TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU
Điều kiện cơ sở thực tập
2.1.1 Điều kiện tự nhiên, cơ sở vật chất của cơ sở thực tập
Trang trại chăn nuôi của anh Vũ Hoàng Lân tọa lạc tại xã An Hòa, huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc Huyện Tam Dương có vị trí địa lý thuận lợi, góp phần phát triển ngành chăn nuôi tại địa phương.
- Phía Bắc giáp huyện Tam Đảo
- Phía Đông giáp huyện Bình Xuyên và thành phố Vĩnh Yên
- Phía Nam giáp huyện Vĩnh Tường và huyện Yên Lạc
- Phía Tây giáp huyện Lập Thạch
Tam Dương, huyện thuộc tỉnh Vĩnh Phúc, nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, tạo điều kiện thuận lợi cho việc chăn nuôi Trại lợn của anh Vũ Hoàng tại đây phát triển mạnh mẽ nhờ vào điều kiện tự nhiên và kinh nghiệm chăn nuôi.
Lân chịu ảnh hưởng của khí hậu vùng
Huyện Tam Dương có khí hậu nhiệt đới gió mùa với hai mùa chính là mùa Đông và mùa Hạ, bên cạnh đó còn có mùa Xuân và mùa Thu là hai mùa chuyển tiếp ngắn.
Lượng mưa bình quân hàng năm là 1.348,87mm Mưa nhiều từ tháng 6 đến tháng 9 hàng năm
Nhiệt độ không khí trung bình hàng năm đạt 24,1C, với mức cao nhất vào tháng 6 là 30C và thấp nhất vào tháng 1 là 16,3C Độ ẩm trung bình năm là 82,33%, trong đó tháng có độ ẩm cao nhất là tháng 4 và tháng 8, đạt 86%, còn tháng 12 có độ ẩm thấp nhất là 76% Gió trong khu vực này chủ yếu theo hai mùa chính trong năm.
- Mùa Hạ: Gió mùa Đông Nam thịnh hành thổi từ tháng 3 đến tháng 10
- Mùa Đông: Gió mùa Đông Bắc thịnh hành thổi từ tháng 11 đến tháng 2 năm sau
(Nguồn: Trung tâm khí tượng thủy văn tỉnh Vĩnh Phúc)
2.1.1.3 Cơ sở vật chất của trang trại
Trang trại có tổng diện tích 2ha bao gồm: khu chăn nuôi, khu nhà ở, ao cá, các công trình phụ khác và đất trồng cây xanh, cây ăn quả
Trại lợn được phân chia thành hai khu vực chính: khu điều hành và khu sản xuất Khu điều hành bao gồm văn phòng quản lý và nơi sinh hoạt cho công nhân, trong khi khu sản xuất có ba chuồng thịt, một chuồng đẻ và một chuồng bầu Ngoài ra, trại còn có các công trình hỗ trợ chăn nuôi như kho cám, phòng tinh, phòng sát trùng và kho chứa vật liệu.
Hệ thống chuồng hiện đại và khép kín kết hợp với hầm biogas để tận dụng chất thải chăn nuôi, bao gồm dàn mát ở đầu chuồng và quạt gió ở cuối chuồng Để phục vụ cho chăn nuôi, trại còn trang bị hệ thống nước uống tự động và máng ăn hiện đại Ngoài ra, trại được bảo vệ bởi tường rào và cây xanh nhằm ngăn chặn mầm bệnh xâm nhập Nguồn nước sử dụng cho uống, tắm, rửa và xả gầm đều được xử lý kỹ lưỡng trước khi đưa vào sử dụng.
Các khu vực trong khu chăn nuôi cần được thiết kế và xây dựng đảm bảo an toàn sinh học, trong đó đường đi giữa các ô chuồng nên được đổ bê tông để dễ dàng vệ sinh và sát trùng Ngoài ra, việc lắp đặt hố sát trùng là bắt buộc để tiêu diệt mầm bệnh và ngăn ngừa sự lây lan của dịch bệnh Để đảm bảo an toàn cho vật nuôi, mọi công nhân trong trại và khách tới thăm đều phải tuân thủ các biện pháp sát trùng nghiêm ngặt, bao gồm thay quần áo, đeo khẩu trang và ủng chuyên dụng trước khi vào chuồng.
2.1.1.4 Cơ cấu tổ chức của trang trại
Cơ cấu của trại được tổ chức như sau:
2.1.1.5 Tình hình sản xuất của trang trại
Trang trại chuyên nuôi lợn thịt, sử dụng thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh chất lượng cao do công ty TNHH Vina cung cấp.
Quy trình phòng bệnh cho đàn lợn tại trang trại luôn thực hiện nghiêm ngặt, với sự giám sát chặt chẽ của kỹ thuật viên công ty cám Vina
Công tác vệ sinh chuồng trại được thực hiện nghiêm ngặt, đảm bảo không gian thoáng mát vào mùa Hè và ấm áp vào mùa Đông Mỗi tuần, khu vực chăn nuôi và kho cám được phun thuốc sát trùng, rắc vôi và quét dọn để duy trì vệ sinh Ngoài ra, việc phát cỏ xung quanh chuồng trại được thực hiện một lần mỗi tháng nhằm tạo môi trường sạch sẽ và an toàn cho vật nuôi.
Sinh viên, kỹ sư và khách tham quan khi vào khu chăn nuôi lợn cần thực hiện quy trình sát trùng và tắm rửa bằng nước sạch cùng xà phòng trước khi thay quần áo bảo hộ lao động.
Công tác phòng bệnh trong khu vực chăn nuôi được thực hiện nghiêm ngặt với việc rắc vôi bột giữa các chuồng và bên ngoài chuồng Các phương tiện vào trại đều phải được sát trùng tại cổng ra vào Quy trình tiêm vắc xin cho lợn được thực hiện đầy đủ và đúng kỹ thuật, đảm bảo lợn được tiêm khi khỏe mạnh, được chăm sóc tốt và không mắc các bệnh truyền nhiễm hay bệnh mãn tính, nhằm tạo ra trạng thái miễn dịch tối ưu cho đàn lợn.
Công tác trị bệnh tại trại lợn đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi và kiểm tra sức khỏe đàn lợn thường xuyên Kỹ thuật viên có khả năng phát hiện sớm các bệnh xảy ra, từ đó thực hiện cách ly và điều trị kịp thời ở giai đoạn đầu, giúp đạt hiệu quả điều trị từ 80 - 90% trong thời gian ngắn Nhờ vậy, công tác này không chỉ nâng cao sức khỏe đàn lợn mà còn giảm thiểu thiệt hại về số lượng lợn nuôi.
2.1.2 Thuận lợi và khó khăn
Được sự quan tâm của Uỷ ban nhân dân xã An Hòa tạo điều kiện cho sự phát triển của trại
Trại được xây dựng ở vị trí thuận lợi: Xa khu dân cư, thuận tiện đường giao thông
Chủ trại có năng lực và năng động, luôn nắm bắt tình hình xã hội Họ quan tâm đến đời sống vật chất và tinh thần của công nhân và sinh viên, tạo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển của mọi người.
Đội ngũ cán bộ kỹ thuật có chuyên môn vững vàng và được đào tạo chuyên sâu, kết hợp với công nhân nhiệt tình và có tinh thần trách nhiệm cao, là yếu tố quan trọng trong quy trình sản xuất.
Con giống tốt, thức ăn, thuốc chất lượng cao đã mang lại hiệu quả chăn nuôi cao cho trại
Trang trại được xây dựng theo hình thức công nghiệp hóa hiện đại hóa, mọi quy trình chăm sóc theo hình thức khép kín
Chuồng trại được trang bị bằng các thiết bị hiện đại, điện lưới và hệ thống nước sạch luôn cung cấp đầy đủ cho sinh hoạt và chăn nuôi
Cơ sở vật chất tốt thuận lợi cho quá trình chăm sóc và nuôi dưỡng
Giá lợn tại thời điểm đó đang ở mức cao, thu lại lợi nhuận lớn
Thời tiết diễn biến phức tạp với rét đậm, rét hại và nguy cơ hạn hán, thiên tai, dịch bệnh gia tăng đã gây khó khăn trong công tác phòng trừ bệnh Điều này dẫn đến chi phí phòng ngừa và chữa bệnh tăng cao, ảnh hưởng trực tiếp đến giá thành chăn nuôi.
Giá thức ăn chăn nuôi mỗi ngày một tăng khiến chi phí thức ăn tăng cao gây ảnh hưởng không nhỏ tới chăn nuôi của trang trại
Tổng quan các nghiên cứu trong nước và nước ngoài
2.2.1 Cơ sở khoa học của chuyên đề
2.2.1.1 Đặc điểm sinh trưởng khả năng sản xuất và phẩm chất thịt của lợn
Sinh trưởng là quá trình sinh tổng hợp và tích lũy chất dinh dưỡng từ môi trường, dẫn đến sự gia tăng kích thước và khối lượng cơ thể Theo Đặng Hoàng Biên (2016), sinh trưởng được xác định thông qua việc tăng kích thước và khối lượng tế bào Để đo lường sinh trưởng, người ta thường thực hiện các phương pháp cân định kỳ và đo các kích thước cơ thể, bao gồm chiều dài thân, vòng ngực, cao vây và vòng ống ở lợn Thời điểm đo thường diễn ra vào các tháng tuổi như sơ sinh, 1, 2, 4, 6, 8, 10, 12, 18, 24 và 36 tháng.
* Sự phát triển các cơ quan trong cơ thể
Trong quá trình phát triển của lợn, các tổ chức trong cơ thể được ưu tiên tích lũy theo thứ tự nhất định Trước tiên, các hệ thống chức năng như hệ thần kinh, hệ tiêu hóa và tuyến nội tiết được phát triển hàng đầu Tiếp theo là sự hình thành bộ xương và hệ thống cơ bắp, trong khi mô mỡ được phát triển sau cùng.
Cơ bắp đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên sản phẩm thịt lợn Trong suốt quá trình sinh trưởng từ sơ sinh đến trưởng thành, số lượng bó cơ và sợi cơ duy trì ổn định Tuy nhiên, giai đoạn lợn nhỏ đến khoảng 60 kg, cơ thể ưu tiên phát triển các tổ chức nạc Đối với mô mỡ, sự gia tăng về số lượng và kích thước tế bào mỡ là nguyên nhân chính dẫn đến tăng khối lượng mô mỡ Ở giai đoạn cuối phát triển, cơ thể lợn chuyển sang ưu tiên phát triển và tích lũy mỡ.
* Quy luật ưu tiên các chất dinh dưỡng trong cơ thể
Trong cơ thể lợn, nhu cầu dinh dưỡng được phân chia theo từng giai đoạn sinh trưởng và phát triển, nhằm đáp ứng các hoạt động chức năng khác nhau của các bộ phận.
Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của lợn, ưu tiên cho hoạt động thần kinh, sinh sản, phát triển xương, tích lũy nạc và cuối cùng là mỡ Nghiên cứu cho thấy, khi lượng dinh dưỡng giảm 20% so với tiêu chuẩn, quá trình tích lũy mỡ bị ngưng trệ, và khi giảm 40%, sự tích lũy nạc và mỡ hoàn toàn dừng lại Do đó, việc cung cấp dinh dưỡng đầy đủ là yếu tố quyết định để lợn tăng khối lượng.
* Ảnh hưởng của quy trình chăm sóc nuôi dưỡng lợn thịt
Lợn thịt đóng vai trò quan trọng trong chăn nuôi, chiếm tỷ lệ cao nhất trong tổng đàn (65 - 80%) Giai đoạn nuôi lợn thịt quyết định sự thành bại của toàn bộ quá trình chăn nuôi lợn, do đó, việc chú trọng vào chất lượng và hiệu quả trong chăn nuôi lợn thịt là rất cần thiết.
Chăn nuôi lợn thịt cần đảm bảo lợn có tốc độ sinh trưởng nhanh, tiêu tốn ít thức ăn, giảm thiểu công chăm sóc và đạt chất lượng thịt tốt.
+ Dinh dưỡng thức ăn:
Dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong việc ảnh hưởng đến sự phát triển và khả năng sản xuất thịt của lợn Theo nghiên cứu của Trần Văn Phùng và cộng sự, yếu tố dinh dưỡng cần được chú trọng để tối ưu hóa hiệu suất chăn nuôi.
Nghiên cứu năm 2004 chỉ ra rằng yếu tố di truyền của lợn chỉ có thể phát huy tối đa trong một môi trường dinh dưỡng hoàn chỉnh Các thí nghiệm cho thấy, khi cung cấp cho lợn các mức dinh dưỡng khác nhau, tỷ lệ các thành phần trong cơ thể sẽ thay đổi Cụ thể, khẩu phần có năng lượng cao và protein thấp dẫn đến lợn tích lũy nhiều mỡ hơn, trong khi khẩu phần có năng lượng thấp và protein cao giúp lợn có tỷ lệ nạc cao hơn.
Lượng thức ăn và thành phần dinh dưỡng có ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình tăng khối lượng của lợn Khi hàm lượng xơ thô tăng từ 2,4% lên 11%, khối lượng tăng hàng ngày của lợn giảm từ 566g xuống 408g, đồng thời lượng thức ăn cần thiết cho mỗi kg tăng khối lượng cũng tăng lên 62%.
Để đạt hiệu quả trong chăn nuôi, cần phối hợp khẩu phần ăn hợp lý, đảm bảo cung cấp đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng cho từng giai đoạn phát triển của vật nuôi, đồng thời tận dụng tối đa nguồn thức ăn có sẵn tại địa phương.
Môi trường xung quanh, bao gồm nhiệt độ, độ ẩm, mật độ và ánh sáng, có ảnh hưởng lớn đến năng suất và chất lượng thịt lợn Nhiệt độ lý tưởng cho lợn nuôi béo nằm trong khoảng 15 - 18 độ C, trong khi độ ẩm không khí phù hợp là khoảng 70% Khi nhiệt độ và độ ẩm vượt quá mức này, lợn phải tăng cường quá trình tỏa nhiệt qua hô hấp do có ít tuyến mồ hôi, dẫn đến giảm khả năng thu nhận thức ăn hàng ngày Kết quả là khả năng tăng khối lượng và chuyển hóa thức ăn kém, ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của lợn.
Mật độ lợn trong chuồng nuôi ảnh hưởng lớn đến năng suất, với việc nhốt lợn ở mật độ cao làm giảm tốc độ tăng khối lượng hàng ngày và hiệu quả chuyển hoá thức ăn Điều này dẫn đến sự không ổn định trong đàn, lợn cắn nhau, và giảm thời gian ăn nghỉ Nghiên cứu của Bord cho thấy nuôi lợn ở mật độ thấp giúp tăng tốc độ tăng khối lượng và giảm tiêu tốn thức ăn Chăm sóc chuồng nuôi cũng ảnh hưởng đến năng suất; chuồng vệ sinh kém và môi trường ồn ào có thể làm giảm năng suất Sức khoẻ lợn trong giai đoạn bú sữa, như thiếu máu và còi cọc, cũng dẫn đến tăng khối lượng kém trong giai đoạn nuôi thịt (Vũ Đình Tôn và Trần Thị Thuận, 2005).
Phương thức nuôi dưỡng lợn có ảnh hưởng lớn đến tốc độ tăng trưởng và chất lượng sản phẩm Việc cho ăn tự do giúp lợn tăng trưởng nhanh hơn so với cho ăn hạn chế Đối với giống lợn hướng mỡ, nên áp dụng chế độ ăn hạn chế từ đầu, trong khi giống lợn hướng nạc lại phù hợp với chế độ ăn tự do để đạt năng suất và chất lượng tốt nhất.
* Các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất và phẩm chất thịt lợn
Theo nghiên cứu của Nguyễn Thiện và cộng sự (2005), giống lợn đóng vai trò quan trọng trong việc ảnh hưởng đến sự sinh trưởng, phát dục, năng suất và chất lượng thịt Các giống lợn nội thường có tốc độ sinh trưởng chậm hơn và chất lượng thịt kém hơn so với các giống lợn lai và lợn ngoại.
ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG, PHƯƠNG PHÁP TIẾN HÀNH
Đối tượng
- Lợn ngoại, giai đoạn từ 4 tuần tuổi đến xuất chuồng.
Địa điểm và thời gian tiến hành
- Địa điểm: trại chăn nuôi Vũ Hoàng Lân, xã An Hòa, huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc
Nội dung thực hiện
- Đánh giá tình hình chăn nuôi tại trại Vũ Hoàng Lân, xã An Hòa, huyện Tam Dương, tỉnh Vĩnh Phúc
- Thực hiện quy trình chăm sóc, nuôi dưỡng trên đàn lợn thịt nuôi tại trại
- Thực hiện quy trình phòng bệnh cho đàn lợn thịt, giai đoạn từ 4 tuần tuổi đến khi xuất chuồng
Để đảm bảo sức khỏe cho đàn lợn thịt từ giai đoạn 4 tuần tuổi đến khi xuất chuồng, cần xác định tình hình dịch bệnh một cách chính xác Việc thực hiện các quy trình phòng ngừa, chẩn đoán và điều trị bệnh tại trại là vô cùng quan trọng để bảo vệ đàn lợn và nâng cao hiệu quả chăn nuôi.
Các chỉ tiêu và phương pháp thực hiện
3.4.1 Các chỉ tiêu theo dõi
- Điều tra cơ cấu đàn lợn nuôi tại trại
- Tỉ lệ nuôi sống của đàn lợn
- Tỉ lệ nhiễm bệnh, tỉ lệ khỏi bệnh của đàn lợn sau điều trị
3.4.2 Phương pháp tính toán các chỉ tiêu
- Tỷ lệ lợn mắc bệnh:
Tỷ lệ lợn mắc bệnh (%) số lợn mắc bệnh x 100
Tỷ lệ lợn khỏi bệnh (%) =
Tỷ lệ nuôi sống (%) = số lợn còn sống x 100
3.4.3.1 Phương pháp đánh giá tình hình chăn nuôi
Để đánh giá tình hình chăn nuôi tại trại, chúng tôi thu thập thông tin từ cán bộ quản lý và công nhân viên, kết hợp với việc xem xét sổ sách theo dõi Ngoài ra, chúng tôi cũng tiến hành theo dõi thực tế tại trang trại trong thời gian thực tập.
3.4.3.2 Áp dụng quy trình nuôi dưỡng, chăm sóc cho đàn lợn thịt tại trang trại
Trong thời gian thực tập tại trại, em đã chăm sóc đàn lợn thịt, áp dụng kiến thức học được và kỹ thuật từ kỹ sư để nâng cao năng suất Trang trại thực hiện vệ sinh chuồng trại định kỳ, tạo điều kiện vệ sinh thú y tốt và môi trường phát triển cho lợn Chuồng nuôi được thiết kế kín với trang thiết bị hiện đại, có khả năng điều chỉnh nhiệt độ và độ thông thoáng Hệ thống ô thoáng và dàn mát tại đầu chuồng giúp cải thiện khí hậu, đặc biệt vào mùa hè, trong khi quạt hút ở cuối chuồng đảm bảo không khí được lưu thông Máng ăn bằng sắt hình nón có sức chứa tối đa 80 kg, đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của lợn.
Thức ăn cho lợn của trại là thức ăn hỗn hợp đầy đủ chất dinh dưỡng do công ty GreenFeed và công ty Vina sản xuất
Thức ăn của công ty GreenFeed gồm các loại: GF01, GF02, GF03
Công ty Vina cung cấp các loại thức ăn cho lợn như 100S, 101S, 101GP, và 102GP Trong chăn nuôi lợn, các yếu tố như kỹ thuật, giống, thức ăn, chuồng trại, thú y và quản lý đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định năng suất, chất lượng, giá thành và lợi nhuận Để đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng cho sự phát triển của đàn lợn, tôi đã phân loại lợn, tách lợn ốm ra một ô riêng và lập kế hoạch chăm sóc phù hợp Chúng tôi thực hiện theo quy trình hiện tại cho đàn lợn thịt tại trang trại và thường xuyên theo dõi, đánh giá hiệu quả của từng bước trong quy trình này.
Mỗi ngày, trước khi vào khu vực làm việc, công nhân và sinh viên chúng em đều phải trải qua quy trình sát trùng và tắm rửa sạch sẽ Sau đó, chúng em mặc quần áo lao động và đi ủng mới được phép vào chuồng.
- Kiểm tra toàn thể chuồng: sức khỏe lợn, kiểm tra thức ăn, nhiệt độ, đảo quạt, chỉnh quạt
- Chở thức ăn từ kho thức ăn vào chuồng theo tiêu chuẩn ăn hàng ngày
- Dọn chất thải, đẩy máng, quét chuồng, kiểm tra đánh dấu lợn bệnh
- Điều tiết nhiệt độ, kiểm tra lại toàn thể chuồng
3.4.3.3 Quy trình phòng bệnh của trại
Trong những năm gần đây, dịch bệnh phức tạp đã gây tổn thất lớn cho ngành chăn nuôi ở nước ta Việc vệ sinh và sát trùng trong chăn nuôi trở nên cực kỳ quan trọng, giúp kiểm soát dịch bệnh, nâng cao năng suất và đảm bảo sự phát triển bền vững cho ngành chăn nuôi.
Trong quá trình thực tập, em đã thực hiện quy trình vệ sinh trong chăn nuôi một cách hiệu quả, bao gồm việc dọn dẹp chuồng trại hàng ngày, quét lối đi và tiến hành phun thuốc sát trùng định kỳ Việc rắc vôi bột và quét mạng nhện cũng được thực hiện để ngăn ngừa dịch bệnh Để tiêm phòng hiệu quả cho đàn lợn, em đã chú trọng đến tình trạng sức khỏe của từng con, chỉ tiêm cho những con khỏe mạnh, không mắc bệnh truyền nhiễm hoặc mãn tính, nhằm đảm bảo khả năng miễn dịch tốt nhất Lịch tiêm phòng vắc-xin cho đàn lợn thịt tại trại đã được lập và thực hiện đầy đủ.
Rắc vôi Tiêm vacxin QUY TRÌNH PHÒNG BỆNH
Phun xung quanh chuồng trại
Quét vôi lối đi và hành lang chuồng
Rắc vôi đường đi và xung quanh chuồng Phun sát trùng
Bảng 3.1 Lịch tiêm phòng vắc-xin cho lợn thịt của trại
Tuần tuổi Loại vắc xin Cách dùng Phòng bệnh
4 Circo + Myco Tiêm bắp Hội chứng còi cọc
6 CSF1 Tiêm bắp Dịch tả (lần 1)
9 CSF2 + FMD1 Tiêm bắp Dịch tả (lần 2) + Lở mồm long móng (lần 1)
12 FMD2 Tiêm bắp Lở mồm long móng (lần 2)
22 FMD3 Tiêm bắp Lở mồm long móng (lần 3)
3.4.3.4 Phương pháp xác định tỷ lệ mắc các bệnh trên lợn thịt
- Thống kê toàn bộ đàn lợn cần theo dõi của trại theo các chỉ tiêu
- Trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc, vệ sinh, phòng trị bệnh cho đàn lợn thịt của trại.
- Quan sát trực tiếp đàn lợn hàng ngày để chẩn đoán các bệnh có thể xảy ra trên đàn lợn thịt
Bệnh viêm khớp ở lợn thường biểu hiện qua các triệu chứng như đi khập khiễng, chân bị đau và sưng khớp Khi kiểm tra ổ khớp viêm, có thể thấy mủ đặc, vết máu và chất hoại tử màu trắng bên trong.
Hội chứng tiêu chảy ở lợn biểu hiện qua các triệu chứng như ăn ít hoặc bỏ ăn, gầy nhanh, lông xù, đuôi rũ, da nhăn nheo và nhợt nhạt Ngoài ra, đuôi lợn thường dính đầy phân, khi đi ỉa lợn rặn nhiều, lưng uốn cong, bụng thóp lại, thể trạng đờ đẫn và ít vận động.
Hội chứng hô hấp: Ho nhiều, ho khan, kéo dài trong nhiều tuần, nếu bị nặng lợn sẽ sốt cao, bỏ ăn, rất khó thở
- Ghi chép số liệu và tính toán tỷ lệ lợn mắc các bệnh
3.4.3.5 Phác đồ điều trị bệnh tại trang trại
- Hội chứng hô hấp: Tylosyn - gentylo + analgin + bromhexine
- Hội chứng tiêu chảy: MD - Norflox100
- Bệnh viêm khớp: Amoxinject LA - Dexa + calcium-B12
3.4.4 Phương pháp xử lý số liệu
Các số liệu thu thập được xử lý theo phương pháp thống kê sinh vật học của Nguyễn Văn Thiện (2008) [24] và phần mềm Microsoft Excel 2007.