Cơ sở lí luận về phát triển kỹ năng mềm đáp ứng nhu cầu nghề nghiệp cho sinh viên
Một số khái niệm
Kỹ năng là một vấn đề được bàn luận nhiều từ các chuyên gia, tác giả Chúng ta có thể thấy một số khái niệm sau:
Theo Wikipedia, kỹ năng được định nghĩa là khả năng của con người trong việc áp dụng kiến thức để thực hiện các nhiệm vụ nghề nghiệp có tính chất kỹ thuật, cũng như trong việc giải quyết vấn đề, tổ chức, quản lý và giao tiếp.
Theo Vũ Dũng, kỹ năng được định nghĩa là khả năng áp dụng hiệu quả kiến thức về phương thức hành động mà cá nhân đã tiếp thu để hoàn thành các nhiệm vụ tương ứng.
Thái Duy Tuyên định nghĩa kỹ năng là việc áp dụng kiến thức vào thực tiễn, trong khi Đặng Thành Hưng cho rằng kỹ năng là hành động tự giác dựa trên tri thức về công việc, khả năng vận động và các yếu tố sinh học- tâm lý của cá nhân, như nhu cầu, tình cảm và ý chí, nhằm đạt được kết quả theo mục tiêu đã đề ra hoặc đạt tiêu chuẩn thành công nhất định.
Nhà tâm lý học Liên Xô L.Đ Lêvitov định nghĩa kỹ năng là khả năng thực hiện một hành động hoặc hoạt động phức tạp một cách hiệu quả Điều này đạt được thông qua việc lựa chọn và áp dụng những phương pháp phù hợp, dựa trên các điều kiện cụ thể.
Kỹ năng được định nghĩa là khả năng thực hiện một nhiệm vụ thông qua việc áp dụng tri thức và kinh nghiệm sẵn có, nhằm hành động phù hợp với các điều kiện cụ thể Nó không chỉ liên quan đến khía cạnh kỹ thuật của hành động mà còn phản ánh bản chất con người.
1.1.2 Khái niệm kỹ năng mềm
Kỹ năng mềm là gì và tại sao chúng lại quan trọng? Đây là những câu hỏi mà nhiều người, đặc biệt là sinh viên trong thời đại 4.0, thường đặt ra khi định hướng nghề nghiệp và phát triển bản thân Việc hiểu rõ về kỹ năng mềm sẽ giúp sinh viên nâng cao cơ hội việc làm và phát triển sự nghiệp bền vững.
Kỹ năng mềm là một khái niệm đa dạng, với nhiều định nghĩa và quan điểm khác nhau tùy thuộc vào cách nhìn nhận của từng người, từ đó tạo ra những cách tiếp cận riêng biệt.
Theo Wikipedia, kỹ năng mềm được định nghĩa là những kỹ năng quan trọng liên quan đến trí tuệ cảm xúc, bao gồm kỹ năng sống, giao tiếp, lãnh đạo, làm việc nhóm và quản lý thời gian Những kỹ năng này đóng vai trò thiết yếu trong cuộc sống con người, giúp cải thiện mối quan hệ và tăng cường hiệu quả công việc.
Theo D.M Kaplan, kỹ năng mềm là những năng lực không chỉ dựa vào chuyên môn mà còn phản ánh trí tuệ cảm xúc của con người trong môi trường làm việc Những kỹ năng này thể hiện khả năng tinh thần của cá nhân, bao gồm các đặc điểm như sự thân thiện, lòng vị tha và khả năng chấp nhận người khác.
Theo E.A Leutenberg và J.J Liptak, kỹ năng mềm không liên quan trực tiếp đến kiến thức chuyên môn mà phản ánh cá tính và phong cách làm việc của mỗi cá nhân Những kỹ năng này đóng vai trò quan trọng trong mối quan hệ với đồng nghiệp và trong môi trường làm việc.
Theo tác giả Forland, Jeremy, kỹ năng mềm là thuật ngữ xã hội chỉ những kỹ năng liên quan đến giao tiếp, khả năng hòa nhập và hành vi ứng xử hiệu quả giữa con người Điều này có nghĩa là kỹ năng mềm giúp con người tương tác và chung sống với cá nhân, nhóm, tổ chức và cộng đồng một cách hiệu quả.
Kỹ năng mềm và kỹ năng cứng có sự khác biệt rõ rệt; trong khi kỹ năng cứng liên quan đến kiến thức và trình độ chuyên môn, kỹ năng mềm phụ thuộc vào khả năng tiếp thu của từng cá nhân Theo đánh giá, kỹ năng cứng chỉ đóng góp 25% vào sự thành công, trong khi 75% còn lại phụ thuộc vào kỹ năng mềm.
Kỹ năng mềm và kỹ năng cứng có mối quan hệ chặt chẽ với nhau Để áp dụng hiệu quả kỹ năng mềm trong thực tế, cần phải có kiến thức vững vàng Ngược lại, nếu chỉ sở hữu kỹ năng mềm mà thiếu kỹ năng cứng, hoặc có đầy đủ kiến thức chuyên môn nhưng không có kỹ năng mềm, công việc sẽ gặp nhiều khó khăn.
Kỹ năng mềm có thể được rèn luyện linh hoạt ở bất kỳ đâu và vào bất kỳ thời điểm nào, không bị giới hạn bởi quy tắc hay tiêu chuẩn nào Điều này cho phép mỗi cá nhân tự do lựa chọn phương pháp rèn luyện phù hợp với bản thân.
Kỹ năng mềm đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống, thể hiện khả năng thích ứng và góp phần vào thành công cá nhân Chúng không chỉ đơn thuần là kiến thức học được từ sách vở, mà còn liên quan đến tính cách và cách mà con người tương tác với môi trường xung quanh.
1.1.3 Đặc điểm và phân loại kỹ năng mềm
Theo trang “ Trung tâm tư vấn và đào tạo ý tưởng Việt” đã viết:
Các yếu tố tác động đến việc hình thành và phát triển kỹ năng mềm của
Cảnh quan trường học, hệ thống lớp học, phòng thí nghiệm và sân bãi đều ảnh hưởng đáng kể đến việc phát triển kỹ năng mềm của sinh viên Tuy nhiên, yếu tố quan trọng hơn chính là phương pháp rèn luyện và sự tương tác, giao tiếp giữa giáo viên và học sinh.
Gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và định hướng các kỹ năng cần thiết cho trẻ em ngay từ khi còn nhỏ Đây là môi trường đầu tiên giúp trẻ tiếp cận và phát triển những kỹ năng sống cơ bản.
- Xã hội: việc giao lưu, học hỏi với xã hội, giao tiếp giữa người với người, tương tác với nhau cũng là một sự rèn luyện hữu ích.
1.3.2 Nhận thức của sinh viên
Nhận thức đúng đắn về kỹ năng mềm là cơ sở cho việc hình thành và phat strieenr kỹ năng mềm.
Nhiều sinh viên hiện nay vẫn chưa nhận thức rõ về tầm quan trọng của kỹ năng mềm trong học tập và công việc, dẫn đến việc họ nhầm lẫn về giá trị đầu ra sau khi tốt nghiệp Họ thường chỉ tập trung vào việc đạt điểm số cao mà bỏ qua các hoạt động tập thể giúp rèn luyện kỹ năng Chính sự nhận thức sai lầm này đã khiến nhiều sinh viên mất đi cơ hội việc làm, mặc dù có nhiều bằng cấp trong tay.
Nhiều người cho rằng việc làm những điều không mang lại lợi ích là lãng phí thời gian, đặc biệt là sinh viên, họ thường chỉ chú trọng vào việc học để lấy bằng cấp Tuy nhiên, nếu không nhận thức đúng đắn, sinh viên có thể bỏ qua cơ hội phát triển kỹ năng mềm quan trọng trong suốt quá trình học tập tại đại học.
Nhận thức rõ tầm quan trọng của kỹ năng mềm giúp sinh viên dễ dàng hơn trong việc học tập và rèn luyện Khi chủ động tìm kiếm các phương pháp phát triển kỹ năng mềm phù hợp, sinh viên sẽ mở ra nhiều cơ hội và cải thiện chất lượng cuộc sống của mình.
Ý thức rèn luyện kỹ năng mềm của sinh viên là yếu tố quan trọng nhất trong quá trình phát triển bản thân, trong khi các yếu tố bên ngoài chỉ đóng vai trò như chất xúc tác Việc nâng cao nhận thức về rèn luyện và phát triển kỹ năng mềm ngay từ khi còn học tại trường sẽ giúp sinh viên trang bị hành trang vững chắc cho tương lai trong cuộc sống và công việc.
Thực trạng về phát triển kỹ năng mềm đáp ứng nhu cầu nghề nghiệp cho sinh viên Khoa Kế toán – Tài chính Trường Đại học Kinh tế - Đại học Huế
Tổng quan về Đại học kinh tế - Đại học Huế
2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển
Trường Đại học Kinh tế, thuộc Đại học Huế, là một trong 8 trường đại học thành viên của Đại học Huế, được thành lập theo Quyết định số 126/QĐ-TTg vào ngày 27/9/2002 Trường có nguồn gốc từ Khoa Kinh tế nông nghiệp của Đại học Nông nghiệp II Hà Bắc, hoạt động từ năm 1969, và đã trải qua nhiều giai đoạn chuyển đổi lịch sử.
Trong 50 năm xây dựng và phát triển, Trường Đại học Kinh tế không ngừng nâng cao chất lượng về đào tạo, nghiên cứu khoa học và các dịch vụ khác nhằm hướng tới mục tiêu trở thành trở thành một cơ sở đào tạo đa ngành, một trung tâm nghiên cứu và chuyển giao khoa học công nghệ về lĩnh vực kinh tế và quản lý đạt chuẩn quốc gia; một số ngành đào tạo trọng điểm đạt chuẩn quốc tế đáp ứng nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng, trình độ cao phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của khu vực và cả nước, Trường Đại học Kinh tế luôn coi trọng vấn đề nâng cao chất lượng toàn diện trên tất cả các mặt hoạt động Vị thế và uy tín của Nhà trường đang được nâng cao.
Các hoạt động của trường, đặc biệt trong lĩnh vực đào tạo và nghiên cứu khoa học, đã đạt được những thành tựu quan trọng, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển sâu rộng trong tương lai.
Trường Đại học Kinh tế đang nỗ lực đa dạng hóa hình thức đào tạo và mở rộng liên kết với các địa phương trên cả nước để đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực quản lý kinh tế và quản trị kinh doanh, đặc biệt tại khu vực miền Trung và Tây Nguyên Hiện tại, trường đã được Bộ Giáo dục cho phép đào tạo 24 ngành/chuyên ngành đại học, bao gồm 3 chương trình liên kết quốc tế, cùng với 5 chuyên ngành thạc sĩ và 3 chuyên ngành tiến sĩ ở bậc sau đại học Để nâng cao chất lượng đào tạo, trường chú trọng cải thiện đội ngũ giảng viên, cơ sở vật chất, quản lý, và cải tiến nội dung, chương trình, phương pháp giảng dạy.
2.1.3 Sứ mạnh, tầm nhìn và giá trị cốt lõi
Trường Đại học Kinh tế, Đại học Huế có sứ mệnh đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và thực hiện nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ Nhà trường cung cấp dịch vụ trong lĩnh vực kinh tế và quản lý nhằm phục vụ sự phát triển kinh tế - xã hội của khu vực miền Trung, Tây Nguyên và toàn quốc.
Đến năm 2030, Trường Đại học Kinh tế, Đại học Huế phấn đấu trở thành một cơ sở đào tạo và nghiên cứu khoa học hàng đầu trong lĩnh vực kinh tế và quản lý, với chất lượng và uy tín cao, nhằm nằm trong top 10 cơ sở đào tạo kinh tế và quản lý tốt nhất tại Việt Nam.
Hệ thống giá trị cốt lõi
Trách nhiệm - Sáng tạo - Chất lượng – Hội nhập – Phát triển
Thực trạng phát triển kỹ năng mềm của sinh viên Khoa kế toán – Tài chính trường Đại học Kinh tế - Đại học Huế
2.2.1 Mức độ nhận thức của sinh viên về kỹ năng mềm
Để đánh giá thực trạng phát triển kỹ năng mềm của sinh viên khoa Kế toán – Tài chính, tôi đã tiến hành một cuộc khảo sát thông qua phiếu điều tra, nhằm thu thập thông tin chính xác và cụ thể về hiểu biết của sinh viên trong lĩnh vực này.
Trong tổng số 100 phiếu điều tra, số phiếu được phân bổ cho các sinh viên qua các năm học như sau: năm thứ nhất có 19 phiếu, chiếm 19%; năm thứ hai có 21 phiếu, chiếm 21%; năm thứ ba có 32 phiếu, chiếm 32%; và năm thứ tư có 28 phiếu, chiếm 28%.
Biểu đồ 1 Thể hiện tỷ lệ sinh viên các khóa
Khi được hỏi về kỹ năng cần cải thiện để đáp ứng nhu cầu của nhà tuyển dụng, 71% sinh viên chọn cải thiện kỹ năng mềm, cho thấy nhận thức quan trọng của họ về vấn đề này Quá trình học tập tại trường Đại học Kinh tế Huế đã giúp sinh viên định hình tư duy về kỹ năng mềm thông qua giảng dạy và các hoạt động đoàn, hội Việc tham gia thảo luận nhóm và thuyết trình cũng nâng cao hiểu biết của sinh viên về tầm quan trọng của kỹ năng mềm Do đó, sinh viên khoa Kế toán – Tài chính đã nhận thức rõ về sự cần thiết của kỹ năng mềm trong sự nghiệp tương lai.
Biểu đồ 2 Thể hiện tỷ lệ các kỹ năng sinh viên cần cải thiện
Theo khảo sát, 93% sinh viên nhận thức được tầm quan trọng của kỹ năng mềm, điều này cho thấy sự quan tâm đáng kể đến lĩnh vực này Việc tham gia thuyết trình nhóm và các hoạt động học tập khác giúp sinh viên rèn luyện kỹ năng mềm cần thiết Tuy nhiên, áp lực từ thi cử và khối lượng công việc lớn đặt ra thách thức cho sinh viên Để đạt hiệu quả trong học tập, sinh viên cần trang bị kỹ năng quản lý thời gian một cách khoa học và hợp lý.
* Nhận thức về tầm quan trọng của kỹ năng mềm trong việc đáp ứng nhu cầu nghề nghiệp:
Trong những năm tháng học tập, sinh viên 4.0 ngày càng nhận thức rõ ràng về việc phát triển bản thân, không chỉ qua kiến thức sách vở mà còn qua trải nghiệm thực tế Kinh nghiệm từ anh chị đi trước đã góp phần nâng cao ý thức này, giúp sinh viên nhận ra tầm quan trọng của kỹ năng mềm trong quá trình học tập và làm việc Biểu đồ minh họa cho thấy sự gia tăng ý thức của sinh viên về việc trau dồi những kỹ năng này.
Biểu đồ 3 cho thấy tỷ lệ lựa chọn tầm quan trọng của kỹ năng mềm trong mắt sinh viên kinh tế Các sinh viên đã nhận thức đúng đắn về vai trò của kỹ năng mềm trong tương lai, với 60% cho rằng nhà tuyển dụng rất quan tâm đến kỹ năng này Điều này chứng tỏ sinh viên của chúng ta đã tìm hiểu nhu cầu của các nhà tuyển dụng và chú trọng đến cơ hội việc làm sau khi ra trường Qua đó, mỗi sinh viên nhận ra lợi ích của việc rèn luyện kỹ năng mềm, từ đó có thêm quyết tâm trong việc phát triển bản thân.
Biểu đồ 4 Thể hiện tại sao nhà tuyển dụng lại quan tâm kỹ năng mềm của sinh viên 2.2.2 Điểm mạnh của sinh viên về kỹ năng mềm
Qua khảo sát ta thấy:
Biểu đồ 5 cho thấy tỷ lệ các kỹ năng của sinh viên khoa Kế toán – Tài chính tại trường Đại học Kinh tế Huế, trong đó kỹ năng lắng nghe chiếm 76%, kỹ năng giao tiếp 58% và kỹ năng học tự học 42% Những kỹ năng này rất quan trọng cho quá trình học tập ở đại học, giúp sinh viên chủ động hơn trong việc rèn luyện và phát triển bản thân Ngoài ra, biểu đồ cũng cho thấy sinh viên ngành kinh tế đã trang bị được những kỹ năng mềm cần thiết cho nhu cầu cá nhân.
Trong quá trình học tập tại giảng đường đại học, sinh viên nhận ra tầm quan trọng của kỹ năng mềm, bao gồm ý chí và tinh thần lạc quan, khả năng làm việc nhóm, giao tiếp hiệu quả, cùng với việc tăng cường cơ hội việc làm và khả năng sáng tạo Mặc dù mỗi sinh viên có thể nhận thức khác nhau về lợi ích của kỹ năng mềm, nhưng thống kê cho thấy họ đều công nhận những lợi ích cơ bản này Điều này cho thấy việc phát triển kỹ năng mềm cho sinh viên trở nên dễ dàng hơn.
Biểu đồ 6 Thể hiện tỷ lệ sinh viên lựa chọn lợi ích cho kỹ năng mềm
2.2.3 Những hạn chế quá trình phát triển kỹ năng mềm của sinh viên
Sinh viên trường Đại học Kinh tế Huế bên cạnh những điểm mạnh cũng gặp phải một số hạn chế Nhiều sinh viên vẫn thờ ơ và không chú trọng đến việc rèn luyện kỹ năng mềm, do chưa nhận thức đúng vai trò quan trọng của những kỹ năng này Điều này thể hiện rõ qua các lựa chọn trong các câu hỏi khảo sát.
Nhiều sinh viên Kinh tế Huế vẫn thiếu các kỹ năng cần thiết cho công việc, với chỉ 28% có kỹ năng lập kế hoạch và tổ chức, và 19% có khả năng tư duy sáng tạo Điều này cho thấy họ chưa được trang bị đầy đủ kiến thức để đáp ứng yêu cầu thực tế khi ra trường.
Thực trạng những nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển kỹ năng mềm của
2.3.1 Môi trường giáo dục của trường
Trường Đại học Kinh tế Huế nổi bật với môi trường giáo dục chất lượng và chuẩn mực, sở hữu cơ sở vật chất hiện đại, tiện nghi và an toàn Đội ngũ giảng viên tại đây không chỉ có chuyên môn cao mà còn trẻ trung, năng động, tận tâm và giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực giảng dạy và nghiên cứu.
Trường tổ chức nhiều hoạt động ngoại khóa phong phú, tạo sân chơi năng động cho sinh viên phát triển bản thân Với yêu cầu đầu vào cao, sinh viên có kiến thức tốt và ý thức cao Họ thân thiện, hòa đồng và nhiệt tình tham gia các hoạt động, góp phần xây dựng môi trường học tập tích cực Ngoài ra, trường thường xuyên tổ chức các buổi giao lưu, giúp học sinh gắn kết và tạo tinh thần đoàn kết mạnh mẽ Đây là môi trường lý tưởng để sinh viên rèn luyện và trải nghiệm kỹ năng mềm trong học tập và cuộc sống.
2.3.2 Nhận thức của sinh viên về sự cần thiết của kỹ năng mềm
Kết quả khảo sát cho thấy sinh viên nhận thức đúng về tầm quan trọng của kỹ năng mềm, coi đây là công cụ giúp cải thiện quá trình học tập và tiếp thu kiến thức hiệu quả Kỹ năng mềm không chỉ hỗ trợ sinh viên trong học tập mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho họ tham gia các hoạt động và phong trào tại trường Việc rèn luyện và tích lũy kiến thức, kinh nghiệm cũng như kỹ năng trong thời gian học đại học là rất quan trọng, vì đó chính là hành trang giúp sinh viên tự tin bước vào môi trường làm việc sau khi ra trường.
Nhiều sinh viên cho rằng năm thứ nhất đại học là thời điểm lý tưởng để trang bị kỹ năng mềm Quan điểm này xuất phát từ việc các kỹ năng mềm cần thời gian rèn luyện và thực hành thường xuyên để đạt hiệu quả Do đó, việc bắt đầu ngay từ năm đầu tiên sẽ giúp sinh viên phát triển những kỹ năng này một cách hiệu quả hơn.
Sinh viên đưa ra nhiều lý do khác nhau về sự cần thiết của kỹ năng mềm Trong số 100 sinh viên được khảo sát, 39 người cho rằng kỹ năng mềm giúp ứng dụng cao trong công việc, 16 người cho rằng nó giúp dễ xin việc, 23 người nhận thấy lợi ích trong việc thăng tiến nhanh, và 21 sinh viên ngành kinh tế tin rằng kỹ năng mềm sẽ mang lại mức lương cao Những lựa chọn này phản ánh sự hiểu biết và mong muốn của sinh viên về tương lai, khuyến khích họ nỗ lực nâng cao kỹ năng mềm.
Biểu đồ 7 Thể hiện kỹ năng mềm giúp ích trong tương lai
Trong môi trường học tập, ngoài giờ lên lớp, sinh viên còn có cơ hội tham gia nhiều hoạt động ngoại khóa, giúp cải thiện kỹ năng mềm Tuy nhiên, không phải sinh viên nào cũng tích cực tham gia, đặc biệt là những gương mặt mới Thường thì chỉ có những sinh viên đã tham gia trước đó tiếp tục tham gia Một số lý do cho tình trạng này là do hoạt động đoàn hội thường giới hạn số lượng người tham gia, khiến sinh viên ít có cơ hội Mặc dù một số sinh viên nhận thức được lợi ích của việc rèn luyện kỹ năng qua các hoạt động này, nhưng vẫn có nhiều người cho rằng chúng là vô bổ và lãng phí thời gian.
Theo khảo sát, 29% sinh viên cho rằng lớp học hiệu quả để phát triển kỹ năng mềm cần có sự tương tác liên tục với giảng viên, giúp họ hiểu bài và nâng cao kỹ năng thuyết trình 24% sinh viên ưa thích lớp học ngoài trời, trong khi 22% muốn học với các thiết bị hỗ trợ như tranh ảnh mô hình Điều này cho thấy sinh viên thích môi trường học tập thoải mái, không gò bó, nhằm kích thích sự sáng tạo và nâng cao hiệu quả học tập Ngoài ra, 11 sinh viên vẫn chọn hình thức học với máy chiếu thông thường, cho thấy sự ưa chuộng của họ đối với phương pháp này trong việc phát triển kỹ năng mềm Từ đó, có thể thấy sinh viên ngày càng hiểu biết và nhận thức sâu sắc hơn về tầm quan trọng của kỹ năng mềm.
Theo b n, hình th c l p h c nh thếế nào là hi u qu đ phát tri n kỹỹ năng mếềm? ạ ứ ớ ọ ư ệ ả ể ể
L p h c truỹếền thốếng, ch nghe gi ng ớ ọ ỉ ả và th nh tho ng đ t câu h i ỉ ả ặ ỏ
L p h c truỹếền thốếng có kếết h p máỹ ớ ọ ợ chiếếu
L p h có các thiếết b hốỹ tr ( Tranh ớ ọ ị ợ nh, mố hình) ả
L p h c d ng sinh ho t ngoài tr i ớ ọ ạ ạ ờ
L p h c gi ng viến t ớ ọ ả ươ ng tác liến t c ụ v i sinh viến ớ
Biểu đồ 8 Thể hiện hình thức lớp học hiệu quả để phát triển kỹ năng mềm
2.3.3 Ý thức rèn luyện kỹ năng mềm của bản thân mỗi sinh viên Để phát triển được kỹ năng mềm phụ thuộc rất nhiều vào ý thức rèn luyện của mỗi bạn sinh viên.
Mặc dù nhận thức được tầm quan trọng của việc phát triển kỹ năng mềm, nhiều sinh viên vẫn thờ ơ và không chú trọng vào việc rèn luyện bản thân Thời gian dành cho việc trau dồi kỹ năng là quá ít, dẫn đến việc nhiều bạn còn nhút nhát khi đứng trước đám đông, gặp khó khăn trong việc diễn đạt ngôn ngữ và thiếu các kỹ năng sống cần thiết Hơn nữa, nhiều sinh viên chưa chủ động tìm kiếm tài liệu, sách tham khảo hay nghiên cứu chuyên môn, từ đó hạn chế khả năng áp dụng kỹ năng vào thực tiễn.
Khi được hỏi về mức độ áp dụng kỹ năng mềm, 52% sinh viên cho biết họ chỉ ở mức bình thường Mặc dù môi trường sinh viên là cơ hội để giao lưu, học hỏi và kết bạn, nhưng nhiều bạn vẫn chưa tận dụng tối đa khả năng áp dụng kỹ năng mềm trong giao tiếp, sinh hoạt và cả trong giờ học trên giảng đường.
Biểu đồ 9 Thể hiện mức độ áp dụng kỹ năng mềm của sinh viên
Nhiều lý do hạn chế sự tự tin và giao tiếp của sinh viên, nhưng nguyên nhân chính là do môi trường học phổ thông chủ yếu dựa vào phương pháp "nghe - viết" Khi lên đại học, sinh viên không thích ứng kịp với phương pháp học tập mới, dẫn đến sự thiếu tự tin và khó hòa nhập vào tập thể.
Nhiều sinh viên chủ động tìm hiểu và trang bị kiến thức học tập qua sách, báo và internet, đồng thời thường xuyên trao đổi với giảng viên về các vấn đề học tập thông qua thảo luận và thuyết trình Họ tổ chức các buổi giao lưu và thảo luận về nhiều chủ đề khác nhau, tạo cơ hội để chia sẻ suy nghĩ, quan điểm và kinh nghiệm, từ đó nâng cao hiểu biết và kết bạn Tham gia các câu lạc bộ, đoàn, hội cũng giúp sinh viên trở nên năng động và tự tin hơn.
Khi được hỏi về cách rèn luyện kỹ năng mềm, 40% sinh viên cho rằng việc học và thực hành thường xuyên với giảng viên qua các môn học là phương pháp hiệu quả nhất Bên cạnh đó, 30% sinh viên lựa chọn môi trường học tập buộc họ phải sử dụng kỹ năng mềm để phát triển bản thân.
20 bạn lại cho rằng chủ động áp dụng kỹ năng vào công việc hàng ngày và 10 bạn còn lại chọn đọc sách, báo và internet.
B n nến làm gì đ kỹỹ năng c a mình tr nến thành th o h n? ạ ể ủ ở ạ ơ
Biểu đồ 10 Thể hiện cách để kỹ năng trở nên thành thạo
Phát triển kỹ năng mềm là một quá trình lâu dài và bền vững, phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó yếu tố quan trọng nhất là bản thân sinh viên Mỗi sinh viên cần nhận thức rõ vai trò và tầm quan trọng của kỹ năng mềm để từ đó áp dụng phương pháp rèn luyện hiệu quả nhất cho chính mình.
CHƯƠNG 3: Một số biện pháp nhằm hình thành và phát triển kỹ năng mềm cho sinh viên Khoa Kế toán – Tài chính trường Đại học Kinh tế - Đại học Huế
Đối với Nhà trường
Đưa kỹ năng mềm vào chương trình đào tạo là cần thiết, với một học phần bắt buộc ở năm thứ nhất và một học phần khác ở năm thứ tư Nhà trường cần xác định mục tiêu cụ thể về kỹ năng mềm cho sinh viên, coi đây là tiêu chí song song với các tiêu chí về chuyên môn Kỹ năng mềm nên được xem như một trong những tiêu chí quan trọng để đánh giá sinh viên.
- Trang bị phòng học chuyên môn cho học phần kỹ năng mềm với đầy đủ các trang thiết bị cần thiết cho kỹ năng mềm
Thành lập Tổ Kỹ năng mềm trong trường để quản lý và chịu trách nhiệm về kỹ năng mềm cho sinh viên Khoa cần xây dựng chương trình phát triển kỹ năng mềm cho từng sinh viên, bao gồm kế hoạch trang bị và rèn luyện Đồng thời, cần thiết lập bảng test kỹ năng mềm để đánh giá năng lực của sinh viên, đảm bảo đạt được mục tiêu giáo dục của Nhà trường.
Trường sẽ thành lập câu lạc bộ kỹ năng mềm nhằm tăng cường tuyên truyền các kỹ năng này thông qua website, fanpage và các pano, áp phích tại văn phòng Đoàn Trường Đồng thời, tổ chức các buổi sinh hoạt chung và riêng cho các nhóm chuyên ngành theo chuyên đề do câu lạc bộ chủ trì, phối hợp với các liên chi đoàn và khoa chuyên môn để được tư vấn chỉ đạo Đoàn trường cũng cần chủ động tổ chức các cuộc thi liên quan đến kỹ năng mềm để khuyến khích sinh viên tham gia.
Xây dựng đội ngũ giảng viên chuyên về kỹ năng mềm từ các khoa chuyên môn là rất quan trọng Các giảng viên này cần được đầu tư kỹ lưỡng về kịch bản giảng dạy, nội dung bài giảng và giáo trình Đồng thời, cần đảm bảo đầy đủ các phương tiện và dụng cụ hỗ trợ cho công tác giảng dạy kỹ năng mềm, nhằm nâng cao hiệu quả đào tạo.
Đối với giảng viên, cố vấn học tập
Cố vấn học tập đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng và phát triển kỹ năng mềm cho sinh viên, bằng cách thường xuyên nhắc nhở, động viên và khuyến khích họ tham gia các hoạt động tập thể Việc đa dạng hóa các buổi sinh hoạt lớp không chỉ truyền đạt thông tin cần thiết mà còn giúp sinh viên rèn luyện kỹ năng mềm Giảng viên chuyên ngành nên tích hợp các kỹ năng mềm vào chương trình học, liên kết chúng với các tình huống cụ thể trong chuyên môn, như lồng ghép kỹ năng làm việc nhóm và thuyết trình vào thảo luận nhóm, hay kỹ năng lập kế hoạch vào các chuyên đề thực tập, cùng với kỹ năng giao tiếp và quản lý thời gian trong các buổi học.
Việc tích hợp kỹ năng mềm vào chương trình học là điều cần thiết, vì vậy giảng viên cần thường xuyên cập nhật kiến thức và trau dồi kinh nghiệm, cũng như phẩm chất đạo đức của mình Điều này giúp họ có khả năng truyền đạt kỹ năng mềm cho sinh viên một cách hiệu quả, đồng thời tạo sự đồng cảm và hỗ trợ sinh viên trong các tình huống thực tế và trải nghiệm đa dạng, nhằm trang bị cho họ những kỹ năng mềm cần thiết trong học tập và cuộc sống.
Đối với sinh viên
Để phát triển kỹ năng mềm, sinh viên cần chủ động tìm hiểu thông qua các hoạt động tuyên truyền trên website của Nhà trường, các kênh thông tin khác như fanpage kỹ năng mềm, bản tin của Đoàn trường và các trang mạng xã hội đáng tin cậy.
Để phát triển bản thân, sinh viên nên tích cực rèn luyện và hoàn thiện các kỹ năng cần thiết Ngoài việc học lý thuyết từ sách vở, tham gia các câu lạc bộ phù hợp với sở thích và thế mạnh sẽ giúp nâng cao kỹ năng mềm như làm việc nhóm, quản lý thời gian, thuyết trình, và khả năng thích nghi.
Để đạt được hiệu quả trong học tập, sinh viên cần xây dựng phương pháp học tập khoa học và phù hợp với bản thân Mỗi sinh viên nên lập một bảng kế hoạch cá nhân, xác định mục tiêu ngắn hạn và dài hạn, từ đó lên kế hoạch thu thập và hoàn thiện kiến thức Quan trọng hơn, sinh viên cần tự tạo dựng hình ảnh cá nhân, sống có mục đích và rõ ràng trong các mục tiêu của mình.
Tìm việc làm thêm phù hợp với ngành nghề là cách hiệu quả để rèn luyện kỹ năng mềm Sinh viên ngành Tiếng Anh có thể bắt đầu với các công việc như gia sư tiếng Anh cho trẻ em hoặc làm hướng dẫn viên vào cuối tuần Ngoài ra, sinh viên cũng có thể làm việc tại quán café, bán hàng online, làm kế toán bán hàng, hoặc tại các cơ sở sản xuất nhỏ Những công việc này giúp nâng cao khả năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm, quản lý thời gian và lập kế hoạch công việc.
Mỗi sinh viên cần chủ động thay đổi và hòa nhập để phát triển kỹ năng mềm cần thiết Việc thiếu kỹ năng mềm thường xuất phát từ sự thụ động và việc thu mình vào thế giới an toàn của bản thân Để trưởng thành, sinh viên nên can đảm bước ra ngoài, từ đó có thể học hỏi nhiều kiến thức mới, mở rộng mối quan hệ và rèn luyện các kỹ năng mềm hữu ích.
Liên kết doanh nghiệp, nhà tuyển dụng
Nhà trường cần chú trọng tăng cường mối liên kết với các doanh nghiệp và nhà tuyển dụng để nhận được những đề xuất và góp ý về chương trình đào tạo, bao gồm cả kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng mềm.
Tiếp tục phát triển mối quan hệ hợp tác trong tuyển dụng và đào tạo, bao gồm việc nhận sinh viên thực tập, tài trợ phương tiện dạy học và phòng chuyên môn về kỹ năng mềm Đồng thời, cử đại diện lãnh đạo tham dự hội nghị tuyển dụng và đối thoại giữa sinh viên với doanh nghiệp để nâng cao cơ hội việc làm cho sinh viên.
Để đánh giá khả năng vận dụng kỹ năng mềm của người lao động, cần xây dựng các công cụ thu thập thông tin phản hồi từ các doanh nghiệp Những thông tin này sẽ phục vụ cho các công trình nghiên cứu về chất lượng đào tạo của Nhà trường.
Trên đây là các giải pháp để nhằm cải thiện và nâng cao năng lực của sinh viên khoa
Kế toán – Tài chính tại Đại học Kinh tế - Đại học Huế được thiết kế để đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động Để đạt được hiệu quả cao, cần thực hiện các giải pháp đồng bộ với sự tham gia tích cực từ nhiều bên liên quan.
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Rèn luyện và phát triển kỹ năng toàn diện cho sinh viên là mục tiêu quan trọng trong giáo dục Kỹ năng chuyên môn và kỹ năng mềm có sự tương tác lẫn nhau, cùng hỗ trợ phát triển Trong bối cảnh hội nhập, kỹ năng mềm giúp sinh viên mở rộng cơ hội nghề nghiệp Do đó, nghiên cứu và thực hiện giải pháp rèn luyện kỹ năng mềm là thiết thực, đáp ứng nhu cầu học tập và nâng cao chất lượng đào tạo Để đạt được mục tiêu này, sự nỗ lực từ Nhà trường, giảng viên, sinh viên và doanh nghiệp là cần thiết, nhằm góp phần vào sự tiến bộ của xã hội.
PHẦN 1: THÔNG TIN CÁ NHÂN
1 Bạn là sinh viên khóa bao nhiêu?
PHẦN 2: KHẢO SÁT KỸ NĂNG MỀM CỦA SINH VIÊN
3 Bạn có mong muốn ứng tuyển tại các công ty như thế nào? (có thể chọn nhiều đáp án)
☐ Công ty, tập đoàn lớn
☐ Công ty vừa và nhỏ
4 Bạn thấy mình đang cần cải thiện kỹ năng gì để đáp ứng nhu cầu của nhà tuyển dụng? (có thể chọn nhiều đáp án) *
☐ Lộ trình định hướng nghề nghiệp
☐ Kiến thức về xã hội
5 Bạn có biết kỹ năng mềm? *
6 Kỹ năng mềm có thực sự quan trọng với bạn? *
7 Theo bạn, bạn đã có những kỹ năng mềm nào ? *(Có thể chọn nhiều) *
☐ Kỹ năng học và tự học
☐ Kỹ năng lập kế hoạch và tổ chức công việc
☐ Kỹ năng làm việc đồng đội
☐ Kỹ năng giao tiếp và ứng xử
☐ Kỹ năng viết báo cáo
☐Kỹ năng tư duy sáng tạo và mạo hiểm
8 Theo bạn, các nhà tuyển dụng có quan tâm đến kỹ năng mềm của sinh viên? *☐
9 Tại sao nhà tuyển dụng lại quan tâm kỹ năng mềm của sinh viên? *
☐ Vì họ làm việc tốt hơn
☐ Vì họ giao tiếp tốt
☐ Vì họ có thể phối hợp nhịp nhàng với đồng đội
10 Theo bạn, bạn cần bổ sung kỹ năng mềm vào năm mấy của đại học? *
11 Bạn đã áp dụng kỹ năng mềm của bản thân ở mức độ như thế nào? *
12 Theo bạn, hình thức lớp học như thế nào là hiểu quả để phát triển kỹ năng mềm?
☐ Lớp học truyền thống, chỉ nghe giảng và thỉnh thoảng đặt câu hỏi
☐ Lớp học truyền thống có kết hợp máy chiếu
☐ Lớp học có các thiết bị hỗ trợ ( Tranh ảnh, mô hình)
☐ Lớp học dạng sinh hoạt ngoài trời
☐ Lớp học giảng viên tương tác liên tục với sinh viên
13 Bạn nên làm gì để kỹ năng của mình trở nên thành thạo hơn?
☐ Chủ động áp dụng kỹ năng vào công việc hàng ngày
☐ Học và luyện tập với giảng viên qua các môn học
☐ Có môi trường bắt buộc mình phải sử dụng kỹ năng mềm
Xin chân thành cảm ơn Anh/Chị đã giúp đỡ.
