Đề tài tác độngcuar facebook đối với đời sống của môn xã hội học. là một bài tiểu luận phân tích về số liệu sử dụng facebook trên thế giới, một số tác hại và lợi ích của facebook, có dẫn chứng để chứng minh tác hại của facebook mang lại cùng một số lời khuyên
Facebook là gì?
Facebook là mạng xã hội giúp mọi người kết nối mà không bị giới hạn bởi khoảng cách địa lý Với một tài khoản ảo, người dùng có thể tự do chia sẻ hình ảnh, video và cảm xúc cá nhân, cũng như xem nội dung mà người khác chia sẻ mà không tốn phí Giống như Internet, Facebook đã xóa nhòa ranh giới địa lý, cho phép kết nối dễ dàng chỉ với một thiết bị thông minh.
Hình 1.1Cộng đồng mạng Facebook
Nguồn gốc của mạng xã hội Facebook
Cái tên “Facebook” được bắt nguồn băng tên một cuốn sách dành cho hoc sinh Mỹ ở một số trường đại hoc làm quen với nhau.
Facebook được sáng lập bởi Mark Zuckerberg, sinh viên ngành khoa học máy tính tại Đại học Harvard Năm 2003, trong thời gian học năm hai, Mark đã phát triển Facemash, tiền thân của Facebook, cho phép người dùng bình chọn ai là người "hot" nhất qua hai hình ảnh so sánh bên cạnh nhau.
Mark Zuckerberg đã xâm nhập vào hệ thống mạng của trường để thu thập hình ảnh của sinh viên, nhằm phục vụ cho việc so sánh Kết quả thu được thật bất ngờ.
4 giờ hoạt động, Facemash đã thu hut hơn 450 lượt truy cập cùng 22000 lượt xem hình ảnh.
Mark Zuckerberg bị phát hiện vi phạm an ninh, bản quyền và quyền riêng tư cá nhân bởi nhà quản trị mạng trường Harvard, dẫn đến nguy cơ bị trục xuất, nhưng cuối cùng hình phạt đã được bãi bỏ Vào ngày 04/02/2004, trong học kỳ tiếp theo, Zuckerberg quyết định thành lập The Facebook, ban đầu được sử dụng như một mạng xã hội.
Vào ngày ra mắt của "thefacebook.com", Mark Zuckerberg đã bị cáo buộc lừa dối ba sinh viên Harvard, bao gồm Cameron Winklevoss, Tyler Winklevoss và Divya Narendra, khiến họ tin tưởng vào một dự án mạng xã hội mà họ đã phát triển.
Mark giup ho xây dựng một mạng xã hội được goi là
HarvardConnection.com đã đệ đơn kiện Mark Zuckerberg vì cáo buộc sử dụng ý tưởng của họ để phát triển một sản phẩm cạnh tranh Vụ kiện sau đó đã được giải quyết bằng việc bồi thường 1,2 triệu cổ phiếu, tương đương với 300 triệu USD tại thời điểm IPO của Facebook.
Việc đăng ký thành viên ban đầu chỉ giới hạn cho sinh viên của Đại học Harvard, và trong tháng đầu tiên, hơn 50% sinh viên đại học tại đây đã tham gia dịch vụ này.
Vào tháng 3 năm 2004, Facebook đã mở rộng sang các trường Stanford, Columbia và Yale, sau đó tiếp tục mở cửa cho tất cả các trường Ivy League và khu vực Boston, nhanh chóng lan rộng đến hầu hết các đại học ở Canada và Hoa Kỳ Đến tháng 6 năm 2004, Facebook chuyển trụ sở chính đến Palo Alto, California, và vào năm 2005, công ty đã mua tên miền facebook.com với giá 200.000 USD, đồng thời bỏ chữ “The” khỏi tên.
Vào ngày 26 tháng 9 năm 2006, Facebook đã mở rộng quyền đăng ký thành viên cho tất cả mọi người từ 13 tuổi trở lên với một địa chỉ email hợp lệ, sau khi trước đó cho phép nhân viên của một số công ty lớn như Apple Inc và Microsoft tham gia.
Dưới sự lãnh đạo của Mark Zuckerberg, Facebook đã ra đời với sứ mệnh kết nối mọi người trên toàn cầu thông qua mạng xã hội Ông nhấn mạnh với các nhà đầu tư rằng mục tiêu không phải là kiếm tiền từ dịch vụ, mà là sử dụng lợi nhuận để cải thiện và phát triển dịch vụ tốt hơn.
Facebook là một mạng xã hội phổ biến, cho phép người dùng kết nối, chia sẻ thông tin và tương tác với bạn bè Nền tảng này cung cấp nhiều chức năng như tạo hồ sơ cá nhân, đăng bài viết, chia sẻ hình ảnh và video, cũng như tham gia các nhóm và sự kiện Để sử dụng Facebook hiệu quả, người mới cần biết cách tạo tài khoản, thiết lập quyền riêng tư và tìm kiếm bạn bè Hướng dẫn sử dụng Facebook cho người mới sẽ giúp bạn nhanh chóng làm quen với các tính năng và tối ưu hóa trải nghiệm trên mạng xã hội này.
3 TDFOSS, “Facebook ra đời khi nào?”, https://tdfoss.vn/tin-tuc/goc-chia-se/facebook-ra-doi-khi-nao-
Qua trình phat triễn người dùng Facebook
Khi Facebook được đưa vào sử dụng trên toàn thế giới.
+ Trong tháng đầu thành lập đã thu hut một nữa sinh viên Harvard đăng ký.
+ Hơn 1,2 ty người sử dụng Facebook mỗi ngày.
+ 27/06/2017 Hiện có 2 ty người kết nối và xây dựng cộng đồng trênFacebook mỗi tháng 4
Facebook phô biên ơ Viêt Nam
Facebook được ra mắt vào năm 2005 và chính thức mở cửa cho mọi người trên toàn cầu vào ngày 26 tháng 9 năm 2006, yêu cầu người dùng phải từ 13 tuổi trở lên và có địa chỉ email hợp lệ Điều này đánh dấu sự bắt đầu của việc người Việt Nam tiếp cận với mạng xã hội lớn nhất thế giới Tuy nhiên, vào thời điểm đó, hạ tầng công nghệ thông tin và internet tại Việt Nam vẫn chưa phát triển, dẫn đến việc rất ít người dân có cơ hội sử dụng Facebook.
4 INTERO,”Lịch sử phát triển của Facebook – Bạn đã biết?”, https://intero.vn/quang-cao-facebook/lich-su-phat- trien-cua-facebook-ban-da-biet.html
Kể từ khi Facebook bùng nổ vào năm 2008, người Việt Nam đã dần dần quan tâm và sử dụng mạng xã hội này Tuy nhiên, sự phát triển mạnh mẽ và sự hiện diện nổi bật của Facebook trong đời sống người dân chỉ thực sự diễn ra từ giữa năm 2012 cho đến nay.
Trong 2 ty người dùng Facebook trên thế giới, đến tháng 7-2017, Việt Nam đã có 64 triệu người sử dụng, chiếm 3% tổng số tài khoản Facebook đang hoạt động trên toàn cầu Việt Nam hiện đứng thứ 7 trong
10 quốc gia có số người dùng Facebook lớn nhất thế giới 5
Hình 1.4Số lượng người dùng Facebook ở các nước
Việt Nam đứng đầu thế giới về số lượng người sử dụng mạng xã hội, trong khi nhiều mạng xã hội nội địa "made in Vietnam" được cấp phép hoạt động nhưng lại không thu hút được sự ưa chuộng như các nền tảng nước ngoài.
Theo báo cáo tháng 3/2018 của tổ chức We Are Social, số người sử dụng mạng xã hội tại Việt Nam rất cao, đứng thứ 7 thế giới với 58 triệu
Gần đây, có thông tin cho rằng số lượng người nghiện Facebook nhập viện tâm thần đang gia tăng Nhiều chuyên gia cho rằng việc lạm dụng mạng xã hội có thể gây ra những vấn đề tâm lý nghiêm trọng Tuy nhiên, cần có thêm nghiên cứu để xác định mối liên hệ giữa việc sử dụng Facebook và sức khỏe tâm thần Điều quan trọng là người dùng cần nhận thức được ảnh hưởng của mạng xã hội đối với tâm lý của mình và tìm kiếm sự cân bằng trong việc sử dụng.
Vào ngày 1 tháng 10 năm 2018, số lượng người dùng Facebook tại TP HCM đã tăng 16% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 14 triệu thành viên, đưa thành phố này đứng thứ sáu trong danh sách những thành phố có đông người dùng Facebook nhất Thời gian sử dụng Internet của người Việt Nam trung bình là 7 giờ mỗi ngày, trong khi thời gian sử dụng mạng xã hội là 2,5 giờ, con số này khá cao so với khu vực và toàn cầu.
Facebook đã trở thành một nền tảng phổ biến ở Việt Nam nhờ khả năng truyền tải thông tin phong phú và đa dạng Người dùng có thể tiếp cận nhiều lĩnh vực trong cuộc sống như văn hóa, giáo dục, y tế, chính trị và sức khỏe con người thông qua các hình thức khác nhau như chữ viết, âm thanh, hình ảnh và video Đặc biệt, mọi thông tin trên Facebook đều hoàn toàn miễn phí, thu hút đông đảo người dùng tham gia.
THỰC TRẠNG VÀ LỢI ÍCH
Thực trạng của mạng xã hội Facebook hiên nay
2.1.1 Thống kê của trang web wearesocial.net năm 2012
Số lượng người sử dụng Facebook tại Việt Nam là: 8.5 triệu người, tăng gấp 3 lần so với năm 2009.
Trung bình cứ 3 giây có một người dân Việt Nam đăng ký tài khoản Facebook.
Cũng theo trang này, độ tuổi sử dụng mạng xã hội Facebook chủ yếu là từ 13 đến 24, chiếm 71%.
Hình 2.1.1Số người sử dụng các nền tảng mạng xã hội Việt Nam
Mạng xã hội Facebook thu hút người dùng ở mọi lứa tuổi, nhưng đối tượng sử dụng chủ yếu là giới trẻ, đặc biệt là học sinh THPT Một khảo sát của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tại trường THPT chuyên Lê Quý Đôn cho thấy trong tổng số 820 học sinh, có đến 799 học sinh, chiếm 97,44%, thường xuyên sử dụng mạng xã hội.
Dựa trên số liệu thống kê, gần như toàn bộ học sinh trong trường đều tham gia các mạng xã hội, với Facebook là nền tảng phổ biến nhất, có tới 795/799 học sinh sử dụng, chiếm 99,5%.
Việc áp dụng công nghệ thông tin và mạng xã hội ngày càng trở nên cần thiết đối với mọi người, đặc biệt là thanh thiếu niên tại Đà Nẵng Học sinh Trường chuyên Lê Quý Đôn đã tận dụng hiệu quả những tiện ích mà công nghệ mang lại, phục vụ cho việc học tập, giải trí, giao lưu, kết bạn và chia sẻ cảm xúc trong cuộc sống hàng ngày.
Sử dụng mạng xã hội giúp khẳng định sự năng động và bản thân trước bạn bè và xã hội, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro Nhiều người, đặc biệt là giới trẻ, thường tự đánh bóng bản thân bằng những hình ảnh chỉnh sửa kỹ lưỡng và những câu chuyện phóng đại để trở thành "hot boy", "hot girl" Họ cũng có thể lợi dụng mạng xã hội để nói xấu người khác, gia đình, thầy cô và bạn bè, gây tổn hại đến danh dự và nhân phẩm của nhiều người.
Trong xã hội hiện nay, không ít người đã chứng kiến hoặc đọc những bài viết về những vụ việc đau lòng liên quan đến học sinh tự tử hoặc mắc chứng trầm cảm, chỉ vì áp lực từ mạng xã hội Thực trạng đáng buồn này diễn ra hàng ngày, với những dòng trạng thái, bình luận và lượt thích vô tội vạ trên Facebook, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tâm lý của giới trẻ.
Trong 424 trẻ vị thành niên, là những hoc sinh từ 15 - 18 tuổi được nghiên cứu thì có đến 414 trẻ đang sử dụng Facebook, chiếm ty lệ 97,6%.
Theo thống kê, 31,4% người dùng bắt đầu sử dụng Facebook từ thời điểm học sinh trung học cơ sở, trong khi 25,8% sử dụng nền tảng này khi còn là học sinh trung học phổ thông Đáng chú ý, 25,1% người dùng đã tham gia Facebook trong khoảng thời gian một năm gần đây.
Theo khảo sát, 27,8% trẻ em sử dụng Facebook trên 3 giờ mỗi ngày, trong khi 19,1% sử dụng liên tục Khoảng 31,6% trẻ em truy cập Facebook ở bất cứ đâu, và 36% sử dụng nền tảng này bất cứ khi nào có thời gian rảnh trong tuần Hơn nữa, 27,5% trẻ em sử dụng Facebook hàng ngày, với 68,6% sử dụng khi có thời gian rảnh Địa điểm sử dụng chủ yếu là ở nhà, chiếm gần 50%, trong khi chỉ có 2,7% trẻ em sử dụng Facebook khi di chuyển, điều này có thể ảnh hưởng đến sự an toàn trong quá trình sử dụng.
Sử dụng Facebook trong khi di chuyển, đặc biệt là khi điều khiển phương tiện giao thông, có thể dễ dàng dẫn đến tai nạn Việc này không chỉ ảnh hưởng đến sự an toàn của người lái mà còn tiềm ẩn nguy cơ cho những người tham gia giao thông khác.
Trong số 414 trẻ có sử dụng Facebook được khảo sát thì kết quả có 56,3% ở mức có xu hướng nghiện, 37,5% ở mức nghiện nhẹ, 0,4% ở mức nghiện vừa và 0,2% ở mức nghiện nặng 6
2.1.3 Thống kê gần đây nhất
Tính đến tháng 6/2020, Việt Nam có 69.280.000 người dùng sử dụng mạng xã hội Facebook, chiếm 70,1% toàn bộ dân số.
Như vậy, so với năm 2019 là 45,3 triệu người thì hiện nay năm
2020 người dùng Facebook tại Việt Nam đã tăng 24 triệu người, tương đương tăng 53,3%
Hình 2.1.3Thống kê Facebook năm 2020
6 Báo thanh niên, “Báo động tình trạng nghiện Facebook trẻ vị thành niên”, https://thanhnien.vn/giao-duc/bao-
Với số lượng người dùng như vậy, Việt Nam hiện đang đứng thứ 7 thế giới, lần lượt sau các nước: Ấn Độ, Mỹ, Indonesia, Brazil, Mexico và Philippines.
Người dùng Facebook tại Việt Nam chủ yếu thuộc độ tuổi từ 18 đến 34, với hơn 23 triệu người, trong đó 50,7% là nam giới và 49,3% là nữ giới Họ chủ yếu tương tác qua các bài đăng video và hình ảnh, hoặc sử dụng Facebook Messenger để nhắn tin và thực hiện giao dịch mua bán online Những con số này phản ánh đặc điểm chung của cộng đồng người dùng Facebook tại Việt Nam.
Qua thống kê các năm ta thấy rõ nhu cầu sử dụng facebook hiện nay tăng qua các năm rất đáng để tâm.
Một con số khảo sát đến từ trường Đại hoc Sư phạm kĩ thuật Thành phố Hồ Chí Minh chỉ ra.
Một khảo sát cho thấy 47% sinh viên mong muốn nhận được nhiều bình luận về trạng thái cá nhân của họ trên Facebook, trong khi cùng tỷ lệ này chỉ viết trạng thái vì sở thích cá nhân mà không có mục đích nổi bật Điều này cho thấy sinh viên không quá chú trọng vào việc gây sự chú ý thông qua thông tin cá nhân trên mạng xã hội.
Theo khảo sát, 81% người dùng cho biết cảm thấy "bình thường" khi không thể truy cập vào Facebook trong một ngày, trong khi chỉ có 12% cảm thấy bứt rứt, khó chịu và 7% cảm thấy thoải mái với tình huống này.
Khi được hỏi về thói quen đăng trạng thái, kết quả cho thấy 37% người dùng có xu hướng chỉnh sửa hình ảnh và viết nội dung cẩn thận trước khi đăng, trong khi 30% thể hiện tâm trạng vào bất kỳ thời điểm nào Ngoài ra, 20% người dùng viết ra bất kỳ ý nghĩ nào trong đầu và 19% chụp ảnh rồi đăng ngay kèm theo một vài chú thích.
Gần một nửa số sinh viên tham gia khảo sát cho biết họ thường đọc kỹ và suy nghĩ trước khi nhấn nút “Thích” hoặc “Bình luận” Tuy nhiên, vẫn có 41% sinh viên có thói quen nhấn “Thích” ngay khi thấy thông tin mà họ quan tâm.
Một cuộc khảo sát với 560 sinh viên trường Đại học Văn Lang về việc sử dụng mạng xã hội Facebook cho thấy 96,6% sinh viên tham gia sử dụng nền tảng này, với 100% sinh viên K16 và K17 sử dụng Facebook Trong khi đó, chỉ có 171/190 sinh viên K18 tham gia, cho thấy mức độ sử dụng Facebook của sinh viên K16 và K17 cao hơn đáng kể so với sinh viên K18.
Kết quả khảo sát cho thấy tỉ lệ sinh viên sử dụng mạng xã hội Facebook rất cao, với hầu hết các bạn sở hữu ít nhất một tài khoản để chia sẻ thông tin, hình ảnh và kết nối bạn bè Đặc biệt, đa số sinh viên đã sử dụng Facebook trên một năm, chiếm 88,9% (481/541 bạn).
Lợi ích của mạng xã hội Facebook
2.2.1 Dễ dàng kêt nối, giao lưu với bạn bè
Giao lưu và kết nối với bạn bè, người thân trên toàn quốc là nhu cầu thiết yếu trong xã hội hiện đại Facebook đã giúp xóa nhòa khoảng cách giữa các vùng miền ở Việt Nam, cũng như giữa Việt Nam và các quốc gia khác, tạo ra sự liên kết mạnh mẽ giữa Châu Á và các châu lục khác trên thế giới.
Facebook cung cấp nhiều chức năng tiện lợi như nhắn tin, gọi video, chia sẻ cảm xúc và bình luận về bài viết của người khác Người dùng không cần chờ đợi thư tay lâu ngày hay tốn tiền cho các cuộc gọi điện thoại, vì Facebook cho phép gọi điện miễn phí, giúp mọi người kết nối gần gũi hơn.
Gọi video call miễn phí giúp bạn kết nối với người thân và bạn bè ở xa, mang lại trải nghiệm giao tiếp trực quan và tiện lợi.
2.2.2 Cập nhập thông tin nhanh chóng
Facebook thu hút người dùng nhờ khả năng cập nhật thông tin nhanh chóng Bạn không cần phải mua báo giấy hay chờ xem thời sự; chỉ cần mở điện thoại và truy cập Facebook, mọi tin tức nóng hổi và sự kiện mới nhất sẽ ngay lập tức xuất hiện Với Facebook, bạn sẽ trở thành người nắm bắt thông tin xã hội nhanh chóng, theo kịp xu hướng phát triển và không bị coi là lạc hậu hay thiếu hiểu biết về thế giới xung quanh.
Ví dụ: Muốn tìm hiểu về việc bầu cử tổng thống trong và ngoài nước diên ra như thế nào….
Tìm kiếm thông tin tuyển sinh của các trường Đại hoc.
2.2.3 Công cụ giải trí hữu ích
Facebook không chỉ kết nối bạn bè và cung cấp thông tin, mà còn là kênh giải trí tuyệt vời sau những giờ làm việc căng thẳng Hằng ngày, người dùng có thể thưởng thức hàng trăm video hài hước từ khắp nơi trên thế giới, hàng ngàn bức ảnh sáng tạo từ giới trẻ, cùng với nhiều đoạn phim cắt từ các tác phẩm điện ảnh kinh điển Ngoài ra, Facebook còn sở hữu kho trò chơi phong phú, được cập nhật thường xuyên, mang đến cho người chơi nhiều lựa chọn thú vị và không bao giờ cảm thấy nhàm chán.
Ví dụ: Chơi những trò chơi trực tuyến trên facebook cùng với bạn bè.
2.2.4 Nơi kinh doanh, mua ban lí tương
Facebook ngày càng phát triển và thu hút đông đảo người dùng, tạo ra cơ hội lớn cho những ai đam mê kinh doanh Nền tảng mạng xã hội này đã trở thành "mảnh đất màu mỡ" cho nhiều người khởi nghiệp, giúp họ rao bán sản phẩm và đạt được thành công Nhiều cá nhân đã xây dựng cuộc sống dư dả nhờ vào việc kinh doanh online trên Facebook.
Người mua hàng giờ đây có thể dễ dàng lựa chọn sản phẩm ngay tại nhà qua Facebook, tiết kiệm thời gian và công sức thay vì phải đến các cửa hàng xa xôi để chọn lựa.
2.2.5 Phương tiên giao dục, bồi dưỡng tâm hồn
Không chỉ là nơi để giải trí, để buôn bán mà Facebook còn là nơi bồi dưỡng tâm hồn, đời sống tình cảm của con người.
Mở Facebook, người dùng dễ dàng tiếp cận những video cảm động và những câu chuyện ý nghĩa về tình người, cùng với hình ảnh gợi cảm xúc tích cực về tình yêu và lòng thương Những nội dung này không chỉ khơi gợi sự căm ghét đối với cái xấu mà còn có tác động lớn trong việc hình thành nhân cách và rèn luyện đạo đức cho con người.
Facebook hiện là mạng xã hội lớn nhất thế giới với hơn 1 tỷ người dùng và vẫn đang trên đà phát triển Điều này tạo ra một lợi thế lớn cho quảng cáo trên Facebook, giúp tiếp cận một lượng khách hàng tiềm năng khổng lồ.
Trước đây, để kinh doanh, bạn cần đầu tư nhiều tiền cho việc thuê mặt bằng Tuy nhiên, với sự phát triển của Facebook, việc kinh doanh trở nên dễ dàng và miễn phí hơn bao giờ hết Giờ đây, bạn có thể bắt đầu kinh doanh mà không cần tốn chi phí cho mặt bằng.
Bạn có thể kinh doanh và quảng cáo sản phẩm hoàn toàn miễn phí trên Facebook thông qua trang cá nhân hoặc Fanpage Chỉ cần lập một tài khoản, bạn đã có thể bắt đầu bán hàng hiệu quả trên nền tảng này.
Facebook đang mở ra nhiều cơ hội cho giới trẻ khởi nghiệp, cho phép họ kinh doanh mà không cần vốn lớn Một trong những lợi ích nổi bật của Facebook trong lĩnh vực kinh doanh là khả năng khởi nghiệp miễn phí.
Tiêt kiêm thời gian, sức lao động
Trước khi Facebook ra đời, việc quảng cáo sản phẩm và dịch vụ thường tốn nhiều thời gian và công sức, như gọi điện thoại hay phát tờ rơi.
Hiện nay, với Facebook, bạn chỉ cần vài cú click chuột để tiếp cận nhiều khách hàng Bạn có thể giới thiệu fanpage của mình bằng cách mời bạn bè thích trang hoặc chia sẻ hình ảnh sản phẩm và dịch vụ lên các nhóm Ngoài ra, chạy quảng cáo cũng là một cách hiệu quả để tăng cường sự hiện diện của bạn trên nền tảng này.
Chiên lược Marketing với chi phí thấp
Các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) thường gặp khó khăn trong việc thực hiện các hoạt động marketing truyền thống do ngân sách hạn chế Tuy nhiên, Facebook Marketing mang lại giải pháp hiệu quả, cho phép doanh nghiệp kiểm soát chi phí và phân bổ ngân sách cho từng chiến dịch cụ thể, từ đó tối ưu hóa hiệu quả tiếp cận khách hàng.
TÁC HẠI CỦA FACEBOOK
Nguy cơ trầm cảm
Việc sử dụng Facebook liên tục trong nhiều giờ đồng hồ gây căng thẳng cho não bộ và làm rối loạn đồng hồ sinh học, dẫn đến mất ngủ Người dùng thường giảm sự chú ý đến môi trường xung quanh, chỉ tập trung vào nội dung trên Facebook, điều này khiến họ cảm thấy chán nản và tiêu cực hơn Theo Viện Nghiên cứu thanh niên, 85% người dùng mạng xã hội truy cập vào các trang mạng xã hội ít nhất một lần mỗi ngày, và 70% thừa nhận rằng họ phải đăng nhập vào mạng xã hội ngay khi mở thiết bị Đối với nhiều người, nhu cầu sử dụng mạng xã hội thậm chí còn mạnh mẽ hơn cả nhu cầu ngủ và nghỉ ngơi.
Nghiên cứu từ Đại học Pittsburgh cho thấy rằng những người lạm dụng mạng xã hội có nguy cơ mắc chứng trầm cảm cao gấp 2,7 lần so với những người ít sử dụng Sự chênh lệch này cũng được ghi nhận là 1,7 lần đối với nhóm người sử dụng mạng xã hội ở mức độ trung bình.
Theo báo cáo của Quốc hội, trẻ em hiện nay thường xuyên sử dụng internet, đặc biệt là mạng xã hội, dẫn đến những ảnh hưởng tích cực và tiêu cực Việc tham gia vào các nền tảng trực tuyến có thể mang lại cơ hội học hỏi và giao lưu, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro như mất an toàn thông tin và tác động xấu đến tâm lý Do đó, cần có sự giám sát và hướng dẫn phù hợp để trẻ em có thể khai thác lợi ích của internet một cách an toàn.
Nghiên cứu này khảo sát 1.787 người trưởng thành từ 19 đến 32 tuổi, cho thấy họ dành trung bình 61 phút mỗi ngày trên các mạng xã hội như Facebook, YouTube và Instagram, với tần suất truy cập khoảng 30 lần mỗi tuần Đây là một quỹ thời gian đáng kể Nghiên cứu không phải là lần đầu tiên chỉ ra tác động tiêu cực của mạng xã hội; vào năm 2013, ĐH Michigan đã phát hiện Facebook có thể làm giảm hạnh phúc của người dùng, trong khi một nghiên cứu năm 2009 từ ĐH Stony Brook cảnh báo rằng việc sử dụng Facebook quá mức có thể dẫn đến trầm cảm ở các cô gái trẻ.
Hình 3.1Nguy cơ trầm cảm ở người dùng Facebook
Theo bác sĩ Tô Thanh Phương, Phó Giám đốc Bệnh viện Tâm thần Trung ương I (Hà Nội), số lượng bệnh nhân trầm cảm do nghiện mạng xã hội, điện thoại và trò chơi game đang gia tăng, đến mức nhiều người phải nhập viện điều trị.
Người bệnh thường chỉ chú ý đến điện thoại và ít giao tiếp với thế giới xung quanh Nếu tình trạng này kéo dài trên 6 tháng, bệnh có thể chuyển sang mãn tính, dẫn đến thời gian điều trị kéo dài từ 3 đến 5 năm.
Trầm cảm, trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể dẫn đến nguy cơ tự tử Ba nhóm tuổi có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn bao gồm học sinh và thanh thiếu niên, phụ nữ trong giai đoạn trước và sau sinh, cùng với người cao tuổi.
Các nghiên cứu cho thấy, người trầm cảm có nguy cơ tự tử cao gấp
25 lần so với người khác và trên 50% số ca tự tử có rối loạn trầm cảm.
Xao lãng mục tiêu bản thân
Việc quá chú tâm vào mạng xã hội có thể khiến chúng ta quên đi những dự định và mục tiêu quan trọng Chúng ta thường bị cuốn vào các bài đăng, video và hình ảnh trên mạng, nhiều trong số đó không chính xác, dẫn đến việc trở thành "anh hùng bàn phím" và sử dụng ngôn từ thô tục Điều này không chỉ làm chậm quyết định mà còn giảm hiệu suất làm việc, gây lãng phí thời gian mà lẽ ra nên dành cho việc học tập và phát triển kỹ năng hữu ích hơn.
Khảo sát cũng cho thấy có đến 276 trẻ vị thành niên, chiếm 65% (15 -
18 tuổi), cho răng “Facebook là một trong những trang giải trí hàng đầu hiện giờ của trẻ vị thành niên”.
Theo khảo sát từ phụ huynh, 34,3% trẻ em hiện nay coi Facebook là trang giải trí hàng đầu Điều này cho thấy rằng trẻ vị thành niên rất hứng thú với Facebook, lựa chọn nó làm ưu tiên trong các hoạt động giải trí, mặc dù có nhiều mạng xã hội và kênh giải trí khác.
Chị N.T.H., mẹ của em T.V.T., chia sẻ rằng: “Nhiều lần khi cần con giúp, tôi phải gọi đi gọi lại nhiều lần mới chịu đi Tôi rất bực mình, nên đã tới xem con làm gì mà lại say mê với máy tính như vậy, và phát hiện con đang trò chuyện với bạn bè trên Facebook.”
Học sinh lớp 8, N.H.P., thừa nhận rằng việc sử dụng Facebook đã ảnh hưởng tiêu cực đến việc học của mình Em cảm thấy khó khăn trong việc kiềm chế bản thân và thường xuyên bị cuốn vào việc trò chuyện với bạn bè, ngay cả khi muốn nghỉ ngơi N.H.P chia sẻ rằng có những đêm em thức khuya đến 3-4 giờ sáng chỉ để trả lời tin nhắn, khiến thời gian trôi qua nhanh chóng mà không nhận ra.
Bảo lực trên mạng xã hội Facebook
Hành vi bắt nạt qua mạng đáng sợ hơn bắt nạt trực tiếp vì nạn nhân thường bị tấn công bởi nhiều người và không biết danh tính của kẻ bắt nạt Trái ngược với quan niệm trước đây rằng chỉ thanh thiếu niên mới là đối tượng của bắt nạt qua mạng, thực tế hiện nay cho thấy người trưởng thành cũng là nạn nhân phổ biến của hình thức này.
Theo nghiên cứu, 38% người dân ở 32 quốc gia cho biết họ đã từng liên quan đến việc bắt nạt, với vai trò là nạn nhân, người có hành vi bắt nạt hoặc nhân chứng Tại Việt Nam, con số này cao hơn, với 51% người dùng mạng, trong đó 48% là người trưởng thành và 54% là thanh thiếu niên, cho biết họ đã từng liên quan đến một vụ bắt nạt Đáng chú ý, 21% cho biết họ từng là nạn nhân, trong khi 38% là người chứng kiến hành vi bắt nạt hoặc quấy rối.
Theo thông tin từ Daily Mail ngày 19.10, người mẫu Alena Efremova (21 tuổi) đã bị Andrey Burim tấn công tại một bữa tiệc ở Moscow, dẫn đến việc cô bị rách da mặt và dập môi, cùng với tâm lý hoảng loạn Sự việc bạo hành này đã được phát trực tiếp trên kênh YouTube của streamer người Belarus, thu hút hơn 680.000 người theo dõi Trong video, Andrey Burim đã có hành vi bạo lực khi túm cổ Alena Efremova, đập đầu cô xuống bàn và liên tục tấn công.
Theo trang vm.ru, người mẫu Alena Efremova đã có những lời lẽ khiêu khích với Andrey Burim, nhưng ban đầu không có gì nghiêm trọng Tuy nhiên, sau khi bị xúc phạm nhiều lần, Andrey Burim đã tấn công Alena Efremova bằng cách đập đầu cô xuống bàn nhiều lần Vụ tấn công khiến miệng Alena Efremova chảy máu và mặt cô bị bầm dập.
Hình 3.3.1Alena Efremova bị tấn công
Chị Lê Thương Huyền, cư trú tại quận Thanh Xuân, Hà Nội, vào ngày 6/8 đã nhận được thông tin từ bạn bè về một bài viết trên Facebook của Cao Thị Thùy Dung Bài viết có tiêu đề “Những gương mặt xinh đẹp của các nhà báo nói láo ăn tiền dơ (báo lá cải) tập 1”, trong đó, tác giả Cao Thị Thùy Dung cáo buộc rằng mình bị các nhà báo “chơi bẩn”.
Cảnh sát đang tiến hành điều tra vụ việc một nữ người mẫu Nga bị một streamer nổi tiếng bạo hành trong khi livestream Sự việc gây xôn xao dư luận và thu hút sự chú ý của nhiều người Các cơ quan chức năng đang làm rõ các tình tiết liên quan để xử lý vụ việc theo quy định pháp luật.
Hình 3.3.2Bài đăng của Cao Thị Thuỳ Dung
Facebooker Cao Thị Thùy Dung đã đăng tải hai lần hình ảnh gia đình chị Huyền, một nhà báo có mâu thuẫn với cô, kèm theo những lời lẽ xúc phạm Bài viết này thu hút ít nhất 2.300 lượt đọc và hơn 1.000 lượt chia sẻ trên mạng xã hội Nhiều người đã bình luận với những ngôn từ thô tục và ác ý, thể hiện sự không tôn trọng đối với gia đình chị Huyền, như: “Ồ, hóa ra một lũ cắn càn theo bầy đàn luôn hả chị” và “Chung nó chết chắc rồi!”.
Sau khi phát hiện việc hình ảnh của mình bị sử dụng trái phép, chị Huyền đã yêu cầu bà Cao Thị Thùy Dung gỡ bỏ và xin lỗi, nhưng không nhận được sự hợp tác Đến ngày 10/8, chị đã ủy quyền cho luật sư lập vi bằng về hành vi này của bà Dung.
3.4 Tồn tại nhiều thông tin sai sự thật
Facebook là mạng xã hội phổ biến toàn cầu, nơi người dùng tiếp cận thông tin từ cả nguồn chính thống và cá nhân Việc chọn lọc thông tin là rất quan trọng, vì tin giả có thể dẫn đến những hiểu lầm và ảnh hưởng tiêu cực đến xã hội Một ví dụ điển hình là vào ngày 30/1, Trung tâm Xử lý tin giả Việt Nam (VAFC) đã phát hiện một số tài khoản Facebook đăng tải thông tin giả mạo liên quan đến phát biểu của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam về công tác phòng, chống dịch Covid-19 VAFC đã xác minh và gỡ bỏ bài viết này, trong khi nội dung sai lệch đã thu hút gần 2000 lượt xem và 11 lượt chia sẻ ngay sau khi đăng tải.
Ngày 28/1, thông tin trên Facebook lan truyền một văn bản kê khai lịch trình di chuyển của bệnh nhân Phạm Anh Tuấn, được cho là nhiễm Covid-19 ở Quảng Ninh, trong đó có nội dung đi hát Karaoke "tay vịn" Tuy nhiên, qua điều tra, cơ quan chức năng xác định không có bệnh nhân Covid-19 nào tên Phạm Anh Tuấn, chỉ có một trường hợp F1 đang cách ly tại Bệnh viện dã chiến số 2 Quảng Ninh và đã có kết quả xét nghiệm âm tính lần 1 Tờ khai trên không phải do anh Tuấn hoặc cơ quan chức năng phát hành, mà là do các đối tượng xấu tự biên soạn, nhằm gây nhiễu thông tin và hoang mang dư luận, ảnh hưởng đến công tác truy vết và phòng, chống dịch.
Hình 3.4Văn bản kê khai sai sự thật
Giảm tương tac giữa người với người
Nghiện mạng xã hội không chỉ làm giảm thời gian dành cho những người xung quanh mà còn khiến bạn cảm thấy buồn phiền khi coi trọng bạn bè ảo hơn thực tại Hệ quả là, bạn sẽ trở nên ngại giao tiếp và các mối quan hệ sẽ dần bị rạn nứt, dẫn đến việc không ai còn muốn gặp gỡ bạn nữa.
Nghiện mạng xã hội không chỉ giảm thiểu thời gian dành cho những người xung quanh mà còn làm gia tăng cảm giác buồn phiền khi bạn coi trọng bạn bè "ảo" hơn thực tế Điều này dẫn đến việc bạn trở nên ngại giao tiếp, các mối quan hệ dần bị rạn nứt và cuối cùng, mọi người sẽ không còn muốn gặp gỡ bạn nữa.
Hình 3.5Rạn nứt các mối quan hệ
Sống xa so với thực tê
Gần đây, Facebook đã tiết lộ rằng vào năm 2012, họ đã tiến hành một thử nghiệm mà không có sự đồng ý của người dùng, điều chỉnh gần 700.000 nguồn tin tức của người nói tiếng Anh để nghiên cứu ảnh hưởng của nội dung lên tâm trạng người dùng Nghiên cứu cho thấy tiếp xúc với nội dung tích cực khuyến khích suy nghĩ tích cực, trong khi nội dung tiêu cực dẫn đến suy nghĩ tiêu cực Tuy nhiên, kết quả này không quan trọng bằng việc Facebook đã cố tình làm cho hàng trăm nghìn người dùng không hài lòng, vi phạm lòng tin và phản ánh những mặt trái của mạng xã hội.
Hình 3.6 Biểu tượng cảm xuc của Facebook
Ngày càng nhiều người cập nhật trạng thái cảm xúc và chia sẻ hình ảnh cuộc sống trên Facebook để thu hút sự chú ý và lượt thích Tuy nhiên, khi xem những bài viết về cuộc sống xa hoa và du lịch của bạn bè, chúng ta dễ dàng hình thành suy nghĩ tiêu cực và cảm giác tự ti, dẫn đến việc so sánh bản thân với người khác Điều này làm gia tăng sự ganh đua và đố kị, từ đó ảnh hưởng xấu đến đời sống tinh thần của mỗi người.
Rò rỉ thông tin ca nhân ra bên ngoài
Việc cập nhật thông tin cá nhân như địa chỉ nhà, số điện thoại hay tài khoản Zalo lên Facebook có thể gây ra nhiều phiền phức Mạng xã hội, mặc dù tiện lợi, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro, không phải là nơi an toàn để chia sẻ thông tin cá nhân Nghiêm trọng hơn, hacker có thể xâm nhập vào tài khoản, đánh cắp thông tin và tạo ra các cuộc gọi, tin nhắn giả mạo nhằm lừa đảo, gây ra nhiều hệ lụy cho người dùng.
Vào tháng 9/2019, một lỗ hổng bảo mật trên Facebook đã cho phép tin tặc truy cập thông tin cá nhân của hơn 419 triệu người dùng trên toàn cầu, trong đó có hơn 50 triệu người dùng tại Việt Nam Đến tháng 12/2019, một vụ rò rỉ thông tin quy mô lớn khác đã xảy ra, khi dữ liệu của 267 người dùng Facebook bị đánh cắp và phát tán trên Internet.
Hình 3.7Thông tin bị đánh cắp
Sau đó tới tháng 12/2020, một vụ việc tương tự cũng tái diên, với khoảng một triệu tài khoản được chia sẻ miên phí.
Năm 2020, Facebook tiếp tục đối mặt với bê bối lộ dữ liệu, không phải là lần đầu tiên Một trong những vụ việc nghiêm trọng nhất xảy ra vào năm 2018 là bê bối Cambridge Analytica, khi hơn 80 triệu tài khoản người dùng bị thu thập thông tin để phục vụ cho cuộc bầu cử tổng thống Mỹ.
BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC
Viêt Nam cần có biên phap khắc phục gì?
Mạng xã hội Facebook mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng tồn tại nhiều mặt trái, ảnh hưởng đến xã hội, kinh tế, chính trị, văn hóa và giáo dục Một môi trường Facebook lành mạnh có thể nâng cao ý thức và phát triển xã hội, ngược lại, nếu không kiểm soát, sẽ dẫn đến những hệ lụy tiêu cực Do đó, Nhà nước cần có biện pháp hạn chế và ngăn chặn các hành vi tiêu cực trên mạng xã hội.
Nâng cao nhận thức và trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy cùng các tổ chức trong đơn vị là rất quan trọng để phòng, chống tác động tiêu cực từ mạng xã hội Việc phát huy vai trò của các thành phần này sẽ giúp tạo ra môi trường an toàn và tích cực, giảm thiểu rủi ro và ảnh hưởng xấu từ thông tin trên mạng.
+ Đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp phòng, chống tác động tiêu cực của mạng xã hội đến thanh niên quân đội.
Nâng cao chất lượng tuyên truyền và giáo dục nhận thức về trách nhiệm sử dụng mạng xã hội là rất quan trọng, đặc biệt đối với đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, sinh viên và học sinh Việc này giúp đảm bảo rằng mọi người đều ý thức được tác động của mạng xã hội và thực hiện đúng trách nhiệm của mình khi tham gia vào không gian mạng.
+ Hoạch định các giải pháp kỹ thuật bảo đảm chủ động, kịp thời, hiệu quả trong quản lý truyền thông mạng xã hội.
Xây dựng và nâng cao khả năng đấu tranh của lực lượng nòng cốt chuyên sâu là rất quan trọng, vì vai trò của con người đóng vai trò quyết định trong hiệu quả phòng, chống "diễn biến hòa bình" trên internet Lực lượng này là yếu tố then chốt, góp phần bảo vệ an ninh mạng và giữ vững ổn định xã hội.
+ Xử phạt hành chính thật nghiêm các hành vi tung tin giả, tuyên truyền thông tin chính trị sai sự thật gây mất trật tự xã hội.
+ Tuân thủ luật an ninh mạng (Luật số: 24/2018/QH14) 11
Với 7 chương, 43 điều, Luật An ninh mạng sẽ quy định cụ thể về việc bảo vệ an ninh mạng đối với hệ thống thông tin quan trong về an ninh quốc gia; các biện pháp phòng ngừa, xử lý hành vi xâm phạm an ninh mạng; hoạt động bảo vệ an ninh mạng; các lực lượng trực tiếp tham gia vào việc bảo vệ an ninh mạng; trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân và các điều khoản thi hành của Luật an ninh mạng.
Mạng xã hội mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng tiềm ẩn nhiều hiểm họa từ những mặt trái của nó Để bảo vệ cộng đồng, cần chủ động ngăn chặn và đẩy lùi các tác động tiêu cực, đồng thời nâng cao nhận thức cho người dùng về những rủi ro có thể xảy ra Việc quản lý thông tin trên mạng xã hội và khuyến khích hành vi tích cực là rất quan trọng để xây dựng một môi trường trực tuyến an toàn và lành mạnh.
Dưới đây là cac hành vi bị nghiêm cấm khi Luật An ninh mạng bắt đầu có hiêu lực:
1 Sử dụng không gian mạng để thực hiện các hành vi a) Tuyên truyền chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. b) Tổ chức, hoạt động, cấu kết, xui giục, mua chuộc, lừa gạt, lôi kéo, đào tạo, huấn luyện người chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. c) Xuyên tạc lịch sử, phủ nhận thành tựu cách mạng, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xuc phạm tôn giáo, phân biệt đối xử về giới, phân biệt chủng tộc. d) Thông tin sai sự thật gây hoang mang trong nhân dân, gây thiệt hại cho các hoạt động kinh tế - xã hội, gây khó khăn cho hoạt động của cơ quan nhà nước hoặc người thi hành công vụ, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác. đ) Hoạt động mại dâm, tệ nạn xã hội, mua bán người; đăng tải thông tin dâm ô, đồi trụy, tội ác; phá hoại thuần phong, mỹ tục của dân tộc, đạo đức xã hội, sức khỏe cộng đồng. e) Xui giục, lôi kéo, kích động người khác phạm tội.
2 Thực hiện tấn công mạng, khủng bố mạng, gián điệp mạng, tội phạm mạng; gây sự cố, tấn công, xâm nhập, chiếm quyền điều khiển, làm sai lệch, gián đoạn, ngưng trệ, tê liệt hoặc phá hoại hệ thống thông tin quan trong về an ninh quốc gia.
3 Sản xuất, đưa vào sử dụng công cụ, phương tiện, phần mềm hoặc có hành vi cản trở, gây rối loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viên thông; phát tán chương trình tin hoc gây hại cho hoạt động của mạng máy tính, mạng viên thông, phương tiện điện tử; xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viên thông hoặc phương tiện điện tử của người khác.
4 Chống lại hoặc cản trở hoạt động của lực lượng bảo vệ an ninh mạng; tấn công, vô hiệu hóa trái pháp luật làm mất tác dụng biện pháp bảo vệ an ninh mạng.
5 Lợi dụng hoặc lạm dụng hoạt động bảo vệ an ninh mạng để xâm phạm chủ quyền, lợi ích, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội,quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân hoặc để trục lợi 12
Sử dụng Facebook hợp lý ơ giới trẻ
Tự lập một khung thời gian hợp lý giúp cân bằng giữa công việc, học tập và giải trí Hãy nhớ rằng Facebook chỉ là công cụ giải trí và không nên để nó trở thành một thói quen chiếm quá nhiều thời gian Chỉ sử dụng Facebook khi bạn thực sự rảnh rỗi hoặc cần giải tỏa căng thẳng.
Tác động của Facebook phụ thuộc vào ý thức của người sử dụng; nếu ý thức kém sẽ dẫn đến hành vi tiêu cực Do đó, trước khi chia sẻ bất kỳ nội dung nào trên Facebook, mỗi cá nhân cần cân nhắc xem liệu nó có gây hại cho người khác hay không, thay vì chỉ chú trọng đến lợi ích cá nhân.
Khi chia sẻ nội dung trực tuyến, cần thận trọng để không xúc phạm người khác và tránh gây ảnh hưởng tiêu cực đến họ Hãy giữ gìn sự riêng tư của bản thân, không nên coi mạng xã hội như một cuốn nhật ký để đăng tải mọi điều trong cuộc sống.
Hạn chế tối đa việc kết bạn, tham gia nhóm, đăng tải thông tin lên Facebook.
Không nên lạm dụng mạng xã hội cho các hoạt động giải trí vô bổ và có hại Thay vào đó, hãy tập trung vào những nội dung tích cực, trong sáng và lành mạnh Việc sử dụng Facebook cần được kiểm soát và có mức độ, nhằm hướng tới cái đẹp và những giá trị có ích.
12 Bộ y tế, “Luật An ninh mạng chính thức có hiệu lực”,https://moh.gov.vn/an-toan-thong-tin/-
Luật An ninh mạng chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2019, yêu cầu người dùng cần thận trọng trong việc kết bạn trên mạng xã hội, tránh chia sẻ những nội dung xấu, cũng như những thông tin vụn vặt và vô nghĩa trên Facebook.
Phải giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt, không nói tục, chửi bậy, viết tắt, viết kí hiệu, xuyên tạc tiếng Việt, lạm dụng tiếng nước ngoài,
“sáng tạo” những chữ dở Tây dở ta.
Luôn giữ sự cân bằng trong bản thân và tránh lãng phí thời gian vào những bình luận không mang tính xây dựng Hãy tỉnh táo nhận diện đúng sai, trải nghiệm và tránh xa cạm bẫy, không nên a dua theo tâm lý đám đông.
KẾT LUẬN
Facebook đã trở thành một phần không thể thiếu trong xã hội hiện đại, đặc biệt là trong giới trẻ, với vai trò là công cụ kết nối và chia sẻ thông tin Mặc dù có những tiêu cực, nhưng không thể phủ nhận rằng mạng xã hội này đã giúp thế giới trở nên gần gũi hơn, nâng cao hiểu biết và kiến thức của con người Để tận dụng tối đa những lợi ích mà Facebook mang lại, chúng ta cần sử dụng nó một cách thông minh và nhân văn, với trái tim nhân hậu và lý trí Hãy tiếp nhận những công nghệ hiện đại để phục vụ cuộc sống, đồng thời tránh để những mặt tiêu cực chi phối quá sâu vào cuộc sống của mình.
Tôi không biết!
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1 TECH12h, “Facebook là gì? Tại sao cụm từ Facebook được nhắc rất nhiều”, https://tech12h.com/cong-nghe/facebook-la-gi-tai-sao-cum-tu-facebook-duoc- nhac-rat-nhieu.html
2 thegioididong, “Facebook là gì? Có chức năng gì? Hướng dẫn cách sử dụng cho người mới”, https://www.thegioididong.com/hoi-dap/facebook-la-gi-co- chuc-nang-gi-huong-dan-cach-su-dung-cho-1310396, 31/112020
3 TDFOSS, “Facebook ra đời khi nào?”, https://tdfoss.vn/tin-tuc/goc-chia- se/facebook-ra-doi-khi-nao-251,16/08/2019
4.INTERO,”Lịch sử phát triển của Facebook – Bạn đã biết?”, https://intero.vn/quang-cao-facebook/lich-su-phat-trien-cua-facebook-ban-da- biet.html
5 Công an nhân dân, “Thực hư chuyện người nghiện Facebook nhập viện tâm thần tăng cao?”, http://m.cand.com.vn/y-te/Thuc-hu-chuyen-nguoi-nghien- Facebook-nhap-vien-tam-than-tang-cao
474055/?fbclid=IwAR1SMdVEnqR4OUq2riwzPconYpMCfyF8sYtwzKJEAW qigZgs07W6qrgzrV8, 10/01.2018
6 Báo thanh niên, “Báo động tình trạng nghiện Facebook trẻ vị thành niên”, https://thanhnien.vn/giao-duc/bao-dong-tinh-trang-nghien-facebook-tre-vi- thanh-nien-755863.html, 19/10/2016
7 ThS Hoàng Anh,“Thực trạng sử dụng mạng xxa hội Facebook của sinh viên trường ĐH Sư Phạm Kỹ Thuật”, http://ite.hcmute.edu.vn/Resources/Docs/SubDomain/ite/NCKH/ThucTrangSV SuDungFacebook.pdf
8 VOV, “Cộng đồng mạng Việt Nam phản ứng gay gắt khi nghe tin H&M sửa bản đồ liên quan chủ quyền”, https://vov.vn/kinh-te/cong-dong-mang-viet-nam- phan-ung-gay-gat-khi-nghe-tin-hm-sua-ban-do-lien-quan-chu-quyen-
