Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn được thành lập từ năm 1953 theo Nghị định số 206/TC-NĐ ngày 10/9/1953 của Bộ trưởng Bộ Tài chính, từ đó đến nay, Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn đã đảm bảo thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về hải quan trên địa bàn quản lý. Để đạt được kết quả đó, bên cạnh các hoạt động đầu tư phát triển nguồn nhân lực tại Cục, các Chi cục Hải quan cửa khẩu, thì không thể không kể đến vai trò của công tác đầu tư cho hệ thống hạ tầng, cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật. Điều này đảm bảo điều kiện kỹ thuật quan trong cho các công việc của ngành. Hệ thống hạ tầng, cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật của Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn hiện nay là rất lớn, trong số đó, có những trang thiết bị đã có tuổi đời khá lâu, nên nhu cầu sửa chữa, bảo dưỡng trang thiết bị là nhu cầu có tính chất liên tục. Hiện nay, chi sửa chữa tài sản là một trong những nhiệm vụ quan trọng mà Tổng cục Hải quan giao cho các Cục Hải quan địa phương, trong đó có Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn. Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn là một trong những Cục Hải quan lớn bao gồm 02 cửa khẩu quốc tế, 01 cửa khẩu chính, 09 cửa khẩu phụ, lối mở,... nên nhu cầu sửa chữa tài sản hàng năm của Cục là khá lớn. Tuy nhiên thực tế cho thời gian qua cho thấy, công tác quản lý chi sửa chữa tài sản tại Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn còn nhiều lúng túng trong việc xây dựng kế hoạch, lúng túng trong việc phối hợp giữa các đơn vị trong tổ chức thực hiện, công tác kiểm soát còn chưa sát sao. Do đó, một trong những yêu cầu cấp thiết hiện nay là cần nghiên cứu một cách hệ thống về quản lý chi sửa sữa tài sản; phân tích, đánh giá thực trạng tình hình quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước cho công tác chi sửa chữa tài sản và đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý chi sửa chữa tài sản tại Cục hải quan tỉnh Lạng Sơn, đảm bảo việc sử dụng ngân sách nhà nước tiết kiệm, hiệu quả. Là một cán bộ công tác tại Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn, qua thực tiễn công tác và kinh nghiệm đúc kết, học hỏi trong quá trình công tác, tác giả đã lựa chọn đề tài: “Quản lý chi sửa chữa tài sản của Cục hải quan tỉnh Lạng Sơn” làm đối tượng nghiên cứu luận văn thạc sĩ của mình.
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ CHI SỬA CHỮA TÀI SẢN CỦA CỤC HẢI QUAN
Chi sửa chữa tài sản của cục hải quan
1.1.1 Khái niệm chi sửa chữa tài sản của cục hải quan
Tài sản bao gồm vật chất, tiền tệ, giấy tờ có giá trị và quyền tài sản, được phân loại thành bất động sản và động sản Cả bất động sản và động sản có thể là tài sản hiện tại hoặc tài sản hình thành trong tương lai.
Thứ nhất, tài sản là vật, tiền, giấy tờ có giá và các quyền tài sản:
Vật là phần tử của thế giới vật chất, tồn tại khách quan và có thể được con người cảm nhận qua các giác quan Trong bối cảnh pháp lý, vật chỉ trở thành đối tượng của quan hệ pháp luật khi nó được con người kiểm soát và phục vụ một nhu cầu nhất định.
Tiền, theo C Mác, là một hàng hóa đặc biệt, tách biệt khỏi thế giới hàng hóa, dùng để đo lường và biểu hiện giá trị của các hàng hóa khác Bộ Luật Dân sự năm 2015 xác định tiền là tài sản nhưng không làm rõ bản chất pháp lý của nó Chỉ có loại tiền được pháp luật thừa nhận và đang lưu hành mới được coi là tài sản Tiền không chỉ là công cụ thanh toán đa năng mà còn là phương tiện tích lũy tài sản và thước đo giá trị.
Giấy tờ có giá là tài liệu có giá trị tiền tệ và có thể chuyển nhượng trong các giao dịch dân sự Hiện nay, giấy tờ có giá xuất hiện dưới nhiều hình thức như séc, cổ phiếu, tín phiếu, hồi phiếu, kỳ phiếu và công trái Về mặt hình thức, giấy tờ có giá được lập theo quy định của pháp luật.
Quyền tài sản, theo Điều 115 Bộ luật dân sự năm 2015, được định nghĩa là quyền có giá trị bằng tiền, bao gồm quyền sở hữu trí tuệ, quyền sử dụng đất và các quyền tài sản khác Đây là quyền năng dân sự chủ quan của chủ thể, được pháp luật công nhận và bảo vệ.
Thứ hai, tài sản bao gồm bất động sản và động sản:
Bất động sản được định nghĩa bao gồm đất đai, nhà và các công trình xây dựng liên quan đến đất đai, cùng với các tài sản khác gắn liền với những đối tượng này Ngoài ra, còn có các tài sản khác theo quy định của pháp luật (Quốc hội, 2015)
- Động sản là những tài sản không phải là bất động sản (Quốc hội, 2015)
Trong nghiên cứu này, tài sản của Cục Hải quan được xác định bao gồm nhà, công trình xây dựng cùng với các tài sản liên quan, và hệ thống trang thiết bị, máy móc phục vụ cho hoạt động quản lý nhà nước về hải quan.
Sửa chữa tài sản của Cục Hải quan là quá trình duy tu và thay thế các hư hỏng phát sinh trong quá trình sử dụng, nhằm khôi phục năng lực hoạt động của hệ thống nhà, công trình xây dựng và tài sản liên quan Điều này bao gồm cả việc bảo trì hệ thống trang thiết bị và máy móc phục vụ cho hoạt động quản lý nhà nước về hải quan, đảm bảo hoạt động đạt tiêu chuẩn ban đầu.
Chi sửa chữa tài sản của Cục Hải quan là quá trình phân phối và sử dụng ngân sách để đáp ứng nhu cầu sửa chữa tài sản, nhằm đảm bảo hoạt động liên tục và hiệu quả của cơ quan hải quan trong hiện tại và tương lai.
1.1.2 Đặc điểm của chi sửa chữa tài sản của Cục Hải quan
Chi sửa chữa tài sản của Cục Hải quan có những đặc điểm sau:
Chi phí sửa chữa tài sản không phải là khoản chi định kỳ, mà chỉ phát sinh khi có nhu cầu sửa chữa do tài sản bị hư hỏng Điều này thường xảy ra khi cơ quan Hải quan lập kế hoạch sửa chữa cho tài sản hư hỏng đó.
Nguồn chi sửa chữa tài sản của Cục Hải quan được cấp từ ngân sách nhà nước, theo quyết định của Tổng cục Hải quan trong dự toán hàng năm Trường hợp sửa chữa do lỗi cá nhân hoặc đơn vị sử dụng, họ sẽ phải tự chịu trách nhiệm thanh toán Kinh phí cho việc khắc phục sự cố do đơn vị sử dụng gây ra sẽ được trích từ ngân sách chi thường xuyên của đơn vị đó, mà không có bổ sung từ Tổng cục Hải quan Do vậy, công tác quản lý chi sửa chữa tài sản cần phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về quản lý chi ngân sách nhà nước.
Quy mô chi phí sửa chữa thường rất lớn, vì vậy việc quản lý chi tiêu một cách chặt chẽ và khoa học là cần thiết để đảm bảo ngân sách được sử dụng đúng mục đích, tiết kiệm và hiệu quả.
1.1.3 Nội dung chi sửa chữa tài sản của Cục Hải quan
Tùy thuộc vào loại tài sản mà nội dung chi sửa chữa là khác nhau Trong đó có thể phân loại như sau:
Bảng 1.1: Nội dung chi sửa chữa tài sản của Cục Hải quan Loại tài sản
Nhà, công trình xây dựng và những tài sản gắn với nhà và công trình xây dựng
Hệ thống trang thiết bị, máy móc
Nội dung chi sửa chữa tài sản
1 Chi quản lý dự án sửa chữa
2 Chi phí nguyên vật liệu
3 Chi phí mua sắm thiết bị bị công trình và thiết bị công nghệ
4 Chi phí tư vấn đầu tư xây dựng
2 Chi phí phụ tùng, thiết bị
Nguồn: Tác giả tổng hợp
Bộ phận phụ trách tại Cục Hải quan sẽ chi tiết hóa kế hoạch sửa chữa cho từng loại tài sản cụ thể Tuy nhiên, trong dự toán chi sửa chữa tài sản, nội dung chi tiết về sửa chữa sẽ không được trình bày cụ thể.
PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CHI SỬA CHỮA TÀI SẢN CỦA CỤC HẢI QUAN TỈNH LẠNG SƠN
Giới thiệu về Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn
2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển
Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn được thành lập vào năm 1953 theo Nghị định số 206/TC-NĐ của Bộ Tài chính Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, Cục đã thực hiện tốt nhiệm vụ thông quan và nhận được sự hỗ trợ từ các nước Xã hội chủ nghĩa, góp phần quan trọng vào việc cung cấp kịp thời cho tiền tuyến Nhờ đó, Lạng Sơn đã trở thành "cảng nổi".
“điểm giải tỏa hàng hóa sôi động” của cả nước.
Năm 1992, chính sách mở cửa và bình thường hóa quan hệ Việt Nam - Trung Quốc đã thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu tại biên giới hai nước, khiến Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn đối mặt với nhiều thách thức hơn Để đáp ứng yêu cầu này, Cục Hải quan đã thực hiện cải cách hành chính, kiện toàn tổ chức bộ máy và nâng cao chất lượng cán bộ, đồng thời không ngừng cải tiến quy trình và hiện đại hóa công tác hải quan, nhằm hoàn thành tốt nhiệm vụ trong bối cảnh mới.
Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn đã trải qua hơn 60 năm nỗ lực xây dựng và phát triển, nhận được nhiều phần thưởng cao quý như Cờ thi đua của Chính phủ năm 2009 và Huân chương Lao động Hạng III năm 2011 Trong ba năm gần đây (2017-2019), có 1.738 cá nhân được tặng danh hiệu “Lao động tiên tiến”, 529 cá nhân được vinh danh là “Chiến sỹ thi đua cơ sở”, 72 cá nhân nhận danh hiệu “Chiến sỹ thi đua ngành Tài chính” và 30 tập thể được khen thưởng.
Trong năm qua, Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn đã ghi nhận nhiều thành tích đáng kể với 283 cá nhân nhận Giấy khen cấp Cục, 18 cá nhân được UBND tỉnh Lạng Sơn tặng Bằng Khen, 90 cá nhân nhận bằng khen cấp Bộ, 49 cá nhân được tặng kỷ niệm chương ngành Tài chính, cùng 10 tập thể và 27 cá nhân được tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, và 8 tập thể cùng 25 cá nhân nhận Huân chương Lao động Hạng Ba Những thành tựu này không chỉ nhờ vào nỗ lực của Lãnh đạo và cán bộ, công chức Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn mà còn nhờ sự chỉ đạo sát sao từ Lãnh đạo Bộ Tài chính, Tỉnh Ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn và Tổng cục Hải quan, cùng sự hỗ trợ từ các đơn vị trong ngành Hải quan.
Sở, Ban, Ngành tại địa phương.
2.1.2 Chức năng và nhiệm vụ
Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn có chức năng và nhiệm vụ được quy định tại Quyết định số 1919/QĐ/BTC ngày 06/09/2016 của Bộ trưởng Bộ Tài chính Quyết định này nêu rõ các chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Hải quan tại các tỉnh, liên tỉnh và thành phố trực thuộc trung ương.
Cục Hải quan có trách nhiệm tổ chức, chỉ đạo và triển khai thực hiện các quy định của nhà nước về hải quan, bao gồm thủ tục hải quan, kiểm tra và giám sát hàng hóa xuất nhập khẩu, chuyển cửa khẩu, và phương tiện vận tải Cục cũng thực hiện các biện pháp quản lý rủi ro trong hoạt động hải quan, áp dụng các biện pháp kiểm soát để phòng chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa, ma túy và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ Ngoài ra, Cục còn thực hiện pháp luật về thuế và kiểm tra sau thông quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu theo quy định.
Tổ chức thực hiện chế độ ưu tiên cho doanh nghiệp theo quy định của pháp luật hải quan; áp dụng các biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định hành chính theo quy định; và thực hiện thống kê nhà nước về hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh cùng phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh thuộc phạm vi quản lý của Cục Hải quan.
Hướng dẫn và kiểm tra các Chi cục Hải quan cùng Đội Kiểm soát hải quan là nhiệm vụ quan trọng nhằm đảm bảo tổ chức và triển khai hiệu quả các nhiệm vụ được giao.
- Thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách, pháp luật về hải quan theo quy định của pháp luật
Xử lý vi phạm hành chính và khởi tố các vụ buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới theo quy định pháp luật là nhiệm vụ quan trọng Đồng thời, cần giải quyết khiếu nại đối với các quyết định hành chính của các đơn vị trực thuộc và xử lý các khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền theo quy định pháp luật.
Kiến nghị sửa đổi, bổ sung các quy định về hải quan liên quan đến hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, xuất cảnh, nhập cảnh và quá cảnh, cũng như chính sách thuế đối với hàng hóa Đồng thời, cần xem xét các quy định của Tổng cục Hải quan về chuyên môn nghiệp vụ và quản lý nội bộ Báo cáo Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan những vướng mắc phát sinh và các vấn đề vượt quá thẩm quyền giải quyết của Cục Hải quan.
- Tổ chức triển khai ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ và phương pháp quản lý hải quan hiện đại vào hoạt động của Cục Hải quan
- Phối hợp với các đơn vị trên địa bàn, cơ quan nhà nước và các tổ chức có liên quan để thực hiện nhiệm vụ được giao.
- Tuyên truyền và hướng dẫn thực hiện chính sách, pháp luật về hải quan trên địa bàn
- Hợp tác quốc tế về hải quan theo quy định của pháp luật và theo phân công hoặc ủy quyền của Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan
Quản lý, sử dụng và đào tạo công chức, người lao động của Cục Hải quan cần tuân thủ quy định pháp luật và phân cấp quản lý cán bộ của Bộ Tài chính Việc này đảm bảo hiệu quả trong công tác nhân sự và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ.
Quản lý và lưu giữ hồ sơ, tài liệu, ấn chỉ thuế là nhiệm vụ quan trọng của Cục, đồng thời phải tuân thủ quy định pháp luật trong việc quản lý và sử dụng phương tiện, trang bị kỹ thuật cũng như kinh phí hoạt động.
- Thực hiện các nhiệm vụ khác do Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan giao và theo quy định của pháp luật.
2.1.3 Cơ cấu tổ chức và nhân sự
Sau khi Luật Hải quan được ban hành và có hiệu lực, Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn đã tiến hành sắp xếp và xây dựng tổ chức bộ máy theo quy định của Luật Hải quan, đảm bảo phù hợp với các quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và quy trình nghiệp vụ hải quan.
Hình 2.1: Cơ cấu tổ chức của Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn
Nguồn: Phòng TCCB- TTR- Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn
Hiện nay, bộ máy tổ chức của Hải quan Lạng Sơn gồm 16 đơn vị trực thuộc
PHÓ CỤC TRƯỞNG PHÓ CỤC TRƯỞNG PHÓ CỤC TRƯỞNG
PHÒNG QUẢN LÝ RỦI RO
PHÒNG TÀI VỤ- QUẢN TRỊ
CHI CỤC HQ CỐC NAM
CHI CỤC HQ TÂN THANH
NGHỊ ĐNV HQ BÌNH NGHI ĐNV HQ
NÀ NƯA ĐNV HQ PÒ
NHÙNG ĐNV HQ BẢN CHẮT ĐNV HQ
CO SÂU ĐỘI KIỂM SOÁT HẢI QUAN
HQ TRẠM KSLN DỐC QUÝT
Cục Hải quan có tổng cộng 442 cán bộ, công chức và hợp đồng lao động, bao gồm 08 phòng tham mưu, 05 Chi cục Hải quan cửa khẩu, 01 Chi cục Kiểm tra sau thông quan, 01 Đội Kiểm soát Hải quan và 01 Bộ phận hải quan tại Trạm Kiểm soát liên ngành Dốc Quýt.
Bảng 2.1: Cơ cấu nhân lực theo trình độ học vấn tại Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2017- 2019 Phân loại
Sau đại học 26 6 42 6 61 14 Đại học 324 73 327 69,5 335 76
Nguồn: Phòng TCCB- TTR- Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn
Trong giai đoạn 2017-2019, Cục đã ghi nhận sự tiến triển rõ rệt về trình độ nhân lực, với tỷ lệ nhân lực có trình độ chuyên môn sau đại học và đại học ngày càng tăng Tất cả nhân lực mới tuyển dụng trong giai đoạn này đều đạt trình độ đại học và sau đại học Tuy nhiên, số lượng nhân lực có trình độ cao đẳng và trung cấp vẫn duy trì ở mức cao và ít biến động, cho thấy khả năng nâng cao trình độ chuyên môn của nhóm này còn hạn chế.
2.1.4 Kết quả hoạt động của Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2017- 2019
Bộ máy quản lý chi sửa chữa tài sản của Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn
2.2 Bộ máy quản lý chi sửa chữa tài sản của Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn
Công tác quản lý chi sửa chữa tài sản tại Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn được thực hiện thông qua sự phối hợp chặt chẽ giữa nhiều bộ phận, trong đó Phòng Tài vụ- Quản trị đóng vai trò nòng cốt Hệ thống tổ chức của bộ phận này có thể được mô tả rõ ràng trong hình ảnh minh họa kèm theo.
Hình 2.2: Bộ máy quản lý chi sửa chữa tài sản của Cục Hải quan Lạng Sơn
Nguồn: Thông tin từ Phòng Tài vụ- Quản trị
Phòng Tài vụ - Quản trị đóng vai trò quan trọng trong việc tư vấn cho Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn về quản lý chi phí sửa chữa tài sản, thực hiện các chức năng và nhiệm vụ liên quan đến công tác này.
- Tổng hợp, lập dự toán chi sửa chữa tài sản, trang thiết bị hàng năm;
- Hướng dẫn các đơn vị thuộc Cục lập kế hoạch trung hạn, dài hạn và hàng năm đối với công tác sửa chữa tài sản;
- Thẩm định kế hoạch trung hạn, dài hạn và hàng năm đối với công tác và sửa chữa tài sản của các đơn vị thuộc Cục;
- Hướng dẫn các đơn vị thuộc Cục về trình tự, thủ tục sửa chữa tài sản.
Lãnh đạo Cục Hải quan tỉnh
Phòng Tài vụ- Quản trị Các đơn vị trực tiếp sử dụng tài sản thuộc Cục Các nhà thầu
Tổ phụ trách công tác triển khai thực hiện dự toán
Tổ phụ trách công tác kiểm tra thực hiện dự toán
Tổ phụ trách công tác lập dự toán và quyết toán
Hình 2.3: Cơ cấu tổ chức Phòng Tài vụ- Quản trị Cục Hải quan Lạng Sơn
Nguồn: Thông tin từ Phòng Tài vụ- Quản trị Cục Hải quan Lạng Sơn
Bảng 2.5: Nhân lực của Phòng Tài vụ- Quản trị Cục Hải quan Lạng Sơn theo trình độ học vấn giai đoạn 2017- 2019 Phân loại
Sau đại học 2 20 2 20 3 30 Đại học 7 70 7 70 6 60
Nguồn: Thông tin từ Phòng Tài vụ- Quản trị Cục Hải quan Lạng Sơn
Trong giai đoạn 2017-2019, nhân lực của Phòng Tài vụ - Quản trị không có sự biến động lớn về số lượng, nhưng chất lượng nhân lực đã có những tiến bộ đáng kể Năng lực của cán bộ, công chức ngày càng được cải thiện nhờ vào ý thức tự giác trau dồi bản thân và sự hỗ trợ từ cấp uỷ và ban lãnh đạo Cục trong việc tạo điều kiện tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu Mặc dù chất lượng cán bộ đã đáp ứng yêu cầu công việc, nhưng vẫn còn những hạn chế do áp lực công việc cao và thời gian học tập hạn chế Hơn nữa, Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn chưa có chính sách khuyến khích tinh thần tự học cho đội ngũ cán bộ, công chức.
Thực trạng quản lý chi sửa chữa tài sản của Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn
2.3.1 Thực trạng lập dự toán chi sửa chữa tài sản
Vào tháng 04 hàng năm, Phòng Tài vụ - Quản trị thông báo về việc lập kế hoạch sửa chữa tài sản cho năm tiếp theo Thông báo kèm theo biểu bảng hướng dẫn các đơn vị lập kế hoạch, trong đó yêu cầu các đơn vị ghi đầy đủ các tiêu chí của bảng biểu.
- Tên tài sản cần sửa chữa (nhà, công trình; nhãn hiệu, model/ ký mã hiệu đối với tài sản là thiết bị máy móc);
- Năm đưa tài sản vào sử dụng;
- Nội dung cần sửa chữa;
- Thuyết minh nhu cầu sửa chữa.
Các đơn vị sử dụng tài sản cần phối hợp với các nhà cung cấp thiết bị máy móc hoặc các đơn vị tư vấn thiết kế để nghiên cứu và lập kế hoạch sửa chữa tài sản hư hỏng.
Sau khi nhận kế hoạch sửa chữa từ các đơn vị sử dụng tài sản, Phòng Tài vụ - Quản trị tổng hợp và đề xuất dự toán chi sửa chữa cho năm tiếp theo Dự toán này sẽ được trình lãnh đạo Cục phê duyệt và sau đó gửi lên Cục Tài vụ - Quản trị thuộc Tổng cục Hải quan để xem xét và phê duyệt theo thẩm quyền.
Quy trình xác định nhu cầu chi sửa chữa tài sản theo hướng từ dưới lên là hợp lý và phù hợp với Quyết định số 2385/QĐ-TCHQ ngày 29/10/2012 cùng các quy định liên quan trong ngành Hải quan Phương pháp này không chỉ tuân thủ quy định mà còn đảm bảo trách nhiệm của đơn vị trực tiếp sử dụng tài sản được phát huy tối đa.
Vai trò của Phòng Tài vụ - Quản trị hiện vẫn chưa rõ nét, chủ yếu chỉ tập trung vào việc tổng hợp dự toán chi cho sửa chữa tài sản Phòng chưa chú trọng đến việc thẩm định kế hoạch sửa chữa tài sản do các đơn vị gửi lên, dẫn đến sự thiếu hiệu quả trong quản lý và sử dụng nguồn lực.
Bảng 2.6: Dự toán chi sửa chữa tài sản Cục Hải quan Lạng Sơn 2017- 2019 Đơn vị: VNĐ
St t Tên tài sản cần sửa chữa
Giá trị dự toán chi Cục
HQ Lạng Sơn xây dựng
Giá trị dự toán chi được TCHQ phê duyệt
1 Sửa chữa, cải tạo nhà công vụ, nhà bếp, nhà ăn Đội KSHQ 445.000.000 437.000.000
2 Sửa chữa đường điện Chi cục Hải quan Chi
3 Sửa chữa hệ thống thoát nước khuôn viên
Trụ sở Cục Hải quan 164.000.000 160.000.000
4 Sửa chữa nhà ăn, nhà bếp Đội nghiệp vụ Nà
Nưa Chi cục Hải quan Tân Thanh 122.000.000 119.000.000
5 Sửa chữa nhà công vụ, nhà bếp, nhà ăn Chi cục HQCK Chi Ma 985.000.000 972.000.000
6 Sửa chữa nhà công vụ, nhà bếp, nhà ăn, bể nước Chi cục Hải quan Cốc Nam 741.000.000 738.000.000
7 Sửa chữa trạm gác chống buôn lậu thác nước 194.000.000 192.500.000
8 Sửa chữa chuồng chó, cột cờ Chi cục HQCK
9 Sửa chữa tài sản là máy móc thiết bị khác 1.450.000.000 1.439.000.000
1 Sửa chữa phòng làm việc để làm phòng truyền thống 343.000.000 338.000.000
2 Cải tạo sửa chữa một số hạng mục nhỏ Trụ sở Cục Hải quan 855.000.000 848.000.000
3 Sửa chữa, cải tạo bốt trực chống buôn lậu, cải tạo trường rào nhà công vụ, lát sân tại
Chi cục Hải quan Cốc Nam
4 Sửa chữa, cải tạo bốt trực chống buôn lậu tại
Chi cục Hải quan Chi Ma 386.000.000 380.000.000
5 Sửa chữa, cải tạo bốt trực chống buôn lậu
Bình Nghi thuộc Chi cục Hải quan Tân
6 Sửa chữa, cải tạo nhà để xe, nhà vệ sinh tại Đội nghiệp vụ Nà Nưa thuộc Chi cục hải
St t Tên tài sản cần sửa chữa
Giá trị dự toán chi Cục
HQ Lạng Sơn xây dựng
Giá trị dự toán chi được TCHQ phê duyệt quan Tân Thanh
7 Sửa chữa, cải tạo tường rào, sân chuồng chó nghiệp vụ tại Chi cục HQCK Hữu Nghị 375.000.000 371.800.000
8 Sửa chữa, cải tạo nhà ăn, nhà máy phát điện, khoan giếng tại Đội nghiệp vụ Na Hình thuộc Chi cục Hải quan Tân Thanh
9 Sửa chữa tài sản là máy móc thiết bị khác 1.755.000.000 1.740.000.000
1 Sửa nhà công vụ Chi cục Hải quan Tân
2 Cải tạo khắc phục hệ thống PCCC tại trụ sở
3 Sửa chữa nhà nghiệp vụ Bình Nghi- Cục Hải quan 930.000.000 912.000.000
4 Sửa chữa tài sản là máy móc thiết bị khác 1.959.000.000 1.940.000.000
Nguồn: Thông tin từ Phòng Tài vụ- Quản trị
Bảng kết quả dự toán cho thấy giá trị dự toán chi sửa chữa tài sản của Cục Hải quan Lạng Sơn luôn thấp hơn so với giá trị được Tổng cục Hải quan phê duyệt, điều này chứng tỏ Tổng cục Hải quan đã thực hiện quy trình thẩm định dự toán một cách chặt chẽ.
Dữ liệu này cho thấy rằng giá trị không quá lớn, điều này chứng tỏ chất lượng dự toán chi sửa chữa tài sản của Cục Hải quan Lạng Sơn là tương đối tốt.
Bảng 2.7: Đánh giá về công tác lập dự toán chi sửa chữa tài sản
Phương án đánh giá (%) Điể m TB
1 2 3 4 5 Đánh giá quy trình lập dự toán chi sửa chữa tài sản 17 0 2 4 10 1 3,59 Đánh giá chất lượng dự toán chi sửa chữa tài sản 17 0 0 4 9 4 4,00
Nguồn: Xử lý kết quả điều tra xã hội học bằng phần mềm Excel
Theo khảo sát, cán bộ, công chức đánh giá chất lượng dự toán chi sửa chữa tài sản của Cục là tương đối tốt với điểm trung bình 4,00, đạt mức khá Tuy nhiên, quy trình lập dự toán chi sửa chữa tài sản chưa được đánh giá cao, với điểm trung bình gần mức trung bình 3,50 Trong số 17 người được hỏi, 11,8% chọn mức 2 điểm và 23,5% chọn mức 3 điểm.
Dự toán chi sửa chữa tài sản của Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn hiện nay thiếu tính linh hoạt, với nhiều hợp đồng có sự thay đổi về tổng mức chi nhưng không được các chủ thầu báo cáo kịp thời cho Phòng Tài vụ - Quản trị để điều chỉnh Hệ quả là khi hoàn tất việc sửa chữa, các chủ thầu thường xin quyết toán vượt dự toán, dẫn đến quy trình quyết toán trở nên phức tạp và có thể gây chậm trễ trong việc thanh toán chi phí sửa chữa tài sản.
2.3.2 Thực trạng tổ chức thực hiện dự toán chi sửa chữa tài sản
2.3.2.1 Đấu thầu sửa chữa tài sản a) Đối với tài sản là trang thiết bị, máy móc
Trong giai đoạn 2017-2019, việc sửa chữa trang thiết bị và máy móc hư hỏng không được thực hiện qua đấu thầu Thay vào đó, các đơn vị sử dụng tài sản đã liên hệ trực tiếp với nhà cung cấp để kiểm tra và đánh giá mức độ hư hỏng, từ đó xác định chi phí sửa chữa cần thiết Sau khi có đánh giá, các đơn vị lập kế hoạch sửa chữa và gửi lên Phòng Tài vụ - Quản trị để làm căn cứ xây dựng dự toán chi phí sửa chữa tài sản.
Trong giai đoạn này, các thiết bị và máy móc hư hỏng chủ yếu là những thiết bị phục vụ hoạt động của Cục Hải quan Lạng Sơn, như điều hòa, thang máy, máy phát điện, máy tính, máy in và máy photocopy Mặc dù số lượng máy móc lớn, nhiều thiết bị đã được đầu tư từ lâu nên thường xuyên gặp sự cố, nhưng cán bộ hải quan không thể tự khắc phục Điều này dẫn đến chi phí sửa chữa hàng năm cho các thiết bị, máy móc này trở nên khá lớn.
Bảng 2.8: Kết quả xác định chi phí sửa chữa trang thiết bị, máy móc Đơn vị: VNĐ
Chi phí sửa chữa do đơn vị trực tiếp sử dụng tài sản gửi lên
0 2.011.000.000 Chi phí sửa chữa do Phòng Tài vụ- Quản trị xác định sau thẩm định
Chi phí sửa chữa do Tổng cục
Nguồn: Thông tin từ Phòng Tài vụ- Quản trị
Theo số liệu, việc thẩm định của Phòng Tài vụ - Quản trị và Tổng cục Hải quan, mặc dù chưa hoàn toàn sát sao, đã góp phần tiết kiệm một khoản ngân sách đáng kể cho việc sửa chữa trang thiết bị và máy móc tại Cục Hải quan Lạng Sơn trong thời gian qua Đối với tài sản như nhà và công trình, các gói thầu xây lắp cũng cần được xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo hiệu quả sử dụng nguồn vốn.
Chi phí sửa chữa và cải tạo nhà, công trình tại Cục Hải quan Lạng Sơn trong thời gian qua đã gia tăng đáng kể, với hầu hết giá trị sửa chữa các hạng mục công trình đều vượt mức dự kiến.
Tất cả các dự án sửa chữa nhà và công trình có tổng kinh phí 200 triệu đồng sẽ được Phòng Tài vụ - Quản trị tổ chức đấu giá công khai Điều này nhằm đảm bảo hiệu quả trong việc sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước.
- Hình thức đấu thầu: Chỉ định thầu; Đấu thầu rộng rãi.
- Phương thức đấu thầu: 01 giai đoạn 01 túi hồ sơ / 01 giai đoạn 02 túi hồ sơ (tùy theo quy mô của gói thầu).
Hệ thống văn bản điều chỉnh hoạt động đấu thầu sửa chữa nhà và công trình tại Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn bao gồm Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13, Nghị định số 63/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà thầu, và các quyết định như Quyết định số 2468/QĐ-BTC hướng dẫn quy định của pháp luật về lựa chọn nhà thầu trong ngành Tài chính, cùng với Quyết định số 2718/QĐ-TCHQ quy định thẩm quyền và tổ chức thực hiện trong quản lý tài chính, tài sản công, đầu tư xây dựng, ứng dụng công nghệ thông tin, kiểm tra nội bộ và lựa chọn nhà thầu trong Tổng cục Hải quan.
Bảng 2.9: Quy trình đấu thầu sửa chữa nhà, công trình
Bước 1: Lập, thẩm định và phê duyệt kế hoạch đấu thầu