Sơ lược lý lịch tác giả
- Họ và tên: Phạm Thị Kim Dung Nam, nữ: Nữ
- Nơi thường trú: Ấp Tân Hậu A1, xã Tân An, TX Tân Châu, tỉnh An Giang
- Đơn vị công tác: Trường THPT Nguyễn Quang Diêu
- Chức vụ hiện nay: Giáo viên
- Trình độ chuyên môn: Cử nhân Ngữ Văn
- Lĩnh vực công tác: Giảng dạy
Sơ lược đặc điểm tình hình đơn vị
Thuận lợi
Ban Giám hiệu và lãnh đạo nhà trường chú trọng đến việc nâng cao chất lượng giảng dạy thông qua việc động viên và hỗ trợ giáo viên trong công tác đổi mới phương pháp dạy học Sự nhiệt tình và hợp tác từ đồng nghiệp cùng với các giải thưởng khuyến khích đã tạo động lực mạnh mẽ cho thầy cô giáo trong quá trình giảng dạy.
Ban giám hiệu nhà trường luôn chú trọng đầu tư cơ sở vật chất và trang thiết bị hiện đại, đặc biệt là công nghệ thông tin, nhằm phục vụ tốt nhất cho hoạt động giảng dạy và học tập, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục của đơn vị.
Đội ngũ giáo viên trẻ, nhiệt tình và trách nhiệm của chúng tôi cam kết cống hiến cho hoạt động dạy và học Họ dễ dàng tiếp cận công nghệ mới, ứng dụng hiệu quả vào quá trình giảng dạy Đặc biệt, giáo viên rất nhiệt tình trong công tác giáo dục mũi nhọn, tập trung vào việc bồi dưỡng học sinh giỏi.
Học sinh thường rất ngoan ngoãn, có đạo đức tốt và luôn vâng lời thầy cô Các em có ý thức tự học cao, chăm chỉ tìm tòi và nghiên cứu khi được giao nhiệm vụ từ giáo viên.
- Phụ huynh ngày càng nhận thức đúng đắn hợn trong công tác phối hợp với nhà trường trong việc giáo dục học sinh ở trường cũng như ở nhà.
Mục đích yêu cầu của sáng kiến
Thực trạng ban đầu trước khi áp dụng sáng kiến
Trong những năm qua, nhà trường đã tổ chức học tập hai buổi trong ngày, yêu cầu học sinh học cả sáng và chiều, mặc dù thời khóa biểu riêng cho các lớp bồi dưỡng học sinh giỏi chỉ có khoảng 02 tiết mỗi tuần cho mỗi môn Điều này khiến giáo viên bồi dưỡng cảm thấy lo lắng vì chương trình bồi dưỡng có khối lượng kiến thức lớn, chuyên sâu và mở rộng Để đảm bảo hiệu quả thi cử, giáo viên phải tự tổ chức các buổi học tăng cường vào ban đêm và cả chủ nhật, dẫn đến áp lực lớn về thời gian, khối lượng kiến thức và chất lượng giảng dạy.
Học sinh mặc dù rất chăm chỉ và có ý thức học tập, nhưng khi tham gia các lớp bồi dưỡng, các em phải học rất vất vả, thường về nhà muộn và không có thời gian nghỉ ngơi vào ngày chủ nhật Điều này không chỉ ảnh hưởng đến kết quả học tập trên lớp mà còn tác động xấu đến sức khỏe của các em, dẫn đến tâm lý chán nản và ngán ngại Phụ huynh cũng thường xuyên phản ánh với giáo viên bồi dưỡng về vấn đề thời gian học tập của con em mình.
Đề thi hàng năm có xu hướng đổi mới, đặc biệt là dạng đề nghị luận xã hội, thường mang tính mở và cập nhật kiến thức xã hội hiện tại, nhằm khuyến khích sự sáng tạo của học sinh Trước đây, việc bồi dưỡng kiến thức chủ yếu dựa vào chương trình, khiến học sinh thiếu cơ hội tiếp cận thông tin từ internet về các vấn đề mới Hệ quả là học sinh không thể giải quyết đề thi một cách sâu sắc, dẫn đến điểm số thấp và thành tích không cao trong các kỳ thi.
STT Họ và tên học sinh Năm học Điểm Giải
2 Nguyễn Thị Cẩm Tiên 9,5 giải kk
3 Lê Thị Mỷ 9,5 giải kk
4 Trần Thị Thúy Cầm 10 giải ba
Sự cần thiết phải áp dụng sáng kiến
Chất lượng giáo dục của nhà trường đang ngày càng được cải thiện, từ một ngôi trường mới thành lập, giờ đây đã trở thành địa chỉ uy tín trong nền giáo dục của tỉnh Tôi tự hào khi được tham gia ngay từ những ngày đầu, và luôn nỗ lực xây dựng một tập thể đoàn kết, chất lượng, đặc biệt trong bộ môn Ngữ Văn Chúng tôi thường xuyên hợp tác với tổ chuyên môn và Ban Giám hiệu để tìm ra giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục, đặc biệt là trong việc bồi dưỡng học sinh giỏi, nhằm giúp học sinh đạt được thành tích cao trong các kỳ thi đại học Mặc dù hiện tại có nhiều thách thức do cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, nhưng mỗi giáo viên cần phải chủ động tìm kiếm giải pháp khuyến khích học sinh học tập không ngừng, cả ở trường, ở nhà và trên internet để đạt được các mục tiêu giáo dục đã đề ra.
Trong thời đại công nghệ thông tin phát triển, bên cạnh những mặt tiêu cực, internet mang lại nhiều cơ hội cho học sinh giỏi trong việc tự học và nghiên cứu Mặc dù thư viện trường có nhiều sách, nhưng học sinh thường ít quan tâm đến việc đọc và mượn sách Để nâng cao hiệu quả bồi dưỡng học sinh giỏi, cần xây dựng ý thức tự học cho học sinh thông qua việc tổ chức các hoạt động bồi dưỡng trên mạng xã hội như Facebook và Zalo Đồng thời, cần khuyến khích học sinh tận dụng thời gian rảnh rỗi để đọc sách và nghiên cứu tại thư viện Việc hướng dẫn học sinh phương pháp sử dụng mạng xã hội để tự học và bồi dưỡng kiến thức sẽ giúp các em khai thác nguồn tài nguyên phong phú trên internet, từ đó nâng cao kiến thức và khả năng học tập.
Việc tạo điều kiện cho học sinh bồi dưỡng trong môi trường tự học lành mạnh tại trường và ở nhà sẽ giúp các em sử dụng mạng xã hội một cách tích cực, cập nhật kiến thức mới và hiểu biết xã hội, từ đó áp dụng hiệu quả vào bài làm Văn Điều này không chỉ giúp học sinh tránh xa những hoạt động tiêu cực như lướt Facebook, nghiện game hay sống ảo mà còn nâng cao chất lượng giáo dục chung và công tác bồi dưỡng học sinh giỏi Hướng dẫn học sinh bồi dưỡng qua mạng xã hội là giải pháp thiết thực trong giáo dục hiện đại, giúp cải thiện chất lượng bộ môn, tạo uy tín cho nhà trường và khơi dậy niềm đam mê học tập ở học sinh.
Qua những giải pháp đã thực hiện tại trường THPT Nguyễn Quang Diêu trong những năm qua, tôi đã kiểm nghiệm và phân tích lại để tiếp tục áp dụng vào công tác giảng dạy và bồi dưỡng học sinh Mục tiêu là nâng cao chất lượng mũi nhọn của nhà trường trong những năm tới.
Tôi nghiên cứu về việc ứng dụng mạng xã hội nhằm nâng cao hiệu quả bồi dưỡng học sinh giỏi môn Ngữ Văn tại trường THPT Nguyễn Quang Diêu.
3 Nội dung sáng kiến (thời gian thực hiện từ năm học 2014-2015 đến năm học nay)
3.1.Tăng cường nhận thức cho phụ huynh và học sinh về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi thông qua mạng xã hội
3.1.1 Tăng cường nhận thức cho gia đình học sinh
Gia đình học sinh cần nắm rõ vai trò và trách nhiệm trong việc giáo dục con em cả ở trường lẫn ở nhà Thực tế cho thấy, nhiều gia đình đã được cung cấp thông tin và tư vấn đầy đủ về tầm quan trọng của hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi (HSG) Nhờ đó, họ phối hợp hiệu quả với nhà trường trong việc tổ chức các điều kiện học tập và tự học cho học sinh Bên cạnh đó, phụ huynh cũng cần hiểu và đồng ý cho phép học sinh sử dụng điện thoại thông minh hoặc laptop trong quá trình tự học.
3.1.2 Tăng cường nhận thức cho học sinh
Học sinh cần được tuyên truyền và hiểu rõ vai trò của hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi (HSG) trong trường học Qua các giờ học bồi dưỡng, các em không chỉ nâng cao nhận thức mà còn thay đổi tác phong học tập, hình thành thói quen sử dụng mạng xã hội một cách tích cực để đạt hiệu quả trong học tập Tham gia bồi dưỡng HSG giúp học sinh nghiên cứu sâu kiến thức chuyên môn và định hướng thi vào các trường Đại học trọng điểm.
Ngay từ đầu năm học, lãnh đạo nhà trường đã tổ chức quán triệt chủ trương bồi dưỡng học sinh giỏi và phong trào tự học đến toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên cùng phụ huynh học sinh qua phiên họp đầu năm Điều này nhằm nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển năng lực học tập cho học sinh và khuyến khích sự tham gia tích cực của phụ huynh trong quá trình giáo dục.
Giáo viên bồi dưỡng nên mời phụ huynh tham gia trực tiếp vào quá trình trao đổi, giúp họ hiểu rõ hơn về việc hỗ trợ con em trong việc nghiên cứu và tìm tòi kiến thức Điều này sẽ tạo điều kiện tốt hơn cho học sinh trong việc tích cực học tập suốt quá trình bồi dưỡng.
Vào thứ hai, giáo viên sẽ thảo luận chi tiết với học sinh về tầm quan trọng của việc sử dụng mạng xã hội trong quá trình bồi dưỡng kiến thức Đồng thời, giáo viên cũng sẽ nhấn mạnh các quy định của nhóm chat, ý thức kỷ luật và tinh thần tự học của học sinh.
3.2.1 Cách tạo nhóm trao đổi thông tin trong nhóm và tạo diễn đàn để hướng dẫn và quản lí học sinh bồi dưỡng a) Cách tạo nhóm trong Facebook
Bước 1: Đăng nhập tài khoản Facebook cá nhân
Bước 2: Tới giao diện chính của tài khoản và chọn mục "Tạo nhóm"
Để tạo nhóm trên Facebook, bạn cần nhập các thông tin cần thiết trong hộp thoại xuất hiện, bao gồm tên nhóm và thêm thành viên vào mục "Thành viên" Ngoài ra, bạn cũng phải chọn một trong ba chế độ riêng tư cho nhóm.
- Công khai (Public): ai cũng có thể tìm thấy nhóm và xem được các danh sách bài đăng
- Nội bộ (Closed): ai cũng có thể tìm ra nhóm nhưng chỉ xem được danh sách thành viên mà không xem được các bài đăng
- Nhóm kín (Secret): là chế độ mà chỉ có thành viên trong nhóm mới tìm được ra nhóm
Sau khi bạn đã nhập tên nhóm và thêm các thành viên, hãy chọn các quyền riêng tư phù hợp trước khi nhấn nút Tạo mới (Create) để hoàn tất quá trình tạo nhóm.
Để tạo một nhóm Facebook mới, bạn cần chọn biểu tượng cho nhóm trong hộp thoại xuất hiện và nhấn "OK" Ngoài ra, bạn cũng có thể tạo nhóm Chat Zalo trực tiếp trên điện thoại thông minh của mình.
Để sử dụng tính năng tạo nhóm chat Zalo trên điện thoại thông minh, học sinh cần cài đặt hoặc cập nhật phiên bản ứng dụng Zalo mới nhất cho thiết bị của mình Bạn có thể tải về và cập nhật ứng dụng Zalo qua đường dẫn trực tiếp dưới đây.
Sau khi hoàn thiện quá trình tạo nhóm trên Facebook bạn sẽ thấy giao diện của nhóm bạn vừa tạo
Bước 2: Khởi động và đăng nhập Zalo, tại giao diện sử dụng các bạn nhấn vào biểu tượng dấu + góc trên bên phải ứng dụng và chọn Tạo nhóm
Để tạo nhóm chat Zalo trên điện thoại, bạn hãy chọn những người bạn muốn tham gia bằng cách tích vào dấu kiểm bên cạnh tên họ Sau khi đã chọn đủ số lượng thành viên, nhấn nút "Tiếp" để hoàn tất quá trình tạo nhóm.
Chú ý: Số lượng thành viên trong Nhóm chat trên Zalo lên tới 100 người bao gồm cả chính bạn
Nội dung sáng kiến (thời gian thực hiện năm học 2014 – 2015 đến nay
Trước đây, việc thông báo Thời khóa biểu và các hoạt động cho học sinh chỉ có thể thực hiện khi học sinh đến trường Tuy nhiên, hiện nay tôi có thể thông báo cho học sinh bất cứ lúc nào, kể cả vào ngày nghỉ cuối tuần Ảnh chụp màn hình cho thấy giáo viên nhắc nhở học sinh tự sắp xếp lịch tự học hiệu quả.
3.3.3 Việc ứng dụng chat qua mạng Zalo, Facebook giúp tôi nắm bắt kịp thời tâm tư và suy nghĩ của học sinh bồi dưỡng Đôi lúc áp lực học tập trên lớp, áp lực điểm số từ gia đình hoặc có những buồn phiền từ mối quan hệ bàn bè sẽ rất ảnh ảnh đến sức học và ý thức tự học của các em trong đội bồi dưỡng Nhờ theo dõi những dòng tâm trạng (stt) mà các em đăng, tôi đã kịp thời chủ động thăm hỏi, tư vấn gỡ rối cho các em có hướng giải quyết, kịp thời chấn chỉnh tinh thần học tập Từ đó, mối quan hệ sư – đồ ngày càng gắn chặt, giữa những đồ đệ huynh ca tỷ muội càng thân thiết Các em có năng lượng học tập và có sự cạnh tranh lành mạnh, các em có cơ hội chứng tỏ bản thân của mình trước đội nhóm mỗi ngày nên càng nâng cao chất lượng học tập hơn Không ít lần HS bồi dưỡng vì hoàn cảnh gia đình mà các em sa sút ý chí, định bỏ cuộc thì tôi và nhóm đã kịp thời nắm bắt và động viên, giúp duy trì đội nhóm học tập.
Hiệu quả của đề tài
Khi bồi dưỡng học sinh giỏi qua mạng xã hội, sự đồng tình của gia đình và học sinh rất rõ ràng, cho thấy quá trình gắn bó và hỗ trợ lẫn nhau giữa các học sinh ngày càng bền chặt Phụ huynh luôn khuyến khích và tạo điều kiện tốt nhất để học sinh có thể học tập hiệu quả.
Trong bối cảnh cách mạng công nghệ 4.0, niềm tin của những người dạy Ngữ Văn được khôi phục khi học sinh vẫn đam mê Văn chương Sự làm chủ công nghệ mang lại sự tự tin cho cả giáo viên và học sinh, đồng thời giúp họ nhận ra lợi ích từ việc sử dụng mạng xã hội một cách hiệu quả Thầy và trò có thể linh hoạt sắp xếp lịch học theo thỏa thuận, tạo điều kiện để người học được tôn trọng hơn.
Gần đây, tôi đã đạt được những kết quả đáng khích lệ trong việc bồi dưỡng học sinh giỏi, với điểm số của học sinh ngày càng tiến bộ và giải thưởng cao hơn theo kế hoạch Đặc biệt, năm học 2018-2019, tôi đã mạnh dạn bồi dưỡng học sinh lớp 10 để tham gia thi cùng lớp 11 và đạt được hai giải cấp Tỉnh Mặc dù việc cho học sinh thi vượt lớp rất khó, nhưng nhờ vào việc ứng dụng mạng xã hội, tôi tự tin hơn trong công việc Tôi đã sắp xếp thời gian bồi dưỡng một cách khoa học, kết hợp giữa kiến thức nghị luận xã hội và văn học của chương trình lớp 10 và 11, mặc dù việc này gặp khó khăn do các em chưa được học chương trình lớp 11.
STT Họ và tên học sinh Năm học Điểm Giải Vào vòng 2
2 Tô Thị Hải Nhi 12,5 Giải ba Đạt
3 Võ Thị Cẩm Tiên 12,5 Giải ba Đạt
5 Nguyễn Thị Kim Duyên 11 Giải ba
6 Lê Thị Huỳnh Chi 11 Giải ba
7 Tô Thị Mộng Kiều – lớp 10
8 Phan Thị Hoa Quỳnh - lớp 10 12 Giải ba
Kết quả đạt được đã khẳng định tính đúng đắn và hiệu quả của các phương pháp bồi dưỡng mà tôi áp dụng, từ đó tạo động lực cho học sinh trong các khóa học tiếp theo Đồng thời, kết quả này cũng giúp tổ bộ môn vững mạnh hơn về chuyên môn, xây dựng niềm tin với nhà trường và hội đồng bộ môn, góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy của toàn trường.
Để đảm bảo tính khả thi cao cho sáng kiến thực hiện, cần phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện cần thiết tại bất kỳ đơn vị nào.
- Sự quan tâm sâu sát của lãnh đạo nhà trường;
- Sự tận tâm, nhiệt huyết của các tổ chuyên môn, giáo viên bộ môn tham gia bồi dưỡng, đặc biệt có lòng tự trọng cao
- Sự phối kết hợp tốt của các trường THCS trên địa bàn giới thiệu nguồn học sinh giỏi từ THCS vào đội tuyển
- Có nguồn xã hội hóa tốt; phụ huynh quan tâm đầu tư điều kiện học tập tốt nhất cho học sinh Hiểu và ủng hộ giáo viên bộ môn
- Có học sinh ngoan hiền, có ý chí phấn đấu Phát huy tốt các năng lực tự học và ý thức trách nhiệm trong việc bồi dưỡng
Việc sắp xếp thời gian học tập một cách khoa học và hợp lý là rất quan trọng, vì vậy khi gặp vấn đề phát sinh, thầy và trò cần linh hoạt điều chỉnh lịch học Học sinh nên được tự do sắp xếp thời gian của mình, nhưng vẫn phải ưu tiên cho việc bồi dưỡng học sinh giỏi Chiếc điện thoại thông minh và laptop trở thành công cụ học tập thiết yếu, giúp thầy trò dễ dàng điều chỉnh lịch học, mở rộng cơ hội học tập và giao tiếp hàng ngày trong nhóm.
Tùy thuộc vào giai đoạn phát triển, cần có nội dung bồi dưỡng phù hợp và chú trọng rèn luyện các thao tác trọng tâm Sau khi trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng, việc tăng cường học nhóm và tự học sẽ giúp học sinh phát huy khả năng chủ động và sáng tạo Khi đó, học sinh sẽ cảm nhận được sự tin tưởng từ giáo viên, từ đó nâng cao khả năng học tập và rèn luyện kỹ năng của mình.
Mức độ ảnh hưởng
Bồi dưỡng học sinh không chỉ áp dụng cho môn Ngữ văn cấp THPT mà còn có thể mở rộng ra tất cả các môn học khác, đặc biệt trong thời đại cách mạng công nghệ 4.0 Học sinh cần biết cách ứng dụng công nghệ thông tin để tự học và nâng cao kiến thức Việc sử dụng mạng xã hội trở thành một nhu cầu thiết yếu, giúp các em hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình học tập Giáo viên bồi dưỡng luôn lo lắng và quan tâm đến học sinh trong suốt quá trình học và thi cử Những phương pháp và lời khuyên mà giáo viên đưa ra đều xuất phát từ trách nhiệm và tình thương đối với học sinh, mặc dù cách thể hiện có thể khác nhau.
