Diễn đàn Y học Siêu âm ngày nay Số 35(2004) 1 Mài Vũ Khí Ngày xửa ngày xưa, có một tiều phu khỏe mạnh đến tìm gặp ơng chủ xưởng gỗ để tìm việc làm và anh đã được nhận vào làm một cơng việc phù hợp với khả năng: đốn gỗ. Tiền lương được trả thật sự cao và điều kiện làm việc rất tốt. Chính vì lý do đó mà người tiều phu đã làm việc hết sức mình. Ơng chủ đưa cho ơng một cái rìu và chỉ anh nơi để đốn gỗ. Ngày đầu tiên, người tiều phu mang về 18 cây. “Thật tuyệt vời, hãy tiếp tục như thế”, ơng chủ khích lệ. Nghe những lời khuyến khích của ơng chủ, người tiều phu gắng sức làm việc trong ngày tiếp theo nhưng anh ta chỉ mang về có 15 cây. Ngày thứ ba anh cố gắng làm việc hơn nữa nhưng anh cũng chỉ mang về được 10 cây. Những ngày tiếp theo số cây anh mang về ngày càng ít hơn. “Tơi đã đánh mất s ức mạnh của mình”, người tiều phu nghĩ thế. Anh tìm đến gặp ơng chủ để nói lời xin lỗi và giải thích rằng anh khơng hiểu được tại sao lại như thế. “Lần cuối cùng anh mài cái rìu của anh là vào khi nào”, ơng chủ hỏi. “Mài rìu ư? Tơi khơng có thời gian để mài nó. Tơi đã rất bận trong việc gắng sức đốn những cái cây”. Cuộc sống của bạn cũng giống như người tiều phu kia, đơi lúc bạn rấ t bận rộn để hồn tất cơng việc nhưng có vẻ như nó ngày càng tệ hơn. Hãy nghỉ ngơi và tìm cách mài lại “vũ khí” và bạn sẽ tìm thấy được sức mạnh của mình. DUY LINH (Theo 7 Habits of Highly Effective People) Tuổi Tre Online Thứ Bảy, 06/03/2004 Hy Vọng Một buổi sáng khi tơi dùng buổi điểm tâm, tơi nghe lỏm được câu chuyện giữa giữa hai bác sĩ điều trị ung thư. Một người than thở chua chát: “Bob, anh biết khơng tơi khơng hiểu nổi nữa. Chúng ta sử dụng cùng những loại thuốc, cùng liều lượng, cùng thời gian và cùng tiêu chuẩn. Vậy mà tơi chỉ có 22 phần trăm bệnh nhân có phản ứng tốt còn anh có tới 74 phần trăm. Điều chưa từng có trong việc đ iều trị bệnh ung thư di căn. Anh làm điều đó như thế nào?". Bow, vị bác sĩ đồng nghiệp, giải thích: “Cả hai chúng ta đang sử dụng bốn loại thuốc Etoposide, Platinum, Oncovin và Hydroxyurea. Anh gọi nó là EPOH. Tơi bảo với những bệnh nhân tơi gởi cho họ HOPE, nghĩa là hy vọng". DUY LINH (Theo Inspirational) Tuổi Tre Online Thứ Sáu, 20/02/2004 Yêu thương Nếu ai đó làm tổn thương bạn và nói những lời khơng suy nghĩ, hãy nhớ những gì bạn đọc sau đây Với mỗi người làm bạn khóc, sẽ có ba người làm bạn cười, và một nụ cười sẽ tồn tại thật lâu, thật lâu nhưng giọt nước mắt thì chỉ tồn tại trong một lúc. Đừng để ai đó ghét thế giới này bởi vì bạn ghét nó. Bên cạnh những đám mây vẫn là ơng mặ t trời vàng ấm áp, và một vầng trời xanh thẫm. Nếu ai đó một điều gì đó tội lỗi, đừng để nó hằn sâu vào bạn. Những khám phá của bạn ln là những điều quan trọng và những lỗi lầm của bạn sẽ khơng phải là tất cả - nếu bạn biết vượt qua. Vì thế để có thể hành động một cách đích xác, hãy nghĩ đến những người u thương b ạn. Và đừng để điều gì làm hỏng một ngày của bạn. B.D (Theo Netlaughter) Tuổi Tre Online Chủ Nhật, 11/04/2004 Chaồn ủoựan hỡnh aỷnh Siờu õm ngy nay S 35(2004) 2 NGUYN VN CễNG, PHAN THANH HI. Trung Tõm Y Khoa MEDIC, TP H Chớ Minh . T khúa: t trng khoỏng xng BMD; loóng xng (osteoporosis), o hp thu tia X bng hỡnh X quang RA (Radiographic Absorptiometry). Túm tt: S dng phng phỏp OsteoGram ca Cụng Ty CompuMed USA, chỳng tụi kho sỏt ch s t trng khoỏng xng BMD (Bone mineral density) ca 542 ngi Vit Nam chỳ ý n gii tớnh, la tui, cõn nng l nhng yu t nh hng n tỡnh trng loóng xng. Qua kt qu nghiờn cu, chỳng tụi thy cỏc s liu ny tng thớch v i y vn th gii, chng t OsteoGram l phng phỏp tt chn oỏn v theo di iu tr loóng xng. I-i cng: Loóng xng l tin trỡnh din tin sinh lý bỡnh thng nhng cú th ngn nga v iu tr c ngi ln tui, c bit l ph n trong giai on tin món kinh v món kinh. Loóng xng cú th cú nhng bin chng gõy h u qu nng n lm gim cht lng sng thm chớ gõy t vong. Vn t ra l cn cú phng phỏp chn oỏn tt vi chớnh xỏc cao, phỏt hin sm v giỳp theo dừi iu tr loóng xng. OsteoGram l 1 phng phỏp mi c TT. Y khoa Medic s dng: ú l k thut dựng phn mm da vo hỡnh X quang o hp thu tia X ca xng, t ú suy ra BMD. Nguyờn tc ho t ng ca Osteogram: Tia X xuyờn qua xng s b hp thu t l thun vi t trng cht khoỏng (ch yu l calcium v phosphate) trong xng. Hai hỡnh X quang bn tay T vi 2 yu t phụ x khỏc nhau cú kốm vi mt ming nhụm dng nờm c chuyn i thnh hỡnh k thut s. Da trờn hai hỡnh ny phn mm OsteoGram s tớnh c BMD ca 6 t gia ca 3 ngún tay 2,3,4 . Hỡnh cỏc t gia ngún tay c mỏy phõn tớch theo chiu di, th tớch , h p thu tia so vi mu nhụm tớnh ra BMD. Phng phỏp OsteoGram ó c Hip hi Thc n v Thuc Hoa k - FDA cụng nhn v hin ang c s dng rng rói trờn nhiu nc. (1) Osteogram cú chớnh xỏc tng i cao, qua nhiu nghiờn cu ó c xỏc nh l ngang bng vi phng phỏp DEXA (Dual energy X ray absorptiometry). (2) II-Mc tiờu nghiờn cu: Nhn xột BMD ngi Vit nam o bng phng phỏp Osteogram, qua ú kim nh cht lng ca phng phỏp ny. III-Phng phỏp v i tng nghiờn cu: Thit k nghiờn cu: Hi cu mụ t. i tng nghiờn cu: 542 ngi Vit Nam ngu nhiờn n o BMD kim tra mt xng ti TT. Y khoa MEDIC t ngy 11/11/2003 n 31/01/2004. Phng phỏp thc hin: tra mt xng ỡnh 2) c lý b tớch theo nhúm - Mi ngi kim c chp 2 phim X quang bn tay (T) bng cassette chuyờn dng cho chng trỡnh Osteogram ( hỡnh 1), hoc s dng DRA (Digital radiographic absorptiometry) chp trc tip bng X quang k thut s.(3) - Hai hỡnh Xquang ny ( h x ng chng trỡnh Osteogram ( hỡnh 3) cho kt qu bao gm: BMD, T-score, Z- score. - Cỏc d liu c ghi nhn l tui, gii tớnh, chiu cao v cõn nng. - Kt qu c phõn tui, gii tớnh v c trỡnh by di dng bng, biu v so sỏnh vi cỏc tr s sinh lý bỡnh thng. Hinh1 Hỡnh2 Chẩn đóan hình ảnh 3 Siêu âm ngày nay Số 35(2004) BMD theo lứa tuổi 11 1 0 100 150 20-29 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 >80 Tuổi BMD 71.4 74.8 82.1 96.4 1.8 12.9 123.7 50 BMD Nam BMD Nữ Hình 3 Một số định nghĩa: - BMD: Tỷ trọng khống xương, được tính bằng mg khống/cm3 xương . - T- score: Tỷ số giữa BMD của người kiêm tra so với BMD của người trẻ khỏe mạnh so với độ lệch chuẩn. - Z- score: Tỷ số giữa BMD của người kiểm tra so với người khỏe mạnh cùng lứa tuổi. - Lỗng xương: Theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Th ế giới (WHO). Tiêu chuẩn chẩn đốn của WHO. * Theo chỉ số BMD: BMD >= bình ường. nhỏ hơn -2,5 ' húng tơi chỉ Xương bình thường MD Lỗng xương gồm Tuổi lớn nhất: 87. 9 79 + 100 ' bình thường + BMD < 100 ' lỗng xương *T score= -1.0 trở lên ' mật độ xương th * T-score từ -1.0 đến -2.5 ' Thiếu xương (osteopenia) . * T-score lỗng xương (Osteoprosis). Dựa vào chỉ số BMD của kết quả Osteogram c chia làm hai nhóm : - nếu B hơn 100 - cả thiếu xương và lỗng xương : VI-Kết quả : A : Yếu tố dân số : 1. Nam / Nữ : 78/464 - Nam : 14.4% ; Nữ 85.6%. 2. Tuổi : Tuổi nhỏ nhất: 26. Tuổi trung bình: 53.7 Lứa tuổi 20- 29 30- 39 40- 49 50- 59 60- 6 70- >80 (năm Nam 2 11 22 16 15 12 0 Nữ 3 31 132 165 90 39 9 3. Cân nặng: Cân nhẹ nhất: 30kg. Cân nặng nhất: 82kg. ru n . nặng ( kg) 30- 39 40- 49 50- 59 60- 69 70- 79 >80 Cân t Cân ng bì h: 54 4kg. Nam 0 9 18 2 37 1 2 Nữ 13 118 4 316 67 1 1 B. Kết q Os ra 1. BMD của nam / nữ so với lứa tuổi; so với n nặng: uả teog m: câ BMD theo cân nặng 0 50 100 150 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 Cân nặng Kg BMD Nam BMD Nư' BMD Chẩn đóan hình ảnh Siêu âm ngày nay Số 35(2004) 4 2. Vài số liệu về nhóm BN lỗng xương: Lỗng xương Bình thường Tỷ lệ % 54 46 3.Kết quả lõang xương theo giới tính Nam Nữ Số ca Tỷ lệ % Số ca Tỷ lệ % Lỗng xương 31 39 246 56 Bình thường 47 61 218 44 4. Kết quả lỗng xương theo nhóm tuổi phân bố theo giới tính: Nam Nữ Số ca Tỷ lệ % Số ca Tỷ lệ % 30-39 tuổi 1 9 4 12.9 40-49 tuổi 7 31.8 25 18.9 50-59 tuổi 6 37.5 103 62.4 60-69 tuổi 7 46.7 87 96.6 70-79 tuổi 10 83.3 33 98 > 80 tuổi 9 100 Tuổi nghi nhận có biểu hiện lỗng xương nhỏ nhất là 37tuổi ở nam và 31 ở nữ. 5. Chỉ số BMD ở nhóm lỗng xương: V-Một số nhận xét và bàn luận: - Nhóm dân số nghiên cứu của chúng tơi ngẫu nhiên , đa số là nữ. Lứa tuổi nhiều nhất trong khoảng 40 đến 70 (chiếm 81%), số người có cân nặng trong khoảng 40-60 kg nhiều nhất (chiếm 85%). Nên số BMD trung bình của chúng tơi phản ánh cho dân số chủ yếu trong nhóm tuổi và cân nặng nói trên: nhưng nhìn chung phân bố chỉ số BMD theo lứa tuổi trong mẫu khảo sát của chúng tơi tương tự khi so với chỉ số BMD của các tài liệu nước ngồi (2,7) - Chỉ số BMD có liên quan tỷ lệ thuận với trọng lượng của cơ thể. - Có tới 54% dân số khảo sát có biểu hiện lỗng xương, đây là tỷ lệ cao, đặt là vấn đề sức khỏe cộ ng đồng cần được quan tâm nhiều. - Đối với nữ giới, lỗng xương có vẻ xuất hiện sớm hơn nam giới và chiếm tỷ lệ cao. Điểm nổi bật ở đây là lỗng xương bắt đầu tăng từ sau 40 tuổi và tăng nhanh trong độ tuổi từ 50-70. - Riệng đối với nam giới, tỷ lệ lỗng xương ít hơn nữ, lứa tuổi có bi ểu hiện lỗng xương khơng rõ ràng như nữ, phân bố tản mác có thể do các yếu tố như thuốc lá, rượu, thuốc men hoặc bệnh tật ảnh hưởng. Nhưng sau 60 tuổi số người bị lỗng xương tăng rõ. -Những kết quả nói trên rất hợp với quan niệm của y văn . Bảng so sánh với số đo của Ủy ban lão khoa & lỗng xương tại Bắc Kinh. Nam Tuổi BMD 20-29 103 30-39 111.7 40-49 103.5 50-59 101.5 60-69 99.9 70-79 89.3 80-89 ? Nữ 20-29 123.7 30-39 112.9 40-49 111.8 50-59 96.4 60-69 82.1 MALE RA SPA Age N BMD SD % loss Rad. Ulna 10-19 39 89.4 14.4 19.6 20-29 38 111.2 12.6 0.0 0.700 0.707 30-39 34 109.5 11.3 1.5 0.759 0.759 40-49 34 110.2 9.9 0.9 0.725 0.722 50-59 33 103.9 9.9 6.6 0.691 0.694 60-69 36 93.2 13.0 16.2 0.660 0.659 70-79 33 92.4 11.1 16.9 0.622 0.624 80-89 32 89.9 11.9 19.1 0.562 0.567 RA-SPA correlation:0.89 0.90 FEMALE RA SPA Age N Mean SD % loss Rad. Ulna 10-19 35 97.1 17.0 17.1 20-29 38 117.1 9.5 0.0 0.665 0.658 30-39 36 112.3 9.4 4.1 0.706 0.696 40-49 31 108.5 9.3 7.4 0.670 0.651 50-59 37 96.6 16.2 17.6 0.599 0.578 60-69 35 84.9 11.9 27.5 0.541 0.520 70-79 36 75.1 12.9 35.9 0.467 0.458 80-89 33 66.3 8.7 43.4 0.376 0.384 RA-SPA correlation:0.97 0.98 Tỷ lệ loãng xương theo tuổi 0 50 100 150 30-39 40-49 50-59 60-69 70-79 >80 TUỔI TỶ LỆ % NAM NỮ Chẩn đóan hình ảnh Siêu âm ngày nay Số 35(2004) 5 Bảng so sánh sự giãm BMD theo lứa tuổi so với VI-Kết L y văn. uận: 1 phương pháp đo BMD được sử có ý niệm chẩn đốn ài liệu tham khảo: net/osteogram/FAQ_b.html t2.co.uk/osaka/abstracts/P330.ht Susan B. Abrams. Biophotonics International, fy om/dg/226C6.htm or Of ed res et OsteoGram là rộng rải dụng từ khoảng 10 năm nay, độ chuẩn xác được xác minh qua nhiều cơng trình của CompuMed USA và nhiều bệnh viện (4,5), viện nghiên cứu trên thế giới. Qua khảo sát bước đầu tại TT. Y Khoa Medic, chúng tơi nhận thấy đây là một phương pháp tiện lợi, ít tốn kém, nhanh và cho kết quả đáng tin cậ y. Các kết quả của chúng tơi, như đã nói ở trên, chỉ là khảo sát bước đầu, cần có những cơng trình nghiên cứu sâu và rộng hơn để đánh giá chỉ số BMD chung của người Việt Nam và tình trạng lỗng xương góp phần nâng cao sức khỏe cộng đồng. Trong đó Osteogram là 1 phương pháp được lựa chọn để tầm sốt (6) và theo dõi trong q trình điều trị. Và nên nhớ rằng khơng lỗng xương q trể! T 1.http://www.compumed. 2. Z. H. Liu1*, Q. Xiang1, N. Su1, C. Y. Li1, X. l. bi2.comparison of chinese male and female phalangeal bone mineral density using radiographic absorptiometry. http://www.salixhos m5. 3.Dr. March/April 1997. Digital x-ray system provides quicker osteoporosis diagnosis. http://lifesciences.dalsa.com/applications/bmd.asp 4.Title: Study Finds Simple Test Can Help Identi Risk for Osteoporosis URL: http://www.pslgroup.c 5. Bone Mineral Density Exam As An Indicat Fracture Risk Simplified.Diagnostics. October 18,2001 http://www.obgyn.net/NewsRX/womens_health- Diagnostics-20011018-13.asp 6.Routine screening for osteoporosis recommend for women over 65. 9/17/02. ReutersHealth. http://www.auntminnie.com/default.asp?Sec=sup&S ub=wom&Pag=dis&ItemId=56161&stm=BMD 7.B. Febvre, R. Duvauferrier, A. Ramée Repè mesures de tomdensitométrie. Chapitre 6.3. Densitométrie osseuse p.362-371. Sauramps Médical, 1988. 71.4 74.8 82.1 96.4 111.8 112.9 123.7 0 20 40 60 80 100 120 140 20- 29 30- 39 40- 49 50- 59 60- 69 70- 79 >80 BMD Nam BMD Nu CHÂNTRỜI Y HỌC(tiếp trang 26) idson khiếnCuộc nghiên cứu sơ khởi của Dav nghĩ rằng cũng giống như thể dục thể thao làm mạnh bắp thịt, sự thiền đinh làm mạnh phần của não làm êm dịu cơn tức giận, sự sợ hải và kích thích sự hạnh phúc.Khác với các hoạt động giải trí như khiêu vũ chỉ làm thay đổi tính kh í tạm thời, sự thiền định có hiệu quả cumulative theo thời gian khiến các tình cảm tiêu cực vơi đi. Nếu giả thuyết này đúng thì sự tham thiền có thể giúp những người dễ bị bệnh trầm cảm. S ự tham thiền đã làm giảm mức tái phát của bệnh trầm cảm nặng từ 66% xuống còn 37%. Ngồi ra Davidson còn nghiên cứu thêm với nhóm cơng nhân ở Promega bằng cách chích ngừa cúm sau 8 tuần thiền định ơng thử máu thấy nhóm thiền định có nhiều kháng thể chống lại bệnh cúm. Đây khơng phải là lần đầu tiên các khoa học gia nghiên cứu sự tham thiền của các nhà tu Trong thập niên 80s Herbert Benson, một chun gia tim của Harvand Medical School,với sự giúp đ ỡ của Dalai Lama đã thực hiện cuộc thử nghiệm nổi danh trên các nhà tu ở ấn độ.Các nhà tu tập một mơn thiền định gọi là g-tummo trong phòng lạnh 4độC, họ được qng lên vai khăn ướt 9 độ C. Thay vì run cầm cập các nhà tu tạo đuợc sức nóng trong thân thể làm khơ khăn ướt. Các nhà tu khác có thể giảm mức biến dưỡng xuống 64% một trị số đáng kể vì mức biến dưỡn chỉ xu ống 10 - 15% lúc ngủ.Chúng ta có thể giả thuyết một cách tự tin rằng những tín đồ phậ t giáo trơng rất hạnh phúc và n bình mà chúng ta thường gặp ở Dharamsala thực sự hạnh phúc. (xem tiếp trang 7) Chẩn đóan hình ảnh Siêu âm ngày nay Số 35(2004) 6 S iêu âm Cậ p nhậ t Transthoracic Sonography of Diffuse Parenchymal Lung Disease . The Role of Comet Tail Artifacts, Angelika Reibig và cs, Journal of Ultrasound in Medicine, Vol 22 N 2 Feb 2003 Bs Nguyễn thị Bích Ngọc - Trung tâm Chẩn đóan Y khoa TP Hồ Chí Minh Diffuse parenchymal lung disease (DPLD) ân ( collagen vascular • mơ kẽ vơ căn rcoidosis ) Ì R olution computed ansthoracic sonography( TS ) cũng có thể ủa nghiên cứu này là phân tích ) tuổi từ 18 ,12 nữ ) tuổi từ thành ngực với n CHUẨN CHẨN ĐỐN dựa trên: lượng comet tail artifacts pleural line ) ên tục ) ở cả 2 nhóm người khỏe mạnh Dựa trên giá trị này,bệnh nhân và nhóm chứng ótràn dịch đáy comet tail et tail dày đường màng phổi( 0% ề mặt màng phổi khơng bệnh nhân có thay đổi dưới màng phổi( hạy nhất để phát hiện lương dịch mặt phổi tạo thành mơ phổi bình mặt o ả nh đi sao hường được khám phá ở cả hai bên ận được áp bổ sung để chẩn D còn c chẩn đốn nếu có nhiều xảo Ì được hội Lồng ngực Mỹ và hội Hơ hấp Âu châu phân thành nhiều thể : • có ngun nh disease ) viêm phổi • granulomatous DPLD ( sa • và những thể khác H CT (high - res tomography) là kỹ thuật X quang nhạy và chun biệt nhất để chẩn đốn DPLD. Những thay đổi của nhu mơ phổi được phát hiện dựa trên ngun tắc kính mờ ( ground - glass opacities ). HRCT cũng phát hiện những chỗ khơng đều trên màng phổi do sự co kéo của mơ sợi. Ì Tr đánh giá ngoại vi phổi và màng phổi nhưng giá trị của TS trong chẩn đốn DPLD chưa được xác minh. Ì Mục tiêu c những thay đổi của màng phổi và nhu mơ phổi trong DPLD bằng TS và so sánh kết quả với những phát hiện ở nhóm kiểm chứng. ÌĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP : 53 bệnh nhân DPLD ( 25 nữ ,28 nam đến 87 ( tuổi trung bình 60.5 ). nhóm chứng 35 người ( 23 nam 7 đến 75 ( tuổi trung bình 25 ). Tất cả được làm siêu âm qua đầu dò linear 7.5 MHz .Đầu dò convex 5 MHz được dùng để đánh giá tràn dịch màng phổi. Siêu âm khảo sát tất cả các khoảng gian sườ ngực và bụng,bệnh nhân ở tư thế ngồi hoặc nằm. ÌTIÊU 1-tràn dịch đáy phổi 2-sự hiện diện và số (xảo ảnh đi sao chổi) 3-dày đường màng phổi( 4-đường màng phổi khơng đều,khơng li 5-những thay đổi dưới màng phổi - chuyển động của lá tạng và lá thành màng phổi cũng được đánh giá ( "gliding sign" ) Ì KẾT QUẢ: Gliding sign (+ Số comet tail artifacts / scan ở trung bình là 3.56. Cutoff value [mean + ( 2xsd)]=6.5. được phân thành nhóm ít (< 6 / scan) và nhiều (>6/ scan) comet tail artifacts. 37.7% bệnh nhân DPLD c phổi(0% ở nhóm chứng; p< .001 ) 98.1% bệnh nhân có >6/ scan artifacts(14.3% nhóm chứng; p < .001 ) 85.7% nhóm chứng có < 6/ scan com artifacfs; p< .001 ) 84.9% bệnh nhân có nhóm chứng; p<.001 ) 98.1% bệnh nhân có b đều, khơng liên tục (82.8% nhóm chứng; p< .05) 7.7% 8.6% nhóm chứng; p < .001 ) ÌBÀN LUẬN TS: kỹ thuật n màng phổi rất ít ( 35 ml ). Tuy nhiên tràn dịch màng phổi khơng đặc hiệu. Lá tạng màng phổi và bề đường màng phổi( pleural line ). Reverberation artifacts làm nhu thường khơng thể khảo sát bằng siêu âm . Bệnh xơ phổi gây nên dày màng phổi và bề màng phổi khơng đều , dày vách liên thùy,ground - glass areas ( vùng kính mờ ) + sự xuất hiện comet tail artifacts. Những thay đổi màng phổi và xả chổi khơng đặc hiệu , còn thấy trong bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, sau viêm phổi, thun tắc phổi. Để giải quyết vấn đề này cần nhiều nghiên cứu thêm . Những bất t phổi, thường thấy ở phần dưới phổi. Thay đổi dưới màng phổi có thể tiếp c bằng siêu âm qua thành ngực: granuloma, rheumatic nodules và di căn phổi .TS còn cho phép hướng d ẫn sinh thiết. TS được coi như phương ph đốn DPLD. Nó rẻ tiền,khơng xâm lấn,có thể thực hiện tại giường đặc biệt trong những trường hợp nan giải khi X quang hay HRCT khơng thích hợp ( trong thai kỳ ) và khi bệnh nhân nặng khơng thể di chuyển khỏi ICU. Vai trò của TS trong kiểm tra diễn tiến DPL chờ nghiên cứu thêm . Ì KẾT LUẬN DPLD có thể đượ ảnh đi sao chổi phân bố khắp bề mặt phổi + Sieõu aõm Caọp nhaọt ờu õm ngy nay S 35(2004) 7 Si ng mng phi dy lờn, khụng u , t on. Siờu õm qua thnh ngc cú th cho thy nhng thay i mng phi v di mng phi TI LIU THAM KHO: 1. American Thoracic Society, European Respiratory Society: International multidisciplinary consensus classification of the idiopathic interstitial pneumonias. Am J Respir Crit Care Med 2002;165:277-304 2. Kroegel C, Reibig A,Hengst U. Diagnosis of parenchymal lung diseases:diagnotic possibilities and d pleura in pulmonary ung surface evaluation in limitations of transthoracic sonography. Dtsch Med Wschr 1999;124:765-772. 3. Reibig A, Heyne JP, Kroegel C.: Sonography of lung an embolism: sonomorphologic characterisation and comparison with spiral ct scanning. Chest 2001;120:1977-1983. 4. Targhetta R, Chavagneux R, Balmes P, et al. : Sonographic l pulmonary sarcoidosis: preliminary results. J Ultrasound Med 1994;13:381-388. CHN TRI Y HC (tip trang 5) ng sau b ngoi yờn bỡnh ú l thựy tin phỏ ntrỏn bờn trỏi. Nu nh nhng khỏm y c xỏc nhn chỳng s rt qan trng. Tớn pht giỏo khụng phi sinh ra l cú hnh phỳc ngay. Nhng tht khụng hp lý lỳc cho rng cỏc ngi phtgiỏo Tõy Tng l m t nhúm sinh hc thun nht uc sinh ra vi di t hnh phỳc, di t ny hot hoỏ vừ nóo tin trỏn. Gi thuy hp lý nht l cú iu gỡ trong vic thc hnh a n c s hnh phỳc, m tt cchỳng ta u tỡm kim. Nhng cũn thc hnh pht phỏp tỏc dng th no lờn th hnh nhõn hay cỏc vũng dõ y chuyn trong tiu nóo ? Vũng nóo ny liờn quan n cỏc tỡnh cm t ng v cỏc hnh vi ỏp ng Cỏc nghiờn cu ca Joseph Ledoux Newyork university cho thy cú th lm cho ngi ta s hói nhng iu khụng ỏng s bng cỏch iu kin hoỏ th hnh nhõn v thalamus. V tt c chỳng ta u bit l r t khú m vt qua cỏc hot ng ca amygdala bng cỏc suy ngh hp lý. Cỏc nghiờn cu gn õy khin ngh rng thc hnh Pht giỏo cú th thun hoỏ amygdala. Nh nghiờn cu ni danh v tỡnh cm. Gs Paul Ekman thuc UCSF cng khi s nghiờn cu nhng tin thc hnh pht giỏo. ễ ng khỏm phỏ l nhng ngi thin kinh nghim khụng b kớch ng hay ngc nhiờn nhiu vỡ nhng ting ng bt ng ngay c vi ting ng ln nh ting sỳng n. V cỏc tớn pht giỏo thng th l l h ớt tc gin hn ngui bỡnh thng. Ngi ta tin tng rng cỏc nghiờn cu s giỳp tr li cõu hi l thc hnh Phtgiỏo cú thay i c cỏch nóo b ỏp ng vi cỏc tỡnh cm tiờu cc gõy ra do ngoi cnh. Hin nay thuc chng trm cm l phng thc chn la lm gim cỏc tỡnh cm tiờu cc, nhng khụng cú thuc chng tr m cm no lm ngi ta hnh phỳc. Mt khỏc cỏch tham thin pht giỏo c phỏt trin trờn 2500 nm trc khi thuc Prozac ra i, cú th a n hnh phỳc sõu xa v ngi hnh phỏp tip xỳc sõu m vi thựy tin trỏn bờn trỏi sỏng rc v cỏc hch hnh nhõn c lm yờn tnh Bs Trn ỡnh Hũang Ref:1/Flana g an O: New Scientist 2003. 2/Zetter K: Can Meditalion heal Weeken Aug 3O. 2 whatever ails you? Good 003. Sieâu aâm Caäp nhaät Siêu âm ngày nay Số 35(2004) 8 Bs NGUYỄN THIỆN HÙNG biên dịch từ Journal of Ultrasound in Medicine, Vol 21, Number 9, September 2002. Trung tâm Y khoa MEDIC Thành phố Hồ Chí Minh Lời người biên dịch : Đây là ý kiến thảo luận giữa các chuyên gia về một triệu chứng siêu âm căn bản. Nếu các bạn rút được những hạt ngọc cho riêng mình xem như việc biên dịch đã đạt được mục đích. Gửi Ban biên tập: Tôi tham khảo bài The Focused Abdominal Sonography for Trauma Scan:Pearl and Pitfalls của Mc Gahan và cộng sự và xin cảm ơn các tác giả đã lược qua các thông tin. Các tác giả bàn luận về comet tail artifact (xảo ảnh đuôi sao chổi) là triệu chứng siêu âm chẩn đ oán tràn khí màng phổi rất rõ ràng và tỉ mỉ. Các tác giả nhấn mạnh rằng có thể chẩn đoán tràn khí màng phổi dựa vào căn bản của siêu âm bằng cách ghi chú comet tail có nguồn gốc từ tràn khí màng phổi. Tuy nhiên một số tác giả khác báo cáo ngược lại, chính ra không có dấu hiệu comet tail artifact mới giúp chẩn đoán tràn khí màng phổi . Có thể làm sáng tỏ khác biệt này bằng cách định nghĩa thuật ngữ comet tail artifact. Kỹ thuật siêu âm phát hiện tràn khí màng phổi là các mặ t cắt qua thành ngực trước khoảng gian sườn thứ ba thứ tư khi bệnh nhân nằm ngữa. Đường màng phổi là đường echo dày ở giữa và bên dưới 2 xương sườn. Comet tail artifact là những xảo ảnh echo dày phản âm nhiều lần (hyperechoic reverberation) xuất phát từ đường màng phổi và trải dài xuống đến bờ dưới màn hình và là xảo ảnh thường gặp bình thường. Lichtenstein và cộng sự đã tả nhiều loại xảo ả nh khác từ đường màng phổi bao gồm các thuật ngữ mô tả horizontal artifact, sparse comet-tail artifacts và disseminated comet-tail artifacts. Khí thũng phổi ở lá thành (parietal emphysema) có thể tạo ra comet tail artifacts ở phía trên đường màng phổi. Bệnh phổi kẽ cũng có thể có comet tail artifacts có đặc điểm xuất phát từ bề mặt phổi (4). Comet tail artifacts mà người làm siêu âm thường chú ý đến xuất phát từ đường màng phổi và trải xuống bờ dưới màn hình. Với định nghĩa như vậy, sự hiệ n diện dấu hiệu này cho phép loại trừ (mà không chẩn đoán) tràn khí màng phổi với độ chính xác cao. STEWART S. CHAN , MBBS, FRCS, FHKAM Department of Accident and Emergency, Prince of Wales Hospital The Chinese University of Hongkong TRẢ LỜI Chúng tôi đồng ý với Mr Chan là sự khác biệt có thể làm sáng tỏ bằng định nghĩa phù hợp với thuật ngữ comet tail artifact. Đó chính là cái xảo ảnh bình thường mà khi siêu âm ngực được tạo nên bởi mặt phẳng phân cách màng phổi - thành ngực. Trước đây xảo ảnh đó được gọi là comet tail artifact. Tuy nhiên đúng ra ph ải gọi là phản âm nhiều lần (reverberation artifact), khác với tên comet tail artifact là một xảo ảnh khác do tràn khí màng phổi hay do bệnh lý phổi mà có. Xảo ảnh phản âm nhiều lần gặp trong phổi bình thường và dễ nhận ra, vì mỗi lần phản âm xảy ra có khoảng cách bằng với khoảng cách lần phản âm trước đó như minh hoạ của H 1. Có 2 mấu chốt để nhận ra xảo ảnh phả n âm nhiều lần xảy ra trong phổi bình thường. Thứ nhất mỗi xảo ảnh được phân cách bằng một khoảng cách, bằng với khoảng cách da-màng phổi. Thứ hai, xảo ảnh Sieõu aõm Caọp nhaọt Siờu õm ngy nay S 35(2004) 9 phn õm nhiu ln kộm echo hay cng so vi comet tail artifacts. Nh li rng phi cu to khụng phi vi khụng khớ m cũn l mụ, cú tr õm khỏc tr õm ca hi t do. Xo nh comet tail artifacts cú th xy ra trong ớt nht 2 iu kin trong phi. Th nht l cỏi c mụ t nh l comet tail artifacts bnh lý bnh nhõn cú bnh phi ni sinh. Cú th ú l th phỏt ca t khớ ớt trong ph i trong khong di phi to nờn comet tail artifacts. Th hai vi trn khớ mng phi comet tail artifacts cú th b phỏt hin. Xo nh ny cú th cú nhiu dng, cú th l th phỏt vi lng khớ trong mng phi mc dự cú nhiu cỏch gii thớch khỏc. Xo nh ny cú th sỏng, tip giỏp, cú echo, hu nh cú sc rừ, hay thng gp hn l nhng ng sỏng, cú echo, nm ngang (H 2). Nguyờn do chớnh xỏc cỏc ng ngang cũn cú 1 dóy nhng di v P. MCGAHAN MD, JOHN RICHARDS MD, is Medical Center. bn cói v phc tp. Mr Chan núi 'comet tail artifacts are hyperechoic reverberation artifacts'. iu ny khụng ỳng vỡ c ch t o nờn chỳng khỏc nhau. Cú ngi dựng thut ng comet tail artifacts cựng vi thut ng ring-down artifact. Nhng ngi khỏc li khụng dựng vỡ ngh rng comet tail artifacts to bi vt kim loi, cũn ring-down artifact thỡ dựng vi hi hay khụng khớ thỡ thớch hp hn. Chỡa khúa nhn ra xo nh l thng nhiu ng vi b dy c xỏc nh v cú chu k nh minh ho trong H 2. Mu cht l khong cỏch gia ng thng nh hn khong cỏch gia m t phng phõn cỏch da v phi. Thng xo nh t hi sỏng hn reverberation t phi bỡnh thng. Do vy tt nht nờn gi xo nh t phi bỡnh thng l phn õm nhiu ln (reverberation artifact) v xo nh t trn khớ mng phi hay phi bnh lý l comet tail artifact, ring-down artifact hay free air artifact. Cú l iu quan trng nht xỏc nh trn khớ mng phi l mt du sliding (trt). ú l ng cú echo dy ca lỏ tng mng phi dớnh vo ph i v chuyn ng v trt khi th. iu ny giỳp xỏc nh phi bỡnh thng. Mt du sliding n c l du hiu ỏng tin cy ca trn khớ mng phi trong hn 90% trng hp. JOHN MARIJO GILLEN MD PhD. University of California Dav Sacramento, California CHN TRI SIấU M (Tip theo trang 18) t ton v xon rut trong chn oỏn phõn bit ca u õm cú triu nhn mnh tm quan trng ca rut xoay b tỡnh trng au bng cp hay món ngoi giai on s sinh, thi im thng gp ca xon rut. - Phng phỏp: d liu siờu õm trờn vi tớnh mt lng ln tr nhp vin c kho sỏt giai on > 26 thỏng , bỏo cỏo cha ng nhng t khúa: midgut volvulus ( xon ru t) v whirpool sign (du xoỏy nc). T 11/ 1999 1/ 2002, 7 bnh nhõn cú du hiu siờu õm chn oỏn xon rut da trờn du hiu whirpool. Hi cu li kt qu phu thut v siờu õm nhng bnh nhõn ny. Thờm vo ú, khoa d liu vi tớnh ca tt c nhng trng hp khỏm ng tiờu hoỏ trờn c thc hin qua hn cựng giai on nghiờn cu dựng t khúa midgut volvulus v thờm 2 trng hp xon rut c tỡm thy khụng cú c siờu õm trc hay sau nghiờn cu - Kt qu: 7 bnh nhõn, tui t 1-> 5 c tỡm thy cú du hiu whirpool trờn siờ chng au bng cp, bao gm úi vt khụng cú dch mt, au bng tng cn nghi l ng rụt, khi bng s c, au h chu phi nghi viờm rut tha v tiờu chy món. 6 trong s 7 trng hp xon rut c xỏc nh qua khỏm ng tiờu hoỏ trờn. 1 bnh nhõn c nhp vin phu thu t ch da trờn du hiu siờu õm. 1 bnh nhõn cú chp ct lp bng sau khi siờu õm nghi khi bng. Tt c 7 trng hp c xỏc nh l xon rut qua phu thut. - Kt lun: du hiu whirpool trờn siờu õm l mt du hiu nhy cao v chc chn cho chn pyelonephritis- Jongchul Kim, MD n tớch du hiu ca viờm b thn ht xanh khu trỳ (xem tip trang 16) oỏn xon rut th phỏt sau rut xoay bt ton v cỏc bỏc s siờu õm nờn nhn thy rng nú thng xy ra ngoi giai on s sinh vi nhng tớnh cht khỏc hn l nụn dch mt. 7/ TNH CHT SIấU M VIấM B THN HT XANH KHU TR ( Ultrasonography features of focal xanthogranulomatous Department of Diagnostic Radiology, College of Medicine, Chungnam National University, Daejeon, South Korea) - Mc tiờu: phõ Sieõu aõm Caọp nhaọt Siờu õm ngy nay S 35(2004) 10 BS NGUYN THIN HNG Trung tõm Y khoa MEDIC Thnh ph H Chớ Minh Trn khớ phỳc mc (pneumoperitoneum) l tỡnh trng cú hi bt thng trong phỳc mc v l phỏt hin bnh lý cp cu ca khoa Chn oỏn hỡnh nh. Siờu õm thng quy cú th phỏt hin hi bt thng trong phỳc mc cỏc trng hp thng tng rng cp cu. phỳc mc cú hi t do khi= - thng tng rng do bnh lý viờm loột, do ngoi vt (x ng cỏ, tm xa rng), do chn thng bng kớn. - do v nang hi vỏch rut non, rut gi - do trn khớ mng phi - do mi m bng - do lm th thut ni soi phỳc mc thỏm sỏt, phu thut, lm ablation gan bng RadioFrequency, thm phõn phỳc mc. - do khỏm, th thut qua õm o Trong trng hp thng tng rng cú thng d dy tỏ trng, thng rut non, thng i trng, thng rut tha viờm v thng tỳi tha viờm. Túm li, nguyờn nhõn thng gp ca trn khớ phỳc mc l th phỏt sau thng do loột, th thut, viờm, thiu mỏu hay chn thng. Nh vy c thng bớt (4) cng cú hi t do phỳc mc. Hi t do sau m thng ht sau 7-10 ngy cú khi n 4 tun, ngi ln v ngi gy lõu hn tr em. Nu khụng, phi ngh n bin chng phu thut nh l dũ ch n i. phỏt hin hi t do trong phỳc mc ngi ta chp X quang bng ng tỡm lim hi di c honh hay nm nghiờng trỏi tỡm hi b ngoi gan vi ch 01cc hi trong phỳc mc. (Ngoi ra X-quang quy c cũn cú Football sign v Rigler sign). Nhng chp X-quang sm sau thng tng rng cú th l õm tớnh (11). Hin nay thng chp CT vỡ nhy hn v phi kho sỏt t ca s phi. Tuy nhiờn, siờu õm l phng tin cú th phỏt hin rt sm hi trong phỳc mc c bit l trong trng hp X-quang õm tớnh (8) nhng vn cũn rt ớt bỏo cỏo c cụng b. Grechenig v cs (1999) (5) ó kho sỏt siờu õm tỡm hi t do trong bng xỏc cht = v trớ v lng hi ti thiu. Cỏc tỏc gi ỏnh giỏ siờu õm l phng tin ỏng tin cy tỡm hi t do bng. T th tt nht ca bnh nhõn l lng hi cao so mt ging 10-12 . V trớ ti u u dũ l mt ct dc trờn ng cnh rn phi vựng thng v. Du hiu siờu õm cú hi t do trong phỳc mc l du bc mn (curtain sign) (10), do hin tng chựm súng õm b phn õm nhiu ln khi gp hi (reverberation artifact). Xin minh ho 2 ca thng d dy ó m, 1 ca (bnh Trn th Ng.) hi t b di gan trỏi trờn [...]... Allyn(Mỹ),lưu hình và quản lý bệnh nhân với phần mềm của hãng The Welch Allyn Image Management System và in bằng vi tính Giá :17.000USD Tham khảo và đặt mua http://medicalmailorder.com/ Siêu âm ngày nay Số 35(2004) Mục lục Diễn đàn y học Mài vũ khí Trang 1 Chẩn đóan Hình ảnh Vài số liệu bước đầu về tỷ trọng khóang xương của người Việt nam đo bằng phương pháp Osteogram Bs Nguyễn văn Cơng Trang 2 Siêu âm Cập... loạn tâm thần là tê liệt sau khi trị liệu đã có đời sống bình thường Số người tham dự gia tăng Tin tức cơng tác loan đồn dần dần và đã đến tai người bệnh Trong một buổi thuyết trình của bác sĩ Greenberg tại chương trình Buttler hàng năm về chứng bệnh thác loạn tâm thần, trong số người tham dự gồm cả các bác sĩ và các nhóm nghiên cứu khác và cả bệnh nhân nữa Đa số những người tham dự đã đồng thanh và có... rằng mức độ hạnh phúc của người ta tuỳ thuộc vào khả năng tiền định về hạnh phúc được xác định bởi các yếu tố sinh học và thay đổi rất ít cho dầu bạn trúng số độc Siêu âm ngày nay Số 35(2004) Chân trời y học đắc hay gặp tai nạn não lòng Nếu có người dễ mất hạnh phúc với sự hoạt động của thuỳ trán bên phải thì trúng số độc đắc cũng chỉ l sáng thùy trán bên trái một chút nhưng về lâu về dài khơng đưa được... Technology), và bắt đầu nghiên cứu cơng trình tập thể quan trọng về ảnh hưởng sinh học của siêu âm(ultrasonic bioeffects) vào cuối năm 1950 Năm 1960 ơng vẽ kiểu và hợp tác vớI hãng ALOKA thiết kế máy SSD mode B đầu tiên của hãng và từ đó ALOKA lơn mạnh khơng ngừng cho đến ngày nay,thương hiệu này q quen thuộc với các bác sĩ trên tòan thế giới và Việt nam, với sự đóng góp khơng nhỏ của ơng Năm 1965,... cho người cho trước nhất và điều này được chứng mmh bằng hình scan của não của nhà sư Ricard Nhưng khơng có điều gì có thể giải thích tại sao Ricard lại q hạnh phúc như thế Coleman trong cuốn sách kể trên cho rằng có thể nhiều năm thiền định đã đẩy lệch tình cảm của Ricard về phía hạnh phúc hơn và khiến ơng ít xìu lĩu hơn người bình thường? Hay là do bẩm sinh, ơng ấy sinh ra với nhiều hoạt động của. .. vọng là đầu mối cho các nghiên cứu khác trong lãnh vực điều trị Bác Sĩ Nghiêm thị Thuần TRỊ LIỆU MỚI CHO BỐN LỌAI UNG THƯ HIỂM NGHÈO Với các bệnh ung thư nguy hiểm, y khoa học đã cống hiến nhiều phương pháp trị liệu khá cơng hiệu Nhưng những phương tiện này cũng tạo ra một số tác dụng bất lợi mà người bệnh phải cam nhận Chẳng hạn sau một giải phẫu một trị liệu bằng hóa chất phóng xạ nhiều người rơi... khung cảnh thần tiên,cảm giác của chai bia Heinenken nơi đây khác hẳn so với các nơi trên thế giới Những ngày ở Hawai, giữa Thiên nhiên và Con người, tất cả đều là những ấn tượng tốt đẹp và khó qn trong cuộc sống…”Chúa đã bỏ lòai người, Phật đã bỏ lòai người ”(5) (1)tác phẩm của nhà văn Vũ Hạnh,ban đầu tưởng là sách dịch của nhà văn Ý (2)thơ Nguyễn Tất... này Khi bà về nhà, người chồng hỏi: - Bác sĩ bảo sao hả em? - À, bác sĩ khun em mùa hè nên đi nghỉ vùng biển, còn mùa đơng thì nên mặc áo lơng cáo Siêu âm ngày nay Số 35(2004) Anh Việt Giao Dun Thói quen nghề nghiệp 2 Một anh chàng làm đại lý vé số rủ người u đi chơi Thấy cha mẹ bạn gái tỏ vẻ nghi ngờ, chàng trai cam đoan: - Thưa hai bác, cháu chỉ đưa em đi chơi đến 10 giờ tối Cháu cam đoan sẽ trả... vá Life-Kiếp người Khi Chúa tạo ra con lừa, Người phán: "Ngươi sẽ làm một con lừa có trí tuệ khiêm tốn, làm việc quần quật từ sáng sớm tới tối mịt, thồ những gánh nặng oằn lưng mà chỉ được ăn cỏ Bù lại những vất vả đó, ngươi sẽ được sống tới 50 năm" Con lừa trả lời: - Sống như vậy 50 năm thì thật là khốn khổ Xin Người cho con sống khơng q 20 năm thơi Chúa chấp thuận ước nguyện của con lừa Người tiếp... ra con chó và nói với nó: - Ngươi sẽ trơng coi nơi ở, bảo vệ tài sản của con người, kẻ sẽ coi ngươi là bạn hữu thân thiết nhất Ngươi sẽ ăn cơm thừa canh cặn của hắn và sống 25 năm Con chó đáp: - Cảm ơn Người! Nhưng sống kiếp con chó trong 25 năm là một hình phạt q nặng Xin Chúa cho cuộc đời con chỉ kéo dài dưới 10 năm thơi! Lời thỉnh nguyện của con chó được chấp nhận Thế rồi, Chúa tạo ra con khỉ và bảo . Một số định nghĩa: - BMD: Tỷ trọng khống xương, được tính bằng mg khống/cm3 xương . - T- score: Tỷ số giữa BMD của người kiêm tra so với BMD của người. 70-79 Cân nặng Kg BMD Nam BMD Nư' BMD Chẩn đóan hình ảnh Siêu âm ngày nay Số 35(2004) 4 2. Vài số liệu về nhóm BN lỗng xương: Lỗng xương Bình thường