ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM NGUYỄN THỊ QUỲNH TRANG Tên chuyên đề: THỰC HIỆN QUY TRÌNH CHĂM SĨC, NI DƯỠNG VÀ PHỊNG TRỊ BỆNH CHO ĐÀN LỢN NÁI SINH SẢN TẠI TRẠI LỢN CÔNG TY TNHH MINH CHÂU - THÀNH PHỐ HẠ LONG TỈNH QUẢNG NINH KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Hệ đào tạo: Chính quy Chuyên ngành: Thú y Khoa: Chăn nuôi Thú y Khóa học: 2016 - 2021 Thái Nguyên, năm 2020 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM NGUYỄN THỊ QUỲNH TRANG Tên chuyên đề: THỰC HIỆN QUY TRÌNH CHĂM SĨC, NI DƯỠNG VÀ PHỊNG TRỊ BỆNH CHO ĐÀN LỢN NÁI SINH SẢN TẠI TRẠI LỢN CÔNG TY TNHH MINH CHÂU - THÀNH PHỐ HẠ LONG TỈNH QUẢNG NINH KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Hệ đào tạo: Chính quy Chuyên ngành: Thú y Lớp: K48 - TY- N03 Khoa: Chăn ni Thú y Khóa học: 2016 - 2021 Giảng viên hướng dẫn: TS Đỗ Thị Lan Phương Thái Nguyên, năm 2020 i LỜI CẢM ƠN Trong suốt trình học tập trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên em thầy, cô trang bị cho kiến thức chuyên môn cần thiết làm hành trang cho đợt thực tập tháng trại lợn Công ty TNHH Minh Châu thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh Để hồn thành chương trình học thực tập tốt nghiệp mình, ngồi nỗ lực thân, em nhận ủng hộ, động viên giúp đỡ gia đình, thầy cô sở thực tập Em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến thầy, cô Khoa Chăn nuôi Thú y tận tình bảo, truyền đạt kiến thức chun mơn Đặc biệt cô giáo TS Đỗ Thị Lan Phương người trực tiếp hướng dẫn, động viên em suốt trình thực tập sở Đồng thời, em xin chân thành cảm ơn bác Hoàng Văn Châu (chủ trại) bác Nguyễn Văn Nhật (quản lý trại) tạo điều kiện, cán nhân viên kỹ thuật tồn thể cơng nhân viên trại lợn Công ty TNHH Minh Châu tạo điều kiện, giúp đỡ em suốt trình thực tập Một lần em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến thầy, kính chúc thầy, cô khỏe mạnh, thành công đường giảng dạy nghiên cứu Em xin chân thành cảm ơn! Thái Nguyên, ngày tháng năm 2020 Sinh viên Nguyễn Thị Quỳnh Trang ii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1 Những biểu lợn đẻ 14 Bảng 2.2 Định mức ăn dành cho lợn nái mang thai 18 Bảng 4.1 Cơ cấu đàn lợn trại Minh Châu qua năm (2018 - T5/2020) 40 Bảng 4.2 Số lượng lợn nái, lợn trực tiếp chăm sóc ni dưỡng trại qua tháng thực tập 41 Bảng 4.3 Tình hình sinh sản lợn nái nuôi trại 43 Bảng 4.4 Lịch khử trùng sở 45 Bảng 4.5 Kết thực vệ sinh, sát trùng trại 46 Bảng 4.6 Lịch phòng bệnh trại lợn nái 47 Bảng 4.7 Kết phòng bệnh thuốc vắc xin cho đàn lợn 48 Bảng 4.8 Tình hình mắc bệnh đàn lợn nái sinh sản 49 Bảng 4.9 Kết điều trị bệnh cho đàn lợn nái sinh sản 50 Bảng 4.10.Tình hình mắc bệnh đàn lợn theo mẹ 51 Bảng 4.11 Kết điều trị bệnh cho đàn lợn theo mẹ 52 Bảng 4.12 Kết thực công tác khác trại 53 iii DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Ý nghĩa ASF Dịch tả lợn Châu Phi CP Cổ phần Cs Cộng GGP Giống cấp cụ kỵ LMLM Lở mồm long móng MMA Viêm tử cung, viêm vú sữa NLTĐ Năng lượng trao đổi Nxb Nhà xuất PPRS Hội chứng rối loạn sinh sản hô hấp TNHH Trách nhiệm hữu hạn TT Thể trọng iv MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN i DANH MỤC CÁC BẢNG ii DANH MỤC CÁC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT iii MỤC LỤC iv Phần MỞ ĐẦU 1.1 Đặt vấn đề 1.2 Mục đích yêu cầu chuyên đề 1.2.1 Mục đích 1.2.2 Yêu cầu Phần TỔNG QUAN TÀI LIỆU 2.1 Điều kiện sở thực tập 2.1.1 Vị trí địa lý 2.1.2 Điều kiện khí hậu 2.1.3 Cơ cấu tổ chức trại 2.1.4 Cơ sở vật chất trại 2.1.5 Thuận lợi, khó khăn 2.2 Cơ sở tài liệu liên quan đến chuyên đề thực 2.2.1 Những hiểu biết đặc điểm sinh sản lợn nái 2.2.2 Những hiểu biết quy trình chăm sóc ni dưỡng lợn nái sinh sản .11 2.2.3 Đặc điểm lợn giai đoạn theo mẹ 21 2.2.4 Những hiểu biết phòng trị bệnh lợn nái sinh sản lợn theo mẹ 23 2.2.5 Một số bệnh thường gặp lợn nái sinh sản lợn theo mẹ 27 2.3 Tổng quan nghiên cứu nước 35 2.3.1 Tổng quan nghiên cứu nước 35 v 2.3.2 Tổng quan nghiên cứu nước 36 Phần ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP TIẾN HÀNH 38 3.1 Đối tượng 38 3.2 Địa điểm thời gian tiến hành 38 3.3 Nội dung thực 38 3.4 Các tiêu phương pháp thực 38 3.4.1 Các tiêu theo dõi 38 3.4.2 Phương pháp thực 39 3.4.3 Phương pháp xử lý số liệu 39 Phần KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 40 4.1 Tình hình chăn ni lợn trại lợn Công ty TNHH Minh Châu 40 4.2 Kết thực chăm sóc, ni dưỡng đàn lợn ni sở 41 4.2.1 Kết thực chăm sóc, ni dưỡng đàn lợn nái sinh sản lợn theo mẹ 41 4.2.2 Tình hình sinh sản lợn nái ni tại sở 43 4.3 Kết thực biện pháp phòng bệnh sở 45 4.3.1 Kết thực vệ sinh, sát trùng sở 45 4.3.2 Kết tiêm vắc xin phòng bệnh sở 47 4.4 Kết cơng tác chẩn đốn điều trị bệnh sở 49 4.4.1 Kết chẩn đoán điều trị cho đàn lợn nái sinh sản 49 4.4.2 Kết chẩn đoán bệnh điều trị cho đàn lợn theo mẹ 51 4.5 Kết thực công tác khác sở 52 Phần KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 55 5.1 Kết luận 55 5.2 Đề nghị 55 TÀI LIỆU THAM KHẢO 57 MỘT SỐ HÌNH ẢNH THỰC TẬP TẠI TRẠI Phần MỞ ĐẦU 1.1 Đặt vấn đề Trong năm gần với xu hướng phát triển chung kinh tế, ngành chăn nuôi thú y nước ta bước phát triển nhằm đem lại nhiều sản phẩm có chất lượng cho xã hội đóng vai trò quan trọng kinh tế quốc dân Ngành chăn ni thú y nói chung, ngành chăn ni lợn nói riêng nghề có truyền thống lâu đời phổ biến nhân dân ta Ngành chăn nuôi lợn phát triển số lượng, chất lượng đàn lợn sở vật chất phục vụ chăn ni, tất mục đích nâng cao chất lượng sản phẩm cho nhu cầu tiêu dùng người dân nước xuất Tuy nhiên, ngành chăn nuôi lợn nước ta gặp nhiều khó khăn Có thời điểm số lượng đầu lợn giảm mạnh giá thịt lợn tăng cao tình hình dịch bệnh nghiêm trọng phức tạp, gây thiệt hại lớn kinh tế cho ngành chăn nuôi Việt Nam giới Đối với lợn nái, lợn nái ngoại chăn nuôi theo phương thức cơng nghiệp bệnh sinh sản xuất phổ biến, khả thích nghi đàn nái ngoại với điều kiện khí hậu nước ta cịn Mặt khác, q trình sinh đẻ, lợn nái dễ bị nhiễm loại vi khuẩn như: Streptococcus, Staphylococcus, E.coli xâm nhập gây nên số bệnh nhiễm trùng sau đẻ như: viêm âm đạo, viêm âm môn Bệnh viêm tử cung, viêm vú bệnh không ảnh hưởng trực tiếp tới khả sinh sản lợn mẹ, mà nguyên nhân làm cho tỷ lệ mắc bệnh phân trắng lợn giai đoạn theo mẹ tăng cao Nếu không điều trị kịp thời, bệnh sinh sản dẫn đến bệnh: rối loạn sinh sản, chậm sinh, vô sinh, viêm phúc mạc, nhiễm trùng huyết chết Vì vậy, bệnh sinh sản lợn nái ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng đàn lợn giống nói riêng, đồng thời ảnh hưởng đến suất, chất lượng hiệu tồn ngành chăn ni lợn nói chung Từ thực tế cho thấy, để biết nguyên nhân gây bệnh đưa biện pháp phòng, trị bệnh sinh sản đàn lợn nái cần thiết Do em tiến hành thực chuyên đề: “Thực quy trình chăm sóc, ni dưỡng phịng trị bệnh cho đàn lợn nái sinh sản trại lợn Công ty TNHH Minh Châu - Thành phố Hạ Long - Tỉnh Quảng Ninh” 1.2 Mục đích yêu cầu chuyên đề 1.2.1 Mục đích - Thực phương châm “học đôi với hành, lý thuyết gắn liền với thực tiễn sản xuất”, nhằm củng cố lý thuyết nâng cao hiểu biết thực tế, phục vụ cho cơng tác sau - Nắm tình hình chăn ni vệ sinh phịng bệnh cho đàn lợn nái sinh sản trại Công ty TNHH Minh Châu - Thành phố Hạ Long - Tỉnh Quảng Ninh 1.2.2 Yêu cầu - Điều tra tình hình mắc số bệnh sinh sản đàn lợn nái nuôi trại - Thực quy trình chăm sóc, ni dưỡng, phịng điều trị số bệnh cho đàn lợn nái nuôi trại đạt hiệu cao Phần TỔNG QUAN TÀI LIỆU 2.1 Điều kiện sở thực tập 2.1.1 Vị trí địa lý Trang trại chăn nuôi lợn Công ty TNHH Minh Châu thành lập năm 2006, trại gia công Công ty cổ phần CP Việt Nam với quy mô chăn nuôi 1200 nái Trại xây dựng Phường Hà Khánh - Thành phố Hạ Long - Tỉnh Quảng Ninh Phường Hà Khánh phường thuộc thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh, Việt Nam có diện tích 31,9 km2, cách trung tâm thành phố Hạ Long 10 km đường mỏ than Phía Đơng Nam giáp phường Hà Lầm, phía Tây giáp Vịnh Cửa Lục, có đường vành đai phía Bắc bao quanh Thành phố Hạ Long nằm trung tâm tỉnh Quảng Ninh, có diện tích 271,95 km2, với chiều dài bờ biển gần 50 km - Phía Đơng Hạ Long giáp thành phố Cẩm Phả - Phía Tây giáp thị xã Quảng Yên thành phố ng Bí - Phía Bắc giáp huyện Ba Chẽ huyện Sơn Động, tỉnh Bắc Giang - Phía Nam giáp huyện Cát Hải, thành phố Hải phòng vịnh Hạ Long Thành phố nằm dọc theo bờ vịnh Hạ Long với chiều dài khoảng 50 km, cách thủ đô Hà Nội 165 km phía Tây, cách thành phố Hải Phịng 70 km phía Tây Nam cách thành phố cửa Móng Cái 184 km phía Đơng Bắc, phía nam thơng Biển Đơng Hạ Long có vị trí chiến lược trị, kinh tế, an ninh quốc phòng khu vực quốc gia 2.1.2 Điều kiện khí hậu Thành phố Hạ Long nằm vùng khí hậu nhiệt đới có mùa hè nóng ẩm mưa nhiều, mùa đơng lạnh khơ, mưa có khí hậu nóng ẩm bao trùm Do trại lợn Minh Châu chịu ảnh hưởng khí hậu 47 Ngồi ra, em cịn tiến hành quét màng nhện 48 lần, đạt tỷ lệ 100% Xịt gầm chuồng 85 lần, đạt tỷ lệ 94,44 % Rắc vôi đường lại 180 lần chiếm 100% Thực phương châm “phòng bệnh chữa bệnh”, nên khâu phòng bệnh đặt lên hàng đầu, phòng bệnh tốt hạn chế ngăn chặn bệnh xảy 4.3.2 Kết tiêm vắc xin phòng bệnh sở Cơng tác tiêm phịng ln sở đặt lên hàng đầu Đây khâu quan trọng quy trình kỹ thuật, biện pháp tích cực bắt buộc để tránh rủi ro lớn thiệt hại kinh tế tránh lây lan dịch bệnh Tiêm vắc xin giúp cho gia súc tự tạo thể sức miễn dịch chủ động chống vi khuẩn xâm nhập, tăng sức đề kháng cho thể Vì việc tiêm phịng phải thực nghiêm ngặt, theo lịch quy định nhằm giảm đáng kể thiệt hại kinh tế dịch bệnh xảy Tại sở chăn nuôi công tác phịng bệnh ln kiểm sốt chặt chẽ nhằm hạn chế đến mức thấp xảy dịch bệnh Chính trại chăn ni cơng tác phịng bệnh ưu tiên hàng đầu Quy trình phịng bệnh thuốc vắc xin cho loại lợn trại Bảng 4.6 Lịch phòng bệnh trại lợn nái Loại lợn Thời điểm phòng bệnh ngày tuổi ngày tuổi Lợn 14 ngày tuổi 21 ngày tuổi 21 ngày tuổi 24 tuần tuổi 25, 29 tuần tuổi Lợn 26 tuần tuổi hậu bị 27, 30 tuần tuổi 28 tuần tuổi 10 tuần chửa Lợn nái sinh sản 12 tuần chửa Bệnh phòng Thiếu sắt Cầu trùng Suyễn Crico Dịch tả Tai xanh Khô thai Dịch tả Giả dại LMLM Dịch tả LMLM Đường Liều đưa lượng thuốc (ml/con) Nova Fe + B12 Tiêm bắp Diacoxin 5% Uống Hyogen Tiêm bắp Crico plex Tiêm bắp Coglapest Tiêm bắp PRRS Tiêm bắp Pavo Tiêm bắp Coglapest Tiêm bắp Begonia Tiêm bắp Aftopor Tiêm bắp Coglapest Tiêm bắp Aftopor Tiêm bắp (Nguồn: Phịng kỹ thuật cơng ty CP) Loại vắc xin, thuốc phòng 48 Trong thời gian thực tập em cán kỹ sư công nhân tham gia cơng tác tiêm phịng cho đàn lợn sở Kết phòng bệnh thuốc vắc xin cho đàn lợn sở trình bày qua bảng 4.7 Bảng 4.7 Kết phịng bệnh thuốc vắc xin cho đàn lợn Thời điểm Bệnh phòng phòng (ngày tuổi) Thiếu sắt Cầu trùng 14 Suyễn 21 Crico 21 Dịch tả Số tiêm Số an toàn Tỷ lệ an tồn phịng (con) (%) (con) 1104 1104 100 1032 1032 100 324 324 100 543 543 100 543 543 100 Từ kết bảng 4.7 cho thấy: Phòng bệnh cho lợn không làm tốt công tác vệ sinh mà phải tiêm phòng vắc xin đầy đủ giai đoạn sinh trưởng phát triển lợn Khi lợn sinh khỏi thể mẹ sống ngồi mơi trường thể lợn dễ bị mầm bệnh xâm nhập không phòng cách tiêm vắc xin Để đề phòng bệnh xảy lợn để trì cơng tác sản xuất, kinh tế lợn chăm sóc ni dưỡng trại tiêm vắc xin phòng bệnh đầy đủ, ngày sau đẻ lợn cho uống Diacoxin % tiêm sắt để phòng thiếu sắt, tỷ lệ an toàn đạt 100 % Tiêm vắc xin cách để giảm khả mắc bệnh lợn con, tham gia tiêm vắc xin phòng bệnh suyễn cho 324 con, tỷ lệ an toàn đạt 100 %, bệnh crico bệnh dịch tả 543 con, tỷ lệ an toàn đạt 100% Ngoài kiến thức học, qua thời gian thực tập trại em học hỏi kinh nghiệm việc phòng bệnh vắc xin như: sử dụng vắc xin đủ liều, đường, vị trí, lịch loại vắc xin có đặc thù riêng, hiệu thời gian miễn dịch khác Nếu sử dụng không kỹ thuật, sai thời điểm làm hoạt tính vắc xin Trước sử dụng vắc xin cần lắc kỹ lọ, vắc xin pha nên sử dụng tiêm vắc xin vào 49 buổi sáng chiều, thừa phải hủy không sử dụng cho ngày hơm sau, Ngồi cần ý theo dõi vật nuôi sau tiêm để kịp thời can thiệp vật nuôi bị sốc phản vệ, sau tiêm xong cần phun sát trùng toàn chuồng để tiêu diệt mầm bệnh mà vắc xin rơi vãi chuồng Do kinh nghiệm kỹ thuật hạn chế nên em chưa trực tiếp tham gia vào tiêm vắc xin phòng bệnh mà theo học tập Và phân công công việc chưa tham gia vào tiêm đầy đủ vắc xin cho lợn nái Chính thực tiêm phịng vắc xin cho đàn lợn nái em khơng có 4.4 Kết cơng tác chẩn đốn điều trị bệnh sở 4.4.1 Kết chẩn đoán điều trị cho đàn lợn nái sinh sản Trong thời gian thực tập trại, hướng dẫn kỹ sư trại, em tham gia chẩn đoán điều trị bệnh số bệnh lợn nái sinh sản Kết chẩn đốn bệnh trình bày bảng 4.8 Bảng 4.8 Tình hình mắc bệnh đàn lợn nái sinh sản Chỉ tiêu Số nái theo dõi (con) Số nái mắc bệnh (con) Tỷ lệ (%) Bệnh viêm tử cung 341 46 13,49 Bệnh viêm vú 341 12 3,52 Bệnh sót 341 23 6,74 Tên bệnh Bảng 4.8 cho thấy, 341 lợn nái chăm sóc ni dưỡng có 46 mắc bệnh viêm tử cung, 12 mắc bệnh viêm vú, 23 mắc bệnh sót Tỷ lệ lợn nái mắc bệnh viêm tử cung đàn lợn nái nuôi trại cao chiếm 13,49 % q trình ni lợn nái mang thai, việc thực vệ sinh không tốt, phối giống cho lợn nái phương pháp thụ tinh nhân tạo không kỹ thuật làm xây xát niêm mạc tử cung, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập phát triển gây bệnh Do trình can thiệp lợn đẻ khó 50 phải sử dụng thủ thuật để móc lấy thai làm cho vi khuẩn từ bên dễ dàng xâm nhập vào gây viêm Số lợn nái mắc bệnh viêm vú 12 con, tỷ lệ mắc viêm vú 3,52 %, nguyên nhân gây nên bệnh chuồng bẩn hay trình mài nanh lợn sơ sinh chưa tốt, trình lợn bú sữa gây tổn thương đầu núm vú lợn mẹ Số lợn nái mắc bệnh sót 23 chiếm 6,74 %, nguyên nhân gây nên bệnh điều chỉnh phần ăn không tốt cho ăn nhiều giai đoạn chửa kỳ làm thai to, khó đẻ, thao tác đỡ đẻ không làm đứt nhau, sót Từ chẩn đốn lâm sàng em cán kỹ sư điều trị có kết trình bày bảng 4.9 Bảng 4.9 Kết điều trị bệnh cho đàn lợn nái sinh sản Số lợn mắc bệnh (con) Số lợn điều trị khỏi (con) Tỷ lệ khỏi (%) 46 40 86,96 Viêm vú Pendistrep: ml/20 kg TT tiêm bắp thịt + chườm đá lạnh + vắt cạn vú viêm, vệ sinh bầu vú cồn Iod % Điều trị liên tục - ngày 12 11 91,67 Bệnh sót Oxytocin: ml/con Hitamox: ml/10 kg TT Điều trị vòng - ngày 23 21 91,30 Tên bệnh Phác đồ điều trị Vetrimoxin: ml/10 kg TT Oxytocin: ml/con Viêm Dexa: ml/10 kg TT tử cung Analgin: ml/10 kg TT Tiêm bắp, điều trị - ngày 51 Bảng 4.9 cho thấy: sau điều trị tỷ lệ khỏi bệnh viêm tử cung 86,96 %, viêm vú 91,67 %, sót 91,30 % Tỷ lệ chữa khỏi bệnh không đạt 100 % có trường hợp phát muộn nên chuyển biến nặng Những lợn nái sau trình điều trị khơng có kết tốt trại thường loại thải theo lịch loại thải Công ty CP, bị chết xử lý nhiệt, sau cho xuống ao cá trê lai để đảm bảo không gây ô nhiễm môi trường tránh lây lan mầm bệnh 4.4.2 Kết chẩn đoán bệnh điều trị cho đàn lợn theo mẹ Một số bệnh thường gặp lợn mà em tham gia chẩn đoán lâm sàng trại hội chứng tiêu chảy, viêm phổi, viêm khớp Tình hình mắc bệnh đàn lợn trình bày bảng 4.10 Bảng 4.10.Tình hình mắc bệnh đàn lợn theo mẹ Chỉ tiêu theo dõi Số lợn theo dõi Số lợn mắc bệnh Tỷ lệ (con) (con) (%) Hội chứng tiêu chảy 4204 1026 24,41 Viêm phổi 4204 209 4,97 Viêm khớp 4204 98 2,33 Tên bệnh Qua bảng 4.10 cho ta thấy: tình hình mắc bệnh đàn lợn ni trại, theo dõi 4204 lợn, có 1026 mắc bệnh tiêu chảy chiếm tỷ lệ 24,41 %; có 209 mắc bệnh viêm phổi chiếm tỷ lệ 4,97 %; có 98 mắc bệnh viêm khớp chiếm tỷ lệ 2,33 % Nguyên nhân lợn mắc bệnh lợn đẻ sức đề kháng yếu dễ bị ảnh hưởng yếu tố bên vi sinh vật xâm nhập hay nhiệt độ chuồng nuôi không thích hợp (q lạnh hay q nóng) đặc biệt vào ngày mùa đông nhiệt độ xuống thấp cần phải có úm bóng điện sưởi cho lợn con, mức độ thơng gió chuồng khơng đạt u cầu 52 Các phác đồ kết điều trị số bệnh đàn lợn trình bày bảng 4.11 Bảng 4.11 Kết điều trị bệnh cho đàn lợn theo mẹ Thời gian dùng thuốc (ngày) Số Số Tỷ lệ điều trị khỏi khỏi (con) (%) (con) Tên bệnh Phác đồ điều trị Đường tiêm Liều lượng (ml) Hội chứng tiêu chảy Paxxcell pha tỷ lệ 1/400 Tiêm bắp ml/con 3-5 1026 987 96,20 Viêm phổi Gentatylo Tiêm bắp ml/con 3-5 209 194 92,82 Viêm khớp Pendistrep Tiêm bắp ml/con 3-5 98 86 87,76 Bảng 4.11 cho thấy: điều trị 1026 mắc bệnh tiêu chảy, khỏi 987 con, đạt tỷ lệ 96,20 %, 209 mắc bệnh viêm phổi, khỏi 194 con, đạt tỷ lệ 92,82 %, 98 mắc bệnh viêm khớp, khỏi 86 con, đạt tỷ lệ 87,76% Cách khắc phục tốt để hạn chế lợn mắc bệnh tiêu chảy cho lợn bú sữa đầu sau đẻ giữ ấm thể cho lợn Bên cạnh đó, việc thời tiết lạnh mà lợn không giữ ấm khiến lợn mắc bệnh đường hơ hấp, ngồi cịn q trình vệ sinh chuồng ni chưa tốt, khơng khí chuồng ni nhiều bụi bẩn, thức ăn khô bị mốc sinh nhiều bụi dẫn tới viêm phổi Chú ý đến khâu sát trùng vết thương cho lợn con, tránh để vi khuẩn xâm nhập gây viêm khớp 4.5 Kết thực công tác khác sở Trong trình thực tập, hướng dẫn cán kỹ sư trại, ngồi việc chăm sóc, ni dưỡng đàn lợn nái sinh sản lợn theo 53 mẹ, em cịn tham gia vào cơng việc khác sở, giúp nâng cao tay nghề cọ xát với thực tiễn Kết thực công việc mô tả bảng 4.12 Bảng 4.12 Kết thực công tác khác trại Số STT Nội dung cơng việc Kết (an tồn) lượng Số lượng an toàn Tỷ lệ (con) (con) (%) Đỡ đẻ cho lợn nái 341 341 100 Mài nanh, cắt đuôi, bấm tai 1020 1020 100 Thiến lợn đực 638 638 100 Mổ héc ni 5 100 Truyền dịch cho lợn nái 161 161 100 Thụ tinh nhân tạo cho lợn 123 123 100 Qua bảng 4.12 cho thấy, tháng thực tập em thực đỡ đẻ cho 341 lợn nái, đạt tỷ lệ 100%, đồng thời tiến hành mài nanh, cắt đuôi bấm tai cho lợn thực với số lượng 1020 đạt tỷ lệ 100% Lợn sau sinh bú mẹ sức khỏe tốt, cứng cáp tiến hành mài nanh mài nanh không làm tổn thương vú lợn mẹ bú tránh việc lợn cắn nhau, cắt đuôi, bấm số tai sớm để vết thương nhanh liền, chảy máu giảm stress cho lợn Thiến lợn đực cho 638 an toàn 100% Mổ héc ni cho an toàn 100% Truyền dịch cho lợn nái 161 an toàn 100% Thụ tinh nhân tạo cho 123 Tuy nhiên, công việc liên quan đến ngoại khoa như: mài nanh, cắt đuôi, bấm tai, thiến lợn đực, mổ héc ni sở có người thực chuyên môn riêng nên số lượng công việc mà em thực trại mang tính chất học hỏi rèn luyện tay nghề 54 Qua công việc giúp em học hỏi nhiều kinh nghiệm q trình chăm sóc lợn nâng cao tay nghề kỹ thuật lợn thao tác đây: + Mài nanh: Sau ngày ta tiến hành mài nanh cho lợn Dùng máy mài nanh mài 2/3 nanh, thao tác mài phải dứt khốt, vết mài gọn để khơng bị vỡ không bị sắc cạnh Khi mài phải cẩn thận, tránh mài vào lưỡi lợn con, không mài sâu làm cho hàm lợn chảy máu (tránh vi khuẩn xâm nhập) + Bấm số tai: Sử dụng kìm bấm tai Thao tác bắt lợn để bấm tai tương tự với cách bắt để mài nanh Số tai bấm theo chiều kim đồng hồ, mép tai trái, tới mép tai phải, tiếp đến mép tai phải kết thúc mép tai trái Sát trùng cồn iod vào vị trí cắt + Cắt đi: Sử dụng kìm cắt Cắt vị trí cách gốc đuôi cm Một tay bắt lợn lên cho đầu lợn xuống dưới, ngón ngón trỏ cầm đi, tay cầm kìm cắt, thao tác cắt phải nhanh, dứt khoát, tránh gây chảy máu nhiều, sát trùng cồn iod + Tiêm Fe - Dextran - B12 kết hợp với kháng sinh: Tiêm cho lợn đủ ngày tuổi với liều lượng ml/con Nhắc lại lần lúc 10 ngày tuổi Ba ngày cho uống thuốc cầu trùng + Thiến lợn đực: Trong thời kỳ phải thực thiến cho lợn đực khơng dùng làm giống Có thể thiến khoảng - ngày tuổi Không nên thiến muộn để tánh lợn bị stress lợn lớn thiến nhiều máu lợn giẫy mạnh Cần sát trùng cồn iod trước sau thiến + Tập ăn cho lợn con: Từ ngày thứ - cho lợn tập ăn Máng đặt chỗ rộng rãi ô chuồng lợn mẹ ăn từ máng tập ăn Cám cho ăn nhằm cho lợn quen với cám 55 Phần KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 5.1 Kết luận Qua tháng thực tập trại lợn Minh Châu - Thành phố Hạ Long Tỉnh Quảng Ninh, em có số kết luận sau: - Về cơng tác chăm sóc, ni dưỡng: + Cơ cấu đàn lợn đến T5/2020 trại có số lợn nái sinh sản 923 con, lợn nái hậu bị 142 con, lợn đực làm việc 31 + Quy trình chăm sóc, ni dưỡng lợn thực tốt theo quy định chung Công ty cổ phần chăn nuôi CP Việt Nam + Đa số lợn nái trại đẻ bình thường 94,13 %, tỷ lệ đẻ khó phải can thiệp 5,87 % - Về cơng tác phịng bệnh: + Cơng tác tiêm phịng vắc xin trại đạt tỷ lệ cao: 100% - Về cơng tác chẩn đốn, điều trị bệnh: + Lợn nái trại mắc bệnh như: viêm tử cung (13,49 %), viêm vú (3,52 %), sót (6,74 %) Lợn mắc bệnh như: tiêu chảy (24,41 %), viêm phổi (4,97 %), viêm khớp (2,33 %) Hiệu điều trị bệnh đạt kết cao từ 86,96% - 96,20 % + Các công tác khác thực bao gồm: đỡ đẻ cho 341 lợn nái, thiến lợn đực 638 con, bấm tai 1020 con, truyền dịch cho lợn nái 161 con, mổ héc ni con, thụ tinh nhân tạo 123 5.2 Đề nghị Xuất phát từ thực tế trại, qua phân tích đánh giá hiểu biết mình, em có số ý kiến nhằm nâng cao hoạt động trại sau: - Thực tốt cơng tác phịng bệnh cho lợn nái như: bệnh viêm tử cung, viêm vú, sót 56 - Tìm phác đồ điều trị khác có hiệu cao hơn, nâng tỷ lệ chữa khỏi bệnh - Bổ sung thêm khoáng vitamin vào phần ăn đàn lợn nái nhằm tăng cường sức đề kháng nhanh chóng động dục lại sau đẻ - Đối với lợn cần chăm sóc kỹ lưỡng chu đáo từ đẻ ra, thực tốt quy trình phịng bệnh, hạn chế đến mức tối thiểu tỷ lệ mắc bệnh - Nhà trường ban chủ nhiệm khoa Chăn nuôi Thú y tiếp tục cho sinh viên khóa sau trại thực tập để có nhiều kiến thức thực tế nâng cao tay nghề trước trường 57 TÀI LIỆU THAM KHẢO I Tài liệu tiếng Việt Đặng Vũ Bình, Nguyễn Văn Tường, Đoàn Văn Soạn, Nguyễn Thị Kim Dung (2005) “Khả sản xuất số công thức lai đàn lợn chăn ni Xí nghiệp chăn ni Đồng Hiệp - Hải Phịng”, Tạp chí Khoa học kỹ thuật Nông Nghiệp, tập III, trang 304 Nguyễn Xuân Bình (2005), Phịng trị bệnh lợn nái, lợn con, lợn thịt, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội Trần Thị Dân (2004), Sinh sản heo nái sinh lý heo con, Nxb Nơng nghiệp, thành phố Hồ Chí Minh Đồn Thị Kim Dung (2004), “Sự biến động số vi khuẩn hiếu khí đường ruột vai trị E.coli hội chứng tiêu chảy lợn con, phác đồ điều trị”, Luận án tiến sỹ Nông nghiệp, Hà Nội Trần Tiến Dũng, Dương Đình Long, Nguyễn Văn Thanh (2002), Giáo trình sinh sản gia súc, Nxb Nơng nghiệp, Hà Nội Nguyễn Bá Hiên, Huỳnh Thị Mỹ Lệ, Lê Văn Lãnh, Đỗ Ngọc Thúy (2012), Giáo trình bệnh truyền nhiễm thú y, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội Laval A., “Incidence des entérites du porc”, Hội thảo thú y bệnh lợn cục thú y tổ chức Hà Nội ngày 14/11/1997 Phạm Sỹ Lăng, Phan Địch Lân, Trương Văn Dung (2002), Bệnh phổ biến lợn biện pháp phịng trị, Nxb Nơng nghiệp, Hà Nội Lê Hồng Mận (2002), Chăn nuôi lợn nái sinh sản nông hộ, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội 10 Nguyễn Thị Hồng Minh (2014), Nghiên cứu biến đổi số tiêu lâm sàng, phi lâm sàng thử nghiệm biện pháp phòng, trị hội chứng MMA lợn nái sinh sản, Luận án Tiến sĩ Nông Nghiệp, Hà Nội 58 11 Lê Minh, Nguyễn Văn Quang, Phan Thị Hồng Phúc, Đỗ Quốc Tuấn, La Văn Cơng (2017), Giáo trình thú y, Nxb Nơng nghiệp, Hà Nội 12 Nguyễn Hữu Nam (2011), Giáo trình bệnh lý học thú y, trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội 13 Nguyễn Hoài Nam, Nguyễn Văn Thanh (2016), “Một số yếu tố liên quan tới viêm tử cung sau đẻ lợn nái”, Tạp chí Khoa học Nơng nghiệp Việt Nam, Tập 10 (Số 5), tr.72 - 80 14 Nguyễn Tài Năng, Phạm Đức Chương, Cao Văn, Nguyễn Thị Quyên (2016), Giáo trình Dược lý học thú y, Nxb Đại học Hùng Vương 15 Võ Văn Ngầu (2011), Giáo trình phịng trị bệnh lây lợn, Bộ Nơng nghiệp phát triển Nông thôn 16 Trần Văn Phùng, Từ Quang Hiển, Trần Thanh Vân, Hà Thị Hảo (2004), Giáo trình Chăn ni lợn, Nxb Nơng nghiệp, Hà Nội 17 Nguyễn Ngọc Phục (2004), Công tác vệ sinh thú y chăn nuôi lợn, Nxb Lao động - Xã hội, Hà Nội 18 Nguyễn Thanh Sơn, Nguyễn Quế Côi (2006), Chăn nuôi lợn trang trại, Nxb Lao động - Xã hội, Hà Nội 19 Phạm Ngọc Thạch (2005), Hội chứng tiêu chảy gia súc, Trường Đại học Nông Nghiệp I - Hà Nội - Khoa Chăn nuôi Thú y, Hà Nội 20 Phạm Ngọc Thạch, Chu Đức Thắng, Đàm Văn Phải, Phạm Thị Lan Hương (2013), Giáo trình Thú y bản, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội 21 Nguyễn Văn Thanh, Nguyễn Thị Thương, Giang Hoàng Hà (2015), Bệnh thường gặp lợn nái sinh sản chăn nuôi theo mơ hình gia trại, Nxb Nơng nghiệp, Hà Nội 22 Nguyễn Văn Thanh, Trần Tiến Dũng, Sử Thanh Long, Nguyễn Thị Mai Thơ (2016), Giáo trình bệnh sinh sản gia súc, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội 59 23 Hồng Tồn Thắng, Cao Văn (2006), Giáo trình sinh lý học động vật nuôi, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội 24 Trịnh Đình Thâu, Nguyễn Văn Thanh (2010), “Tình hình bệnh viêm tử cung đàn lợn nái ngoại biện pháp phịng trị”, Tạp chí Khoa học kỹ thuật Thú y, tập 17 25 Trần Thị Thuận (2005), Giáo trình chăn ni thú y bản, Nxb Hà Nội, Hà Nội 26 Vũ Đình Tơn, Trần Thị Thuận (2006), Giáo trình chăn ni lợn, Nxb Nơng Nghiệp, Hà Nội 27 Trần Thanh Vân, Nguyễn Thị Thúy Mỵ, Mai Anh Khoa, Bùi Thị Thơm, Nguyễn Thị Thu Quyên, Hà Thị Hảo, Nguyễn Đức Trường (2017), Giáo trình chăn ni chun khoa, Nxb Nơng nghiệp, Hà Nội 28 Vũ Đình Vượng (2010), Giáo trình vệ sinh gia súc, trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên II Tài liệu tiếng Anh 29 Bidwel C and William S (2005), “Laboratory diagnosis of porcine infertility in the UK”, The Pig Journal, pp 88 -106 30 Christensen R V., Aalbaek B., Jensen H.E (2007), “Pathology of udder lesions in sows”,J Vet Med A Physiol, Patho.l Clin, Med, 2007 Nov., 54(9), pp 491 31 Kemper N., Bardehle D., Lehmann J., Gerjets Looft H., Preissler R (2013), “The role of bacterial pathogens in coliform mastitis in sows”, Berl Munch Tierarzlt Wochenschr 126, Heft 3/4, Seiten, pp 130-136 32 Nagy B., Fekete P Z S (2005), “Enterotoxigenic Escherichia coli in veterinary medicine”, Int J Med Microbiol., p 443 - 454 III Tài liệu internet 33 Muirhead M and Alexander T (2010), Reproductive system, managing Pig health and the treatment of disease,http://www.thepigstie.com MỘT SỐ HÌNH ẢNH THỰC TẬP TẠI TRẠI Ảnh 1: Thuốc cầu trùng Ảnh 2: Thuốc Pendistrep L.A Diacoxin 5% Ảnh 3: Thuốc ADE + B.complex Ảnh 4: Thuốc Hitamox L.A Ảnh 5: Thuốc Fe + B12 Ảnh 6: Thuốc Ocytocin ... TRANG Tên chuyên đề: THỰC HIỆN QUY TRÌNH CHĂM SĨC, NI DƯỠNG VÀ PHỊNG TRỊ BỆNH CHO ĐÀN LỢN NÁI SINH SẢN TẠI TRẠI LỢN CÔNG TY TNHH MINH CHÂU - THÀNH PHỐ HẠ LONG TỈNH QUẢNG NINH KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP... Thành phố Hạ Long - Tỉnh Quảng Ninh 1.2.2 Yêu cầu - Điều tra tình hình mắc số bệnh sinh sản đàn lợn nái nuôi trại - Thực quy trình chăm sóc, ni dưỡng, phòng điều trị số bệnh cho đàn lợn nái nuôi. .. ty TNHH Minh Châu Thành phố Hạ Long - Tỉnh Quảng Ninh - Cơ cấu đàn lợn nái sinh sản trại - Một số tiêu số lượng lợn lợn nái sinh sản - Biện pháp vệ sinh phòng bệnh - Lịch tiêm phòng vắc xin cho