LÀNG ( Kim Lân ) I TÌM HIỂU CHUNG Tác giả: - Kim Lân ( 1920-2007) nhà văn chuyên viết truyện ngắn có sáng tác trước CM tháng tám/1945 - Đề tài: cảnh ngộ người nông dân sinh hoạt làng quê -Là nhà văn có duyên với điện ảnh, đóng vai : 1.Thống Lý Pá Tra phim “Vợ chồng A Phủ” 2.Lão Hạc phim “Làng Vũ Đại ngày ấy” 3.Lý Cựu phim “Chị Dậu” Lão Pẩu phim “Con vá” Kim Lân phim : Kim Lân phim : Kim Lân “Vợ trongchồng phim A Phủ ” Kim Lân phim “Chị Dậu ” “Làng Vũ“Đại Conngày vá” ấy” *Sự nghiệp sáng tác: - Một số tác phẩm tiêu biểu : “Vợ nhặt, Con chó xấu xí, Đứa người vợ lẽ” Tác phẩm: - “Làng” tác phẩm thành công Văn học Việt Nam thời kì đầu kháng chiến chống Pháp - In tạp chí văn nghệ 1948 * Hồn cảnh sáng tác: - Truyện ngắn “Làng” nhà văn Kim Lân viết năm 1948, thời kì đầu kháng chiến chống Pháp Thời kì người dân nghe theo sách phủ: kêu gọi nhân dân đô thị tản cư vùng tự do; người dân vùng địch tạm chiếm lên vùng chiến khu để kháng chiến lâu dài phạm vi nước - Đăng lần đầu tạp chí Văn nghệ năm 1948 Ngay sau Cách mạng tháng Tám, nước Việt Nam non trẻ gặp mn vàn khó khăn: giặc đói, giặc dốt giặc ngoại xâm Ngày 23/9/1945, thực dân Pháp núp bóng quân Anh vào giải giáp quân Nhật đầu hàng, nổ súng cơng Sài Gịn Chủ tịch Hồ Chí Minh mặt kêu gọi nhân dân Nam đứng lên kháng chiến, mặt khác sức đàm phán với phủ Pháp để cứu vãn hịa bình Người kí với đại diện phủ Pháp Hiệp định sơ 6/3/1946 tạm ước 14/9/1946 Nhưng Hiệp định kí kết hai bên khơng quân Pháp thực Tại Hà Nội, quân Pháp liên tiếp nổ súng, ném lựu đạn vào nhiều nơi, đốt nhà thông tin phố Tràng Tiền, chiếm quan Bộ Tài Bộ Giao thơng cơng Ngày 18-12-1946, thực dân Pháp gửi hai tối hậu thư đòi chiếm đóng Sở Tài chính, địi ta phải phá bỏ công đường phố, giải tán lực lượng tự vệ chiến đấu giao quyền kiểm soát an ninh trật tự Thủ đô Hà Nội Pháp tuyên bố yêu cầu không chấp nhận chậm vào sáng 20-12-1946, quân Pháp hành động. Trước tình hình đó, vào ngày 18 19/12/1946, Thường vụ Trung ương Đảng họp mở rộng Chủ tịch Hồ Chí Minh chủ trì, định phát động kháng chiến phạm vi nước Để bảo vệ an tồn tính mạng tài sản nhân dân, Trung ương Đảng Chính phủ chủ động đưa nhân dân sơ tán Theo đó, cụ già, trẻ em, người ốm đau, tàn tật sớm tổ chức rời khỏi thành phố, thị xã vùng nông thôn lên địa.  * Thể loại: Truyện ngắn * Phương thức biểu đạt: Tự kết hợp miêu tả biểu cảm * Ngôi kể: thứ ba Tác dụng kể thứ ba : -Tạo tính khách quan, sâu vào diễn biến tâm lí nhân vật cách cụ thể tinh tế -Người kể giấu dường lại có mặt khắp nơi, bao quát tất mqh với đối tượng để nhân vật đánh gía lẫn - Người kể chuyện hiểu hết việc, hành động, tâm tư tình cảm nhân vật -> Tạo nhìn nhiều chiều nhân vật -Thay đổi linh hoạt từ khơng gian đến khơng gian khác *Điểm nhìn trần thuật: Từ nhân vật ông Hai Tác dụng : - Tạo chân thật, gần gũi, vào lòng người - Dễ sâu vào miêu tả tâm lí nhân vật tình huống khác - Đặc biệt làm bật tâm trạng, tính cách nhân vật qua đối thoại, độc thoại nội tâm, qua cử *Nhan đề: LÀNG - “ Làng” tiếng gọi gần gũi, thân mật , cụ thể với (làng quê, làng xóm…) -> ý nghĩa nhan đề có sức khái quát cao, giúp ta hiểu sâu sắc giá trị thiên truyện ngắn => Tình cảm u làng, u nước khơng tình cảm riêng ơng Hai mà cịn tình cảm chung người dân VN thời kì * Chủ đề: Ca ngợi người nông dân VN trước CMT8 vừa yêu làng, yêu nước, yêu kháng chiến, yêu cụ Hồ b Diễn biến tâm trạng ông Hai nghe tin thời điểm Khi nói chủ nhà Chuyện đánh tiếng với đứa đuổi nhỏ Ba bốn Khi vừa nghe tin Khi ông làng nhà theo giặc Khi bà ngày sau b.DIỄN BIẾN TÂM TRẠNG ÔNG HAI KHI NGHE TIN DỮ Thời điểm Lúc bắt đầu nghe tin Về đến nhà Mấy ngày sau Khi chủ nhà có ý đuổi Khi trị chuyện Dẫn chứng Lí lẽ b DIỄN BIẾN TÂM TRẠNG ÔNG HAI KHI NGHE TIN DỮ Thời điểm Dẫn chứng Lí lẽ - Cổ lão nghẹn ắng hẳn lại, da mặt tê rân rân lặng đi, tưởng Lúc bắt đầu nghe tin không thở Một lúc lâu ông rặn è è, nuốt vướng cổ, giọng lạc Bàng hoàng, sững sờ nghe tin - Hành động: “ quay lại, lắp bắp hỏi ” Hỏi lại nghi ngờ: “ Liệu có thật không hở bác? cố trấn tĩnh, gặng hỏi để xác minh lại thông tin lần - Lảng sang chuyện khác,ra Cúi gằm mặt mà Nỗi xấu hổ xâm chiếm, ám ảnh b DIỄN BIẾN TÂM TRẠNG ÔNG HAI KHI NGHE TIN DỮ Thời điểm Dẫn chứng Lí lẽ nằm vật giường, nhìn lũ chơi sậm chơi sụi với nhau, Về đến nhà thấy tủi thân, nước mắt giàn “trẻ làng Việt gian Nỗi đau đớn, nhục nhã, ư? Chúng bị người ta rẻ rúng hắt hủi ư?”; rít tủi hờn lên chửi bọn phản bội Mấy ngày sau Không dám đâu, không dám tiếp xúc với ai, quanh quẩn nghe ngóng binh tình bên ngồi: chột thấy đám đông; nghe tiếng Tây, Việt gian lủi góc nhà, nín thít Nỗi ám ảnh nặng nề biến thành sợ hãi thường trực lịng DIỄN BIẾN TÂM TRẠNG ƠNG HAI KHI NGHE TIN DỮ Thời điểm Dẫn chứng Lí lẽ Đấu tranh nội tâm tình bế tắc, tuyệt Khi chủ nhà có ý - Khơng biết đâu - Hay quay làng? - Dứt khốt lựa chọn: Làng u thật làng theo Tây phải thù Tình yêu nước rộng lớn bao trùm lên tình đuổi gia đình ông vọng cảm với làng quê -Tình yêu sâu nặng dành cho làng quê - Tấm lòng thủy chung, gắn bó với KC, với CM, với Khi trị chuyện - Con ai? - Nhà đâu? - Con ủng hộ ai? Bác Hồ - Lời thề bền vững, thiêng liêng c Khi nghe tin làng cải DIỄN BIẾN TÂM TRẠNG ÔNG HAI KHI NGHE TIN LÀNG ĐƯỢC CẢI CHÍNH Dẫn chứng Gương mặt Lĩ lẽ Gương mặt tươi vui rạng rỡ; miệng bỏm bẻm nhai trầu,; cặp mắt hung đỏ, hấp háy + Chia quà cho -Sung sướng - Tình yêu đất nước đặt lên + Lật đật báo cho người biết lợi ích gia đình + Kể chuyện cách tỉ mỉ, say sưa thân Tháiđộ, hành động Lời nói + Ơng “ bơ bơ” khoe với người Tây đốt làng mình, đốt nhà “ đốt nhẵn” c Khi nghe tin làng cải -> Từ người nông dân chất phác, yêu làng quê tha thiết, chân thành , ông Hai trở thành người cơng dân nặng lịng với kháng chiến: Tình u làng, yêu nước hòa làm ý nghĩ, tình cảm, việc làm ơng Hai Tình cảm thống nhất, hịa quyện tình u nước đặt lên cao hơn, rộng lớn lên tình làng Đây nét đẹp truyền thống mang tính chất thời đại → Nhà văn Kim Lân sắc sảo việc nắm bắt miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật => Ơng Hai hình ảnh tiêu biểu người nơng dân thời kì kháng chiến chống Pháp * Những người nông dân khác: - Anh dân quân tự vệ người xem thông tin-> người nông dân không thờ với CM - Người đàn bà tản cư-> căm ghét kẻ việt gian theo giặc - Bà Hai: người phụ nữ tần tảo, lo lắng cho gđ Khi nghe tin làng theo Tây bà buồn kín đáo - Mụ chủ nhà chua ngoa, đanh đá, tham lam, hay soi mói, cạnh khóe Khi nghe tin, bà căm ghét, không cho Nhưng nghe tin cải chính, bà ta sung sướng từ đáy lòng - Bác Thứ tản cư vui thay cho ông Hai: người hiền lành, chất phác - Thằng Húc- út ơng Hai- có tuổi biết ủng hộ CM, ủng hộ cụ Hồ cảm nhận xấu hổ… -> Họ người nơng dân có lịng yêu nước căm thù giặc III Tổng kết GHI NHỚ Nghệ thuật: Tạo tình gay cấn truyện Ý nghĩa Miêu tả tâm lý NV chân thực , Tình cảm yêu làng, tinh thần yêu sinh động qua suy nghĩ, hành nước người nông dân động, lời nói thời kì kháng chiến chống Pháp Từ khóa Khởi động TRỊ CHƠI Ơ CHỮ C ? T ? Ả ? N ? C ? Ư ? Ả ? ?I C ? H ? ?Í N ? H ? Đ ? Ơ Ợ ? N ? S ? A ? N ? H ? D ? Â ? N ? G ? ?I Ầ A ? L ? Â ? M ? C ? U ? N ? G ? C ? B ? ?Ì Làng Làngthuộc thuộchuyện huyệnTừ TừSơn, Sơn,tỉnh tỉnhBắc BắcNinh, Ninh,có cótên tênchữ chữlàlà Phong trào dạy chữ quốc ngữ, toán nạn mù Phong trào dạy chữ quốc ngữ, thanhtrung tốn nạn mùchữ chữ Khơng giữ lời, thiếu thực, Huyện 3.Lưu…cịn Khơng ởởphía giữ đựợc nam gọi tỉnh Bắc làng lời, Ninh gì? thiếu Hãy tìm trung thuộc ơơchữ thực, Hà hàng Nội? 5.Phù Phù Huyện Lưu…cịn phía đựợc nam gọi tỉnh Bắc làng Ninh gì? Hãy tìm thuộc chữ Hà hàng Nội? 1.Tạm Sửa rời nơi lại, nói cư trú vùng khác…? thật? 6.Dáng cúi, nhanh 1.Tạm Sửa rời nơi lại, sau nói cư cách trú cho mạng? đến vùng sự,vội? khác…? thật? 6.Dáng đicắm cắm cúi, nhanh ,vội? sau cách mạng? thay lòng đổi dạ? dọc thay có lịng tên gọi đổi trên? dạ? dọc có tên gọi trên? ?I Ú ? C ? IV Luyện tập: Bài tập 1: ? Em cho biết đoạn văn sau tác giả dùng hình thức để miêu tả tâm trạng nhân vật ông Hai? " Cổ ông lão nghẹn ắng hẳn lại, da mặt tê rân rân Ơng lão lặng đi, tưởng đến khơng thở Một lúc lâu rặng è è, nuốt vướng cổ " → Tả tâm trạng qua đặc điểm ngoại hình • Bài tập : Có ý kiến cho rằng: Kim Lân thành cơng việc xây dựng tình truyện, cách miêu tả tâm lý tâm trạng nhân vật Theo em ý kiến hay sai? A Đúng A Sai B IV LUYỆN TẬP: ? Tại nhan đề tác phẩm lại “Làng” mà “Làng Chợ Dầu” Hãy giải thích nhan đề tác phẩm? Tại tác giả muốn điển hình hóa, khái qt hóa từ làng quê cụ thể, từ người nông dân cụ thể để qua nói lên hồn cảnh chung đất nước Việt Nam Vì làng q hình ảnh đất nước thu nhỏ HƯỚNG DẪN HỌC TẬP * Đối với học tiết học Nội dung học tập: - Diễn biến tâm trạng ông Hai - Đặc sắc nghệ thuật truyện + Xây dựng tình + Miêu tả tâm lí - Ý nghĩa truyện Luyện tập - Hoàn thành tập 1, vào tập