PHÂN TÍCH MƠ HÌNH KINH DOANH CỦA CƠNG TY FORD MOTOR DƯỚI THỜI KỲ CỦA HENRY FORD THEO CÁCH PHÂN TÍCH CỦA OSTERWALDER VẼ LẠI MƠ HÌNH KINH DOANH ĐĨ VÀ CHỈ RA MỘT YẾU TỐ MẤU CHỐT QUYẾT ĐỊNH THÀNH CƠNG TRONG MƠ HÌNH KINH DOANH NÀY LỜI MỞ ĐẦU Ford Motor Company – Huyền thoại “Vua xe hơi” Mỹ có tầm ảnh hưởng mạnh mẽ đến kinh tế giới Cách kỷ, có lẽ không tin ô tô thay ngựa để trở thành phương tiện di chuyển phổ biến giới q mức xa xỉ Thế nhưng, Ford Motor chứng minh cho giới thấy chẳng có khơng thể Mặc dù hãng xe ô tô Ford Motor đóng góp nhiều nhằm thay đổi mặt giao thông vận tải giới vào giai đoạn đầu kỷ 20 Hơn 100 năm, với cạnh tranh khốc liệt thị trường xe hơi, công ty Ford Motor không ngừng phát triển, khẳng định vị trí trường tồn với thời gian, cụ thể năm 2020 Ford Motor Company nhận giải thưởng Huy chương Vàng Trung tâm Mơi trường Thế giới Tính bền vững Doanh nghiệp Đứng thứ 12 bảng xếp hạng danh sách 500 công ty lớn Hoa Kỳ theo tổng doanh thu công ty biên soạn hàng năm tạp chí Fortune tính đến năm 2019, ln dẫn đầu ngành sản xuất ô tô Mỹ Và nhiều thành tựu mà Ford Motor đạt Vị trí “ Vua xe hơi” minh chứng cho tính vượt trội mơ hình kinh doanh Ford Motor so với đối thủ thời Để có thành cơng bước công ty Ford Motor xây dựng cho mơ hình kinh doanh đắn - kim nam dẫn dắt Ford Motor đến thành cơng Mơ hình vừa đảm bảo trị giá cốt lõi vừa mang lại giá trị gia tăng cho khách hàng, cho xã hội qua tạo giá trị gia tăng cho cơng ty Chính lý niềm đam mê học hỏi kinh nghiệm bậc tiền bối lĩnh vực kinh doanh để rèn luyện cách tư duy, xây dựng mơ hình kinh doanh thành cơng với hướng dẫn nhiệt tình THS Đỗ Ngọc Điệp, nhóm lựa chọn đề tài: “Phân tích mơ hình kinh doanh cơng ty Ford Motor thời kỳ Henry Ford theo cách phân tích Osterwalder Vẽ lại mơ hình kinh doanh yếu tố mấu chốt định thành cơng mơ hình kinh doanh này.” Và để làm rõ mơ hình kinh doanh này, kết cấu nội dung đề tài gồm phần: Tổng quan công ty Ford Motor Phân tích mơ hình kinh doanh công ty Ford Motor thời Henry Ford Yếu tố mấu chốt định nên thành công công ty Ford Motor Bài học kinh nghiệm rút Đề tài có tham gia nhóm sinh viên gồm: Lê Phương Anh – Kinh tế Đầu tư 60B Đàm Đại Dương – Quản trị Kinh doanh Quốc tế 59A Vũ Tùng Lâm – Quản lý công 61 Trần Thị Thiên Trang – Quản lý công 61 Nguyễn Thị Thu Hiền – Quản lý Tài nguyên Môi Trường 61 Trong trình nghiên cứu nhóm cịn nhiều thiếu sót, mong nhận đóng góp ý kiến bạn để đề tài hoàn thiện Nhóm xin chân thành cảm ơn MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU .1 TỔNG QUAN CÔNG TY FORD MOTOR 1.1 Đôi nét Henry Ford- người sáng lập công ty Ford Motor 1.2 Chặng đường phát triển thành tựu công ty Ford Motor đến .5 PHÂN TÍCH MƠ HÌNH KINH DOANH CỦA CƠNG TY FORD MOTOR DƯỚI THỜI CỦA HENRY FORD 10 2.1 Mơ hình kinh doanh công ty Ford Motor 10 2.2 Phân tích mơ hình kinh doanh cơng ty Ford Motor giai đoạn Henry Ford 11 YẾU TỐ MẤU CHỐT QUYẾT ĐỊNH NÊN SỰ THÀNH CÔNG CỦA CÔNG TY FORD MOTOR26 BÀI HỌC KINH NGHIỆM RÚT RA 29 4.1 Khu vực khách hàng .29 KẾT LUẬN 30 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .31 TỔNG QUAN CƠNG TY FORD MOTOR 1.1 Đơi nét Henry Ford- người sáng lập công ty Ford Motor Henry Ford (30/7/1863 – 7/4/1947) người sáng lập Công ty Ford Motor, mệnh danh “Ông vua xe hơi” Ông tạp chí Forbes xếp hạng người đứng đầu số 20 doanh nhân có ảnh hưởng thời đại với Nobel, Morgan… Ông sinh gia đình gốc Ireland, vùng Greenfield, thuộc tiểu bang Michigan, Mỹ Mặc dù sinh gia đình làm nơng từ nhỏ, Henry lại có niềm đam mê đặc biệt với loại máy móc Ơng cịn gọi cậu “When everything bé thích “tháo tung” thứ Ông chưa học qua seems to be going trường đại học mà học đến lớp điều kiện against you, remember giáo dục khó khăn that the airplane takes off against the wind, not with it.” Năm 1879, Henry đến thành phố Detroit để làm thợ học việc xưởng xe Michigan Nhưng ông bị đuổi sau ngày làm việc cỗ máy hư ông sửa dễ dàng mà người thợ lâu năm không làm Sau đó, ơng đến làm việc nhà máy động nướcTuy nhiên, đến năm 1884, Henry đành phải gác lại đam mê, trở quê cha quản lý trang trại Cuộc sống nông thôn xa chốn thị thành khoa học kỹ thuật làm cho Henry cảm thấy chán nản Năm 1891 ông định quay lại Detroit để tiếp tục theo đuổi niềm đam mê Được Cơng ty Điện Edison Detroit tuyển vào làm việc kỹ sư bảo dưỡng, Henry trưởng thành nhanh chóng Chỉ sau năm, ông thăng chức lên kỹ sư trưởng Bắt đầu từ đây, Henry có điều kiện tốt để nghiên cứu loại phương tiện sử dụng động đốt Sau năm chuyên cần thực hàng trăm thực nghiệm, đến năm 1896, Henry hoàn thành xe riêng Cho dù Quadricycle chạy với tốc độ 10km/giờ thiếu nhiều tính cần thiết khác “bốn bánh” gây chấn động dư luận lúc Để theo đuổi thực ước mơ mình, Henry phải đánh đổi chức vụ cao với tiền đồ sáng lạng Công ty Điện Edison Detroit Ông liên kết với số đối tác, thành lập công ty khác nhau, chuyên nghiên cứu phát triển loại xe “bốn bánh” Mùa hè năm 1902, Henry với người bạn tái thành lập công ty Năm 1903, công ty họ đổi tên thành Ford Motor Chịu trách nhiệm thiết kế chế tạo, Henry làm việc không ngừng nghỉ Chỉ vòng năm, hệ xe Ford khác đời Chiếc xe Quadricylce ông Henry Ford chế tạo Vào thời đó, việc sở hữu xe ln điều khó khăn Để xe đến gần với người tiêu dùng, Henry tìm cách hạ giá thành sản phẩm Sau nhiều đêm trăn trở, ông nhận thấy cách sản xuất với số lượng lớn, giá thành xe hạ Đây coi ý tưởng mang tính cách mạng công nghiệp ô tô thời Henry Ford ngày 7/4/1947 quê Greenfield, Michigan, thọ 83 tuổi Với cải cách mang tính cách mạng, ông Tạp chí Forbes xếp hạng người đứng đầu số 20 doanh nhân có ảnh hưởng thời đại, với Nobel, Morgan, Rokerfeller… Đã kỷ trôi qua, kể từ xe đời, với phong cách độc đáo riêng mình, xe Henry Ford có mặt nơi giới, vào sống phương tiện thiết yếu Henry Ford mệnh danh “Ông vua xe hơi” Người ta biết đến Henry Ford cha đẻ ngành ô tô đại, người dạy dân Mỹ lái xe, huyền thoại kỷ 20 1.2 Chặng đường phát triển thành tựu công ty Ford Motor đến 1.2.1 Giới thiệu chung Công ty Ford Motor cơng ty sản xuất tơ đa quốc gia có trụ sở Dearborn, Michigan, ngoại Detroit Cơng ty Henry Ford thành lập vào ngày 16 tháng năm 1903 Công ty bán ô tô xe thương mại thương hiệu Ford hầu hết xe hạng sang thương hiệu Lincoln Ford sở hữu nhà sản xuất SUV Brazil Troller, 8% cổ phần Aston Martin Vương quốc Anh 32% cổ phần Jiangling Motors.Cơng ty có liên doanh Trung Quốc (Changan Ford), Đài Loan (Ford Lio Ho), Thái Lan (AutoAlliance Thailand), Thổ Nhĩ Kỳ (Ford Otosan) Nga (Ford Sollers) Công ty niêm yết thị trường chứng khoán New York kiểm sốt gia đình Ford; họ có quyền sở hữu thiểu số có đa số quyền lực bỏ phiếu 1.2.2 Chặng đường phát triển thành tựu Ford Motor Ngày 11/6/1903, Henry Ford, 11 nhà đầu tư 28.000 đô la tiền vốn, lập nên tập đồn Ơtơ Ford Ford lái xe với thiết kế trình diễn mặt hồ St.Clair đóng băng với tốc độ kỷ lục lúc giờ: xe chạy hết quãng đường dài dặm (~1,6 km) 39,4 giây Bị thành công thuyết phục, tay đua ôtô tiếng Barney Oldfield, người đặt tên cho mẫu xe “999”, đem xe khắp nước Mỹ, nhờ góp phần làm tên tuổi Ford tiếng Henry Ford người ủng hộ đua Indianapolis 500 Năm 1908, tập đoàn Ford cho mắt loại xe Model T Mẫu xe sau ghi nhận doanh số bán hàng triệu xe gần 20 năm Từ năm 1909 đến năm 1913, Ford bắt tay vào việc cải thiện Model T để tham gia đua xe Chiếc xe ông đích năm 1909 lập kỷ lục tốc độ dặm đua Detroit Fairgrounds (mặc dù sau bị truất ngơi vơ địch) đua “xuyên đại dương” (vòng quanh nước Mỹ) năm 1911 tay đua Frank Kulick) Năm 1913, Ford cố đưa Model T cải tiến vào đua Indianapolis 500, quy định đòi hỏi xe phải nặng thêm 1.000 pao (450kg) đủ điều kiện tham dự khiến Ford rút khỏi đua Cũng thời gian dấu mốc quan trọng, Ford giới thiệu phương pháp sản xuất ô tô quy mô lớn quản lý quy mô lớn lực lượng lao động cơng nghiệp cách sử dụng trình tự sản xuất thiết kế công phu, tiêu biểu dây chuyền lắp ráp Từ đó, dây truyền lắp ráp ô tô tự động áp dụng giới; đến năm 1914, phương pháp biết đến toàn giới với tên gọi Fordism Sau 19 năm thành lập từ 1903, Ford Motor trở thành công ty sản suất xe đứng đầu giới mệnh danh “Vua xe hơi” đỉnh điểm sản lượng xe Ford chiếm đến 80% xe ô tô giới Năm 1922: Henry Ford mua Công ty ô tô Lincoln để cạnh tranh với Cadillac Packard phân khúc xe cao cấp thị trường ô tô Năm 1927: Chiếc xe Model A có kính an tồn kính chắn gió đời Năm 1929: Ford thành công đàm phán hợp đồng với Chính phủ Nga thành lập Nhà máy ô tô Gorky sản xuất Ford Model A AA Nga Năm 1932: Ford trình làng mẫu xe giá rẻ với động V8 Năm 1939: Mercury đời nhằm đối đầu với xe phân khúc giá trung bình Pontiac, Oldsmobile Buick General Motors Năm 1951: Ford thành lập phịng thí nghiệm khoa học Dearborn, Michigan để thực nghiên cứu Năm 1955: Ford thành lập phận Continental, chịu trách nhiệm sản xuất bán Continental Mark II Năm 1956: Ford cung cấp gói an tồn Lifeguard, bao gồm cải tiến vô lăng đĩa tiêu chuẩn, phía trước tùy chọn lần xe cung cấp dây an tồn phía sau miếng đệm tùy chọn cho xe Mặc dù công ty trở thành công ty đại chúng gia đình Ford thơng qua cổ phiếu loại B đặc biệt, giữ 40% quyền biểu Năm 1957: Ford giới thiệu tới cơng chúng khóa cửa chống trẻ em nghịch vào sản phẩm cung cấp mui cứng thu vào xe chỗ sản xuất hàng loạt Năm 1958: Ford thành lập phận Edsel nhằm thiết kế bán thị trường mẫu xe tên Năm 1959: Doanh số thảm hại Continental Edsel khiến Ford định sáp nhập Mercury, Continental Edsel thành MEL đổi thành Lincoln Mercury sau "khai tử" Edsel Năm 1964: Ford Mustang thức giới thiệu Hội chợ Thế giới New York Năm 1965: Ford giới thiệu đèn nhắc nhở cài dây an toàn Năm 1989: Ford mua lại hãng ô tô Anh Quốc Jaguar Năm 1994: Ford mua lại hãng xe thể thao Aston Martin Năm 1999: Ford thức mua lại thành công Volvo Cars công ty Thụy Điển Volvo Năm 2000: Ford mua lại Land Rover từ BMW Từ năm 2006: Ford bắt đầu chuyển sang giới thiệu loạt xe mới, bao gồm crossover SUV xây dựng tảng xe unibody, thay khung gầm thân xe Năm 2007: Ford bán Aston Martin cho nhóm nhà đầu tư gồm cựu tay đua David Richards, nhà sưu tập xe John Sinders hãng Investment Dar and Adeem Investment Kuwaiti Năm 2008: Ford bán Jaguar Land Rover cho Tata Motors Năm 2010: Volvo Cars bán cho Zhejiang Geely Holding Group (Trung Quốc) Vào cuối năm 2010, Ford nhà sản xuất ô tô lớn thứ năm châu Âu Trong khủng hoảng tài vào đầu kỷ 21, Ford gần phá sản, quay trở lại có lợi nhuận Ford sản xuất 5.532 triệu ô tô sử dụng khoảng 213.000 nhân viên khoảng 90 nhà máy sở toàn giới Hiện nay, Ford nhà sản xuất ô tô lớn thứ hai Mỹ (sau General Motors) lớn thứ năm giới (sau Toyota, VW, Hyundai-Kia General Motors) dựa lượng xe sản xuất năm 2015.Ford cơng ty có trụ sở Mỹ đứng thứ mười danh sách Fortune 500 2018, dựa doanh thu toàn cầu năm 2017 156,7 tỷ USD Năm 2020, thị trường ô tô Mỹ vừa trải qua đầy biến động Khi chiến tranh thương mại giữ Mỹ Trung Quốc chưa kịp lắng xuống, dịch bệnh Covid19 hoành hành tác động từ bầu cử Tổng thống tạo nhiều thay đổi thị trường tơ Tình hình sản xuất, kinh doanh nhiều nhà sản xuất ô tô Mỹ liên tục bị gián đoạn, doanh số bán hàng nhiều mẫu mã tơ theo sụt giảm Nhưng bất chấp ảnh hưởng đại dịch Covid-19, Ford F-Series Ford Motor tiếp tục giữ vững vị số doanh số bán thị trường ô tô Mỹ Năm 2020, mẫu bán tải cỡ lớn đạt doanh số 787.422 xe, giảm 12% so với năm 2019 Ford F-Series người Mỹ đánh giá cao thiết kế, công nghệ khả vận hành mạnh mẽ Bảng xếp hạng Ford Motor từ năm đến năm 2020 Fortune 500: PHÂN TÍCH MƠ HÌNH KINH DOANH CỦA CƠNG TY FORD MOTOR DƯỚI THỜI CỦA HENRY FORD 2.1 KEY PARTNERS -Nhà đầu tư cổ đông -Các tay đua đua xe thể thao -Nhà cung cấp phụ tùng -Mạng lưới đại lý phân phối -Công ty điện Detroit Edison -Cơng ty - Chính phủ Liên Xơ -Thương hiệu Lincoln - Đối tác chung sở thích Mơ hình kinh doanh công ty Ford Motor KEY ACTIVITIVES -Sản xuất thiết kế -Quản lý chuỗi cung ứng -Kiểm soát chất lượng -R&D -Phân phối -Kết nối xây dựng thương hiệu -Điều hành hoạt động -Tiếp thị bán hàng VALUE PROPOSITIONS -Mang đến XE HƠI “TỐT”, “GIÁ RẺ” VÀ TIỆN LỢI cho tất người -Mang đến cho khách hàng uy tín, tin tưởng đến từ thương hiệu Ford CUSTOMER RELATIONSHIP S -Thông qua đại lý phân phối, điện thoại, trực tuyến qua thư để tiếp nhận phản hồi khách hàng -Dịch vụ hỗ trợ -Phần thưởng dịch vụ chăm sóc sau mua xe -Uy tín lịng tin CUSTOMER SEGMENT - Phân khúc đại chúng -Nói chung khách hàng quan tâm đến thương hiệu khắp giới -Các doanh nghiệp thương mại KEY RESOURCES DISTRIBUTION - Nguồn lực hữu CHANNELS hình: -Kênh phân phối +Vốn cổ đông gián tiếp (đại lý bán +Dây truyền lắp ráp di hàng, cửa hàng chuyển đối tác…) giới +35 chi nhánh sản xuất với 50.000 nhân viên -Nguồn lực vô hình: +Sở hữu trí tuệ +Sự diện tồn cầu +Mạng lưới phân phối +Nhãn hiệu giải đua xe COST STRUCTURE REVENUE STREAM -Chi phí mở rộng quy mô nhà máy sản xuất -Doanh thu từ việc bán xe , phụ tùng xe phụ kiện -Chi phí nhân tơ -Chi phí khách hàng -Chi phí R&D -Chi phí chung: nguyên nhiên vật liệu, giấy phép tiền quyền… 10 + Chăm sóc khách hàng + Đặc biệt nơi lắng nghe khách hàng, đánh giá, ý kiến sản phẩm Đây điều quan trọng mà thường bị bỏ qua, tiền đề để doanh nghiệp hồn thiện c) Quan hệ khách hàng Ford người thiết lập dịch vụ sau bán hàng Khi đó, nhà sản xuất ơtơ trọng vào việc bán hàng vào việc xây dựng mối quan hệ với khách hàng công việc làm ăn coi trôi chảy họ ép khách hàng phải mua nhiều phụ tùng Ford cho bán ôtô bước đầu đặt quan hệ với khách hàng Ơtơ hãng chế tạo bền, đảm bảo đồ phụ tùng dùng cho nhiều đời xe khác nhau, rẻ dễ lắp đặt Dịch vụ lý tưởng “điên rồ” nhà sản xuất ôtô khác, niềm tin mà mang lại cơng chúng vơ giá Những kinh nghiệm trước với nhà đầu tư cho thấy nguyên tắc “lợi nhuận đồng đô la” thường phá hỏng sức sáng tạo doanh nghiệp Các doanh nghiệp gà đẻ trứng vàng; doanh nghiệp phải đưa thứ giúp sống tốt đẹp họ làm vậy, lợi nhuận đến với họ điều tất yếu Một điều “điên rồ” năm 1916, mức doanh thu công ty đạt doanh thu 200 triệu USD, lãi 60 triệu USD, Henry Ford lại đưa lời tuyên bố mang tính bùng nổ gây xôn xao: “Lợi nhuận năm 60 triệu USD q lớn, tơi trích 40 triệu USD hoàn trả lại cho người mua xe Ford, hoàn trả 80 USD, 20 triệu USD cịn lại 19 triệu USD để xây xưởng luyện thép cho phụ tùng, chia lợi tức cho cổ đơng tổng triệu USD” Chính tun bố ông bị cổ đông lớn thứ hai kiện tòa phải bồi thường 19,7 triệu USD Nhưng điều tạo nên thành cơng cho việc giữ chân khách hàng mở rộng thị trường Mỗi khách hàng kênh Marketing đáng tin cậy nhất, việc giữ chân khách hàng cũ ¼ chi phí tìm kiếm khách hàng Vì Ford chủ yếu bán sản phẩm thơng qua đại lý độc lập, nơi trì mối quan hệ chặt chẽ, tư vấn với khách hàng cung cấp dịch vụ hỗ trợ khác Và thông báo chung công bố: “Người đại lý phải có tên khách hàng tiềm khu vực kinh doanh 17 mình, bao gồm người chưa nghĩ tới việc mua sắm Bằng việc ghé thăm trao đổi qua thư từ, người đại lý nên tư vấn, giới thiệu khách hàng sản phẩm Sau đó, thấy cần thiết gửi cho họ thư giới thiệu Nắm tình hình xe khách hàng điều mà đại lý bán hàng phải lưu tâm Nếu phạm vi kinh doanh anh rộng để thực điều có nghĩa anh quản lý địa bàn rộng khó giúp anh tiêu thụ sản phẩm dễ dàng.” Người tiêu dùng mua xe Ford thơng qua đại lý để bảo hành, sửa chữa, thay phụ tùng cách thuận tiện nhất, nhận dịch vụ cá nhân hóa mẫu xe Ford đặt làm riêng Công ty cung cấp kế hoạch cho thuê tùy chỉnh điều chỉnh để đáp ứng nhu cầu cá nhân khách hàng thương mại Dịch vụ cá nhân hóa mẫu xe Ford đặt làm riêng khách chủ yếu đơn đặt hàng lớn khách hàng lẻ Henry Ford cho rằng: “Có xu hướng tồn người ta suy nghĩ, quan tâm vớ vẩn kiểu cách phá hỏng sản phẩm tốt cách thay đổi Những người bán hàng khăng khăng đòi phải thay đổi liên tục Họ lắng nghe khoảng 5% khách hàng đặc biệt nói lên điều họ đòi hỏi, mà quên 95% khách hàng khác, người mua mà khơng có địi hỏi đặc biệt Tất nhiên, khơng hoạt động kinh doanh phát triển khơng quan tâm đến lời phàn nàn góp ý kiến người tiêu dùng Nếu phát sai sót dịch vụ sai sót phải điều tra Thế ý kiến đóng góp cho sản phẩm trọng đến kiểu dáng, đến sành điệu cần phải kiểm tra lại xem liệu có đơn ý kiến mang tính cá nhân hay khơng Khi khách hàng có ý thích thời muốn người bán xe phải đáp ứng nhu cầu mình, nhà kinh doanh xe ln mong muốn phục vụ ý thích khách hàng Nhưng thực ra, họ cần tiếp thu hiểu biết đầy đủ sản phẩm để diễn giải cho khách hàng sản phẩm mà họ có hồn tồn thoả mãn u cầu khách hàng mà không cần phải chế tạo mẫu sản phẩm mới.” Vì lý này, vào buổi sáng năm 1909, Ford thơng báo sách mà không báo trước rằng: tương lai, Hãng Ford sản xuất dòng xe 18 nhất, dịng xe T kết cấu gầm loại xe hoàn toàn giống Và Henry Ford nói thêm rằng: "Any customers can have a car painted any color that he wants, as long as it is black" “Bất kỳ khách hàng có tơ sơn màu mà họ muốn miễn có màu đen” Điều minh chứng mơ hình kinh doanh đứng từ góc nhìn sản phẩm, lấy sản phẩm làm trung tâm 2.2.2.3 Khu vực hoạt động a) Đối tác Đối tác phải kể đến cổ đơng mà Henry Ford hợp tác để tài trợ vốn cho công ty ơng Phải kể đến ông chủ tiếng ngành Than đá Mỹ, ngồi cịn nhiều cổ đơng khác Các tay đua đem lại chiến thắng giải đua mang danh tiếng cho Ford khắp giới tồn nước Mỹ: Đó Alexander Winton, tay đua tiếng hâm mộ Barney Oldfield người chưa biết sợ tốc độ - tay đua xe đạp chuyên nghiệp Ford hợp tác với loạt công ty suốt trình thiết kế, sản xuất cung cấp phụ tùng, chi tiết máy… (với giai đoạn đầu Ford chưa đủ vốn để tự sản xuất phụ tùng) Tiếp theo, đối tác nhà cung cấp, bao gồm nhà cung cấp tài nguyên, nhà cung cấp công cụ nhà cung cấp dịch vụ hỗ trợ Ford việc sản xuất phân phối sản phẩm dịch vụ Năm 1929, Ford phủ Liên Xơ ký hợp đồng thành lập Nhà máy ô tô Gorky Nga ban đầu sản xuất Ford Model AA đóng vai trị quan trọng q trình cơng nghiệp hóa Liên Xơ 19 Đối tác chung sở thích (Affinity Partners), bao gồm cơng ty tham gia chương trình FordPass cung cấp dịch vụ, sản phẩm giảm giá cho thành viên phần chương trình phần thưởng Đối tác chiến lược liên minh, chủ yếu bao gồm công ty công nghệ, cung cấp tích hợp cho sản phẩm Ford, chia sẻ công nghệ tài nguyên, hợp tác với Công ty dự án liên doanh Công ty điện Detroit Edison thương hiệu Lincoln b) Hoạt động Ford cơng ty tơ hoạt động bao gồm: -Sản xuất thiết kế tơ mang thương hiệu Ford -Kiểm sốt chất lượng xe trước đưa thị trường trước đến tay người tiêu dùng -Quản lý chuỗi cung ứng bao gồm việc hoạch định quản lý tất hoạt động liên quan đến tìm đầu vào nguyên liệu, nguồn cung, mua hàng, sản xuất tất hoạt động quản trị logistics -R&D (nghiên cứu – phát triển sản phẩm) nhằm tạo sản phẩm về: thiết kế, công dụng, chất liệu, tính năng… hay cải tiến, nâng cao chất lượng mẫu xe trước đời mẫu xe Model A, Model B, Model C, Model F, Model N, Model R, Model S Model K thành công Model T -Phân phối sản phẩm đến đại lý, đối tác người tiêu dùng -Kết nối với đối tác xây dựng thương hiệu Ford dẫn đầu, trường tồn bền vững -Điều hành hoạt động công ty tài chính, kế tốn, kỹ thuật, nhân sự,… -Tiếp thị quáng bá sản phẩm bán hàng Bên cạnh cịn sản xuất phụ tùng cho hãng xe c) Nguồn lực 20 - Nguồn lực hữu hình: Đầu tiên vốn, ngày 11/6/1903, Henry Ford, 11 nhà đầu tư 28.000 đô la tiền vốn, lập nên tập đồn Ơtơ Ford Và từ nguồn vốn ban đầu tạo doanh thu công ty giữ lại lợi nhuận để mở rộng sản xuất kinh doanh Vẫn vụ kiện nhức nhối năm 1916 việc dành 19 triệu USD để mở rộng sản xuất kinh doanh mà chia triệu USD cho cổ đơng Nhưng hướng để có “Ơng vua xe hơi” Nếu lợi nhuận mà chia hết Ford Motor nằm “Ao làng” khơng cịn vốn để sản xuất đáp ứng nhu cầu tăng vọt của nước giới với tới tham vọng tiến xa Ford Motor có 35 chi nhánh toàn quốc, tất nhà máy lắp ráp 20 chi nhánh số kiêm sản xuất phụ tùng ơtơ Ngồi cịn có chi nhánh Ln Đơn, Liên Xơ Australia Công ty Ford chở hàng đến nơi giới đặc biệt Anh Điều đáng nói nguồn lực nhân viên, đầu năm 1920, cơng ty Ford có 50.000 nhân viên:  Không số nhân viên chúng Ford “chuyên gia” Điều không may mắn xảy Ford nhận thấy cần phải loại bỏ người bắt đầu tự cho chuyên gia, người thực biết rõ cơng việc khơng tự coi chuyên gia Khi người biết rõ công việc mình, họ thấy cịn nhiều việc phải làm việc họ làm được, họ ln chịu áp lực phải tiến phía trước không dễ dàng từ bỏ suy nghĩ làm việc tốt hiệu Ln ln nhìn phía trước, ln ln nghĩ cần phải cố gắng làm nhiều thứ nữa, mang tư tưởng khơng có khơng thể làm Thời điểm mà người có tư tưởng cho “chuyên gia” lúc nhiều thứ trở nên thực  Ford thuê người khuyết tật, người tù nhận lương người bình thường khác Cụ thể, cơng ty Ford có tất 7882 công việc khác bao gồm: 949 cơng việc cần có sức khỏe, 3339 cơng việc cần sức khỏe bình thường, 3395 cơng việc cho phụ nữ, trẻ em người tàn tật Một minh chứng là, sử dụng người bị mù 21 để đếm đinh, độ xác cao người bình thường nhiều người bình thường họ coi việc đếm đinh việc làm nít cịn người mù họ đếm cẩn thận, thêm vào tốc độ đếm đinh người mù gấp lần người bình thường Một nguồn lực đáng nói nhất, giúp Ford giảm chi phí lớn tạo nên lợi so sánh giá Ford Motor hãng xe khác dây chuyền lắp ráp di chuyển giới Henry Ford cộng phát minh Giúp cho việc chế tạo khung xe từ 728 phút ( 12 tiếng) xuống 93 phút ( 1,5 tiếng) Các cửa hàng đại lý phân phối xe Ford, sở bán hàng tiếp thị khắp nước Mỹ tồn giới - Nguồn lực vơ hình: Ford nắm giữ cơng nghệ, sáng chế tài sản trí tuệ thiết kế sản xuất ô tô kiểu Model, dây chuyền sản xuất di chuyển, trang thiết bị phụ tùng… Thương hiệu Ford tạo nên an tâm, tin tưởng khách hàng Và chiến thắng mà giải đua lần khẳng định chỗ đứng vững ô tô Ford tim khách hàng Mạng lưới phân phối trải rộng khắp nước Mỹ toàn giới 22 2.2.2.4 Khu vực tài a) Cấu trúc chi phí - Nguồn hình thành chi phí: Ford đời năm 1903 với số vốn tiền mặt ban đầu $28.000 11 cổ đơng Ngồi ra, chi phí cịn hình thành từ nguồn lợi nhuận giữ lại năm doanh thu xoay vịng Ngồi cịn số nguồn từ vay khác ngân hàng, tín dụng thương mại … - Cấu trúc chi phí: +Chi phí cố định: Ngồi chi phí chung tiền th phí tiện ích tồn mạng lưới văn phịng sở mình, chi phí lãi vay, thuế tài sản khấu hao tài sản cố định, chi phí bảo dưỡng… chi phí phát sinh thường xuyên biến động theo thời gian Các chi phí chiếm phần lớn tổng chi phí Một chi phí quan trọng Ford dành phần lợi nhuận để đầu tư cho mở rộng nhà xưởng Điều giúp cho Ford Motor phủ sóng rộng rãi khắp giới +Chi phí biến đổi: Là khoản chi phí thay đổi theo sản lượng sản xuất bao gồm: Chi phí nguyên nhiên vật liệu, tiền thưởng hoa hồng cho đại lý phân phối, chi phí liên quan đến hoạt động nghiên cứu phát triển, quản lý chuỗi cung ứng, vận hành sở sản xuất, tiếp thị phân phối sản phẩm, quản lý quan hệ đối tác, chi phí trì quản lý nhân chi phí tiếp thị theo sản phẩm Và đặc biệt phải kể đến loại chi phí góp phần quan trọng là:  Chi phí nhân công: Ford tăng lương cho người công nhân từ khoảng 2USD/ ngày (được nhận xét cao 2,3 lần cơng ty xe bên ngồi) lên mức lương USD cho ngày Hạ làm từ xuống Việc trả lương người đốt than cho tàu người lái tàu nhau… Việc tăng lương nhận phản đối gay gắt từ cổ đông, hãng xe đối thủ sợ cướp hết người tài, gây 23 xơn xao báo trí, nhiều người ạt đến xin việc nhiều người khác cịn nghĩ ơng nói cho vui…Đây coi biện pháp cắt giảm chi phí sản xuất hiệu mà Ford làm  Chi phí hồn trả khách hàng: Ford trích 40 triệu USD tổng 60 triệu để hồn trả khách hàng bị cổ đông phản đối kịch liệt bị kiện Đây coi chi phí hiệu mà lúc nghĩ đên, có nhu cầu thay đổi xe muốn khách hàng trung thành với hãng xe phải bỏ chi phí giữ chân khách hàng Theo thống kê, chi phí để giữ chân khách hàng cũ chi phí 1/4 chi phí tìm kiếm khách hàng Hơn nữa, khách hàng kênh truyền thơng Marketing uy tín thuyết phục họ người trải nghiệm Một mũi tên trúng hai đích Trong cấu trúc chi phí Ford Motor phần lớn chi phí ngun vật liệu hàng hóa - Quản lý chi phí: Theo ngun tắc đó, Ford tập trung vào tiết kiệm quản lý hiệu chi phí mà khơng làm ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm Điều thể số ví dụ: giải vấn đề phế phẩm với mục tiêu cụ thể tiết kiệm tối đa; khơng đưa thứ vơ ích vào khn viên nhà máy, khơng xây tồ nhà cầu kỳ để làm biểu tượng cho thành cơng…Tất việc tiết kiệm chi phí giúp hạ giá thành xe xuống tạo lợi cạnh tranh hãng so với đối thủ CHI PHÍ VÀ SẢN XUẤT XE FORD, 1908-1924 24 Nguồn: Hồ sơ vụ việc Henry Ford, Ủy ban Khoa học Nghệ thuật, Huy chương Cresson năm 1928 Do hiệu sản xuất dây chuyền lắp ráp Ford cải thiện (trong số hãng khác), giá thành ô tô giảm đáng kể thông qua phân cơng lao động tính kinh tế theo quy mơ Khi Ford Model T giới thiệu vào năm 1908, có giá khoảng 950 la (đơ la danh nghĩa), với 10.000 sản xuất Đến năm 1924, triệu sản xuất với chi phí 300 USD chiếc, khiến trở thành xe sản xuất hàng loạt lịch sử, với tổng số 16,5 triệu Chiến tranh giới thứ có tác động gián đoạn đến việc sản xuất ô tô, khiến nguồn tài nguyên tạm thời trở nên đắt đỏ Ngay sau chiến tranh kết thúc, xu hướng cải thiện suất lại tiếp tục b) Doanh thu Ford kiếm phần lớn tiền cách bán ô tô phụ tùng cho xe Ford bán buôn xe cho đại lý nhà phân phối năm phân khúc địa lý giới: Bắc Mỹ, Nam Mỹ, Châu Âu, Trung Đông Châu Phi, Châu Á - Thái Bình Dương 25 Chính nhờ tin tưởng theo đuổi triết lý bán giá rẻ với số lượng lớn đến mà Ford Motor Company đạt sản lượng hàng triệu sản xuất gần 20 năm số doanh thu khủng Cụ thể ta có bảng doanh thu Ford qua năm sau: Năm 1909-1910 1910-1911 1911-1912 1912 – 1913 1913 - 1914 1914 – 1915 1915 - 1916 1916 – 1917 1917 - 1918 1918 – 1919 1919 - 1920 1920 - 1921 Giá (USD) 950 780 690 600 550 490 440 445 450 525 440-575 355-440 Sản lượng (chiếc) 18.664 34.528 78.440 168.220 248.307 308.213 533.921 485.432 406.584 333.706 996.660 1.250.000 Doanh thu (USD) 17,730,800 26,931,840 54,123,600 100,932,000 136,568,850 151,024,370 234,925,240 216,017,240 182,962,800 175,195,650 507,299,940 497,500,000 Mặc dù, chiến tranh giới thứ có tác động gián đoạn đến việc sản xuất ô tô, khiến nguồn tài nguyên tạm thời trở nên đắt đỏ Ngay sau chiến tranh kết thúc, xu hướng cải thiện suất lại tiếp tục luồng doanh thu có xu hướng tăng Điều thể khả kiểm soát tốt thành tố mơ hình Ford Motor YẾU TỐ MẤU CHỐT QUYẾT ĐỊNH NÊN SỰ THÀNH CÔNG CỦA CÔNG TY FORD MOTOR Bốn khu vực với thành tố cấu thành lỗ tàu nên cần “thủng” lỗ tàu bị chìm Vì vậy, tất thành tố quan trọng Và để thành cơng mơ hình kinh doanh Ford Motor kiểm soát tốt tất thành tố Nhưng có yếu tố quan trọng định thành bại cơng ty “Giá trị sản phẩm” 26 Ước muốn xe bốn bánh chạy động đến tay tất nhà Henry ấp ủ từ lâu, từ hồi chưa thành lập công ty Ford Motor Và sau rất nhiều lần thử nghiệm Henry Ford thành cơng tạo sản phẩm mang lại giá trị to lớn đề cập phần Henry Ford nói rằng: “ Nếu bạn coi trọng đồng tiền sản phẩm tiêu diệt sản phẩm bạn phá huỷ tảng dịch vụ” Nhờ “sản phẩm” – Chiếc 999 – “Bộ khung xe di động” đạt vận tốc gần 150 km/h đoạt giải đua danh tiếng toàn nước Mỹ đánh bay ông trùm danh tiếng Ferrari Bị thuyết phục thắng lợi này, tay đua tiếng Barney Oldfield lái xe chạy vòng quanh đất nước làm cho thương hiệu Ford trở nên tiếng khắp Hoa Kỳ Nhờ vào đó, Ford kêu gọi nguồn vốn nhà đầu tư thành cơng; Nhờ mà tạo nên tên tuổi Ford lòng khách hàng Chiếc xe "999" thiết lập nên kỷ lục tốc độ tên mặt đất với vận tốc gần 150 km/h Đặc biệt doanh nghiệp sản xuất, giai đoạn khởi đầu mơ hình kinh doanh thay đổi liên tục, sản phẩm thay đổi liên tục Ford phải trinh phục khách hàng qua việc trải nghiệm, thử nghiệm sản phẩm mới, Ford tạo cho người thói quen di chuyển xe thay ngựa trước kia, dạy người lái xe Mơ hình kinh doanh mơ hình đứng từ góc nhìn sản phẩm để mang đến giá trị sản phẩm tới phân khúc khách hàng mình, sản phẩm trung tâm, điều khẳng định vai trò quan trọng yếu tố “giá trị sản phẩm” 27 Nhờ vào đơn giản, tiện ích, dễ sửa chữa, dễ điều khiển xe Ford mà dễ đến với khách hàng khách hàng ưa thích Thêm vào câu chuyện cười xe Ford viết trang báo ln độc giả săn đón bán đắt tơm tươi Chuyện cười thứ dễ đưa vào tâm trí khách hàng, điều giúp Ford quảng cáo cho thương hiệu cách hiệu mà khơng phí Yếu tố “Giá trị” chi phối đến khu vực lại cách rõ ràng Sản phẩm Ford Motor coi “nhân tố tim” bơm máu cho mơ hình kinh doanh, khu vực tài mạch máu kinh doanh dẫn truyền luồng tiền ni thể Khu vực hoạt động Chi phí Khách hàng Giá trị sản phẩm Doanh thu 28 BÀI HỌC KINH NGHIỆM RÚT RA 4.1 Khu vực khách hàng Việc lựa chọn phân khúc khách hàng chiến thắng bước đầu doanh nghiệp Trong mơ hình này, Ford nhìn phân khúc mà nghĩ đến trí khơng tưởng, màu mỡ khơng có cạnh tranh, quy mô lớn, nhu cầu lớn Ngày nay, muốn lựa chọn phân khúc cần thu thập số liệu nhu cầu khách hàng cách mua số liệu trực tiếp điều tra Và hiểu khách hàng thích nghe gì? nói gì? thích gì? làm gì? Đối với dịch vụ hậu nay, ứng dụng chăm sóc khách hàng mơ hình Ford phổ biến Một phát triển nay, ngồi góc nhìn từ phía sản phẩm cịn có tương tác qua lại khách hàng, phản hồi điều chỉnh sản phẩm nguồn lực mà doanh nghiệp đáp ứng Nhưng điều đáng lưu ý nhiều doanh nghiệp chạy theo mốt thời mà quên giá trị doanh nghiệp mình, quên giá trị sản phẩm – mà tạo nên thương hiệu mình, tạo nên khác biệt doanh nghiệp 4.2 Khu vực hoạt động Chúng ta phải biết quản lý kiểm soát tốt nguồn lực Và số quan trọng hoạt động nghiên cứu công nghệ để tạo nên lợi cho doanh nghiệp so với đối thủ; cách dùng người thông minh biết quan tâm chăm lo đến sống nhân viên học quý giá giành cho người quản trị Ngoài cần mở rộng mạng lưới đối tác phải có chọn lọc quản lý để tránh trường hợp tiêu cực xảy 4.3 Khu vực tài Chúng ta phải biết nên huy động nguồn vốn đâu? Chia cấu trúc chi phí cho hiệu quả? Và quản lý chi phí sao? Cắt giảm chi phí khơng qn chất lượng sản phẩm không quên khoản mục chi hiệu mang lại lợi ích lâu bền Biết tận dụng lợi quy mô, công nghệ để giảm giá thành sản phẩm, tăng doanh thu qua tăng lợi nhuận 29 Qua thời kỳ, giai đoạn mơ hình kinh doanh phải thay đổi theo Với quan điểm độc đáo có ảnh hưởng sâu rộng, có khả làm thay đổi giới trọng đặc biệt đến chi tiết khiến người khác phát bực Ford đem lại học lớn để tạo thành cơng đột phá “Hãy người tiên phong dẫn đầu tìm lối riêng mình, trước đối thủ kiên trì” Yếu tố quan trọng tạo nên thành công bền vững doanh nghiệp đem đến sản phẩm “tốt” mang lại giá trị cho người tiêu dùng, cho xã hội qua tạo giá trị cho công ty Nếu kinh doanh theo kiểu chộp giật khơng lâu Cái có tính hai mặt Nên phải biết kết hợp thành tố cách hiệu quả, đầu tư có trọng tâm hướng tới chiến lược đặt KẾT LUẬN Một doanh nghiệp muốn thành công phải có mơ hình kinh doanh riêng mình, xem điểm khác biệt lợi cạnh tranh doanh nghiệp, đặc biệt doanh nghiệp, công ty đa quốc gia Trong kinh tế đầy biến động nay, việc xây dựng mơ hình kinh doanh khơng cịn cơng việc xa lạ, mà ngày có vai trị quan trọng hầu hết doanh nghiệp Tuy nhiên, khơng phải doanh nghiệp có mơ hình kinh doanh thành cơng tương lai Một mơ hình kinh doanh lựa chọn phải xây dựng sở kết hợp điều kiện môi trường bên ngồi với tình hình nội bên phù hợp với xu hướng dự báo tương lai Xây dựng mơ hình kinh doanh yếu tố thành công thất bại doanh nghiệp Mà yếu tố định thành cơng chiến lược phụ thuộc nghệ thuật, tài nhà lãnh đạo, vận dụng hợp lý nguồn lực linh động xử lý với hoàn cảnh môi trường biến đổi tương lai Một doanh nghiệp thành cơng doanh nghiệp có mơ hình kinh doanh khả thi có lực lượng quản trị gia lãnh đạo linh hoạt, uyển chuyển tình biến đổi thị trường Và Ford thực điều 30 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Ford, H (03/2006), Henry Ford - Cuộc Đời Và Sự Nghiệp Của Tôi, Hà Nội: Nxb Lao động Wikipedia, Henry Ford, https://vi.wikipedia.org/wiki/Henry_Ford Wikipedia, Ford Motor Company, https://en.wikipedia.org/wiki/Ford_Motor_Company Fortune 500, https://fortune.com/fortune500/2018/search Huyền, N.N Quản trị kinh doanh 1, 4th, Hà Nội: Nxb Đại học Kinh tế Quốc dân Tú, N.M.(24/11/2020), Cấu trúc sản phẩm & dịch vụ Marketing, https://hocmarketing.org/marketing-can-ban/cau-truc-cua-san-pham-dichvu Eckstein, J.(2015), How Ford Makes Money, https://www.investopedia.com/articles/markets/082115/how-ford-makesmoney.asp#:~:text=Ford%20makes%20a%20majority%20of,car%20loans %20and%20lease%20agreements Jean-Paul Rodrigue, (2020), Cost and Production of Ford Vehicles, 19081924.https://transportgeography.org/contents/chapter1/the-setting-ofglobal-transportation-systems/ford-cost-production-1908-1924/ 31 ... Mơ hình kinh doanh cơng ty Ford Motor 10 2.2 Phân tích mơ hình kinh doanh cơng ty Ford Motor giai đoạn Henry Ford 11 YẾU TỐ MẤU CHỐT QUYẾT ĐỊNH NÊN SỰ THÀNH CÔNG CỦA CÔNG TY FORD MOTOR2 6... mơ hình kinh doanh yếu tố mấu chốt định thành cơng mơ hình kinh doanh này. ” Và để làm rõ mơ hình kinh doanh này, kết cấu nội dung đề tài gồm phần: Tổng quan cơng ty Ford Motor Phân tích mơ hình. . .kinh doanh thành công với hướng dẫn nhiệt tình THS Đỗ Ngọc Điệp, nhóm lựa chọn đề tài: ? ?Phân tích mơ hình kinh doanh công ty Ford Motor thời kỳ Henry Ford theo cách phân tích Osterwalder Vẽ lại