- Tự hào về cách sống lịch sự,văn minh,thanh lịch của người Hà Nội - Có ý thức thực hiện việc nói năng, sống và ứng xử thanh lịch, văn minh thông qua việc rèn luyện để nói đúng, nói lời [r]
(1)Ngày so¹n : 20 / / 2013 Bµi 1: TIẾNG NÓI CỦA NGƯỜI HÀ NỘI Tiết 1: I Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh - Hiểu nét đẹp riêng người Hà Nội - Tự hào cách nói lịch sự,văn minh,thanh lịch người Hà Nội - Có ý thức thực việc nói lịch, văn minh thông qua việc rèn luyện để nói đúng, nói lời hay và nói phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp và đối tượng giao tiếp II Chuẩn bị: 1.Về nội dung: Về ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp 2.Về phương pháp: Sử dụng phương pháp nêu vấn đề, thuyết trình,thảo luận nhóm 3.Tư liệu: Bài viết, mẩu chuyện, băng hình, tranh ảnh III Tiến trình dạy - học Ổn định tổ chức Giới thiệu bài Chúng ta quen nói với câu nói: Không thơm thể hoa nhài Dẫu không lịch người Tràng An Và với môn học chúng ta làm quen với kiến thức Hà Nội học Nội dung bài học I NÉT ĐẸP CỦA TIẾNG NÓI CỦA - Em hãy cho biết tiếng tiếng Hà Nội NGƯỜI HÀ NỘI có đặc điểm gì mặt ngữ âm, từ Đặc điểm tiếng Hà Nội vựng, ngữ pháp? So sánh với tiếng toàn dân ngôn ngữ toàn dân,tiếng Hà Nội có điểm giống và khác nào? - Về ngữ âm: + Phát rõ ràng + Sáu điệu phát đúng chuẩn Phụ âm cuối phát âm gọn gàng (2) - Về tự vựng: sử dụng từ toàn dân - Về ngữ pháp: chính xác, uyển - Em có nhận xét gì cách phát âm và cách viết người Hà Nội? chuyển => Tiếng mang đặc trưng phương ngữ Bắc - Vị trí tiếng nói ngôn ngữ Tiếng Hà Nội – kết tinh chung lớp? nét ngôn ngữ Việt Nam - Người Hà Nội có cách phát âm nhẹ nhàng, mềm mại, “tròn vành rõ chữ” *Thi nhóm ( Trong vòng phút) - Cách uốn giọng nhẹ nhàng, uyển Hãy viết các cách phát âm và chính tả chuyển,tạo nên nét độc đáo và riêng các vùng miền các miền trên đất nước ta biệt - Là tiếng nói hội tụ tinh hoa bốn Sau đó yêu cầu các em lên đưa kết phương, làm rạng rỡ mảnh đất Thăng cho ban thư kí tổng hợp điểm Long văn hiến Giáo viên nhận xét và đánh giá chung 4.Củng cố Qua tiết học này em hiểu gì thêm tiếng nói người Hà Nội? 5.Hướng dẫn nhà - Sưu tầm câu nói ca ngợi ngôn ngữ người Hà Nội - Nghe cách nói chuẩn trên ti vi và so sánh với cách nói em (3) Ngày so¹n: 21 / / 2013 Tiết 2: Bµi 1: TIẾNG NÓI CỦA NGƯỜI HÀ NỘI I Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh - Hiểu nét đẹp riêng người Hà Nội - Tự hào cách nói lịch sự,văn minh,thanh lịch người Hà Nội - Có ý thức thực việc nói lịch, văn minh thông qua việc rèn luyện để nói đúng, nói lời hay và nói phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp và đối tượng giao tiếp II Chuẩn bị: 1.Về nội dung: Về ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp 2.Phương pháp: Sử dụng phương pháp nêu vấn đề, thuyết trình,thảo luận nhóm 3.Tư liệu: Bài viết, mẩu chuyện, băng hình, tranh ảnh III Tiến trình dạy - học 1.Ổn định tổ chức 2.Kiểm tra 3.Nội dung bài học II GIỮ GÌN VÀ LÀM ĐẸP THÊM - Em hãy cho biết tiếng tiếng Hà Nội TIẾNG NÓI NGƯỜI HÀ NỘI Tự hào cách nói lịch có cách cư xử nói Người Hà Nội sao? - Cách xưng hô: Cư xử,ứng xử đẹp - Cách phát âm: Sáu điệu phát - So sánh với tiếng toàn dân ngôn đúng chuẩn ngữ toàn dân,tiếng Hà Nội có điểm - Ngữ điệu: không xô bồ, luôn miệng cám ơn, xin lỗi giống và khác nào? - Vốn từ ngữ giàu có Học sinh Hà Nội nói lịch, văn minh - Em có nhận xét gì cách phát a Nói để người khác nghe âm và cách viết học sinh Hà Nội - Nói đúng (phát âm chuẩn, dùng từ chính (4) ngày nay? xác….) - Vị trí tiếng nói ngôn ngữ - Nói lời hay (biết thưa gửi, cám ơn, xin lỗi…) chung lớp? - Cách nói hay + Người Hà Nội có cách phát âm nhẹ nhàng, Thi nhóm ( Trong vòng phút) mềm mại, “tròn vành rõ chữ” Hãy viết các cách phát âm và chính + Cách uốn giọng nhẹ nhàng, uyển chuyển, tả các vùng miền các miền tạo nên nét độc đáo và riêng biệt - Nói phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp và đối trên đất nước ta tượng giao tiếp (trước nói có thể đệm Sau đó yêu cầu các em lên đưa kết thêm: Làm ơn cho hỏi, xin lỗi…) cho ban thư kí tổng hợp điểm b Nghe người khác nói Giáo viên nhận xét và đánh giá - Phải biết nghe, nghe là nghệ thuật, chung không nên nói leo, không lơ đễnh hay ngáp dài tự ý ngắt lời - Biết động viên người khác nói ánh mắt, nụ cười hay vỗ tay hợp lý… Củng cố - Qua tiết học này em hiểu gì thêm tiếng nói người Hà Nội? - Nghe tư liệu tham khảo: Làm đẹp tiếng Hà Thành Hướng dẫn nhà Sưu tầm câu nói ca ngợi ngôn ngữ người Hà Nội Nghe cách nói chuẩn trên ti vi và so sánh với cách nói em (5) Ngày soạn: 21 / / 2013 Tiết 3: GIAO TIẾP VÀ ỨNG XỬ TRONG GIA ĐÌNH I Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh - Hiểu nét đẹp riêng người Hà Nội cách tổ chức gia đình Người Hà Nội - Tự hào cách sống lịch sự,văn minh,thanh lịch người Hà Nội - Có ý thức thực việc nói năng, sống và ứng xử lịch, văn minh thông qua việc rèn luyện để nói đúng, nói lời hay,hành động đẹp và phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp và đối tượng giao tiếp là các thành viên gia đình dòng tộc II Chuẩn bị: 1.Về nội dung: Cách gọi xưng hô,quan hệ họ hàng người Hà Nội 2.Về phương pháp: Sử dụng phương pháp nêu vấn đề, thuyết trình,thảo luận nhóm 3.Tư liệu: Bài viết, mẩu chuyện, băng hình, tranh ảnh III Tiến trình dạy - học Ổn định tổ chức Giới thiệu bài học Có bài hát: “Tổ ấm gia đình,không gì sánh được,một mai sánh bước bay vào đời…” Và với môn học chúng ta làm quen với kiến thức Hà Nội học nề nếp đó là cách ứng xử gia đình mình Nội dung bài học I TỔ CHỨC GIA ĐÌNH CỦA NGƯỜI Em hãy cho biết tổ chức gia đình HÀ NỘI Người Hà Nội có đặc điểm gì ? Các hệ gia đình So sánh gia đình hai hệ và gia đình a Gia đình hai hệ (gia đình hạt nhân) đa hệ có điểm gì giống và khác đây là kiểu gia đình phổ biến gia đình nhau, có nét gì hay mõi loại gia Hà Nội đình? b Gia đình nhiều hệ (Đại gia đình) Quan hệ họ hàng - Ở ngoại thành: mối quan hệ họ hàng (6) Em có nhận xét gì quan hệ họ hàng nằm nét tổng thể làng xã người ngoại thành và nội thành? - Ở nội thành (Tuy không có ràng buộc ngoại thành giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp trì từ đời này qua đời khác) Thi nhóm ( Trong vòng phút) Hãy viết các cách phát âm và chính tả các cách xưng hô bạn gia đình mình? Sau đó yêu cầu các em lên đưa kết cho ban thư kí tổng hợp điểm Giáo viên nhận xét và đánh giá chung Củng cố Giáo viên yêu cầu học sinh làm bài trắc nghiệm vui sách giáo viên Hướng dẫn nhà - Sưu tầm câu nói ca ngợi cách ứng xử người Hà Nội cùng dòng tộc, họ hàng… - Em thường gọi người họ hàng bên ngoại nào? (7) Ngày soạn: 27 / / 2013 Tiết 4: GIAO TIẾP vµ ỨNG XỬ TRONG GIA ĐÌNH (Tiếp) I Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh - Hiểu nét đẹp riêng người Hà Nội cách tổ chức gia đình Người Hà Nội - Tự hào cách sống lịch sự,văn minh,thanh lịch người Hà Nội - Có ý thức thực việc nói năng, sống và ứng xử lịch, văn minh thông qua việc rèn luyện để nói đúng, nói lời hay,hành động đẹp và phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp và đối tượng giao tiếp là các thành viên gia đình dòng tộc II Chuẩn bị: 1.Về nội dung: Quan hệ họ hàng hai bên nội ngoại bên gia đình em 2.Về phương pháp: Sử dụng ph pháp nêu vấn đề, thuyết trình, thảo luận nhóm 3.Tư liệu: Bài viết, mẩu chuyện, băng hình, tranh ảnh III Tiến trình dạy học: Ổn định tổ chức Kiểm tra Nội dung bài học Em hãy cho biết nhà em đối xử II GIAO TIẾP,ỨNG XỬ THANH LỊCH, VĂN MINH TRONG GIA ĐÌNH với ông bà nao? Giao tiếp ứng xử gia đình Em đã thấy mình là người cháu có a Giao tiếp,ứng xử ông bà - Phải tôn kính hiếu thảo với ông bà hiếu chưa? - Em có thể đưa + Phải lắng nghe thái độ vui vẻ + Giải thích với ông bà nhẹ nhàng gương đối xử tốt với ông bà và + Phải hiểu tâm lí ông bà (không mở nhạc to, ngược lại? Vị trí hành hát hò ầm ĩ,…) + Không nghịch vào kỉ vật ông bà động đó tâm hồn bạn? - Cách thưa gửi: + Cám ơn, chào hỏi Thi nhóm ( Trong vòng phút) + Nhận gì phải đón tay Hãy viết các hành động đẹp và - Quan tâm: chưa đẹp các bạn đối xử + Phải thường xuyên thăm hỏi, động viên, với ông bà? Sau đó yêu cầu các là ông bà đau yếu b Giao tiếp ứng xử với cha mẹ em lên đưa kết cho ban thư kí - Phải yêu thương, kính trọng cha mẹ, học cách (8) tổng hợp điểm Giáo viên nhận xét và đánh giá chung - Em đã làm gì để cha mẹ mình vui lòng chưa? Đó là hành động gi? - Và đã em có hành động khiến bố mẹ em buồn lòng? - Khi bố mẹ mắng sai em, em làm gì? - Dòng họ nhà em có quĩ nào phục vụ cho khuyến học cháu không? Cách thức hoạt động đó nào? Em thường có thái độ nào với việc dòng họ mình? làm cha mẹ vui lòng + Chăm học tập đạt kết cao + Giúp đỡ cha mẹ công việc hàng ngày + Không vòi vĩnh đua đòi + Đi đường phải xin phép, phải nói rõ mình đâu, làm gì để bố mẹ đỡ lo + Có thái độ tôn trọng trọng khách bố mẹ đến nhà + Khi bố mẹ trách mắng hãy kiềm chế đợi hội nói xin lỗi - Tâm sẻ chia người bạn với bố mẹ điều lớp hay trường và điều giới tính c Với anh chị em cần quan tâm giúp đỡ để cùng tiến Giao tiếp, ứng xử với dòng họ a Truyền thống dòng họ - Xây dựng dòng họ, nhà thờ họ… - Lập gia phả… - Lập quĩ khuyến học khuyến tài quĩ khen thưởng… b Cách giao tiếp ứng xử: - Học tập để xứng đáng với tổ tiên - Tham gia các hoạt động họ tổ chức Củng cố - Qua tiết học này em hiểu gì cách ứng xử gia đình người Hà Nội? - Giáo viên đọc văn bản: “ Tôn trọng với người nhà” Hướng dẫn nhà - Sưu tầm câu nói ca ngợi cách nói giao tiếp người gia đình người Hà Nội - Tìm hiểu cách xưng hô thầy trò thời xưa và ngày Ngµy so¹n : 27 / / 2013 Tiết 5: Bµi 3: GIAO TIẾP ỨNG XỬ TRONG NHÀ TRƯỜNG I Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh (9) - Hiểu nét đẹp riêng người Hà Nội - Tự hào cách nói lịch sự,văn minh, lịch người Hà Nội môi trường giáo dục - Có ý thức thực việc nói lịch, văn minh thông qua việc rèn luyện để nói đúng, nói lời hay và nói phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp và đối tượng giao tiếp( thầy cô, bạn bè và khách đến trường) II Chuẩn bị: 1.Về nội dung: Cách xưng hô thầy trò thời xưa và ngày 2.Về phương pháp: Sử dụng ph pháp nêu vấn đề, thuyết trình, thảo luận nhóm 3.Tư liệu: Bài viết, mẩu chuyện, băng hình, tranh ảnh III Tiến trình dạy - học Ổn định tổ chức Giới thiệu bài học Với buổi học hôm chúng ta làm quen với kiến thức Hà Nội học, kiến thức đó là cách ứng xử văn minh trường học Nội dung bài học I GIAO TIẾP ỨNG XỬ TRONG NHÀ - Em hãy cho biết nhà trường TRƯỜNG - Về sở vật chất có điều kiện nµo? - Nguồn nhân lực (Thầy, trò, nhân viên nhà trường…) II GIAO TIẾP,ỨNG XỬ THANH LỊCH - Em biết gì truyền thống: “ Tôn VĂN MINH TRONG NHÀ TRƯỜNG sư trọng đạo” dân tộc ta? Giao tiếp ứng xử quan hệ thầy – trò - Vị trí tình thầy trò quan trọng a Truyền thống tôn sư trọng đạo Truyền thống dân tộc ta từ ngàn xưa nào với em? luôn dạy chữ và dạy người Kính thầy, trọng thầy Phải giao tiếp ứng xử với thầy cho hợp đạo b Giao tiếp, ứng xử thầy cô giáo * Trong học: (10) - Trong nhà trường, đặc biệt - Khi thầy cô đến phải trang nghiêm đứng lên chào lớp học em nên làm gì? - Khi thầy cô điểm danh phải trả lời rành rọt có chủ ngữ tránh tình trạng nói cộc lốc - Trên lớp phải chăm chú nghe giảng, hăng hái xây dựng bài - Không nghịch ngầm bàn - Không ngủ học, phát huy óc sáng tạo học - Làm nào để thầy cô vui lòng - Lên bảng không uốn éo, gãi đầu gãi tai - Khi hết phải chờ lệnh cho ngoài học? không chên lấn xô đẩy… - Hoàn thành bài tập thầy cô cho nhà để thầy cô vui lòng - Khi thầy cô phê bình hãy tiếp thu nghiêm túc Củng cố - Qua tiết học này em hiểu gì thêm cách nói hs Hà Nội nhà trường? Hướng dẫn nhà - Sưu tầm câu nói ca ngợi tình cảm của người Hà Nội nói riêng và người VN nói chung đạo thầy trò? (11) Ngµy so¹n : 27 / / 2013 Tiết 6: Bµi 3: GIAO TIẾP ỨNG XỬ TRONG NHÀ TRƯỜNG (tiếp) I Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh - Hiểu nét đẹp riêng người Hà Nội - Tự hào cách nói lịch sự,văn minh,thanh lịch người Hà Nội - Có ý thức thực việc nói lịch, văn minh thông qua việc rèn luyện để nói đúng, nói lời hay và nói phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp và đối tượng giao tiếp môi trường văn hóa II Chuẩn bị: 1.Về nội dung: Về quan hệ thầy trò 2.Về phương pháp: Sử dụng ph pháp nêu vấn đề, thuyết trình, thảo luận nhóm 3.Tư liệu: Bài viết, mẩu chuyện, băng hình, tranh ảnh III Tiến trình dạy - học Ổn định tổ chức Giới thiệu bài học Với buổi học hôm trước chúng ta làm quen với cách ứng xử văn minh trường học Và tiết này chúng ta tiếp tục tìm hiểu cách nói ứng xử lịch, văn minh nhà trường Nội dung bài học - Em hãy cho ngoài II GIAO TIẾP, ỨNG XỬ THANH LỊCH VĂN MINH học ta ứng xử nào với TRONG NHÀ TRƯỜNG Giao tiếp quan hệ thầy - trò thầy cô? * Trong học - Em làm nào * Ngoài học: vào văn phòng thầy - Khi gặp thầy cô trên đường hãy cúi chào lễ phép cô? - Trước vào văn phòng thầy cô nhớ gõ cửa, không tự - Em có đặt tên tếu cho tiện nghịch đồ thầy cô chưa phép thầy cô, đã nói - Khi thầy cô nói chuyện không tự ý chen ngang xấu bôi nhọ danh dự - Không đặt tên tếu cho thầy cô, nói xấu thầy cô - Hãy giúp thầy cô việc có thể thầy cô chưa? - Khi thầy cô đến thăm nhớ đón tiếp niềm nở Cảm giác em lúc * Đối với thầy cô giáo cũ: nói xấu bị thầy cô - Dù thầy cô không dạy gặp phải chào, không có bắt được? đkiện đến thăm, nhớ gọi điện (12) - Vị trí thầy cô giáo cũ em là gì? - Em thường suy nghĩ nào tình bạn nhà trường? - Đối với bạn cùng lớp em cư xử nào? - Em làm gì bạn em nói xấu mình trước các bạn lớp khác? - Đối với bạn khác trường có nên thân mật ko? - Em có thấy mình đã biết hết tên các nhân viên trường mình chưa? - Em làm nào bác phụ huynh không biết lớp mình ngơ ngác t×m? - Làm nào để có môi trường sư phạm hoàn chỉnh? - Nên trở lại trường cũ để ôn lại kỉ niệm xưa với thầy cô Giao tiếp ứng xử quan hệ bạn bè a Đối với bạn bè cùng lớp cùng trường - Hãy cư xử với đúng mực, hòa nhã với bạn bè Anh chị lớp trên ko bắt nạt em lớp - Khoan dung với bạn bè họ mắc lỗi phải cho họ hội sửa sai - Những người gặp khó khăn vật chất nhớ giúp đỡ có thể - Những bạn có khiếm khuyết không nên bắt chước trêu chọc bạn - Cách xưng hô nên thân mật - Bạn nam nữ nên cư xử tế nhị, vui vẻ b Đối với bạn bè khác trường - Có thái độ hòa nhã, lịch giao tiếp - Nhiệt tình vui vẻ làm quen Giao tiếp,ứng xử với nhân viên nhà trường - Hiểu công việc họ làm và chia sẻ có thể Giao tiếp ứng xử với khách đến trường Cần chào hỏi đường cách nhiệt tình họ có nhu cầu Ứng xử văn minh với môi trường sư phạm - Cần có ý thức bảo vệ giữ gìn tài sản nhà trường - Có ý thức bảo vệ cảnh quan môi trường xanh – – đẹp - Có ý thức xây dựng nhà trường văn hóa, phát huy truyền thống văn minh, lịch Người Hà Nội Củng cố - Qua tiết học này em hiểu gì thêm quan hệ bạn bè, thầy cô môi trường sư phạm người Hà Nội? - Làm bài tập trắc nghiệm táo Hướng dẫn nhà Sưu tầm câu nói ca ngợi ngôn ngữ người Hà Nội (13)