Nhiệm vụ nghiên cứu
4.1 Cơ sở lý luận của đề tài
Khảo sát thực trạng phương pháp giảng dạy của giáo viên và kỹ năng giải quyết vấn đề của sinh viên Khoa May Thời Trang, Trường Đại học Công Nghiệp TP.HCM, nhằm đánh giá hiệu quả giảng dạy và khả năng ứng dụng kiến thức vào thực tiễn Nghiên cứu này sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc về cách thức giảng dạy hiện tại, từ đó đề xuất những cải tiến cần thiết để nâng cao chất lượng giáo dục và phát triển kỹ năng cho sinh viên.
Để nâng cao kỹ năng giải quyết vấn đề cho sinh viên Khoa May Thời Trang tại Trường Đại học Công Nghiệp TP.HCM, cần đề xuất cải tiến phương pháp giảng dạy Việc áp dụng các phương pháp học tập tích cực, kết hợp lý thuyết với thực hành, sẽ giúp sinh viên phát triển tư duy phản biện và khả năng sáng tạo Ngoài ra, khuyến khích sinh viên tham gia vào các dự án thực tế và hoạt động nhóm sẽ tạo điều kiện cho việc rèn luyện kỹ năng giải quyết vấn đề hiệu quả hơn.
4.4 Thực nghiệm để đánh giá hiệu quả của việc cải tiến phương pháp giảng dạy
Do thời gian và khả năng có hạn nên đề tài chỉ nghiên cứu về:
- Phương pháp giảng dạy nhằm hình thành kỹ năng giải quyết vấn đề của sinh viên Khoa May Thời trang thuộc Trường Đại học Công Nghiệp TP.HCM
Phương pháp nghiên cứu và sưu tầm tài liệu được áp dụng nhằm thu thập thông tin về đặc điểm tâm lý của sinh viên, đồng thời tìm hiểu cách hình thành kỹ năng giải quyết vấn đề thông qua các phương pháp giảng dạy mới Mục tiêu là đạt được kết quả như mong đợi trong quá trình học tập.
Phương pháp điều tra bằng phiếu sử dụng các mẫu câu hỏi có sẵn để giúp người nghiên cứu nắm bắt thực trạng và đánh giá tính khả thi của phương pháp mới Qua đó, sinh viên sẽ được trang bị kỹ năng tư duy vấn đề hiệu quả hơn.
Phương pháp phỏng vấn trực tiếp kết hợp với quan sát là một cách hiệu quả để thu thập thông tin từ giáo viên và sinh viên về hoạt động giảng dạy và học tập Qua việc trao đổi này, người nghiên cứu có thể hiểu rõ hơn về thực tiễn giáo dục, từ đó đề xuất các phương pháp giảng dạy mới phù hợp hơn với nhu cầu của người học.
Phương pháp thực nghiệm là công cụ quan trọng giúp nhà nghiên cứu đánh giá hiệu quả của phương pháp giảng dạy đề xuất, từ đó xác định xem liệu phương pháp này có tối ưu hay không và có khả năng phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề cho sinh viên hay không.
Phương pháp thống kê toán học được sử dụng để xử lý số liệu, giúp người cứu đưa ra các kết quả chứng minh hiệu quả của phương pháp giảng dạy mới.
7 CƠ SỞ NGHIÊN CỨU (địa điểm)
- Khoa May Thời Trang thuộc Trường Đại học Công Nghiệp Tp.HCM
1 Lý do chọn đề tài
2 Mục đích của đề tài nghiên cứu
3 Đối tượng và khách thể nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
Khái niệm về phương pháp
1.6 Nguyên tắc của việc dạy học theo hướng hình thành kỹ năng giải quyết vấn đề 1.7 Đặc điểm của quá trình sinh viên giải quyết vần đề:
Chương II: Khảo sát thực trạng về phương pháp giảng dạy và kỹ năng giải quyết vấn đề hiện có của sinh viên Khoa May Thời Trang thuộc Trường Đại học Công Nghiệp TP.HCM
2.1 Giới thiệu sơ lược về Trường Đại học Công Nghiệp TP.HCM - Khoa May Thời Trang
2.2 Phân tích thực trạng về phương pháp giảng dạy của giáo viên Khoa May Thời Trang
2.3 Phân tích thực trạng về kỹ năng giải quyết vấn đề của sinh viên Khoa May Thời Trang
Chương III: Đề xuất cải tiến phương pháp giảng dạy nhằm hình thành kỹ năng giải quyết vấn đề của sinh viên Khoa May Thời Trang thuộc Trường Đại học Công Nghiệp TP.HCM
3.1 Cơ sở để đề xuất cải tiến phương pháp giảng dạy.
Khái niệm về phương pháp giảng dạy
1.6 Nguyên tắc của việc dạy học theo hướng hình thành kỹ năng giải quyết vấn đề 1.7 Đặc điểm của quá trình sinh viên giải quyết vần đề:
Chương II: Khảo sát thực trạng về phương pháp giảng dạy và kỹ năng giải quyết vấn đề hiện có của sinh viên Khoa May Thời Trang thuộc Trường Đại học Công Nghiệp TP.HCM
2.1 Giới thiệu sơ lược về Trường Đại học Công Nghiệp TP.HCM - Khoa May Thời Trang
2.2 Phân tích thực trạng về phương pháp giảng dạy của giáo viên Khoa May Thời Trang
2.3 Phân tích thực trạng về kỹ năng giải quyết vấn đề của sinh viên Khoa May Thời Trang
Chương III: Đề xuất cải tiến phương pháp giảng dạy nhằm hình thành kỹ năng giải quyết vấn đề của sinh viên Khoa May Thời Trang thuộc Trường Đại học Công Nghiệp TP.HCM
3.1 Cơ sở để đề xuất cải tiến phương pháp giảng dạy.
Cải tiến phương pháp giảng dạy
1.6 Nguyên tắc của việc dạy học theo hướng hình thành kỹ năng giải quyết vấn đề 1.7 Đặc điểm của quá trình sinh viên giải quyết vần đề:
Chương II: Khảo sát thực trạng về phương pháp giảng dạy và kỹ năng giải quyết vấn đề hiện có của sinh viên Khoa May Thời Trang thuộc Trường Đại học Công Nghiệp TP.HCM
2.1 Giới thiệu sơ lược về Trường Đại học Công Nghiệp TP.HCM - Khoa May Thời Trang
2.2 Phân tích thực trạng về phương pháp giảng dạy của giáo viên Khoa May Thời Trang
2.3 Phân tích thực trạng về kỹ năng giải quyết vấn đề của sinh viên Khoa May Thời Trang
Chương III: Đề xuất cải tiến phương pháp giảng dạy nhằm hình thành kỹ năng giải quyết vấn đề của sinh viên Khoa May Thời Trang thuộc Trường Đại học Công Nghiệp TP.HCM
3.1 Cơ sở để đề xuất cải tiến phương pháp giảng dạy
3.2 Đề xuất cải tiến phương pháp giảng dạy nhằm hình thành kỹ năng giải quyết vấn đề của sinh viên Khoa May Thời Trang thuộc Trường Đại học Công Nghiệp TP.HCM
Chương IV: Thực nghiệm để đánh giá hiệu quả của phương pháp giảng dạy mới
4.1 Xây dựng bộ công cụ thực nghiệm đánh giá hiệu quả của phương pháp giảng dạy mới
4.4 Xử lý số liệu 4.5 Đánh giá
Phần kết luận - kiến nghị
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN
1.1 Khái niệm về phương pháp?
Theo từ điển tiếng Việt, phương pháp là trình tự các bước có mối quan hệ với nhau, được thực hiện với một mục đích cụ thể Nó bao gồm toàn bộ các bước mà tư duy thực hiện theo một logic hợp lý, nhằm khám phá chân lý khoa học, phát hiện những điều chưa biết và chứng minh những điều đã được biết.
Phương pháp, có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp “Methodos”, nghĩa là “con đường dõi theo một đối tượng”, là hệ thống nguyên tắc và yêu cầu mà con người cần tuân thủ để đạt được mục tiêu của mình Nó không chỉ là con đường mà còn là cách thức để thực hiện những mục tiêu cụ thể.
Tóm lại: phương pháp là con đường, cách thức để đạt được những mục tiêu nhất định
1.2 Khái niệm về phương pháp giảng dạy?
Theo các nhà giáo dục học, phương pháp giảng dạy:
Là những cách hoạt động và ứng xử của thầy để nêu những hoạt động và giao lưu cần thiết của trò trong quá trình dạy học
Phương pháp giảng dạy là một hệ thống liên tục của giáo viên, nhằm tổ chức hoạt động nhận thức và thực hành cho sinh viên Mục tiêu của phương pháp này là giúp sinh viên lĩnh hội vững chắc các thành phần của nội dung giáo dục để đạt được các mục tiêu đã đề ra.
Theo TS Lưu Xuân Mới, phương pháp giảng dạy là sự kết hợp giữa các hoạt động tương tác được điều chỉnh giữa giảng viên và sinh viên, nhằm đạt hiệu quả cao trong việc thực hiện các nhiệm vụ dạy học.
Phương pháp giảng dạy đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự phối hợp và thống nhất giữa thầy và trò Trong quá trình này, giáo viên truyền đạt kiến thức, đồng thời hướng dẫn học sinh trong việc tiếp thu và tự quản lý quá trình học tập của bản thân Mục tiêu cuối cùng là đạt được hiệu quả trong dạy và học.
Theo nhà giáo dục học Xcatkin, phương pháp giảng dạy bao gồm các hoạt động có mục đích của giáo viên cùng với sự tổ chức hoạt động nhận thức và thực hành của sinh viên Mục tiêu của những phương pháp này là giúp sinh viên tiếp thu hiệu quả nội dung trí dục và đức dục.
Cho đến nay, vẫn chưa có sự thống nhất trong việc định nghĩa phương pháp giảng dạy Dù có những quan niệm khác nhau, tất cả đều thống nhất rằng
- Phương pháp giảng dạy phản ánh hình thức vận động của nội dung dạy học
- Phương pháp giảng dạy phản ánh sự vận động của quá trình nhận thức của sinh viên nhằm đạt được mục đích học tập
- Phương pháp giảng dạy phản ánh cách thức hoạt động, tương tác, trao đổi thông tin, dạy học giữa thầy và trò
Phương pháp giảng dạy là cách thức tổ chức và điều khiển hoạt động nhận thức của giáo viên, bao gồm việc kích thích và xây dựng động cơ học tập, tổ chức các hoạt động nhận thức, cũng như kiểm tra và đánh giá kết quả học tập của sinh viên Đồng thời, nó cũng phản ánh khả năng tự tổ chức, tự điều khiển và tự đánh giá của học sinh.
1.3 Cải tiến phương pháp giảng dạy: Để hình thành kỹ năng giải quyết vấn đề cho sinh viên, có rất nhiều phương pháp Dựa vào các phương pháp giảng dạy sẵn có, dựa vào mục tiêu, nội dung bài giảng, trình độ của sinh viên, khả năng của giáo viên, điều kiện cơ sở vật chất tổ chức lớp học của nhà trường, người nghiên cứu chọn điển hình các phương pháp giảng dạy cụ thể sau:
1.3.1 Phương pháp đóng vai [12, tr 41]: Định nghĩa: Đóng vai hay diễn kịch là phương pháp diễn tả mô phỏng hoặc kịch hóa một hoàn cảnh, một tình huống trong đó người học thủ vai những người ở các độ tuổi, địa vị và nghề nghiệp khác nhau Sự diễn xuất bắt nguồn từ cách sử dụng sáng tạo những cảm xúc và óc tưởng tượng của học viên để giải quyết vấn đề dưới nhiều vị trí khác nhau
- Phương pháp đóng vai ngắn: nội dung liên hệ bài học, có kịch bản Đóng kịch theo kịch bản
Phương pháp đóng vai là một kỹ thuật học tập hiệu quả, giúp người học liên hệ nội dung bài học mà không cần kịch bản sẵn Bằng cách này, người học có cơ hội rèn luyện khả năng ứng xử linh hoạt và thiết kế kịch bản phù hợp với tình huống Ưu điểm của phương pháp này là phát triển kỹ năng giao tiếp, tư duy sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề trong môi trường thực tế.
- Hình thành kỹ năng giao tiếp và xúc cảm cho người đóng
- Phát triển óc tưởng tượng
- Tạo sự tự tin giả tạo nếu tách rời khỏi thực tiễn
1.3.2 Phương pháp định hướng giải quyết vấn đề[12, tr 46]: Định nghĩa:
Phương pháp dạy học định hướng giải quyết vấn đề giúp giáo viên tạo ra các tình huống có vấn đề nhằm phát triển khả năng tìm tòi và khám phá độc lập của học sinh Mục tiêu của phương pháp này là giúp học sinh ghi nhớ kiến thức lâu dài, đồng thời rèn luyện kỹ năng nghiên cứu, giải quyết vấn đề và ra quyết định hiệu quả.
Đặc điểm của quá trình sinh viên giải quyết vần đề
Chương II: Khảo sát thực trạng về phương pháp giảng dạy và kỹ năng giải quyết vấn đề hiện có của sinh viên Khoa May Thời Trang thuộc Trường Đại học Công Nghiệp TP.HCM
2.1 Giới thiệu sơ lược về Trường Đại học Công Nghiệp TP.HCM - Khoa May Thời Trang
2.2 Phân tích thực trạng về phương pháp giảng dạy của giáo viên Khoa May Thời Trang
2.3 Phân tích thực trạng về kỹ năng giải quyết vấn đề của sinh viên Khoa May Thời Trang
Chương III: Đề xuất cải tiến phương pháp giảng dạy nhằm hình thành kỹ năng giải quyết vấn đề của sinh viên Khoa May Thời Trang thuộc Trường Đại học Công Nghiệp TP.HCM
3.1 Cơ sở để đề xuất cải tiến phương pháp giảng dạy
3.2 Đề xuất cải tiến phương pháp giảng dạy nhằm hình thành kỹ năng giải quyết vấn đề của sinh viên Khoa May Thời Trang thuộc Trường Đại học Công Nghiệp TP.HCM
Chương IV: Thực nghiệm để đánh giá hiệu quả của phương pháp giảng dạy mới
4.1 Xây dựng bộ công cụ thực nghiệm đánh giá hiệu quả của phương pháp giảng dạy mới
4.4 Xử lý số liệu 4.5 Đánh giá
Phần kết luận - kiến nghị
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN
1.1 Khái niệm về phương pháp?
Theo từ điển tiếng Việt, phương pháp là trình tự các bước có liên quan khi thực hiện một công việc cụ thể Nó bao gồm toàn bộ quy trình mà tư duy tuân theo một cách hợp lý để khám phá chân lý khoa học, từ việc phát hiện những điều chưa biết đến việc chứng minh những điều đã được biết.
Phương pháp, có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp “Methodos”, nghĩa là “con đường dõi theo một đối tượng”, là hệ thống nguyên tắc và yêu cầu mà con người cần thực hiện để đạt được mục tiêu Nó không chỉ đơn thuần là cách thức mà còn là con đường dẫn đến những mục tiêu nhất định.
Tóm lại: phương pháp là con đường, cách thức để đạt được những mục tiêu nhất định
1.2 Khái niệm về phương pháp giảng dạy?
Theo các nhà giáo dục học, phương pháp giảng dạy:
Là những cách hoạt động và ứng xử của thầy để nêu những hoạt động và giao lưu cần thiết của trò trong quá trình dạy học
Phương pháp giảng dạy là hệ thống các tác động liên tục của giáo viên, nhằm tổ chức hoạt động nhận thức và thực hành cho sinh viên Mục tiêu của phương pháp này là giúp sinh viên lĩnh hội vững chắc các thành phần của nội dung giáo dục, từ đó đạt được những mục tiêu đã đề ra.
Theo TS Lưu Xuân Mới, phương pháp giảng dạy là sự kết hợp các hoạt động tương tác giữa giảng viên và sinh viên, được điều chỉnh linh hoạt nhằm đạt hiệu quả cao trong quá trình dạy học.
Phương pháp giảng dạy là yếu tố then chốt trong quá trình giáo dục, thể hiện sự hợp tác giữa thầy và trò Thầy truyền đạt kiến thức và hướng dẫn học tập, trong khi trò tiếp thu và tự quản lý việc học của mình, nhằm đạt được mục tiêu giáo dục.
Theo nhà giáo dục học Xcatkin, phương pháp giảng dạy là tập hợp các hoạt động có mục đích của giáo viên, kết hợp với hoạt động nhận thức và thực hành có tổ chức của sinh viên Mục tiêu của phương pháp này là giúp sinh viên tiếp thu hiệu quả nội dung trí dục và đức dục.
Đến nay, vẫn chưa có sự thống nhất trong quan điểm về định nghĩa phương pháp giảng dạy Mặc dù có những cách hiểu khác nhau, tất cả đều đồng thuận rằng
- Phương pháp giảng dạy phản ánh hình thức vận động của nội dung dạy học
- Phương pháp giảng dạy phản ánh sự vận động của quá trình nhận thức của sinh viên nhằm đạt được mục đích học tập
- Phương pháp giảng dạy phản ánh cách thức hoạt động, tương tác, trao đổi thông tin, dạy học giữa thầy và trò
Phương pháp giảng dạy là cách thức tổ chức và điều khiển hoạt động nhận thức của giáo viên, bao gồm việc kích thích và xây dựng động cơ học tập, tổ chức hoạt động nhận thức, cũng như kiểm tra và đánh giá kết quả học tập của sinh viên Đồng thời, nó cũng phản ánh khả năng tự tổ chức, tự điều khiển và tự đánh giá của học sinh trong quá trình học tập.
1.3 Cải tiến phương pháp giảng dạy: Để hình thành kỹ năng giải quyết vấn đề cho sinh viên, có rất nhiều phương pháp Dựa vào các phương pháp giảng dạy sẵn có, dựa vào mục tiêu, nội dung bài giảng, trình độ của sinh viên, khả năng của giáo viên, điều kiện cơ sở vật chất tổ chức lớp học của nhà trường, người nghiên cứu chọn điển hình các phương pháp giảng dạy cụ thể sau:
1.3.1 Phương pháp đóng vai [12, tr 41]: Định nghĩa: Đóng vai hay diễn kịch là phương pháp diễn tả mô phỏng hoặc kịch hóa một hoàn cảnh, một tình huống trong đó người học thủ vai những người ở các độ tuổi, địa vị và nghề nghiệp khác nhau Sự diễn xuất bắt nguồn từ cách sử dụng sáng tạo những cảm xúc và óc tưởng tượng của học viên để giải quyết vấn đề dưới nhiều vị trí khác nhau
- Phương pháp đóng vai ngắn: nội dung liên hệ bài học, có kịch bản Đóng kịch theo kịch bản
Phương pháp đóng vai là một phương pháp học tập hiệu quả, trong đó người học không chỉ tiếp thu kiến thức mà còn phải tự thiết kế kịch bản và luyện tập ứng xử linh hoạt Điều này giúp phát triển kỹ năng giao tiếp và tư duy sáng tạo, đồng thời tạo ra môi trường học tập tương tác và sinh động.
- Hình thành kỹ năng giao tiếp và xúc cảm cho người đóng
- Phát triển óc tưởng tượng
- Tạo sự tự tin giả tạo nếu tách rời khỏi thực tiễn
1.3.2 Phương pháp định hướng giải quyết vấn đề[12, tr 46]: Định nghĩa:
Phương pháp dạy học định hướng giải quyết vấn đề giúp giáo viên tạo ra các tình huống có vấn đề, từ đó phát triển khả năng tìm tòi và khám phá độc lập của học sinh Mục tiêu của phương pháp này là giúp học sinh ghi nhớ kiến thức lâu dài, đồng thời rèn luyện kỹ năng nghiên cứu, giải quyết vấn đề và ra quyết định hiệu quả.
