Vận dụng phương pháp dạy học dựa trên vấn đề cho môn thực hành hóa đại cương tại đại học công nghệ tp hồ chí minh Vận dụng phương pháp dạy học dựa trên vấn đề cho môn thực hành hóa đại cương tại đại học công nghệ tp hồ chí minh Vận dụng phương pháp dạy học dựa trên vấn đề cho môn thực hành hóa đại cương tại đại học công nghệ tp hồ chí minh
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC DỰA TRÊN VẤN ĐỀ
MỘT SỐ KHÁI NIỆM
Vận dụng tri thức lý luận vào thực tiễn là quá trình đưa những nhận thức và kiến thức đã lĩnh hội vào cuộc sống, đồng thời áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất và kinh nghiệm tiên tiến để nâng cao hiệu quả công việc.
Trong đề tài này, vận dụng đƣợc dùng theo nghĩa chọn lựa và áp dụng vào việc nghiên cứu phương pháp dạy học dựa trên vấn đề
Dạy học là một hoạt động diễn ra song hành giữa người dạy và người học, và hiệu quả của quá trình này phụ thuộc vào sự phối hợp chặt chẽ giữa giáo viên và học sinh Để đạt được kết quả cao, cần có sự hợp tác nhịp nhàng trong các khâu cơ bản như mục tiêu, nội dung và phương pháp giảng dạy.
Phương pháp dạy học (PPDH) là cách mà giáo viên truyền đạt kiến thức kết hợp với việc hướng dẫn học sinh cách học, nhằm mục tiêu giúp học sinh phát triển kỹ năng tự học Điều này không chỉ giúp học sinh nắm vững nội dung bài học mà còn rèn luyện khả năng tự học suốt đời.
Phương pháp dạy học là tổng hợp các hoạt động của giáo viên và học sinh trong quá trình giáo dục, nhằm đạt được mục tiêu học tập hiệu quả.
Theo từ điển tiếng Việt, "vấn đề" được định nghĩa là điều cần được xem xét, nghiên cứu và giải quyết Trong phương pháp dạy học, có hai loại vấn đề chính cần lưu ý.
Loại 1 vấn đề là những câu hỏi đã có sẵn câu trả lời đúng, thường gặp trong sách giáo khoa toán học và khoa học tự nhiên Những vấn đề này có cấu trúc rõ ràng, dựa trên các sự kiện đã xảy ra với kết quả và giải pháp đã được xác định Khi giáo viên nêu ra những vấn đề này, mục đích là hướng dẫn học sinh đến những kết quả đã biết Vai trò của vấn đề có cấu trúc chủ yếu là nhiệm vụ ghi nhớ và được tổ chức, giới thiệu bởi người dạy.
- Loại 2: Đó là những vấn đề thường được hiểu là:
Học sinh thường phải đối mặt với nhiều vấn đề trong cuộc sống hàng ngày, bao gồm các khía cạnh chính trị, xã hội, kinh tế và khoa học.
"Là những vấn đề mà mục đích thông tin không đầy đủ, rõ ràng" - Wash [19]
Các vấn đề phức tạp trong tự nhiên đòi hỏi sự khảo sát và thu thập thông tin để giải quyết Tuy nhiên, các giải pháp cho những vấn đề này không đơn giản, cố định và không có công thức hay giải pháp chính xác nào.
Các vấn đề dữ liệu mâu thuẫn thường dẫn đến sự bất đồng giữa những người tham gia tranh luận về giả định và giải pháp Để giải quyết vấn đề phi cấu trúc, người giải quyết cần nhận thức được các quan điểm khác nhau và đưa ra những lý luận thuyết phục cho giải pháp của mình.
Trong phương pháp DHDTVD, nhiệm vụ (task) hoặc tình huống (case) được hiểu là một vấn đề dùng để mô tả các hiện tượng và sự kiện thuộc nhiều lĩnh vực như sinh học, sinh lý học và xã hội học Những hiện tượng và sự kiện này đều yêu cầu người học đưa ra những lý giải cần thiết.
PP Dạy học dựa trên vấn đề ( Problem based learning – PBL)
Phương pháp học tập này tập trung vào việc sử dụng vấn đề làm điểm khởi đầu để thu nhận và tích hợp kiến thức mới, đồng thời đặt sinh viên làm trung tâm của quá trình học.
DHDTVD không chỉ là một phương pháp học mà còn là sự kết hợp của nhiều phương pháp khác nhau, giúp học sinh tự học và hợp tác với nhóm để giải quyết các vấn đề thực tiễn liên quan đến chương trình học Những vấn đề này kích thích nhu cầu học tập, rèn luyện kỹ năng phân tích, tìm kiếm và sử dụng tài liệu hỗ trợ, cũng như đề xuất giải pháp cho các vấn đề gặp phải.
1.3 MỤC TIÊU, NHIỆM VỤ GIÁO DỤC MÔN THỰC HÀNH HÓA ĐẠI
Hóa đại cương là môn học quan trọng được giảng dạy cho sinh viên năm nhất chuyên ngành Công nghệ Sinh học trong học kỳ thứ hai, sau khi sinh viên đã nắm vững kiến thức lý thuyết về môn học này.
Thực hành hóa đại cương là môn học đầu tiên giúp sinh viên làm quen với hóa chất và thiết bị thí nghiệm phức tạp Môn học này không chỉ củng cố kiến thức lý thuyết mà còn hướng dẫn sinh viên phát triển kỹ năng thực hành hóa học cần thiết, tạo nền tảng vững chắc cho các môn học thực hành cơ sở và chuyên ngành ở các học kỳ tiếp theo.
Các bài thí nghiệm giúp sinh viên kết hợp lý thuyết với thực hành, từ đó hiểu rõ hơn về các hiện tượng hóa học Thông qua môn học, sinh viên rèn luyện tác phong cẩn thận, chính xác và tỉ mỉ, đồng thời thuần thục các thao tác cơ bản trong thí nghiệm.
1.3.1 Mục tiêu tổng quát của môn TH Hóa đại cương
CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC DỰA TRÊN VẤN ĐỀ
THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
MÔN THỰC HÀNH HÓA ĐẠI CƯƠNG TẠI ĐẠI HỌC