Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quân đã công bố
Trong thời gian qua đã có nhiều bài báo khoa học, luận văn nghiên cứu liên quan hoạt động Bảo hiểm Y tế đã công bố, tiêu biểu như:
Bộ Y tế, Đề án “Thực hiện lộ trình tiến tới BHYT toàn dân giai đoạn 2012-
Đề án “2015 và 2020” nhằm mở rộng phạm vi bảo hiểm y tế, tăng tỷ lệ dân số tham gia và dịch vụ y tế được thụ hưởng, đồng thời giảm tỷ lệ chi phí từ tiền túi của người sử dụng dịch vụ Mục tiêu là bảo đảm quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm y tế, hướng tới bảo hiểm y tế toàn dân, tạo nguồn tài chính ổn định cho công tác chăm sóc sức khỏe, đảm bảo công bằng, hiệu quả và phát triển bền vững.
Luận án tiến sỹ của Nguyễn Thị Thanh Hương (2012) tập trung vào việc hoàn thiện pháp luật bảo hiểm y tế (BHYT) ở Việt Nam Tác giả đã phân tích thực trạng pháp luật BHYT hiện nay, chỉ ra những thành tựu và hạn chế cùng với nguyên nhân của chúng Dựa trên những đánh giá này, luận án đề xuất các định hướng và giải pháp nhằm cải thiện hệ thống pháp luật BHYT trong tương lai.
Luận án tiến sỹ của Trần Quang Lâm (2016) nghiên cứu các nhân tố tác động đến nguồn thu của quỹ Bảo hiểm y tế (BHYT) ở Việt Nam, tập trung vào các nguồn thu khả dĩ như đóng góp của người tham gia, ngân sách Nhà nước hỗ trợ, quỹ Bảo hiểm xã hội (BHXH), lãi đầu tư và các nguồn thu khác Tác giả phân tích vai trò và mức độ ảnh hưởng của các nguồn thu bên ngoài ngân sách, đồng thời xây dựng hệ thống chỉ tiêu để đo lường và đánh giá quản lý nguồn thu của quỹ BHYT Luận án cũng xem xét mối quan hệ giữa nguồn thu của quỹ BHYT và các nhân tố có khả năng tác động đến nguồn thu này.
Ba yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến bảo hiểm y tế (BHYT) bao gồm: chính sách pháp luật liên quan đến BHYT, điều kiện kinh tế - xã hội, và công tác tuyên truyền phổ biến chính sách pháp luật Chất lượng khám chữa bệnh cho người tham gia BHYT cũng là một yếu tố then chốt, bên cạnh công tác thanh tra, giám sát và quản lý Cuối cùng, đối tượng tham gia và mức đóng BHYT cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hiệu quả của hệ thống này.
Nghiên cứu đã phân tích vị trí và vai trò của bảo hiểm y tế (BHYT) từ cả khía cạnh lý luận và thực tiễn, đồng thời đưa ra các kiến nghị và giải pháp nhằm hoàn thiện chế độ, chính sách BHYT hiện hành.
Mặc dù đã có nhiều nghiên cứu về bảo hiểm y tế (BHYT), nhưng chưa có công trình nào tiếp cận từ góc độ lý luận pháp luật chuyên ngành Các nghiên cứu hiện tại chỉ đề cập đến từng lĩnh vực và chế độ, chính sách BHYT mà chưa phân tích một cách đầy đủ những khó khăn, vướng mắc trong nội dung văn bản quy phạm pháp luật cũng như trong công tác tổ chức thực hiện chính sách BHYT.
Tôi đã chọn đề tài “Mở rộng dịch vụ bảo hiểm y tế đến toàn dân trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu” cho luận văn Thạc sĩ của mình Mục tiêu nghiên cứu là thực tiễn và thí điểm các giải pháp nhằm xác định nguyên nhân hạn chế trong việc bao phủ bảo hiểm y tế (BHYT) và đề xuất các giải pháp khả thi Qua đó, tôi mong muốn nâng cao tỷ lệ bao phủ BHYT, hướng tới mục tiêu BHYT toàn dân tại tỉnh Bạc Liêu vào năm 2020, góp phần đảm bảo an sinh xã hội tại địa phương.
Mục tiêu, câu hỏi nghiên cứu
3.1.1 Mục tiêu chung Đề xuất giải pháp có tính khả thi nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của Bảo hiểm xã hội tỉnh Bạc Liêu
Trên cơ sở mục tiêu chung được đề cập ở trên, mục tiêu cụ thể của luận văn gồm:
Trong giai đoạn 2015 - 2018, tỉnh Bạc Liêu đã tiến hành phân tích và đánh giá thực trạng thực hiện chính sách bảo hiểm y tế (BHYT) cũng như công tác phát triển đối tượng tham gia BHYT Kết quả cho thấy nhiều tiến bộ trong việc mở rộng đối tượng tham gia, tuy nhiên vẫn còn những thách thức cần khắc phục để nâng cao hiệu quả và tính bao phủ của chính sách BHYT trong cộng đồng.
- Đề xuất một số giải pháp mở rộng đối tượng tham gia BHYT trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu, đề xuất kế hoạch, lộ trình thực hiện
Từ các mục tiêu đã đặt ra ở trên, câu hỏi nghiên cứu là:
Trong giai đoạn 2015 - 2018, công tác mở rộng dịch vụ bảo hiểm y tế (BHYT) tại tỉnh Bạc Liêu đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, như tăng cường độ bao phủ và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế Tuy nhiên, vẫn tồn tại một số khó khăn như hạn chế về nguồn lực và nhận thức của người dân Nguyên nhân chủ yếu ảnh hưởng đến tiến trình này bao gồm sự thiếu hụt thông tin về quyền lợi BHYT và sự chưa đồng bộ trong các chính sách hỗ trợ từ chính quyền địa phương.
- Những giải pháp mở rộng dịch vụ BHYT toàn dân trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu thời gian tới?
4 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
4.1 Đối tƣợng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu được xác định là hoạt động BHYT toàn dân
- Phạm vi đối tượng nghiên cứu
Các hình thức bảo hiểm y tế (BHYT) bao gồm bảo hiểm bắt buộc do nhà nước thực hiện nhằm chăm sóc sức khỏe cho mọi người dân mà không vì mục đích lợi nhuận, và bảo hiểm tự nguyện do các công ty bảo hiểm độc lập cung cấp với mục tiêu lợi nhuận Luận văn này tập trung nghiên cứu về BHYT bắt buộc do nhà nước tổ chức thực hiện.
- Phạm vi không gian nghiên cứu
Nghiên cứu được tiến hành tại tỉnh Bạc Liêu, tập trung khảo sát giá kết quả thực hiện tại 08 cơ sở khám chữa bệnh bảo hiểm y tế và 02 đơn vị hành chính cấp xã thuộc Thị xã Giá Rai và Thành phố Bạc Liêu.
- Phạm vi thời gian nghiên cứu
Bảo hiểm y tế do nhà nước tổ chức và thực hiện theo quy định của Luật Bảo hiểm y tế năm 2008, với những sửa đổi, bổ sung vào năm 2014 Nghiên cứu này tập trung vào các khía cạnh liên quan đến hệ thống bảo hiểm y tế và những thay đổi trong chính sách.
5 trạng hoạt động BHYT tại tỉnh Bạc Liêu giai đoạn 2015 – 2018, giai đoạn Luật BHYT năm 2014 có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2015
5 Phương pháp nghiên cứu và thu thập dữ liệu
Phương pháp nghiên cứu định tính:
Phương pháp thu thập tài liệu bao gồm việc khai thác thông tin từ các nguồn nội bộ và bên ngoài tổ chức, như chiến lược phát triển của ngành và quy hoạch phát triển nguồn nhân lực Đồng thời, việc tham khảo các tài liệu chuyên ngành về bảo hiểm y tế cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình này.
Phương pháp thống kê phân tích là quá trình xử lý số liệu thu thập từ điều tra xã hội học, giúp tính toán các chỉ số và phân tích theo thời gian Điều này cho phép chúng ta nhận diện các đặc điểm biến động của vấn đề nghiên cứu một cách rõ ràng và có hệ thống.
Phương pháp so sánh được thực hiện thông qua việc thu thập số liệu và phân tích các chỉ số để so sánh kết quả đạt được giữa các năm của đối tượng nghiên cứu, cũng như so sánh giữa đối tượng nghiên cứu và các đối tượng khác.
5.2 Số liệu (Dữ liệu thứ cấp)
Báo cáo công tác thu BHXH và BHYT, cùng với báo cáo tài chính về tình hình hoạt động chung, là nguồn thông tin quan trọng để đánh giá hiệu quả và phát triển dịch vụ bảo hiểm y tế tại đơn vị Các kế hoạch nâng cao và mở rộng dịch vụ bảo hiểm y tế cũng cần được xem xét kỹ lưỡng để đáp ứng nhu cầu của người dân.
Nguồn bên ngoài cho quản trị nhân sự bao gồm tài liệu tham khảo, giáo trình, báo, tạp chí, tài liệu dự trữ, và văn bản liên quan từ Bộ Nội vụ Ngoài ra, thông tin từ các phương tiện truyền thông đại chúng, một số website chuyên ngành, cùng với các công trình khoa học đã được nghiên cứu và hoàn thiện trước đó cũng đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp kiến thức và cập nhật xu hướng mới trong lĩnh vực này.
6 Ý nghĩa lý luận và thực tiễn
Nghiên cứu này mang lại những kết quả lý luận quan trọng, khẳng định tính hợp lý cùng ý nghĩa kinh tế và xã hội của bảo hiểm y tế toàn dân Điều này giúp những người quan tâm đến lợi ích xã hội hiểu rõ hơn về chính sách an sinh xã hội mà chính phủ đang nỗ lực thực hiện.
Nghiên cứu này nhằm cung cấp cái nhìn toàn diện về thực trạng bảo hiểm y tế (BHYT) toàn dân, đồng thời nhấn mạnh vai trò quan trọng của BHYT trong hệ thống an sinh xã hội Kết quả nghiên cứu sẽ đưa ra những gợi ý về chính sách và mô hình hoạt động cho các nhà quản lý, hướng tới mục tiêu xây dựng và thực hiện hiệu quả lộ trình BHYT toàn dân, phát triển mạnh các hình thức BHYT tự nguyện và cộng đồng Ngoài ra, nghiên cứu cũng đề xuất mở rộng các cơ sở y tế công lập và ngoài công lập để nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh theo BHYT trong tương lai.
7 Kết cấu của đề tài
Chương 1: Tổng quan lý thuyết về Bảo hiểm Y tế và Bảo hiểm Y tế toàn dân
Chương 2: Thực trạng hoạt động Bảo hiểm Y tế toàn dân trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu trong giai đoạn 2015 – 2018
Chương 3: Giải pháp mở rộng dịch vụ Bảo hiểm Y tế đến toàn dân trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu đến năm 2020 và những năm tiếp theo
CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ BẢO HIỂM Y TẾ VÀ BẢO HIỂM Y TẾ
1.1 Lý thuyết cơ bản về bảo hiểm y tế
1.1.1 Khái niệm về Bảo hiểm Y tế
Bảo hiểm y tế (BHYT) xuất hiện vào cuối thế kỷ 19 tại CHLB Đức và một số nước châu Âu, với mục tiêu ban đầu là hỗ trợ lẫn nhau trong trường hợp người lao động và gia đình họ gặp rủi ro về sức khoẻ Trong giai đoạn từ 1883 đến 1914, BHYT chủ yếu mang tính chất đơn lẻ Đến năm 1941, BHYT đã được luật hóa chặt chẽ tại Đức và mở rộng ra Bắc Mỹ, châu Á và vùng Caribe, dẫn đến sự hình thành nhiều khái niệm khác nhau về BHYT.
Bảo hiểm y tế (BHYT) là hình thức bảo hiểm bắt buộc do Nhà nước tổ chức, nhằm chăm sóc sức khỏe cho các đối tượng theo quy định của Luật, không vì mục đích lợi nhuận Luận văn này nghiên cứu khái niệm BHYT theo Luật BHYT sửa đổi bổ sung năm 2014.
1.1.2 Mục đích Bảo hiểm y tế
Theo khuyến nghị của ILO trong Công ước số 102 tháng 6 năm 1952 tại Giơnevơ, hệ thống bảo hiểm xã hội bao gồm các mục đích chính như chăm sóc y tế, trợ cấp ốm đau, trợ cấp thất nghiệp, trợ cấp tuổi già, trợ cấp tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp, trợ cấp gia đình, trợ cấp sinh đẻ, trợ cấp khi tàn phế và trợ cấp tử tuất.
