PHẦN I: MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài: Để đáp ứng yêu cầu xã hội, hòa nhập toàn cầu, ngành giáo dục thực hiện mục tiêu: Xây dựng con người mới Xã Hội Chủ Nghĩa; Đào tạo nguồn nhân lực và bồi dưỡng nhân tài; Đào tạo con người đáp ứng yêu cầu phát triển của xã hội. Hiện nay công nghệ thông tin mang lại thành tựu đáng kể cho con người trong mọi lĩnh vực đời sống xã hội, góp phần đáng kể trong mục tiêu trên. Trong những năm gần đây nhà nước đã rất quan tâm về việc giảng dạy Tin học trong nhà trường. Một trong những biện pháp đó chính là trang bị cho các trường học những phòng máy tính thực hành đầy đủ, đáp ứng nhu cầu thực hành của học sinh. Trong nhà trường thì việc đào tạo tin học cho học sinh sao có chất và lượng đó là nhiệm vụ hàng đầu. Giúp cho học sinh bước đầu làm quen với tin học, có kiến thức cơ bản, kỹ năng sơ đẳng từ đó tạo nền móng cho các em học và tự học nâng cao kiến thức sau này. Đối với chương trình Tin học trong trường phổ thông bao gồm các tiết lý thuyết và thực hành. Do vậy phương pháp tổ chức – quản lí học sinh học tập ở phòng máy vi tính sao cho có hiệu quả là vô cùng quan trọng, áp dụng phương pháp nào để trợ giúp quản lí, trợ giúp giảng dạy học sinh tại phòng máy một cách tối ưu nhất. Tuy nhiên, làm sao để cho phòng máy tính thực hành có thể hoạt động một cách tốt nhất? quản lí học sinh thực hành hiệu quả nhất? bảo quản được phòng máy tính tốt nhất? đó chính là những vấn đề mà thầy cô giáo dạy bộ môn tin học và quản lí phòng thực hành trăn trở nhất. Vì vậy mà tôi mạnh dạn đưa ra một số “Đổi mới phương pháp quản lí phòng thực hành nhằm bảo quản tốt phòng máy và nâng cao hiệu quả giờ học thực hành của học sinh”. Tôi hi vọng sẽ nhận được sự đóng góp quý báu của các bạn đồng nghiệp để có thể hoàn thành tốt hơn trong công việc của mình. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài: 2.1. Mục tiêu : Tìm ra những giải pháp để quản lí và điều hành phòng máy trong các trường học một cách hiệu quả nhất. Làm sao tổ chức và thực hiện bài kiểm tra nhanh và chính xác, thao tác chấm bài nhanh, dễ làm. Chúng ta hãy cùng nhau chia sẽ những kinh nghiệm tích luỹ được trong quá trình học tập, giảng dạy và quản lí phòng máy. Để phục vụ việc học tập của học sinh ngày càng tốt hơn, học sinh giỏi hơn mà giáo viên thì làm việc nhẹ nhàng hơn. 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu: Trong phạm vi nghiên cứu của đề tài này tôi sẽ trình bày các vấn đề cơ bản sau: Tạo một số tập tin Cmd để quản lý tổ chức kiểm tra như: các tập tin xoá hết dữ liệu trong ổ đĩa D và E, chép dữ liệu cho máy con và thu bài kiểm tra vừa nhanh vừa gọn và không phải tốn tiền mua bản quyền. Tiến trình thực hiện cài đặt một phòng máy hoàn chỉnh trong đó có sử dụng công cụ Ghost để sao lưu chương trình, sử dụng phần mềm NetOpSchool
Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
Mục tiêu
Tìm kiếm giải pháp hiệu quả để quản lý và điều hành phòng máy trong trường học là điều cần thiết Cần tổ chức và thực hiện bài kiểm tra một cách nhanh chóng và chính xác, đồng thời đơn giản hóa quy trình chấm bài Chia sẻ kinh nghiệm từ quá trình học tập, giảng dạy và quản lý phòng máy sẽ giúp cải thiện việc học của học sinh, nâng cao thành tích học tập và giảm bớt khối lượng công việc cho giáo viên.
Nhiệm vụ nghiên cứu
Trong phạm vi nghiên cứu của đề tài này tôi sẽ trình bày các vấn đề cơ bản sau:
Tạo tập tin Cmd giúp quản lý tổ chức kiểm tra hiệu quả, bao gồm các lệnh xóa dữ liệu trên ổ đĩa D và E, sao chép dữ liệu cho máy con, và thu bài kiểm tra một cách nhanh chóng và gọn gàng mà không cần chi phí cho bản quyền.
Tiến trình cài đặt một phòng máy hoàn chỉnh bao gồm việc sử dụng công cụ Ghost để sao lưu chương trình và phần mềm NetOpSchool để hướng dẫn thực hành, giúp chép dữ liệu xuống máy con và thu bài thực hành hiệu quả Để bảo vệ máy tính khỏi virus, cần sử dụng phần mềm đóng băng và áp dụng thủ thuật tự động xoá các file có đuôi mở rộng exe và inf trong ổ đĩa D, E và F.
Phần mềm iTALC là công cụ hữu ích trong việc quản lý phòng máy và hỗ trợ giảng dạy thực hành Với tính năng cho phép giáo viên chia sẻ màn hình máy tính, học sinh có thể dễ dàng quan sát các thao tác mẫu Ngoài ra, chức năng điều khiển từ xa giúp giáo viên truy cập vào máy tính của học sinh, từ đó thực hiện các chương trình và hỗ trợ học sinh trong việc trình bày bài làm Những tính năng mạnh mẽ này cùng với nhiều chức năng hữu ích khác giúp nâng cao chất lượng quản lý lớp học thực hành tin học.
Giới hạn đề tài
Đề tài này tập trung vào việc tổ chức và quản lý phòng thực hành giảng dạy Tin học, nhằm nâng cao chất lượng thực hành cho học sinh tại các trường THPT.
Phương pháp nghiên cứu
Sáng kiến kinh nghiệm này được xây dựng từ những trải nghiệm thực tế trong quản lý phòng máy, giảng dạy, sửa chữa và cài đặt máy tính cho khách hàng Nó còn được bổ sung từ các tài liệu phong phú trên Internet, cùng với kinh nghiệm quý báu từ đồng nghiệp và bạn bè trong các diễn đàn công nghệ thông tin.
NỘI DUNG
Cơ sở lý luận
Ngành giáo dục hiện nay hướng tới việc xây dựng con người mới XHCN và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển xã hội trong bối cảnh toàn cầu hóa Công nghệ thông tin đã có những đóng góp quan trọng trong việc này, đặc biệt trong giảng dạy Tin học tại các trường học Việc đào tạo Tin học cho học sinh không chỉ giúp các em làm quen với kiến thức cơ bản mà còn trang bị kỹ năng cần thiết, từ đó tạo nền tảng vững chắc cho việc tự học và nâng cao kiến thức trong tương lai.
Tâm lý lứa tuổi học sinh THPT cho thấy tư duy phát triển mạnh mẽ, với khả năng phán đoán và giải quyết vấn đề nhanh chóng Tuy nhiên, một số em vẫn chưa phát huy được khả năng độc lập suy nghĩ, thường kết luận vội vàng theo cảm tính Dù có thể hình và thể chất của thanh niên, nhiều em vẫn giữ tư duy của thiếu niên, thiếu ý thức tự học và tự nghiên cứu, cần sự hướng dẫn từ giáo viên Hứng thú học tập của học sinh gắn liền với xu hướng nghề nghiệp, dẫn đến sự đa dạng trong sự quan tâm, trong khi môn tin học không thi tốt nghiệp nên bị xem nhẹ Nếu giáo viên không giám sát kỹ trong các tiết thực hành, học sinh dễ dàng tìm cách chơi game và gây rối.
Quản lý phòng máy vi tính trong giờ thực hành là một thách thức lớn đối với giáo viên bộ môn, khi họ phải đồng thời hướng dẫn từ 30 đến 40 học sinh và theo dõi toàn bộ thiết bị trong phòng Đối với các phòng máy tính mới, hư hỏng thường không xảy ra, nhưng với những phòng đã sử dụng lâu năm, việc gặp sự cố nhỏ là điều bình thường Giáo viên không chỉ hướng dẫn thực hành mà còn phải kiêm nhiệm sửa chữa máy tính, vì nếu không khắc phục kịp thời, học sinh sẽ không có thiết bị để thực hành, dẫn đến việc có thể gây hư hỏng thêm cho các thiết bị trong phòng.
Dựa trên các lý luận đã trình bày, tôi quyết định nghiên cứu đề tài “Đổi mới phương pháp quản lý phòng thực hành nhằm bảo quản tốt phòng máy và nâng cao hiệu quả giờ học thực hành của học sinh.” Mục tiêu của nghiên cứu này là rút ra kinh nghiệm trong công tác quản lý phòng máy vi tính và giảng dạy thực hành bộ môn tin học, đồng thời chia sẻ những kinh nghiệm quý báu với đồng nghiệp trong việc quản lý phòng thực hành tin học.
Thực trạng vấn đề nghiên cứu
Tin học là ngành khoa học nghiên cứu và xử lý thông tin tự động chủ yếu dựa trên máy tính điện tử Để học tốt môn học này ở THPT, học sinh cần tiếp thu lý thuyết một cách trực quan, được hướng dẫn và thực hành nhiều Thông thường, kiến thức được truyền đạt từ giáo viên, nhưng học sinh thường dễ bị phân tâm bởi các chương trình như vẽ (Paint) hoặc game Một số em còn nghịch ngợm tháo gỡ thiết bị, gây hư hỏng và mất mát tài sản Nếu không có sự quản lý chặt chẽ, tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến việc học mà còn dẫn đến mất mát các thiết bị như Ram, ổ cứng, chuột Do đó, việc tổ chức và quản lý học sinh trong quá trình thực hành là rất quan trọng để nâng cao chất lượng học tập.
Dưới sự hướng dẫn của giáo viên, học sinh đã phát triển kỹ năng sử dụng máy vi tính một cách hiệu quả, giúp họ tự nghiên cứu, học tập và nâng cao kiến thức một cách độc lập.
Nhà trường và ban giám hiệu luôn nỗ lực tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên trong việc ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy, đồng thời giúp học sinh dễ dàng tiếp cận với môn Tin học Tại các trường phổ thông, hầu hết đều được trang bị máy tính nối mạng, với khoảng 24-25 máy trong mỗi phòng máy Cụ thể, tại trường THPT Trường Chinh, có 3 phòng máy tính thực hành, mỗi phòng được trang bị 25 máy tính.
Việc tổ chức và quản lý học sinh trong các buổi thực hành tại phòng máy vẫn còn thiếu sót và chưa được chú trọng đúng mức Hơn nữa, việc đầu tư vào thiết bị dạy học và quản lý chuyên dụng qua mạng gặp nhiều khó khăn do kinh phí cao và hạn chế trong việc thực hiện.
Việc quản lý lớp học chưa được giao cho người có chuyên trách khiến giáo viên gặp khó khăn trong việc hướng dẫn học sinh Khi giảng dạy, giáo viên phải di chuyển đến từng máy tính để hỗ trợ học sinh, dẫn đến việc khó quản lý toàn bộ lớp Hơn nữa, sự hướng dẫn này chỉ hiệu quả với một vài em, trong khi giáo viên phải tốn nhiều công sức và thời gian để nhắc lại hoặc thực hành kỹ năng cho từng học sinh sau mỗi tiết dạy.
Một số giáo viên chưa quan tâm nghiên cứu sử dụng phần mềm trợ giúp quản lý và giảng dạy, kinh nghiệm chưa có…
Nội dung
Để đảm bảo hoạt động hiệu quả của phòng máy, cần tổ chức lại phòng máy, đánh số máy và phân công máy cụ thể cho từng học sinh trong suốt khóa học Việc này giúp dễ dàng theo dõi và quản lý, đồng thời hạn chế tình trạng tranh giành máy móc, bảo vệ trật tự và bảo quản thiết bị tốt hơn.
Để đảm bảo sự công bằng trong thực hành, mỗi học sinh sẽ có 20 phút để thực hành, giúp nâng cao kỹ năng cho những em yếu kém và khuyến khích các em học tập tốt hơn Học sinh đã thành thạo có thể hướng dẫn bạn bè, tạo môi trường học tập hỗ trợ lẫn nhau Để thực hiện kế hoạch này, tôi áp dụng một số phương pháp hiệu quả.
3.1 Chuẩn bị phòng máy để kiểm tra và thu bài trong phòng máy bằng tập tin Cmd: a) Mục tiêu: Để chuẩn bị cho kì kiểm tra thì các máy tính phải được dọn dẹp sạch sẽ tránh các bài tập của học sinh còn lưu lại trên máy Có nghĩa là ta phải xoá sạch ổ đĩa D và E Sau đó có thể phải chép dữ liệu của giáo viên chuẩn bị xuống cho học sinh Cuối cùng là phải thu bài của học sinh về máy giáo viên để chấm và lưu trữ. Phần này thì chúng ta có thể sử dụng Netop school nhưng đôi khi có máy bị lỗi phần mềm, bị virut và có thể do tính chất về bản quyền mà không thể sử dụng Netop School được thì đây là giải pháp tuyệt vời nhất và cũng dễ thực hiện
Chương trình được phát triển từ các lệnh trong Cmd và hoạt động trên nền tảng Dos, mang lại sự tiện lợi và tốc độ nhanh chóng khi kết nối mạng LAN được thiết lập tốt Để quản lý và kiểm tra hiệu quả, chúng ta sẽ tạo ra 5 tập tin Cmd như hướng dẫn.
- Tập tin xoá tất cả các file và folder trong ổ D.
- Tập tin xoá tất cả các file và folder trong ổ E.
- Tập tin chép dữ liệu xuống ổ D của máy con.
- Tập tin chép thư mục bài làm xuống ổ E của máy con.
- Tập tin thu bài kiểm tra của học sinh ở máy con. b) Nội dung và phương thức thực hiện:
Các bạn mở Notepad ra và viết câu lệnh sau đó lưu lại với phần mở rộng là Cmd.
Để xóa toàn bộ dữ liệu trong ổ D của từng máy con, bạn chỉ cần sử dụng một lệnh cho mỗi máy, và số lệnh sẽ tương ứng với số máy trong phòng Hãy đảm bảo rằng tên máy và ổ đĩa được ghi chính xác Tương tự, bạn cũng cần tự viết lệnh để xóa dữ liệu trong ổ E.
- Viết lệnh trong tập tin chép dữ liệu của giáo viên chuẩn bị phục vụ cho bài kiểm tra xuống ổ D của máy con ta làm như hình bên.
Để thuận tiện trong việc sao chép dữ liệu xuống ổ D của máy con giáo viên, hãy tập hợp tất cả tài liệu cần thiết vào một thư mục gọn gàng Ví dụ, tôi đã tạo thư mục tại D:\cbt\cbi để tổ chức và lưu trữ các tệp một cách hiệu quả.
- Viết lệnh trong tập tin chép thư mục baithi xuống ổ E của máy con :
Khi thu thập dữ liệu từ ổ E, nhiều nơi thường gặp rắc rối với thư mục “System Volume Information”.
Thư mục "Baithi" được tạo ra nhằm mục đích thu bài nhanh chóng và hiệu quả, tránh những rắc rối phát sinh từ việc sử dụng các thư mục khác Mặc dù giáo viên có thể cho phép học sinh tự tạo thư mục E:\baithi, nhưng điều này có thể dẫn đến sự không chính xác, như việc tạo thư mục có dấu tiếng Việt hoặc khoảng trắng, khiến giáo viên không thể thu bài Thư mục "baithi" nên là một thư mục trống hoặc chứa các file dữ liệu chuẩn bị của giáo viên.
Giáo viên sử dụng tập tin thu bài sau khi học sinh hoàn thành bài làm Học sinh cần tạo một thư mục với tên và lớp hoặc số báo danh của mình trong thư mục baithi Khi giáo viên chạy tập tin, chương trình sẽ tự động tạo một thư mục thubai trong ổ D của máy giáo viên và sao chép toàn bộ nội dung từ thư mục baithi của học sinh vào thư mục thubai.
3.2 Ứng dụng phần mềm quản lý dạy học NetOp School: a) Mục tiêu:
- Hỗ trợ giáo viên chiếu bài giảng đến từng máy để học sinh quan sát, làm mẫu cho các học sinh quan sát;
- Hỗ trợ chiếu bài mẫu của 1 học sinh nào đó cho tất cả các máy khác theo dõi;
- Đưa kết quả, các lỗi hay mắc phải của một máy nào đó đến các máy khác cùng xem để rút kinh nghiệm.
Giáo viên từ xa có khả năng hỗ trợ học sinh trong việc điều khiển chuột và bàn phím, từ đó nâng cao kỹ năng thực hành cho các em mà không cần phải đến tận nơi.
- Cùng một lúc quản lý được nhiều máy tính, chia nhóm để quản lý, giám sát họat động của các máy.
- Cài đặt dễ dàng, có nhiều trên thị trường;
- Có thể gởi bài tập, văn bản cho tất cả các máy của học sinh và nhận bài từ các máy của học sinh;
Trong quá trình giảng dạy, giáo viên có khả năng khóa chuột và bàn phím của tất cả học sinh, giúp học sinh chỉ có thể theo dõi bài giảng mà không thể sử dụng máy để chạy chương trình khác Điều này tạo điều kiện cho học sinh tập trung cao độ vào nội dung giảng dạy từ Thầy (Cô).
Giáo viên có khả năng giám sát chặt chẽ việc học tập trên từng thiết bị, giúp phát hiện kịp thời những trường hợp vi phạm như chơi trò chơi hay sử dụng ứng dụng không liên quan Điều này cho phép ngăn chặn hành vi sai lệch ngay lập tức, một điều khó thực hiện khi chỉ sử dụng máy chiếu.
Giáo viên có thể tạo bài học sinh động với âm thanh và hình ảnh, sau đó gửi đến học sinh để học tập Họ có thể quay phim quá trình xử lý hoặc thực hành của mình và học sinh, rồi chia sẻ video bài học đến tất cả các thiết bị hoặc một nhóm cụ thể, giúp học sinh tự xem và học hỏi hiệu quả hơn.
- Chạy một ứng dụng nào đó trên tất cả các máy của học sinh, cấm máy của học sinh chạy một ứng dụng nào đó;
- Các máy con có thể không là trong cùng 1 phòng.
- Chỉ bằng ba bước giáo viên có thể tắt máy của một vài hay tất cả các máy của học sinh… b) Nội dung và phương thức thực hiện:
NetOp School gồm 2 phần: Teacher (dùng cho máy giáo viên) và Student (dùng cho máy học sinh)
* Cài đặt Netop student Để cài đặt phần máy con, từ thư mục chứa NetOpSchool sau khi giải nén, chạy file Setup.exe và chỉ chọn Student.
Để đảm bảo NetOp Student luôn hoạt động, bạn cần cấu hình phần mềm tự động khởi động cùng Windows và ẩn biểu tượng chương trình Đồng thời, hãy đặt mật khẩu để ngăn học sinh thoát khỏi ứng dụng.
Để cài đặt phần mềm cho giáo viên, bạn cần chạy file Setup.exe và chọn phần giáo viên Hãy đảm bảo rằng tất cả các máy trong phòng đều được khai báo cùng một Workgroup và kết nối qua giao thức TCP/IP.