Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Quá trình toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế đã trở thành xu thế tất yếu của các quốc gia trên thế giới, thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của hoạt động kinh tế Việt Nam đã chính thức hội nhập sâu rộng với khu vực và thế giới từ những năm 1990 thông qua việc ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) và trở thành thành viên của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) vào năm 2007 Đến nay, Việt Nam đã thiết lập quan hệ ngoại giao với 189 quốc gia, trong đó có tất cả các nước lớn, và có quan hệ kinh tế với hơn 230 thị trường quốc tế Việt Nam cũng đã ký kết nhiều hiệp định thương mại song phương và đa phương, chính thức tham gia và thực hiện 14 FTA có hiệu lực.
01 FTA đã chính thức ký kết, sắp có hiệu lực; hiện đang đàm phán 02 FTA và một loạt các hiệp định thương mại khác.
Thương mại quốc tế đang phát triển mạnh mẽ, kéo theo sự gia tăng hoạt động xuất nhập khẩu và mở ra nhiều cơ hội cho thị trường giao nhận vận tải quốc tế Dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí và nâng cao hiệu quả thương mại Trong khi giao nhận hàng bằng đường biển vẫn chiếm ưu thế, thì giao nhận hàng bằng đường hàng không đang trở nên sôi động và cạnh tranh hơn bao giờ hết Tại Việt Nam, nhiều doanh nghiệp đã tham gia vào thị trường này, trong đó Công ty Cổ phần Airseaglobal Việt Nam nổi bật với nỗ lực củng cố và phát triển để đáp ứng nhu cầu khách hàng, cạnh tranh hiệu quả và hỗ trợ nền kinh tế đối ngoại của đất nước.
Công ty Cổ phần Airseaglobal Việt Nam, với 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu, đặc biệt chú trọng vào hoạt động giao nhận hàng không Tuy nhiên, quy trình này vẫn chưa đạt hiệu quả tối ưu do một số điểm yếu trong việc xử lý chứng từ và thủ tục nhận, giao hàng Do đó, cần thiết phải tìm ra các giải pháp hiệu quả nhằm phát huy điểm mạnh và khắc phục hạn chế, nâng cao hiệu quả quy trình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không Vì lý do này, tôi đã chọn nghiên cứu đề tài: “Quy trình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không tại Công ty Cổ phần Airseaglobal Việt Nam”.
Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
cứu Mục tiêu nghiên cứu:
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là phân tích quy trình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không tại Công ty Cổ phần Airseaglobal Việt Nam, từ đó đề xuất các biện pháp cải thiện quy trình này.
Nhiệm vụ nghiên cứu: Để đạt được mục tiêu trên, đề tài thực hiện các nhiệm vụ nghiên cứu như sau:
Hệ thống hóa cơ sở lý luận về giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không là cần thiết để hiểu rõ các bước trong quy trình này Quy trình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu qua đường hàng không bao gồm nhiều bước quan trọng, từ việc chuẩn bị hồ sơ đến vận chuyển và giao hàng Ngoài ra, các nhân tố ảnh hưởng đến quy trình giao nhận của các công ty logistics cũng cần được xem xét, nhằm tối ưu hóa hiệu quả và giảm thiểu rủi ro trong hoạt động logistics.
Bài viết phân tích và đánh giá quy trình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu qua đường hàng không tại Công ty Cổ phần Airseaglobal Việt Nam Đồng thời, nó cũng xem xét các yếu tố ảnh hưởng đến quy trình này, nhằm nâng cao hiệu quả và chất lượng dịch vụ giao nhận hàng hóa của công ty.
Để hoàn thiện quy trình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không tại Công ty Cổ phần Airseaglobal Việt Nam, cần triển khai các giải pháp khả thi và thực tiễn như tối ưu hóa quy trình làm việc, áp dụng công nghệ thông tin hiện đại, nâng cao đào tạo nhân viên và thiết lập các tiêu chuẩn chất lượng dịch vụ Bên cạnh đó, việc cải thiện quản lý kho bãi và tăng cường hợp tác với các đối tác vận chuyển cũng là yếu tố quan trọng giúp nâng cao hiệu quả trong giao nhận hàng hóa.
Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp thu thập số liệu:
- Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp:
+ Dữ liệu thu thập được trong bài khóa luận đều thuộc lĩnh vực giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu, vận tải, logistics.
+ Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và các thủ tục chứng từ trong quá trình hoạt động tại Công ty Cổ phần Airseaglobal Việt Nam.
+ Dữ liệu thông qua việc tìm kiếm thông tin trên internet bao gồm các trang báo điện tử; thư viện trường Học viện Chính sách và Phát triển.
+ Các bài viết có liên quan được đăng trên báo, tạp chí, các báo cáo của các cơ quan chuyên ngành.
- Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp:
Dữ liệu sơ cấp được thu thập thông qua các phương pháp quan sát và nghiên cứu thực tế tại Phòng Chứng từ - Dịch vụ Khách hàng cùng với Phòng Vận hành của Công ty.
Phương pháp xử lý số liệu:
Phương pháp thống kê được áp dụng để đánh giá thực trạng hoạt động giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không của Công ty Cổ phần Airseaglobal Việt Nam trong giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2020.
- Phương pháp phân tích: được sử dụng trong quá trình tư duy logic để đánh giá, so sánh sự hợp lý hay không hợp lý của số liệu.
Phương pháp so sánh là công cụ hữu ích giúp đánh giá chất lượng và giá cả dịch vụ của công ty, đồng thời cho phép phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh qua từng kỳ.
Phương pháp tổng hợp được áp dụng để phân tích và so sánh quy trình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không của Công ty Cổ phần Airseaglobal Việt Nam Qua đó, bài viết đưa ra nhận xét và đánh giá thực trạng hiện tại, đồng thời đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện quy trình giao nhận hàng hóa của công ty.
Kết cấu của khóa luận
Bài khóa luận được cấu trúc bao gồm phần mở đầu, mục lục, danh mục bảng biểu, hình vẽ, danh mục từ viết tắt, tài liệu tham khảo và kết luận, cùng với 3 chương chính.
Chương 1: Cơ sở lý luận về quy trình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không
Chương 2: Thực trạng quy trình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không tại Công ty Cổ phần Airseaglobal Việt Nam
Chương 3: Giải pháp hoàn thiện quy trình giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không tại Công ty Cổ phần Airseaglobal Việt Nam
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUY TRÌNH GIAO NHẬN HÀNG HÓA XUẤT NHẬP KHẨU BẰNG ĐƯỜNG HÀNG KHÔNG
Tổng quan về giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu
1.1.1 Khái niệm giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu
1.1.1.1 Khái niệm giao nhận hàng hóa
Giao nhận hàng hóa là một phần thiết yếu trong chu trình lưu thông và phân phối, kết nối sản xuất với tiêu thụ Hoạt động này đóng vai trò quan trọng trong quá trình xuất nhập khẩu, góp phần vào sự tái sản xuất của xã hội.
Theo quy tắc mẫu của FIATA, dịch vụ giao nhận bao gồm tất cả các hoạt động liên quan đến vận chuyển, gom hàng, lưu kho, bốc xếp, đóng gói, phân phối hàng hóa và các dịch vụ tư vấn liên quan, bao gồm cả vấn đề hải quan, tài chính, mua bảo hiểm, thanh toán và thu thập chứng từ liên quan đến hàng hóa.
Dịch vụ giao nhận hàng hoá là một hoạt động thương mại, trong đó người cung cấp dịch vụ nhận hàng từ người gửi, tổ chức vận chuyển, lưu kho và thực hiện các thủ tục giấy tờ cần thiết để giao hàng cho người nhận Dịch vụ này được thực hiện theo sự uỷ thác của chủ hàng, người vận tải hoặc các bên giao nhận khác, nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
Giao nhận hàng hóa là quá trình thương mại và thủ tục liên quan đến vận tải, nhằm di chuyển hàng hóa từ người gửi đến người nhận Người giao nhận có thể thực hiện dịch vụ trực tiếp hoặc thông qua đại lý, và thuê dịch vụ từ bên thứ ba.
1.1.1.2 Khái niệm xuất nhập khẩu
Xuất nhập khẩu hàng hóa là hoạt động thương mại thiết yếu cho mọi quốc gia Theo Điều 28 Luật Thương mại Việt Nam 2005, xuất khẩu và nhập khẩu hàng hóa được định nghĩa rõ ràng, nhấn mạnh tầm quan trọng của chúng trong nền kinh tế quốc dân.
Xuất khẩu hàng hóa là quá trình đưa hàng hóa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam hoặc vào khu vực đặc biệt trên lãnh thổ Việt Nam, được công nhận là khu vực hải quan riêng theo quy định pháp luật.
Nhập khẩu hàng hóa là quá trình đưa sản phẩm từ nước ngoài vào lãnh thổ Việt Nam hoặc từ các khu vực đặc biệt được công nhận là khu vực hải quan theo quy định pháp luật.
Xuất nhập khẩu hàng hóa là quá trình trao đổi hàng hóa giữa các quốc gia và vùng lãnh thổ, thông qua hoạt động mua bán, trong đó tiền tệ được sử dụng làm phương tiện thanh toán.
1.1.1.3 Khái niệm giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu
Giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu là chuỗi các công việc liên kết, bao gồm đóng gói, thuê phương tiện vận chuyển, bốc xếp hàng, chuẩn bị chứng từ, khai báo hải quan và thông quan, nhằm vận chuyển hàng hóa từ lãnh thổ quốc gia này sang lãnh thổ quốc gia khác, từ cảng biển hoặc cảng hàng không của một quốc gia đến cảng biển hoặc cảng hàng không của quốc gia khác.
1.1.2 Đặc điểm của dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu
Dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu là một loại hình dịch vụ đặc thù, mang những đặc điểm chung của dịch vụ như tính vô hình, không có tiêu chuẩn đánh giá chất lượng đồng nhất và phụ thuộc vào mức độ hài lòng của khách hàng Chất lượng dịch vụ không thể lưu trữ và quá trình sản xuất cùng tiêu dùng diễn ra đồng thời, tạo nên những đặc điểm riêng biệt cho hoạt động này.
Dịch vụ giao nhận hàng hóa không sản xuất sản phẩm vật chất mà chỉ thay đổi vị trí của hàng hóa trong không gian, mà không ảnh hưởng đến bản chất kỹ thuật của chúng.
Dịch vụ giao nhận hàng hóa mang tính thụ động, chủ yếu phụ thuộc vào nhu cầu của khách hàng và các quy định từ người vận chuyển Ngoài ra, nó còn chịu ảnh hưởng từ luật pháp quốc tế, luật pháp của nước xuất khẩu, nước nhập khẩu, cũng như luật pháp của các quốc gia thứ ba nếu hàng hóa quá cảnh tại đó.
Dịch vụ giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu mang tính thời vụ, phụ thuộc vào khối lượng hàng hóa xuất nhập khẩu Hoạt động xuất nhập khẩu thường diễn ra theo mùa vụ, do đó, dịch vụ giao nhận cũng chịu ảnh hưởng từ tính chất thời vụ này.
- Dịch vụ giao nhận hàng hóa còn chịu tác động bởi điều kiện cơ sở vật chất, khoa học công nghệ hay kinh nghiệm của người giao nhận.
1.1.3 Các loại hình dịch vụ giao nhận
Hoạt động giao nhận vận tải hàng hóa là một loại hình của hoạt động logistics, trong đó hoạt động giao nhận gồm các loại hình sau:
- Theo phương thức vận tải:
Giao nhận hàng hóa bằng đường hàng không là phương thức vận tải xuất nhập khẩu sử dụng máy bay, phù hợp cho hàng hóa có giá trị cao, cần vận chuyển nhanh, khối lượng nhỏ hoặc yêu cầu bảo quản đặc biệt Đây là phương thức vận tải hiện đại nhất trong thương mại quốc tế hiện nay.
Giao nhận hàng hóa bằng đường biển là phương thức vận chuyển phổ biến trong thương mại quốc tế, sử dụng tàu biển để vận chuyển các lô hàng lớn, cồng kềnh, có giá trị thấp và ít bị hư hỏng Phương thức này thích hợp cho các tuyến đường trung bình và dài, không yêu cầu thời gian giao hàng nhanh chóng.
Khái quát chung về giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không
1.2.1 Khái niệm Đi kèm với sự phát triển của sản xuất là sự phát triển của lưu thông và thương mại. Trong đó, vận tải và giao nhận vận tải đóng một vai trò rất quan trọng Và đối với bất kì một quốc gia nào cũng như nền kinh tế toàn cầu, vận tải đường hàng không được ví như mạch máu trong cơ thể sống tạo nên sức mạnh thúc đẩy nền kinh tế phát triển mạnh mẽ. Như vậy, giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không là tập hợp các nghiệp vụ liên quan đến quá trình thu xếp thủ tục chứng từ, vận chuyển, lưu thông hàng hóa nhằm thực hiện việc di chuyển hàng hóa từ nơi gửi hàng (nước xuất khẩu) đến nới nhận hàng (nước nhập khẩu) bằng đường hàng không Giao nhận hàng hóa xuất nhập khẩu bằng đường hàng không thực chất là tổ chức quá trình chuyên chở và giải quyết các thủ tục liên quan đến quá trình chuyên chở hàng hóa bằng đường hàng không.
Hiện nay dịch vụ giao nhận hàng hoá bằng đường hàng không thường do đại lý hàng hoá hàng không và người giao nhận hàng không thực hiện:
- Đại lý hãng hàng không:
Đại lý hàng không đóng vai trò quan trọng trong mối quan hệ giữa người gửi hàng, người nhận hàng và hãng hàng không, đồng thời góp phần thiết yếu vào hoạt động vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu.
Đại lý hàng không đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo nguồn hàng ổn định cho các hãng hàng không, giúp họ thực hiện hiệu quả nghiệp vụ vận chuyển Tỷ trọng hàng hóa vận chuyển qua đại lý thường lớn hơn nhiều so với các đơn hàng trực tiếp từ khách hàng Ngoài ra, với tư cách là người ủy thác, đại lý không chỉ cung cấp dịch vụ cho người gửi hàng mà còn đảm bảo hàng hóa sẵn sàng để giao cho các hãng hàng không Do đó, hãng hàng không và đại lý hàng không có thể xem nhau như những đối tác quan trọng trong quá trình vận tải.
- Người giao nhận hàng không:
Người giao nhận hàng không có thể là đại lý hãng hàng không hoặc không, nhưng họ chủ yếu chuyên về dịch vụ gom hàng Vai trò của người giao nhận hàng không tương tự như đại lý hãng hàng không, với thêm các chức năng liên quan đến việc gom hàng.
Dịch vụ gom hàng mang lại lợi ích cho người bán bằng cách giảm giá cước vận chuyển và cung cấp tư vấn vận tải lô hàng hiệu quả hơn.
Người chuyên chở sẽ tiết kiệm chi phí và thời gian khi không cần trực tiếp xử lý các lô hàng lẻ Điều này giúp họ tối ưu hóa việc sử dụng phương tiện vận chuyển và có người thu tiền hộ, mang lại hiệu quả cao hơn trong quá trình vận chuyển.
Những người giao nhận không cung cấp dịch vụ gom hàng sẽ được hưởng mức giá cước thấp hơn từ các hãng hàng không cho các lô hàng lớn Họ sẽ chuyển một phần lợi ích này đến khách hàng bằng cách đưa ra mức giá cạnh tranh hơn so với các hãng hàng không.
Vận tải hàng không, mặc dù còn non trẻ với tuổi đời khoảng một thế kỷ, đã có những bước tiến lớn từ sau Thế chiến thứ hai nhờ vào sự phát triển của khoa học công nghệ Phương thức này không chỉ phục vụ cho mục đích dân sự mà còn đáp ứng nhu cầu tốc độ cao của nền văn minh hiện đại Mặc dù chỉ chiếm 1% tổng khối lượng hàng hóa, vận tải hàng không lại đóng góp tới 20% giá trị hàng hóa trong thương mại quốc tế Với đặc trưng riêng, phương thức này phát triển mạnh mẽ ở các khu vực kinh tế phát triển và có cơ sở hạ tầng tốt Hầu hết các quốc gia đều sở hữu cụm cảng sân bay riêng và ngày càng mở rộng, phát triển không ngừng.
Phương thức vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng không có những đặc điểm nổi bật, khác biệt rõ rệt so với các phương thức vận tải hàng hóa khác.
Tuyến đường này không trùng lặp, chủ yếu là đường thẳng, giúp tiết kiệm chi phí xây dựng và không bị ảnh hưởng bởi địa hình như đồi, núi, sông hay biển Hơn nữa, nó có khả năng kết nối gần như tất cả các quốc gia trên thế giới.
Vận chuyển hàng không mang lại tốc độ nhanh chóng với tốc độ khai thác lớn, trung bình từ 800-1000 km/h, vượt trội hơn hẳn so với các phương thức vận tải khác Cụ thể, máy bay nhanh gấp 27 lần tàu biển, 10 lần ô tô và 8 lần tàu hỏa Nhờ vào tốc độ này, việc vận chuyển hàng hóa đường dài trở nên tiết kiệm thời gian và chi phí hơn cho người sử dụng.
Vận tải hàng không có tính an toàn cao nhất so với các phương thức vận chuyển khác như đường biển, đường bộ và đường sắt.
Các ưu điểm nổi bật bao gồm phí bảo hiểm vận chuyển thấp hơn nhờ vào rủi ro giảm so với các phương thức khác, phí lưu kho thường ở mức tối thiểu do đặc tính hàng hóa và quy trình xử lý thủ tục nhanh chóng, cùng với yêu cầu luôn cần công nghệ cao.
+ Giá cước cao: Gấp đường biển 8 lần, gấp đường sắt và đường bộ từ 2-4 lần.
+ Không thích hợp vận chuyển các hàng hóa có giá trị thấp, khối lượng lớn, cồng kềnh (
