g BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ TRƢỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI *** GIÁP THỊ THANH TÌNH BƢỚC ĐẦU ĐÁNH GIÁ NHẬN THỨC CỦA BỆNH NHÂN VỀ THỦ THUẬT TRƢỚC KHI ĐƢỢC CHỤP ĐỘNG MẠCH VÀNH, VÀ TÌM HIỂU GIÁ TRỊ CỦA VIỆC CUNG CẤP THƠNG TIN BẰNG VĂN BẢN KHỐ LUẬN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN Y KHOA Khoá 2009 - 2013 Hà Nội – 2013 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ TRƢỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI *** GIÁP THỊ THANH TÌNH BƢỚC ĐẦU ĐÁNH GIÁ NHẬN THỨC CỦA BỆNH NHÂN VỀ THỦ THUẬT TRƢỚC KHI ĐƢỢC CHỤP ĐỘNG MẠCH VÀNH, VÀ TÌM HIỂU GIÁ TRỊ CỦA VIỆC CUNG CẤP THƠNG TIN BẰNG VĂN BẢN KHỐ LUẬN TỐT NGHIỆP CỬ NHÂN Y KHOA Khoá 2009 - 2013 Hƣớng dẫn khoa học: Th.S Nguyễn Tuấn Hải Hà Nội - 2013 Lời cảm ơn Nhõn dp hon thnh khúa lun tốt nghiệp cử nhân y khoa, xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu, Phòng đào tạo đại học, Bộ môn Tim mạch trường Đại học Y Hà Nội, Viện Tim mạch Việt Nam giúp đỡ tạo điều kiện cho tơi hồn thành khóa luận Tơi xin bày tỏ lịng kính trọng biết ơn sâu sắc tới ThS BS Nguyễn Tuấn Hải – giảng viên môn Tim mạch – trường Đại học Y Hà Nội – Người thầy tận tình hướng dẫn, bảo đóng góp cho tơi ý kiến quý báu, tạo điều kiện thuật lợi giúp đỡ suốt q trình thực khóa luận Tơi xin gửi lời cảm ơn BS Hoàng Phi Điệp - BS bệnh viện Tim Đông Đô – người chị truyền đạt cho kinh nghiệm quý báu nhiệt tình giúp đỡ tơi q trình thực khóa luận Tơi xin chân thành cảm ơn bệnh nhân gia đình bệnh nhân hợp tác giúp tơi thực khóa luận Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn vơ hạn tới cha mẹ gia đình giành cho tơi quan tâm động viên, tình u thương để tơi có động lực học tập phấn đấu trưởng thành ngày hôm Cuối cùng, xin chân thành cảm ơn bạn bè - người bên cạnh chia sẻ, động viên giúp đỡ tơi suốt q trình học tập thực khóa luận tốt nghiệp Hà Nội, tháng 05 năm 2013 Sinh viên: Giáp Thị Thanh Tình DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT BN: BN BS: Bác sĩ CSP: Luật y tế công cộng (Code de la Santé publique) ĐM: Động mạch ĐMV : Động mạch vành NMCT: Nhồi máu tim NPGS: Nghiệm pháp gắng sức SFC: Hội Tim mạch Pháp (Société franaise de cardiologie) VV: vào viện MỤC LỤC Danh mục chữ viết tắt Mục lục Danh mục bảng Danh mục hình, biểu đồ ĐẶT VẤN ĐỀ CHƢƠNG TỔNG QUAN TÀI LIỆU 1.1 Bệnh động mạch vành………………………………………………… 1.2 Phương pháp chụp động mạch vành…………………………………… 1.3 Một số nghiên cứu đánh giá hiểu biết BN trước chụp ĐMV, giá trị việc thông tin cho BN……………………………………… 12 CHƢƠNG ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 14 2.1 Đối tượng nghiên cứu………………………………………………… 14 2.2 Phương pháp nghiên cứu……………………………………………… 14 CHƢƠNG KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 20 3.1 Đặc điểm chung bệnh nhân nghiên cứu………………………… 20 3.2 Hiểu biết bệnh nhân chụp ĐMV trước cung cấp thông tin……………………………………………………………………… 21 3.3 Hiểu biết bệnh nhân thủ thuật chụp ĐMV sau cung cấp thông tin……………………………………………………………… 34 3.4 Giá trị việc cung cấp thông tin văn bản…………………… 37 3.5 Mối tương quan đặc điểm bệnh nhân với hiểu biết họ phương pháp chụp động mạch vành………………………………… 39 CHƢƠNG BÀN LUẬN 48 4.1 Đặc điểm chung bệnh nhân nghiên cứu………………………… 48 4.2 Hiểu biết bệnh nhân trước cung cấp thông tin văn bản…………………………………………………………………… 49 4.3 Hiệu việc cung cấp thông tin phương pháp chụp ĐMV văn bản………………………………………………………………… 55 KẾT LUẬN 60 KIẾN NGHỊ 61 TÀI LIỆU THAM KHẢO 63 DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng Tỷ lệ biến chứng thủ thuật chụp ĐMV .10 Bảng 3.1 Đặc điểm chung BN nghiên cứu 20 Bảng 3.2 Mối tương quan đặc điểm BN hiểu biết họ phương pháp chụp ĐMV 39 Bảng 3.3 Mối tương quan đặc điểm BN hiểu biết họ biến chứng thủ thuật 40 Bảng 3.4 Mối tương quan đặc điểm BN hiểu biết họ lợi ích thủ thuật .41 Bảng 3.5 Mối tương quan đặc điểm BN phân loại hiểu biết họ thủ thuật chụp ĐMV 42 Bảng 3.6 Mối tương quan đặc điểm BN hiểu biết họ số loại thuốc (dùng điều trị bệnh ĐMV) .43 Bảng 3.7 Mối tương quan đặc điểm BN hiểu biết họ số yếu tố nguy bệnh ĐMV .44 Bảng 3.8 Mối tương quan đặc điểm BN hiểu biết họ thời gian điều trị bệnh ĐMV 45 Bảng 3.9 Mối tương quan đặc điểm BN phân loại hiểu biết họ bệnh ĐMV 46 Bảng 3.10 Mối tương quan đặc điểm chung BN hiểu biết họ sau cung cấp thông tin văn 47 DANH MỤC CÁC HÌNH, BIỂU ĐỒ Hình Hệ ĐMV Hình Phòng chụp ĐMV Biểu đồ 3.1 Mức độ thông tin chung BN thủ thuật chụp ĐVM 21 Biểu đồ 3.2 Nguồn cung cấp thông tin chụp ĐMV cho BN 22 Biểu đồ 3.3 Tỷ lệ hiểu biết BN kỹ thuật thủ thuật chụp ĐMV 23 Biểu đồ 3.4 Mức độ hiểu biết BNvề thông tin liên quan đến kỹ thuật chụp ĐMV 24 Biểu đồ 3.5 Tỷ lệ BN hiểu biết biến chứng thủ thuật chụp ĐMV 25 Biểu đồ 3.6 Mức độ hiểu biết BN biến chứng thủ thuật chụp ĐMV 26 Biểu đồ 3.7 Tỷ lệ BN biết lợi ích thủ thuật chụp ĐMV 27 Biểu đồ 3.8 Mức độ hiểu biết BN lợi ích chụp ĐMV .28 Biểu đồ 3.9 Phân loại mức độ hiểu biết BN thủ thuật chụp ĐMV .29 Biểu đồ 3.10 Tỷ lệ BN biết việc có bệnh lý ĐMV cần phải điều trị lâu dài 29 Biểu đồ 3.11 Tỷ lệ BN biết số loại thuốc điều trị bệnh ĐMV 30 Biểu đồ 3.12 Tỷ lệ BN biết số loại thuốc điều trị .31 Biểu đồ 3.13 Tỷ lệ hiểu biết BN số yếu tố bệnh lý có hại cho tim mạch 32 Biểu đồ 3.14 Tỷ lệ BN biết số yếu tố bệnh lý có hại cho hệ tim mạch 33 Biểu đồ 3.15 Phân loại hiểu biết BNvề bệnh ĐMV 33 Biểu đồ 3.16 So sánh tỷ lệ hiểu biết BN yếu tố thủ thuật chụp ĐMV trước sau thông tin văn 34 Biểu đồ 3.17 So sánh tỷ lệ đối BN số yếu tố thủ thuật chụp ĐMV 36 Biểu đồ 3.18 So sánh phân loại hiểu biết BN thủ thuật chụp ĐMV trước sau thông tin văn .37 Biểu đồ 3.19 Tỷ lệ cách tiếp cận thông tin văn BN 37 Biểu đồ 3.20 BN đánh giá tài liệu văn 38 Biểu đồ 3.21 Lựa chọn hình thức tiếp nhận thông tin BN 38 ĐẶT VẤN ĐỀ Bệnh động mạch vành (ĐMV) bệnh lý tim mạch thường gặp, có nguy gây tử vong hàng đầu nước phát triển có xu hướng gia tăng nhanh chóng nước phát triển Trên giới năm có triệu người nhập viện bệnh ĐMV, có 25% tử vong giai đoạn cấp tính bệnh[11] Ở Hoa Kỳ triệu người tử vong hàng năm bệnh lý tim mạch nửa bệnh lý ĐMV Tại Pháp có 176.000 người tử vong bệnh tim mạch số có 70% tổn thương ĐMV[7] Tại Việt Nam, tỷ lệ bệnh có xu hướng ngày tăng rõ rệt Theo số liệu thống kê chưa đầy đủ, có 16,3% dân số (trên 25 tuổi) miền bắc bị bệnh tim mạch, đứng đầu bệnh mạch vành Hằng năm nước có hàng triệu người bị bệnh mạch vành, khoảng 10% tử vong nhồi máu tim[11] Sự đời phương pháp chụp ĐMV bước ngoặt có ý nghĩa lớn chẩn đoán, điều trị bệnh ĐMV Ở Việt Nam, phương pháp thực lần đầu vào năm 1995 Viện Tim mạch Việt Nam[9] Tính tới cuối năm 2012, có 24.000 lượt bệnh nhân (BN) chụp can thiệp ĐMV, chiếm 52% tổng số thủ thuật can thiệp Viện Tim mạch Việt Nam, theo số liệu Đơn vị Tim mạch can thiệp, Viện Tim mạch[20] Hiện nay, phương pháp ứng dụng rộng rãi nhiều trung tâm tim mạch nước Trên thực tế, trước thực thủ thuật y khoa, người bệnh có lo lắng phải chịu áp lực định, không mặt tâm lý e ngại biến chứng xảy hay thiếu hiểu biết bệnh, mà cịn mặt tài điều kiện kinh tế hạn chế Những lo lắng BN ảnh hưởng tới kết thủ thuật, khiến họ từ chối thực thủ thuật Do vậy, việc thơng tin giải thích tốt cho họ trước thủ thuật y khoa điều quan trọng cần thiết nhân viên y tế[21][23] Vấn đề thông tin cho BN trung tâm quan hệ thầy thuốc – BN Việc thông tin cho BN nêu từ thời Hyppocrat Điều 7, mục 1, chương II Luật khám, chữa bệnh Nhà nước Việt Nam (2009) nêu rõ quyền BN “được tư vấn, giải thích tình trạng sức khỏe, phương pháp chẩn đoán, điều trị dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh phù hợp với bệnh”[4] BN cần thông tin cách thức tiến hành thủ thuật, chuẩn bị trước thực hiện, theo dõi sau thủ thuật, biến chứng gặp phải Mục đích nhằm giải thích cho họ hiểu cần thiết thủ thuật, từ đưa định cuối việc có đồng ý tiến hành thủ thuật hay không[11] Một số nghiên cứu giới cho thấy, việc truyền đạt tốt thơng tin cho BN làm giảm lo lắng, củng cố tin tưởng cải thiện chất lượng sống họ trình nằm viện[32][31] Chụp ĐMV thủ thuật xâm lấn tồn nguy định, chí gây tử vong Theo Laskey W., Boyle J., nguy tử vong chụp ĐMV 0,8/1000 [34] Tuy nhiên, nghiên cứu Pháp cho thấy 89,5% BN cho thông tin đầy đủ phương pháp chụp ĐMV [40] Một nghiên cứu khác 67,6% BN nguy thủ thuật [35 ] Việc giải thích đầy đủ thông tin cho BN việc ký cam kết làm thủ thuật cần thiết Có nhiều cách thông tin khác nhau: miệng, văn bản, video Một số nghiên cứu so sánh việc truyền đạt thông tin miệng văn cho thấy việc truyền đạt thông tin văn dễ hiểu Các BN hài lòng có kiến thức tốt phát tài liệu cụ thể văn bản[26][28][30][33] Dựa tài liệu cung cấp cho BN phương pháp chụp ĐMV Viện Tim mạch Việt Nam, Hội Tim mạch Pháp, thực đề tài “Bƣớc đầu đánh giá nhận thức BN thủ thuật trƣớc đƣợc chụp động mạch vành, tìm hiểu giá trị việc cung cấp thông tin văn bản” Với mục tiêu sau: Đánh giá mức độ nhận thức BN phương pháp chụp ĐMV bệnh ĐMV trước tiến hành thủ thuật Bước đầu tìm hiểu hiệu việc cung cấp thơng tin văn cho BN thủ thuật chụp ĐMV TÀI LIỆU THAM KHẢO I Tài liệu nƣớc Bộ mơn sinh lý (1997), “Sinh lý tuần hồn mạch vành” trường Đại học y Hà Nội - nhà xuất y học http://elearning.lrc-hueuni.edu.vn/coe/mod/resource/view.php?id=8981 Khôi M Lê “Cập nhật chiến lược điều trị bệnh động mạch vành ổn định (palmsprin, ca, usa)” báo cáo hội nghị tim mạch lần thứ 13 Luật khám chữa bệnh Nhà nƣớc Việt Nam (2009), Điều 7, mục 1, chương II Nguyễn Duy Dung (1994), “Đau thắt ngực thiếu máu tim” Bách khoa thư bệnh học, trung tâm biên soạn từ điển bách khoa việt nam 216 25 Nguyễn Huy Dung (1994), “Nhồi máu tim” bách khoa thư bệnh hoc Trung tâm biên soạn từ điển bách khoa việt nam 339 – 46 Nguyễn Lân Hiếu, Phạm Gia Khải (2000), “Tìm hiểu mối tượng quan holter điện tâm đồ 24 sức chẩn đoán bệnh tim thiếu máu cục bộ” tạp chí Ttim mạch học Việt Nam số 23: 31 – 39 Nguyễn Quang Tuấn, Phạm Gia Khải (2012), “Bệnh động mạch vành” tài liệu hướng dẫn BN Nguyễn Thị Thu Hòa (2009), “Nghiên cứu đối chiếu phương pháp siêu âm tim stess dobutamin với chụp động mạch vành chẩn đoán bệnh tim thiếu máu cục bộ”- luận văn Thạc sĩ y học 10 Nhà xuất Y học viện Tim mạch (1982), “Dự phòng bệnh tim mạch vành” – báo cáo kỹ thuật số 678 tổ chức y tế giới 11 Phạm Gia Khải (2013), hội thảo “Những vấn đề cập nhật điều trị động mạch vành cấp” 12 Phạm Gia Khải, Nguyễn Lân Việt (1997), “Đau thắt ngực” giảng bệnh học nội khoa Nhà xuất y học tập 2: 74 – 82 13 Phạm Gia Khải, Nguyễn Lân Việt (1997), “Nhồi máu tim” giảng bệnh học nội khoa nhà xuất y học tập 2: 82 – 94 14 Phạm Khuê (1993), “Bệnh học tuổi già” – nhà xuất Y học: 96 – 106 15 Phạm Mạnh Hùng (2001), “Chụp động mạch vành” 16 Phạm Thị Hồng Thi (2012), “Đặc điểm số yếu tố nguy dự báo nguy mắc bệnh động mạch vành 10 năm tới dựa theo thang điểm framingham cho số đối tượng viện y học lao động quản lý” ( báo cáo hội nghị tim mạch lần thứ 13) 17 Phan Tấn Quang, “Chẩn đoán bệnh động mạch vành” luận văn thạc sĩ y học 18 Trần Văn Dƣơng, Nguyễn Quang Thƣ (1996) “Kỹ thuật nhận xét kết chụp động mạch vành chọn lọc” Báo cáo đại hội tim mạch tồn quốc 1996 19 Trƣơng Quang Bình “Bệnh động mạch vành: nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán điều trị” 20 Nguyễn Lân Việt, (2012) “Những tiến tim mạch can thiệp Viện Tim mạch Việt Nam” Báo cáo Hội nghị quốc tế Mekong Santé Tháng năm 2012 II Tài liệu nƣớc 21 KolhPhilippe (2006), "Importanceofriskstratificationmodelsin cardiac surgery", EuropeanHeartJournal27, 768–769 22 Akkad A, Jackson C (2006) “Patients’ perceptions of written consent”: questionnaire study BMS;333:528 (27) 23 Article L.1111-2, Code de la Santé publique 24 Article L.1111-4, Code de la Santé publique 25 Astley CM, Chew DP (2003) “A randomized study of three different informational AIDS prior to coronary angiography, measuring patient recall, satisfaction and anxiety” Heart Lung Circ 2008;17:25–32 26 Aunan E “Writing information and consent prior to orthopaedic surgery” Tidsskr Nor Laegeforen;123(18):2594–6 27 Barlési F, Banar K (2008) “Impact of information on quality of life and satisfaction of non-small cell lung cancer patients”: a randomized study of standardized versus individualized information before thoracic surgery J Thorac Oncol;3(10):1146–52 28 Coudeyre E, et al (2002) “Beneficial effects of information leaflets before spinal steroid injection” Joint Bone Spine;69(6):404–8 29 Guide méthodologique (2005), “Élaboration d’un document écrit d’information Article L.1111-4”, Code de la Santé publique l’intention des patients et des usagers du système de santé, HAS, mars 30 Ivarsson B, Larsson S (2005) “Extended written preoperative information about possible complications at cardiac surgery – the patients want to know?” Eur J Cardiothorac Surg;28(3):407–14 31 Kiyohara LY, Kayano LK (2005) “Surgery information reduces anxiety in the preoperative period” Rev Hosp Clin Fac Med Sao Paulo;59(2):51– / 32 Laccourreye O, Cauchois R, Touraine P, Garay A, Bourla A (2005), “Preoperative oral information prior to planned thyroid surgery”: the surgeon, physician, lawyer and judge’s point of view Ann Chir;130(8): 458–65 33 Langdon IJ, Hardin R, Learmonth ID (2002) “Informed consent for total hip arthroplasty”: does a written information sheet improve recall by patients? Ann R Coll Surg Engl;84(6):404–8 34 Laskey W, Boyle J, Johnson LW (1993), “And the Registry Committee of the Society for Cardiac Angiography and Intervention Multivariable models for prediction of risks of significant complications during diagnostic cardiac catheterization” Cathet Cardiovasc Diagn;30:185–90 35 Laurent M, et al (2001), “Patient information and coronary angiography”: experience of the Rennes group Arch Mal Cœur Vaiss;94(9):957–61 36 Lavelle-Jones C, Byrne DJ (1993), “Factors affecting quality of informed consent” BMJ;306(6682):885–90 37 Le Tourneau T, Blanchard D (2002), “Évolution de la cardiologie interventionnelle en France au cours de la dernière décennie” (1991– 2000) Arch Mal Cœur Vaiss;95(12):1188–94 38 Philippe F, Meney M (2006), “Effects of video information in patients undergoing coronary angiography” Arch Mal Cœur Vaiss;99:95–101 39 Ruffinengo C, Versino E, Renga G (2009), “Effectiveness of an information video on reducing anxiety levels in patients undergoing elective coronarography”: an RCT Eur J Cardiovasc Nurs;8(1):57–61 40 Thoré V, et al (2003), “L’information au patient avant une coronarographie” : analyse partir d’une expérience paramédicale multicentrique francaise Soins¸;1(1):6–9 41 Vergès M, et al (2011), “Les patients bénéficiant d’une coronarographie sont-ils bien informés? Évaluation de l’efficacité de l’information écrite Étude prospective unicentrique” ELSEVIER MASON PHỤ LỤC 1: BỘ CÂU HỎI BỘ CÂU HỎI DÀNH CHO BỆNH NHÂN TRƢỚC KHI ĐƢỢC CHỤP ĐỘNG MẠCH VÀNH Họ tên:…………………………… Tuổi:…………………………… Nghề nghiệp:……………………… Giới:……………………………… Điện thoại: ……………………………………………………………… Địa chỉ: ………………………………………………………………… Trình độ văn hóa :  Cấp I  Đại học  Cấp II  Cấp III  Sau đại học Ngày vào viện:………………………………………………………… Chẩn đoán viện Tim Mạch TW: …………………………………… Sau đọc suy nghĩ, kính đề nghị ơng (bà) đánh dấu vào câu trả lời phù hợp A LẦN 1 Ơng (bà) có biết lý phải vào viện khơng?  Có biết  Khơng biết Ơng (bà) chụp động mạch vành chưa?  Đã chụp động mạch vành  Chưa chụp động mạch vành Ông (bà) nghe nói đến phương pháp chụp động mạch vành chưa?  Đã nghe nói đến  Chưa nghe nói đến Nếu ơng (bà) nghe nói phương pháp chụp động mạch vành, từ:  Bác sỹ khám bệnh ông (bà) vào viện  Y tá khoa ông (bà) vào viện  Bác sỹ khám bệnh cho ông (bà) trước vào viện  Người thân gia đình  Do bệnh nhân nằm viện  Do tự tìm kiếm:  Sách, tạp trí  Mạng interet Ơng (bà) có biết cách thức phương pháp chụp động mạch vành không? 5.1 Cách gây mê (tê):  Gây mê toàn thân  Gây tê chỗ  Không biết 5.2 Thời gian chụp động mạch vành:  Có biết thời gian:………………………………… Phút  Khơng biết 5.3 Có tiêm thuốc cản quang có chứa I ốt:  Có biết  Khơng biết 5.4 Cách thức thực phương pháp:  Có biết (vui lịng mơ tả)………………………………………  Khơng biết Ơng (bà) có biết nguy gặp phải chụp ĐMV khơng? 6.1 Dị ứng ( với iốt)  có biết  khơng biết 6.2 Tụ máu vị trí chọc động mạch  có biết  khơng biết 6.3 Nguy cho tim  có biết  khơng biết 6.4 Nguy cho thận có biết  khơng biết Ơng (bà) có biết lợi ích phương pháp chụp ĐMV khơng? (có thể đánh dầu vào nhiều câu trả lời)  Giúp chẩn đoán bệnh  Giúp nong vị trí hẹp ĐMV đặt giá đỡ (stent)  Giúp định phẫu thuật bắc cầu ĐMV  Khơng biết ơng (bà) có biết loại thuốc điều trị sau khơng? 8.1 Plavix  có biết  khơng biết 8.2 Aspirin, asepagic  có biết  khơng biết 8.3 Thuốc giảm mỡ máu  có biết  8.4 Thuốc hạ huyết áp  có biết  khơng biết 8.5 Thuốc bảo vệ dày  có biết  khơng biết ơng (bà) có biết có bệnh lý động mạch vành cần phải điều trị lâu dài (thậm chí đời) khơng?  Có biết  Khơng biết 10 ông (bà) có biết yếu tố bênh lý có hại cho tim mạch khơng? 12.1 đái tháo đường  có  khơng biết 12.2 Thuốc  có  khơng biết 12.3 Rối loạn mỡ máu  có  khơng biết 11.4 Tiền sử gia đình có bệnh tim  có  khơng biết 12.5 Béo phì thừa cân  có  khơng biết 12.6 Khác: …………………………………………………………… 11 Ơng (bà) có cho cung cấp đủ thông tin trước chụp ĐMV chưa? Đã đủ  Chưa đủ B LẦN Ơng (bà) có biết cách thức phương pháp chụp động mạch vành không? 1.1 Cách gây mê (tê):  Gây mê toàn thân  Gây tê chỗ  Không biết 1.2 Thời gian chụp động mạch vành:  Có biết thời gian:………………………………… Phút  Khơng biết 1.3 Có tiêm thuốc cản quang có chứa I ốt:  Có biết  Khơng biết 1.4 Cách thức thực phương pháp:  Có biết (vui lịng mơ tả)………………………………………  Khơng biết Ơng (bà) có biết nguy gặp phải chụp ĐMV khơng? 2.1 Dị ứng ( với iốt)  có biết  khơng biết 2.2 Tụ máu vị trí chọc động mạch  có biết  khơng biết 2.3 Nguy cho tim  có biết  khơng biết 2.4 Nguy cho thận có biết  khơng biết Ơng (bà) có biết lợi ích phương pháp chụp ĐMV khơng?  Giúp chẩn đốn bệnh  Giúp nong vị trí hẹp ĐMV đặt giá đỡ (stent)  Giúp định phẫu thuật bắc cầu ĐMV  Không biết Nếu lựa chọn ông (bà) mong muốn biết thông tin liên quan đến chụp ĐMV thông qua hình thức nào?  Nghe giải thích trực tiếp từ cán y tế  Nghe từ người thân, sau người thân họ cán y tế giải thích Ơng (bà) đọc tài liệu phát lần vấn trước theo cách nào?  Tự đọc  Người nhà  Khác…………………………………………………………………… Theo ông (bà) thông tin cung cấp trog tài liêu đủ chưa?  Đã đủ  Chưa đủ Theo ông (bà) thông tin cung cấp tài liệu hiểu khơng?  Có  Khơng Ơng (bà) có mong muốn phát tài liệu tương tự khơng?  Có Khơng PHỤ LỤC 2: TÀI LIỆU VĂN BẢN: THÔNG TIN DÀNH CHO BỆNH NHÂN TRƢỚC KHI ĐƢỢC CHỤP ĐỘNG MẠCH VÀNH Tại ông (bà) cần phải chụp động mạch vành? Cũng giống quan khác thể, tim cung cấp lượng oxy thông qua động mạch nuôi dưỡng gọi động mạch vành Bệnh động mạch vành xuất nhiều nhánh động mạch bị tắc nghẽn phần hay hoàn toàn, gây đau thắt ngực, chí nhồi máu tim, dẫn đến tử vong Những hậu phịng điều trị tốt chẩn đoán sớm xác Chụp động mạch vành cho phép chẩn đốn xác tình trạng tắc hẹp động mạch vành này, từ giúp lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp như: dùng thuốc, can thiệp nong rộng chỗ hẹp động mạch vành đắt stent, mổ bắc cầu nối qua vị trí hẹp Chụp động mạch vành đƣợc tiến hành nhƣ nào? (Ông (bà) tham khảo thêm quyến tài liệu phát tay Viện Tim mạch Việt Nam Hội Tim mạch Việt Nam bệnh mạch vành) a, Các bước chuẩn bị Trước hết, ông (bà) vào viện, làm xét nghiệm cần thiết điện tâm đồ, siêu âm tim, xét nghiệm máu thông thường Bác sỹ gặp ơng (bà) để giải thích lý chụp động mạch vành, kết thu được, biến chứng gặp, đồng thời giải đáp thắc mắc ông (bà) gia đình Ơng (bà) người thân u cầu ký vào giấy đồng ý làm thủ thuật chụp động mạch vành Ông (bà) cần cho nhân viên y tế biết thuốc dùng, tiền sử bị dị ứng có Nếu ơng (bà) bị đái tháo đường, bác sỹ cho ơng (bà) dừng số thuốc điều trị, đồng thời truyền dịch cho ông (bà) trước sau làm thủ thuật chụp động mạch vành Ông (bà) thường yêu cầu nhịn ăn tiếng trước chụp động mạch vành b, Tại phòng chụp động mạch vành Vào ngày chụp động mạch vành, ông (bà) điều dưỡng khoa đưa đến phòng chụp, hướng dẫn nằm lên bàn có hệ thống chiếu chụp hình chụp điều khiển tự động Nếu ơng bà lo lắng q mức, điều dưỡng cho ơng bà uống thuốc để giảm bớt căng thẳng Ông (bà) yêu cầu bỏ kính giả thời gian làm thủ thuật Ơng (bà) hồn toàn tỉnh táo suốt thời gian chụp động mạch vành, cần gây tê vị trí chọc động mạch mà khơng cần gây mê tồn thân Ống thơng luồn vào động mạch theo đường động mạch cổ tay, đường động mạch vùng bẹn Vùng da chọc mạch sát khuẩn phủ kín, chừa vị trí nhỏ để chọc kim Trước hết vùng da chọc mạch gây tê, ông (bà) thấy đau tức nhẹ lúc Khi thuốc tê có tác dụng, ơng (bà) khơng cịn cảm giác khó chịu Các dụng cụ chụp luồn vào động mạch theo đường Sau ống thông đưa vào động mạch vành tim, dung dịch chất cản quang bơm vào động mạch vành, hệ thống chụp X quang ghi lại hình ảnh hệ thống động mạch vành ơng (bà) theo góc khác Ơng (bà) u cầu phối hợp cách hít sâu nín thở vài giây Sau chụp xong, bác sỹ yêu cầu ông (bà) ho mạnh để thuốc cản quang sớm khỏi động mạch vành c, Chăm sóc sau thủ thuật Sau chụp động mạch vành, ông (bà) đưa phòng điều trị theo dõi huyết áp, nhịp tim Vị trí chọc động mạch ơng bà chăm sóc đặc biệt Ngay thủ thuật kết thúc, điều dưỡng ép chặt vào vị trí từ 15 – 20 phút để cầm máu, sau dùng gạc băng chun ép chặt lại Nếu vị trí đường vào vùng bẹn, ơng (bà) phải nằm bất động, duỗi chân thẳng vòng Nếu vị trí đường vào cổ tay ơng (bà) cử động lại bình thường Bất kỳ biểu bất thường nơi băng ép chảy máu, đau nhiều, tụ máu … cần báo cho điều dưỡng để giúp Ông (bà) viện sau – ngày Trước ra, bác sỹ hướng dẫn cụ thể chế độ ăn uống, kê đơn thuốc dặn dò cách thức theo dõi Những nguy gặp chụp động mạch vành? Chụp động mạch vành thực bác sỹ giàu kinh nghiệm, với phương tiện đại, nhiên, thủ thuật gây chảy máu, nên có nguy bị biến chứng sau: Dị ứng với thuốc cản quang thuốc gây tê Nếu ơng (bà) có tiền sử dị ứng, thiết phải báo cho y, bác sỹ trước chụp động mạch vành Biến chứng chỗ vị trí chọc động mạch Hay gặp tụ máu vùng chọc động mạch, xuất tồn vài ngày, thường tự hết mà không để lại hậu Tuy nhiên, vị trí tụ máu lớn bắt buộc phải vào viện để điều trị Hiếm gặp tổn thương mạch máu vị trí chọc mạch, đơi cần phải có can thiệp phẫu thuật Biến chứng tồn thân: Trong q trình chụp động mạch, BN bị xỉu, đau ngực, hồi hộp liên quan đến rối loạn nhịp Các biến chứng nặng gặp Các tài liệu thống kê y tế cho biết, tỷ lệ biến chứng liệt vận động 0,6/1000 BN, tỷ lệ biến chứng nhồi máu tim 0,3/1000 BN Một số BN bị suy thận cấp tạm thời tác dụng thuốc cản quang Nếu xuất biến chứng nặng, tình cấp cứu, BN phải nong đặt stent động mạch vành bị hẹp cấp cứu, phẫu thuật cấp cứu hay chuyển đến khoa Hồi sức cấp cứu tim mạch Chụp động mạch vành có lợi ích gì? Tùy vào kết chụp động mạch vành tình trạng sức khỏe lâm sàng ơng (bà) mà bác sỹ có biện pháp điều trị phù hợp Mục đích làm giảm biến chứng tim mạch sau, cải thiện chất lượng sống ơng (bà) Nếu động mạch vành bình thường bị tổn thương nhẹ vừa phải, ông (bà) không cần điều trị phải dùng thuốc Các thuốc phổ biến thường Aspirin, Plavix, thuốc giảm lipid máu, thuốc hạ huyết áp Nếu động mạch vành bị tắc, hẹp nhiều, bác sỹ hội chẩn đồng thời giải thích cho người nhà ơng (bà) phương pháp điều trị: can thiệp nong rộng vị trí hẹp đặt giá đỡ (stent); phẫu thuật bắc cầu nối động mạch vành qua vị trí bị hẹp/tắc PHỤC LỤC 3: DANH SÁCH ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU STT 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 Họ tên TA THI D CHU VAN D DO THI L DO NGOC H VU THI TUYET L LEO DUC D NGUYEN THI KIM H BUI THI M NGUYEN G NGUYEN THI H VU THI O NGUYEN DUC TH NGO DUC KH TA HONG T TRAN VAN Q PHAM VAN S NGUYEN THI H DO MANH H HOANG BACH NGH NGHIEM VAN PH PHAM QUANG H NONG XUAN TH NGUYEN THI MINH H NGUYEN VIET C NGUYEN THI M NGUYEN HUU M NGUYEN MINH NH NGUYEN VAN T NGUYEN NH NGUYEN XUAN L NGUYEN VAN H PHAN THI TH BUI QUANG N BUI HONG M DANG DINH C TRAN VAN PH NGUYEN THI TH Tuổi Ngày vào viện 75 71 65 49 63 58 50 62 75 63 54 52 51 77 49 76 57 49 53 52 56 56 49 66 63 58 53 78 59 78 63 68 69 64 73 75 57 09.12.12 10.12.12 18.03.13 09.01.13 09.01.13 19.03.13 10.12.12 08.12.12 10.12.12 25.01.13 27.01.13 28.01.13 21.01.13 17.01.13 25.01.13 15.01.13 29.01.13 15.01.13 15.01.13 21.01.13 23.01.13 22.01.13 22.01.13 22.01.13 19.02.13 28.01.13 30.01.13 29.01.13 19.02.13 19.02.13 30.01.13 09.01.13 06.03.13 28.01.13 04.02.13 01.03.13 21.01.13 Ngày khai phiếu (l1) 10.12.12 10.12.12 20.03.13 09.01.13 09.01.13 20.03.13 12.12.12 12.12.12 12.12.12 28.01.13 29.01.13 28.01.13 25.01.13 17.01.13 28.01.13 16.01.13 29.01.13 16.01.13 15.01.13 23.01.13 23.01.13 23.01.13 22.01.13 25.01.13 21.02.13 29.01.13 30.01.13 29.01.13 20.02.13 21.02.13 30.01.13 09.01.13 06.03.13 30.01.13 18.03.13 05.04.13 21.02.13 Mã vào viện 121600991BM 130000137BM 130000218BM 130000259BM 130000569BM 130000576BM 130000644BM 130000821BM 130001139BM 130001444BM 130001659BM 130001725BM 130001874BM 130001937BM 130002155BM 130002182BM 130002566BM 130002574BM 130002593BM 130002617BM 130002628BM 130002637BM 130002968BM 130003245BM 130004115BM 130004378BM 130004679BM 130005478BM 130005573BM 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 NGUYEN TAN K NGUYEN QU NGUYEN KHAC B NGUYEN NGOC D LE QUANG NG NGUYEN VAN T NGUYEN VAN S NGUYEN HONG TH BUI THI TH NGUYEN THI B NGUYEN VAN NG NGUYEN MANH H THAN VAN D NGUYEN XUAN H NGHIEM VAN N DINH VAN GI NGUYEN THI K VU THI TH THIEU QUANG H PHI VAN B VU TRONG C TRAN VAN D NGUYEN THI MINH TH LE SI D TRAN VAN B NGUYEN THI CH NGUYEN BA KH LE VAN C NGUYEN THI L QUAN VAN K PHUNG THI D PHAM TUAN D NGUYEN TIEN KH NGUYEN MANH H NGO QUANG TH DANG VAN H HOANG VAN B HONG THI NG DO PHUONG T LE THI TH CHU THE CH LE DINH D PHAM XUAN V 74 77 58 64 64 70 60 41 54 58 59 76 61 61 67 54 59 58 58 50 67 56 76 38 63 74 65 41 60 55 69 58 54 59 53 54 66 75 55 84 59 78 63 21.02.13 25.02.13 25.02.13 04.03.13 04.03.13 04.03.13 04.03.13 02.03.13 25.01.13 28.02.13 19.03.13 08.03.13 08.03.13 18.03.13 06.03.13 18.03.13 18.03.13 18.03.13 19.03.13 20.03.13 10.03.13 11.03.13 06.03.13 06.03.13 18.03.13 04.03.13 07.03.13 05.03.13 04.03.13 10.02.13 03.03.13 27.01.13 15.02.13 18.02.13 02.03.13 23.01.13 28.02.13 14.01.13 28.01.13 05.01.13 08.02.13 29.01.13 28.01.13 25.02.13 26.02.13 26.02.13 04.03.13 04.03.13 04.03.13 04.03.13 05.03.13 26.01.13 05.03.13 20.03.13 11.03.13 11.03.13 18.03.13 06.03.13 18.03.13 18.03.13 18.03.13 20.03.13 20.03.13 11.03.13 11.03.13 11.03.13 06.03.13 20.03.13 04.03.13 11.03.13 06.03.13 05.03.13 18.02.13 06.03.13 28.01.13 05.03.13 21.02.13 05.03.13 23.01.13 05.03.13 16.01.13 30.01.13 25.01.13 21.02.13 29.01.13 30.01.13 130005575BM 130005915BM 130005949BM 130006115BM 130006117BM 130006161BM 130006169BM 130006568BM 130006572BM 130006809BM 130008157BM 130008697BM 130008768BM 130008805BM 130008925BM 130009026BM 130009033BM 130009210BM 130009245BM 130009444BM 130009561BM 130009583BM 130009604BM 130009617BM 130009725BM 130009809BM 130009820BM 130010342BM 130010378BM 130200199BM 130201273BM 130201527BM 130201623BM 130201781BM 130202039BM 130202443BM 130202552BM 130202965BM 130203243BM 130203312BM 130203598BM 130203818BM 130203845BM 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 BUI TRONG V NGUYEN TUAN A HOANG VAN CH KIEU XUAN QU VU DUY GIANG NGUYEN VAN B NGUYEN DUY T PHAM VAN L NGUYEN THI CH HO HUAN NGH NGUYEN HUU NH NGUYEN DANG C NGUYEN THI TH DO DUC L NGUYEN VAN TR 67 42 63 46 74 76 62 60 75 75 67 62 72 58 64 28.01.13 18.03.13 28.01.13 22.01.13 04.03.13 18.01.13 19.01.13 06.03.13 08.03.13 19.02.13 13.03.13 07.03.13 18.01.13 16.01.13 12.03.13 29.01.13 18.03.13 28.01.13 25.01.13 04.03.13 21.01.13 21.01.13 06.03.13 11.03.13 21.02.13 13.03.13 12.03.13 21.01.13 17.01.13 13.03.13 130203846BM 131000860BM 131100157BM 131600012BM 131600024BM 131600033BM 131600052BM 131600081BM 131600092BM 131600257BM 131600946BM 132000029BM 132000268BM 132000656BM 132000844BM