đồ ấn hệ thống chiếu sáng tín hiệu trên xe oto zzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzz
GIỚI THIỆU VỀ HỆ THỐNG CHIẾU SÁNG-TÍN HIỆU
Khái quát chung
Đèn trên xe được phân loại theo các mục đích như chiếu sáng, tín hiệu và thông báo Chẳng hạn, đèn đầu xe giúp chiếu sáng khi lái xe vào ban đêm, đèn xi nhan thông báo cho các phương tiện khác và người đi bộ, trong khi đèn hậu ở đuôi xe cho biết vị trí của xe Ngoài hệ thống chiếu sáng chung, xe còn được trang bị các hệ thống với chức năng khác nhau tùy thuộc vào từng thị trường và loại xe.
Đèn pha được sử dụng để chiếu sáng đường phía trước, đảm bảo tầm nhìn cho người lái khi điều khiển xe vào ban đêm Người lái có thể chuyển đổi giữa chế độ chiếu xa (pha) và chiếu gần (cốt), cũng như sử dụng chế độ flash để xin nhường đường Nhiều xe còn được trang bị hệ thống chiếu sáng ban ngày, giúp thông báo sự hiện diện của xe với các phương tiện khác Công suất của đèn pha thường dao động từ 55W đến 100W, và một số mẫu xe còn có hệ thống rửa kính đèn pha Đèn pha được phân loại thành hai loại chính: đèn pha kín và đèn pha nửa kín.
Khi trời tối, đèn kích thước giúp lái xe khác nhận biết kích thước xe của bạn, đảm bảo an toàn khi di chuyển Đèn này thường được lắp đặt ở mép thành xe, nhưng một số xe thiết kế thẩm mỹ đã tích hợp đèn kích thước vào cụm đèn đầu, với ánh sáng màu vàng hoặc trắng và công suất khoảng.
Đèn hậu là thiết bị được lắp đặt phía sau xe, có chức năng thông báo cho các phương tiện phía sau biết về sự hiện diện của xe khi trời tối Ngoài ra, đèn này cũng đóng vai trò như đèn kích thước, phát ra ánh sáng màu đỏ với công suất bóng đèn từ 15-21W.
Đèn sương mù là loại đèn phát ra ánh sáng với bước sóng phù hợp, giúp cải thiện tầm nhìn trong điều kiện thời tiết xấu như sương mù hoặc mưa Khi sử dụng đèn sương mù, ánh sáng không bị gãy khúc, mang lại hiệu quả chiếu sáng tốt hơn cho người lái xe.
Trong điều kiện sương mù, việc sử dụng đèn pha có thể tạo ra ánh sáng chói, gây cản trở cho các phương tiện và người đi bộ Thay vào đó, đèn sương mù giúp giảm thiểu tình trạng này Đèn sương mù thường được cấp nguồn từ relay đèn kích thước, trong khi đèn sương mù phía sau giúp các xe phía sau nhận biết trong điều kiện tầm nhìn hạn chế và được cấp nguồn từ đèn cốt Ngoài ra, một đèn báo được gắn trên bảng điều khiển sẽ thông báo cho tài xế khi đèn sương mù phía sau đang hoạt động.
Dùng để soi sáng biển số vào ban đêm để thuận tiên cho việc nhận biết số xe Ánh sáng phát ra của đèn này là ánh sáng trắng
- Hình 6 Đèn biển số Hình 5 Đèn Sương Mù f) Đèn phanh
Dùng để báo cho xe khac biết là đang phanh Đƣợc gắn chung vỏ với đèn đuôi nhƣng công suất bóng đèn phanh lớn hơn
Công suất đèn phanh khoảng 21w Màu quy định của đèn phanh là màu đỏ
Hình 7 Đèn phanh g) Đèn báo lùi
Dùng để báo xe đang chạy lùi Đèn này thường đi kèm với tín hiệu âm thanh Ánh sáng phát ra từ đèn này là ánh sáng trắng
Hình 8 Đèn báo lùi h) Đèn signal
Hệ thống tín hiệu được sử dụng để báo rẽ trái, phải hoặc chuyển hướng di chuyển, với tần số chớp khoảng 60 - 120 lần/phút nhằm thu hút sự chú ý Công suất bóng tín hiệu này khoảng 21W.
Hình 9 Đèn signal i) Đèn hazard ( đèn báo nguy )
Hệ thống này được sử dụng để thông báo cho các phương tiện khác trên đường rằng xe của bạn đang cần dừng khẩn cấp Nó hoạt động giống như đèn tín hiệu, nhưng tất cả các bóng đèn đều chớp nháy đồng thời để thu hút sự chú ý.
Có nhiều phương pháp phân loại hệ thống chiếu sáng và tín hiệu, trong đó một cách phổ biến là phân loại theo cấu tạo và vị trí lắp đặt của sợi dây tóc trong bóng đèn pha.
- Bóng đèn pha hệ châu Âu
- Bóng đèn pha hệ châu Mỹ b) Phân loại theo khí chứa trong bóng đèn ta có:
- Bóng đèn kiểu chân không thông thường
- Bóng đèn kiểu Xenon c) Phân loại theo cong tắc điều khiển đèn ta có:
- Hệ thống đèn có công tắc điều khiển đèn kiểu 3 nấc
- Hệ thống đèn có công tắc điều khiển đèn kiểu tổ hợp.
CẤU TẠO CỦA HỆ THỐNG CHIẾU SÁNG VÀ TÍN HIỆU
SƠ ĐỒ CẤU TẠO TỔNG QUÁT CỦA HỆ THỐNG CHIẾU SÁNG VÀ TÍN HIỆU
Hình 11 Sơ đồ dấu dây khái quát hệ thống chiếu sáng - tín hiệu
Trong hệ thống điện của xe, các thành phần quan trọng bao gồm đèn báo xi nhan trước, công tắc báo đèn phanh, còi, cầu chì và rơ le còi Ngoài ra, rơ le xi nhan và đèn xi nhan trước cũng đóng vai trò thiết yếu Đèn bảng đồng hồ giúp hiển thị thông tin cần thiết cho người lái Các công tắc như công tắc xi nhan và còi, công tắc chớp đèn pha, cùng với ắc quy và rơ le điều chỉnh điện áp, đảm bảo hoạt động ổn định của hệ thống điện Công tắc đèn chính cũng là một phần không thể thiếu trong việc điều khiển ánh sáng của xe.
15 - khóa điện; 16- đèn kích thước (đờ mi); 17- đèn báo phanh; 18- đèn báo xi nhan sau
Hình 12 Vị trí lắp đặt của các đèn trên xe
2.2.CẤU TẠO CÁC PHẦN TỬ TRONG HỆ THỐNG CHIẾU SÁNG 2.2.1 Hệ thống tín hiệu đƣợc chia thành 2 loại:
2.2.1.1.Tín hiệu phát quang a) cường độ ánh áng
Cường độ ánh sáng là năng lượng phát xạ ánh sáng từ một nguồn nhất định, được đo bằng đơn vị candelas (c.d) Trước đây, đơn vị candle power (c.p) cũng được sử dụng, với 1 c.d tương đương 1 c.p.
Độ chiếu sáng là tổng các hạt ánh sáng rơi trên một bề mặt, được đo bằng đơn vị lũ (1 metre-candle) khi một bóng đèn có cường độ 1 c.d đặt cách 1m từ màn chắn thẳng đứng Cường độ ánh sáng giảm khi khoảng cách chiếu sáng tăng lên, và tỷ lệ nghịch với bình phương khoảng cách từ nguồn sáng Điều này có nghĩa là nếu khoảng cách tăng gấp đôi, cường độ ánh sáng trên bề mặt sẽ giảm xuống bằng cường độ ban đầu Để duy trì cường độ ánh sáng tối đa như lúc ban đầu, năng lượng cung cấp cho đèn cần phải tăng gấp 4 lần.
Vỏ đèn được chế tạo từ thủy tinh, bên trong chứa dây điện trở bằng volfram, được kết nối với hai dây dẫn để cung cấp dòng điện Hai dây dẫn này được gắn chắc chắn vào nắp đậy bằng đồng hoặc nhôm Bóng đèn được bơm môi trường chân không nhằm loại bỏ không khí, ngăn chặn quá trình oxy hóa và bốc hơi của dây tóc Oxy trong không khí có thể gây ra hiện tượng đen bóng đèn và làm đứt dây tóc khi nhiệt độ cao.
Khi đạt đến điện áp định mức, nhiệt độ dây tóc lên tới 2.300°C, tạo ra ánh sáng trắng Nếu điện áp cung cấp thấp hơn mức định mức, nhiệt độ và độ sáng của đèn sẽ giảm Ngược lại, điện áp cao hơn sẽ làm bốc hơi dây volfram, gây hiện tượng đen bóng đèn và có thể đốt cháy dây tóc.
Bóng đèn công suất lớn, như đèn đầu, được thiết kế để hoạt động ở nhiệt độ cao hơn và có cường độ ánh sáng tăng khoảng 40% so với bóng đèn dây tóc thông thường Điều này đạt được nhờ việc sử dụng khí trơ (argon) bên trong bóng đèn với áp suất nhỏ, giúp nâng cao hiệu suất chiếu sáng.
Trong quá trình hoạt động của bóng đèn, sự bay hơi của dây tóc tungsten gây ra hiện tượng vỏ thủy tinh bị đen, làm giảm cường độ chiếu sáng Mặc dù việc sử dụng bóng thủy tinh có thể tích lớn hơn có thể giúp giảm thiểu quá trình này, nhưng cường độ ánh sáng của bóng đèn vẫn bị suy giảm đáng kể sau một thời gian sử dụng.
Bóng đèn halogen đã khắc phục được nhiều vấn đề của bóng đèn truyền thống với công suất và tuổi thọ cao hơn Đây là loại đèn thế hệ mới, có nhiều ưu điểm vượt trội như việc chứa khí halogen như iode hoặc brom Các chất khí này tham gia vào một quá trình hóa học khép kín, trong đó iode kết hợp với vonfram, giúp tăng cường hiệu suất chiếu sáng.
Khi tungsten bay hơi thành iodur vonfram, hợp chất khí này không bám vào vỏ thủy tinh như bóng đèn thông thường Thay vào đó, sự chuyển động đối lưu mang hợp chất này trở về vùng khí có nhiệt độ cao xung quanh bóng đèn (trên 1450 °C), nơi nó tách thành hai chất: vonfram bám lại vào tim đèn và các phần tử khí halogen được giải phóng Quá trình tái tạo này không chỉ ngăn chặn sự đổi màu của bóng đèn mà còn giữ cho tim đèn hoạt động tốt trong thời gian dài.
Bóng đèn halogen được thiết kế để hoạt động ở nhiệt độ trên 250°C, lúc này khí halogen mới bắt đầu bốc hơi Để chịu được nhiệt độ và áp suất cao (khoảng 5 đến 7 bar), người ta chủ yếu sử dụng thủy tinh thạch anh trong sản xuất bóng đèn Nhờ vào vật liệu này, dây tóc đèn có thể sáng hơn và tuổi thọ cũng cao hơn so với bóng đèn thông thường.
Bóng halogen có ưu điểm nổi bật là kích thước tim đèn nhỏ hơn so với bóng đèn thông thường, giúp điều chỉnh tiêu điểm chính xác hơn.
Bóng LED tiết kiệm năng lượng hơn bóng halogen rất nhiều vì không tỏa nhiệt khi chiếu sáng Chẳng hạn, đèn LED của hãng Visteon dành cho xe Bentley chỉ tiêu thụ 15W trong chế độ cốt, trong khi bóng halogen cần tới 65W để tạo ra ánh sáng tương tự Hơn nữa, bóng LED có thời gian chiếu sáng lên tới 10.000 giờ, bền gấp 10 lần so với bóng halogen.
Gương phản chiếu có chức năng định hướng các tia sáng, giúp tạo ra sự phản xạ hiệu quả Một gương phản chiếu chất lượng tốt sẽ dẫn ánh sáng đi xa từ phía đầu xe, cải thiện khả năng nhìn thấy cho người lái.
Gương phản chiếu thường có hình dạng parabol với bề mặt được đánh bóng và phủ một lớp vật liệu phản xạ như bạc hoặc nhôm Để đảm bảo ánh sáng chiếu sáng hiệu quả, dây tóc đèn cần được đặt chính xác tại tiêu điểm của gương, giúp tạo ra các tia sáng song song Nếu dây tóc đèn được đặt ngoài tiêu điểm, ánh sáng sẽ bị lệch hướng, có thể gây chói mắt cho người điều khiển xe đối diện.
Hầu hết các xe đời mới hiện nay đều sử dụng chóa đèn hình chữ nhật, với thiết kế gương phản chiếu theo phương ngang Thiết kế này giúp mở rộng vùng sáng theo chiều rộng và giảm độ sáng phía trên, nhằm hạn chế tình trạng lóa mắt cho người lái xe ngược chiều.
NGUYÊN LÍ HOẠT ĐỘNG
Hình 37 Sơ đồ nguyên lí hoạt động
Khi bậc công tắc LCS (Light Control Switch) ở vị trí Tail:
Dòng điện đi từ: Cực dương ắc quy accu -> W1 -> A2 -> A11 -> mass, cho dòng từ: accu -> cọc 4’, 3’ -> cầu chì -> đèn -> mass, đèn đờmi sáng lên
Khi bật công tắc ở vị trí HEAD, mạch đèn đờmi vẫn hoạt động bình thường với dòng điện chạy từ accu qua các điểm W2, A13, A11 đến mass Rơle sẽ đóng hai tiếp điểm 3 và 4, cho phép dòng điện từ accu đi qua cầu chì đến đèn pha hoặc đèn cốt Nếu công tắc đảo pha ở vị trí HU, đèn pha sẽ sáng lên, trong khi ở vị trí HL, đèn cốt sẽ được kích hoạt.
Hình 38 Mạch đèn pha cốt:
Khi bật khóa ở vị trí ON, điện từ ắc quy sẽ cung cấp năng lượng cho công tắc khóa chính, điều khiển hệ thống đèn bao gồm đèn pha và đèn cốt thông qua công tắc đảo pha.
Khi bật khoá sang vị trí ON,điện từ ắc qui khóa Cực B của rơ le xi nhanh
Khi gạt công tắc qua trái hoặc phải của công tắc xi nhanh dòng điện từ cực B rơle xi nhanh Cực L đèn sáng tắt
Khi bật công tắc khoá sang vị trí ON, điện từ ắc quy sẽ cung cấp năng lượng cho công tắc sương mù, khiến đèn sương mù sáng lên.
Khi công tắc khoá được bật ở vị trí ON, điện từ ắc quy sẽ kích hoạt công tắc phanh Khi đạp chân phanh, mạch điện sẽ khép lại và đèn phanh sẽ sáng Ngược lại, khi nhả chân phanh, lò xo của công tắc phanh sẽ mở mạch, tắt đèn.
Hình 42 Mạch đèn lùi xe
Khi bật khóa ở vị trí ON, điện từ ắc quy sẽ cung cấp năng lượng cho công tắc lùi xe Khi gài số lùi và công tắc được bật, mạch đèn sẽ được đóng kín, khiến đèn sáng lên.
6,Hệ thống định vị ,đồng hồ, soi biển số:
Hình 43 Hệ thống định vị ,đồng hồ, soi biển số
Khi bật khoá 22 sang vị trí ON, điện từ ắc quy 11 sẽ cung cấp năng lượng cho công tắc chính của hệ thống đèn 23 Sau đó, bật công tắc chính 23 ở vị trí thứ nhất để điện từ ắc quy đi qua mạch đèn đậu xe trước 2, mạch đèn đậu xe sau, các hệ thống đồng hồ, và đèn soi biển số 21.
Bật công tắc chính ở vị trí thứ hai để điện từ ắc-quy đi qua mạch pha cốt, mạch đèn đậu xe sau, các hệ thống đồng hồ, và mạch đèn soi biển số 21.
Khi bật công tắc khoá ở vị trí ON, điện từ ắc quy sẽ kích hoạt cuộn hút rơ le còi Khi nhấn nút bấm còi, mạch sẽ được kết nối với nguồn điện, làm cho cuộn hút hoạt động và đóng tiếp điểm, dẫn đến việc còi phát ra âm thanh.
VỊ TRÍ VÀ HÌNH ẢNH THỰC TẾ CỦA HỆ THỐNG TRÊN Ô TÔ
Vị trí và hình ảnh thực tế của hệ thống trên ô tô
Hình 45 Vị trí và hình ảnh thực tế của hệ thống trên ô tô
Mitsubishi attrage được trang bị đèn chiếu sáng phía trước bi-led, và đèn chiếu sáng phía sau hoàn toàn Led
Hình 46 Đồng Hồ Hiển Thị Đèn tín hiệu sẽ sang khi công tắc đƣợc bật sang chế độ chiếu xa hoặc tài xế thực hiện thao tắc nháy pha
Bộ công tắc điều khiển hệ thống chiếu sáng và tín hiệu trên Mitsubishi attrage
Hình 48 Đèn xi nhan được tích hợp ở gương chiếu hậu
Công tắc đèn Hazard đƣợc đặt ở vị trí trung tâm phần táp lô xe
Một số hình ảnh thực tế khác
CHƯƠNG 5 SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN
Sơ đồ mạch điện hệ thống chiếu sáng trên xe Toyota Camry 2007
Hình 50 Sơ đồ mạch điện hệ thống chiếu sáng trên xe Toyota Camry 2007
Sơ Đồ Mạch Điện Hệ Thống Chiếu Sáng-Landcruiser 2004
Hình 51.1 Sơ Đồ Mạch Điện Hệ Thống Chiếu Sáng-Landcruiser 2004
Hình 51.2 Sơ Đồ Mạch Điện Hệ Thống Chiếu Sáng-Landcruiser 2004
HỆ THỐNG TÍN HIỆU-VIOS 2007
Hình 52.1 HỆ THỐNG TÍN HIỆU-VIOS 2007
Hình 52.2 HỆ THỐNG TÍN HIỆU-VIOS 2007.
