Thực trạng hoạt động thị trường mở tại Hoa Kỳ
Hàng hóa giao dịch và khối lượng giao dịch
OMO được chia thành hai loại: vĩnh viễn và tạm thời OMO vĩnh viễn liên quan đến việc mua hoặc bán chứng khoán cho Tài khoản thị trường mở hệ thống (SOMA) của Cục Dự trữ Liên bang, nhằm điều chỉnh các yếu tố dài hạn ảnh hưởng đến bảng cân đối kế toán của họ, chủ yếu là sự tăng trưởng của tiền tệ trong lưu thông Trong và sau cuộc khủng hoảng tài chính, OMO vĩnh viễn đã được sử dụng để điều chỉnh nắm giữ chứng khoán của Cục Dự trữ Liên bang.
13 https://www.newyorkfed.org/markets/pomo_landing.html
Các biện pháp nhằm giảm lãi suất dài hạn đang được thực hiện để cải thiện điều kiện tài chính Hiện nay, các hoạt động quản lý tiền tệ vĩnh viễn (OMO) được sử dụng để thực hiện các chính sách của Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC), bao gồm việc tái đầu tư các khoản thanh toán gốc từ nợ đại lý và chứng khoán thế chấp (MBS), cũng như chuyển đổi sang đáo hạn chứng khoán Kho bạc trong các cuộc đấu giá.
Chứng khoán Kho bạc Mỹ đã được sử dụng trong lịch sử để quản lý cung cấp dự trữ trong hệ thống ngân hàng Việc mua chứng khoán Kho bạc cho SOMA nhằm bù đắp các yếu tố làm giảm số dư vĩnh viễn trong ngân hàng, bao gồm cả đồng đô la Hoa Kỳ đang lưu hành Những hành động này giúp duy trì điều kiện thị trường dự trữ ngân hàng phù hợp với tỷ lệ mục tiêu của quỹ liên bang do Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) thiết lập Gần đây, FOMC đã chỉ đạo thay đổi quy mô hoặc thành phần danh mục Kho bạc của SOMA để tác động đến lãi suất dài hạn và hỗ trợ điều kiện tài chính tổng thể Dưới đây là bảng số liệu về khối lượng giao dịch của chứng khoán Kho bạc Mỹ trong quý 4/2017.
Bảng 3-1 khối lượng giao dịch trái phiếu kho bạc trên thị trường mở tại Hoa Kỳ 14
14 https://www.newyorkfed.org/markets/OMO_transaction_data.html#ambs
Từ tháng 10/2017, FOMC đã chỉ đạo giảm dần tái đầu tư vào các khoản nợ gốc và chứng khoán đảm bảo bằng thế chấp (MBS) mà Cục Dự trữ Liên bang nắm giữ Quá trình này được thực hiện một cách thận trọng và từ từ, nhằm đảm bảo sự kiểm soát chặt chẽ để đánh giá sự lành mạnh và khả năng sẵn sàng của toàn bộ hệ thống tài chính.
Monthly Caps on SOMA Securities Reductions
Source:Federal Open Market Commitee
Billions of U.S Dollars per Month
Bảng 3-2 So sánh khối lượng giao dịch trái phiếu kho bạc và chứng khóa đảm bảo bằng tài sản thế chấp tại Hoa Kỳ 15
Bảng 3-3 khối lượng giao dịch chứng khoán đảm bảo bằng thế chấp từ ngày 2/10/2017-
15 Page 6 https://www.newyorkfed.org/medialibrary/media/markets/omo/omo2018-pdf.pdf
16 https://www.newyorkfed.org/markets/OMO_transaction_data.html#ambs
OMO tạm thời là công cụ được sử dụng để đáp ứng nhu cầu dự trữ tạm thời, bao gồm thỏa thuận mua lại (repos) và thỏa thuận mua lại ngược (reverse repos) Trong thỏa thuận mua lại, bàn giao dịch mua chứng khoán và sau đó bán lại chúng trong tương lai, tương tự như khoản vay thế chấp của Cục Dự trữ Liên bang, với chênh lệch giữa giá mua và giá bán phản ánh lãi suất cho vay Ngược lại, trong repo ngược, bàn giao dịch bán chứng khoán theo thỏa thuận và sẽ mua lại trong tương lai Hiện nay, repos đảo ngược qua đêm được sử dụng như một công cụ để duy trì tỷ lệ quỹ liên bang trong phạm vi mục tiêu do FOMC thiết lập.
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ được Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) ủy quyền thực hiện các hoạt động thỏa thuận mua lại và thỏa thuận mua lại ngược cho Tài khoản Thị trường mở hệ thống (SOMA) nhằm thực hiện chỉ thị mới nhất của FOMC Bàn giao dịch thị trường mở của Fed New York (the Desk) tiến hành các giao dịch này trong thị trường mua lại của bên thứ ba Thỏa thuận mua lại (repos) chỉ được thực hiện với các đại lý chính, trong khi thỏa thuận mua lại ngược (repos ngược) được thực hiện với cả đại lý chính và các đối tác khác như ngân hàng, doanh nghiệp được chính phủ tài trợ và quỹ thị trường tiền tệ Trước cuộc khủng hoảng tài chính, các hoạt động repo và repo ngược đã được sử dụng để điều chỉnh cung cấp số dư dự trữ và duy trì tỷ lệ quỹ liên bang quanh mức mục tiêu do FOMC đặt ra, thường xuyên diễn ra hàng ngày để tinh chỉnh cung cấp dự trữ trong hệ thống.
17 https://www.newyorkfed.org/markets/domestic-market-operations/monetary-policy-implementation/repo-reverse-repo- agreements
Trong giao dịch repo, bàn giao dịch mua chứng khoán Kho bạc hoặc nợ từ đại lý với thỏa thuận bán lại vào ngày sau Giao dịch này tương tự như một khoản vay có tài sản đảm bảo, nhằm bảo vệ chống lại rủi ro thị trường và tín dụng Qua đó, giao dịch repo tạm thời tăng cường số lượng dự trữ trong hệ thống ngân hàng.
Giao dịch repo ngược là quá trình trong đó bên bán chuyển nhượng chứng khoán cho đối tác với thỏa thuận mua lại vào một ngày sau đó với giá cao hơn Hình thức giao dịch này tạm thời làm giảm số dư dự trữ trong hệ thống ngân hàng.
Hoạt động repo ngược qua đêm (ON RRP) là một công cụ quan trọng mà bàn giao dịch thực hiện hàng ngày nhằm duy trì tỷ lệ quỹ liên bang trong phạm vi mục tiêu của FOMC Công cụ này bổ sung cho lãi suất dự trữ vượt mức (IOER) để kiểm soát lãi suất ngắn hạn cho các tổ chức nhận tiền gửi Bằng cách thiết lập một mức sàn cho lãi suất ngắn hạn bán sỉ, các hoạt động RRP giúp ngăn chặn các tổ chức tài chính không muốn cho vay dưới mức này Hoạt động RRP được thực hiện theo tỷ lệ chào bán công khai, với tài sản thế chấp là chứng khoán Kho bạc, mở rộng cho nhiều công ty tài chính, bao gồm cả những công ty không đủ điều kiện để hưởng lãi trên số dư tại Cục Dự trữ Liên bang.
Reverse Repo Data from 2/10/2017 to 4/10/2017
Bảng 3-4: : khối lượng giao dịch Reverse Repo từ ngày 2/10/2017 đến ngày 4/10/2017 18
18 https://www.newyorkfed.org/markets/OMO_transaction_data.html#ambs
Tần suất giao dịch
Với sự phổ biến và hiệu quả của nghiệp vụ thị trường mở, FOMC thực hiện các giao dịch hàng ngày với khối lượng lớn Việc mua bán chứng khoán thường xuyên giúp Fed điều chỉnh lượng tiền lưu thông trong nền kinh tế, phù hợp với mục tiêu chính sách tiền tệ mà họ đề ra.
Hình thức giao dịch
Giao dịch trên thị trường mở được thực hiện thông qua hoạt động đấu giá, bắt đầu từ Bàn giao dịch chứng khoán (the Desk) thông qua hệ thống đấu giá điện tử FedTrade Hệ thống này mời gọi các đại lý nộp hồ sơ dự thầu hoặc chào hàng phù hợp, với hai phương thức giao dịch chính là mua kỳ hạn và mua hẳn.
Ủy ban Thị trường Mở đã ủy quyền cho Ngân hàng Dự trữ Liên Bang thực hiện các giao dịch thị trường mở cho Tài khoản Thị trường mở hệ thống (SOMA) và thực hiện các chỉ thị cần thiết từ Ủy ban.
Mua và bán ngoại tệ, hay còn gọi là chuyển tiền bằng điện tín, diễn ra trên thị trường mở cả trong và ngoài nước, bao gồm Kho bạc Hoa Kỳ và các cơ quan tiền tệ nước ngoài Các giao dịch này bao gồm việc ủy quyền mua và bán thông qua giao dịch giao ngay, giao dịch kỳ hạn và giao dịch hoán đổi ngoại hối Giao dịch hoán đổi ngoại hối có thể là giao dịch với Kho bạc Hoa Kỳ, các ngân hàng trung ương khác theo hiệp hội tiền tệ, thỏa thuận thanh khoản đô la, và các thực thể khác trên thị trường mở.
- Phải giữ số dư trên tài khoản và có các hợp đồng kỳ hạn chưa thanh toán để nhận hoặc gửi ngoại tệ.
Tất cả các giao dịch bằng ngoại tệ được thực hiện theo ở trên trừ khi được Ủy ban cho phép thì sẽ được thực hiện theo như sau:
Các bên liên quan cần tuân thủ các nghĩa vụ đã được quy định trong các thỏa thuận theo Điều IV của Thỏa thuận Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF).
- Phải phù hợp với Kho bạc Hoa Kỳ về các khoản hợp tác và tham vấn 1 cách chặt chẽ, liên tục.
- Trong tham vấn, phải phù hợp với các cơ quan tiền tệ nước ngoài, ngân hàng trung ương nước ngoài và các tổ chức tiền tệ quốc tế.
- Phải tuân theo giá hiện hành của thị trường 19
19 Appendix 4: Authorization for Foreign Currency Operations in https://www.newyorkfed.org/medialibrary/media/markets/omo/omo2018-pdf.pdf
Liên hệ thực tiễn hoạt động thị trường mở ở Hoa Kỳ và Việt Nam
1 Nghiệp vụ thị trường mở ở Việt Nam
Nghiệp vụ thị trường mở là hoạt động mua bán giấy tờ có giá của Ngân hàng Trung ương nhằm thực hiện chính sách tiền tệ Sự chuyển hướng sang sử dụng các công cụ kiểm soát tiền tệ gián tiếp là xu hướng tất yếu trong quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường Kinh nghiệm từ Mỹ cho thấy, thị trường mở ngày càng trở thành công cụ kiểm soát tiền tệ chủ đạo, giúp Ngân hàng Trung ương có quyền chủ động và khả năng can thiệp linh hoạt vào số tiền dự trữ, cơ số tiền tệ và cung ứng tiền, đồng thời tác động đến lãi suất tùy theo phương thức tiếp cận mà Ngân hàng Trung ương lựa chọn.
• Chủ động: nhằm vào một khối lượng nhất định tiền dự trữ và cho phép lãi suất dao động tự do.
• Thụ động: nhằm vào một lãi suất cụ thể và cho phép khối lượng tiền dự trữ dao động.
Việt Nam hiện đang sở hữu một nền kinh tế chính trị ổn định, với sự phát triển của thị trường chứng khoán sơ cấp và thứ cấp Mặc dù giao dịch các công cụ nợ ngắn hạn chưa nhiều, nhưng chúng diễn ra liên tục và có sự tham gia của Chính phủ, các định chế tài chính và doanh nghiệp Lạm phát được kiểm soát trong mức chấp nhận, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện các nghiệp vụ tài chính.
2 Nghiệp vụ thị trường mở ở Hoa Kỳ
Hoa Kỳ, với nền kinh tế phát triển cao, sở hữu một hệ thống công cụ thị trường mở đa dạng và hiện đại Sự phát triển vượt bậc của nền kinh tế đã làm cho nghiệp vụ thị trường mở trở nên quan trọng và sôi động hơn bao giờ hết Mỗi phiên giao dịch đều thu hút lượng chứng khoán lớn, với sự tham gia đông đảo và kinh nghiệm của các thành viên Hệ thống thông tin liên lạc và phương tiện trao đổi cũng ngày càng nhanh chóng và tiện lợi.
Nghiệp vụ thị trường mở tại Mỹ diễn ra như một hoạt động buôn bán bình thường, với sự tham gia đông đảo của các thành viên Trong khi đó, đối với các quốc gia mới phát triển như Việt Nam và một số nước Đông Nam Á, thị trường mở được xem là một thị trường mới nổi Do đó, Việt Nam cần tiếp thu có chọn lọc những kinh nghiệm từ nghiệp vụ thị trường mở của Hoa Kỳ, nhằm có cái nhìn đúng đắn và thực hiện hiệu quả chiến lược phát triển nghiệp vụ này trong nước.
Bảng 4.5 So sánh nghiệp vụ thị trường mở tại Hoa Kỳ và Việt nam
Nghiệp vụ TTM tại Hoa Kỳ
Lịch Ra đời sớm, có điều kiện kinh tế sử ra cao, điều này làm cho các công đời cụ thị trường mở đa dạng và hiện đại hơn
Hàng hóa trên thị trường cần được đa dạng hóa, bao gồm các sản phẩm như chương trình gia hạn đáo hạn, giao thỏa thuận mua lại một kỳ hạn và dịch vụ cho vay chứng khoán Việc bổ sung và phát triển các loại hàng hóa mới phù hợp với thị hiếu của thị trường sẽ giúp tối đa hóa lợi nhuận đạt được.
Tần Các phiên giao dịch có lượng suất chứng khoán rất lớn và xảy ra giao thường xuyên dịch
Hình Giao dịch trên thị trường thứ cấp thức phát triển, các thành viên tham
Việt Nam, với sự phát triển sớm trong lĩnh vực kinh tế, đang chứng kiến sự gia tăng nhanh chóng trong nghiệp vụ thị trường mở Điều này không chỉ giúp tiếp cận xã hội một cách hiệu quả mà còn hứa hẹn mang lại những kết quả tích cực trong tương lai.
Hạn Quá trình diễn ra nhanh chóng và chế hầu như không tìm thấy được điểm bất lợi, bởi lẽ nền kinh tế
Mỹ có thể đáp ứng được nhịp độ phát triển của thị trường
Nghiệp vụ thị trường mở là công cụ quan trọng mà Ngân hàng Trung ương (NHTW) sử dụng để thực thi chính sách tiền tệ, đặc biệt tại các nước đang phát triển như Việt Nam Khi hoạt động, thị trường mở góp phần điều hành chính sách tiền tệ hiệu quả, giúp ổn định nền kinh tế trong giai đoạn hiện nay.
