Tổng quan tình hình nghiên cứu
Vũ Văn Cường (2012) trong luận án Tiến sỹ của mình đã nghiên cứu sâu về "Pháp luật quản lý thuế trong nền kinh tế thị trường ở Việt Nam", tập trung vào những vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến hệ thống thuế Nghiên cứu này không chỉ phân tích các khía cạnh pháp lý mà còn đánh giá tác động của pháp luật thuế đối với sự phát triển kinh tế.
Luật Rạch Giá nghiên cứu các quy định hiện hành về quản lý thuế ở Việt Nam, làm rõ khái niệm và bản chất của pháp luật thuế trong nền kinh tế thị trường Bài viết phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến pháp luật quản lý thuế, đồng thời chỉ ra nguyên nhân và kết luận về thực trạng cũng như thực tiễn áp dụng pháp luật này Từ kết quả nghiên cứu lý luận và thực tiễn, bài viết xây dựng nền tảng khoa học để xác định phương hướng và giải pháp hoàn thiện pháp luật, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý thuế và tạo cơ sở thống nhất cho việc nghiên cứu cải thiện hệ thống pháp luật thuế Việt Nam.
Phạm Xuân Hòa (2014) trong luận án Tiến sỹ của mình đã chỉ ra rằng gánh nặng thuế hiện nay đang làm giảm lợi nhuận giữ lại và nguồn lực tài chính của doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam Do đó, việc hoàn thiện chính sách thuế để hỗ trợ phát triển loại hình doanh nghiệp này là cần thiết Tác giả đề xuất sáu quan điểm nhằm cải thiện chính sách thuế, bao gồm các quy định ưu đãi thiết thực như cho phép doanh nghiệp trừ 150% chi phí đầu tư vào khoa học công nghệ, ưu đãi thuế TNDN cho doanh nghiệp mới thành lập, và giảm thiểu mức thuế suất thuế GTGT.
Luận văn thạc sĩ kinh tế của Đỗ Thị Ngọc (2012) tập trung vào việc "Tăng cường quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế" tại thành phố Rạch Giá Tác giả phân tích sâu sắc các khía cạnh liên quan đến quản lý nợ thuế và biện pháp cưỡng chế, đồng thời đánh giá đặc điểm của người nộp thuế (NNT) trong khu vực, ảnh hưởng đến công tác này Cuối cùng, luận văn đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện hiệu quả quản lý nợ thuế và cưỡng chế nợ thuế tại địa phương.
3 quản lý nợ thuế trên địa bàn Rạch Giá
Cục thuế Thành phố Rạch Giá đã công bố bài báo khoa học mang tên “Giải pháp thu hồi nợ thuế sau thanh tra tại cục thuế Thành phố Rạch Giá” trên Tạp chí Tài chính số 3 (569) Bài báo trình bày các giải pháp hiệu quả nhằm thu hồi nợ thuế sau quá trình thanh tra, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý thuế tại địa phương.
Bài viết năm 2012 đã phân tích các nguyên nhân từ phía cơ quan thuế, bao gồm phòng thanh tra, phòng kiểm tra, quản lý nợ, kê khai và kế toán thuế, nhằm đề xuất giải pháp cho vấn đề nợ thuế Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ tập trung vào giải pháp quản lý và thu hồi nợ thuế sau thanh tra tại thành phố Rạch Giá, mà không xem xét toàn diện về quản lý nợ thuế và cưỡng chế thuế.
Cục thuế tỉnh Thái Bình đã thực hiện nghiên cứu "Giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý nợ và cưỡng chế thuế" của Đỗ Thị Ngọc Hà (2012), trong đó tác giả đã tổng quan về quản lý nợ và cưỡng chế thuế, phân tích lý luận về nợ thuế, và đánh giá hiệu quả công tác quản lý nợ thuế Nghiên cứu cũng tham khảo kinh nghiệm từ một số quốc gia khác và đề xuất áp dụng vào quản lý nợ tại Việt Nam Đồng thời, tác giả đã đánh giá tình hình thực tiễn tại địa phương và đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nợ thuế và cưỡng chế thuế.
Nghiên cứu của Sử Đình Thành và Cộng sự, đăng trên Tạp chí phát triển kinh tế, chỉ ra rằng hệ thống thuế Việt Nam đã được điều chỉnh phù hợp với yêu cầu của cơ chế kinh tế thị trường và các điều kiện pháp lý để gia nhập WTO Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2010 – 2020, nhằm nâng tổng thu thuế lên 23% - 24% GDP Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc tăng quy mô thu thuế có thể gây bất lợi cho tăng trưởng kinh tế Do đó, Việt Nam cần vượt qua nhiều thách thức trong cải cách thuế, bao gồm mở rộng cơ sở thuế, đơn giản hóa quản lý thuế theo tiêu chuẩn quốc tế, và hài hòa hệ thống thuế giữa các thành viên ASEAN.
Phạm Việt Hà (2012), “Giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý nợ thuế”, Đề tài nghiên cứu khoa học cấp ngành Thuế năm 2012 – 2013 (Tổng Cục
Đề tài này làm rõ các cơ sở lý luận và vấn đề cơ bản về quản lý nợ thuế, bao gồm khái niệm, vai trò, nội dung và các yếu tố ảnh hưởng đến công tác này Thực trạng quản lý nợ thuế ở Việt Nam được phân tích qua tình hình hiện tại, tổ chức bộ máy, kết quả đạt được, cũng như các hạn chế và nguyên nhân của chúng Đề tài nhấn mạnh mối quan hệ giữa quản lý nợ thuế và công tác quản lý thuế nói chung, đồng thời đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nợ thuế, như xây dựng cơ sở dữ liệu về người nộp thuế và tăng cường áp dụng phương pháp đánh giá rủi ro để đôn đốc thu nợ hiệu quả hơn.
Trần Thị Thu Huyền (2012), “Xây dựng tiêu chí đánh giá chất lượng công tác quản lý thu nợ”, Đề tài nghiên cứu khoa học cấp ngành Thuế năm 2012 – 2013
Bài viết tập trung vào việc phân tích các cơ sở lý luận và vấn đề cơ bản liên quan đến quản lý nợ thuế, bao gồm khái niệm, vai trò và hệ thống quản lý nợ thuế Nó đánh giá tác động của các tiêu chí đánh giá chất lượng công tác quản lý thu nợ đối với cả cơ quan thuế (CQT) và người nộp thuế (NNT) Bên cạnh đó, bài viết cũng xem xét thực trạng đánh giá chất lượng công tác quản lý thu nợ, nêu rõ những hạn chế và nguyên nhân gây ra vấn đề này Đặc biệt, đề tài xây dựng các tiêu chí đánh giá chất lượng công tác quản lý thu nợ dựa trên định hướng Chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2011 - 2020 Một số đề xuất cụ thể về tiêu chí đánh giá chất lượng bao gồm tỷ lệ tiền nợ thuế so với số thu thực hiện của ngành thuế, tỷ lệ tiền nợ thuế năm trước thu được trong năm nay so với số nợ có khả năng thu, và tổng chi phí quản lý nợ thuế.
5 tổng số tiền thuế nợ mà CQT đã thu được, Tổng chi phí QLN & CCN thuế trên tổng chi phí thường xuyên của ngành thuế…
Kết luận: Mặc dù đã có nhiều nghiên cứu về quản lý nợ thuế ở các địa phương khác nhau tại Việt Nam, tỉnh Kiên Giang lại có những đặc thù riêng về địa hình, tốc độ phát triển kinh tế và quy mô hoạt động quản lý nợ thuế Do đó, cần thiết phải tiến hành nghiên cứu chi tiết nhằm phân tích, đánh giá và đưa ra các gợi ý quản lý nợ thuế phù hợp với đặc điểm của thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang.
Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cứu
Luận văn này hệ thống hóa và phân tích các vấn đề lý luận cũng như thực tiễn trong công tác quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế tại Chi cục Thuế thành phố Rạch Giá Nghiên cứu tập trung vào thực trạng quản lý nợ thuế, đánh giá những kết quả đã đạt được và chỉ ra các hạn chế trong công tác này Dựa trên những phân tích đó, luận văn đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý nợ thuế tại Chi cục Thuế thành phố Rạch Giá.
- Đánh giá thực trạng công tác quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế tại Chi cục Thuế thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang
- Xác định những khó khăn, vướng mắc trong quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế tại Chi cục Thuế thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang
- Đề xuất các giải pháp hữu hiệu nhằm hoàn thiện hoạt động quản lý nợ thuế tại Chi cục Thuế thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang.
Câu hỏi nghiên cứu
Câu hỏi 1: Những điểm mạnh và điểm yếu trong hoạt động quản lý nợ thuế Chi cục Thuế thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang?
Câu hỏi 2: Để hoàn thiện hoạt động quản lý nợ thuế thì Chi cục Thuế thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang cần có những gợi ý nào?
Câu hỏi 3: Đánh giá mức độ tác động của một số nhân tố trọng yếu đến hoạt động quản lý nợ thuế?
4 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
4.1 Đối tƣợng nghiên cứu Đề tài tập trung đi sâu vào các vấn đề lý luận và thực trạng công tác quản lý nợ thuế đối với các đối tượng nộp thuế trên địa bàn thành phố Rạch Giá do Chi cục thuế thành phố Rạch Giá quản lý
Phạm vi không gian: Địa bàn thành phố Rạch Giá tỉnh Kiên Giang, cụ thể là người nộp thuế do Chi cục thuế thành phố Rạch Giá quản lý
Phạm vi thời gian: Số liệu thứ cấp thu thập trong giai đoạn 2014-2018
Phương pháp nghiên cứu: sử dụng phương pháp thống kê, mô tả
Nghiên cứu sử dụng số liệu thứ cấp từ báo cáo tháng, quý và năm của Đội quản lý nợ thuế và cưỡng chế thuế thuộc Chi cục thuế thành phố Rạch Giá, cũng như báo cáo Tổng kết công tác thuế từ năm 2014 đến 2018 Các số liệu này bao gồm thông tin về công tác quản lý nợ thuế, cưỡng chế thuế, cùng với các điều kiện tự nhiên và kinh tế - xã hội của thành phố Rạch Giá.
Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu:
Tổng số thu NSNN toàn thành phố Rạch Giá giai đoạn 2014- 2018
Số tiền thuế nợ đọng của người nộp thuế tại thành phố Rạch Giá do Chi cục
Thuế thành phố Rạch Giá quản lý giai đoạn 2014 - 2018
Trong giai đoạn 2014-2018, Chi cục thuế thành phố Rạch Giá đã thu được một số tiền thuế nợ đáng kể từ các sắc thuế khác nhau Bài viết này sẽ đánh giá thực trạng công tác quản lý nợ thuế và cưỡng chế thuế tại đơn vị, chỉ ra những thành công đã đạt được cũng như những hạn chế tồn tại Đồng thời, bài viết cũng sẽ phân tích các nguyên nhân chủ quan và khách quan ảnh hưởng đến công tác thu hồi nợ thuế.
Đề xuất các phương hướng và giải pháp phù hợp nhằm hoàn thiện công tác quản lý nợ thuế sẽ góp phần nâng cao hiệu lực và hiệu quả quản lý thuế của Chi cục thuế thành phố Rạch Giá.
Chỉ tiêu hoàn thiện các quy trình quản lý nợ thuế và cưỡng chế thuế
Chỉ tiêu về nâng cao năng lực, bố trí lại nguồn nhân lực công chức thuế thực hiện công tác quản lý nợ thuế và cưỡng chế thuế
5.3 Xử lý và phân tích dữ liệu
5.3.1 Phương pháp tổng hợp thông tin
Hệ thống hóa và tổng hợp tài liệu theo các tiêu thức phù hợp với mục đích nghiên cứu
Việc xử lý và tính toán các số liệu cùng chỉ tiêu nghiên cứu được thực hiện trên máy tính thông qua phần mềm Excel và các ứng dụng tin học của Tổng cục Thuế.
Các số liệu được trình bày trong bảng thống kê một cách hệ thống và logic, giúp mô tả rõ ràng các đặc trưng định lượng của các hiện tượng nghiên cứu.
5.3.2 Phương pháp phân tích thông tin, số liệu
Phương pháp thống kê mô tả
Phương pháp nghiên cứu này tập trung vào việc phân tích các hiện tượng kinh tế xã hội, nhằm mô tả sự biến động và xu hướng phát triển của chúng thông qua việc sử dụng số liệu thu thập được.
Phương pháp quy nạp là cách tiếp cận nghiên cứu từ những trường hợp cụ thể đến những khái quát chung Trong bối cảnh nghiên cứu công tác quản lý nợ thuế tại Chi cục Thuế thành phố Rạch Giá, phương pháp này giúp phân tích và rút ra những bài học quan trọng từ thực tiễn, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý thuế.
Bài viết này trình bày cách tiếp cận từ những vấn đề cụ thể và thực tiễn trong công tác quản lý nợ thuế tại thành phố Rạch Giá Từ đó, các đánh giá khái quát được đưa ra, giúp hình thành những kết luận có tính quy luật và hệ thống trong quản lý nợ thuế.
Phương pháp bảng thống kê được áp dụng để tổng hợp và mô tả hiện trạng công tác quản lý nợ thuế tại Chi cục thuế thành phố Rạch Giá Bài viết phân tích tác động của các nhân tố đến công tác quản lý nợ thuế ở Rạch Giá theo thời gian, bắt đầu từ năm
2014 - 2018), từ đó tổng hợp đánh giá công tác quản lý nợ thuế ở thành phố Rạch Giá trong những điều kiện và thời gian cụ thể
6 Ý nghĩa lý luận và thực tiễn
Luận văn này mang ý nghĩa lý luận và thực tiễn quan trọng, đồng thời đóng vai trò là tài liệu tham khảo giá trị về công tác quản lý nợ thuế tại thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang.
Bài viết phân tích thực trạng quản lý nợ thuế tại thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang, đánh giá những kết quả đạt được cũng như hạn chế trong công tác này Đồng thời, bài viết cũng chỉ ra nguyên nhân của những hạn chế trong quản lý nợ thuế tại Chi cục thuế thành phố Rạch Giá.
Luận văn đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động quản lý nợ thuế tại Chi cục thuế thành phố Rạch Giá trong thời gian tới
7 Kết cấu của đề tài
Chương 1: Cơ sở lý thuyết về quản lý nợ thuế;
Chương 2: Thực trạng hoạt động quản lý nợ thuế tại Chi cục Thuế thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang;
Chương 3: Hoàn thiện hoạt động quản lý nợ thuế tại Chi cục Thuế thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang
CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ THUẾ
VÀ QUẢN LÝ NỢ THUẾ
Căn cứ pháp lý của Chương 1 gồm các văn bản sau:
- Luật Quản lý thuế số 78/2006/QH11, ngày 29 tháng 11 năm 2006 của Quốc hội khóa 11
Quyết định số 115/2009/QĐ-TTg ban hành ngày 28/9/2009 của Thủ tướng Chính phủ quy định rõ chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của Tổng cục Thuế thuộc Bộ Tài chính, đồng thời xác định cơ cấu tổ chức của cơ quan này Quyết định này nhằm nâng cao hiệu quả quản lý thuế và đảm bảo hoạt động của Tổng cục Thuế diễn ra theo đúng quy định của pháp luật.
Quyết định số 106/QĐ-BTC ngày 14/01/2010 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các Vụ và Văn phòng thuộc Tổng cục Thuế, nhằm đảm bảo hoạt động hiệu quả và minh bạch trong quản lý thuế Quyết định này là cơ sở pháp lý quan trọng cho việc tổ chức và vận hành các đơn vị thuộc Tổng cục Thuế, góp phần nâng cao hiệu quả công tác thu ngân sách nhà nước.
Quyết định số 108/QĐ-BTC ngày 14/01/2010 của Bộ Tài chính quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Thuế thuộc Tổng cục Thuế, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý thuế và đảm bảo sự hoạt động hiệu quả của cơ quan thuế.
- Quyết định số 502/QĐ-TCT ngày 29/3/2010 của Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế quy định chức năng, nhiệm vụ của các phòng thuộc Cục Thuế;
- Quyết định số 504/QĐ/TCT ngày 29/3/2010 của Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế quy định chức năng, nhiệm vụ của các đội thuộc Chi cục Thuế;
- Quy trình 1401/QĐ-TCT, ngày 28/7/2015 của Tổng cục Trưởng Tổng cục thuế quy trình Quản lý nợ thuế
- Quy trình 751/QĐ-TCT ngày 20 tháng 4 năm 2015 của Tổng cục Trưởng Tổng cục thuế quy trình cưỡng chế nợ thuế
1.1 Những vấn đề cơ bản về thuế và quản lý nợ thuế