• Kỹ năng đặt câu hỏi là một trong những kỹ năng Kỹ năng đặt câu hỏi là một trong những kỹ năng quan trọng nhất của CBTVTLHĐ. Có 2 dạng câu hỏi:
quan trọng nhất của CBTVTLHĐ. Có 2 dạng câu hỏi:
câu hỏi mở và câu hỏi đóng câu hỏi mở và câu hỏi đóng
• Câu hỏi mở:Câu hỏi mở:
• Câu hỏi đóng:Câu hỏi đóng:
1.Cách đặt câu hỏi:
1.Cách đặt câu hỏi:
• Lựa chọn cẩn thận câu hỏi vì ngLựa chọn cẩn thận câu hỏi vì ngưười đặt câu hỏi là thời đặt câu hỏi là thường là ường là ngưngười kiểm soát cuộc nói chuyện; quá nhiều câu hỏi biến buổi tời kiểm soát cuộc nói chuyện; quá nhiều câu hỏi biến buổi tư ư vấn vấn
thành phỏng vấn. Sử dụng câu hỏi mở thành phỏng vấn. Sử dụng câu hỏi mở
“ “Cái gì”, “Điều gì” Cái gì”, “Điều gì” : sự kiện : sự kiện (Điều gì sẽ xảy ra khi em bỏ nhà đi?)(Điều gì sẽ xảy ra khi em bỏ nhà đi?) ““ Thế nàoThế nào ằ: quỏ trỡnh hay cảm xỳc ằ: quỏ trỡnh hay cảm xỳc..
VD: Em cảm thấy thế nào khi chuyện đó xảy ra?
VD: Em cảm thấy thế nào khi chuyện đó xảy ra?
““Tại saoTại sao””: nguyên nhân: nguyên nhân..
Em có biết tại sao các bạn gọi em bằng biệt danh đó không?
Em có biết tại sao các bạn gọi em bằng biệt danh đó không?
““Có thể”:Có thể”: bức tranh tổng quan. bức tranh tổng quan.
VD: Em có thể cho biết tình hình học tập của em từ khi em thích chơi VD: Em có thể cho biết tình hình học tập của em từ khi em thích chơi
game?
game?
• Câu hỏi tập trung vào thân chủ (quá khứ, hiện tại, tCâu hỏi tập trung vào thân chủ (quá khứ, hiện tại, tưương lai, ơng lai, vấn đề, giải pháp).
vấn đề, giải pháp).
• Có thể hỏi các câu hỏi có giả định, chẳng hạn các thay đổi tích cực nào Có thể hỏi các câu hỏi có giả định, chẳng hạn các thay đổi tích cực nào họ có để ý trong tuần qua. Điều này giả định là có thay đổi tích cực và họ có để ý trong tuần qua. Điều này giả định là có thay đổi tích cực và hưhướng sự chú ý đến sự thay đổi.ớng sự chú ý đến sự thay đổi.
2.Những lưu ý khi sử dụng câu hỏi:
2.Những lưu ý khi sử dụng câu hỏi:
• Hỏi tới tấp, tra hỏi: quá nhiều câu hỏi sẽ đẩy Hỏi tới tấp, tra hỏi: quá nhiều câu hỏi sẽ đẩy người ta vào thế tự vệ, đồng thời làm người người ta vào thế tự vệ, đồng thời làm người
phong vấn quá nhiều sự kiểm soát.
phong vấn quá nhiều sự kiểm soát.
• Hỏi nhiều câu hỏi một lúc: Hỏi nhiều câu hỏi một lúc:
• Các câu hỏi có chức năng như những lời khẳng Các câu hỏi có chức năng như những lời khẳng định: “
định: “ cháu không nghĩ là học hành siêng năng cháu không nghĩ là học hành siêng năng hơn sẽ giúp ích cho cháu rất nhiều hay sao
hơn sẽ giúp ích cho cháu rất nhiều hay sao ”. ”.
• Câu hỏi Câu hỏi “tại sao “tại sao ”: trong tư vấn, câu hỏi “Tại ”: trong tư vấn, câu hỏi “Tại sao” thường đặt người ta vào thế tự vệ và tạo ra sao” thường đặt người ta vào thế tự vệ và tạo ra
sự không thoải mái sự không thoải mái
• Các câu hỏi và sự kiểm soát. Các câu hỏi và sự kiểm soát.
Luyện tập
Luyện tập : đặt câu hỏi khéo léo : đặt câu hỏi khéo léo
• Chia nhóm 3 ngChia nhóm 3 ngưười: một cán bộ TVTLHĐ, một thân ời: một cán bộ TVTLHĐ, một thân chủ, một ng
chủ, một ngưười quan sát. Làm 3 lời quan sát. Làm 3 lượt ượt để đổi vai lẫn để đổi vai lẫn nhau. Mỗi l
nhau. Mỗi lưượt 10 phút. Sau 3 lợt 10 phút. Sau 3 lưượt, dành 15 phút để ợt, dành 15 phút để chia sẻ, trao đổi.
chia sẻ, trao đổi.
• Thân chủ: Chọn 1 vấn đề cá nhân có thật, mức độ Thân chủ: Chọn 1 vấn đề cá nhân có thật, mức độ vừa phải để trao đổi. Trung thực nhất để cán bộ vừa phải để trao đổi. Trung thực nhất để cán bộ
TVTLHĐ có thể đáp ứng theo cách chân thực.
TVTLHĐ có thể đáp ứng theo cách chân thực.
• Cán bộ TVTLĐH: Thực hành lắng nghe phản chiếu Cán bộ TVTLĐH: Thực hành lắng nghe phản chiếu nhnhưưng đặt câu hỏi. Nghĩ về mục đích câu hỏi và chú ý ng đặt câu hỏi. Nghĩ về mục đích câu hỏi và chú ý
đến hệ quả của đặt câu hỏi (đến TC, độ tham dự v.v) đến hệ quả của đặt câu hỏi (đến TC, độ tham dự v.v)
• NgNgưười quan sát: Quan sát đóng vai và ghi lại kĩ năng ời quan sát: Quan sát đóng vai và ghi lại kĩ năng lắn
lắng g nghe và thời điểm cụ thể nào đó khi cán bộ nghe và thời điểm cụ thể nào đó khi cán bộ TVTLHĐ có thế đáp ứng hiệu quả.
TVTLHĐ có thế đáp ứng hiệu quả.