BỘGIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH NguyÔn thị hảI yến Một số biện pháp quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình LUN VN THC S KHOA HC GIO DC VINH 2010 Lời cam đoan Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu riêng Các kết nghiên cứu luận văn trung thực, ch-a đ-ợc công bố công trình khác Tác giả Nguyễn Thị Hải Yến Lời cảm ơn Lời em xin chân thành bày tỏ lòng biết ơn kính trọng sâu sắc tới PGS Tiến sĩ Phạm Minh Hùng ng-ời đà tận tình h-ớng dẫn em suốt trình hoàn thành luận văn tốt nghiệp Thầy đà mở cho em vấn đề xà hội bổ ích, h-ớng em vào nghiên cứu lĩnh vực thiết thực đồng thời thầy đà tạo điều kiện thuận lợi cho em học tập nghiên cứu Em đà học hỏi đ-ợc nhiều thầy ph-ơng pháp nghiên cứu khoa học.Trong trình hoàn thành luận văn tốt nghiệp em đ-ợc thầy cung cấp tài liệu, em nhận đ-ợc h-ớng dẫn tận tình chu đáo thầy Nhân em xin chân thành cảm ơn ban giám hiệu tr-ờng Đại học Vinh thầy giáo, cô giáo khoa sau Đại học tr-ờng Đại học Vinh đà tạo điều kiện thận lợi cho em hoàn thành khoá học hoàn thành luận văn tốt nghiệp Mặc dù em đà có nhiều cố gắng để hoàn thành luận văn tất nhiệt tình lực nh-ng không tránh khỏi thiếu sót Em kính mong nhận đ-ợc đóng góp quí thầy cô bạn Một lần em xin chân thành cảm ơn Thái Bình, tháng năm 2010 Tỏc gi Nguyễn Thị Hải Yến Mục lục Trang Trang phụ bìa Lời cam đoan Môc lôc Danh mục chữ viết t¾t: Danh mục bảng biểu Mở đầu Lý chọn đề tài Mục đích nghiên cứu Khách thể đối t-ợng nghiên cứu 3.1 Khách thể nghiên cứu 3.2 §èi t-ợng nghiên cứu Gi¶ thuyÕt khoa häc 10 NhiƯm vơ nghiªn cøu 10 Ph-ơng pháp nghiên cøu 10 10 10 10 §ãng gãp cđa luận văn 11 7.1 VỊ mỈt lý ln 11 7.2 VỊ mỈt thùc tiƠn 11 CÊu tróc luận văn 11 Chương 1: C¬ së lý luËn vấn đề quản lý hoạt động giáo dục bảo vệ môi tr-ờng tr-ờng Trung học phổ thông 12 1.1 LÞch sư vấn đề nghiên cứu 12 1.2 Các khái niệm đề tài 13 1.2.1 M«i tr-êng 13 1.2.2 Gi¸o dơc giáo dục bảo vệ môi tr-ờng 16 1.2.2.1 Gi¸o dơc 16 1.2.2.2 Gi¸o dơc BVMT 17 1.2.3 Quản lý biện pháp qu¶n lý 18 1.2.3.1 Qu¶n lý 18 1.2.3.2 Qu¶n lý gi¸o dơc 19 1.2.3.3 Biện pháp quản lý 20 1.3 Mét sè vấn đề lý luận giáo dục BVMT nhà tr-ờng phổ thông 20 1.3.1 Quan điểm Đảng Nhà n-ớc giáo dục BVMT nhà tr-ờng phổ th«ng 20 1.3.2 Định h-ớng giáo dục BVMT nhà tr-ờng phổ thông 25 1.3.3 Mục tiêu giáo dục BVMT nhà tr-ờng phổ thông 26 1.3.3.1 Mục tiêu chung 26 1.3.3.2 Mơc tiªu thĨ 27 1.3.4 C¸c c¸ch tiÕp cËn gi¸o dơc BVMT 27 1.3.4.1 Giáo dục Về môi tr-ờng (kiến thức nhận thức) 27 1.3.4.2 Giáo dục Trong môi tr-ờng (kỹ hành động) 27 1.3.4.3 Giáo dục Vì môi tr-ờng 28 1.3.5 Néi dung giáo dục BVMT nhà tr-ờng phổ thông 28 1.3.5.1 Chủ đề Môi tr-ờng sống 28 1.3.5.2 Chñ đề Quan hệ ng-ời môi tr-ờng 28 1.3.5.3 Chủ đề Sự ô nhiễm suy thoái môi tr-ờng 28 1.3.5.4 Chủ đề Các biện pháp BVMT, phát triển bền vững 29 1.3.6 Ph-ơng pháp hình thức giáo dục BVMT nhà tr-ờng phỉ th«ng 29 1.3.6.1 Hình thức giáo dôc BVMT 29 1.3.6.2 Các ph-ơng pháp dạy học - giáo dục 30 1.3.7 Đánh giá kết giáo dục BVMT nhà tr-ờng phổ thông 32 1.3.7.1 Mục đích đánh giá 32 1.3.7.2 H×nh thức đánh giá 32 1.3.7.3 Ph-ơng pháp đánh giá 32 1.4 Quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT 33 1.4.1 Theo chức quản lý 33 1.4.1.1 Xây dựng kế hoạch giáo dục BVMT tr-êng THPT 33 1.4.1.2 Tỉ chøc c¸c hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT 34 1.4.1.3 Chỉ đạo hoạt động giáo dục BVMT ë tr-êng THPT 34 1.4.1.4 KiÓm tra, đánh giá kết giáo dục BVMT tr-ờng THPT 34 1.4.2 Theo yếu tố quản lý 34 1.4.2.1 Quản lý mục tiêu hoạt động giáo dục BVMT ë tr-êng THPT 34 1.4.2.2 Qu¶n lý néi dung hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT 35 1.4.2.3 Quản lý ph-ơng pháp, hình thức tổ chức hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT 35 1.4.2.4 Quản lý việc kiểm tra, đánh giá kết hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT 35 KÕt luËn ch-¬ng 36 Chương 2: sở thực tiễn vấn đề quản lý hoạt động giáo dục bảo vệ môi tr-ờng tr-ờng Trung học phổ thông huyện Đông H-ng, tỉnh Thái B×nh 37 2.1 Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế - xà hội giáo dục huyện Đông H-ng - Thái Bình 37 2.1.1 §iỊu kiƯn tù nhiªn 37 2.1.1.1 Vị trí địa lý 37 2.1.1.2 Đất đai, tài nguyên 37 2.1.1.3 KhÝ hËu 37 2.1.2 §iỊu kiƯn kinh tÕ - x· héi 38 2.1.2.1 Dân số, lao động 38 2.1.2.2 VỊ hµnh chÝnh 38 2.1.2.3 VỊ ph¸t triĨn kinh tÕ 38 2.1.3 Trun thèng lÞch sử, văn hóa 39 2.1.4 Tình hình phát triển giáo dục 39 2.2 Thùc trạng giáo dục BVMT tr-ờng THPT tỉnh Thái Bình huyện Đông H-ng 42 2.2.1 Thực trạng giáo dục BVMT tr-ờng THPT tỉnh Thái Bình 42 2.2.2 Thực trạng giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng 44 2.2.2.1 Thực trạng nhận thức giáo viên học sinh THPT môi tr-ờng giáo dục BVMT 44 2.2.1.1 Nhận thức giáo viên THPT môi tr-ờng giáo dục BVMT 44 2.2.1.2 Nhận thức học sinh THPT môi tr-ờng BVMT 45 2.2.2 Thực trạng lồng ghép, tích hợp nội dung giáo dục BVMT vào môn học tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, Thái Bình 46 2.2.2.1 Việc xác định thời l-ợng, khối l-ợng kiến thức giáo dục BVMT môn học tr-êng THPT 46 2.2.2.2 Mức độ lồng ghép, tích hợp nội dung giáo dục BVMT vào môn học tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, Thái Bình 47 2.2.3 Thực trạng tổ chức hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, Thái Bình 48 2.3 Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, Thái B×nh 49 2.3.1 Công tác xây dựng kế hoạch gi¸o dơc BVMT 49 2.3.2 Công tác tổ chức, quản lý hoạt động giáo dục BVMT 50 2.3.3 Công tác đạo, giám sát hoạt động giáo dục BVMT 50 2.3.4 Công tác đánh giá kết hoạt ®éng gi¸o dơc BVMT 51 2.3.5 ViƯc sử dụng biện pháp quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, Thái Bình 51 2.4 Nguyên nhân thực trạng 52 2.4.1 Nguyên nhân thành công 52 2.4.2 Nguyên nhân h¹n chÕ, thiÕu sãt 52 KÕt luËn ch-¬ng 53 Chương 3: Một số biện pháp nâng cao hiệu quản lý hoạt động giáo dục BVT trường THPT huyện ụng Hng, Tnh Thỏi Bỡnh 54 3.1 Các nguyên tắc đề xuất giải pháp 54 3.1.1 Nguyên tắc mục tiêu 54 3.1.2 Nguyên tắc thực tiễn 54 3.1.3 Nguyên tắc khả thi 54 3.2 Các biện pháp nâng cao hiệu quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình 54 3.2.1 Xây dựng ch-ơng trình, kế hoạch hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình 55 3.2.1.1 Mục tiêu biện pháp 55 3.2.1.2 Néi dung cña biƯn ph¸p 55 3.2.1.3 C¸ch thøc thùc hiƯn 56 3.2.2 Tổ chức linh hoạt, đa dạng, thiết thực nâng cao chất l-ợng hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình 57 3.2.2.1 Mục tiêu biện pháp 58 3.2.2.2 Néi dung cđa biƯn ph¸p 58 3.2.2.3 C¸ch thøc thùc hiƯn 58 3.2.3 Th-êng xuyên giám sát, đánh giá hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái B×nh 68 3.2.3.1 Mơc tiêu biện pháp 68 3.2.3.2 Néi dung cđa biƯn ph¸p 68 3.2.3.3 C¸ch thøc thùc hiÖn 69 3.2.4 Đảm bảo điều kiện quản lý có hiệu hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình 72 3.2.4.1 Mơc tiªu cđa biƯn ph¸p 72 3.2.4.2 Néi dung cđa biƯn ph¸p 72 3.3 Khảo sát cần thiết tính khả thi biện pháp đà đề xuất 74 3.3.1 Mục đích khảo sát 74 3.3.2 Nội dung ph-ơng pháp khảo sát 74 3.3.2.1 Néi dung khảo sát 74 3.3.2.2 Ph-ơng pháp khảo sát 74 3.3.3 Đối t-ợng khảo s¸t 74 3.3.4 Kết khảo sát cần thiết tính khả thi biện pháp 75 3.3.4.1 Sự cần thiết biện pháp đà đề xuÊt 75 3.3.4.2 Møc ®é khả thi biện pháp đà đề xuất 76 KÕt luËn ch-¬ng 79 Kết luận kiến nghị 80 Tµi liƯu tham kh¶o 82 Danh mục chữ viết tắt: BVMT Bảo vệ môi tr-ờng ĐC Đối chứng GDMT Giáo dục môi tr-ờng GVTH Giáo viên tiểu học HSTH Häc sinh tiĨu häc HTTC H×nh thøc tỉ chøc MT Môi tr-ờng PBT Phiếu tập PP Ph-ơng pháp SGK Sách giáo khoa TN XH Tự nhiên Xà hội TN Thực nghiệm Danh mục bảng biểu Bảng 2.1 Nhận thức giáo viên THPT môi tr-ờng giáo dục BVMT (n=52) Bảng 2.2 Nhận thức học sinh THPT môi tr-ờng BVMT (n=126) Bảng 2.3: Thời l-ợng, khối l-ợng kiến thức giáo dục BVMT môn học tr-ờng THPT Bảng 2.4: Mức độ lồng ghép, tích hợp nội dung giáo dục BVMT vào môn học tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, Thái Bình (n=35) Bảng 2.5: Thực trạng tổ chức hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, Thái Bình (n = 70) Bảng 3.1: Các hội khai thác nội dung giáo dục BVMT qua môn học THPT Bảng 3.2: Đánh giá cần thiết giải pháp đề xuất (n = 75) Bảng 3.3: Đánh giá tính khả thi giải pháp đề xuất (n = 75) Định h-ớng xây dựng c s vt cht trng hc xây dựng nhà tr-ờng theo tiêu chí Xanh - Sạch - Đẹp Vì thế, cần đảm bảo yêu cÇu ánh sáng, khơng khí, cung cấp nước có cơng trình vệ sinh đạt chuẩn Các trường có đủ sánh giáo khoa, phim tư liệu, tài liệu, báo chí, thiết bị phục vụ cơng tác giáo dục mơi trường Các trường có điều kiện đất đai ®Ĩ xây dựng vườn trường, góc sinh thái… 3.3 Khảo sát cần thiết tính khả thi biện pháp đà đề xuất 3.3.1 Mục đích khảo sát Mục đích việc khảo sát nhằm thu thập thông tin đánh giá tính cần thiết khả thi biện pháp quản lý hoạt ®éng gi¸o dơc BVMT ë c¸c tr-êng THPT ®· ®Ị xuất, sở để điều chỉnh biện pháp ch-a phù hợp khẳng định thêm độ tin cậy biện pháp đ-ợc nhiều ng-ời đánh giá cao 3.3.2 Nội dung ph-ơng pháp khảo sát 3.3.2.1 Nội dung khảo sát Nội dung khảo sát tập trung vào hai vấn đề chính: Thứ nhất: Các biện pháp đ-ợc đề xuất có thực cần thiết công tác quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT không? Thứ hai: Trong điều kiện tại, biện pháp đ-ợc đề xuất có khả thi công tác quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT không? 3.3.2.2 Ph-ơng pháp khảo sát Trao đổi bảng hỏi Các tiêu chí đánh giá đ-ợc dựa theo thang bậc Lekert 3.3.3 Đối t-ợng khảo sát Gồm 75 cán quản lý, giáo viên tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình 74 3.3.4 Kết khảo sát cần thiết tính khả thi biện pháp 3.3.4.1 Sự cần thiết biện pháp đà đề xuất Bảng 3.2: Đánh giá cần thiết giải pháp đề xuất (n= 75) Mức độ cần thiết giải pháp (%) Không Không cần trả lời 16.0 4.0 (12 ) (12 ) (3) (0) 64.0 17.3 17.3 1.4 (48) (13) (13) (1) (0) 56.0 20.0 16.0 6.6 1.4 (42) (15) (12) (5) (1) hoạt động giáo dục BVMT 48.0 18.6 18.6 9.4 5.4 tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tØnh (36) (14) (14) (7) (4) 58.0 17.9 16.9 5.4 1.8 TT Các giải pháp Rất cần Cần cần 64.0 16.0 (48) Xây dựng ch-ơng trình, kế hoạch hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình Tổ chức linh hoạt, đa dạng, thiết thực nâng cao chất l-ợng hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình Tổ chức linh hoạt, đa dạng, thiết thực nâng cao chất l-ợng hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình Đảm bảo điều kiện quản lý có hiệu Thái Bình Trung bình chung Kết khảo sát cán quản lý, giáo viên tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình cho thấy có đánh giá cao tính cần thiết biện pháp đề xuất Trong đó, số ý kiến đánh giá cần cần chiếm tỉ lệ cao (75.9%) 75 Sự đánh giá chứng tỏ biện pháp đ-ợc đề xuất cần thiết quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình Hai biện pháp Xây dựng ch-ơng trình, kế hoạch hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình Tổ chức linh hoạt, đa dạng, thiết thực nâng cao chất l-ợng hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình đ-ợc đánh giá cần thiết so với giải pháp khác (ở mức độ cần cần có tỉ lệ 80.0 % 81.3%) Còn biện pháp Th-ờng xuyên giám sát, đánh giá hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình Đảm bảo điều kiện quản lý có hiệu hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình có ý kiến đánh giá thấp cần thiết Tuy nhiên hai biện pháp này, số ý kiến cho cần thiết cần thiÕt cịng chiÕm tØ lƯ 76.0% vµ 66.6% Sè ý kiến đánh giá mức độ không cần thiết chiếm tỉ lệ nhỏ (5.4%) Nh- vậy, đánh giá đối t-ợng đ-ợc khảo sát mức độ cần thiết biện pháp đ-ợc đề xuất thống 3.3.4.2 Mức độ khả thi biện pháp đà đề xuất Kết thống kê ý kiến đánh giá 75 cán quản lý, giáo viên mức độ khả thi biện pháp đà đề xuất đ-ợc tập hợp bảng 3.2 KÕt qu¶ ë b¶ng 3.2 cho thÊy: So víi đánh giá cần thiết, đánh giá tính khả thi biện pháp đề xuất có thấp Số ý kiến đánh giá mức độ khả thi khả thi chiếm tỉ lệ 56.6% (đánh giá cần thiết 75.9%) Nếu sử dụng cách tính điểm hệ số mức độ khả thi theo quy định: mức khả thi hệ số điểm 5; mức khả thi hệ số điểm 4; mức khả thi hệ số điểm 3; mức không khả thi hệ số điểm không trả lời hệ số 1, ta có điểm số chung tính khả thi giải pháp nh- sau: 76 Bảng 3.3: Đánh giá tính khả thi giải pháp đề xuất (n=75) Mức độ khả thi giải pháp (%) TT Các giải pháp Rất khả thi Khả thi khả Không Không thi khả thi trả lời Xây dựng ch-ơng trình, kế hoạch hoạt động giáo dục BVMT ë c¸c 30.6 29.3 25.4 8.0 6.7 (23) (22) (19) (6) (5) hoạt động giáo dục BVMT 33.3 29.3 24.0 10.7 2.7 tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, (25) (22) (18) (8) (2) hoạt động giáo dục BVMT ë c¸c 24.0 32.0 29.3 10.7 4.0 tr-êng THPT hun Đông H-ng, (18) (24) (22) (8) (3) hiệu hoạt ®éng gi¸o dơc 21.3 26.6 34.6 12.0 5.5 BVMT ë c¸c tr-êng THPT hun (16) (20) (26) (9) (4) 27.3 29.3 28.3 10.3 4.8 tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình Tổ chức linh hoạt, đa dạng, thiết thực nâng cao chất l-ợng tỉnh Thái Bình Tổ chức linh hoạt, đa dạng, thiết thực nâng cao chất l-ợng tỉnh Thái Bình Đảm bảo điều kiện quản lý có Đông H-ng, tỉnh Thái Bình Trung bình chung Xây dựng ch-ơng trình, kế hoạch hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình: điểm khả thi 277/375 điểm tối đa Tổ chức linh hoạt, đa dạng, thiết thực nâng cao chất l-ợng hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình: điểm khả thi 285/375 điểm tối đa 77 Th-ờng xuyên giám sát, đánh giá hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình: điểm khả thi 271/375 điểm tối đa Đảm bảo điều kiện quản lý có hiệu hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình: điểm khả thi 260/375 ®iĨm tèi ®a NÕu xÐt theo ®iĨm sè khả thi thấy, điểm tối đa tính khả thi biện pháp 375 (75 ý kiến x điểm cho mức khả thi) Phân tích điểm đánh giá mức khả thi biện pháp đ-ợc đề xuất cho thấy biện pháp có điểm khả thi lớn điểm khả thi trung bình (> 187.5 điểm) Điều chứng tỏ, biện pháp đ-ợc đề xuất có tính khả thi t-ơng đối cao Còn xét thứ bậc điểm số khả thi biện pháp đ-ợc đề xuất, thấy biện pháp Xây dựng ch-ơng trình, kế hoạch hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình biện pháp Tổ chức linh hoạt, đa dạng, thiết thực nâng cao chất l-ợng hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình hai biện pháp có tính khả thi cao Tiếp đến biện pháp Th-ờng xuyên giám sát, đánh giá hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình Biện pháp Đảm bảo điều kiện quản lý có hiệu hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình có điểm số khả thi thấp biện pháp đ-ợc đề xuất Tuy nhiên, xét mặt thống kê, khác biệt biện pháp ý nghĩa Vì vậy, biện pháp t-ơng đ-ơng triển khai thực tiễn quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình 78 Kết luận ch-ơng Kết nghiên cứu ch-ơng giúp rút kết luận sau đây: Để nâng cao hiệu quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình cần phải xây dựng đ-ợc biện pháp đồng Các biện pháp vừa đảm bảo chức quản lý, vừa ý mức đến đặc tr-ng giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình Luận văn đà đề xuất biện pháp để quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình Các biện pháp là: - Xây dựng ch-ơng trình, kế hoạch hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình - Tổ chức linh hoạt, đa dạng, thiết thực nâng cao chất l-ợng hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình - Th-ờng xuyên giám sát, đánh giá hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình - Đảm bảo điều kiện quản lý có hiệu hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình Kết khảo sát cho thấy, biện pháp đ-ợc đề xuất để quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình có hiệu cao 79 Kết luận kiến nghị Kết luận Qua nghiên cứu đề tài rút số kết luận sau đây: 1.1 Giáo dục BVMT nội dung giáo dục quan trọng tr-ờng THPT Đ-a giáo dục BVMT vào tr-ờng phổ thông trách nhiệm Ngành Giáo dục & Đào tạo Giáo dục BVMT tr-ờng phổ thông phải nhằm giúp cho giáo viên học sinh thấy rõ giá trị môi tr-ờng chất l-ợng sống, sức khỏe hạnh phúc ng-ời; thấy rõ quyền đ-ợc sống môi tr-ờng yên bình, có n-ớc để dùng bầu không khí lành để thở 1.2 Giáo dục BVMT tr-ờng THPT phải dựa khai thác triệt để kiến thức môi tr-ờng có môn học, đồng thời phải tiến hành hoạt động giáo dục BVMT lên lớp với hình thức đa dạng phong phú 1.3 Các kết khảo sát thực tiễn giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình cho thấy, tr-ờng THPT địa bàn, b-ớc đầu đà quan tâm đến hoạt động giáo dục BVMT: Các nội dung giáo dục BVMT đà đ-ợc chủ động tích hợp vào ch-ơng trình môn học; Giáo viên học sinh có nhËn thøc vµ hiĨu biÕt vỊ BVMT; ý thøc vỊ môi tr-ờng học sinh đà đ-ợc nâng lên; Môi tr-ờng tr-ờng đà đ-ợc cải thiện b-ớc Tuy nhiên, việc triển khai giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình bất cập so với yêu cầu Điều kiện sở vật chất thiết bị dạy học nói chung, thiết bị dạy học môi tr-ờng nói riêng nghèo nàn Tài liệu tham khảo giáo dục BVMT cho giáo viên học sinh thiếu 1.4 Các kết khảo sát thực tiễn quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình cho thấy, phần lớn cán quản lý giáo viên tr-ờng THPT ch-a nắm bắt đầy đủ mục tiêu, nội dung, ph-ơng pháp giáo dục BVMT nh- công tác quản lý hoạt động Vì thế, nâng cao lực quản lý hoạt động giáo dục BVMT cho cán bộ, giáo viên tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình yêu cầu cấp thiết 80 1.5 Trên sở nghiên cứu lý luận khảo sát thực tiễn, đà đề bốn biện pháp quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình Các biện pháp là: - Xây dựng ch-ơng trình, kế hoạch hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình - Tổ chức linh hoạt, đa dạng, thiết thực nâng cao chất l-ợng hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình - Th-ờng xuyên giám sát, đánh giá hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình - Đảm bảo điều kiện quản lý có hiệu hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình 1.6 Kết khảo sát biện pháp quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình cho thấy biện pháp có cần thiết tính khả thi cao Kiến nghị 2.1 Đối với Bộ Giáo dục & Đào tạo - Hoàn thiện hệ thống văn quản lý, đạo công tác giáo dục BVMT cho bậc học - Hoàn thiện phát hành tài liệu h-ớng dẫn giáo viên giáo dục BVMT thống n-ớc Tài liệu này, mặt cung cấp kiến thức môi tr-ờng BVMT, mặt khác h-ớng dẫn cách tổ chức, quản lý hoạt động giáo dục, cách khai thác vấn đề môi tr-ờng địa ph-ơng để giáo dục 2.2 Đối với Sở Giáo dục & Đào tạo Thái Bình - Tiếp tục đạo việc đ-a giáo dục BVMT vào tr-ờng THPT cách liệt - Hỗ trợ tr-ờng THPT tỉnh đảm bảo sở vật chất, tr-ờng lớp đạt tiêu chuẩn môi tr-ờng; 2.3 Đối với tr-ờng THPT - Xây dựng, tu bổ tr-ờng sở đảm bảo yêu cầu thiết yếu; - Nâng cao nhận thức giáo viên học sinh trách nhiệm BVMT 81 Tài liệu tham khảo Bộ Giáo dục & Đào tạo, Các h-ớng dẫn chung giáo dục BVMT dùng cho đào tạo giáo viên THPT Bộ Giáo dục & Đào tạo, Chính sách ch-ơng trình hành động giáo dục BVMT tr-ờng phổ thông giai đoạn 2001 - 2002 Bộ Giáo dục & Đào tạo, Đ-a nội dung BVMT vào hệ thống giáo dục quốc dân, Hà Nội, 2002 Bộ Giáo dục & Đào tạo, Thiết kế mẫu số môdun giáo dục môi tr-ờng tr-ờng phổ thông, Dự án VIE/98/018, Hà Nội, 1998 Bộ Giáo dục & Đào tạo, Tài liệu tập huấn - hội thảo giáo dục BVMT (các tỉnh B¾c miỊn Trung), Vinh, 2007 Ngun Qc ChÝ, Ngun Thị Mỹ Lộc, Đại c-ơng quản lý giáo dục, Tr-êng c¸n bé QLGD TW 1, 1994 Ngun Qc Chí, Nguyễn Thị Mỹ Lộc, Những sở khoa học quản lý giáo dục, Tr-ờng cán QLGD TW 1, 1997 Bùi Văn Dũng (chủ biên), Tài liệu h-ớng dẫn giảng dạy học tập giáo dục BVMT tr-ờng THPT tỉnh Bắc miền Trung, Vinh, 2005 Vũ Dũng, Tâm lý học xà hội với quản lý, NXB Chính trị Quốc gia Hà Nội, 1995 10 Dự án VIE/95/041, Giáo dục môi tr-ờng tr-ờng học, Hội thảo quốc gia, Hà Nội 1995 11 Nguyễn D-ợc, Giáo dục BVMT nhà tr-ờng phổ thông, NXB Giáo dục, Hà Nội, 1986 12 Nguyễn Văn Đạm, Từ điển t-ờng giải liên t-ởng tiếng Việt, NXB Đà Nẵng, 1999 13 Lê Đức Hải, Cơ sở khoa học môi tr-ờng, NXB ĐHQG, Hà Nội, 2001 14 Nguyễn Kim Hồng, Giáo dục môi tr-ờng, NXB Giáo dục, Hà Nội, 2001 15 Luật bảo vệ môi tr-ờng, NXB Chính trị Quốc gia, 1994 16 Hoàng Phê, Từ điển tiếng Việt, NXB Đà Nẵng, 2000 82 17 Thủ t-ớng Chính phủ, Quyết định 1363/QĐ-TTg, ngày 17/10/2001 việc phê duyệt đề án Đ-a nội dung BVMT vào hệ thống giáo dục quốc dân 18 Thủ t-ớng Chính phủ, Quyết định 256/QĐ-TTg, ngày 2/12/2003 việc phê duyệt Chiến l-ợc BVMT quốc gia đến năm 2010 định h-ớng đến năm 2020 19 Từ điển bách khoa Việt Nam, Tập 3, NXB Từ điển bách khoa, Hà Nội, 2003 20 Từ điển Giáo dục học, NXB Từ điển bách khoa, Hà Nội, 2001 21 Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, NXB Chính trị Quốc gia, 2001 22 Viện ngôn ngữ, Từ điển tiếng Việt, NXB Đà Nẵng, 2003 23 Hồ Văn Vĩnh, chủ biên (2002), Giáo trình khoa học quản lý, NXB Chính trị Quốc gia Hà Nội 24 Mai Đình Yên, Con ng-ời môi tr-ờng, NXB Giáo dục, Hà Nội, 1994 83 phụ lục nghiên cøu NhËn thøc cđa häc sinh THPT vỊ m«i tr-êng bảo vệ môi tr-ờng phiếu điều tra số I Họ tên: Học sinh lớp: Em hÃy khoanh tròn vào đáp án mà em chọn câu hỏi d-ới đây: Câu 1: Em hiểu môi tr-ờng gì? a-Môi tr-ờng bao gồm :đất đai ,khí hậu, tài nguyên b-Môi tr-ờng tất yếu tố bên xung quanh em c-Môi tr-ờng bao gồm: n-ớc, không khí, bầu trời, mặt đất Câu : Những nguyên nhân gây ô nhiêm môi tr-ờng? a- Do nhà máy xí nghiệp thải chất thải làm ô nhiễm môi tr-ờng b- Do rác thải sinh hoạt, từ hoạt động sống ng-ời thải c- Do đốt rừng, chặt phá cây, bắt hủy diệt loài sinh vật quý d- Do phát triển kinh tế ngày cao e- Tất nguyên nhân Câu 3:Hậu ô nhiễm môi tr-ờng? a-Khí hậu trái đất nóng lên b-Do cân sinh thái c-Nhiều thảm hoạ thiên nhiên như: lũ, lụt, gió bÃo d-Bệnh tật ng-ời ngày nhiều lên e-Tất hậu Câu 4: Theo em bảo vệ môi tr-ờng bao gồm công việc nh-: a- Tiết kiệm n-ớc b- Không xả rác bừa bÃi, vứt rác nơi quy định 84 c- Không xé giấy vứt lung tung, viết giấy hai mặt d- Khi khỏi lớp tắt điện , tắt quạt Câu 5: Theo em, trách nhiệm việc bảo vệ môi tr-ờng bảo tồn tài nguyên ai? a- Toàn cầu b- Của quốc gia c- Của toàn xà hội d- Của Câu 6: Môi tr-ờng có ảnh h-ởng nh- tới đời sống ng-ời? a ảnh h-ởng đến sức khoẻ ng-ời b ảnh h-ởng đến đời sống kinh tế sản xuất c ảnh h-ởng đến điều kiện vui chơi giải trí d ảnh h-ởng đến mặt đời sống Câu 7:Em gia đình đà làm có rác thải sinh hoạt a- Bỏ vào thùng b- Bỏ vào hố rác c- Đổ v-ờn xung quanh nhà d- Đổ đ-ờng Câu 8:Em đà tham gia phong trào, hoạt động a- Phong trào trồng cây,chăm sóc tr-ờng b- Phong trào dọn dẹp vệ sinh tr-ờng lớp, đ-ờng phố c- Phong trào tuyên truyền bảo vệ môi tr-ờng Câu 10: Em thích hình thức giáo dục môi tr-ờng a- Đ-ợc dạy lồng ghép môm học tr-ờng THPT b- Thông qua phong trào tr-ờng nh-: Câu lạc bảo vệ môi tr-ờng, đội tình nguyện xanh, ngày chủ nhật xanh, trồng xanh c- Thông qua hát, báo chí tuyên truyền 85 Câu 9: Em có th-ờng thích s-u tầm : a-Các hát thơ nói việc bảo vệ môi tr-ờng sống b-Tranh ảnh loại động vật quí c- Tranh ảnh giới đại d-ơng d-Tranh ảnh loài chim e-Tranh ảnh giới loài hoa Phiếu điều tra số Điều tra thực trạng GDMT Cho học sinh tr-ờng THPT Qua giáo viên giảng dạy cấp THPT Thầy cô vui lòng cho biết thông tin cá nhân Họ tên: tuổi Dạy lớp: Trường Vấn đề môi tr-ờng ô nhiễm môi tr-ờng ®ang trë thµnh vÊn ®Ị cÊp thiÕt vµ mang tÝnh toàn cầu Xu đ-a giáo dục môi truờng vào nhà tr-ờng cấp học h-ớng nhằm góp phần toàn diện cho học sinh để đ-a giáo dục môi tr-ờng vào nhà tr-ờng cách hiệu quả, kính mong thầy cô cho biết ý kiến vấn đề sau đây: 1- Theo thầy (cô) có cần đ-a giáo dục môi tr-ờng vào tr-ờng THPT cấp học khác không? Vì sao? Cần thiết Ch-a cần thiết Không cần thiết 86 2-Để giáo dục môi tr-ờng có hiệu quả,hình thức d-ới theo thầy cô tốt Tuyên truyền miệng, phát động phong trào Thiết kế giảng giáo dục môi tr-ờng lồng ghép số nội dung,một số phần , số môn học Nên có môn giáo dục môi tr-ờng nhà tr-ờng cho học sinh cấp học, đặc biệt cấp THPT 3- Theo thầy cô ch-ơng trình sách giáo khoa môn thầy cô giảng dạy lồng ghép đ-ợc nội dung giáo dục môi tr-ờng cho học sinh không mức độ Có Không Còn Vừa đủ Ch-a rõ ràng,tách biệt nên khó lồng ghép Đáp ứng đ-ợc yêu cầu 4- Việc lồng ghép giáo dục môi truờng cho học sinh thày cô đà thực nh- Th-ờng xuyên Ch-a th-ờng xuyên Rất Không đ-a vào Hàng năm thầy cô có đ-ợc bồi d-ỡng chuyên đề giáo dục môi tr-ờng cho học sinh THPT không? 87 Ch-a lần Thỉnh thoảng Th-ờng xuyên 6- Thầy cô có đánh giá về hiệu giáo dục ý thức bảo vệ môi tr-ờng cho học sinh thông qua môn học tr-ờng THPT Hơn 80% học sinh biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, tr-ờng lớp có ý thức bảo vệ môi tr-ờng ý thức bảo vệ môi tr-ờng học sinh nhà tr-ờng xà hội t-ơng đối tốt ý thức bảo vệ môi tr-ờng học sinh nhà tr-ờng xà hội ch-a tốt vị trí mình, thầy cô làm để góp phần bảo vệ môi tr-ờng tăng c-ờng công tác giáo dục môi tr-ờng cho học sinh nơi thầy cô công tác giảng dạy 8- Nếu thầy cô vui lòng nêu ý kiến việc giáo dục môi tr-ờng cho học sinh THPT Xin chân thành cảm ơn giúp đỡ quí thầy cô 88 ... vấn đề quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình 5.3 Đề xuất biện pháp nâng cao hiệu quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình. .. BVMT tr-ờng THPT Chng 2: vấn đề quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông H-ng, tỉnh Thái Bình Chng 3: biện pháp nâng cao hiệu quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT huyện Đông. .. 1.4 Quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT Quản lý hoạt động giáo dục BVMT tr-ờng THPT đ-ợc xem xét d-ới góc độ quản lý khác nhau, theo chức quản lý theo yếu tố quản lý 1.4.1 Theo chức quản