Các dạng đề tự luận Các dạng đề tự luận
1. Tóm tắt một văn bản đã học 1. Tóm tắt một văn bản đã học
2. Nêu hệ thống nhân vật, đề tài, chủ đề của một tác 2. Nêu hệ thống nhân vật, đề tài, chủ đề của một tác
phẩm đã học phẩm đã học
3. Thuyết minh về một tác giả, tác phẩm, một thể loại 3. Thuyết minh về một tác giả, tác phẩm, một thể loại
văn học;
văn học;
4. Thuyết minh về một hiện tượng, sự vật ( sử dụng 4. Thuyết minh về một hiện tượng, sự vật ( sử dụng
miêu tả và các biện pháp nghệ thuật) miêu tả và các biện pháp nghệ thuật) 5. Viết một văn bản hành chính - công vụ … 5. Viết một văn bản hành chính - công vụ … 6. Chép lại chính xác một đoạn thơ đã học 6. Chép lại chính xác một đoạn thơ đã học
7. Sắp xếp các sự việc trong một tác phẩm theo đúng 7. Sắp xếp các sự việc trong một tác phẩm theo đúng
thứ tự thứ tự
8. Thống kê tên các tác phẩm viết cùng một đề tài, 8. Thống kê tên các tác phẩm viết cùng một đề tài,
cùng một giai đoạn cùng một giai đoạn
Các dạng đề tự luận Các dạng đề tự luận
9. Phân tích ,cảm thụ một tác phẩm văn học 9. Phân tích ,cảm thụ một tác phẩm văn học
10. Phát biểu cảm nghĩ về một nhân vật hoặc một tác 10. Phát biểu cảm nghĩ về một nhân vật hoặc một tác
phẩm văn học phẩm văn học
11. Nghị luận về một vấn đề ( Nội dung hoặc Nghệ 11. Nghị luận về một vấn đề ( Nội dung hoặc Nghệ
thuật ) trong tác phẩm văn học thuật ) trong tác phẩm văn học
12. Phân tích, suy nghĩ ( nghị luận)… về một nhân vật 12. Phân tích, suy nghĩ ( nghị luận)… về một nhân vật
trong tác phẩm văn học trong tác phẩm văn học
13. Nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí 13. Nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí
14. Nghị luận về một sự việc, hiện tượng có thật trong 14. Nghị luận về một sự việc, hiện tượng có thật trong
cuộc sống cuộc sống
15. Kể một câu chuyện có thật trong cuộc sống hoặc 15. Kể một câu chuyện có thật trong cuộc sống hoặc
theo tưởng tượng, sáng tạo của cá nhân theo tưởng tượng, sáng tạo của cá nhân 16. Suy nghĩ về ý nghĩa của một câu chuyện 16. Suy nghĩ về ý nghĩa của một câu chuyện
Ví dụ về dạng đề 16 Ví dụ về dạng đề 16
Đề 2:
Đề 2: ĐĐọc cọc cõu õu chuyện sau và th c hi n nhi m v ghi chuyện sau và th c hi n nhi m v ghi ựự ệệ ệệ ụụ bờn dưới.bờn dưới.
Ngày xưa có một vị vua ra lệnh đặt một t ng đá gi a đường. Sau đó ông ả ữ Ngày xưa có một vị vua ra lệnh đặt một t ng đá gi a đường. Sau đó ông ả ữ náp kín để chờ xem liệu có ai rời hòn đá to ấy đi không. Một vài viên náp kín để chờ xem liệu có ai rời hòn đá to ấy đi không. Một vài viên quan và nh ng thương gia giàu nhất vương quốc đi ngang, nhưng họ chỉ ữ quan và nh ng thương gia giàu nhất vương quốc đi ngang, nhưng họ chỉ ữ vòng qua t ng đá. Nhiều người lớn tiếng phiền trách đức vua đã không ả vòng qua t ng đá. Nhiều người lớn tiếng phiền trách đức vua đã không ả gi cho đường xá quang quẻ, nhưng chẳng ai làm gữ
gi cho đường xá quang quẻ, nhưng chẳng ai làm gữ ỡỡ để hòn đá ra khỏi để hòn đá ra khỏi mặt đường. Sau đó, một người nông dân đi tới, vai mang một bao rau củ mặt đường. Sau đó, một người nông dân đi tới, vai mang một bao rau củ nặng trĩu. Khi tới gần hòn đá, ông hạ bao xuống và cố đẩy hòn đá sang lề nặng trĩu. Khi tới gần hòn đá, ông hạ bao xuống và cố đẩy hòn đá sang lề
đường. Sau một hồi cố gắng hết sức, cuối cùng ông cũng làm được.
đường. Sau một hồi cố gắng hết sức, cuối cùng ông cũng làm được.
Khi người nông dân lại vác cái bao của m
Khi người nông dân lại vác cái bao của mỡỡnh lên, ông nhỡnh lên, ông nhỡn thấy một cái n thấy một cái tỳitỳi nằm trên đường, ngay chỗ hòn đá khi nãy. Cái nằm trên đường, ngay chỗ hòn đá khi nãy. Cái tỳitỳi đựng nhiều tiền đựng nhiều tiền vàng và một m nh giấy ghi rõ số vàng trên sẽ thuộc về người nào đẩy ả vàng và một m nh giấy ghi rõ số vàng trên sẽ thuộc về người nào đẩy ả hòn đá ra khỏi lối đi.
hòn đá ra khỏi lối đi.
Người nông dân đã học được một điều mà nh ng người khácữ
Người nông dân đã học được một điều mà nh ng người khácữ không hiểu: không hiểu:
( .) … ( .) …
(Theo bộ sách
(Theo bộ sách Nh ng tấm lòng cao cNh ng tấm lòng cao cữữ ảả - NXB Trẻ - NXB Trẻ)) Theo anh (chi) bài học người khác không hiểu là bài học gì? Hãy phát biểu Theo anh (chi) bài học người khác không hiểu là bài học gì? Hãy phát biểu
những suy nghĩ của mình về ý nghĩa của câu chuyện trên những suy nghĩ của mình về ý nghĩa của câu chuyện trên..
Ví dụ về dạng đề 16 Ví dụ về dạng đề 16
Đề 1:
Đề 1: Phân tích ý nghĩa của câu chuyện “Phân tích ý nghĩa của câu chuyện “Hoa hồng tặng mẹ Hoa hồng tặng mẹ ”” sau đõy:sau đõy:
Anh dừng lại tiệm bán hoa để gửi hoa tặng mẹ qua đường bưu điện. Mẹ anh sống cách Anh dừng lại tiệm bán hoa để gửi hoa tặng mẹ qua đường bưu điện. Mẹ anh sống cách
chỗ anh
chỗ anh khoảngkhoảng 300 km. Khi bước ra khỏi xe, anh thấy một bé gái đang đứng 300 km. Khi bước ra khỏi xe, anh thấy một bé gái đang đứng khóc bên vỉa hè. Anh đến và hỏi nó sao lại khóc.
khóc bên vỉa hè. Anh đến và hỏi nó sao lại khóc.
−− Cháu muốn mua một bông hoa hồng để tặng mẹ cháu Cháu muốn mua một bông hoa hồng để tặng mẹ cháu − − nó nức nở nó nức nở − − nhưng cháu chỉ có nhưng cháu chỉ có 75 xu trong khi giá hoa hồng đến 2 đô la.
75 xu trong khi giá hoa hồng đến 2 đô la.
Anh mỉm cười và nói với nó : Anh mỉm cười và nói với nó :
−− ĐĐến đây, chú sẽ mua cho cháu.ến đây, chú sẽ mua cho cháu.
Anh liền mua hoa cho cô bé và đặt một bó hồng để gửi cho mẹ anh. Xong xuôi, anh hỏi cô Anh liền mua hoa cho cô bé và đặt một bó hồng để gửi cho mẹ anh. Xong xuôi, anh hỏi cô
bé có cần đi nhờ xe về nhà không. Nó vui mừng
bé có cần đi nhờ xe về nhà không. Nó vui mừng nhỡnnhỡn anh tr lời: anh tr lời: ảả
−− Dạ, chú cho cháu đi nhờ đến nhà mẹ cháu.Dạ, chú cho cháu đi nhờ đến nhà mẹ cháu.
Rồi nó chỉ đường cho anh lái xe đến một nghĩa trang, nơi có một phần mộ vừa mới đắp.
Rồi nó chỉ đường cho anh lái xe đến một nghĩa trang, nơi có một phần mộ vừa mới đắp.
Nó chỉ ngôi mộ và nói:
Nó chỉ ngôi mộ và nói:
−− ĐĐây là nhà của mẹ cháu.ây là nhà của mẹ cháu.
Nói xong, nó ân cần đặt nhánh hoa hồng lên mộ.
Nói xong, nó ân cần đặt nhánh hoa hồng lên mộ.
Tức th
Tức thỡỡ anh quay lại tiệm bán hoa huỷ bỏ dịch vụ gửi hoa vừa rồi và mua một bó hồng anh quay lại tiệm bán hoa huỷ bỏ dịch vụ gửi hoa vừa rồi và mua một bó hồng thật đẹp. Suốt đêm đó, anh đã lái một mạch ba
thật đẹp. Suốt đêm đó, anh đã lái một mạch ba trăm ki lô mét về nhà mẹ anh để trăm ki lô mét về nhà mẹ anh để trao tận tay bà bó hoa.
trao tận tay bà bó hoa.
(Theo (Theo Quà tặng của cuộc sốngQuà tặng của cuộc sống NXB Trẻ 2004 ) NXB Trẻ 2004 )––
Ví dụ về dạng đề 16 Ví dụ về dạng đề 16
Đề 2:
Đề 2: ĐĐọcọc câu chuyện sau và nêu suy nghĩ của câu chuyện sau và nêu suy nghĩ của em về ý nghĩa của câu chuyện.
em về ý nghĩa của câu chuyện.
Ôm cây đợi thỏ
Ôm cây đợi thỏ
Một người nước Tống đang cày ruộng. Gi a ruộng ữ Một người nước Tống đang cày ruộng. Gi a ruộng ữ có một cây to. Có con thỏ đồng ở đâu chạy lại, đâm có một cây to. Có con thỏ đồng ở đâu chạy lại, đâm vào gốc cây, đập đầu chết.
vào gốc cây, đập đầu chết.
Người cày ruộng thấy thế, bỏ cày, vội chạy đi bắt Người cày ruộng thấy thế, bỏ cày, vội chạy đi bắt thỏ. oạn, cứ ngồi khư khư ôm gốc cây, mong lại đưĐ thỏ. oạn, cứ ngồi khư khư ôm gốc cây, mong lại đưĐ ợc con thỏ n a. Nhưng đợi mãi chẳng thấy thỏ đâu, ữ ợc con thỏ n a. Nhưng đợi mãi chẳng thấy thỏ đâu, ữ lại mất một buổi cày. Thiên hạ thấy vậy, ai cũng chê lại mất một buổi cày. Thiên hạ thấy vậy, ai cũng chê cười.
cười.
(Theo
(Theo Cổ học tinh hoa)Cổ học tinh hoa)
Các dạng đề tự luận
17. Cho một câu chủ đề ( câu chốt) yêu cầu phát triển thành một đoạn văn có độ dài giới hạn, theo một trong ba cách diễn dịch, quy nạp, tổng phân hợp.
18. Cho một đoạn văn bản, yêu cầu HS tìm câu chủ đề và chỉ ra cách phát triển của đoạn văn đó.
19. Phân tích và bình luận về ý nghĩa của nhan đề một tác phẩm nào đó.
20. So sánh hai tác phẩm, hai nhân vật hoặc hai chi tiết trong văn học.
21. Nhận diện và phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ nào đó trong một đoạn văn, thơ cụ thể.
22. Viết mở bài hoặc kết luận cho một đề văn cụ thể.
…v.v.
TRắc nghiệm ngữ văn TRắc nghiệm ngữ văn