Tài liệu Tiểu luận "Vấn đề cơ bản về công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp và nông thôn" pdf

oa " TIỂU LUẬN

"Van dé cơ bản về công

nghiệp hóa, hiện đại hóa

I LOI MO DAU

Cơng nghiệp hố nơng nghiệp và nông thôn là quá trình vô cùng quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước, nhất là những nước đang phát triển như nước ta hiện nay Một đất nước bị

chiến tranh tàn phá, có cơ sở vật chất nghèo nàn lạc hậu vì vậy mục tiêu chính được Đảng và Nhà nước đề ra và thực hiện cho bằng được đó là

phải công nghiệp hoá hiện đại hoá đất nước Muôn vậy trước hết phải

cơng nghiệp hố hiện dai hố nơng nghiệp nơng thơn bởi 80% người dân Việt Nam sống băng nông nghiệp Trong giai đoạn hiện nay chúng ta phải ưu tiên phát triển lực lượng sản xuất, chú trọng phát huy nguồn lực con người bởi nguồn lực con người đóng vai trò quan trọng chủ chốt trong q trình cơng nghiệp hố hiện đại hố nơng nghiệp nông thôn Con người sáng tạo ra máy móc quản lý và sử dụng hợp lý máy

móc hiện đại để phục vụ và làm cho cuộc sống con người thoải mái

hơn thoả mãn các nhu câu tự nhiên của con người Ngoài ra phải thúc day chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng phát huy lợi thể của từng vùng gắn với thị trường để sản xuất hàng hoá quy mô lớn với chất lượng và hiệu quả cao Dân dẫn xố bỏ mơ hình sản xuất nhỏ lẻ vừa tốn kém vừa không hiệu quả thay thế vào đó là những mô hình sản xuất phù hợp hơn mang lại năng suất cao hơn Bên cạnh phát triển khoa học cũng

phải chú ý bảo vệ môi trường phòng chống, hạn chế và giảm nhẹ thiên

tai từ đó phát triển nông nghiệp nông thôn bên vững, đưa nên kinh tế của đất nước phát triển đi lên sánh vai cùng các nước trên thế giới Từng bước đưa Việt Nam trở thành nước công nghiệp phát triển trong

Il NOI DUNG

A MOT SO VAN DE LY LUAN CO BAN VE CONG NGHIEP, HOA

HIEN DAI HOA NONG NGHIEP VA NONG THON

1 Thế nào là cơng nghiệp hố nơng nghiệp nơng thơn

Cơng nghiệp hố hiện đại hố và nơng thôn được thế giới định

nghĩa theo nhiều cách khác nhau đó chính là một quá trình lâu dài cần được tiến hành theo cách tuần tự không thể nóng vội, không thể tuỳ

tiện Quá trình này được thực hiện không nhăm mục đích tự thân mà

phục vụ các mục tiêu kinh tế xã hội của nông thông cũng như của cả nước Nhưng đối với một nước khoa học công nghệ, kinh tế Nhà nước giữ vait rò chủ đạo thì Đáng và Nhà nước Việt Nam đã xác định: cơng nghiệp hố là q trình chuyên đổi căn bản toàn diện các hoạt động sản

xuất kinh doanh, dịch vụ và quán lý kinh tế - xã hội từ sử dụng sức lao

động thủ công là chính sang sử dụng một cách phô biến sức lao động cùng với công nghệ, phương tiện và phương pháp tiên tiến hiện đại dựa trên sự phát triển của công nghiệp và tiễn bộ khoa học - công nghệ tạo ra năng suất lao động xã hội cao Khái niệm cơng nghiệp hố này được Đảng ta xác định rộng hơn những quan niệm trước đó bao hàm cả về

hoạt động sản xuất kinh doanh, cả về dịch vụ và quản lý kinh tế xã hội,

được sử dụng bằng các phương tiện và các phương pháp tiên tiễn hiện đại cùng với kỹ thuật và công nghệ cao Như vậy cơng nghiệp hố mới teo tư tưởng mới không bó hẹp trong phạm vi trình độ các lực lượng sản xuất đơn thuận kỹ thuật đơn thuần để chuyển lao động thủ công thành lao động cơ khí như quan niệm trước đây

quá trình chuyên dịch cơ câu kinh tê găn với việc đôi mới căn bản về công nghệ và kỹ thuật ở nông thôn, tạo nên tảng cho việc phát triên nhanh, bên vững theo hướng nâng cao hiệu quả kinh tê ở nông thôn, góp phân phát triên bên vững nên kinh tê quôc dân với tôc độ cao

Công nghiệp hố hiện đại hố nơng nghiệp nông thôn là quá trình phức tạp không đơn giản, vì vậy Đảng và Nhà nước phải đưa ra những

chiến lược bước đi cụ thê và hiệu quá Bước đầu tiên của quá trình cơng

nghiệp hố, hiện đại hố là phải đưa phương pháp sản xuất công nghiệp, máy móc thiết bị vào sử dụng trong nông nghiệp và sản xuất ở nông thôn để thay thế lao động thủ công Nông thôn Việt Nam luôn mang nặng tính thủ công trong sản xuất nông nghiệp vi vậy để thay đổi tập quán, cách làm của nông dân là bước đi vô cùng khó, phải thực hiện theo từng bước đi từ từ chậm chạp Đưa dân phương pháp sản xuất bằng máy móc để con người dân tiếp nhận phương pháp sản xuất này.Không thể đột ngột thay thế phương pháp sản xuất thủ công băng phương pháp máy móc ngay được như thế sẽ gây ra sự lúng túng của người sử dụng cũng như người hướng dẫn sử dụng Người cần sử dụng máy móc lại không biết cách sử dụng hoặc lúng túng trong cách sử dụng vì vậy gây

nên sự lãng phí máy móc thiết bị Sau khi đưa máy móc thiết bị vào sử

phù hợp thì cũng không có hiệu quả Vì vậy phải tạo ra hệ thống cơ sở hạ tầng thích hợp với việc đưa máy móc thiết bị mới vào nông thôn

Như vậy, cơng nghiệp hố nông thôn không có nghĩa là chỉ phát triển công nghiệp ở nông thôn mà bao gồm cả việc phát triển toàn bộ

các hoạt động, các lực lượng sản xuất dịch vụ và đời sống văn hố tinh

thân ở nơng thôn và cả nước nói chung

Cơng nghiệp hố nơng nghiệp là một bộ phận của cơng nghiệp hố nơng thơn Nội dung chủ yếu là đưa máy móc thiết bị, ứng dụng các phương pháp sản xuất kiêu công nghiệp các phương pháp và hình thức tổ chức kiểu công nghiệp và các lĩnh vực của sản xuất nông nghiệp Công nghiệp hố nơng thơn cịn bao hàm cả việc tạo ra sự gắn bó chặt chẽ giữa sản xuất công nghiệp với sản xuất nông nghiệp nhằm khai thác triệt để lợi thế của nông nghiệp, nâng cao hàm lượng chế bién sản phẩm của nông nghiệp để tăng giá trị của chúng, mở rộng thị trường cho chúng

Hiện đại hoá là quá trình liên tục nâng cao trình độ khoa học, kỹ

thuật và công nghệ vào sản xuất và đời sống ở nông thôn, cải thiện tổ chức sản xuất và hoàn thiện đời sống ở nông thôn, tạo ra một nên sản xuất trình độ ngày càng cao, cuộc sống ngày càng văn minh, tiến bộ Hiện đại hố nơng thơn không chỉ bao gồm công nghiệp hoá, nâng cao trình độ kỹ thuật - công nghệ và tổ chức trong các lĩnh vực khác của sản xuất vật chất ở nông thôn mà con bao gồm cả việc không ngừng nâng cao đời sống văn hoá, tỉnh thân, phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng

xã hội hệ thống giáo dục đào tạo y tế, các dịch vụ phục vụ đời sống khác ở nông thôn.Vẻề bản chất, hiện đại hoá là quá trình phát triển toản diện có kế thừa ở nơng thơn Hiện đại hố hồn tồn khơng có nghĩa là

nghĩa là phải đưa tồn bộ cơng nghệ thiết bị tiên tiễn và hiện đại vào nông thôn ngay một lúc mà là tận dung, cải tiến, hoàn thiện từng bước nâng cao trình độ khoa học - kỹ thuật - công nghệ trình độ tổ chức và quản lý sản xuất nông nghiệp lên ngang tầm với trình độ thế giới

Quá trình cơng nghiệp hố, hiện đại hoá có liên quan mật thiết với nhau, chúng tương tác với nhau, sự khácnhau giữa chúng chỉ mang tính tương đối, vì chúng có nội dung đan xen vào nhau, bố sung cho nhau để mục đích cuối cùng là đưa kinh tế nông thôn phát triển đi lên ngang tâm với thế giới

2 Tại sao phải tiễn hành công nghiệp hố nơng nghiệp nơng

thon

Nước ta đi từ xã hội phong keíen phát triển đi thăng lên chế độ xã hội chủ nghĩa mà không qua chế độ tư bản chủ nghĩa vì vậy cơ sở vật chất còn nghèo nàn lạc hậu, phương thức quản lý lỏng lẻo yếu kém Nhiệm vụ quan trọng nhất bức thiết được đặt ra là phải xây dựng cơ sở vật chất, kỹ thuật của xã hội chủ nghĩa trong đó có công nghiệp và nông

nghiệp hiện đại, có văn hoá và khoa học tiên tiến Muốn thực hiện

thành công nhiệm vụ quan trọng nói trên nhất thiết phải tiễn hành cơng nghiệp hố tức là chuyển nền kinh tế nông nghiệp lạc hậu thành nên kinh tế công nghiệp

Từ thập niên 60 của thế kỷ XX Đảng cộng sản Việt Nam đã đề ra đường lỗi công nghiệp hoá là nhiệm vụ trung tâm xuyên suốt thời gian quá độ lên chủ nghĩa xã hội Cơng nghiệp hố ở nước ta trước hết là

quá trình thực hiện mục tiêu xây dựng nên kinh tế xã hội chủ nghĩa Đó

là một quá trình thực hiện chiến lược phát triển kinh tế - xã hội nhằm

day du hon ban chat ưu việt của chế độ xã hội mới xã hội chủ nghĩa

Nước ta đi lên chủ nghĩa xã hội với xuất phát điểm là nền nông nghiệp

lạc hậu, bình quân ruộng đất thấp, §0% dân cư có mức thu nhập thấp,

nghèo đói, sức mua hạn chế nếu không muốn nói là không thể mua nối hàng hoá cho tiêu dùng.Một đất nước sống dựa chủ yếu vào nông

nghiệp lạchậu, canh tác trên ruộng đất nghèo nàn, cơ sở vật chất thô sơ,

tự chế tạo là chính Đời sống phụ thuộc nhiều vào tự nhiên, lại bị chiến

tranh và xã hội phong kiến tàn phá, Đảng và Nhà nước như bước lên từ con số không Vì vậy nhất thiết phải tiến hành cơng nghiệp hố để tạo

ra những điều kiện vật chất kỹ thuật cần thiết, thúc đây chuyên dich co

câu kinh tê nhăm huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguôn lực

Để không ngừng tăng năng suất lao động làm cho nên kinh tế tăng trưởng nhanh, nâng cao đời sống vật chất và văn hoá cho nhân

dân thực hiện công bằng và tiến bộ xã hội, bảo vệ và cải thiện môi

trường sinh thái

Nhân tố trung tâm của nền kinh tế xã hội chủ nghĩa chính là

người lao động Con người đóng vai trò vô cùng quan trong trong qua trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá con người sáng tạo ra máy móc, bảo quản máy móc, con người luôn muốn nâng cao trình độ của mình hay là nâng cao chất lượng của lực lượng sản xuất Nhưng để biến đổi về chất lực lượng sản xuất là một điều vô cùng khó khăn mà không dễ

gì thực hiẹn được, nhưng quá trình cơng nghiệp hố lại tạo ra cơ sở vật

chất để làm biến đổi căn bản lực lượng sản xuất, nâng cao vai trò của lực lượng sản xuất nhờ đó cũng làm nâng cao vai trò của người lao động

thức Nhưng khối liên minh nay can phải được củng cô và phát triển đi

lên chứ không thể chỉ là khối ô hợp Nền kinh tế tăng trưởng và phát

triển là nhờ thành tựu cơng nghiệp hố mang lại, là cơ sở kinh tế để

càng gia cố vững chắc thêm khối liên minh Ngoài ra quá trình cơng nghiệp hố đã góp phân tăng cường quyên lực, sức mạnh và hiệu quả của bộ máy quản lý kinh tê của Nhà nước

Quá trình cơng nghiệp hố tạo điều kiện vật chất để xây dựng nền

kinh tế độc lập tự chủ vững mạnh trên cơ sở đó mà thực hiện tốt sự

phân công và hợp tác quốc tế Sự cơng nghiệp hố đất nước thúc đây quá trình phân công lao động xã hội phát triển, thúc đấy quá trình quy hoạch vùng lãnh thé hợp lý theo hướng chuyên canh tập trung làm cho quan hệ kinh tế giữa các vùng các miền trở lên thống nhất cao hơn Cơng nghiệp hố khơng những có tác dụng thúc đây nền kinh té tang trưởng phát triển cao mà còn tạo tiền để vật chất để xây dựng, phát triển và hiện đại hoá nền quốc phòng an ninh Sự nghiệp quốc phòng và an ninh gắn liên với sự nghiệp phát triển văn hoá, kinh tế, xã hội Thành tựu cơng nghiệp hố tạo ra tiền đề kinh tế cho sự phát triển đồng bộ về kinh tế - chính trị văn hoá xã hội, quốc phòng và an ninh Thành công của sự nghiệp công nghiệp hoá nên kinh tế quốc dân là nhân tô quyết định sự thắng lợi của con đường xã hội chủ nghĩa mà Đảng và nhân dân ta đã lựa chọn Chính vì vậy mà công nghiệp hoá kinh tế được coi là nhiệm vụ trọng tâm trong suốt thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội

3 Nội dung chủ yếu của cơng nghiệp hố nông nghiệp nông

thôn nước ta

với công nghiệp chế biến và thị trường, thực tiễn cơ khí hoá, điện khí

hoá, thuỷ lợi hoá, ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ trước hết

là nông nghiệp nhằm nâng cao năng suất, chất lượng hiéuq wa, strc cạnh tranh của nông sản hàng hố trên thị trường Ngồi ra cơng nghiệp hố, hiện đại hố nơng nghiệp cũng chính là phát triển lực lượng sản xuất,

cơ sở vật chất kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội.Irên cơ sở thực hiện co

khí hoá nền sản xuất xã hội và áp dụng những thành tựu khoa học công

nghệ hiện đại

Q trình cơng nghiệp hố, hiện đại hoá trước hết là quá trình cải

biến lao động thủ công lạchậu thành lao động sử dụng máy móc tức là

phải cơ khí hoá nên kinh tế quốc dân Nền nông nghiệp với kỹ thuật thủ

công lao động chân tay thì không thể gọi là nền nông nghiệp phát triển được nhất là nền nông nghiệp đó lại phải gánh trên vai cả một nên kinh tế Nông nghiệp lạc hậu làm cho đời sống của nhân dân nghèo đói bởi kinh tế Việt Nam sống dựa chủ yếu vào nông nghiệp, 80% dân cư làm nông nghiệp đã khiến cho đất nước càng ngày càng thụt lùi không phát

triển Bởi vậy Đảng và Nhà nước ta đã đặt ra mục tiêu là phải chuyên

đối căn bản từ nên kinh tế nông nghiệp sang nên kinh tế công nghiệp đưa đất nước trở thành một nước công nghiệp hố Nhưng cách mạng cơng nghiệp không chỉ là chuyển đổi cơ cấu thủ công sang cơ khí mà

phải gắn liền với điện khí hoá và tự động hoá sản xuất từng nước và

trong toàn bộ nên kinh tế quốc dân Ngoài ra thị trường cũng là một yếu tố vô cùng quan trọng trong lĩnh vực tiêu thụ hàng hố nơng sản phẩm Vì vậy phải thúc đây hình thành và mở rộng các loại thị trường bao gồm thị trường sản phẩm, ngoài ra còn phải có các loại thị trường như thị trường von, lao động công nghệ

sản phẩm và lao động các ngành công nghiệp và dịch vụ giảm dân tỷ trọng sản phẩm và lao động các ngành công nghiệp Xây dựng kết cấu

hạ tầng kinh tế xã hội, quy hoạch phát triển nông thôn, bảo vệ môi

trường sinh thái, tổ chức lại sản xuất và xây dựng quan hệ sản xuất phù hợp xây dựng nên dân chủ công băng, văn minh, không ngừng nâng cao đời sống vật chất và văn hoá của nhân dân ở nông thôn Đất nước ta phân lớn là lao động trong nông nghiệp cơ cau khu vực I quá lớn trong khi đó khu vực II lại quá nhỏ bé Lao động trong nông nghiệp dư thừa thường không biết làm gì dẫn đến lãng phí tài nguyên con người Vì vậy mục tiêu chính quan trọng nhất là phải thu hẹp lực lượng sản xuất trong nông nghiệp bằng cách đưa máy móc thiết bị vào thay thế một số

vị trí lao động của con người Máy móc hiện đại làm tốn ít nhân lực

hơn con người lao động cũng được giám bắt khối lượng công việc từ đó tăng nhanh lực lượng lao động của các ngành công nghiệp và dịch

vụ

Xây dựng kết câu hạ tầng kinh tế xã hội, quy hoạch phát triển nông thôn bảo vệ môi trường sinh thái, tổ chức lại sản xuất và xây dựng quan hệ sản xuất phù hợp cũng là nội dung chính của cơng nghiệp hố, hiện đại hố nơng nghiệp nơng thôn Nếu chỉ biết đưa máy móc thiết bị hiện đại vào trong sản xuất nông nghiệp thì sẽ làm hỏng lãng phí máy móc khi cơ sở hạ tầng không phù hợp Vì vậy song song với cải tiễn

máy móc thiết bị là xây dựng cơ sở vật chất day đủ và hiện dai.Nhung

môi trường cũng lại được đặt ra cấp thiết Một ví dụ đơn giản là làng

gồm Bát Tràng là một làng nghé cô truyền lâu đời, sản phẩm hàng hoá được bán rộng rãi nhưng vài năm trước khi chưa áp dụng phương pháp nung bằng gas mà nung gốm bằng than gây nên ô nhiễm cho cả một vùng rộng lớn.Nếu biện pháp nung gốm bằng gas không kịp thời ra đời

thì cả làng nghề sẽ bị ô nhiễm bởi khói than và bụi gây nên căn bệnh về

phối Bởi vậy phát triển nông thôn bảo vệ làng nghề cũng phải song hành với bảo vệ môi trường sinh thái Có như thế mới vậy dụng được một nên dân chủ, công bằng văn minh không ngừng nâng cao đời sống vật chât và văn hoá của nhân dân ở nông thôn B THỰC TRẠNG VÀ ĐỊNH HƯỚNG GIẢI PHÁP 1 Thực trạng công nghiệp hố, hiện đại hố nơng thôn nước ta hiện nay Đối mặt với thực trạng nông nghiệp nước ta hiện nay, Đảng và Nhà nước ta đã nhận ra một số mặt yếu kém, một số thực trạng vẫn tồn

tại song hành cùng với sự phát triển của nông thôn Hiện nay sản xuất nông nghiệp ở nước ta phố biến còn trong tình trạng phân tán, đơn lẻ, thiếu sự phối hợp nên chất lượng sản phẩm không đồng nhất, thu gom và vận chuyển khó khăn giá thành cao Trong cùng một sản phẩm luôn

có sự cạnh tranh, sự tranh chấp về lợi ích giữa người sản xuất, thu gom VỚI nĐƯỜI chế biến, tiêu thụ và người chịu thiệt cudi cung lai chinh la

người nông dân Đó cũng chính là sự bất cập trong nên kinh tế thị trường hiện nay

Cho đến nay trình độ công nghiệp nông thôn còn ở trạng thái

manh nha, yếu ớt, kinh tế nông thôn còn ở trạng thái manh nha, yếu ot,

thập ký gần đây, ở nhiều vùng của đất nước cho thấy cơ cấu lao động trong nông nghiệp hầu như không thay đổi Ngoài ra do cơ chế quản lý tập trung quan liêu bao cấp kéo dài làm cho không ít người lao động đã

quen với tâm lý ý lại, trông chờ thiếu nhạy bén khi phải đối mặt với

việc làm va thu nhập khi chuyên sang kinh tế thị trường

Về phương diện quản lý tổng thể nên kinh tế, các chính sách cơng nghiệp hố hầu như chưa quan tâm xử lý tổng thể và hợp lý mối quan hệ giữa nông thôn và thành thị Trong nhiều thập kỷ, chiến lược ưu tiên phát triển công nghiệp nặng trên thực tế chưa có tác động tích cực cho việc tăng cường mỗi liên kết giữa thành thị và nông thôn Trong những giải pháp tiễn hành, chưa đặt đúng vai trò ngành nghề và công nghiệp nông thôn như một khâu trung gian để qua đó thực hiện chuyển giao công nghệ, một mặt công nghiệp tác động vào nông nghiệp, mặt khác các hoạt động nông nghiệp hoặc mang tính nông nghiệp có thể chuyển dan sang công nghiệp Có thể nói đây chính là khuyết tật cơ cấu cả về

phương diện ngành lẫn lãnh thố, là khâu ach tac cua quá trình cơng nghiệp hố Có lẽ đây cũng là một nguyên nhân hạn chế khiến sau

nhiều thập kỷ tiễn hành cơng nghiệp hố đến nay về cơ bản Việt Nam vẫn còn là một nước nông nghiệp mang tính tự cung tự cấp Nếu thời gian tới thiếu những thể chế và giải pháp thiết thực thúc đẩy cơng nghiệp hố nơng thôn phát triển, thì tăng trưởng kinh tế nông thôn và kinh tế Việt Nam nói chung sẽ khó có sự phát triển bền vững

Nghiên cứu nhiều vùng cụ thé & nhiều vùng cũng cho thấy, công

nghiệp nông thôn ở Việt Nam có trình độ công nghệ và dịch vụ thấp

hơn rất nhiều so với thành phố.Trên thực tế công nghiệp được xây dựng ở nông thôn hiện nay chủ yếu dùng công nghệ cũ được thải loại từ các vùng đô thị mang vào

Là một bộ phận của kinh tế nông thôn, hoạt động của công nghiệp nông thôn chịu tác động của sản xuất nông nghiệp mang tính chu kỳ, việc cung cấp nguyên liệu và sử dụng lao động trong năm có sự biến động khá lớn Số lượng làm việc trong các cơ sở công nghiệp nông thôn

phụ thuộc vào thời vụ, nếu vào vụ mùa hoặc đi cay, di gat luc luong lao

động giảm mạnh rõ rệt Người nông dân luôn coi công việc chính cua mình là làm ruộng vì vậy khó có thé bao họ đi làm khi công việc làm ruộng chưa làm xong Cũng tương tự như vậy nguyên liệu cung ứng cho các cơ sở chế biến liên quan chặt chẽ với thời kỳ thu hoạch cây trồng lương thực thực phẩm chỉ tồn tại theo từng mùa của nó, vì vậy các cơ sở chế biến nông sản phẩm cũng phải hoạt động tương tự như vậy Nhà máy công nhân phải làm việc hết công suất khi vụ thu hoạch tới gân, còn lại phải làm việc cầm chừng khi qua mùa thu hoạch Do vậy không ít hộ gia đình côn nghiệp nông thơn phải dành tồn bộ thời gian của lao động gia đình cho hoạt động nông nghiệp trong lúc thời vụ khẩn

trương

Do thiếu vốn đầu tư sản xuất mà khả năng của người nông dân cũng có hạn do không được đào tạo một cách chính quy và cơ bản nên ở hầu hết các địa bàn nông thôn các quá trình sản xuất và chế biến đều trải qua nhiều công đoạn nhỏ và phân tán Sản xuất theo quy mô nhỏ,

đơn sơ, thủ công là chính thì các hộ gia đình khó có điều kiện có được

công nghệ tỉnh chế tốt nhất bởi vậy chất lượng sản phẩm mới trở nên thấp kém, không đủ tiêu chuẩn phân phối trong nước hoặc xuất khẩu ra nước ngoài Ngoài ra nếu sản phẩm được mang ra xuất khẩu cũng chỉ

được bán với giá rẻ mạt, chính vì vậy các doanh nghiệp Việt Nam mới

thường xuyên bị kiện bán phá giá

Để sản xuất kinh doanh có hiệu quả chất lượng nhưng nó cũng chỉ là một trong những yếu tố quyết định sự thành công của các doanh

nghiệp, ngoài ra còn một yếu tố vô cùng quan trọng nữa đó là giá thành sản phẩm Giá thành của một sản phẩm còn được coi là yếu tố cơ bản nhất trong cạnh tranh giữa các công ty với nhau Các doanh nghiệp khi muốn tăng lợi nhuận kinh doanh, tăng khối lượng sản phẩm bán ra nhưng khách hàng lại cực kỳ khó tính Họ luôn muốn mua được những

hàng hoá rẻ nhất, chất lượng thì tốt nhất, vì vậy phá giá thành là đánh

đúng tâm lý của người tiêu dùng Nhưng không phải cứ giảm thật mạnh giá mà không quan tâm tới lợi nhuận của doanh nghiệp Giảm giá quá

thấp thì chỉ bán được sản phẩm nhiều thì doanh nghiệp cũng không thể

có lãi Đối với các doanh nghiệp ở nông tôn thì cách giảm giá duy nhất

chỉ có thể là cải tiễn trong lĩnh vực sản xuất Phân định rõ và kết hợp

hài hoà các tầng lớp công nghệ trong tổ chức sản xuất sẽ tạo thuận lợi để xác định quy mô vùng nguyên liệu gắn liền với việc sơ chế và kinh tế tập trung Như vậy doanh nghiệp sẽ tiết kiệm một lượng chỉ phí dùng cho vận chuyên hao mòn máy móc ngoài ra còn tạo được việc làm cho số lao động nông thôn, đồng thời với nâng cao chất lượng và hạ giá thành nông sản

Một trong những tình trạng chung của công nghiệp nước ta hay nói cách khác là những nước đang phát triển đó là mới bước đầu đi vào quá trình phát triển đất nước phát triển nền kinh tế nên quá trình phát triển đó còn mang nặng tính tự phát, phân tán tuỳ tiện với quy mô thì nhỏ bé Vì vậy càng làm cho quá trình cơng nghiệp hố nơng thôn trở nên khó khăn hơn Do dân trí của con người nông thôn thấp không

duoc dao tao cu thé dé co những hiểu biết nhất định nên hậu quả tất yếu

là càng phát triển mạnh công nghiệp nông thôn thì mức độ ô nhiễm môi trường càng trở nên trầm trọng Chất thải công nghiệp không được xử lý được thải bừa bãi ra môi trường, sông ngòi gây nên ô nhiễm ngày một trở nên trầm trọng hơn Hoá chất không được xử lý đỗ thắng ra

ngoài lỗi chủ yếu là do ý thức của con người quá kém Tự họ tự chon cho mình một cuộc sống đây bệnh tật nghèo đói Lúc nào cũng đối mặt với nguy cơ nhiễm các bệnh hiểm nghèo, càng ngày sự ô nhiễm càng trở nên trầm trọng vượt quá tầm kiểm soát của con người Nhưng đứng

trước thảm hoạ sinh học như vậy con người lại thản nhiên cho qua, tiếp

tục những hành động phá huỷ môi trường mà không chút do dự hay phan nàn Tín hiệu SOS báo động đang rung lên cánh báo những con người đang hàng ngày phá huỷ môi trường tự nhiên

Mặt khác Nhà nước cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình công nghiệp hố nơng nghiệp nơng thôn nhưng do chưa được sự quan tâm giúp đỡ có hiệu quả vì vậy mà nông thôn vẫn chưa tiếp cận được với trình độ phát triển của thành thị Chính phủ luôn kêu gọi các

vùng tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư, đầu tư vào xây dựng

cơ sở vật chất cho quá trình công nghiệp hoá Những chính sách khuyến khích mà các vùng đưa ra cũng không thu hút được tiềm năng đầu tư ở bên ngoài Ngoài ra một số vùng còn mất trật tự an ninh an toàn cho người lao động cho công nhân vì vậy sẽ gây tâm lý lo ngại cho những nhà đầu tư muốn đầu tư vào phát triển công nghiệp Có rất nhiều nguồn vốn nhàn rỗi trong dân cư, vì vậy làm sao để huy động được nguồn vốn đó là cả quá trình lâu dài tạo niềm tin cho các nhà đầu tư

Khi các nhà đầu tư trở nên tin tưởng thì họ sẵn sàng đầu tư nguồn vốn của mình khi đó vừa phát triển được công nghiệp của vùng đó lại

vừa tạo điều kiện việc làm cho lao động dư thừa rỗi trong vùng

Trong những thập kỷ gần đây Việt Nam đã có những bước đi quan trọng đưa nên kinh tế phát triển đi lên.Nhưng song hành cùng với đó là những khó khăn, những sai lầm cần phải khắc phục Vấn dé trong

tâm là phải có một chính sách phù hợp dé đưa đất nước phát triển đi lên sánh tầm cùng với các nước trên thế giới

Một số thành tựu to lớn của các nước trong khu vực đã cho Việt

Nam rất nhiều kinh nghiệm quý báu phục vụ đắc lực cho nên kinh tế

Việt Nam Như Trung Quốc là một ví dụ điển hình bởi Trung Quốc là

quốc gia đất rộng, người đông nhưng họ lại có những thành tựu to lớn về nông nghiệp trong thời kỳ cải cách Đó là sự phát triển của công nghiệp thành thị và công nghiệp nông thôn (còn gọi là các xí nghiệp hương trỗm) Trong thời kỳ cải cách, công nghiệp nông thôn mang đặc

thù Trung Quốc phát triển mạnh đã thu hút 100 triệu lao động nông

thôn, tạo ra giá trị sản phẩm công nghiệp nông thôn vượt giá trị sản lượng nông nghiệp làm cho nhiều làng quê trở nên giàu có trù phú nhờ các xí nghiệp hương trỗm Từ đó ta có thé thấy răng, trong điều kiện đặc thù của các nước châu Á., nông nghiệp thực sự là điểm tựa của cơng nghiệp hố nông thôn Dé phat triển cơng nghiệp hố nơng thơn, các nước như Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc và ngay cả Trung Quốc đã đấy mạnh cơ giới hoá hiện đại hố nơng nghiệp và đã thành công

trong lĩnh vực này họ đã sáng tạo ra thiết bị công nghệ thích hợp với

phương thức sản xuất lúa Châu Á và với quy mô trang trại gia đình nhỏ bé Các nước này đã đưa công nghiệp vào nông thôn, tăng thu nhập cho nông dân tạo ra nguồn vốn đâu tư cho cơ giới hoá, các nước này còn

tìm cách tạo việc làm tại chỗ để thu hút lao động thừa, nhất là do cơ giới hoá tạo ra Các thành tựu mà các nước đi trước để lại là những

kinh nghiệm quý báu cho một nước nhỏ như Việt Nam học tập Cố gắng

ứng dụng vào đất nước để đạt được những thành tựu như vậy là mục

tiêu hàng đâu của Đáng và Nhà nước

2 Định hướng và các giải pháp cơ bản để tiến hành công nghiệp hố nơng thơn

a Định hướng tiễn hành cơng nghiệp hố nơng nghiệp nông thôn

Để phát triển công nghiệp hoá hiện đại hoá nông nghiệp và nông thôn, Đảng và Nhà nước ta đã đề ra những định hướng cụ thể nhằm đưa đất nước đi đúng con đường của nó Mục tiêu tông quát và lâu dài là giải quyết việc làm, xoá đói giảm nghèo, nhanh chóng nâng cao thu nhập và đời sống của dân cư nông thôn, đưa nông thôn nước ta tiến lên

văn minh hiện đại, gan lién nén kinh té hién dai trong một thể thống

nhất Muốn vậy phải xây dựng một nên nông nghiệp và kinh tế nông

thôn có cơ sở vật chất kỹ thuật hiện đại, quan hệ sản xuất tiễn bộ phù

hợp để lực lượng sản xuất phát triển mạnh tạo nên cơ cấu kinh tế hợp lý, năng suất, sản xuất và lao động cao, khả năng cạnh tranh hàng hoá

mạnh

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII của Đảng Cộng sản Việt

Nam đã quyết định phấn dau đưa nước ta đến năm 2020 là cơ bản trở thành một nước công nghiệp Để thực hiện được điều đó, Đảng và Nhà nước ta đã đặt ra những mục tiêu phù hợp với tình hình đất nước Đầu tiên phải phát triển tồn diện nơng lâm ngư nghiệp hình thành nên các vùng tập trung chuyên canh có cơ cầu hợp lý về cây trồng, vật nuôi, có sản phẩm hàng hoá nhiều về số lượng tốt về chất lượng, đảm bảo an toàn về lương thực trong xã hội đáp ứng được yêu cầu của công nghệ chế biến của thị trường trong và ngoài nước Ngoài ra phải phát triển công nghiệp chế biến nông lâm thuỷ sản, với công nghệ ngày càng cao gan với nguồn nguyên liệu và liên kết với công nghiệp ở đô thị Bên cạnh đó phải phát triển các ngành nghé, làng nghé truyền thông và các ngành nghề mới bao gồm: tiểu thủ công nghiệp, công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng, hàng xuất khâu, công nghiệp khai thác và chế biến các nguôn nguyên liệu phi nông nghiệp, các loại hình dịch vụ phục vụ sản

xuất và đời sống nhân dân Kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội cũng phải

được xây dựng củng cô và đổi mới, từng bước hình thành nông thôn

mới văn minh và hiện đại

Định hướng cuối cùng đó là hoàn thành co bản việc giao đất giao rừng cho hộ nông dân Có chính sách hợp lý trợ giúp, khuyến khích nông dân giải quyết khó khăn về vốn, giá cả vật tư nông nghiệp, thị

trường tiêu thụ sản phẩm việc Đại hội Đảng lần thứ VIII dé ra định

hướng lớn có tính chất chiến lược và những nội dung cơ bản về cơng nghiệp hố, hiện đại hố nơng nghiệp nước ta trong thời gian phát triển kinh tế xã hội đất nước, là một trong những tiền đề có ý nghĩa quyết

định đối với nước ta khi tiễn vào thế kỷ XXI

b Giải pháp cơ bản để tiễn hành công nghiệp hố hiện đại hố nơng nghiệp nông thôn nước ta hién nay

Để hoàn thiện quá trình cơng nghiệp hố, hiện đại hố nơng nghiệp nơng thôn, khắc phục những khó khăn trước mắt, Đảng và Nhà nước đã đưa ra những giải pháp cơ bản dé tiễn hành cơng nghiệp hố nông thôn

Đầu tiên phải phát triển lực lượng sản xuất, chuyên dich co cau

kinh tế nông thôn Đối với cây lương thực phải xây dựng các vùng sản xuất lúa tập trung ở các khu vực đồng bằng rộng lớn, sử dụng các giống mới có năng suất chất lượng cao đáp ứng yêu câu của thị trường, áp dụng các biện pháp đồng bộ để hạ giá thành và đảm bảo chất lượng Đối với cây công nghiệp, thực phẩm phải thường xuyên nghiên cứu các

loại công nghệ sinh học tiên tiến để lai tạo và nhân giống để sản xuất ra

giống cây trồng có năng suất chất lượng cao cung ứng đủ cho nhu câu

sản xuất, thực hiện cơ giới hoá các khâu sản xuất trứơc hết là khâu nặng nhọc, độc hại, thời vụ khân trương, cơ giới hoá các khâu sau thu

hoạch dé nâng cao năng suất lao động phát triển các cơ sở công nghiệp chế biến gắn với vùng nguyên liệu Hướng dẫn, khuyến khích và hỗ trợ các cơ sở ngành nghề thôn thôn sử dụng máy móc, công cụ cải tiễn, thực hiện cơ khí hoá các khâu sản xuất nâng cao năng suất và chất lượng, hạ giá thành để có khả năng cạnh tranh tốt trên thị trường trong nước và quốc tế Nhà nước cũng đóng một phân vô cùng quan trọng khi đưa ra những chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển mạnh các ngành công nghiệp về nông thôn để thu hút và thực hiện việc phân công lao động ngay trên địa bàn, trước hết là các ngành sử dụng nguyên liệu tại chỗ, cần nhiều lao động như: chế biến nông lâm thuỷ sản, sản xuất vật liệu xây dựng Hình thành ngay từ đầu các khu công nghiệp ở nông thôn gắn kết ngay từ đầu lợi ích kinh tế giữa người sản xuất nguyên liệu với các cơ sở thu mua chế biến kinh doanh nông lâm thuỷ

sản

Phải xây dựng được mỗi quan hệ sản xuất phù hợp kinh tế hộ nông dân và nên kinh tế nhiều thành phan tôn tại lâu dài trong q trình cơng nghiệp hố hiện đại hố nơng nghiệp nông thôn Mọi thành phần kinh tế đều có vai trò quan trọng và đều được phát triển theo định

hướng xã hội chủ nghĩa Nhà nước cần tạo mọi điều kiện thuận lợi để

kinh tế hộ gia đình phát triển, quy mô sản xuất hàng hoá ngày càng lớn

và phát triển kinh tế trang trại Khuyến khích hỗ trợ và tạo điều kiện

phát triển kinh tế hợp tác xã trên cơ sở liên kết hợp tác tự nguyện giữa các hộ gia đình và các trang trại bằng nhiều hình thức, nhiều quy mô nhiều cấp độ đa dạng để nâng cao hiệu quả kinh tế hộ gia đình và kinh tế xã hội nông thôn Hợp tác xã phải tập trung tìm đầu vào và đầu ra

cho sản xuất nông nghiệp, tổ chức thực hiện tốt việc quy hoạch và

hướng dẫn nông dân ứng dụng khoa học công nghệ mới, chuyển đổi cơ

câu sản xuât Nhà nước hô trợ hợp tác xã đào tạo cán bộ và có chính

sach thué phu hop đối với các hoạt động dịch vụ Phát triển quỹ tín

dụng nhân dân ở xã để phát triển nông nghiệp nông thôn

Khuyến khích kinh tế tư nhân phát triển sản xuất, kinh doanh các

ngành nghề truyền thông đa dạng và phong phú Đây là lực lượng quan

trọng có khả năng thu hút được nhiều lao dong, tang nang luc ché bién tiêu thụ nông sản, dịch vụ kỹ thuật và đời sống nông thôn Cần có chính

sách phù hợp và bình đẳng với các thành phân kinh tế khác nhau, nhất

là các chính sách về đất đai, tài chính, tín dụng

Phát triển kết câu hạ tầng và đơ thị hố nông thôn Nhà nước ưu tiên phát triển hệ thông thuỷ lợi theo hướng sử dụng tài nguyên nước, khai thác lưu vực sông để cấp nước cho sản xuất nông nghiệp nuôi trong thuỷ sản, phòng chỗng và giảm nhẹ thiên tai Trong xây dựng và quản lý các công trình thuỷ lợi, áp dụng các công nghệ tiên tiến, công

nghệ tưới kết kiệm nước thựchiện xã hội hoá đầu tư và quan lý công

trình thuỷ lợi, phát triển các tô chức hợp tác sử dụng nước và quản lý thuỷ nông của nông dân

Nhà nước cũng phải có các chính sách thoá đáng cùng với các địa phương và đóng góp của dân phát triển nhanh hệ thống giao thông nông thôn đảm bảo hàng hoá và đi lại cho dân Nâng cấp tuyến đường đã có nơi giao thông là cầu nối thôn với thành thị, phải có giao thông thuận lợi thì việc vận chuyên hàng hoá từ vùng này tới vùng kia mới được cải thiện rõ rệt, từ đó hình thành nên các vùng công nghiệp lớn ở nơng thơn Ngồi ra điện cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng để vận hành máy móc, thiết bị vì vậy phải phát triển hệ thống điện nông thôn các

dịch vụ bưu chính viễn thông và các điểm văn hoá đến hầu hết các xã,

cung cấp có hiệu quả chất lượng cao cho nhu câu sản xuất và sinh hoạt ở nông thôn

Công tác quy hoạch phải được coi là nhiệm vụ hàng đầu bởi công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp nông thôn phải được tiến hành theo từng vùng để phát triển theo một hướng cụ thể; chứ không thê phát triển một cách nhỏ lẻ theo từng quy mô gia đình nhỏ Đặc biệt phải chú trọng làm tốt các quy hoạch vùng sản xuất hàng hoá tập trung theo hướng sản xuất lớn Ngoài ra phải có một chính sách thoả đáng để quy

hoạch cơ sở hạ tầng và đô thị, quy hoạch bố trí lại dân cư, xây dựng

làng xã nhưng phải gắn với bảo vệ môi trường và giữ gìn bản sắc văn

hoá dân tộc Nhiệm vụ của các cấp chính phủ được đặt ra hết sức nặng

nề khi phải làm tốt quy hoạch, định hướng phát triển, chuyên giao khoa

học công nghệ, đào tạo nhân lực, phát triển các dịch vụ công cộng đảm

bảo ốn định chính trị, an ninh trật tự xã hội, chỉ có như thế mới thu hút

được đâu tư vào các vùng ở nông thôn

Nước ta là một nước có nên kinh tế nghèo nàn lạc hậu, kinh phí không đủ để theo đuổi các dự án nghiên cứu khoa học vì vậy phải đây mạnh việc nghiên cứu ứng dụng và chuyển giao khoa học công nghệ và coi đây là khâu đột phá quan trọng nhất để thúc đây phát triển nông nghiệp và kinh tế nông thôn trong quá trình công nghiệp hố, hiện đại hố nơng nghiệp nông thôn Đối mới cơ chế quan lý khoa học, nhất là cơ chế quản lý tài chính và nhân sự để nâng cao hiệu quả kinh tế Nhà nước phải có chính sách đầu tư thoả đáng cho nghiên cứu khoa học nông nghiệp để sớm hiện đại hoá hệ thông sản xuất đáp ứng tốt yêu cầu

sản xuất hàng hoá lớn chất lượng cao, tạo điều kiện hình thành các

trung tâm nghiên cứu khoa học ứng dụng mạnh có đủ năng lực để đưa

ra những đột phá về khoa học công nghệ Có chính sách khuyến khích

các thành phần kinh tế tham gia phát triển khoa học công nghệ Nhà

nước dành phân kinh phí thoả đáng để nhập khẩu công nghệ tiễn bộ của

nước ngoài,, nhât là các loại giông mới , máy móc thiệt bị phục vụ

kịp thời sản xuất

Thực hiện một số chính sách liên quan trực tiếp đến phát triển nông nghiệp nông thôn các chính sách về đất đai như Nhà nước tạo điều

kiện thuận lợi để nông dân thực hiện day đủ các quyền về đất đai, sử

dụng đất đai, chuyên nhượng quyền sử dụng đất các chính sách về đầu tư như Nhà nước phải biết cân đối các nguồn vốn để ưu tiên đầu tư thích đáng để phát triển nông lâm, ngư nghiệp và điều chỉnh co cau dau tư theo hướng phục vụ cho chuyên dịch cơ cấu kinh tế trong nông nghiệp nông thơn Ngồi ra Nhà nước phải thực hiện các chính sách về

tín dụng, các chính sách về thuế, về lao động và việc làm, về thương

mại và hội nhập kinh tế

Cơng nghiệp hố, hiện dại hố nơng nghiệp và nông thôn không chỉ là sự nghiệp riêng cá nhân ai khác mà là sự nghiệp của toàn Đảng

toàn dân, của các thành phần kinh tế Để thực hiện thành công sự

nghiệp công nghiệp hố, hiện đại hố nơng nghiệp nông thôn phải tăng

cường sự lãnh đạo của Đảng và chỉ đạo điều hành tổ chức thực hiện sâu

sát cụ thể quyết liệt của Chính phủ và các cấp, các ngành Phải phát huy sức mạnh tổng hợp của cả nước để thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn - nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong tiến trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước

II KẾT LUẬN

Ngay từ những ngày đầu giành được độc lập, Đảng và Nhà nước

ta đã xác định được mục tiêu chính của đất nước là hồn thành q

trình cơng nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước trong đó công nghiệp hố nơng nghiệp nơng thơn là một mắt xích vô cùng quan trọng Nó đã xoá đi ranh giới khoảng cách giữa thành thị, nông thôn, nối liền kinh tế các vùng với nhau Trong nhiều năm nên kinh tế đã đạt được những thành tựu vô cùng quan trọng đưa nên kinh tế đất nước tiến lên thoát khỏi đói

nghèo từng bước xây dựng được cơ sở vật chất kỹ thuật hiện đại Nhưng bên cạnh đó cũng xuất hiện những khó khăn vất vả, những

vướng mắc yếu kém nhất định Xác định đúng những tôn tại để khắc phục tồn tại đó dần dân hồn thiện q trình cơng nghiệp hố nơng nghiệp nơng thơn Các chính sách được Chính phủ đưa ra càng củng cô hơn quyết tâm xây dựng một nông thôn vững mạnh Một nền nông nghiệp cơ khí hoá, điện khí hoá, là điểm tựa vững chắc cho nên cơng nghiệp hố toàn đất nước phát triển đi lên Dân dân đưa Việt Nam trở thành một nước phát triển xứng tầm với các nước trong khu vực và trên toàn thế giới Đó là mong muốn không chỉ của Đảng, Nhà nước mà là

của toàn dân tộc

MUC LUC

TT 000/2 d - 2 A Một số vẫn đề lý luận cơ bản về cơng nghiệp hố, hiện đại hố nơng nghiệp và nông thôn -. cv 2 1 Thế nào là công nghiệp hố nơng nghiệp nơng thôn 2 2 Tại sao phải tiến hành cơng nghiệp hố nông nghiệp nông thôn5 3 Nội dung chủ yếu của cơng nghiệp hố nơng nghiệp nơng thơn HỨỢC Í Ặ.QQ Ki ng 7 B Thực trạng và định hướng giải pháp - - 10 I Thực trạng cơng nghiệp hố, hiện đại hố nơng thơn nước ta hiỆn nay - ng KT ni vi gà 10 2 Định hướng và các giải pháp cơ bản để tiến hành công nghiệp ¡18910):1501:19)) Pa 15 a Dinh hướng tiến hành cơng nghiệp hố nông nghiệp nông thôn15

b Giải pháp cơ bản để tiến hành cơng nghiệp hố hiện đại hố

nơng nghiệp nơng thôn nước ta hiện nay - con sexy 16

Dé tai:

Cơng nghiệp hố, hiện đại hố nơng nghiệp va nông thôn ở nước ta trong øiai đoạn hiện nay - thực trạng và các giải pháp

NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN