CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG VỀ TIÊU CHUẨN LỰA CHỌN BẠN ĐỜI CỦA THANH NIÊN NÔNG THÔN XÃ HỒNG PHONG, HUYỆN CHƯƠNG MỸ, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
2.3 Sự khác biệt và biến đổi đối với việc xác định các tiêu chuẩn lựa chọn bạn đời của thanh niên nông thôn hiện nay
2.3.2 Sự biến đổi trong việc xác định các tiêu chuẩn lựa chọn người bạn đời của thanh niên nông thôn hiện nay so với trước kia
Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của xã hội kéo theo đó là thanh niên hiện nay đã có những thay đổi trong nhận thức, tư duy cũng như những thay đổi trong việc xác định các tiêu chuẩn lựa chọn bạn đời.
ĐVT: %
Biểu đồ 2.7: Sự biến đổi trong việc xác định các tiêu chuẩn lựa chọn bạn đời của thanh niên nông thôn hiện nay
Khi được hỏi về nhận định của anh chị đối với việc xác định các tiêu chuẩn lựa chọn bạn đời của thanh niên nông thôn hiện nay so với trước kia như thế nào, thì kết quả cho thấy hầu hết số thanh niên được hỏi đều nhận định rằng, các tiêu chuẩn lựa chọn bạn đời của thanh niên nông thôn hiện nay có thay đổi nhiều so với trước kia. Cụ thể, khi hỏi 160 thanh niên ở 2 nhóm tuổi chưa kết hôn và đã kết hôn thì có đến 99,38% số người được hỏi cho rằng tiêu chuẩn lựa chọn bạn đời của thanh niên nông thôn hiện nay so với trước kia có thay đổi rất nhiều. Nếu như trước đây cha mẹ luôn giữ vai trò chủ chốt và quyết định hôn nhân cho con cái, các tiêu chuẩn lựa chọn bạn đời phải dựa trên các cơ sở về sự môn đăng hộ đối được quan tâm hàng đầu, uy tín gia đình là hai yếu tố cơ bản để so sánh hai gia đình. Gia đình nhà trai phải có vị trí cao hơn hoặc chí ít là bằng nhà gái nhưng không thể thấp hơn. Trong các tiêu chuẩn cá nhân, đạo đức tư cách luôn được coi trọng hàng đầu. Tiêu chuẩn chung cho 2 giới là khỏe mạnh, biết làm ăn và chịu khó, chăm chỉ. Trong các tiêu chuẩn cá nhân thì phụ nữ nhóm này cũng cần đáp ứng nhu cầu tỉ mỉ hơn so với nam giới. Khi được hỏi nhận định của anh (chị) về tiêu chuẩn lựa chọn bạn đời của thanh niên nông thôn hiện nay so với trước kia “Ngày nay, thanh niên khác nhiều so với trước kia chúng tôi, ngày chúng tôi thì hầu như cũng không có tiêu chuẩn gì cả mà cũng không được tự do tìm hiểu như thanh niên bây giờ, bây giờ thanh niên thoải mái hơn nhiều, ngày chúng tôi hầu như là cha mẹ tìm cho, thấy hiền lành, gần nhà thì lấy thôi” (PVS, nam, 49 tuổi).
Cho đến thời kỳ 1954 – 1986, các tiêu chuẩn hầu như đã có sự thay đổi, đó là, mặc dù gia đình không còn đóng vai trò chủ đạo trong qúa trình lựa chọn và quyết định như trước nhưng xu hướng tự lựa chọn đã nổi trội lên, các tiêu chuẩn về gia đình vẫn được đặt ra. Thành phần gia đình trước đây và hiện tại mới là yếu tố quan trọng, được nhiều người chú ý, nhất là những người có trình độ học vấn cao và làm trong khu vực nhà nước. “Nếu thời bọn chị mà
lấy được chồng hay vợ làm trong khu vực nhà nước là vinh dự lắm, bố mẹ, họ hàng cũng mát mày mát mặt, hoặc có được danh hiệu đảng viên, đoàn viên là nhiều người đánh giá cao”(PVS, nữ, 42 tuổi). Và đến nay, dưới tác động của lối sống phương Tây và nhiểu phong trào cải cách dân chủ, nhiều nam nữ thanh niên có quyền quyết định của cá nhân trong hôn nhân, vai trò của tình yêu, và quyền bình đẳng nam – nữ trong hôn nhân. Nếu như trong truyền thống, quyền quyết định hôn nhân diễn ra theo chiều dọc: Cha mẹ quyết định, con cái nghe lời, thì ngày nay nó diễn ra theo cả chiều dọc và chiều ngang:
con cái từ chỗ hoàn toàn không có quyền tự quyết định hôn nhân của mình đã trở thành chủ thể chính trong việc quyết định hôn nhân, cha mẹ từ chỗ là người hoàn toàn quyết định hôn nhân của con cái đã mất đi quyền lực tuyệt đối trong việc quyết định hôn nhân của con cái.“Tiêu chuẩn của thanh niên hiện nay khác nhiều so với ngày trước, ngày nay bọn mình được tự do tìm hiểu, lựa chọn cho mình người bạn đời phù hợp, ngoài ra thanh niên bây giờ cũng ít quan tâm đến khoảng cách địa lý, mình cứ thấy hợp thì tiến tới hôn nhân” (PVS, nữ, 27 tuổi).
Như vậy, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của xã hội và dưới sự tác động của các phương tiện truyền thông đại chúng, chúng ta có thể thấy rằng thanh niên nông thôn hiện nay có rất nhiều những thay đổi trong nhận thức, lối sống và đặc biệt là trong việc đưa các tiêu chuẩn lựa chọn bạn đời. Ngày nay, thanh niên được làm chủ đối với cuộc sống cũng như lựa chọn người bạn đời cho mình, họ không còn bị bó hẹp trong làng xã, trong gia đình cũng như trong những tư tưởng, lối suy nghĩ của cha mẹ, người thân. Mặc dù cha mẹ, người thân vẫn đóng vai trò quan trọng song chỉ mang tính chất định hướng cho thanh niên khi lựa chọn bạn đời.