[...]... thay i chút ít v màu s c, v n là nét ch o trong c ba L i T a M t m t, Hegel phê phán các phương pháp ang th nh hành trong các khoa h c “khác” – t c trong các khoa h c thư ng nghi m – chuyên s p x p “nh ng ch t li u” theo m t tr t t ngo i t i, ng th i cũng là các phương pháp trong các trào lưu tri t h c mu n gò ép các n i dung nh n th c có s n vào trong nh ng “sơ phê phán này có v v a nh m ” ư c ti... ông m t cách c i m và “thanh tân” hơn, có l nên b t c t ph n “D n nh p”! - Hegel nh n m nh ngay t u r ng công trình này ch là m t t p “ i cương” (Grundriss) cho m t Bách khoa thư các Khoa h c tri t h c” Nhi m v c a m t t p “ i cương" là mang l i m t cái nhìn t ng quan v “toàn b ” Tri t h c, còn v “n i dung” và “s ch ng minh” thì dành cho vi c minh gi i thêm b ng mi ng (Ph n Gi ng thêm này ư c các môn... vĩnh c u”, do ó ch có tri t h c – ch không ph i tâm lý h c thư ng nghi m – m i có th nghiên c u ư c nó m t cách tr n v n Tâm lý h c thư ng nghi m ch quan sát và mô t nh ng “quan năng” c a tinh th n con ngư i, nhưng không “suy tư ng" v chúng, do ó, xem Tinh th n ch quan – v n là hình thái h u h n s ng t i ch không ph i như s bi n ng c a s vô h n tuy t ng, như s ph i – như là m t tinh th n tĩnh nh, nói... v T nhiên, ra m t khái ni m sai l m v v t ch t b ng cách “xu t phát t b n ch t gi t m – và s suy tàn v n n ch a trong ó – c a th gi i này kh ng nh r ng b n ch t y ã và ang ra i m t cách tr c ti p và vĩnh c u t Thư ng như là s i ra kh i (s xu t như ng hay s làm r ng mình) c a Thư ng làm i u ki n vĩnh c u cho vi c tr vào l i (như là Tinh th n) c a Thư ng ” i v i ph n u c a quan ni m này, t c v vi c “ra... cũng ch làm úng nhi m v gi ng như l n xu t b n th nh t, ó là m t b n văn c n minh gi i thêm b ng nh ng l i gi ng b ng mi ng Tuy nhan c a m t b Bách khoa thư tho t u nh m dành ch cho s t p h p các b ph n m t cách ngo i t i v i m c ít ch t ch hơn v phương pháp khoa h c, nhưng chính tính ch t c a S vi c [ i tư ng nghiên c u] bu c r ng s n i k t lôgíc v n ph i là cơ s n n t ng cho nó 2 Có quá nhi u tình... nh phúc hơn – chưa ph i là ã quá xa xôi – khi tri t h c cùng n m tay song hành v i các ngành khoa h c và v i s ào luy n [văn hóa] | M t giác tính ư c khai minh ã hài lòng m t cách úng m c khi cân i ư c gi a nhu c u c a s th c nh n(a) và v i n n tôn giáo [c a nó], và cũng th , khi hòa gi i ư c h c thuy t v pháp quy n t nhiên c a mình v i quy n l c nhà nư c và chính tr ; và môn v t lý h c thư ng nghi... vi c mưu c u Chân lý l i ư c ti n hành b ng vi c “lý s ” (Räsonnement) d a trên các gi nh ư c rút ra t âu ó | Nói khác i, ngư i ta [ti p t c] s d ng các quy nh tư duy thông thư ng như b n ch t và hi n tư ng, căn c và h lu n, nguyên nhân và k t qu v.v… và ti p t c suy lu n m t cách quen thu c d a theo các quan h này hay các quan h khác c a tính h u h n “Thoát kh i cái ác, r i cái ác v n còn nguyên!”(19)... tu ch” (§12, 4) Ông mu n nói n môn Tâm lý h c thư ng nghi m, hay úng hơn m t th “ch nghĩa Kant b tâm lý h c hóa” c a Jacob Friedrich Fries (b n Hegel k th a gh giáo sư c a J F, Fries ng nghi p c a Hegel Jena và sau ó, Heidelberg sau khi J F Fries b cách ch c nào năm 1817) Theo Hegel (xem: Bách khoa thư III, Tri t h c v Tinh th n: §§377387 và L i T a cho Các nguyên lý c a tri t h c v pháp quy n”, 1821),... ti ng v nh ng v n Bách khoa thư các Khoa h c tri t h c” như ã n “nhi u tình hu ng” và “s kích thích” bu c ông “có khi khá phong phú, có khi l i quá nghèo nàn v tinh th n” v n n m bên ngoài ho t ng tri t h c c a ông (S13, 2) i u hơi khó hi u là t i sao vi c làm này là “h u ích và c n thi t” trong khi ông b o “vi c bàn lu n và lên ti ng v chúng ch ng giúp tăng ti n gì cho s hi u bi t khoa h c v n là cái... k t qu tiêu c c quan tr ng này thư ng mang l i h qu trái ngư c h n v i h qu n m m t cách m c nhiên, tr c ti p trong y Ý tôi mu n nói r ng, thay vì làm cho các m i quan h h u h n ư c lo i b ra kh i s nh n th c, thì s xác tín [m i m ] y l i th tiêu m i quan tâm n vi c nghiên c u v các ph m trù và th tiêu luôn s chú ý và s c n tr ng trong vi c s d ng chúng | Vi c s d ng các m i quan h h u h n y ch càng