ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM PHẠM THỊ THÙY Tên chuyên đề: ‘‘THỰC HIỆN QUY TRÌNH CHĂM SĨC, NI DƯỠNG VÀ PHỊNG TRỊ BỆNH CHO LỢN NÁI SINH SẢN TẠI TRẠI NGUYỄN THỊ ÁNH TUYẾT, XÃ CAO MINH, PHÚC YÊN, VĨNH PHÚC’’ KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Hệ đào tạo: Chính quy Chun ngành: Thú y Khoa: Chăn ni Thú y Khóa học: 2016 - 2021 Thái Nguyên, 2020 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM PHẠM THỊ THÙY Tên chuyên đề: ‘‘THỰC HIỆN QUY TRÌNH CHĂM SĨC, NI DƯỠNG VÀ PHỊNG TRỊ BỆNH CHO LỢN NÁI SINH SẢN TẠI TRẠI NGUYỄN THỊ ÁNH TUYẾT, XÃ CAO MINH, PHÚC YÊN, VĨNH PHÚC’’ KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Hệ đào tạo: Chính quy Chuyên ngành: Thú y Lớp: K48 - TY - N03 Khoa: Chăn nuôi Thú y Khóa học: 2016 - 2021 Giảng viên hướng dẫn: TS Nguyễn Thị Bích Đào Thái Nguyên, 2020 i LỜI CẢM ƠN Trong thời gian học tập, rèn luyện trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên trình thực tập tốt nghiệp, em giúp đỡ tận tình thầy khoa Chăn nuôi Thú y dạy cho em kiến thức để em vững bước vào sống công việc sau Nhân dịp ngày hôm nay, em xin bày tỏ lịng kính trọng biết ơn sâu sắc tới: Ban giám hiệu trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, Ban chủ nhiệm Khoa toàn thể thầy giáo, cô giáo khoa Chăn nuôi Thú y Đặc biệt, em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới cô giáo hướng dẫn TS Nguyễn Thị Bích Đào tận tình hướng dẫn giúp đỡ để em hồn thành tốt khóa luận Đồng thời, cho em gửi lời cảm ơn tới Ban Giám đốc, quản lý trại, cán kỹ thuật trại lợn Nguyễn Thị Ánh Tuyết, xã Cao Minh, thị xã Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc tạo điều kiện giúp đỡ em suốt trình thực tập Cuối cùng, em xin bày tỏ lịng biết ơn sâu sắc tới gia đình, bạn bè động viên, giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi để em học tập hoàn thành tốt trình thực tập Em xin chân thành cảm ơn! Thái Nguyên, ngày 16 tháng 12 năm 2020 Sinh viên Phạm Thị Thùy ii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1 Ý nghĩa dịch chảy từ âm đạo qua thời gian xuất 12 Bảng 3.1: Chế độ ăn cho lợn nái mang thai 29 Bảng 3.2 Lịch sát trùng chuồng trại trại 30 Bảng 3.3 Lịch tiêm phòng vắc xin cho đàn lợn trại 31 Bảng 4.1 Tình hình chăn ni lợn trại 33 Bảng 4.2 Kết thực cơng tác chăm sóc, ni dưỡng lợn nái trại 35 Bảng 4.3 Kết thực công tác vệ sinh phòng bệnh 36 Bảng 4.4 Kết tiêm phòng lợn nái mang thai trại 37 Bảng 4.5 Kết chẩn đoán phát lợn nái mắc bệnh 38 Bảng 4.6 Biểu lâm sàng lợn nái mắc bệnh 39 Bảng 4.7 Kết điều trị lợn mắc bệnh 42 iii DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT AD : Bệnh giả dại cs : Cộng CSF : Bệnh dịch tả lợn FMD : Bệnh lở mồm long móng g : gam Kg : Kilogam ml : Mililit MMA : Hội chứng viêm tử cung (Metritis), viêm vú (Mastitis), sữa (Agalactia) Nxb : Nhà xuất PRRS : Bệnh tai xanh STT : Số thứ tự TS : Tiến sĩ TT : Thể trọng iv MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN i DANH MỤC CÁC BẢNG ii DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT iii MỤC LỤC iv Phần MỞ ĐẦU 1.1 Đặt vấn đề 1.2 Mục đích yêu cầu đề tài 1.2.1 Mục đích 1.2.2 Yêu cầu Phần TỔNG QUAN TÀI LIỆU 2.1 Điều kiện sở thực tập 2.1.1 Vị trí tự nhiên 2.1.2 Cơ cấu tổ chức trại 2.1.3 Cơ sở vật chất trại 2.1.4 Thuận lợi khó khăn trại 2.2 Cơ sở tài liệu liên quan đến chuyên đề 2.2.1 Đặc điểm sinh lý sinh sản lợn nái sinh sản 2.2.2 Một số bệnh thường gặp lợn nái sinh sản 10 2.2.3 Những hiểu biết phòng, trị bệnh cho vật ni 20 2.3 Tình hình nghiên cứu nước 24 2.3.1 Tình hình nghiên cứu nước 24 2.3.2 Tình hình nghiên cứu ngồi nước 26 Phần ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP TIẾN HÀNH .28 3.1 Đối tượng 28 3.2 Địa điểm thời gian tiến hành 28 v 3.3 Nội dung tiến hành 28 3.4 Các tiêu phương pháp theo dõi 28 3.4.1 Các tiêu theo dõi 28 3.4.2 Phương pháp thực 28 3.4.3 Phương pháp xử lý số liệu 32 Phần KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 33 4.1 Tình hình chăn ni lợn trại Nguyễn Thị Ánh Tuyết, Xã Cao Minh, Phúc Yên, Vĩnh Phúc qua năm (2018 – tháng đầu 2020) 33 4.2 Kết thực cơng tác chăm sóc, nuôi dưỡng đàn lợn nái trại 34 4.2.1 Công tác chăn nuôi 34 4.2.2 Công tác thú y 36 Phần KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 43 5.1 Kết luận 43 5.2 Đề nghị 44 TÀI LIỆU THAM KHẢO 45 PHỤ LỤC Phần MỞ ĐẦU 1.1 Đặt vấn đề Trong năm gần đây, chăn ni lợn giữ vị trí quan trọng ngành nông nghiệp Việt Nam Lợn xếp hàng đầu số vật nuôi, cung cấp phần lớn thực phẩm cho người phân bón cho sản xuất nơng nghiệp Ngày chăn ni lợn cịn có tầm quan trọng việc tăng kim ngạch xuất Đây nguồn thu nhập ngoại tệ đáng kể cho kinh tế quốc dân Để cung cấp lợn giống cho nhu cầu chăn nuôi trang trại nơng hộ việc phát triển đàn lợn nái sinh sản việc làm cần thiết Muốn chăn ni lợn đạt hiệu cao việc thực tốt quy trình ni dưỡng chăm sóc biện pháp kỹ thuật quan trọng, biện pháp phịng chẩn đốn điều trị bệnh biện pháp kỹ thuật khơng thể thiếu lợn bị mắc bệnh ảnh hưởng tới việc tăng số lượng lợn, gây thiệt hại kinh tế lớn Vì vậy, bệnh sinh sản lợn nái ảnh hưởng khơng nhỏ đến chất lượng đàn lợn giống nói riêng, đồng thời ảnh hưởng đến suất, chất lượng hiệu tồn ngành chăn ni lợn nói chung Đặc biệt phải kể đến dịch tả Châu Phi bùng phát năm 2019 gây thiệt hại vô nghiêm trọng đến ngành chăn nuôi lợn nước ta Để nắm bắt quy trình ni dưỡng, chăm sóc phịng trị bệnh thực tiễn chăn ni em tiến hành thực chuyên đề: “Thực quy trình chăm sóc, ni dưỡng phịng trị bệnh cho lợn nái sinh sản Trại Nguyễn Thị Ánh Tuyết, xã Cao Minh, Phúc Yên, Vĩnh Phúc” 1.2 Mục đích yêu cầu đề tài 1.2.1 Mục đích - Đánh giá tình hình chăn ni trại Nguyễn Thị Ánh Tuyết, xã Cao Minh, Phúc Yên, Vĩnh Phúc - Tìm hiểu thực quy trình ni dưỡng chăm sóc lợn nái sinh sản ni trại - Rèn luyện tay nghề, nâng cao hiểu biết kinh nghiệm thực tế - Góp phần giúp sở nâng cao suất, chất lượng chăn nuôi 1.2.2 u cầu - Nắm vững quy trình chăm sóc nuôi dưỡng cho đàn lợn nái sinh sản nuôi trại - Nắm vững quy trình phịng trị bệnh đàn lợn nái sinh sản nuôi trại - Thực tốt yêu cầu, quy định trại - Chăm chỉ, học hỏi để nâng cao kỹ thuật, tay nghề cá nhân Phần TỔNG QUAN TÀI LIỆU 2.1 Điều kiện sở thực tập 2.1.1 Vị trí tự nhiên 2.1.1.1 Vị trí địa lý Trại lợn Nguyễn Thị Ánh Tuyết nằm địa phận xóm Gò Già, xã Cao Minh, thị xã Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc Trại hoạt động từ năm 2016 bà Nguyễn Thị Ánh Tuyết làm chủ cán kỹ thuật Công ty Cổ phần Greenfeed Việt Nam chịu trách nhiệm giám sát hoạt động trại Thị xã Phúc n có địa hình đa dạng, tổng diện tích 12.029,55 ha, chia thành vùng là: Vùng đồi núi bán sơn địa gồm xã: Ngọc Thanh, Cao Minh, Xn Hịa, Đồng Xn; diện tích 9700 Vùng đồng gồm phường: Nam Viêm, Tiền Châu, Phúc Thắng, Hùng Vương, Trưng Trắc, Trương Nhị; diện tích 2300 ha, có hồ Đại Lải nhiều đầm hồ phát triển loại hình du lịch Đây điều kiện thuận lợi cho việc phát triển chăn nuôi hoạt động giao thương vùng lân cận 2.1.1.2 Đặc điểm khí hậu Phúc Yên thị xã thuộc tỉnh Vĩnh Phúc, nằm vùng chịu ảnh hưởng khí hậu nhiệt đới gió mùa, có nét đặc trưng nóng ẩm, mưa nhiều mùa hè, hanh khô lạnh kéo dài mùa đơng Nhiệt độ bình qn hàng năm 23ºC, nhiệt độ cao vào tháng 39ºC, nhiệt độ thấp vào tháng 12ºC Độ ẩm tương đối khu vực cao, trung bình năm 83% (tháng 10) độ ẩm cực tiểu tuyệt đối 16% Hướng gió chủ đạo mùa đơng Đông - Bắc, mùa hè Đông - Nam 34 kỳ đến tháng năm 2020 số lượng lợn nái lợn cai sữa tăng Lợn đực giống trại năm 2018 trì đến năm 2020 Từ năm 2018 đến tháng đầu năm 2020 số đầu lợn tăng lên cho thấy quy mơ chăn ni lợn trại có xu hướng phát triển ổn định Số lượng nuôi loại lợn trại có chênh lệch rõ rệt, số lợn cao Lợn nái trại theo dõi tỉ mỉ số liệu như: Số tai, ngày phối giống, số lứa đẻ, ngày đẻ dự kiến, ngày đẻ thực tế, số sơ sinh, số chọn nuôi, ngày cai sữa ghi thẻ gắn với nái chuồng Hàng tháng có loại thải nái sinh sản kém, không đủ tiêu chuẩn để làm giống Từ kết cho thấy, quy mô chăn nuôi trại ổn định Để trì quy mơ số đầu lợn này, trang trại nỗ lực khắc phục khó khăn để đạt mục tiêu đề 4.2 Kết thực công tác chăm sóc, ni dưỡng đàn lợn nái trại 4.2.1 Cơng tác chăn nuôi Hàng ngày thường xuyên thực công tác vệ sinh chuồng trại, khu vực xung quanh chuồng trại để đảm bảo môi trường tốt tạo điều kiện cho lợn nái sinh trưởng phát triển bình thường đạt hiệu kinh tế cao Do chuồng nuôi xây dựng khép kín, trang thiết bị đại, điều chỉnh nhiệt độ, độ ẩm, độ thơng thống cho chuồng ni Thức ăn cho lợn trại thức ăn Công ty Cổ phần Greenfeed Việt Nam cung cấp * Thực quy trình kỹ thuật Ở chăn nuôi lợn trang trại, người ta thường áp dụng quy trình “cùng vào - ra”, chuồng đưa vào để nhốt đồng loạt loại lợn (có thể tương đương khối lượng tuổi) Sau thời gian nuôi định số lợn xuất khỏi chuồng Sau tiến hành khử trùng, tiêu độc lại lại chuẩn bị đưa lứa khác vào 35 * Chăm sóc quản lý lợn Chuồng trại đảm bảo yêu cầu kỹ thuật ấm mùa đông, thống mát mùa hè Cơng việc hàng ngày cần làm chuồng bầu là: kiểm tra nguồn nước, cho lợn ăn, làm vệ sinh chuồng, máng ăn, đồng thời quan sát hành vi, biểu đàn lợn nái * Cơng tác theo dõi chăm sóc lợn nái Hàng ngày, tiến hành quan sát, kiểm tra để đánh giá tình trạng sức khỏe đàn lợn nái giúp phân biệt lợn nái khỏe, lợn nái ốm để kịp thời tách lợn nái ốm ô riêng để có kế hoạch điều trị phương pháp chăm sóc riêng Sáng sớm em tiến hành kiểm tra tình hình bệnh tật, sau cho lợn ăn, vệ sinh chuồng trại tham gia điều trị bệnh cho đàn lợn có Tùy vào thời tiết mà điều chỉnh nhiệt độ chuồng cho phù hợp, phương pháp như: sử dụng dàn mát, hệ thống tưới mái, tăng quạt thơng gió vào mùa hè, vào mùa đơng che chắn bạt phía đầu chuồng tránh gió lùa trực tiếp vào lợn nái Bảng 4.2 Kết thực cơng tác chăm sóc, ni dưỡng lợn nái trại Số lượng cần Kết thực thực (lần) (lần) Cho lợn ăn 360 346 96 Tắm cho lợn 44 43 98 Vệ sinh chuồng (dọn phân) 360 346 96 Vệ sinh máng ăn 360 346 96 Công việc Tỷ lệ (%) 36 Qua bảng 4.2 cho thấy: em thực chăm sóc, ni dưỡng lợn nái sở đạt kết cao > 95% Cụ thể: tháng thực tập sở em trực tiếp cho lợn ăn 346 lần đạt 96%; tắm cho lợn 43 lần đạt 98% ; dọn phân chuồng 346 lần đạt 96%; xịt rửa máng ăn 346 lần đạt 96%, thực không đủ số lượng ban đầu em trừ số lần thực thời gian nghỉ tết (7 ngày) 4.2.2 Công tác thú y 4.2.2.1 Công tác phịng bệnh * Cơng tác vệ sinh: cơng tác vệ sinh chăn nuôi khâu định tới thành chăn nuôi Vệ sinh bao gồm nhiều yếu tố: vệ sinh môi trường xung quanh, vệ sinh đất, nước, vệ sinh chuồng trại… Chuồng nuôi vệ sinh sẽ, tiêu độc thuốc sát trùng APA Clean định kỳ, pha với tỷ lệ 1/500 – 1/300 (tương đương - ml/lít nước) Trong thời gian thực tập em thực đầy đủ quy trình vệ sinh phịng bệnh chăn ni trại Kết cụ thể trình bày bảng 4.3: Bảng 4.3 Kết thực công tác vệ sinh phòng bệnh Số lần cần Kết thực thực (lần) (lần) Vệ sinh khu vực, hành lang 360 346 96 Phun sát trùng 48 46 96 Phát quang bụi rậm 6 100 Quét rắc vôi đường 24 23 96 Công việc Tỷ lệ (%) 37 Qua bảng 4.3 cho thấy: tháng thực tập sở em giao trực tiếp tham gia vệ sinh khu vực hành lang 360 lần đạt 96%, quét rắc vôi đường 24 lần đạt 96%, phun sát trùng 48 lần đạt 96%, phát quang bụi rậm lần đạt 100%, hoàn thành 97% cơng việc giao Qua q trình làm em nắm quy trình vệ sinh sát trùng chăn nuôi, sử dụng thuốc sát trùng với liều lượng phù hợp điều quan phun sát trùng phải mặc quần áo bảo hộ, đeo trang, đội mũ * Cơng tác tiêm phịng Bảng 4.4 Kết tiêm phòng lợn nái mang thai trại Thời điểm Loại lợn Vắc xin tiêm Số lượng Số lượng tiêm an toàn / Tỷ lệ (con) đạt (con) (%) 05/11/2019 Nái chửa AD 20 20 100 20/11/2019 Nái chửa CSF + FMD 30 30 100 08/02/2020 Nái chửa CSF + FMD 18 18 100 03/04/2020 Nái chửa PRRS 30 30 100 14/05/2020 Nái chửa AD 40 40 100 20/05/2020 Nái chửa CSF + FMD 20 20 100 Qua bảng 4.4 cho thấy: Cơng tác tiêm phịng tiêm đầy đủ vắc xin cho lợn nái sở với tỷ lệ an toàn sau tiêm vắc xin cao đạt 100% Số lượng lợn nái tiêm vắc xin tăng giảm không đồng Cụ thể ngày 05/11/2019 tiêm 20 con, ngày 20/11/2019 số lượng lợn tiêm tăng lên 10 đến ngày 08/02/2020 số lượng lợn tiêm giảm 18 con, Nguyên nhân số lượng lợn phối giống không tuần vắc xin phòng 38 bệnh dịch tả lợn (CSF) lở mồm long móng (FMD) tiêm từ tuần chửa đến tuần chửa 12 nên tháng có số lượng lợn tiêm khác Vắc xin phòng bệnh giả dại (AD) tiêm tổng đàn vào tháng tháng 11 Vắc xin phòng bệnh tai xanh (PRRS) tiêm tổng đàn vào tháng tháng 10 4.2.2.2 Công tác chẩn đốn điều trị bệnh * Cơng tác chẩn đốn bệnh Trong chăn ni gia súc gia cầm, chẩn đốn bệnh đưa phác đồ điều trị kịp thời cần thiết, từ giúp cho vật nhanh chóng khỏi bệnh, giảm tỷ lệ chết, giảm thời gian dùng thuốc giảm thiệt hại kinh tế Chính vậy, ngày em tham gia với cán kỹ thuật trại tiến hành theo dõi lợn nái ô chuồng để phát lợn nái có biểu khác thường Bên cạnh việc dựa vào triệu chứng lâm sàng lợn nái, phải dựa vào kinh nghiệm cán kỹ thuật có tay nghề cao đơi cịn phải sử dụng biện pháp phi lâm sàng Bảng 4.5 Kết chẩn đoán phát lợn nái mắc bệnh Tên bệnh Số theo dõi Số mắc bệnh Tỷ lệ (con) (con) (%) 10 8,4 15 12,6 2,52 Đường hô hấp Viêm đường sinh dục Viêm khớp 119 Qua bảng 4.5 cho thấy: Tỷ lệ mắc bệnh viêm đường sinh dục cao chiếm 12,6%; tiếp đến bệnh đường hơ hấp có tỷ lệ mắc bệnh 8,4%; thấp bệnh viêm khớp có tỷ lệ mắc bệnh 2,52% 39 Bảng 4.6 Biểu lâm sàng lợn nái mắc bệnh Bệnh Số Số mắc có biểu bệnh (con) (con) Biểu lâm sàng Sốt, ho (sáng sớm), giảm ăn, chảy dịch Đường hô 10 mũi Ho, giảm ăn, mệt mỏi Sốt, ho, thở thể bụng, bỏ ăn, chảy dịch hấp mũi Kém ăn, dịch nhầy màu trắng đục chảy từ âm đạo Sốt 40,5 – 42ºC, mệt mỏi, bỏ ăn, , dịch xuất từ âm đạo màu trắng đục Mệt mỏi, ăn, dịch nhầy màu trắng Viêm đường 15 chảy từ âm đạo, mùi Dịch nhầy màu nâu lẫn trắng đục tiết sinh dục từ âm đạo (thường không liên tục mà từ vài ngày đến tuần), mùi hôi tanh, âm môn sưng tấy đỏ Sốt, khớp sưng , mệt mỏi, bỏ ăn, vận Viêm khớp động Khớp sưng, khập khiễng, ăn Qua bảng 4.6 cho thấy: 119 lợn nái theo dõi có 15 mắc bệnh viêm đường sinh dục, 10 mắc bệnh đường hô hấp, mắc bệnh viêm khớp Tỷ lệ lợn nái mắc bệnh viêm đường sinh dục cao chiếm 12,6% 40 q trình ni dưỡng, chăm sóc chưa tốt; mặt khác, trình phối giống trình can thiệp lợn đẻ khó phải sử dụng thủ thuật để móc lấy thai không kỹ thuật vệ sinh không đảm bảo tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập phát triển gây bệnh Tỷ lệ lợn mắc bệnh đường hơ hấp 8,4%, ngun nhân vi khuẩn, virus, bụi khí độc gây ra, điều chỉnh nhiệt độ chuồng chưa hợp lý (để lợn nái bị lạnh vào ngày nhiệt độ xuống thấp) Tỷ lệ lợn mắc bệnh viêm khớp 2,52% vi khuẩn gây ra, mặt khác cân dinh dưỡng thiếu chất, thối hóa xương, Bệnh gây ảnh hưởng đến suất chất lượng lợn nái sinh sản Để giảm thiểu tỷ lệ bệnh mắc lợn nái ta cần nâng cao sức đề kháng cho lợn thời kỳ mang thai sinh đẻ, điều chỉnh tăng, giảm thức ăn thích hợp lợn nái đẻ lứa đầu để đẻ khơng q to dẫn đến đẻ khó Có hạn chế việc can thiệp tay từ hạn chế việc làm tổn thương đường sinh dục lợn nái Bên cạnh cần đảm bảo chuồng ni phải đủ ánh sáng, thống mát mùa hè kín gió mùa đơng * Công tác điều trị bệnh Trong thời gian thực tập trại, hướng dẫn, bảo tận tình cán kỹ thuật trại Cùng với kiến thức học ghế nhà trường Em tham gia vào cơng tác chẩn đốn điều trị số bệnh xảy trại Cụ thể: - Bệnh viêm đường sinh dục + Nguyên nhân: cơng tác phối giống, can thiệp đẻ khó khơng kỹ thuật, không đảm bảo vệ sinh 41 + Triệu chứng: lợn sốt nhẹ, giảm ăn hay bỏ ăn, có dịch nhầy chảy từ âm hộ, màu trắng đục màu phớt vàng,… + Điều trị: dùng Clamoxyl LA liều 1ml/10kg TT, kết hợp với Ketovet liều 1ml/30kg TT Tiêm bắp, điều trị ngày liên tục - Bệnh đường hô hấp + Nguyên nhân: bệnh truyền nhiễm đa nguyên nhân, vi khuẩn, virus, ký sinh trùng, thay đổi thời tiết, đơi cịn bụi khí độc gây + Triệu chứng: lợn bị bệnh thường mệt mỏi, hay nằm, chán ăn, bụng hóp, tần số hơ hấp tăng, thở thể bụng, thân nhiệt tăng, ho, chảy nước mắt, nước mũi, niêm mạc mắt da nhợt nhạt, gương mũi khô + Điều trị: Dùng Han – Tuxin tiêm bắp liều ml/10kg TT/lần/ngày, kết hợp với Genta - Tylosin liều 1ml/20kgTT/lần/ngày Liệu trình ngày liên tục Nếu lợn có tượng ho nhiều, thở gấp, có thấy đờm tiêm Bromhexine: 2ml/con - Bệnh viêm khớp + Nguyên nhân: vi khuẩn Streptococcus suis gây ra, mặt khác cân dinh dưỡng thiếu chất + Triệu chứng: lúc đầu lợn khập khiễng, lười vận động, ăn uống giảm Sau nặng dần què, nằm chỗ, khớp chân bị sưng đỏ, có bị sốt + Điều trị: Dùng Pendistrep kết hợp với Canxi, loại 1ml/10kg TT/lần/ngày, tiêm bắp Điều trị ngày liên tục 42 Bảng 4.7 Kết điều trị lợn mắc bệnh Tên bệnh Số điều trị (con) Viêm đường hô hấp Viêm khớp Số khỏi (con) Tỷ lệ (%) Tiêm bắp 14 94 Tiêm bắp 90 1ml/10kgTT Tiêm bắp 100 Tên thuốc Clamoxyl LA 1ml/10kgTT 15 sinh dục Đường Đường đưa thuốc Liều lượng (ml) 10 Ketovet 1ml/30kgTT Han – tuxin 1ml/10kgTT Genta Tylosin Pendistrep Canxi 1ml/20kgTT Qua bảng 4.7 cho thấy: Kết điều trị số bệnh đàn lợn nái trại, tỷ lệ khỏi bệnh cao từ 90 - 100% Bệnh viêm khớp có 3/3 điều trị khỏi chiếm tỷ lệ cao 100% Bệnh viêm đường sinh dục có 14/15 lợn điều trị khỏi chiếm tỷ lệ 94% Bệnh đường hơ hấp có 9/10 lợn điều trị khỏi chiếm tỷ lệ 90% Trong điều trị bệnh viêm đường sinh dục lợn nái mang thai trại, sử dụng điều trị toàn thân cho lợn nái thuốc kháng sinh kháng viêm, tăng sức đề kháng Không tiến hành thụt rửa đường sinh dục Để tăng tỷ lệ khỏi bệnh lợn nái cần kết hợp chăm sóc, vệ sinh chuồng trại điều trị theo pháp đồ điều trị liệu trình thuốc Cần bổ sung thêm nước sạch, trợ sức, trợ lực, điện giải, vitamin khống chất để vật nhanh chóng hồi phục 43 Phần KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 5.1 Kết luận Qua tháng thực tập tốt nghiệp trại lợn Nguyễn Thị Ánh Tuyết, xã Cao Minh, thị xã Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc, em có số kết luận sau: - Tình hình chăn ni lợn trại có xu hướng tăng qua năm: số lượng lợn nái sinh sản năm 2019 tăng 25,26% so với năm 2018, - Cơng tác phịng bệnh vắc xin thực đầy đủ, tỷ lệ an tồn sau tiêm phịng vắc xin cho lợn nái sinh sản đạt 100% - Lợn nái sinh sản trại có tỷ lệ mắc bệnh viêm đường sinh dục cao 12,6%, bệnh viêm khớp 2,52%, bệnh đường hô hấp 8,4% - Kết điều trị số bệnh đàn lợn nái trại đạt tỷ lệ khỏi bệnh cao 90 – 100%: + Bệnh viêm khớp có 3/3 điều trị khỏi chiếm tỷ lệ cao 100% + Bệnh viêm đường sinh dục có 14/15 điều trị khỏi chiếm 94% + Bệnh đường hô hấp có 9/10 điều trị khỏi chiếm 90% - Cơng tác vệ sinh, chăm sóc ni dưỡng lợn nái sinh sản đạt kết cao từ 90 - 100%: cho lợn ăn 346 lần đạt 96%, tắm cho lợn 48 lần đạt 98%, phun sát trùng 46 lần đạt 96%, Từ số liệu thấy: Tỷ lệ mắc bệnh lợn nái sinh sản tương đối cao, nguyên nhân công tác phối giống chưa đạt yêu cầu vệ sinh, kỹ thuật, can thiệp đẻ khó khơng kỹ thuật, chất lượng tinh dịch, Tuy nhiên, công tác điều trị bệnh đạt kết cao phát bệnh sớm, chẩn đoán điều trị kịp thời 44 5.2 Đề nghị - Đối với nhà trường: + Nhà trường khoa tiếp tục cử sinh viên xuống trang trại thực tập tốt nghiệp để nâng cao kỹ nghề cho sinh viên, để sinh viên nắm bắt nhiều kiến thức chuyên môn kiến thức thực tế Từ sinh viên phát huy lực thân trình rèn luyện nghề nghiệp, để sau trường khơng cịn bỡ ngỡ với quy trình chăn ni bệnh lợn - Đối với trang trại: + Trại lợn cần thực tốt quy trình vệ sinh phịng bệnh quy trình ni dưỡng, chăm sóc đàn lợn nái để giảm tỷ lệ lợn nái mắc bệnh sinh sản nói riêng bệnh tật nói chung + Thực tốt cơng tác vệ sinh trước, sau đẻ, có thao tác đỡ đẻ khoa học để giảm bớt tỷ lệ mắc bệnh đường sinh sản lợn nái + Phát điều trị kịp thời bệnh xảy ra, tránh hậu bệnh viêm đường sinh dục mang lại gây ảnh hưởng đến suất sinh sản đàn lợn nái 45 TÀI LIỆU THAM KHẢO I Tài liệu tiếng Việt Nguyễn Xuân Bình (2000), Phòng trị bệnh heo nái - heo - heo thịt, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội Trần Thị Dân (2004), Sinh sản heo nái sinh lý heo con, Nxb Nơng nghiệp, TP Hồ Chí Minh Phạm Hữu Doanh, Lưu Kỷ (2003), Kỹ thuật nuôi lợn nái mắn đẻ sai con, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội Đồn Thị Kim Dung, Lê Thị Tài (2002), Phịng trị bệnh lợn nái để sản xuất lợn thịt siêu nạc xuất khẩu, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội Trần Tiến Dũng, Dương Đình Long, Nguyễn Văn Thanh (2002), Giáo trình sinh sản gia súc, Nxb Nơng nghiệp, Hà Nội Nguyễn Bá Hiên, Huỳnh Thị Mỹ Lệ (2012), Giáo trình bệnh truyền nhiễm thú y, Nxb Trường Đại học Nông nghiệp, Hà Nội Phạm Sỹ Lăng, Phan Địch Lân, Trương Văn Dung (2002), Bệnh phổ biến lợn biện pháp phịng trị, Nxb Nơng nghiệp, Hà Nội Nguyễn Đức Lưu, Nguyễn Hữu Vũ (2004), Một số bệnh quan trọng lợn, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội Lê Hồng Mận (2002), Chăn nuôi lợn nái sinh sản nông hộ, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội 10 Lê Văn Năm (2009), Hướng dẫn điều trị số bệnh gia súc, gia cầm, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội 11 Nguyễn Hoài Nam, Nguyễn Văn Thanh (2016), “Một số yếu tố liên quan tới viêm tử cung sau đẻ lợn nái”, Tạp chí Khoa học Nơng nghiệp Việt Nam 12 Nguyễn Tài Năng, Phạm Đức Chương, Cao Văn, Nguyễn Thị Quyên (2016), Giáo trình Dược lý học thú y, Nxb Đại học Hùng Vương 46 13 Trần Văn Phùng, Từ Quang Hiển, Trần Thanh Vân, Hà Thị Hảo (2004), Giáo trình chăn ni lợn, Nxb Nơng nghiệp, Hà Nội 14 Nguyễn Ngọc Phục (2005), Công tác vệ sinh thú y chăn nuôi lợn, Nxb Lao động Xã hội, Hà Nội 15 Nguyễn Thanh Sơn, Nguyễn Quế Côi (2006), Chăn nuôi lợn trang trại, Nxb Lao động - Xã hội, tr 127 - 130 16 Ngô Nhật Thắng (2006), Hướng dẫn chăn ni phịng trị bệnh cho lợn, Nxb Lao động - Xã hội, Hà Nội 17 Nguyễn Văn Thanh, Trần Tiến Dũng, Sử Thanh Long, Nguyễn Thị Mai Thơ (2016), Giáo trình bệnh sinh sản gia súc, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội 18 Trịnh Đình Thâu, Nguyễn Văn Thanh (2010), “Tình hình bệnh viêm tử cung đàn lợn nái ngoại biện pháp phịng trị”, Tạp chí Khoa học kỹ thuật thú y tập 17 19 Nguyễn Văn Trí (2008), Hỏi đáp kỹ thuật chăn nuôi lợn nái sinh sản hộ gia đình, Nxb Khoa học tự nhiên cơng nghệ, Hà Nội II Tài liệu tiếng Anh 20.Andrew Gresham (2003), Infectious reproductive disease in pigs, (2003), 25: 466 - 473 doi: 10.1136/inpract 25.8.466 21 Bidwel C, Williamson S (2005), “Laboratory diagnosis of porcine infertility in the UK”, The Pig Journal (2005), 56,88 – 106 22 Preibler R., Kemper N (2011), Mastitis in sows - current knowledge and opinions, 62nd Annual Meeting of the European Federation of Animal Science, EAAP 2011, Stavanger, Norway PHỤ LỤC MỘT SỐ HÌNH ẢNH TRONG Q TRÌNH THỰC TẬP TẠI CƠ SỞ Hình Hệ thống chuồng nuôi (nuôi nhốt cũi sắt, thẻ nái theo dõi, ) B Hình Kho chứa thức ăn cho lợn ni trại Hình Hệ thống quạt thơng gió Hình Hệ thống bể Biogas xử lý nước thải ... Thị Ánh Tuyết, xã Cao Minh, Phúc Yên, Vĩnh Phúc - Áp dụng quy trình chăm sóc, ni dưỡng cho đàn lợn nái ni trại - Xác định tình hình nhiễm bệnh, thực quy trình phịng trị bệnh cho đàn lợn nái nuôi. .. PHẠM THỊ THÙY Tên chuyên đề: ‘‘THỰC HIỆN QUY TRÌNH CHĂM SĨC, NI DƯỠNG VÀ PHỊNG TRỊ BỆNH CHO LỢN NÁI SINH SẢN TẠI TRẠI NGUYỄN THỊ ÁNH TUYẾT, XÃ CAO MINH, PHÚC YÊN, VĨNH PHÚC’’ KHÓA LUẬN... quy trình chăm sóc ni dưỡng cho đàn lợn nái sinh sản ni trại - Nắm vững quy trình phịng trị bệnh đàn lợn nái sinh sản nuôi trại - Thực tốt yêu cầu, quy định trại - Chăm chỉ, học hỏi để nâng cao