TRƯỜNG ĐH KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANH Khoa kinh tế BÀI TIỂU LUẬN MÔN HỌC:KINH TẾ MÔI TRƯỜNG TÊN CHỦ ĐỀ:ANH (CHỊ) HÃY PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU CỦA VIỆT NAM HIỆN NAY Họ tên: Nguyễn Thị Bích Ngọc SBD/STT 28 Ngày sinh 18/08/2001 Mã sinh viên: DTE1953402010014 Lớp học phần: KINH TẾ MÔI TRƯỜNG Lớp niên chế: KINH TẾ ĐẦU TƯ K16 PHIẾU ĐÁNH GIÁ BÀI TIỂU LUẬN Họ tên: Nguyễn Thị Bích Ngọc SBD/STT 28 Ngày sinh 18/08/2001 Mã sinh viên: DTE1953402010014 Lớp học phần: KINH TẾ MÔI TRƯỜNG Lớp niên chế: KINH TẾ ĐẦU TƯ K16 Học phần/môn học:KINH TẾ MƠI TRƯỜNG TÊN CHỦ ĐỀ:ANH (CHỊ) HÃY PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU CỦA VIỆT NAM HIỆN NAY Nội dung đánh giá: Hình thức trình bày Tiểu luận ĐIỂM TỐI ĐA 1,0 điểm Bố cục Tiểu luận logic, khoa học 1,5 điểm TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ Nội dung Tiểu luận 3.1 Phần mở đầu 1,0 điểm a Tính cấp thiết vấn đề nghiên cứu b Mục tiêu nghiên cứu c Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 3.2 Cơ sở lý luận vấn đề nghiên cứu 2,0 điểm 3.3 Thực trạng vấn đề nghiên cứu 3,0 điểm a Số liệu rõ ràng có nguồn trích dẫn đầy đủ b Nội dung phân tích phù hợp với mục tiêu nghiên cứu 3.4 Đánh giá chung vấn đề nghiên cứu Tài liệu tham khảo (có danh mục trích dẫn theo quy định) 1,0 điểm TỔNG ĐIỂM 10,0 điểm 0,5 điểm Cán chấm thi Cán chấm thi (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên) ĐIỂM ĐÁNH GIÁ Mở đầu Đặt vấn đề Việt Nam quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề biến đổi khí hậu (BĐKH), tác động biến đổi khí hậu chí cịn diễn biến nhanh so với dự kiến, cần phải có đánh giá trạng, dự báo xác để từ có giải pháp phù hợp cho ứng phó với biến đổi khí hậu thích hợp, tránh tác động tiêu cực giảm thiệt hại biến đổi khí hậu gây BĐKH vấn đề có tính tồn cấu, Việt Nam cam kết với giới nỗ lực giảm thiểu khí phát thải gây hiệu ứng nhà kính, tận dụng hội để phối hợp giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực BĐKH, biến thách thức thành hội BĐKH gây NỘI DUNG CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU Khái niệm biến đổi khí hậu Biến đổi khí hậu biến đổi trạng thái hệ thống khí hậu (IPCC,2007) thể qua thay đổi giá trị trung bình giá trị cực trị (lớn vànhỏ nhất) thông số thời tiết Hệ biến đổi khí hậu làm gia tăng mực nước biển khối băng Trái đất bị tan dần khối nước biển đại dương dãn nở nhiệt.Có nhiều nghiên cứu khẳng định có liên hệ đặc biệt gia tăng tình trạng thiên tai (bão tố, lụt lội, hạn hán, lốc xoáy, sấm sét, ) tượng thời tiết cực đoan (nắng nóng cao kéo dài, mưa lớn xuất bất thường, mưa trái vụ, mùa đông khắc nghiệt hơn, ) với dấu hiệu biến đổi khí hậu nước biển dâng nhiều địa điểm khác toàn cầu Nguyên nhân gây biến đổi khí hậu Biến đổi khí hậu xảy thay đổi trình tự nhiên bên hệ thống khí hậu gia tăng hoạt động núi lửa, cố địa chất thay đổi vị trí chuyển động quỹ đạo Trái đất, xuất hiện tượng thiên tai từ vũ trụ (như thiên thạch, băng lớn va vào Trái đất, tượng bão từ, bão mặt trời, ).Ngoài yếu tố cực đoan hoi kể trên, biến đổi khí hậu docác tác động thường xuyên người làm thay đổi thành phần khí bầu khí Rất nhiều chứng khoa học cho thấy hoạt động thường xuyên người làm thay đổi sử dụng đất, đốt cháy nhiều nhiên liệu hoá thạch, gia tăng hoạt động công nghiệp, cắt phá nhiều cánh rừng nhiệt đới, làm thay đổi đặc điểm dòng chảy gây tình trạng gia tăng mức phát thải khí nhà kính gây tượng nóng lên tồn cầu 3.Tính cấp thiết vấn đề nghiên cứu * Môi trường ô nhiễm, suy thoái – Vấn đề cấp bách tồn giới Mơi trường sinh thái mạng lưới chỉnh thể, hữu cơ, có mối liên hệ chặt chẽ với đất, nước không khí thể sống phạm vi tồn cầu Sự rối loạn bất ổn định khâu hệ thống gây hệ nghiêm trọng Con người xã hội xuất thân từ tự nhiên, phận thiên nhiên Thông qua trình lao động, người khai thác, bảo vệ bồi đắp cho thiên nhiên, qua q trình đó, người xã hội có đối lập, hủy hoại mơi trường sống tự nhiên Hiện nay, trái đất nhà chung với gần tỷ người sinh sống, phải oằn gánh chịu hậu nặng nề gắn với thực trạng hành tinh xanh kêu cứu, tình trạng nhiễm, suy thối mơi trường ngày gay gắt Có thể khái quát số xu hướng bật trạng thái sau: - Tình trạng “lá phổi xanh” trái đất ngày loang lổ nạn phá rừng gia tăng nhiều quốc gia Trong năm gần đây, Braxin, phá rừng tiếp tục vấn nạn nhức nhối, năm 2020, quốc gia Nam Mỹ chứng kiến hoạt động tàn phá rừng Amazon tăng mạnh trở lại, lên mức cao 12 năm qua Theo Viện nghiên cứu vũ trụ quốc gia Braxin (INPE) 11.000 km2 nước bị phá hủy vịng 12 tháng Được ví “lá phổi xanh” trái đất nguồn sống cho cơng chống biến đổi khí hậu nay, Amazon rừng nhiệt đới lớn giới với gần 7,6 triệu km2, 60% nằm lãnh thổ Braxin Bên cạnh nạn phá rừng gia tăng, tình trạng cháy rừng ngày tồi tệ khu vực nhiều nước giới Úc, Mỹ nhiều quốc gia khác Cháy rừng tàn phá rừng thảm thực vật, Úc năm ngoái phát thải 369 triệu cacbon dioxit (CO2) - Tình trạng nóng lên trái đất Theo tổ chức Khí tượng giới, nhiệt độ trung bình trái đất giai đoạn 2020 – 2024 tăng 1,5 độ C so với trung bình thời kỳ tiền cơng nghiệp, lượng CO2 khí thải gây hiệu ứng nhà kính ngày gia tăng Nhiệt độ trái đất gia tăng tạo đợt nắng nóng gay gắt nhiều quốc gia Ấn Độ, thủ đô Niu Deli trải qua mùa nóng tồi tệ vịng 20 năm qua, miền Trung Việt Nam trải qua tình trạng nắng nóng - Báo động tốc độ băng tan, nhiệt độ tăng cao khiến cho băng tan nhanh Theo nhà nghiên cứu, biến đổi khí hậu, mơi trường bị tàn phá nên lượng băng tan trải từ khối lượng khổng lồ Greenland mức cao 10.000 năm qua Theo dự báo, lượng khí thải nhà kính khơng kiểm sốt, khối băng lớn thứ hai giới dài hàng km Bắc Cực tiếp tục hàng ngàn tỷ tấn, khiến mực nước biển tồn cầu dâng lên 10 cm Tình trạng băng tan với tốc độ chóng mặt xảy Nam Cực, nơi có dải băng lớn hành tinh Khảo sát gần vùng băng giá cho thấy, vùng đất băng giá bị bào mòn với tốc độ gấp lần so với 40 năm trước Tình trạng nước biển dâng ảnh hưởng đến sống hàng tỷ người trái đất, ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất nông nghiệp, đến quy hoạch thị, sống người dân - Tình trạng suy thối mơi trường sinh thái gắn liền với tượng suy thoái tầng Ozon Tầng Ozon lớp khí O3 dày bao bọc trái đất đệm bảo vệ trái đất khỏi tia cực tím mặt trời chiếu xuống trái đất Thực tế cho thấy, tầng Ozon bị suy thoái ảnh hưởng đến sống trái đất - Suy thoái mơi trường cịn thể nhiễm khơng khí, nguồn nước sạch, đặc biệt ảnh hưởng phát triển ngành công nghiệp, ngành công nghiệp gây ô nhiễm Do vậy, vấn đề bảo vệ mơi trường khơng cịn vấn đề riêng quốc gia mà vấn đề cấp bách toàn nhân loại.Năm 2015, hội nghị thượng đỉnh Liên hợp quốc phát triển bền vững thông qua văn kiện “Chuyển đổi giới chúng ta: Chương trình nghị 2030 phát triển bền vững” với 17 mục tiêu tổng quát 169 mục tiêu cụ thể phát triển bền vững (SDGs), vấn đề tài ngun, mơi trường biến đổi khí hậu tiếp tục mục tiêu ưu tiên Trên góc độ này, quan niệm phát triển xanh thống nhận thức trở thành ngày phổ biến Mặc dù Liên hợp quốc chưa có định nghĩa phát triển xanh, nhiên theo chuyên gia nhiều nước quan niệm cho rằng: “Phát triển xanh” hình thức phát triển kinh tế đơi với bảo vệ mơi trường, tiêu hao tài ngun khơng gây hại đến mơi trường sinh thái Có thể nói ngắn gọn: “Phát triển xanh” sản xuất xanh tiêu dùng xanh, sản xuất tiêu dùng thân thiện với môi trường đem lại hiệu suất, hiệu cao Chỉ tiêu tổng hợp GDP xanh dùng để phản ánh phát triển xanh Cho đến nay, quan điểm chung cho rằng: “Kinh tế xanh” hay “tăng trưởng xanh” hình thức phát triển kinh tế đôi với bảo vệ môi trường, tiêu hao tài ngun khơng gây hại môi trường sinh thái, tạo động lực cho phát triển kinh tế tri thức Như vậy, phát triển xanh phát triển dựa tảng công nghệ đại, kinh tế tri thức với tảng dân trí giáo dục cao 4.Mục tiêu nghiên cứu Đối tượng, phạm vi nghiên cứu Trên toàn cầu, Việt Nam quốc gia xếp thứ sáu chịu ảnh hưởng nặng nề biến đổi khí hậu Mỗi năm, diễn biết thời tiết ngày phức tạp dự báo trước gây tỷ lệ tử vong thiệt hại cho sở hạ tầng cao, chẳng hạn trường học trung tâm y tế, tác động xấu đến sinh kế nhóm dân số thiệt thịi thành thị nơng thơn.Trẻ em đặc biệt bị ảnh hưởng thảm họa thiên nhiên Tiếp cận với thực phẩm, nước sạch, giáo dục chăm sóc sức khỏe bị đe dọa áp lực lên cộng đồng nguồn thu nhập tài sản điều làm tăng tiếp xúc trẻ với bạo lực, bóc lột lạm dụng Phụ nữ có xu hướng bị ảnh hưởng không nhỏ, làm tăng thêm tác động tiêu cực trẻ em, em cung cấp đủ dinh dưỡng chăm sóc "Các tác động ảnh hưởng khí hậu ảnh hưởng đến 74% dân số, đặc biệt nhóm người nghèo thiếu khả phục hồi trước thiệt hại lớn sau thảm họa thiên tai, việc thị hóa làm tăng khoảng cách gia đình di cư bị hạn chế tiếp cận với dịch vụ xã hội." Những xu hướng dự báo tăng cường theo thời gian Đến năm 2050, nhiệt độ trung bình dự kiến tăng thêm 1-2 độ C dẫn đến tỷ lệ hạn hán cao với cường độ lớn tăng lượng mưa dẫn đến mực nước biển dâng cao mét dọc theo vùng ven biển Điều có tác động thay đổi sống vùng đất thấp khơng có biện pháp thích ứng, với gần nửa khu vực đồng sông Cửu Long - quan trọng an ninh lương thực kinh tế quốc gia - đặc biệt có nguy Đối với cộng đồng cư dân, điều có nghĩa giảm thu nhập giảm suất trồng, suy giảm tài nguyên thiên nhiên, tài sản thiệt hại sở hạ tầng, giảm tính động, không tiếp cận với việc làm dịch vụ gia tăng bệnh tật cho người đồng nghĩa với việc giảm xuất lao động Biến đổi khí hậu (BĐKH) thay đổi khí hậu thành phần liên quan gồm đại dương, đất đai, bề mặt Trái đất, băng tăng nhiệt độ, băng tan, nước biển dâng Trước BĐKH diễn khoảng thời gian dài tác động điều kiện tự nhiên, nhiên thời gian gần đây, BĐKH xảy tác động hoạt động người việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch giao thơng vận tải sản xuất công nghiệp, thải môi trường khí nhà kính (ví dụ khí CO2) CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1.Thực trạng ảnh hưởng biến đổi khí hậu Việt Nam a)Biến đổi khí hậu ảnh hưởng tới ngành lĩnh vực Biến đổi khí hậu Việt Nam diễn biến phức tạp, thực tiễn diễn năm vừa qua cho thấy biến đổi khí hậu diễn nhanh so với dự kiến, nhìn lại đối chiếu với nhận định trước đây, thời điểm trước năm 2010, khởi đầu nhiều nghiên cứu thiệt hạ biến đổi khí hậu giới, nước ta quốc gia chịu tác động nặng nề biến đổi khí hậu Trong nghiên cứu tác động biến đổi khí hậu nước phát triển Ngân hàng giới đưa nhận định dự báo từ năm 2007 cho thấy Việt Nam nước chịu thiệt hại nặng nề biến đổi khí hậu, vào kịch nước biển dâng yếu tố biến đổi khí hậu, thể rõ thơng qua biểu đồ hình tác giả Đỗ Nam Thắng dựa nghiên cứu Dasgupta et al 2007 cho thấy so sánh với 10 nước phát triển chịu tác động biến đổi khí hậu Việt Nam quốc gia chịu thiệt hại tính GDP cao Hình Dự báo tác động dâng mực nước biển m đến GDP (tỷ lệ thiệt hại GDP) Nguồn: Đỗ Nam Thắng trích từ nghiên cứu Dasgupta et al 2007 Theo kịch phân tích BĐKH Kết tính tốn dự báo thể thông qua bảng cho thấy mực nước biển dâng caothêm 1m có 10,8 triệu người đồng sông Cửu Long đồng sông Hồng chịu ảnh hưởng, có khoảng 10,21% GDP, 7,14% diện tích đất nơng nghiệp, 28,67% diện tích đất ngập nước 10,74% diện tích thị bị ảnh hưởng Bảng Dự báo tác động việc dâng mực nước biển m Việt Nam Tổng số Chịu tác động (giá Chịu tác động trị tuyệt đối) (tỷ lệ %) 16.977 5,17 8,437 10,8 Diện tích (km2) Dân số (triệu người) 328.535 78,137 GDP (tỷ USD) Diện tích thị (km2) Diện tích nơng nghiệp (km2) Đất ngập nước (km2) 154,787 5.904 15,805 634 10,21 10,74 192.816 13.773 7,14 46.179 13.241 28,67 Nguồn: trích từ nghiên cứu Dasgupta et al 2007 -Trong năm gần đây, nghiên cứu ảnh hưởng biến đổi khí hậu nhiều vấn đề cần phải lưu tâm, chẳng hạn năm 2017 năm có số lượng bão ảnh hưởng tới nước ta nhiều bất thường (16 bão), theo tính tốn Ban đạo trung ương phòng chống thiên tai tổng cục thống kê thiệt hại khoảng 38,7 nghìn tỷ đồng tương đương 2,7 tỷ USD -Ảnh hưởng BĐKH đến hoạt động sản xuất thấy rõ ngành nơng nghiệp Ở Việt Nam với đặc trưng khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa Đơng Nam Á, sản xuất nông nghiệp, lúa loại trồng chủ lực, ảnh hưởng BĐKH đến sản xuất lúa hàng năm chiếm tỷ trọng lớn nhất, theo tính tốn tổng cục thống kê năm 2018 trung bình cho giai đoạn 2011-2016 khoảng 66,1% Riêng năm 2016 hạn hán xâm nhập mặn ảnh hưởng đến 527,7 nghàn lúa bị thiệt hại, khoảng 44% diện tích bị thiệt hại hoàn toàn Đối với loại trồng khác hoa màu, loại ăn quả, công nghiệp dài ngày bị ảnh hưởng, suất trồng giảm khoảng 50% tác động BĐKH Ảnh hưởng BĐKH tác động đến chăn nuôi, lâm nghiệp, đa dạng sinh học, cháy rừng, hệ sinh thái đất ngập nước, nuôi trồng thủy sản…, sản xuất nông nghiệp cần phải có cách nhìn nhận tồn diện đặt bối cảnh hồn động sản xuất nơng nghiệp chịu ảnh hưởng BĐKH Biến đổi khí hậu cịn ảnh hưởng tới hoạt động giao thông vận tải, theo nghiên cứu kịch BĐKH mực nước biển dâng cao 1m có khoảng 9% hệ thống đường quốc lộ, 12% hệ thống đường tỉnh lộ, 4% hệ thống đường sắt bị ảnh hưởng, tập trung nhiều khu vực đồng sông Cửu long chiếm 28% đường quốc lộ 27% đường tỉnh lộ nước, tiếp đến tỉnh ven biển miền Trung đống sơng Hồng -Biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến phát triển đô thị, khu công nghiệp nhà ở, mức độ ảnh hưởng tùy thuộc vào vùng, địa phương vị trí theo địa hình phân bố Nghiên cứu tổng thể cho thấy khu vực ven biển chịu tác động bão, vùng miền núi chịu tác động lũ quét, lốc xoáy, sạt lở, vùng trung du đồng chủ yếu ngập lụt, lốc xoáy, mưa đá -Biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến du lịch, thương mại, lượng…và nhiều hoạt động kinh tế khác trực tiếp hay gián tiếp Những ảnh hưởng năm vừa qua biểu rõ nét, ngành, lĩnh vực cảm nhận đánh giá ảnh hưởng BĐKH -Đối với công nghiệp, ảnh hưởng BĐKH khí hậu tác động đến ngành công nghiệp chế biến, chế biến sản phẩm nông nghiệp Trong trường hợp nhiệt độ tăng làm tăng tiêu thụ lượng kéo theo nhiều hoạt động khác tăng theo tăng công suất nhà máy phát điện, tăng sử dụng thiết bị làm mát, ảnh hướng tới an ninh lượng quốc gia Những nghiên cứu theo kịch nước biển dâng cho thấy, mực nước biển dâng cao 1m làm cho hầu hết khu công nghiệp ven biển bị ngập,mức thấp 10% diện tích, mức cao khoảng 67% diện tích -Đối với bình đẳng giới, nghiên cứu gần cho thấy BĐKH ảnh hưởng tới cơng việc phụ nữ, nữ giới nhóm dễ bị tổn thương BĐKH, ảnh hưởng tới sức khỏe, kinh tế hộ gia đình vấn đề di cư Thực trạng thể ngày rõ vùng chịu nhiều tác động BĐKH vùng ĐBSCL khu vực ven biển, khu vực nông thôn Bên cạnh ảnh hưởng tiêu cực BĐKH, phải nhìn nhận tồn diện ảnh hưởng có tính tích cực, chẳng hạn sản xuất nông nghiệp lượng mưa, bên cạnh tác động tiêu cực, có vùng có tác động tích cực Trong sản xuất nông nghiệp, việc chuyển đổi cấu trồng, vật nuôi mùa vụ BĐKH cần phải phân tích kỹ lưỡng để thầy mặt tích cực tiêu cực lấy hiệu kinh tế làm tiêu chí để đánh giá b) Biến đổi khí hậu ảnh hưởng theo lãnh thổ Do đặc điểm địa lý, khu vực có vị trí Địa lý địa hình khác nhau, mức độ chịu ảnh hưởng BĐKH vùng khác nhau, dựa tiêu chí nước biển dâng, đặc trưng ảnh hưởng biến đổi khí hậu chia thành ba địa bàn lãnh thổ gồm đồng bằng, ven biển miền núi  Đối với vùng đồng bằng, nước ta có hai vùng đồng lớn Đồng sông Hồng (ĐBSH) đồng sông Cửu Long (ĐBSCL) Đối với ĐBSCL vùng chịu tác động      nặng nề BĐKH, theo tính tốn kịch BĐKH, đến cuối kỷ 21 nhiệt độ tăng khoảng 3,4 độ C, mực nước biển tăng thêm 1m có khoảng 40% diện tích đất bị ngập vĩnh viến, khoảng 10% dân số bị ảnh hưởng trực tiếp đất, thêm vào BĐKH diễn ĐBSCL kéo theo hạn hán, xâm nhập mặn, sạt lở nhiều hệ lụy kèm diễn năm gần Đối với ĐBSH, với kịch nước biển dâng cao 1m vào cuối kỷ 21, ĐBSH có 240.000 đất sản xuất nông nghiệp vùng bị ảnh hưởng, dự báo suất lúa giảm 8%-15% vào năm 2030 lên tới 30% vào năm 2050 Nếu tính tỷ lệ diện tích đất bị ngập nước nước biển dâng cao 1m vào cuối kỷ 21 có khoảng 3% diện tích bị ngập, 1,4% diện tích trồng lúa, 0,6% khu dân cư bị ảnh hưởng Những tỉnh chịu ảnh hưởng nặng nề Thái Bình, diện tích đất bị khoảng 31,2%, Nam Định 24% thành phố Hải phòng 17,4% So với ĐBSCL, ĐBSH ngập lụt ảnh hưởng hạn hán, xâm nhập mặn thấp hơn, nhiên tính chất cực đoan tính dị thường BĐKH rủi ro cao hơn, gió bão tác động mạnh so với ĐBSCL Đối với vùng ven biển, khu vực ven biển Bắc Trung Bộ, Nam Trung Bộ Đông Nam Bộ, ảnh hưởng BĐKH lớn bão, áp thấp nhiệt đới Đối với khu vực ven biển miền Trung hank hán, lũ lụt, sạt lở đất, thối hóa đất diễn mạnh mẽ Những vùng ven biểu chịu ảnh hưởng xâm nhập mặn Theo tính tốn mực nước biển dâng cao thêm 1m, số khu vực trũng đồng ven biển miền trung bị ngập Thanh Hóa Đối với khu vực miền núi, đặc điểm khu vực miền núi nước ta phân bố nhiều dân tộc người, trình độ dân trí thấp, ảnh hưởng BĐKH diễn khả chống đỡ hạn chế Ảnh hưởng BĐKH khu vực tính dị thường BĐKH, chung nhiệt độ tăng trầm trọng thiếu nước mùa khô, Tây Nguyên Tây Bắc, suy giảm đa dạng sinh học, thay đổi hệ sinh thái Nhiệt độ giảm sâu tác động tới chăn nuôi gia súc, gia cầm trâu bò, thực tiễn năm vừa qua cho thấy, nhiệt độ giảm sâu lượng lớn trâu bò miền núi phía Bắc chết nhiều Ảnh hưởng BĐKH gây lũ quét, sạt lở đất, lốc xoáy, mưa đá tượng phổ biến Khu vực miền núi Bắc Trung Bộ với nhiệt tăng, với khô hạn dễ dẫn đến cháy rừng, suy giảm đa dạng sinh học tác động tới đời sống nhân dân Ảnh hưởng BĐKH tùy thuộc vào địa bàn lãnh thổ nêu không giống nhau, phải có giải pháp phù hợp theo vùng, bối cảnh tình hình diễn biến phức tạp, tính rủi ro BĐKH ngày gia tăng Bên cạnh có vùng, ảnh hưởng BĐKH bên cạnh tác động tiêu cực có tác động tích cực, chẳng hạn nhiệt độ tăng, nắng nhiều hội cho phát triển lượng mặt trời, có vùng bị tác động tiêu cực, có nơi tác động tích cực Như địi hỏi phải có nhìn nhận có tính tồn diện ảnh hưởng BĐKH theo vùng, phân bố theo khơng gian lãnh thổ Trên tồn cầu, Việt Nam quốc gia xếp thứ sáu chịu ảnh hưởng nặng nề biến đổi khí hậu Mỗi năm, diễn biết thời tiết ngày phức tạp dự báo trước gây tỷ lệ tử vong thiệt hại cho sở hạ tầng cao, chẳng hạn trường học trung tâm y tế, tác động xấu đến sinh kế nhóm dân số thiệt thịi thành thị nơng thơn  Những xu hướng dự báo tăng cường theo thời gian Đến năm 2050, nhiệt độ trung bình dự kiến tăng thêm 1-2 độ C dẫn đến tỷ lệ hạn hán cao với cường độ lớn tăng lượng mưa dẫn đến mực nước biển dâng cao mét dọc theo vùng ven biển Điều có tác động thay đổi sống vùng đất thấp khơng có biện pháp thích ứng, với gần nửa khu vực đồng sông Cửu Long - quan trọng an ninh lương thực kinh tế quốc gia - đặc biệt có nguy Đối với cộng đồng cư dân, điều có nghĩa giảm thu nhập giảm suất trồng, suy giảm tài nguyên thiên nhiên, tài sản thiệt hại sở hạ tầng, giảm tính động, khơng tiếp cận với việc làm dịch vụ gia tăng bệnh tật cho người đồng nghĩa với việc giảm xuất lao động  Trẻ em đặc biệt bị ảnh hưởng thảm họa thiên nhiên Tiếp cận với thực phẩm, nước sạch, giáo dục chăm sóc sức khỏe bị đe dọa áp lực lên cộng đồng - nguồn thu nhập tài sản - điều làm tăng tiếp xúc trẻ với bạo lực, bóc lột lạm dụng Phụ nữ có xu hướng bị ảnh hưởng khơng nhỏ, làm tăng thêm tác động tiêu cực trẻ em, em cung cấp đủ dinh dưỡng chăm sóc "Các tác động ảnh hưởng khí hậu ảnh hưởng đến 74% dân số, đặc biệt nhóm người nghèo thiếu khả phục hồi trước thiệt hại lớn sau thảm họa thiên tai, việc thị hóa làm tăng khoảng cách gia đình di cư bị hạn chế tiếp cận với dịch vụ xã hội." CHƯƠNG 3: ĐÁNH GIÁ CHUNG Quan điểm Đảng ta vấn đề môi trường Việt Nam Dự thảo Báo cáo trị Đại hội XIII Đảng rõ mục tiêu thực tốt chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển kết hợp chặt chẽ với bảo đảm quốc phòng – an ninh – bảo vệ chủ quyền biển đảo, tài nguyên môi trường biển… nâng cao lực giám sát môi trường biển Tổng kết năm thực Nghị Đại hội XII Đảng, văn kiện Đại hội XIII khẳng định chủ trương môi trường mục tiêu, giải pháp cụ thể như: Xây dựng hệ thống, chế giám sát tài nguyên, môi trường biến đổi khí hậu Có kế hoạch khắc phục tình trạng hủy hoại, làm cạn kiệt nguồn tài nguyên gây ô nhiễm môi trường sở sản xuất, khu công nghiệp, khu đô thị Cải thiện chất lượng môi trường điều kiện sống nhân dân Tập trung xử lý chất thải, thúc đẩy tái sử dụng, tái chế Huy động nguồn lực thực đồng giải pháp cơng trình phi cơng trình để bảo vệ mơi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu Tăng cường kiểm soát hoạt động khai thác tài nguyên, ngành, doanh nghiệp dựa nhiều vào tài nguyên, nguồn gây nhiễm, nguồn phát thải khí nhà kính Đấu tranh ngăn chặn, xử lý hành vi vi phạm pháp luật tài nguyên môi trường, đẩy lùi tình trạng nhiễm mơi trường, suy thối tài nguyên suy giảm đa dạng sinh học Chủ động tích cực hợp tác quốc tế việc chia sẻ thông tin, phối hợp nghiên cứu, quản lý khai thác sử dụng hiệu nguồn tài nguyên, bảo đảm an ninh suy thoái, an ninh nguồn nước, an ninh mơi trường, an ninh lương thực, thích ứng với biến đổi khí hậu đồng thời giảm thiểu tác động bất lợi từ q trình tồn cầu hóa hội nhập quốc tế (5) Hạn chế COP26: Nhiều thỏa thuận đạt thực có dễ?Đến hết ngày thứ tư Hội nghị COP26, nước đạt số thỏa thuận quan trọng cam kết chấm dứt nạn chặt phá rừng vào năm 2030, giảm thải khí methane làm Trái đất nóng lên, chấm dứt tài trợ dự án nhiên liệu hóa thạch khơng sử dụng cơng nghệ thu hồi khí CO2 hay từ bỏ than đá theo lộ trình Đây cam kết đầy tham vọng, mang lại lạc quan lớn việc đẩy lùi biến đổi khí hậu.Tuy nhiên, việc làm để tất nước, sau vui mừng với kết hội nghị trở thực tại, thực cam kết đưa lại tốn khơng dễ.Cắt giảm khí gây hiệu ứng nhà kính trọng tâm chiến chống biến đổi khí hậu Nhiều quốc gia lên kế hoạch đầu tư vào công nghệ thu giữ lưu trữ carbon (CCS) Tuy nhiên, rắc rối công nghệ không triển khai đủ nhanh để tạo khác biệt đáng kể thập kỷ lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính lớn.Anh phân bổ tỷ Bảng cho quỹ sở hạ tầng CCS, với tham vọng tới năm 2030 thu giữ tương đương 10 triệu CO2 năm Tuy nhiên, cần phải làm rõ rằng, năm 2019 Anh thải lượng khí CO2 nhiều gấp 45 lần số đó.Tại COP26, 190 nước tổ chức, bao gồm Việt Nam, cam kết ngừng sử dụng than đá theo lộ trình Tuy nhiên, nước phụ thuộc vào than đá giới, bao gồm Australia, Ấn Độ, Trung Quốc Mỹ, không tham gia vào cam kết Năm 2019, nguồn nhiên liệu giá rẻ tạo khoảng 37% điện giới.Bên cạnh đó, đảm bảo ngân sách yếu tố vơ quan trọng để thực thi thỏa thuận Những nước giàu cho biết cung cấp 100 tỷ USD năm cho nước phát triển vào năm 2020 cho chiến chống biến đổi khí hậu Tuy nhiên, họ khơng thể thực lời hứa cho biết đạt mục tiêu vào năm 2023.Xét quy mơ quốc gia, có số nước thực cam kết biến đổi khí hậu có ràng buộc pháp lý Về lý thuyết, áp đặt biện pháp trừng phạt khác quốc gia chậm chạp việc thực cam kết, điều phản tác dụng vấn đề cần đồng lịng Cũng mà trọng tâm họp COP26 khuyến khích hợp tác quốc tế Vịng luẩn quẩn chống biến đổi khí hậu Cuộc chiến chống biến đổi khí hậu ln khó khăn lý kinh tế khiến chiến thực tế thường rơi vào tình phải đối phó với gọi "vịng luẩn quẩn" Để khỏi vịng luẩn quẩn chống lại biến đổi khí hậu, phải liệt thực giải pháp, ví dụ cam kết mà nước đưa 10 Hội nghị COP26.Tuy nhiên, giống việc giải nhiều vấn đề, câu chuyện "tiền đâu" câu hỏi quan trọng Theo chuyên gia, việc huy động nhiều tiền cho nước phát triển để chống biến đổi khí hậu mục tiêu COP26.Báo cáo Liên Hợp Quốc kêu gọi cộng đồng quốc tế "tìm kiếm tất lựa chọn" để giúp tài trợ cho trình chuyển đổi khí hậu nước phát triển Tuy nhiên, nước chưa thể tìm cách thức cụ thể để huy động cách dùng khoản tài để hồn thiện cam kết này.Giải pháp có tiền đâu ra?Khoản cam kết đầu tư "100 tỷ USD năm năm 2020 để giúp nước phát triển chống biến đổi khí hậu" nước phát triển đưa vào thập kỷ trước chưa thực Lời hứa sau thập kỷ lỡ dở đến phải đối mặt với thực tế khác: "100 tỷ USD năm khơng cịn đủ để giải thiệt hại cho khí hậu nữa", theo tờ Times.Theo Liên Hợp Quốc, nước chạm đến mục tiêu đầu tư 100 tỷ USD vào thời điểm năm tới, số tiền "cần coi mức sàn mức trần nữa" Điều có nghĩa nước phát triển thực cam kết đưa trước mà cịn cần đưa cam kết cao hơn, tiền có dễ dàng để chi Biện pháp bảo vệ môi trường Đứng trước thực trạng ô nhiễm môi trường diễn ngày Việc bảo vệ môi trường cần đặt lên hàng đầu với toàn dân Một số biện pháp khắc phục tình trạng kể đến như:Ý thức định hành độngĐể toàn dân hành động, thay đổi ý thức họ kiện, slogan kêu gọi thiết thực Chỉ người có ý thức giải tốn mơi trường khó khăn này.Trồng nhiều xanhTrồng xanh nhiều nơi đâu giúp lọc khơng khí tuyệt vời Cây xanh cải thiện tình trạng nhiễm khơng khí cực tốt Phân loại rác, bỏ rác nơi quy địnhViệc phân loại rác thải từ rác phân hủy, rác tái chế, rác độc hại giúp việc xử lý chúng dễ dàng Ngoài ra, cần giáo dục trẻ có ý thức sử dụng rác thải tái chế để làm dụng cụ trang trí, đồ chơi 3.1 Hệ thống giải pháp:Trong thời gian tới, để thực tốt nhiệm vụ bảo vệ môi trường điều kiện quốc tế nước, ngồi định hướng trên, theo chúng tơi cần tập trung vào số giải pháp trọng yếu sau: - Tiếp tục thay đổi nhận thức, tuyên truyền sâu rộng tầm quan trọng môi trường sinh thái, sở xây dựng ý thức sinh thái, tức làm cho người nhận thức cách tự giác mối quan hệ người tự nhiên Con người cần phải nhận thức lại vị trí vai trị xã hội hệ thống tự nhiên Thơng qua q trình phát triển khoa học công nghệ, điều kiện cách mạng công nghiệp lần thứ tư nay, người cần nắm bắt quy luật tự nhiên tìm cách vận dụng cách hợp lý quy luật vào thực tiễn xã hội, để tạo sở tự nhiên bền vững cho phát triển xã hội - Giải hài hòa phát triển kinh tế bảo vệ môi trường theo chủ trương Đảng Đối với nước ta nay, để thực cơng nghiệp hóa, đại hóa đất nước cần đổi công nghệ, tăng xuất lao động hiệu kinh tế Đổi công nghệ hai đường: Chuyển giao công nghệ tự tiếp thu công nghệ đại có hàm lượng chất xám cao cơng nghệ sạch, từ thực cơng nghiệp hóa đại hóa rút ngắn, đồng thời phương thức hữu hiệu để thực mục tiêu phát triển kinh tế bảo vệ môi trường sinh thái Đảng ta khẳng định: Phát triển khoa học công nghệ gắn liền với bảo vệ cải thiện môi trường sinh thái, đảm bảo phát triển kinh tế xã hội nhanh bền vững Do vậy, chủ trương không nhập công nghệ gây ô nhiễm môi trường sinh thái với điều kiện Phát triển kinh tế hủy hoại môi trường đồng nghĩa với kết án tương lai Mục tiêu chuyển giao công nghệ phải vừa đáp ứng yêu cầu tăng trưởng kinh tế, vừa bảo đảm vấn đề môi trường sinh thái - Nền sản xuất xã hội cần phải thực thêm chức tái sản xuất nguồn tài nguyên thiên nhiên Khắc phục tình trạng tiêu xài phung phí nguồn tài ngun thiên nhiên khơng tái tạo (các nguyên, nhiên liệu hóa thạch), cần tận dụng tối đa tính vốn có sử dụng tài 11 nguyên thiên nhiên từ bề rộng sang bề sâu, phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, giảm nhẹ phát thải khí nhà kính - Triển khai thực đầy đủ Luật bảo vệ môi trường Đẩy mạnh công tác tra, kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật, đấu tranh phòng chống tội phạm tài nguyên môi trường, tập trung xử lý sở sản xuất gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng Kiểm sốt an tồn, xử lý nhiễm mơi trường hậu chiến tranh Tăng cường giám sát công khai đầy đủ, kịp thời thông tin chất lượng mơi trường khơng khí thị, khu công nghiệp tập trung, khu đông dân cư Cải thiện rõ rệt tình trạng nhiễm mơi trường cụm công nghiệp, làng nghề khu vực nông thôn - Trong điều kiện nay, từ cuối năm 2019, đại dịch Covid-19 lan rộng sang phạm vi toàn cầu, tác động sâu rộng đến kinh tế, trị, thể chế xác định thách thức lớn nhân loại sau Chiến tranh giới lần thứ hai đến nay; đại dịch xác định liên quan đến vấn đề môi trường Điều cho thấy mục tiêu phát triển bền vững phạm vi tồn cầu, mơi trường bị tổn thương.Trong bối cảnh chung vậy, Việt Nam điểm sáng lên phòng chống đại dịch Covid-19 phát triển kinh tế xã hội Năm 2020, kinh tế Việt Nam tăng trưởng 2,9% mức cao khu vực giới.Chính phủ chủ trương khơng đánh đổi môi trường để phát triển kinh tế, Thủ tướng phủ đưa kế hoạch trồng tỷ xanh từ đến năm 2025.Tuy nhiên, không chủ quan, cần tiếp tục tăng cường nâng cao nhận thức, có chiến lược, kế hoạch hành động cụ thể để khắc phục khó khăn, thực mục tiêu phát triển nhanh bền vững kinh tế, xã hội bảo vệ môi trường bối cảnh Những giải pháp cần có ảnh hưởng Biến đổi khí hậu Nhằm hạn chế ảnh hưởng tiêu cực tận dụng mặt tích cực BĐKH dựa sở đánh giá khách quan dự báo có tính dài hạn để từ có giải pháp phù hợp  Thứ nhất, tăng cường phổ biến, truyền thông, nâng cao nhận thức ảnh hưởng BĐKH cho tầng lớp nhân dân, cấp, ngành diễn biến bối cảnh Sau đại dịch Covid-19, cần có cách thức để người dân thấy BĐKH nguyên nhân tác động tới sức khỏe ảnh hưởng tới hệ sinh thái, người gắn bó với hệ sinh thái phải chống chịu, thích ứng  Thứ hai, BĐKH khẳng định nhân tố ảnh hưởng tới mặt đời sống, kinh tế-xã hội, Việt Nam quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề BĐKH, quan điểm chấp nhận ảnh hưởng để có giải pháp phù hợp, có ảnh hưởng tiêu cực đồng thời có ảnh hưởng có tính tích cực, biến thách thức BĐKH thành hội để chủ động giảm thiểu thích ứng dựa nguyên tắc giải hài hịa, tính hiệu quả, phù hợp với diễn thiên nhiên đặt lên hàng đầu  Thứ ba, xét bối cảnh mới, điểm nghẽn để giải vấn đề liên quan đến thể chế “hồn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa” Giải pháp phù hợp ứng phó với BĐKH cần dựa vào tiếp cận thị trường (MBA), trước hết vai trò doanh nghiệp người dân nhằm tạo chế tạo nguồn lực, nguồn lực tài Hiện quỹ ứng phó với BĐKH vận hành nhiều quốc gia phát triển giới số nước chấu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc…, doanh nghiệp người dân tiếp cận quỹ có nguồn lực tài khơng phụ thuộc vào ngân sách Nhà nước Thị trường Cac Bon chế tài tốt thị trường, Việt Nam nên sớm hình thành tham gia vào thị trường  Thứ tư, cần phải vào kịch đưa BĐKH, kịch nước biển dâng thêm 1m từ đến cuối kỷ 21 để có tính tốn đầy đủ phương án qui hoạch phù hợp hoạt động sản xuất ngành, lĩnh vực, phân bố dân cư chuyển đổi phát triển kinh tế theo cấu ngành cấu lãnh thổ phù hợp 12  Thứ năm, qui hoạch xây dựng sách cần phải lồng ghép yếu tố BĐKH để có biện pháp chủ động ứng phó phù hợp với ảnh hưởng BĐKH ngành, lĩnh vực vùng phù hợp với thực tiễn diễn  Thứ sáu, cần có giải pháp cho ngành, lĩnh vực vùng ảnh hưởng BĐKH xét bối cảnh Trước hết trọng tới ngành nông nghiệp việc cấu lại trồng, vật nuôi ảnh hưởng BĐKH khơng chống chịu mà cịn mang lại hiệu kinh tế cao Đối với vùng, ưu tiên hàng đầu vùng ĐBSCL, triển khai thực tốt Nghị 120 Chính phủ để phát triển bền vững vùng ĐBSCL bối cảnh BĐKH Những vùng khác phụ thuộc vào đặc trưng vùng để có giải pháp phù hợp, vùng ven biển, ưu tiên hàng đầu ứng phó với bão, áp thấp nhiệt đới, vùng miền núi lũ lụt, lũ quét, hạn hán, lốc xốy thối hóa đất  Thứ bảy, tăng cường khả chống chịu trước ảnh hưởng BĐKH, phát triển mơ hình kinh tế dựa vào hệ sinh thái (EbA), dựa vào cộng đồng (CbA) dựa vào tự nhiên (NbS), cho địa phương, lấy kiến thức địa kết hợp với khoa học công nghệ đầu tư phát triển, đặt sinh kế an toàn người dân lên hàng đầu Từ kết đạt được, nhân rộng mơ hình cho địa phương, cho vùng  Thứ tám, biến đổi khí hậu vấn đề có tính tồn cầu, Việt Nam khơng giải được, cần có phối hợp với tổ chức, quốc gia khu vực giới, cam kết nỗ lực tồn cầu để giảm thiểu phát thải khí nhà kính, cần tăng cường hợp tác quốc tế, nắm bắt hội để có chuyển giao khoa học công nghệ hệ mới, đầu tư tài kinh nghiệm quốc tế ứng phó với BĐKH 13 Kết luận -Ảnh hưởng BĐKH Việt Nam năm vừa qua nhanh so với dự kiến So với kịch biến đổi khí hậu, dự kiến mực nước biển dâng cao 1m vào cuối kỷ 21 mà đến 40% diện tích ĐBSCL bị ngập, với số khu vực đồng ven biển ĐBSH Những ảnh hưởng BĐKH ngành, lĩnh vực, sản xuất nông nghiệp báo hiệu thách thức lớn cho Việt Nam Trước thực trạng ảnh hưởng BĐKH xét bối cảnh cần có giải pháp phù hợp từ thể chế đến ngành, lĩnh vực, địa phương vùng Dự báo ảnh hưởng BĐKH, xây dựng kịch cho năm tới đến cuối kỷ 21 có ý nghĩa quan trọng, để đảm bảo tính hiệu quả, xác cần mở rộng quan hệ quốc tế tận dụng nguồn lực bên ngoài, KHCN hệ mới, người tài 14 -Tài liệu tham khảo (có danh mục trích dẫn theo quy định)  Biến đổi khí hậu | Open Development Vietnam (opendevelopmentmekong.net)   Một số vấn đề môi trường Việt Nam nay- thực trạng giải pháp (hdll.vn) Ảnh hưởng biến đổi khí hậu nước ta: Thực trạng, vấn đề đặt giải pháp (hdll.vn)  Trẻ em biến đổi khí hậu | UNICEF Việt Nam  https://vtv.vn/the-gioi/vong-luan-quan-trong-chong-bien-doi-khi-hau-va-lieu-co-de-thuchien-cac-thoa-thuan-tai-hoi-nghi-cop26-20211105112336509.htm 15 ...PHIẾU ĐÁNH GIÁ BÀI TIỂU LUẬN Họ tên: Nguyễn Thị Bích Ngọc SBD/STT 28 Ngày sinh 18/08/2 001 Mã sinh viên: DTE195340 2010 014 Lớp học phần: KINH TẾ MÔI TRƯỜNG Lớp niên chế: KINH TẾ ĐẦU TƯ K16 Học... năm chiếm tỷ trọng lớn nhất, theo tính tốn tổng cục thống kê năm 2018 trung bình cho giai đoạn 2011 - 2016 khoảng 66,1% Riêng năm 2016 hạn hán xâm nhập mặn ảnh hưởng đến 527,7 nghàn lúa bị thiệt... (triệu người) 328. 535 78,137 GDP (tỷ USD) Diện tích thị (km2) Diện tích nơng nghiệp (km2) Đất ngập nước (km2) 154,787 5.904 15,805 634 10,21 10,74 192.816 13.773 7,14 46.179 13.241 28, 67 Nguồn: