ngân hàng có hay không thẩm định khả năng tài chính doanh nghiệp 6 Ngân hàng có hay không thẩm định tính hiệu quả, khả thi trong thẩm định phương án/dự... các Chi nhánh trên toàn hệ thống trong việc thẩm định và ra quyết định cho vay 2.2.2 Nội dung và quy trình thẩm định cho vay tại NHNo&PTNT Việt Nam 2.2.2.1 Quy trình thẩm định tại NHNoVN Trình tự thực hiện quy trình thẩm định: Bƣớc 1: Trƣởng phòng tín dụng và trƣởng phòng thẩm định sẽ tiếp nhận hồ sơ của KH, xem xét hồ sơ xin vay xem có hợp lệ, đúng pháp luật và yêu cầu hay không Nếu hộ sơ chƣa đủ điều... đích Những điều này đã làm ảnh hƣởng gián tiếp đến kết quả thẩm định của ngân hàng trong thời gian qua CHƢƠNG 3 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG THẨM ĐỊNH TÍN DỤNG TẠI NHNo&PTNT VIỆT NAM 3.1 Định hướng phát triển của Agribank 3.1.1 Định hướng chung (1) Tiếp tục giữ vững vai trò chủ lực trên thị trƣờng tài chính, tín dụng nông nghiệp nông thôn; (2) Tập trung toàn hệ thống có các biện pháp tăng... công tác tại NHNo&PTNT Việt Nam, sau những chuyến kiểm tra thực tế tình hình cho vay, thẩm định tại các Chi nhánh ở cả 03 vùng Bắc, Trung, Nam, tác giả đã phần nào thấy rõ đƣợc thực trạng về bức tranh thẩm định tín dụng hiện nay tại Agribank Đề tài đã chỉ ra những mặt đƣợc: Tổ chức công tác thẩm định đƣợc thực hiện tƣơng đối chặt chẽ, Kỹ thuật thẩm định đã từng bƣớc đƣợc hoàn thiện, Nội dung thẩm định. .. phục vụ cho việc thẩm định và tiến hành thẩm định Bƣớc 4: Sau khi thẩm định, CBTD lập báo cáo thẩm định theo quy định, trong báo cáo phải nêu rõ có cho vay hay không cho vay, lý do cụ thể để trình trƣởng phòng thẩm định xem xét Bƣớc 5: Phó phòng tín dụng có trách nhiệm kiểm soát, xem xét tờ trình của cán bộ thẩm định, nếu thấy thiếu, hoặc không phù hợp thì phải yêu cầu cán bộ thẩm định bổ sung Khi . giả đã lựa chọn đề tài Chất lượng thẩm định tín dụng tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam làm luận văn tốt nghiệp của mình. 2 1.3. Chất lượng thẩm định tín dụng 1.3.1. Quan điểm về chất lƣợng thẩm định tín dụng Chất lƣợng thẩm định tín dụng thể hiện mức độ tin cậy và phù