cng bi ging BVRL& TH http://www.ebook.edu.vn GV: Đỗ Nh Trởng 1 Lời nói đầu Hiện nay trong nền sản xuất hiện đại, yêu cầu nguồn năng lợng điện phải đáp ứng đợc các yêu cầu đảm bảo chất lợng điện, cung cấp điện liên tục cho các hộ tiêu thụ. Khi các nhà máy điện hiện đại với điện áp rất cao và công suất rất lớn phát ra, cần vận chuyển đến nơi tiêu thụ bằng đờng dây và qua các trạm biến áp, rất có thể xảy ra những h hỏng, gây ra thiệt hại lớn về kinh tế và ảnh hởng về chính trị. Vì vậy ta cần có thết bị đặc biệt quan trọng để phát hiện ra những sự cố và tính trạng làm việc không bình thờng của hệ thống điện để cảnh báo và loại trừ sự cố tránh thiệt hại. Những thiết bị bảo vệ trớc đây hiện nay đang bị loại dần, thay vào đó là các thiết bị hiện đại tác động nhanh, nhạy đảm bảo, chiếm ít diện tích lắp đặt. Với vai trò quan trọng nh vậy và xuất phát từ yêu cầu, kế hoạch đào tạo, chơng trình môn học của Trờng Cao Đẳng Ngoại ngữ - Công nghệ Việt nhật. Chúng tôi đ biên soạn cuốn Giáo trình bảo vệ Rơle và từ động hoá gồm 2 phần với nội dung cơ bản sau: - Phần I: Bảo vệ rơle trong hệ thống điện. - Phần II: Tự động hoá trong hệ thống điện. Giáo trình Bảo vệ rơle và tự động hoá trong hệ thống điện đợc biên soạn phục vụ cho công tác giảng dạy của giáo viên và là tài liệu học tập của học sinh. Do chuyên môn và thời gian có hạn nên không tránh khỏi những thiếu sót, vậy rất mong nhận đợc ý kiến đóng góp của đồng nghiệp và bạn đọc để cuốn sách đạt chất lợng cao hơn. Xin chân thành cảm ơn. Tác giả Đề cương bải giảng BVRL& TĐH http://www.ebook.edu.vn GV: §ç Nh− Tr−ëng 2 Phần I: BẢO VỆ RƠLE TRONG HỆ THỐNG ĐIỆN Chương 1: KHÁI NIỆM VỀ BẢO VỆ RƠLE I. Khái niệm chung: I.1. Nhiệm vụ của bảo vệ rơle: Khi thiết kế và vận hành bất kỳ một hệ thống điện nào cần phải kể đến khả năng phát sinh hư hỏng và các tình trạng làm việc không bình thường trong hệ thống điện ấy. Ngắn mạch là loại sự cố có thể xảy ra và nguy hiểm nhất trong hệ thống điện. Hậu quả của ngắn mạch là: a) Sụt thấp điện áp ở một phần lớn của hệ thống điện b) Phá hủy các phần tử bị sự cố bằng tia lửa điện c) Phá hủy các phần tử có dòng ngắn mạch chạy qua do tác động nhiệt và cơ. d) Phá hủy ổn định của hệ thống điện Ngoài các loại hư hỏng, trong hệ thống điện còn có các tình trạng việc không bình thường. Một trong những tình trạng việc không bình thường là quá tải. Dòng điện quá tải làm tăng nhiệt độ các phần dẫn điện quá giới hạn cho phép làm cách điện của chúng bị già cỗi hoặc đôi khi bị phá hủy. Để ngăn ngừa sự phát sinh sự cố và sự phát triển của chúng có thể thực hiện các biện pháp để cắt nhanh phần tử bị hư hỏng ra khỏi mạng điện, để loại trừ những tình trạng làm việc không bình thường có khả năng gây nguy hiểm cho thiết bị và hộ dùng điện. Để đảm bảo sự làm việc liên tục của các phần không hư hỏng trong hệ thống điện cần có những thiết bị ghi nhận sự phát sinh của hư hỏng với thời gian bé nhất, phát hiện ra phần tử bị hư hỏng và cắt phần tử bị hư hỏng ra khỏi hệ thống điện. Thiết bị này được thực hiện nhờ những khí cụ tự động có tên gọi là rơle. Thiết bị bảo vệ được thực hiện nhờ những rơle được gọi là thiết bị bảo vệ rơle (BVRL). Như vậy nhiệm vụ chính của thiết bị BVRL là tự động cắt phần tử hư hỏng ra khỏi hệ thống điện. Ngoài ra thiết bị BVRL còn ghi nhận và phát hiện những tình trạng làm việc không bình thường của các phần tử trong hệ thống điện, tùy mức độ mà BVRL có thể tác động đi báo tín hiệu hoặc đi cắt máy cắt. Những thiết bị BVRL phản ứng với tình trạng làm việc không bình thường thường thực hiện tác động sau một thời gian duy trì nhất định (không cần phải có tính tác động nhanh như ở các thiết bị BVRL chống hư hỏng). I.2. Yêu cầu cơ bản của mạch bảo vệ: I.2.1. Tính chọn lọc: Tác động của bảo vệ đảm bảo chỉ cắt phần tử bị hư hỏng ra khỏi hệ thống điện được gọi là tác động chọn lọc. Khi có nguồn cung cấp dự trữ cho hộ tiêu thụ, tác động như vậy tạo khả năng cho hộ tiêu thụ tiếp tục được cung cấp điện. Yêu cầu tác động chọn lọc cũng không loại trừ khả năng bảo vệ tác động như là bảo vệ dự trữ trong trường hợp hỏng hóc bảo vệ hoặc máy cắt của các phần tử lân cận. Đề cương bải giảng BVRL& TĐH http://www.ebook.edu.vn GV: §ç Nh− Tr−ëng 3 Hình 1.1 : Cắt chọn lọc trong mạng có một nguồn cung cấp Cần phân biệt 2 khái niệm chọn lọc: Chọn lọc tương đối: theo nguyên tắc tác động của mình, bảo vệ có thể làm việc như là bảo vệ dự trữ khi ngắn mạch phần tử lân cận. Chọn lọc tuyệt đối: bảo vệ chỉ làm việc trong trường hợp ngắn mạch ở chính phần tử được bảo vệ. Ví dụ: Với mạng điện cho như hình vẽ 1.2 Hình 1.2 - Khi ngắn mạch tại điểm N 1 thì bảo vệ phải cắt máy cắt MC B1 của đường dây hư hỏng. Đây là máy cắt gần cho sự cố nhất. Tất cả các phụ tải còn lại vẫn tiếp tục làm việc bình thường sau khi cắt ngắn mạch. - Khi ngắn mạch tại N 2 thì bảo vệ chỉ cắt chọn lọc đường dây III còn đường dây II vẫn tiếp tục làm việc, tất cả các hộ dùng điện đều giữ được cung cấp. Như vậy:Yêu cầu về chọn lọc là điều kiện cơ sở đảm bảo cho một các chắc chắn việc cung cấp điện liên tục cho các hộ tiêu thụ còn cắt không có chọn lọc thường làm tăng sự cố, gây nên tổn thất cho các hộ dùng điện. I.2.2. Tác động nhanh: Càng cắt nhanh phần tư bị ngắn mạch sẽ càng hạn chế được mức độ phá hoại phần tử đó , càng giảm được thời gian trụt thấp điện áp ở các hộ tiêu thụ và càng có khả năng giữ được ổn định của hệ thống điện. Để giảm thời gian cắt ngắn mạch cần phải giảm thời gian tác động của thiết bị bảo vệ rơle. Tuy nhiên trong một số trường hợp để thực hiện yêu cầu tác động nhanh thì không thể thỏa mãn yêu cầu chọn lọc. Hai yêu cầu này đôi khi mâu thuẫn nhau, vì vậy tùy điều kiện cụ thể cần xem xét kỹ càng hơn về 2 yêu cầu này. I.2.3. Độ nhạy: Bảo vệ rơle cần phải đủ độ nhạy đối với những hư hỏng và tình trạng làm việc không bình thường có thể xuất hiện ở những phần tử được bảo vệ trong hệ A B 1 C D 2 4 3 5 6 7 N 1 N 2 N 3 N 1 MCA MCB N 2 II A B I C MC B1 cng bi ging BVRL& TH http://www.ebook.edu.vn GV: Đỗ Nh Trởng 4 thng in. Thng nhy c c trng bng h s nhy Kn. i vi cỏc bo v lm vic theo cỏc i lng tng khi ngn mch (vớ d, theo dũng), h s nhy c xỏc nh bng t s gia i lng tỏc ng ti thiu (tc dũng ngn mch bộ nht) khi ngn mch trc tip cui vựng bo v v i lng t (tc dũng khi ng). i lng tỏc ng ti thiu K n = i lng t Thng yờu cu K n = 1,5 ữ 2. I.2.4. Tớnh bo m: Bo v phi luụn luụn sn sng khi ng v tỏc ng mt cỏch chc chn trong tt c cỏc trng hp ngn mch trong vựng bo v v cỏc tỡnh trng lm vic khụng bỡnh thng ó nh trc. Mc khỏc bo v khụng c tỏc ng khi ngn mch ngoi. Nu bo v cú nhim v d tr cho cỏc bo v sau nú thỡ khi ngn mch trong vựng d tr bo v ny phi khi ng nhng khụng c tỏc ng khi bo v chớnh t gn ch ngn mch hn cha tỏc ng. tng tớnh m bo ca bo v cn: - Dựng nhng rle cht lng cao. - Chn s bo v n gin nht (s lng rle, tip im ớt) - Cỏc b phn ph (cc ni, dõy dn) dựng trong s phi chc chn, m bo. - Thng xuyờn kim tra s bo v. II. Cỏc phn t chớnh ca s in bo v rle Mỗi bảo vệ thờng gồm một số rơle, nối với nhau theo một sơ đồ nhất định rơle có 2 loại: Loại rơle có tiếp điểm: rơle điện từ, từ điện và cảm ứng Loại rơle không có tiếp điểm: Điện từ, bán dẫn Mỗi loại bảo vệ gồm 2 cụm phần tử chính là: Cụm phần tử đo lờng Cụm phần tử lôgic II.1. Cm phn t o lng Gồm các rơle chủ yếu là làm nhiệm vụ liên tục thu nhiều tin tức (sự cố ngắn mạch và các tình trạng làm việc không bình thờng khác của hệ thống điện) rồi gửi tín hiều đến cụm logic. Trong cụm này gồm các rơle sau: Rơle dòng điện RI Rơle điện áp RU Rơle tổng trở RZ Rơle công suất RW Rơle nhiệt RN cng bi ging BVRL& TH http://www.ebook.edu.vn GV: Đỗ Nh Trởng 5 RI RU TG RW RZ a) b) c) d) e) Hỡnh 1.3. Biu din Rle a) Tiếp điểm b) Cuộn dây Hỡnh 1.4. Biu din Rle di dng khai trin II.2. Cm logic Cụm này làm nhiệm vụ tiếp nhận những tín hiệu từ phần tử đo lờng tới. Nếu tín hiệu phù hợp với chơng trình định trớc nó phát tín hiệu điều khiển. Trong cụm này gồm có các loại rơle sau: Rơle thời gian RT Rơle trung gian RG Rơle tín hiệu Th III. Cỏch biu din rle v cỏc s trờn hỡnh v: Ta có 2 phơng pháp biểu diễn rơle và sơ đồ bảo vệ trên hình vẽ: III.1. Phng phỏp th nht Rơle đợc xem nh một thiết bị tổng hợp và đợc biểu diẽn bằng một hình vuông và nửa vòng tròn ở phía trên. Cuộn dây rơle thờng không vẽ và đặt trong phần hình vuông Tiếp điểm của rơle đợc vẽ ở na vòng tròng trên Những chữ cái ở trong phần hình vuụng đặc trng cho loại rơle. Ví dụ: Ta biểu diễn nh hình vẽ sau: Còn đối với những sơ đồ bảo vệ phức tạp để xét nguyên lý tác động của bảo vệ đợc dễ dàng, ta thờng dùng sơ đồ khai triển ở phơng pháp thứ hai. III.2. Phng phỏp th hai Rơle biểu diễn dới dạng khai triển thì: Cuộn dây của Rơle vào tiếp điểm của nó đợc biểu diến riêng và cùng dùng một chữ để cho loại rơle. Ví dụ: Rơle biểu diễn nh hình vẽ Trong thời gian gần đây cùng với việc sử dụng bán dẫn, điện tử vào sơ đồ ngời ta còn dng rộng ri sơ đồ khối (sơ đồ cấu trúc). Các sơ đồ loại này biểu diễn mối liên hệ giữa các phần tử (khối) của sơ đồ. Mỗi khối đợc biểu diễn bằng hình chữ nhật và đợc quy ớc bằng chữ ở bên trong. III.3. Phng phỏp ni dõy rle Cuộn dây của rơle có thể mắc trực tiếp vào dòng điện và điện áp của lới điện hoặc mắc qua biến dòng điện và biến điện áp. Nếu rơle mắc trực tiếp vào lới ta gọi là rơle sơ cấp. cng bi ging BVRL& TH http://www.ebook.edu.vn GV: Đỗ Nh Trởng 6 Còn nếu rơle đợc mắc vào lới qua biến dòng điện hoặc biến điện áp là rơle thứ cấp. Ví dụ: Sơ đồ mắc nh hình vẽ: Hình1.5: Cách mắc Rơle a: Mắc trực tiếp; hình b: Mắc qua BI Hiện nay dùng rộng ri loi rơle thứ cấp vì có những u điểm sau: Rơle đợc cách ly với điện áp cao Do đó khi kiểm tra và sửa chữa không cần phải cắt điện phần tử đợc bảo vệ. Rơle đặt ở nơi thuận tiện cách xa phần tử cần bảo vệ Rơle có thể chế tạo thành tiêu chuẩn hoá với dòng định mức của thứ cấp biến dòng điện 5A, 10A và điện áp định mức của biến áp là 100V. Không phụ thuộc vào dòng cào áp của phần tử mạch sơ cấp cần bảo vệ. * u điểm chủ yếu của rơle sơ cấp là: Không cần tới biến dòng điện và biến điện áp Không cần dùng nguồn thao tác * Nhợc điểm của rơle sơ cấp là: Dòng qua rơle là dòng phụ, tải rất lớn, cho nên rơle sơ cấp thờng dùng trong mạng hạ áp và một số rất ít trờng hợp dùng trong mạng 6, 10KV có công suất nhỏ. III.4. Cỏch ỏnh du u cỏc cun dõy ca bin dũng in Ta biết máy biến dòng điện làm nhiệm vụ cách ly mạch thứ cấp khỏi điện áp cao bên mạch sơ cấp và bảo đảm dòng điện thứ cấp tiêu chuẩn (5A hoặc 10A). Khi dòng điện sơ cấp định mức có những giá trị khác nhau. Ngoài ra máy biến dòng còn cho ngời ta khả năng phối hợp các pha một cách hợp lý trong sơ đồ bảo vệ. Trong sơ đồ bảo vệ cần phải nối đúng đầu các dây sơ cấp và thứ cấp của máy biến dòng. Khi chế tạo biến dòng điện, các đầu cuộn dây sơ cấp và thứ cấp phải đánh dấu thế nào để có thể xác định đợc chiều dòng thứ cấp theo chiều dòng sơ cấp. RI + BI RI + a) b) BI * * RI S 1 S 2 I Hình 1.6: Cách đánh dấu cuộn dây của biến dòng cng bi ging BVRL& TH http://www.ebook.edu.vn GV: Đỗ Nh Trởng 7 Các đầu cuộn sơ cấp đánh dấu tuỳ ý một đầu đánh dấu là S 1 đầu vào một đầu đánh dấu là S 2 là đầu ra. Nhng các cuộn thứ cấp phải tuân theo quy tắc sau: Khi dòng điện vào cuộn sơ cấp từ đầu S 1 đến đầu S 2 thì đầu cuộn thứ cấp có òng điện vào mạch phụ kia đ đợc đánh dấu T 1 đầu còn lại là T 2 . Các đầu S 1 và T 1 đôi khi ngời ta còn đánh dấu bằng dấu sao (*) Vậy theo cách đánh dấu ở trên, dòng điện qua cuộn dây rơle mắc vào mạch thứ cấp của BI có cùng chiều nh khi bị mắc trực tiếp vào mạch sơ cấp. IV. S ni cỏc mỏy bin dũng v rle: IV.1. S cỏc BI v rle ni theo hỡnh Y hon ton: Dũng vo mi rle bng dũng pha (hỡnh 1.7). Trong ch lm vic bỡnh thng hoc khi ngn mch 3 pha thỡ : 0I3III 0cba ==++ & & & & Trong dõy trung tớnh (dõy tr v) khụng cú dũng. Nhng dõy trung tớnh vn cn thit m bo s lm vic ỳng n ca s khi ngn mch chm t. S cú th lm vic i vi tt c cỏc dng ngn mch . Tuy nhiờn chng ngn mch mt pha N (1) thng dựng nhng s hon ho hn cú b lc dũng th t khụng LI0. IV.2. S cỏc BI v rle ni theo hỡnh sao khuyt: Dũng vo mi rle bng dũng pha. Dũng trong dõy tr v bng: ( ) cav III & & & += hay bv II & & = (khi khụng cú I o ) Dõy tr v (hỡnh 1.8) cn thit ngay trong tỡnh trng lm vic bỡnh thng m bo cho BI lm vic bỡnh thng .Trong mt s trng hp ngn mch gia cỏc pha (cú I b 0) cng nh khi ngn mch nhiu pha chm t, dõy tr v cn thit m bo cho bov tỏc ng ỳng. Khi ngn mch 1 pha pha khụng t BI s khụng lm vic do vy s chdựng chng ngn mch nhiu pha. Hỡnh 1.7 : S sao hon ton Hinh 1.8 : S sao khuyt I v I a I c I A I C RI RI I a I b I c I A I B I C I v RI RI RI Đề cương bải giảng BVRL& TĐH http://www.ebook.edu.vn GV: §ç Nh− Tr−ëng 8 IV.3. Sơ đồ 1 rơle nối vào hiệu dòng 2 pha (số 8): Dòng vào rơle là hiệu dòng 2 pha (hình 1.9) : caR III & & & −= Trong tình trạng đối xứng thì aR II = Giống như sơ đồ sao khuyết, sơ đồ số 8 không làm việc khi ngắn mạch một pha N (1) đúng vào pha không đặt máy biến dòng. Tất cả các sơ đồ nói trên đều phản ứng với N (3) và ngắn mạch giữa 2 pha bất kỳ (AB, BC, CA). Vì vậy để so sánh tương đối giữa chúng người ta phải xét đến khả năng làm việc của bảo vệ trong một số trường hợp hư hỏng đặc biệt, hệ số độ nhạy, số lượng thiết bị cần thiết và mức độ phức tạp khi thực hiện sơ đồ. Hình 1.9 : Sơ đồ số 8 Chương 2: BẢO VỆ DÒNG ĐIỆN CỰC ĐẠI I. Nguyên tắc tác động: Bảo vệ dòng điện cực đại là loại bảo vệ phản ứng với dòng trong phần tử được bảo vệ. Bảo vệ sẽ tác động khi dòng điện qua chỗ đặt thiết bị bảo vệ tăng quá một giá trị định trước nào đó. Ví dụ khảo sát tác động của các bảo vệ dòng điện cực đại đặt trong mạng hình tia có 1 nguồn cung cấp (hình 2.1), các thiết bị bảo vệ được bố trí về phía nguồn cung cấp của tất cả các đường dây. Mỗi đường dây có 1 bảo vệ riêng để cắt hư hỏng trên chính nó và trên thanh góp của trạm ở cuối đường dây. Hình 2.1: Bố trí các bảo vệ dòng cực đại trong mạng hình tia có 1 nguồn cung cấp Dòng khởi động của bảo vệ IKĐ, tức là dòng nhỏ nhất đi qua phần tử được bảo vệ mà có thể làm cho bảo vệ khởi động, cần phải lớn hơn dòng phụ tải cực đại của phần tử được bảo vệ để ngăn ngừa việc cắt phần tử khi không có hư hỏng. Có thể đảm bảo khả năng tác động chọn lọc của các bảo vệ bằng 2 phương pháp khác nhau về nguyên tắc: Đề cương bải giảng BVRL& TĐH http://www.ebook.edu.vn GV: Đỗ Như Trưởng 9 - Phương pháp thứ nhất - bảo vệ được thực hiện có thời gian làm việc càng lớn khi bảo vệ càng đặt gần về phía nguồn cung cấp. Bảo vệ được thực hiện như vậy được gọi là BV dòng điện cực đại làm việc có thời gian. - Phương pháp thứ hai - dựa vào tính chất: dòng ngắn mạch đi qua chỗ nối bảo vệ sẽ giảm xuống khi hư hỏng càng cách xa nguồn cung cấp. Dòng khởi động của bảo vệ I KĐ được chọn lớn hơn trị số lớn nhất của dòng trên đoạn được bảo vệ khi xảy ra ngắn mạch ở đoạn kề (cách xa nguồn hơn). Nhờ vậy bảo vệ có thể tác động chọn lọc không thời gian. Chúng được gọi là bảo vệ dòng điện cắt nhanh. Các bảo vệ dòng điện cực đại làm việc có thời gian chia làm hai loại tương ứng với đặc tính thời gian độc lập và đặc tính thời gian phụ thuộc có giới hạn. Bảo vệ có đặc tính thời gian độc lập là loại bảo vệ có thời gian tác động không đổi, không phụ thuộc vào trị số của dòng điện qua bảo vệ. Thời gian tác động của bảo vệ có đặc tính thời gian phụ thuộc giới hạn, phụ thuộc vào dòng điện qua bảo vệ khi bội số của dòng đó so với dòng IKĐ tương đối nhỏ và ít phụ thuộc hoặc không phụ thuộc khi bội số này lớn. ** Các bộ phận chính của BV dòng cực đại: Bảo vệ dòng cực đại có hai bộ phận chính: Bộ phận khởi động (ví dụ, sơ đồ bảo vệ như hình 2.2, bộ phận khởi động là các rơle dòng 3RI và 4RI) và bộ phận tạo thời gian làm việc (rơle thời gian 5RT). Bộ phận khởi động phản ứng với các hư hỏng và tác động đến bộ phận tạo thời gian. Bộ phận tạo thời gian làm nhiệm vụ tạo thời gian làm việc đảm bảo cho bảo vệ tác động một cách có chọn lọc. Các rơle dòng điện được nối vào phía thứ cấp của BI theo sơ đồ thích hợp (xem mục III - chương 1). Hinh 2.2: Sơ đồ nguyên lí của bảo vệ dòng cực đại II. Bảo vệ dòng cực đại làm việc có thời gian: II.1. Dòng khởi động của BV: Theo nguyên tắc tác động, dòng khởi động I KĐ của bảo vệ phải lớn hơn dòng điện phụ tải cực đại qua chổ đặt bảo vệ, tuy nhiên trong thực tế việc chọn I KĐ còn phụ thuộc vào nhiều điều kiện khác. Để xác định dòng khởi động ta xét sơ đồ mạng điện trên hình 2.1, giả sử chọn I KĐ cho bảo vệ 3’ đặt ở đầu đoạn đường dây AB, trước hết ta khảo sát trạng thái của nó khi hư hỏng ở điểm N trên đoạn BC Đề cương bải giảng BVRL& TĐH http://www.ebook.edu.vn GV: Đỗ Như Trưởng 10 kề phía sau nó (tính từ nguồn cung cấp). Khi các bảo vệ làm việc đúng thì trong trường hợp này máy cắt của đoạn hư hỏng BC sẽ bị cắt ra. Bảo vệ 3’ của đoạn không hư hỏng AB có thời gian lớn hơn sẽ không kịp tác động và cần phải trở về vị trí ban đầu của mình. Nhưng điều này sẽ xảy ra nếu dòng trở về của bảo vệ Itv lớn hơn trị số tính toán của dòng mở máy Imm (hình 2.3) đi qua đoạn AB đến các hộ tiêu thụ của trạm B. Dòng I tv là dòng sơ cấp lớn nhất mà ở đó bảo vệ trở về vịtrí ban đầu. Để an toàn, lấy trị số tính toán của dòng mở máy I mmtt = I mmmax , như vậy điều kiện để đảm bảo chọn lọc là: I tv > I mmmax . Khi xác định dòng I mmmax cần phải chú ý là đường dây BC đã bị cắt ra, còn các động cơ nối ở trạm B đã bị hãm lại do điện áp giảm thấp khi ngắn mạch và khi điện áp được khôi phục dòng mở máy của chúng tăng lên rất cao. Vì vậy dòng Immmax thường lớn hơn nhiều so với dòng phụ tải cực đại I lvmax . Đưa vào hệ số mở máy k mm để tính đến dòng mở máy của các động cơ ở trạm B và việc cắt phụ tải của trạm C. Ta có I mmmax = k mm .I lvmax Hinh 2.3 : Đồ thị đặc trưng trạng thái của bảo vệ khi ngắn mạch ngoài Sai số của dòng trở về của bảo vệ và các tính toán không chính xác được kể đến bởi hệ số an toàn k at > 1 (vào khoảng 1,1 ÷ 1,2). Từ điều kiện đảm bảo sự trở về của bảo vệ đoạn AB, có thể viết I tv = k at .k mm .I lvmax Tỉ số giữa dòng trở về của rơle (hoặc của bảo vệ) đối với dòng khởi động của rơle (hoặc của bảo vệ) gọi là hệ số trở về k tv kd tv tv I I k = Như vậy: lvmax tv mm at kd I k .k k I = Các rơle lí tưởng có hệ số trở về k tv = 1; thực tế luôn luôn có k tv < 1. Dòng khởi động I KĐR của rơle khác với dòng khởi động I KĐ của bảo vệ do hệ số biến đổi n I của BI và sơ đồ nối dây giữa các rơle dòng và BI. Trong một số sơ đồ nối rơle, dòng đi vào rơle không bằng dòng thứ cấp của [...]... IIT và b o v s không tác ng b) Khi ng n m ch trong ( i m N”): dòng IIS và IIIS khác nhau c tr s và góc pha Khi hư ng dòng quy ư c như trên thì dòng ch hư h ng là: & & = & − I ⇒ I = & − I = IN & I & I N I IS & IIS R IT IIT nI N u dòng IR vào r le l n hơn dòng kh i ng và c t ph n t b hư h ng GV: Như Trư ng ng IK R c a r le, thì r le kh i 20 cương b i gi ng BVRL& T H v http://www.ebook.edu.vn Khi ngu... t i n Lúc ó r le kém áp (U) óng ti p i m Cu n dây r le th i gian (RT) có i n, sau m t th i gian ti p i m c a r le th i gian (T) dóng, cu n c t c a máy c t 2MC có i n c t máy c t 2MC ra Khi máy c t 2MC m ra thì ti p i m ph : 2MC1, 2MC2 m còn 2MC3 óng R le trung gian... BVRL& T H http://www.ebook.edu.vn Khi 2MC2 m d n n r le TG m t i n, nhưng vì ti p i m c a r le TG m ch m nên tín hi u i t ngu n dương (+) qua 2MC3 qua ti p i m c a r le TG vào cu n óng C có i n óng máy c t 4MC * N u ng n m ch trên thanh cái C lâu dài: Thì b o v trên ư ng dây d tr s c t máy c t 4MC ra lúc ó T D s không làm vi c n a Vì ti p i m c a r le TG ã m h n IV Sơ Sơ thi t b T D máy c t phân o n...cương b i gi ng BVRL& T H http://www.ebook.edu.vn (3) các BI Ví d như khi n i r le vào hi u dòng 2 pha, dòng vào r le IR trong tình (3) tr ng i x ng b ng 3 l n dòng th c p IT c a BI S khác bi t c a dòng trong r le trong tình tr ng i x ng và dòng th c p BI ư c c trưng b ng h s sơ : k sd K n h s sơ , có th vi t: Do v y: 3 I (R ) = (3 ) IT (3 I KDR = k sd) I KDR... t hóa làm bão hòa m ch t (gi m Zµ) Trong i u ki n ó thành ph n chu kỳ c a IKCB ch y u khép m ch qua nhánh t hóa mà không i vào r le i u ki n làm vi c c a BIG r t ph c t p b i vì quan h phi tuy n khi bi n i qua BI chính x p ch ng v i quan h phi tuy n khi bi n i iKCB qua BIG Ph n ti p theo ta s kh o sát th vòng t tr c a BIG và s thay i tr t c th i c a dòng theo th i gian (hình 3.5) VI B o v dùng r le. .. b o v r le: Hình v A B 1MC 3MC Làm vi c D tr T D 2MC 2MC1 4MC BVR + C Hình 4.2 Kh i ng T D dùng b o v R le Khi ư ng dây AC có s c , b o v r le làm vi c ưa tín hi u n c t máy c t 2MC máy c t 2MC m ra lúc ó ti p i m ph 2MC1 óng l i d n n T D kh i ng 4MC Phương pháp này ít dùng vì nó có như c i m là n u s c t ngu n thì T D không làm vi c Vì v y ta dùng phương pháp kh i ng sau: * Kh i ng b ng r le kém... BVRL& T H http://www.ebook.edu.vn A B 1MC T Làm vi c Th D tr T D 2MC1 U< BV 3MC 4MC 2MC + C Hình 4.3 Kh i ng T D b ng R le kém áp Thanh góp C n i qua bi n i n áp BU n i qua r le kém áp (U . cơ bản sau: - Phần I: Bảo vệ r le trong hệ thống điện. - Phần II: Tự động hoá trong hệ thống điện. Giáo trình Bảo vệ r le và tự động hoá trong hệ thống. Phần I: BẢO VỆ R LE TRONG HỆ THỐNG ĐIỆN Chương 1: KHÁI NIỆM VỀ BẢO VỆ R LE I. Khái niệm chung: I.1. Nhiệm vụ của bảo vệ r le: Khi thiết kế và vận hành