Tác động của hiệp định EVFTA tới công ty cổ phần tập đoàn hoa sen sau khi có hiệu lực và giải pháp đề xuất

Tác động của hiệp định EVFTA tới công ty cổ phần tập đoàn hoa sen sau khi có hiệu lực và giải pháp đề xuất Tác động của hiệp định EVFTA tới công ty cổ phần tập đoàn hoa sen sau khi có hiệu lực và giải pháp đề xuất Tác động của hiệp định EVFTA tới công ty cổ phần tập đoàn hoa sen sau khi có hiệu lực và giải pháp đề xuất Tác động của hiệp định EVFTA tới công ty cổ phần tập đoàn hoa sen sau khi có hiệu lực và giải pháp đề xuất

CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU

Tổng quan về đề 1 tài

1.1.1 Tính c ấ p thi t ế Đố ới v i Việt Nam, ngành thép luôn là m t ngành có vai trò quan trọng trong việc ộ phát tri n các ngành công nghi p, ể ệ ổn định an ninh qu c phòng cố ủa đất nước Vi c phát ệ triển ngành thép là m c tiêu quan tr ng c a qu c gia và v i nh ng n l c cụ ọ ủ ố ớ ữ ỗ ự ủa nước ta thì sản lượng thép của Việt Nam đã đứng thứ 14 trên thế giới vào năm 2020 Trong sản lượng thép nước ta sản xuất được hàng năm thì lượng thép xuất khẩu chiếm một phần đáng kể Theo thông tin t T ng c c H i quan, vào tháng 8/2021, xu t kh u s t thép các ừ ổ ụ ả ấ ẩ ắ loại đạt 1,53 tri u t n v i kim ng ch g n 1,5 t ệ ấ ớ ạ ầ ỷ USD, tăng 33,8% về lượng và tăng 35,2% về trị giá so v i tháng ớ trước.Đáng chú ý, so với cùng k ỳ năm ngoái (tháng 8/2020), kim ngạch xu t kh u c a m t hàng này g p t i 2,5 l n E - m t trong nh ng th ấ ẩ ủ ặ ấ ớ ầ U ộ ữ ị trường tiềm năng về ngành thép c a Viủ ệt Nam, được thống kê là có s ố lượng thép do Vi t Nam xuệ ất khẩu đạt 1,43 triệu tấn, tăng 7,5 lần Sự tăng lên đáng kể về nhu cầu thép của thị trường

Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA) mang lại nhiều cơ hội tích cực cho ngành công nghiệp thép Việt Nam Bài viết này sẽ khám phá sự phát triển của ngành thép trong giai đoạn hiện nay và xem xét các biện pháp thúc đẩy từ Chính phủ nhằm tận dụng lợi ích từ EVFTA.

Trong bối cảnh dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp, xuất khẩu thép của Việt Nam đã có những tín hiệu tích cực Theo Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), nhu cầu thép tại các thị trường như EU và Hoa Kỳ đã tăng mạnh trong thời gian qua, tạo điều kiện thuận lợi cho ngành thép Mặc dù nguồn cung còn hạn chế, nhưng với nhu cầu cao, xuất khẩu thép của Việt Nam đang diễn ra suôn sẻ.

Phương pháp nghiên cứu chính mà nhóm sử dụng là phương pháp lý thuyết, bao gồm việc phân loại và hệ thống hóa các lý thuyết Từ đó, nhóm đưa ra giả thuyết và thực hiện phân tích, tổng hợp các lý thuyết đã thu thập được.

Thu thập dữ liệu là giai đoạn quan trọng trong nghiên cứu, nhưng thường tốn nhiều thời gian, công sức và chi phí Do đó, việc xác định các phương pháp thu thập dữ liệu phù hợp là cần thiết để lập kế hoạch một cách khoa học, nhằm đạt hiệu quả cao nhất Sử dụng phương pháp khảo cứu để khai thác thông tin thứ cấp, dựa trên các nghiên cứu đã có về ngành thép và công ty Hoa Sen, là một cách tiếp cận hiệu quả Thông tin và dữ liệu được thu thập chủ yếu từ các bài nghiên cứu sẵn có và các trang mạng uy tín, đảm bảo độ chính xác và trung thực.

Phương pháp phân tích và tổng hợp lý thuyết là một cách tiếp cận quan trọng trong nghiên cứu, cho phép phân tích các tài liệu và lý thuyết khác nhau thành các phần riêng biệt để hiểu rõ hơn về đối tượng nghiên cứu Tóm lại, phương pháp này giúp liên kết các thông tin đã được phân tích nhằm tạo ra một hệ thống lý thuyết hoàn chỉnh và sâu sắc về đối tượng.

Bài viết trình bày các phương pháp nghiên cứu nhằm đưa ra kết quả cho quá trình nghiên cứu, từ đó rút ra kết luận và đề xuất giải pháp cho Công ty Cổ phần Tập đoàn Hoa Sen trong bối cảnh khó khăn do ảnh hưởng của Covid-19.

Về Hiệp định Thương mại Tự do EU – Việt nam (EVFTA)

1.2.1 Hi ệp đị nh EVFTA

Hiệp định thương mại tự do Liên minh châu Âu - Việt Nam (EVFTA) được ký kết vào ngày 30/06/2019 và chính thức có hiệu lực từ tháng 8/2020, đánh dấu bước tiến quan trọng trong mối quan hệ kinh tế, thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu EVFTA mang tính toàn diện và chất lượng cao, bao gồm nhiều lĩnh vực như mua sắm công, sở hữu trí tuệ và phát triển bền vững Hiệp định này không chỉ tạo ra cơ hội thương mại lâu dài giữa Liên minh châu Âu và các quốc gia Đông Nam Á, mà còn dự kiến sẽ giúp Việt Nam đạt 17 tỷ USD giá trị xuất khẩu vào thị trường EU vào năm 2035.

Sau 10 năm đàm phán và sửa đổi, ngày 01/08/2020, Hiệp định thương mại tự do Liên minh châu Âu - Việt Nam (EVFTA) chính thức đi vào hoạt động

1.2.2 N ộ i dung Hi ệp đị nh EVFTA

Hiệp định Thương mại Tự do EVFTA được xem là một trong những hiệp định có triển vọng nhất đối với các quốc gia đang phát triển Hiệp định này bao gồm 17 chương, 8 phụ lục, 2 quyết nghị và 2 biên bản, tạo ra cơ hội lớn cho sự phát triển kinh tế và thương mại giữa các bên tham gia.

Bài viết đề cập đến 3 bản ghi nh và 4 tuyên bố chung quan trọng trong các lĩnh vực như thương mại hàng hóa, quy tắc xuất nhập khẩu, tạo điều kiện cho hệ thống hải quan và thương mại, các biện pháp kiểm soát dịch và an toàn thực phẩm, rào cản kỹ thuật, thương mại dịch vụ, đầu tư, bảo hộ thương mại, doanh nghiệp nhà nước, mua sắm công, tài sản trí tuệ, thương mại và phát triển bền vững, hợp tác và xây dựng năng lực, cùng với thể chế pháp lý.

Một vài điểm n i b t trong n i dung hiổ ậ ộ ệp định EVFTA:

- Loại b gỏ ần như hoàn toàn rào cản thu ế quan: Lên đến 99% thu xu t kh u hai ế ấ ẩ chiều

Việt Nam đang nỗ lực đơn giản hóa và chuẩn hóa các thủ tục hải quan để giảm thiểu rào cản phi thuế quan Điều này nhằm đáp ứng yêu cầu của EU, nơi không yêu cầu các thủ tục kiểm tra và chứng nhận hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam.

Thúc đẩy gia nhập thị trường dịch vụ tại Việt Nam, Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và EU tạo điều kiện thuận lợi cho các công ty EU tham gia vào nhiều lĩnh vực, bao gồm bưu chính, ngân hàng, bảo hiểm, môi trường và các dịch vụ khác.

Hiệp định Thương mại tự do đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển bền vững, thông qua việc cam kết thực hiện các nội dung cốt lõi của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) và các Công ước của Liên Hợp Quốc Những cam kết này không chỉ bảo vệ quyền lợi của người lao động mà còn góp phần vào việc xây dựng một môi trường kinh tế công bằng và bền vững.

1.2.3 Tác độ ng c ủ a Hi ệp định Thương mạ i t ự do EU - Vi ệ t Nam (EVFTA) đế n n ề n kinh t ế

1.2.3.1 Tác động của EVFTA đến nền kinh tế Việt Nam

Việt Nam là quốc gia đầu tiên ký Hiệp định Thương mại tự do với EU, mang lại cơ hội lớn cho các ngành xuất khẩu chủ lực như điện thoại, linh kiện, sản phẩm thủ công và nông sản Hiệp định này không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương với EU mà còn thúc đẩy sự phát triển và đổi mới trong các lĩnh vực này, đáp ứng nhu cầu về nhân công và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Bảng 1.1 Kim ngạch thương mại hai chi u giề ữa EU và Việt Nam (2017 - 2020)

Nguồn: Source Eurostat Comext Statistical regi– me 4

Trong 6 tháng đầu năm 2021, Việt Nam và EU vẫn duy trì được kim ngạch thương mại hai chiều, đạt 27.67 tỷ đô, tăng 18.4% so với cùng kỳ năm trước Tuy bị ảnh hưởng bởi đại dịch trong nửa đầu năm 2021, Việt Nam vẫn giữ vững được xuất siêu sang thị trường châu Âu v i 11.1 t đô, tăng 18% so vớớ ỷ i cùng kỳ năm trước Về xuất khẩu của Quý II năm 2021, đạt 9.76 tỷ đô, tăng 1.2% so với Quý I năm 2021 và tăng 22% so với Quý II năm 2020

EVFTA không chỉ giúp Việt Nam phục hồi kinh tế sau đại dịch mà còn mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp áp dụng công nghệ hiện đại, đổi mới chuỗi cung ứng và nâng cao chất lượng sản phẩm Điều này giúp tăng cường sức cạnh tranh cho nhiều sản phẩm mới trên thị trường Hơn nữa, ngành xuất khẩu của Việt Nam cũng được mở rộng và đa dạng hóa, giảm bớt sự phụ thuộc vào một vài ngành xuất khẩu chính.

Với đà tăng trưởng mạnh mẽ, EVFTA dự kiến sẽ thúc đẩy GDP Việt Nam tăng từ 2,18% đến 3,25% trong 5 năm đầu, tiếp theo là 4,7% đến 5,3% trong 5 năm tiếp theo và đạt mức tăng trưởng từ 7,07% đến 7,72% trong giai đoạn 5 năm sau.

1.2.3.2 Tác động của EVFTA đến ngành Thép của Việt Nam

1.2.3.2.1 Tổng quan v ngành Thép c a Vi t Nam ề ủ ệ

Ra đời vào những năm 60 của Thế k 20, ngành Thép c a Vi t Nam phát tri n khá ỷ ủ ệ ể chậm khi ch ỉ cho ra đời được kho ng 40-80.000 tả ấn/năm (1975-1990) V i s ớ ự ra đời của

Vào năm 1996, sự ra đời của 4 công ty liên doanh sản xuất thép tại Việt Nam đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng cho ngành công nghiệp thép, với sản lượng đạt 840.000 tấn/năm Đến nay, ngành công nghiệp thép Việt Nam đã có những bước phát triển mạnh mẽ, với công suất sản xuất tăng lên đến 6 triệu tấn/năm.

Theo hi p h i Thép Vi t Nam (VSA), kim ng ch xu t kh u cệ ộ ệ ạ ấ ẩ ủa Ngành Thép năm

Năm 2020, kim ngạch xuất khẩu thép của Việt Nam đạt 5.34 tỷ đô, chiếm khoảng 1.9% tổng kim ngạch xuất khẩu của nước này ra thị trường thế giới, trong đó xuất khẩu sang châu Âu đạt 266.74 triệu đô Ngành thép Việt Nam trong những năm gần đây đang phát triển mạnh mẽ, với giá trị xuất khẩu ngày càng tăng, đóng góp đáng kể vào tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước.

1.2.3.2.2 Ảnh hưởng của Hiệp định EVFTA lên ngành Thép Việt Nam

Hiệp định EVFTA đã góp phần thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của ngành thép Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh Trung Quốc nỗ lực giảm khí thải ô nhiễm Theo Tổng cục Hải quan, trong tháng 9, Việt Nam xuất khẩu 1.36 triệu tấn thép, thu về 1.4 tỷ đô la, đánh dấu tháng thứ ba liên tiếp nguồn thu từ xuất khẩu thép vượt 1 tỷ đô la So với quý I/2021, con số này tăng 94.6% và tăng 57.7% so với quý II.

Hiệp định EVFTA sẽ mang lại lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là ngành thép Tuy nhiên, dịch bệnh đã ảnh hưởng tiêu cực đến nhiều ngành, dẫn đến nhu cầu thép và các sản phẩm liên quan giảm nhẹ Đồng thời, EU đang áp dụng các biện pháp phi thuế quan đối với mặt hàng thép, làm giảm giá trị xuất khẩu thép vào thị trường châu Âu.

Mặc dù được hưởng nhiều ưu đãi từ các Hiệp định Thương mại tự do, sản phẩm Việt Nam vẫn phải vượt qua các hàng rào phi thuế quan để đáp ứng nhu cầu của thị trường Châu Âu Điều này đặt ra thách thức cho các cơ quan quản lý và doanh nghiệp, yêu cầu họ phải nâng cao tiêu chuẩn sản phẩm để vượt qua các rào cản kỹ thuật và phòng vệ thương mại Bên cạnh đó, EVFTA không chỉ mang đến cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận thị trường toàn cầu mà còn tạo áp lực cạnh tranh với các đối thủ nước ngoài, đòi hỏi các công ty phải liên tục đổi mới và thích nghi để duy trì vị thế trên thị trường.

1.3 Công ty cổ phần tập đoàn Hoa Sen và vị thế của doanh nghi p trong ngành ệ thép

1.3.1 Công ty c ph n t ổ ầ ập đoàn Hoa Sen

Công ty cổ ph n t ầ ập đoàn Hoa Sen và vị thế ủa doanh nghi p trong c ệ ngành thép

SEN TỪ EVFTA 2.1 Cơ hội mà Hiệp định mang lại cho doanh nghiệp Hoa Sen

M ở r ng th ộ ị trườ ng xu ấ t kh ẩ u ngành thép sang Liên minh châu Âu

Xuất khẩu là một trong hai kênh bán hàng chủ lực của Tập đoàn Hoa Sen, với mạng lưới phân phối trải dài trên hơn 87 quốc gia và vùng lãnh thổ, giúp nâng cao vị thế xuất khẩu tôn mạ số 1 Việt Nam Việc Hiệp định thương mại tự do Liên minh châu Âu - Việt Nam (EVFTA) có hiệu lực từ tháng 8/2020 đã mở ra nhiều cơ hội lớn cho ngành thép Việt Nam và Tập đoàn Hoa Sen trong việc thúc đẩy sản xuất và xuất khẩu sản phẩm.

Hiệp định thương mại tự do với EU mang lại cơ hội xuất khẩu lớn cho Hoa Sen, đặc biệt là nhờ vào các ưu đãi thuế quan Khi thị trường nội địa gặp khó khăn, châu Âu trở thành một thị trường tiềm năng, bên cạnh Bắc Mỹ, với nhu cầu cao về tôn mạ Hoa Sen đã thiết lập một tỷ lệ xuất khẩu ấn tượng cho ngành hàng này, tận dụng lợi ích từ hiệp định EVFTA.

Thúc đẩ y ngành thép nói chung và doanh nghi ệ p Hoa Sen nói riêng phát tri n ể

Thị trường châu Âu không phải là một môi trường thuận lợi cho ngành thép Việt Nam, do nhiều yếu tố tác động.

- Thị trường bão hòa b i các giao dở ịch thương mại, giao d ch ch y u trong nị ủ ế ội khối (nhận xét c a Hi p H i Thép Vi t Nam - ủ ệ ộ ệ VietNam Steel Association).

Ngành thép nội địa châu Âu đang trải qua giai đoạn phục hưng, một phần nhờ vào nỗ lực của Trung Quốc - "ông lớn" trong lĩnh vực thép toàn cầu, nhằm giảm thiểu ô nhiễm trong sản xuất.

- Tiêu chu n c a thẩ ủ ị trường cao và r t kh t khe cùng v i yêu c u cao v nguấ ắ ớ ầ ề ồn gốc xuất xứ

- Xu hướng phòng vệ thương m i khi n thạ ế ị trường càng thu h p và khó thâm ẹ nhập (nh n xét cậ ủa ông Nguyễn Văn Sưa - chuyên gia ngành thép).

CƠ HỘ I VÀ THÁCH THỨC CỦA DOANH NGHIỆP HOA

Cơ hộ i mà Hi ệp đị nh mang lại cho doanh nghiệp Hoa Sen

M ở r ng th ộ ị trườ ng xu ấ t kh ẩ u ngành thép sang Liên minh châu Âu

Xuất khẩu đóng vai trò quan trọng trong kênh bán hàng của Tập đoàn Hoa Sen, với mạng lưới trải dài trên hơn 87 quốc gia và vùng lãnh thổ, giúp củng cố vị trí xuất khẩu tôn mạ số 1 tại Việt Nam Việc Hiệp định thương mại tự do Liên minh châu Âu - Việt Nam (EVFTA) có hiệu lực từ tháng 8/2020 đã tạo ra nhiều cơ hội lớn cho ngành thép Việt Nam, đặc biệt là Hoa Sen Group, trong việc gia tăng sản xuất và mở rộng thị trường xuất khẩu.

Hiệp định thương mại tự do với EU mang lại cơ hội xuất khẩu lớn cho Hoa Sen, đặc biệt là thông qua các ưu đãi thuế quan Khi thị trường nội địa gặp khó khăn, châu Âu trở thành một thị trường tiềm năng, cùng với Bắc Mỹ, với nhu cầu cao về tôn mạ Hoa Sen đã thiết lập một tỷ lệ xuất khẩu ấn tượng đối với ngành hàng này, tận dụng lợi ích từ hiệp định EVFTA.

Thúc đẩ y ngành thép nói chung và doanh nghi ệ p Hoa Sen nói riêng phát tri n ể

Thị trường châu Âu không phải là một môi trường dễ dàng cho ngành thép Việt Nam, điều này có thể được lý giải bởi một số nguyên nhân như cạnh tranh khốc liệt, yêu cầu cao về chất lượng sản phẩm và các rào cản thương mại.

- Thị trường bão hòa b i các giao dở ịch thương mại, giao d ch ch y u trong nị ủ ế ội khối (nhận xét c a Hi p H i Thép Vi t Nam - ủ ệ ộ ệ VietNam Steel Association).

Ngành thép nội địa châu Âu đang trải qua giai đoạn phục hưng, với một trong những nguyên nhân chính là việc Trung Quốc - "ông lớn" của ngành thép thế giới - đã giảm sản xuất để hạn chế ô nhiễm.

- Tiêu chu n c a thẩ ủ ị trường cao và r t kh t khe cùng v i yêu c u cao v nguấ ắ ớ ầ ề ồn gốc xuất xứ

- Xu hướng phòng vệ thương m i khi n thạ ế ị trường càng thu h p và khó thâm ẹ nhập (nh n xét cậ ủa ông Nguyễn Văn Sưa - chuyên gia ngành thép)

Thách thức và cơ hội đang song hành trong bối cảnh doanh nghiệp cần thay đổi và chuyển mình để hòa nhập với tiêu chuẩn thị trường toàn cầu Việc thâm nhập vào một thị trường mới, đối mặt với các đối thủ cạnh tranh lớn và mới mẻ, mang đến cơ hội "cọ xát" cho các doanh nghiệp trong nước, trong đó có Hoa Sen.

Hoa Sen đã thể hiện sự nhạy bén trong việc nắm bắt thị trường và đáp ứng các tiêu chuẩn cần thiết, thể hiện qua những con số xuất khẩu ấn tượng của doanh nghiệp vào thị trường này Đặc biệt, doanh nghiệp đã thành công trong việc đáp ứng tiêu chuẩn EN (Euronorm), một hệ thống tiêu chuẩn hài hòa về kim loại và thép của châu Âu, điều này rất quan trọng cho các doanh nghiệp khi thâm nhập vào thị trường châu Âu.

Nâng cao v ị th ế c a Vi ủ ệ t Nam và doanh nghi ệp trên trườ ng qu ố c t ế

Việt Nam là quốc gia đầu tiên ký hiệp định thương mại với EU, điều này không chỉ nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế mà còn mở ra nhiều cơ hội hợp tác cho các doanh nghiệp, đặc biệt là Hoa Sen, trong việc mở rộng quan hệ thương mại với các thị trường khác trên toàn cầu.

2.2 Thách th c mà Hiứ ệp định mang lại cho doanh nghi p Hoa Sen ệ

Các yêu c u các tiêu chu n nghiêm ng t, gay g ầ ẩ ặ ắ t v ề ặ m t hàng thép

Hiệp định EVFTA mở ra nhiều cơ hội cho ngành thép và CTCP Tập đoàn Hoa Sen trong việc xuất khẩu thép sang EU Tuy nhiên, xu hướng phòng vệ thương mại tại EU gia tăng, yêu cầu sản phẩm thép phải đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng nghiêm ngặt, đảm bảo an toàn cho người sử dụng và minh bạch về nguồn gốc xuất xứ để được hưởng ưu đãi thuế quan.

Quy định xuất xứ hàng hóa của EU, mặc dù không mới đối với doanh nghiệp Việt Nam, lại rất phức tạp Để được hưởng ưu đãi thuế suất 0%, các nhà máy tại Việt Nam cần xin C/O mẫu E cho hàng hóa xuất khẩu vào thị trường EU Tuy nhiên, việc xin C/O mẫu E gặp nhiều khó khăn do nguyên liệu của thép Việt Nam, đặc biệt là của Tập đoàn Hoa Sen, chủ yếu nhập khẩu từ nước ngoài, dẫn đến thách thức trong việc đăng ký xuất xứ.

Để được cấp chứng nhận xuất xứ từ EU hoặc Việt Nam và nhận C/O theo EVFTA, hàng hóa cần đảm bảo rằng nguyên liệu nhập khẩu chiếm tỷ trọng dưới 70% giá trị thành phẩm Tuy nhiên, việc này gặp nhiều khó khăn trong quá trình thực hiện.

Cần chú trọng đến các vấn đề quan trọng như quy định về sở hữu trí tuệ, vệ sinh thực phẩm, và môi trường sản xuất để đáp ứng yêu cầu của EVFTA đối với mặt hàng thép Với nhiều nguyên tắc và yêu cầu về tiêu chuẩn sản phẩm, cùng với các biện pháp phòng vệ thương mại từ phía EU, Hoa Sen phải đối mặt với nhiều thách thức khi xuất khẩu thép sang thị trường châu Âu.

C ạ nh tranh gay g t trên th ắ ị trườ ng EU

Hiệp định EVFTA đã mở ra nhiều cơ hội cho ngành thép Việt Nam gia nhập thị trường EU Tuy nhiên, trong những năm gần đây, xuất khẩu thép vào EU chỉ chiếm khoảng 3% tổng lượng xuất khẩu của toàn ngành, cho thấy Việt Nam vẫn mới chỉ xuất khẩu một lượng nhỏ thép sang thị trường này Thị trường thép EU có sự cạnh tranh khốc liệt từ các quốc gia mạnh như Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản Để Hoa Sen có thể tăng cường xuất khẩu thép vào EU và chiếm lĩnh thị trường, công ty cần tập trung nâng cao chất lượng sản phẩm và cải thiện khả năng cạnh tranh.

Công ty Hoa Sen hiện đang phụ thuộc vào việc nhập khẩu nguyên vật liệu từ Trung Quốc để sản xuất thép, điều này khiến họ không chủ động trong nguồn cung Trong bối cảnh chiến tranh thương mại và đại dịch, chuỗi cung ứng toàn cầu bị gián đoạn, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất của doanh nghiệp Sự gia tăng giá nguyên vật liệu đầu vào do thuế quan làm tăng chi phí sản xuất, từ đó giảm tính cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường.

Cạnh tranh khốc liệt tại thị trường EU đang đặt ra thách thức lớn cho Tập đoàn Hoa Sen, đặc biệt trong việc tối ưu hóa nguồn nguyên liệu đầu vào Để tận dụng tối đa cơ hội từ Hiệp định EVFTA cho ngành thép, việc giải quyết bài toán này là vô cùng cần thiết.

C ạ nh tranh trong th ị trườ ng n ội đị a

Với EVFTA, các doanh nghiệp thép ở Việt Nam sẽ được tiếp cận nguồn máy móc, thiết bị và công nghệ cao từ EU với mức thuế thấp hơn, giúp giảm giá thành sản phẩm Điều này không chỉ nâng cao năng suất và cải thiện chất lượng sản phẩm mà còn tạo ra sức cạnh tranh mạnh mẽ trong thị trường nội địa Hoa Sen cần có các giải pháp để nâng cao khả năng cạnh tranh và chuẩn bị cho nguồn nguyên liệu, dây chuyền sản xuất nhằm đảm bảo hoạt động linh hoạt trong bối cảnh hậu Covid.

2.3 Hoạt động doanh nghiệp đã thực hiện để khai thác cơ hội và hạn chế thách thức từ Hiệp định EVFTA

Nâng cao trình độ k ỹ thu t công ngh ệ và ch ất lượ ng s ả n ph ẩ m ậ

Hoạt độ ng doanh nghi ệp đã thự c hi ện để khai thác cơ hộ i và hạn chế thách thức từ Hiệp định EVFTA

Nâng cao trình độ k ỹ thu t công ngh ệ và ch ất lượ ng s ả n ph ẩ m ậ

Tập đoàn đang tập trung vào việc đầu tư mạnh mẽ cho nghiên cứu và phát triển kỹ thuật nhằm đảm bảo giao hàng nhanh chóng và đúng hạn cho khách hàng tại châu Âu Đồng thời, chúng tôi cam kết nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ để đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, bao gồm ISO 9001:2015, nhằm thúc đẩy xuất khẩu thép Việt Nam sang thị trường châu Âu Chúng tôi chủ động thực hiện các nghiên cứu và phát triển công nghệ để đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng nghiêm ngặt nhất toàn cầu như ASTM của Mỹ, JIS của Nhật Bản, AS của Úc, và EN của châu Âu.

Hoa Sen tập trung nâng cao trình độ kỹ thuật công nghệ và chất lượng sản phẩm, khai thác lợi thế cạnh tranh từ hệ thống chi nhánh/đại lý phân phối trong và ngoài nước Tập đoàn không chạy đua theo sản lượng hay giá cả, mà chú trọng vào việc cải tiến công nghệ, giúp Hoa Sen có ưu thế lớn trong việc tận dụng cơ hội từ Hiệp định EVFTA Điều này cũng là lý do khiến sản phẩm tôn thép của Hoa Sen được thị trường quốc tế tin tưởng và lựa chọn hợp tác.

Minh b ạ ch nguyên li ệ u nh ậ p kh u ẩ

Phó Tổng giám đốc Công ty CP Tập đoàn Hoa Sen, ông Vũ Văn Thanh, nhấn mạnh rằng trong bối cảnh xu hướng phòng vệ thương mại gia tăng, doanh nghiệp cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định minh bạch về nguồn gốc xuất xứ của nguyên vật liệu Đồng thời, việc cập nhật công nghệ kỹ thuật và đáp ứng tiêu chuẩn của thị trường xuất khẩu cũng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Thị trường EU là một trong những thị trường khắt khe và khó tính nhất Hoa Sen đã đáp ứng đầy đủ 7 tiêu chí từ quản trị đến đổi mới công nghệ, và đã đạt giải sản phẩm chất lượng cấp quốc gia năm 2018 Do đó, chất lượng sản phẩm và nguồn gốc nguyên vật liệu là những yếu tố mà Hoa Sen có thể đáp ứng để thỏa mãn yêu cầu của thị trường EU.

Nâng cao hi ệ u qu qu ả ả n tr ị doanh nghi p ệ

Tập đoàn đã triển khai hệ thống ERP (Hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp) và đưa vào vận hành thành công vào tháng 3-2019, sau gần hai năm triển khai Đến đầu tháng 5/2021, Tập đoàn thông báo tiếp tục triển khai giai đoạn 2 của hệ thống ERP, bao gồm các hệ thống lập kế hoạch chuỗi giá trị, quản lý quan hệ khách hàng, và quản lý nhân sự - tiền lương Hệ thống ERP hoạt động hiệu quả, mang lại nhiều lợi ích như nâng cao hiệu quả quản trị và giảm thiểu chi phí hoạt động, đồng thời giúp triển khai chính sách giá và bán hàng một cách nhanh chóng và kiểm soát chặt chẽ hơn.

M ở r ng quy mô s n xu ộ ả ấ t và quy trình s ả n xu t ấ

Trong giai đoạn 2016-2021, công ty cổ phần tập đoàn Hoa Sen đã tích cực đầu tư xây dựng các nhà máy mới nhằm nâng cao năng suất sản xuất và tối ưu hóa khả năng cung ứng tôn, mạ và thép cho cả thị trường nội địa và xuất khẩu Ba dự án tiêu biểu trong chiến lược phát triển này đã góp phần quan trọng vào sự lớn mạnh của tập đoàn.

- Dự án nhà máy ống thép Hoa Sen Yên Bái

- Dự án nhà máy ống thép m k m nhúng nóng Hoa Sen Phú M ạ ẽ ỹ

- Dự án nhà máy thép Hoa Sen Nhơn Hội - Bình Định

Nhờ vào sự cải tiến không ngừng trong năng lực sản xuất và tối ưu hóa quy trình, Hoa Sen đã nâng cao vị thế công ty, thúc đẩy hoạt động xuất khẩu và tận dụng lợi thế của Hiệp định EVFTA.

Với 10 nhà máy s n xu t trên cả ấ ả nước v i các v trí chiớ ị ến lược, đáp ứng nhu cầu về sản lượng, th i gian giao hàng và các yêu c u cờ ầ ủa thị trường xu t khấ ẩu Đồng th i, ờ Hoa Sen luôn liên hệ chặt chẽ và gi mữ ối quan hệ ới các hãng tàu chất lượ v ng và uy tín trên thế gi i Chính vì th , vi c giao nh n hàng hóa luôn k p th i và chính xác ớ ế ệ ậ ị ờ

N ỗ l c duy trì ho ự ạt độ ng s ả n xu t, kinh doanh trong th ấ ờ i k ỳ COVID-19

Tập đoàn đã nỗ l c t n dự ậ ụng cơ hội c a EVFTA c trong th i k ủ ả ờ ỳ đạ ịi d ch COVID-

19 Hoa Sen đã cho thấy khả năng nắm bắt cơ hội từ hiệp định EVFTA kể từ trước khi hiệp định này có hiệu lực Giai đoạn nửa đầu tháng 6 năm 2020, Tập đoàn đã xuất khẩu lô hàng 35.000 t n tôn m ấ ạ đi châu Âu, là lô hàng xu t kh u tôn m l n nh t lúc b y gi ấ ẩ ạ ớ ấ ấ ờ

Trong bốn tháng đầu năm 2021, Hoa Sen đã xuất khẩu được 416.000 tấn thép, với tỷ trọng xuất khẩu chiếm 52,5% tổng sản lượng bán hàng, vượt qua lượng tiêu thụ nội địa Kết quả này đạt được trong bối cảnh dịch bệnh nhờ vào việc thực hiện kế hoạch "sản xuất tại chỗ" cho nhân viên và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định phòng chống dịch, giúp hoạt động sản xuất kinh doanh không bị gián đoạn.

Hoa Sen ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ trong xuất khẩu tại các thị trường lớn như Bắc Mỹ và châu Âu Công ty đã ký hợp đồng xuất khẩu với khách hàng, dự kiến đạt sản lượng xuất ngoại trung bình trên 120.000 tấn/tháng cho đến hết tháng 11/2021.

NH ẬN XÉT VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP

3.1 Nhận xét v thành công và h n ch cề ạ ế ủa doanh nghi p t khi có hiệ ừ ệp định EVFTA

Hiệp định thương mại tự do EU - Việt Nam (EVFTA) có hiệu lực từ ngày 1/8/2020, mở ra nhiều cơ hội cho ngành thép Việt Nam xuất khẩu sang EU Tuy nhiên, thị trường này không hề dễ dàng cho các doanh nghiệp Dù vậy, doanh nghiệp Hoa Sen đã chứng minh được thành công trong việc xuất khẩu sang thị trường EU.

Sau 22 ngày kể từ khi Hiệp định được thông qua vào ngày 30/8/2021, VTV1 đã đưa tin về lô hàng 50.000 tấn tôn xuất khẩu từ Việt Nam sang châu Âu và châu Mỹ Sau khi Hiệp định có hiệu lực, Hoa Sen đã nỗ lực nâng cao trình độ kỹ thuật công nghệ, mở rộng quy mô sản xuất và quy trình sản xuất, đạt được những thành tựu đáng kể.

- Tháng 7/2021 l i nhu n sau thu cợ ậ ế ủa Hoa Sen đạt 302 t ỷ đồng, lũy kế 10 tháng đạt 3,674 tỷ ng, hoàn thành 245% kế hoạch l i nhuận sau thuế đồ ợ

- Quý 3 niên độ tài chính 2020-2021 lợi nhuận sau thuế 1.701 tỷ đồng, lũy kế 9 tháng đạt 3.371 tỷ đồng

- Tập đoàn Hoa Sen (HSG) nằm trong top 50 công ty niêm y t t t nh t Vi t Nam ế ố ấ ệ năm 2021 và là “Doanh nghiệp xuất khẩu uy tín” năm 2020.

Tập đoàn Hoa Sen đang nỗ lực nâng cao chất lượng sản phẩm thép để vượt qua các rào cản phi thuế quan tại thị trường EU Sản phẩm của Hoa Sen được sản xuất theo tiêu chuẩn nghiêm ngặt về chất lượng và an toàn, với nguồn gốc xuất xứ rõ ràng và thời gian giao hàng nhanh chóng Nhờ đó, sản phẩm thương hiệu Hoa Sen được thị trường quốc tế, đặc biệt là những thị trường khó tính, ưa chuộng và tin tưởng Đây là nền tảng vững chắc giúp Tập đoàn Hoa Sen tiếp tục đạt được thành công trong tương lai gần.

Nhu cầu thép thế giới dự kiến sẽ tăng trưởng chậm lại do những biến động kinh tế, chính trị và tình hình EU đang áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại, tạo rào cản nhập khẩu thép Dự báo tăng trưởng xuất khẩu của ngành thép vào thị trường EU trong thời gian tới không cao Ngay cả khi có Hiệp định, việc xuất khẩu sản phẩm thép vào EU sẽ phụ thuộc nhiều vào hàng rào phi thuế quan hơn là thuế quan Ngành công nghiệp vật liệu của Việt Nam sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức nếu muốn có được thị phần tại thị trường quốc tế, bao gồm các hàng rào phi thuế quan như hàng rào kỹ thuật (TBT) và các biện pháp phòng vệ thương mại như chống bán phá giá Mặc dù đã nâng cao chất lượng các sản phẩm thép, nhưng sản phẩm của Hoa Sen vẫn chưa đủ sức và chất lượng để đáp ứng tất cả yêu cầu tiêu chuẩn chất lượng, vượt qua hầu hết các hàng rào phi thuế quan của thị trường EU.

Trong thời kỳ đại dịch Covid, việc phụ thuộc vào nguyên liệu đầu vào nhập khẩu đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất của Hoa Sen do chuỗi cung ứng gặp khó khăn Ngoài ra, việc nhập khẩu nguyên liệu từ nhiều quốc gia cũng gây trở ngại trong việc chứng nhận nguồn gốc xuất xứ từ Việt Nam để hưởng các ưu đãi thuế quan Điều này là một hạn chế lớn của Hoa Sen, khiến doanh nghiệp không thể tận dụng triệt để cơ hội mà EVFTA mang lại cho ngành thép.

3.2 Đề xuất giải pháp Đẩ y m ạ nh xu ấ t kh u m ặ t hàng ch l ự c ẩ ủ

Tôn mạ là mặt hàng chủ lực trong xuất khẩu của doanh nghiệp Hoa Sen sang thị trường EU, với hạn ngạch 2 triệu tấn/năm, cao hơn nhiều so với Hàn Quốc (170.000 tấn/năm) và Ấn Độ (210.000 tấn/năm) Chi phí sản xuất tôn mạ của Việt Nam cũng thấp hơn so với các đối thủ và chưa bị đánh thuế chống phá giá Trong bối cảnh nhu cầu tiêu thụ thép châu Âu dự đoán tăng 10,2% so với năm 2021 và 4,8% vào năm 2022 do phục hồi từ đại dịch, tôn mạ sẽ trở thành mặt hàng tiềm năng cho doanh nghiệp và ngành thép Việt Nam.

Doanh nghiệp Hoa Sen hiện đang chiếm 39% thị phần tôn mạ, gấp 2,5 lần so với đối thủ gần nhất Với vị thế dẫn đầu trong ngành, Hoa Sen có cơ hội thuận lợi để mở rộng và phát triển tại thị trường châu Âu.

T ậ n d ụ ng th ời cơ để đẩ y m ạ nh xu t kh u sang EU ấ ẩ

Trung Quốc, quốc gia sản xuất thép lớn nhất thế giới, đang đối mặt với khó khăn trong ngành thép do nguồn cung giảm sút Nguyên nhân chủ yếu là do tình trạng thiếu hụt điện năng nghiêm trọng, dẫn đến việc thu hẹp sản xuất trong các ngành tiêu thụ điện lớn như xi măng và thép Theo Bộ Công Thương, tình trạng này dự kiến sẽ kéo dài đến hết quý 4 năm 2020.

Hình 3.1 Sản lượng s n xuả ất điện t i Trung Qu c ạ ố

Nguồn: Bộ Công thương Việt Nam

Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng khó khăn của ngành công nghiệp thép trong năm 2021 là do chính sách hạn chế sản lượng thép nhằm giảm thiểu ô nhiễm, đặc biệt khi Trung Quốc cam kết giữ sản lượng thép thô không vượt quá 1.065 tỷ tấn so với năm 2020 Điều này, kết hợp với sự giảm sút nhu cầu sử dụng trong nước, đã khiến ngành thép gặp nhiều thách thức và buộc phải thu hẹp sản xuất.

Các doanh nghiệp trong nước, đặc biệt là trong lĩnh vực xi măng và thép, đang tận dụng lợi thế từ việc xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, dẫn đến sự thiếu hụt nguồn cung tạm thời Doanh nghiệp Hoa Sen, với hơn 37% thị phần trong sản xuất tôn mạ, có cơ hội lớn để tăng cường xuất khẩu sang Liên minh châu Âu nhờ vào EVFTA và sự cạnh tranh giảm từ Trung Quốc Đây là một thời điểm quan trọng để doanh nghiệp này mở rộng thị trường và khẳng định vị thế của mình trong ngành.

Nhóm đề xu ấ t ch ọ n Th ổ Nhĩ Kỳ làm th ị trườ ng xu ấ t kh ẩ u ch ủ l ự c ở th ị trườ ng

Hiện nay, Thổ Nhĩ Kỳ là m t trong nh ng qu c gia có nhu c u v thép cao nhộ ữ ố ầ ề ất trong EU nói riêng và trên toàn thế gi i nói chung ớ

Bảng 3.1 X p h ng các qu c gia theo nhu c u v ế ạ ố ầ ề thép năm 2019

Nguồn: Eurofer Theo s u t ng quan t Turkish Steel, Thốliệ ổ ừ ổ Nhĩ Kỳ có lượng nh p kh u thép lên ậ ẩ đến 14,8 triệu tấn trong năm 2020

Hình 3.2 T ng quát ngành thép Th ổ ổ Nhĩ Kỳ

Nguồn: Turkish Steel Đồng th i, theo thông tin từ báo cáo ngành thép Thổ Nhĩ Kỳ năm 2017, Thổ Nhĩ ờ

Kỳ có những loại thuế sau đố ới v i Việt Nam:

Bảng 3.2 Các biện pháp thương mạ ủa Thổ Nhĩ Kỳ có hi u li c ệ ực đối với nhập khẩu c a các nhà máy thép ủ

Nguồn: Turkey Steel Imports Report 2017

Theo báo cáo từ Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), Thổ Nhĩ Kỳ đã quyết định áp dụng thuế chống bán phá giá 25,27% đối với tất cả các mặt hàng thép không gỉ nhập khẩu từ Việt Nam vào năm 2016, ngoại trừ ba công ty cụ thể.

21 ty thép Việt Nam bao gồm Công ty CP Inox Hòa Bình, Công ty CP Quốc tế Sơn Hà và Công ty CP Quốc tế OSS Đại Dương Các công ty này đã hợp tác chặt chẽ với Thổ Nhĩ Kỳ trong quá trình điều tra, chứng minh rằng họ tự sản xuất các sản phẩm thép mà không thực hiện bất kỳ giao dịch nào nhằm tránh thuế chống bán phá giá.

Nhóm đề xuất Hoa Sen chọn Thổ Nhĩ Kỳ làm thị trường xuất khẩu chính nhờ vào những lợi thế từ Hiệp định EVFTA, giúp Việt Nam đạt được nhiều thuận lợi trong giao thương Thổ Nhĩ Kỳ luôn có nhu cầu nhập khẩu thép lớn, và trong thời gian qua, năng lực sản xuất của Hoa Sen đã đáp ứng được các yêu cầu khắt khe của thị trường Thổ Nhĩ Kỳ cũng như toàn bộ EU.

DANH MỤC TÀI LI U THAM KH O Ệ Ả

[1] Bộ công thương Việt Nam, 2019 EVFTA - K t tinh c a m t th p k n lế ủ ộ ậ ỷ ỗ ực không ng ng ngh [online] Bừ ỉ ộ công thương Việt Nam Truy c p tậ ại:

[Xem ngày 21 tháng 11 năm 2021]

Bài viết của Phan Linh (2021) phân tích tác động của các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới đến sự phát triển của ngành công nghiệp vật liệu tại Việt Nam Nguồn thông tin được cung cấp bởi Bộ Công thương Việt Nam, nhấn mạnh vai trò quan trọng của các hiệp định này trong việc thúc đẩy sự đổi mới và nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành công nghiệp vật liệu Để tìm hiểu thêm, bạn có thể truy cập vào bài viết qua liên kết: (truy cập ngày 21 tháng 11 năm 2021).

[3] European Commission, 2021 Vietnam - Trade - European Commission [online] European Commission Truy cập tại:

[Xem ngày 22 tháng 11 năm 2021]

[4] European Commission, 2021 European Union, Trade in goods with Vietnam [pdf] European Commission Truy cập t i: ạ

[Xem ngày 22 tháng 11 năm 2021]

[5] Bộ Công thương Việt Nam, 2021 Impact of the EU- Vietnam Free Trade Agreement (EVFTA) on Vietnam [pdf] Bộ Công thương Việt Nam Truy cập tại:

[Xem ngày 22 tháng 11 năm 2021]

[6] Mai Ka, 2021 Hàng hóa Vi t Nam XK sang thệ ị trường EU tăng trưởng cao [online] Cổng thông tin thương mại Việt Nam Truy cập tại: