Cơ sở lý luận
1.1.1.1- Nông nghiệp, nông dân, nông thôn
Theo Từ điển Bách khoa toàn thư, Đại từ điển Việt Nam, Từ điển Tiếng Việt có đưa ra một số khái niệm cơ bản như sau:
Nông nghiệp là ngành sản xuất vật chất cơ bản của xã hội, sử dụng đất để trồng trọt và chăn nuôi, nhằm tạo ra lương thực thực phẩm và nguyên liệu cho công nghiệp Ngành này bao gồm nhiều chuyên ngành như trồng trọt, chăn nuôi và sơ chế nông sản, đồng thời còn mở rộng ra lâm nghiệp và thủy sản.
Nông dân là những người lao động sống tại nông thôn, tham gia vào sản xuất nông nghiệp và chủ yếu sinh sống dựa vào ruộng vườn Họ cũng có thể làm việc trong các ngành nghề khác liên quan đến đất đai Quyền sở hữu ruộng đất của nông dân khác nhau tùy theo từng quốc gia và từng thời kỳ lịch sử Giai cấp nông dân đóng vai trò quan trọng trong xã hội, góp phần vào sự phát triển kinh tế và văn hóa của cộng đồng.
Nông thôn: Nông thôn được coi như là khu vực địa lý, phần lãnh thổ không thuộc nội thành, nội thị các thành phố, thị xã, thị trấn
Nông thôn được hiểu là khu vực có tỷ lệ sản xuất nông nghiệp cao, nơi cư trú của nhiều nông dân Theo TS Mai Thanh Cúc và cộng sự (2005), nông thôn Việt Nam là nơi sinh sống của cộng đồng dân cư tham gia vào các hoạt động kinh tế, văn hóa – xã hội và môi trường, dưới sự ảnh hưởng của các tổ chức và thể chế chính trị nhất định.
1.1.1.2 Nông thôn mới Đã có một số diễn giải và phân tích khái niệm thế nào là nông thôn mới
Nông thôn mới: Trước tiên phải là nông thôn chứ không phải là thị tứ; là
Chương trình Nông thôn mới (NTM) không chỉ đơn thuần là nông thôn truyền thống, mà còn mang đến cơ cấu và chức năng mới So với nông thôn truyền thống, NTM đòi hỏi sự cải cách và phát triển toàn diện để nâng cao chất lượng sống của người dân.
Vào ngày 04 tháng 6 năm 2010, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 800/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng Nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2010 – 2020 Mục tiêu chung của chương trình là xây dựng NTM với kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội hiện đại, cơ cấu kinh tế hợp lý, kết nối nông nghiệp với sự phát triển nhanh chóng của công nghiệp và dịch vụ Chương trình hướng tới phát triển nông thôn gắn với đô thị theo quy hoạch, xây dựng một xã hội nông thôn dân chủ, ổn định, giàu bản sắc văn hóa dân tộc, bảo vệ môi trường sinh thái, giữ vững an ninh trật tự, và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
Nông thôn mới là mô hình phát triển nông thôn với mục tiêu nâng cao đời sống vật chất, văn hóa và tinh thần của người dân, đồng thời giảm thiểu khoảng cách giữa nông thôn và thành phố Nông dân được đào tạo và tiếp cận các tiến bộ kỹ thuật, có bản lĩnh chính trị vững vàng, từ đó trở thành chủ thể trong quá trình xây dựng nông thôn mới.
1.1.1.3 -Xây dựng nông thôn mới
Xây dựng nông thôn mới: Từ Quyết định số 491 và Quyết định 800/QĐ-
TTg của Thủ tướng Chính phủ thì “Xây dựng NTM là xây dựng nông thôn đạt
19 tiêu chí của Bộ tiêu chí quốc gia về NTM”
Để được công nhận là xã nông thôn mới (NTM) theo Quyết định số 491/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, các xã thuộc khu vực Trung du miền núi phía Bắc cần đạt 19 tiêu chí cơ bản, được phân thành 5 nhóm nội dung chính: quy hoạch, hạ tầng kinh tế - xã hội, kinh tế và tổ chức sản xuất, văn hóa - xã hội - môi trường, và hệ thống chính trị.
1.1.1.4 -Tuyên truyền xây dựng nông thôn mới
Theo từ điển Bách khoa toàn thư:
Tuyên truyền là hoạt động có vai trò quan trọng trong việc tác động đến tâm tư, tình cảm và nhận thức của người nghe, từ đó hướng dẫn và thúc đẩy hành động của họ theo mục đích cụ thể.
Qua khảo sát thực tế, chúng tôi đưa ra một số khái niệm cơ bản:
Tuyên truyền xây dựng nông thôn mới (NTM) là một hoạt động quan trọng của báo chí, nhằm truyền bá các chính sách của Đảng và Nhà nước về NTM, đồng thời giới thiệu những mô hình và điển hình tiên tiến Để thực hiện hiệu quả việc tuyên truyền này, cần có sự thống nhất từ các cấp, các ngành, từ Trung ương đến cơ sở, trong việc xây dựng nội dung và chủ đề tuyên truyền một cách thường xuyên và liên tục Việc này phải bám sát các mục tiêu, nhiệm vụ, nguyên tắc và nội dung liên quan đến xây dựng NTM, đồng thời cập nhật tình hình, kết quả, nhiệm vụ và giải pháp trong quá trình thực hiện.
Việc tuyên truyền rộng rãi các nội dung này sẽ giúp người dân nhận thức rõ vai trò của mình, từ đó tạo ra sự đồng thuận trong xã hội và phát huy sức mạnh cộng đồng để xây dựng thành công chương trình nông thôn mới (NTM).
1.1.2-Quan điểm của Đảng, chính sách Nhà nước về xây dựng NTM 1.1.2.1-Quan điểm của Đảng, chính sách Nhà nước về xây dựng NTM
Phát triển bền vững nông nghiệp, nông dân và nông thôn là yếu tố chiến lược quan trọng trong công nghiệp hóa, hiện đại hóa (CNH, HĐH) ở Việt Nam, nơi mà phần lớn dân cư sống tại khu vực nông thôn Các văn kiện của Đảng qua các kỳ Đại hội VI đến XI đã khẳng định rõ ràng chủ trương phát triển kinh tế nông thôn và xây dựng nông thôn mới (NTM) Nghị quyết Trung ương 7 (khóa X) nhấn mạnh vai trò to lớn của nông nghiệp và nông dân trong sự nghiệp CNH, HĐH đất nước Do đó, việc giải quyết các vấn đề liên quan đến nông nghiệp, nông dân và nông thôn cần được thực hiện đồng bộ, liên kết chặt chẽ với quá trình phát triển kinh tế chung, và đây không chỉ là trách nhiệm của nông dân mà còn là nhiệm vụ của toàn bộ hệ thống chính trị và xã hội.
Nghị quyết số 26 tại Hội nghị lần thứ 7 của Ban Chấp hành Trung ương (khóa X) vào tháng 6/2008 nhấn mạnh tầm quan trọng của nông nghiệp, nông dân và nông thôn trong thời kỳ mới Đảng khẳng định rằng các vấn đề liên quan đến nông nghiệp, nông dân và nông thôn cần được giải quyết một cách đồng bộ, đồng thời gắn liền với quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Thực hiện Nghị quyết trung ương 7 (khóa X), Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới tại Quyết định 491/QĐ-TTg ngày 16/4/2009 Chương trình mục tiêu Quốc gia này nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững và cải thiện chất lượng đời sống nông thôn trong giai đoạn tiếp theo.
2010 – 2020 tại Quyết định 800/QĐ-TTg, ngày 04/6/2020
Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng đã thông qua Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (Bổ sung, phát triển năm 2011), xác định những định hướng lớn cho phát triển kinh tế - văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, và đối ngoại Đại hội nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển các ngành công nghiệp nặng và công nghiệp chế tạo có tính nền tảng, đồng thời khuyến khích phát triển nông, lâm, ngư nghiệp với công nghệ và chất lượng cao, gắn liền với công nghiệp chế biến và xây dựng nông thôn mới.
Chiến lược phát triển kinh tế xã hội 2011 – 2020 đã xác định rõ định hướng xây dựng nông thôn mới (NTM), bao gồm quy hoạch phát triển nông thôn gắn với đô thị và bố trí dân cư Mục tiêu là phát triển mạnh công nghiệp, dịch vụ và làng nghề, đồng thời bảo vệ môi trường Chương trình NTM sẽ được triển khai phù hợp với đặc điểm từng vùng, giữ gìn và phát huy văn hóa đặc sắc của nông thôn Việt Nam Đẩy mạnh xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn và tạo môi trường thuận lợi để thu hút đầu tư, đặc biệt từ các doanh nghiệp nhỏ và vừa Từ đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI đến nay, quan điểm và biện pháp xây dựng NTM ngày càng rõ ràng, hoàn chỉnh và thống nhất trên toàn quốc, kế thừa và phát huy sức mạnh toàn dân để tạo ra sức mạnh tổng hợp cho việc xây dựng NTM.
1.1.2.2-Vai trò của xây dựng nông thôn mới trong giai đoạn hiện nay
Cơ sở thực tiễn
Chủ trương, chính sách của tỉnh Thanh Hóa với việc xây dựng NTM
Tỉnh Thanh Hóa có diện tích 11.133,41 km² và dân số khoảng 3,4 triệu người (năm 2009), bao gồm 7 dân tộc: Kinh, Mường, Thái, Tày, Mông, Dao và Khơ Mú Tỉnh được tổ chức hành chính thành 24 huyện, 2 thị xã và 1 thành phố, với 586 xã nông thôn trong tổng số 636 xã, phường, thị trấn Dân số đô thị chiếm 9,3% (354.880 người), trong khi dân số nông thôn chiếm 90,7% (3.045.359 người) Khu vực miền núi có 11 huyện, với diện tích 8.031,48 km² (chiếm 76,77% diện tích toàn tỉnh) và dân số 1,4 triệu người (khoảng 32% tổng dân số), trong đó có 646.718 người thuộc các dân tộc thiểu số như Thái, Mường, Thổ, H’mông, Dao và Khơ Mú.
Vị trí địa lý kinh tế: Thanh Hoá nằm ở vị trí cửa ngõ nối liền Bắc Bộ với
Trung Bộ và Nam Bộ có vị trí địa lý đặc biệt, phía Bắc giáp 3 tỉnh Sơn La, Hoà Bình và Ninh Bình; phía Nam và Tây Nam giáp tỉnh Nghệ An; phía Tây có 192 km đường biên giới giáp tỉnh Hủa Phăn, Lào; và phía Đông giáp biển Đông với chiều dài 102 km bờ biển.
Biểu đồ 1.1 Bản đồ hành chính tỉnh Thanh Hóa
(Nguồn: UBND tỉnh Thanh Hóa)
Các huyện miền núi Thanh Hóa sở hữu tiềm năng và thế mạnh đáng kể nhờ vào sự đa dạng về địa hình, chủ yếu là núi và trung du, gắn liền với hệ núi cao Tây Bắc và dãy Trường Sơn Với độ cao trung bình từ 600-700 m, khu vực này có hệ thống sông suối phong phú, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển thủy điện, đặc biệt là sông Chu và các phụ lưu Miền đồi núi phía Nam có địa hình thấp, đất màu mỡ, thích hợp cho việc phát triển cây công nghiệp, lâm nghiệp và các loại cây đặc sản Ngoài ra, nơi đây còn nổi bật với nguồn tài nguyên khoáng sản đa dạng, phong phú, chủ yếu là đá vôi với trữ lượng lớn.
Việt Nam sở hữu 370 triệu tấn quặng crôm cùng với nhiều khoáng sản quý giá như sét cao nhôm, đá ốp lát, quặng sắt và đá bọt dùng làm phụ gia xi măng Ngoài ra, các hang động đá vôi nổi tiếng như Hang Ngọc, Hang Lò Cao (Như Thanh) và suối cá thần Cẩm Lương (Cẩm Thủy) tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của ngành du lịch địa phương.
1.2.1.2- Nhận thức, quan điểm về xây dựng NTM của Đảng bộ chính quyền tỉnh Thanh Hóa
Thanh Hóa, một tỉnh nông nghiệp với 90,7% dân số sống ở nông thôn và 65% làm nông nghiệp, đã tích cực triển khai Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng NTM sau khi được phê duyệt Tỉnh đã thành lập Ban Chỉ đạo từ tỉnh đến cơ sở và củng cố các cấp huyện, xã để đáp ứng yêu cầu lãnh đạo thực hiện chương trình Năm 2010, UBND tỉnh phê duyệt đề án tổng thể xây dựng NTM giai đoạn 2010 - 2020, định hướng đến 2030 Tỉnh cũng ban hành nhiều kế hoạch, chỉ thị nhằm tăng cường lãnh đạo và tổ chức thực hiện chương trình Mặc dù không được Trung ương lựa chọn làm điểm chỉ đạo, Thanh Hóa đã chọn 11 xã điểm để tập trung chỉ đạo thực hiện các tiêu chí NTM Tỉnh chủ động ban hành các quyết định hướng dẫn quy hoạch và quy trình đánh giá xã đạt tiêu chí NTM, đồng thời khuyến khích người dân tham gia vào quá trình xây dựng NTM.
1.2.1.3- Chính sách về về xây dựng NTM của tỉnh Thanh Hóa
Thanh Hóa, với đặc điểm là tỉnh nông nghiệp, đã xác định phát triển nông nghiệp gắn liền với xây dựng nông thôn mới (NTM) là một chủ trương đúng đắn Tỉnh đã chỉ đạo thực hiện các tiêu chí NTM hiệu quả, triển khai các cơ chế, chính sách của Trung ương và ban hành thêm một số chính sách hỗ trợ phát triển nông nghiệp, nông thôn Những chính sách này bao gồm xây dựng vùng thâm canh lúa năng suất cao, hỗ trợ phát triển cao su, sản xuất giống lúa lai F1, rau an toàn, chăn nuôi gia súc, gia cầm, và phát triển giao thông nông thôn Ngoài ra, chương trình “Cơ chế, chính sách xây dựng NTM đến 2015” cũng đã được áp dụng để hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu Các chính sách này đã góp phần tích cực vào việc chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, khuyến khích đầu tư cơ sở hạ tầng, giúp các xã hoàn thành 19 tiêu chí NTM.
Chương trình hành động số 56-CTr/TU ngày 14/11/2008 của Tỉnh uỷ Thanh Hoá nhằm thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 7 Ban chấp hành Trung ương (khóa X) về nông nghiệp, nông dân, nông thôn đã đề ra các mục tiêu và giải pháp cụ thể để phát triển nông nghiệp, nông thôn và nâng cao đời sống nông dân trong bối cảnh hội nhập kinh tế.
Xây dựng nền nông nghiệp hiện đại và bền vững, tập trung vào sản xuất hàng hóa quy mô lớn với năng suất, chất lượng và hiệu quả cao Đồng thời, cần phát triển mạnh mẽ ngành công nghiệp và dịch vụ tại khu vực nông thôn để nâng cao khả năng cạnh tranh.
- Xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội ở nông thôn gắn với phát triển các đô thị
Để thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nông dân, cần tổ chức thực hiện hiệu quả các cơ chế, chính sách của Trung ương, đồng thời rà soát, bổ sung và điều chỉnh các chính sách phù hợp của tỉnh.
- Đổi mới và xây dựng các hình thức tổ chức sản xuất, dịch vụ có hiệu quả ở nông thôn
Đẩy mạnh nghiên cứu và ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật, đồng thời chuyển giao công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực là những yếu tố then chốt để thúc đẩy hiện đại hóa nông nghiệp và công nghiệp hóa nông thôn.
- Nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của dân cư nông thôn, nhất là vùng khó khăn
- Xây dựng nền nông nghiệp toàn diện theo hướng hiện đại, đồng thời phát triển mạnh công nghiệp và dịch vụ ở nông thôn [60, tr.7]
THỰC TRẠNG TUYÊN TRUYỀN VỀ XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI TẠI CÁC HUYỆN MIỀN NÚI THANH HÓA TRÊN BÁO CHÍ
Đánh giá chung về báo chí Thanh Hóa với tuyên truyền xây dựng nông thôn mới
Ở CÁC HUYỆN MIỀN NÚI THANH HÓA TRÊN BÁO CHÍ THANH HÓA
2.1 TỔNG QUAN VỀ BÁO CHÍ THANH HÓA
Thanh Hóa hiện có ba cơ quan báo chí được Bộ Văn hóa – Thông tin cấp phép hoạt động, bao gồm Báo Thanh Hóa, Đài PTTH Thanh Hóa và Báo Văn hóa và Đời sống Các cơ quan báo chí này thực hiện tốt nhiệm vụ tuyên truyền, góp phần vào công cuộc đổi mới và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Tuy nhiên, do Báo Văn hóa và Đời sống thuộc sự quản lý của Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch Thanh Hóa, nên luận văn này sẽ tập trung khảo sát vào Báo Thanh Hóa và Đài Phát thanh và Truyền hình Thanh Hóa.
Ngày 29 tháng 7 năm 1930, Đảng bộ Thanh Hóa được thành lập Cùng với sự ra đời của Đảng bộ, báo chí cách mạng Thanh Hóa sớm hình thành và song hành với sự thăng trầm của Đảng và cách mạng Qua thực tiễn đấu tranh cách mạng, báo chí cách mạng Thanh Hóa thực sự là công cụ tuyên truyền hiệu quả, phục vụ đắc lực nhiệm vụ chính trị đầy khó khăn, gian khổ nhưng vô cùng tự hào của Đảng bộ và đồng bào các dân tộc Thanh Hóa
Báo Tiến Lên, tờ báo đầu tiên của Đảng bộ Thanh Hóa, được thành lập vào ngày 29/7/1930, đánh dấu sự ra đời của Đảng bộ Thanh Hóa Tiếp theo là tờ Hồn lao động vào tháng 6/1934, sau đó đổi tên thành báo Tia sáng vào tháng 3/1936 Nhiều tờ báo khác như báo Tự do, báo Đuổi giặc nước, báo Gái ra trận, báo Khởi nghĩa, và báo Tấc Đất cũng ra đời trong thời kỳ này Đến năm 1957, Tỉnh ủy đã cho xuất bản tờ Tin Thanh Hóa, tiền thân của Báo Thanh Hóa hiện nay.
Thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị về việc thành lập báo Đảng cấp tỉnh, thành phố, ngày 7/2/1962, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ra Nghị quyết về việc
PHƯƠNG HƯỚNG CƠ BẢN VÀ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TUYÊN TRUYỀN VỀ XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI TẠI CÁC HUYỆN MIỀN NÚI, TRÊN BÁO CHÍ THANH HÓA
Phương hướng cơ bản tuyên truyền về xây dựng nông thôn mới tại các huyện miền núi trên báo chí Thanh Hóa
3.1.1 Báo chí đi đầu, xung kích trong tuyên truyền xây dựng nông thôn mới, gắn kết chặt chẽ với tuyên truyền vấn đề nông dân và công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn
Cải cách nông nghiệp và nông thôn là nhiệm vụ quan trọng của toàn bộ hệ thống chính trị, trong đó báo chí đóng vai trò chủ chốt trong công tác tuyên truyền Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM) là một chương trình phát triển toàn diện, yêu cầu sự hợp tác từ mọi tầng lớp xã hội và người dân Nông dân, với vai trò là lực lượng chủ yếu trong phát triển kinh tế - xã hội nông thôn, cần được lắng nghe và thể hiện nguyện vọng của mình Do đó, báo chí cần nắm bắt kịp thời tâm tư của nông dân để phản ánh và góp phần hoàn thiện chính sách nông nghiệp, xây dựng NTM với nền kinh tế phát triển, ổn định và đời sống văn hóa phong phú, từ đó nâng cao đời sống nông dân và thúc đẩy sự phát triển bền vững của đất nước.
Báo chí Thanh Hóa cần tăng cường tuyên truyền về chương trình xây dựng NTM, nhấn mạnh nội dung, ý nghĩa và kết quả thực hiện Đề án xây dựng NTM giai đoạn 2010-2020 và định hướng đến năm 2030 đã chỉ rõ trách nhiệm của các cơ quan truyền thông trong việc cung cấp thông tin và xây dựng chuyên mục liên quan đến nông nghiệp, nông dân và nông thôn Ban chỉ đạo xây dựng NTM tỉnh Thanh Hóa khuyến nghị các cơ quan báo chí liên tục đổi mới công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức và tạo sự đồng thuận trong cộng đồng, đồng thời phát động phong trào thi đua “Chung sức xây dựng NTM” nhằm chào mừng đại hội Đảng bộ các cấp và Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII.
Trong thời gian tới, các cơ quan báo chí Thanh Hóa cần tiếp tục tuyên truyền quan điểm của Đảng để đưa vào thực tiễn đời sống xã hội Qua phản ánh của báo chí, các ngành và cơ quan chức năng sẽ nghiên cứu toàn diện các vấn đề liên quan đến nông nghiệp, nông dân và nông thôn, từ đó xây dựng các chủ trương, chính sách phù hợp với thực tiễn và lòng dân, nhằm thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp và nông thôn.
3.1.2 Báo chí cần đi sâu vào đổi mới, nâng cao chất lượng cả nội dung và hình thức, phương pháp thể hiện
Trong 29 năm đổi mới, được sự quan tâm của Đảng bộ và chính quyền, báo chí Thanh Hóa đã không ngừng vươn lên xây dựng và phát triển cả về quy mô, chất lượng phục vụ, kỹ năng tác nghiệp Những năm gần đây, các tin, bài, phóng sự, các chương trình phát thanh – truyền hình đã có nhiều cố gắng trong việc cải tiến nội dung, hình thức tổ chức chương trình cũng như phương pháp thể hiện tác phẩm Tuy nhiên, những cố gắng đó chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu của bạn đọc, khán giả, thính giả Trên thực tế vẫn còn nhiều bài viết phản ánh chung chung, dài dòng, một chiều, ít lượng thông tin mới Chính vì vậy, trong thời gian tới đây để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả tuyên truyền về nông nghiệp, nông dân và nông thôn trên địa bàn tỉnh thì các cơ quan báo chí Thanh Hóa cần có sự đổi mới cả nội dung và hình thức, phương pháp thể hiện
Nội dung báo chí có ý nghĩa quyết định, nhưng hình thức và phương pháp thể hiện cũng ảnh hưởng lớn đến hiệu quả tuyên truyền Trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt giữa các cơ quan báo chí Thanh Hóa với các tờ báo in và kênh phát thanh truyền hình khác, việc đổi mới hình thức và phương pháp thể hiện tác phẩm báo chí là cần thiết Nếu không tự làm mới, công chúng sẽ chuyển sang các kênh truyền thông hấp dẫn hơn Đặc biệt, khi viết về phát triển nông thôn, việc cải tiến hình thức và phương pháp là yêu cầu bức thiết, bởi đối tượng chính là nông dân với trình độ dân trí thấp, nên báo chí cần phù hợp với khả năng tiếp nhận thông tin của họ để nâng cao hiệu quả tuyên truyền.
3.2 NHỮNG GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TUYÊN TRUYỀN VỀ XÂY DỰNG NTM TẠI CÁC HUYỆN MIỀN NÚI TRÊN BÁO CHÍ THANH HÓA
3.2.1 Tăng cường bám sát chủ trương của Đảng và thực tiễn xây dựng nông thôn mới ở các huyện miền núi Thanh Hóa
Báo chí Thanh Hóa là một phần quan trọng của báo chí cách mạng Việt Nam, đóng vai trò là tiếng nói của Đảng bộ, chính quyền và các tổ chức chính trị xã hội Nó cũng là diễn đàn tin cậy cho nhân dân, thực hiện tốt các chức năng và nhiệm vụ của mình Trong lĩnh vực tuyên truyền, báo chí Thanh Hóa đã chú trọng đến các vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn và xây dựng nông thôn mới (NTM) Tuy nhiên, kết quả tuyên truyền về xây dựng NTM ở các huyện miền núi Thanh Hóa vẫn chưa phản ánh đầy đủ thực trạng và quy mô của vấn đề Do đó, việc các cơ quan báo chí Thanh Hóa cần tăng cường bám sát chủ trương của Đảng và thực tiễn xây dựng NTM ở các huyện miền núi trong thời gian tới là rất cần thiết.
Trong chương 2, chúng tôi đã nêu rõ rằng xây dựng nông thôn mới (NTM) là một chủ đề rộng lớn, trong đó nông dân là chủ thể chính Tại Thanh Hóa, với 11 huyện miền núi khó khăn như Mường Lát, Quan Sơn, Quan Hóa, và Bá Thước, công tác tuyên truyền chưa đồng đều Thông tin về phát triển nông thôn miền núi thường ít được phản ánh hơn so với khu vực đồng bằng, do phóng viên ngại ngần khi tiếp cận những vùng khó khăn Người nông dân ở các khu vực này rất mong nhận được sự quan tâm từ Đảng và nhà nước thông qua báo chí Việc báo chí phản ánh sẽ giúp công chúng hiểu rõ hơn về những khó khăn của vùng sâu, vùng xa, từ đó có thể điều chỉnh chính sách hỗ trợ kịp thời Tuy nhiên, chỉ đạo từ Ban biên tập hiện tại chưa cụ thể, dẫn đến sự chênh lệch trong việc phản ánh giữa các huyện Mặc dù lĩnh vực này rất phong phú, nhưng số lượng bài viết mang tính phát hiện vẫn còn hạn chế.
Để nâng cao hiệu quả tuyên truyền về xây dựng nông thôn mới (NTM), các cơ quan báo chí cần thay đổi nhận thức của đội ngũ phóng viên và nhận thức về tầm quan trọng của lĩnh vực này Việc xây dựng đề cương tuyên truyền hàng tuần, hàng tháng, hàng quý với nội dung hợp lý và đầy đủ cho các vùng miền sẽ giúp phân công phóng viên theo dõi và viết về những vấn đề mà người dân quan tâm Cách làm này không chỉ cân đối nhu cầu công chúng với nội dung tuyên truyền mà còn giảm thiểu sự trùng lặp, từ đó nâng cao chất lượng chương trình.
3.2.2 Giải pháp cụ thể đối với các cơ quan báo chí Thanh Hóa
3.2.2.1 Đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền về xây dựng NTM ở các huyện miền núi trên báo chí Thanh Hóa Để nâng cao chất lượng, hiệu quả tuyên truyền về xây dựng NTM nói chung và tuyên truyền xây dựng NTM ở các huyện miền núi nói riêng trên báo chí Thanh Hóa là một vấn đề đặt ra là cần phải có sự đổi mới cả nội dung và hình thức tuyên truyền
* Đổi mới nội dung tuyên truyền về xây dựng NTM ở các huyện miền núi trên báo chí Thanh Hóa
Việc nâng cao chất lượng nội dung tuyên truyền về xây dựng nông thôn mới (NTM) ở các huyện miền núi Thanh Hóa yêu cầu các chương trình phải tập trung vào những vấn đề thiết thực mà người nông dân quan tâm Chất lượng nội dung phụ thuộc vào việc phóng viên nắm vững quan điểm của Đảng và chính sách Nhà nước, cũng như thâm nhập thực tế cuộc sống nông thôn Đội ngũ báo chí cần nâng cao phẩm chất, năng lực và trình độ chuyên môn, đồng thời có tư duy sắc bén và phương pháp khoa học Phóng viên cần lựa chọn và xử lý thông tin một cách nhanh chóng, trung thực và chính xác, phản ánh đúng tâm tư, nguyện vọng của công chúng, đồng thời đảm bảo định hướng chính trị của Đảng Các cơ quan báo chí phải đề cập đến mọi mặt đời sống xã hội nông thôn, nghiên cứu cách đưa tin và đối tượng công chúng để trở thành vũ khí sắc bén của Đảng bộ và chính quyền, cũng như người bạn đồng hành không thể thiếu của nhân dân trong tỉnh.
* Đổi mới hình thức tuyên truyền về xây dựng NTM ở các huyện miền núi trên báo chí Thanh Hóa
Sự đổi mới hình thức báo chí hiện nay không thể không nhắc đến những tiến bộ về màu sắc, kỹ thuật in ấn và công nghệ truyền hình Để nâng cao tính hấp dẫn, các tòa soạn cần mở rộng mạng lưới thông tin qua các chương trình phát thanh, truyền hình và tạo điều kiện cho độc giả tham gia trực tiếp Việc thiết lập chế độ thông tin đa chiều không chỉ phản ánh đầy đủ cuộc sống xã hội mà còn yêu cầu đa dạng hóa thể loại báo chí như tin, bài, phỏng vấn, ký Lựa chọn thể loại báo chí phù hợp cần kết hợp với ngôn ngữ diễn đạt mới để phát huy tối đa sức mạnh của từng thể loại.
Trong tuyên truyền xây dựng nông thôn mới cho đồng bào các dân tộc miền núi, việc sử dụng ngôn ngữ phù hợp với từng đối tượng là rất quan trọng đối với phóng viên Báo chí không chỉ cung cấp thông tin mà còn góp phần nâng cao dân trí, đặc biệt cho người dân ở vùng sâu, vùng xa Để đạt được điều này, cần sử dụng ngôn ngữ dễ hiểu, hình ảnh đẹp và hành văn trong sáng, giản dị, phù hợp với trình độ và thói quen tiếp nhận thông tin của công chúng Ngôn ngữ cần đáp ứng nhu cầu của người đọc, người nghe, người xem mà vẫn giữ được tính khoa học và đại chúng, giúp họ dễ dàng tiếp thu, học tập và áp dụng.
3.2.2.2 Nghiên cứu nhu cầu công chúng
Công chúng của tuyên truyền xây dựng NTM ở các huyện miền núi chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, vì vậy các cơ quan báo chí Thanh Hóa cần đầu tư nghiên cứu công chúng – người tiếp nhận, để đánh giá hiệu quả tuyên truyền Công chúng không chỉ là đối tượng tác động mà còn quyết định vai trò xã hội của sản phẩm báo chí Sức mạnh của tờ báo thể hiện qua sức mạnh của công chúng và dư luận xã hội mà nó tạo ra Do đó, sự tồn tại và phát triển của mỗi cơ quan báo chí phụ thuộc vào việc xác định công chúng và hiệu quả tác động của nó Nghiên cứu công chúng báo chí cần được tiến hành thường xuyên và có hệ thống, coi đây là công việc thiết yếu trong hoạt động báo chí Để chương trình có chất lượng và phù hợp với nhu cầu quần chúng, các cơ quan báo chí cần duy trì khảo sát nhu cầu thông tin, nghiên cứu tăng cường nội dung, và mở thêm các chương trình, chuyên mục chất lượng cao, đặc biệt liên quan đến phát triển nông thôn.
3.2.2.3 Đổi mới công tác quản lý
Xây dựng kế hoạch là nhiệm vụ thiết yếu của người quản lý, đặc biệt trong việc cải tiến công tác quản lý tuyên truyền về xây dựng nông thôn mới (NTM) tại các huyện miền núi Thanh Việc đổi mới này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững của các cộng đồng địa phương.