Tập huấn viên hòa giải ở cơ sở
Ngày 18/4/2019, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 428/QĐ-TTg phê duyệt Đề án “Nâng cao năng lực đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở giai đoạn 2019-2022”, trong đó nhiệm vụ quan trọng là xây dựng đội ngũ tập huấn viên hòa giải ở cơ sở Tập huấn viên là những người có đủ khả năng và kiến thức để hướng dẫn, tổ chức bồi dưỡng kỹ năng hòa giải cho hòa giải viên Đội ngũ này được hình thành từ cán bộ, công chức quản lý nhà nước về hòa giải tại Sở Tư pháp, Phòng Tư pháp, cùng với các cán bộ thuộc tổ chức chính trị - xã hội và báo cáo viên pháp luật Theo thống kê từ Bộ Tư pháp, cả nước hiện có hơn 300 tập huấn viên cấp tỉnh, trung bình mỗi tỉnh có khoảng 05 tập huấn viên.
Tập huấn viên hòa giải ở cơ sở phải đáp ứng những yêu cầu sau:
(i) Nắm vững chính sách, thể chế về hòa giải ở cơ sở
(ii) Có kiến thức pháp luật trong các lĩnh vực liên quan về hòa giải ở cơ sở
(iii) Hiểu biết về phong tục, tập quán, nắm được cơ bản tình hình kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội của đất nước, vùng miền
(iv) Có kinh nghiệm, kỹ năng quản lý, tổ chức thực hiện công tác hòa giải ở cơ sở
(v) Có phương pháp, kỹ năng giảng dạy, hướng dẫn, bồi dưỡng phù hợp với đối tượng hòa giải viên
(vi) Có tác phong, thái độ giảng dạy đúng mực.
Vai trò, nhiệm vụ của tập huấn viên
Người lựa chọn nội dung, phương pháp tập huấn, bồi dưỡng
Tập huấn viên đóng vai trò quan trọng trong việc lựa chọn nội dung kiến thức cho hòa giải viên, dựa trên đề nghị của ban tổ chức và thực trạng đội ngũ hòa giải viên tại địa phương Việc xác định nhu cầu về kiến thức pháp luật và nghiệp vụ hòa giải là cần thiết để lựa chọn nội dung tập huấn phù hợp Để đạt được hiệu quả cao trong buổi tập huấn, tập huấn viên cần xác định rõ mục tiêu và thiết kế phương pháp giảng dạy cụ thể, nhằm truyền tải thông tin một cách hợp lý Mục tiêu trong tập huấn có thể được xác định theo ba cấp độ khác nhau.
(1) Nếu như xác định mục tiêu chỉ cần cho học viên biết về một vấn đề nào đó thì chỉ cần giới thiệu đầy đủ nội dung thông tin
(2) Mục tiêu đặt ra muốn học viên hiểu thì tập huấn viên cần phân tích, so sánh đối chiếu và trao đổi với học viên
Mục tiêu của việc giảng dạy là giúp học viên áp dụng kiến thức và kỹ năng vào thực tế công việc, do đó, hoạt động giảng dạy cần mở rộng ra ngoài việc đối chiếu, phân tích và trao đổi Học viên cần có cơ hội thực hành để giải quyết các tình huống cụ thể.
Mục tiêu được xác định với các cấp độ khác nhau, tùy thuộc vào mức độ của mục tiêu và đối tượng học viên Do đó, tập huấn viên cần lựa chọn phương pháp tập huấn và bồi dưỡng phù hợp nhất để đảm bảo hiệu quả.
Giáo viên
Tập huấn viên đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ học viên tiếp thu kiến thức và kỹ năng thông qua phương pháp tập huấn Để thực hiện điều này, họ cần có kiến thức vững về hòa giải ở cơ sở, luật pháp, phong tục tập quán, cũng như nắm rõ tình hình chính trị - xã hội của đất nước và vùng miền Bên cạnh đó, tập huấn viên cần áp dụng phương pháp sư phạm hiệu quả để truyền đạt kiến thức, giúp học viên hiểu và áp dụng vào thực tiễn hòa giải, từ đó nâng cao chất lượng công tác hòa giải tại cơ sở.
Người cung cấp nguồn tư liệu
Tập huấn viên không chỉ truyền đạt chuyên đề mà còn cần hướng dẫn học viên cách tìm kiếm và nghiên cứu tài liệu phục vụ cho công tác hòa giải Trong bối cảnh “thế giới số”, việc chia sẻ nguồn tài liệu hợp pháp từ các trang mạng chính thức như trang của Đảng, Chính phủ, các bộ, ngành và Ủy ban nhân dân là rất quan trọng để hỗ trợ hòa giải viên tại cơ sở.
Người hướng dẫn, tư vấn
Tập huấn viên đóng vai trò quan trọng trong việc hướng dẫn học viên phát huy tối đa năng lực bản thân, bao gồm kiến thức, kinh nghiệm và sở trường Họ giúp khơi gợi tiềm năng và tạo động lực cho học viên tự học tập, tự nghiên cứu, từ đó đạt được mục tiêu bồi dưỡng hiệu quả.
Người đánh giá
Trong quá trình truyền đạt, tập huấn viên cần đánh giá phản ứng của học viên để xác định mức độ hài lòng với khóa bồi dưỡng, với bản thân tập huấn viên, và với phương pháp bồi dưỡng đang áp dụng Việc này giúp điều chỉnh kịp thời nhằm đảm bảo học viên tiếp thu kiến thức và kỹ năng hiệu quả sau khóa bồi dưỡng.
Người bạn đồng hành
Trong khóa bồi dưỡng, sự tương tác hai chiều giữa tập huấn viên và học viên là rất quan trọng để tập huấn viên hiểu được những thiếu sót và nhu cầu kiến thức của học viên Do đó, việc lắng nghe và tôn trọng ý kiến, suy nghĩ của học viên là cần thiết Tập huấn viên không chỉ tác động đến quá trình học tập mà còn truyền cảm hứng, giúp học viên nhận thức được giá trị nhân văn và niềm tự hào trong công việc của họ, từ đó tạo động lực cho học viên vượt qua những thử thách trong nghề nghiệp.
KIẾN THỨC VỀ HÒA GIẢI Ở CƠ SỞ
Vị trí, vai trò, bản chất của hòa giải ở cơ sở
Hiện nay, Việt Nam áp dụng nhiều hình thức hòa giải như hòa giải ở cơ sở, hòa giải tại Toà án, hòa giải trong thương mại và lao động Trong đó, hòa giải ở cơ sở là hình thức truyền thống và phổ biến nhất, giúp giải quyết hiệu quả các tranh chấp và mâu thuẫn nhỏ trong cộng đồng Hòa giải cơ sở không chỉ có ý nghĩa xã hội quan trọng mà còn tiết kiệm thời gian, chi phí và công sức cho người dân cũng như Nhà nước.
Chính sách, thể chế về hòa giải ở cơ sở
- Văn bản quy phạm pháp luật về hòa giải ở cơ sở gồm Luật Hòa giải ở cơ sở năm
2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành (Nghị định số 15/2014/NĐ-CP ngày
Vào ngày 27 tháng 02 năm 2014, Chính phủ đã ban hành quy định chi tiết về một số điều và biện pháp thi hành Luật Hòa giải ở cơ sở Tiếp theo, Nghị quyết liên tịch số 01/2014/NQLT/CP-UBTƯMTTQVN ngày 18 tháng 11 năm 2014 của Chính phủ và Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã hướng dẫn phối hợp thực hiện các quy định pháp luật liên quan đến hòa giải ở cơ sở Ngoài ra, Thông tư liên tịch số 100/2014/TTLT-BTC-BTP ngày 30 tháng 7 năm 2014 của Bộ Tài chính và Bộ Tư pháp quy định về việc lập dự toán, quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí ngân sách nhà nước cho công tác hòa giải ở cơ sở.
- Các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ Tư pháp về công tác hòa giải ở cơ sở
Các văn bản quy phạm, chỉ đạo và hướng dẫn của Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân tỉnh/thành phố đóng vai trò quan trọng trong việc tổ chức và triển khai công tác hòa giải ở cơ sở Những văn bản này cung cấp khung pháp lý và hướng dẫn cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả hòa giải, góp phần giải quyết mâu thuẫn, tranh chấp trong cộng đồng Việc thực hiện đúng các chỉ đạo này sẽ thúc đẩy sự ổn định và phát triển xã hội tại địa phương.
Những nội dung cơ bản của Luật Hòa giải ở cơ sở và các văn bản hướng dẫn thi hành
- Khái niệm hòa giải ở cơ sở;
- Các nguyên tắc cơ bản của hòa giải ở cơ sở;
- Phạm vi hòa giải ở cơ sở;
- Hòa giải viên và tổ hòa giải;
- Hoạt động hòa giải ở cơ sở;
- Hướng dẫn thực hiện thủ tục yêu cầu Tòa án công nhận kết quả hòa giải thành ở cơ sở.
Quy trình thực hiện một buổi hòa giải ở cơ sở
- Bước 1 Chuẩn bị trước khi hòa giải
- Bước 2 Tiến hành hòa giải
- Bước 3 Kết thúc hòa giải và những việc cần làm sau khi hòa giải
Kiến thức cần vận dụng trong quá trình thực hiện hòa giải ở cơ sở
Để hỗ trợ hòa giải viên trong hoạt động hòa giải ở cơ sở, cần nắm vững các văn bản quy phạm pháp luật liên quan như Bộ luật dân sự, Luật hôn nhân gia đình, Luật đất đai, Luật Bảo vệ môi trường và Luật xử lý vi phạm hành chính Việc này đòi hỏi tập huấn viên phải nghiên cứu và tìm hiểu kỹ lưỡng các quy định pháp luật để cung cấp kiến thức cần thiết cho hòa giải viên.
Nắm vững kiến thức về văn hóa, xã hội và kinh tế là điều cần thiết để hiểu rõ các vấn đề lớn của đất nước, bao gồm định hướng và chủ trương của Đảng Việc này giúp người dân có cái nhìn sâu sắc hơn về sự phát triển và các chính sách liên quan đến đời sống xã hội.
Nhà nước đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế, văn hóa và xã hội, đồng thời cần chú ý đến sự chuyển động của nền kinh tế đất nước và các phong tục tập quán tốt đẹp ở địa phương Để nắm vững kiến thức này, tập huấn viên cần quan tâm đến tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa và xã hội của đất nước, cũng như truyền thống văn hóa của dân tộc và bản sắc văn hóa của khu vực địa phương.
Kỹ năng hòa giải ở cơ sở
- Kỹ năng tiếp cận thông tin về vụ, việc hòa giải và nhu cầu của các bên
- Kỹ năng tìm mâu thuẫn, xung đột lợi ích cốt lõi, nguyên nhân chủ yếu
Kỹ năng tra cứu pháp luật và tài liệu tham khảo là rất quan trọng trong việc vận dụng pháp luật, phong tục, tập quán và truyền thống tốt đẹp của dân tộc trong hoạt động hòa giải ở cơ sở Việc hiểu rõ các quy định pháp lý cùng với việc tôn trọng các giá trị văn hóa sẽ giúp nâng cao hiệu quả hòa giải và tạo ra sự đồng thuận trong cộng đồng.
- Kỹ năng tổ chức, điều hành, kiểm soát buổi hòa giải
- Kỹ năng tư vấn, hướng dẫn, giải thích, thuyết phục, vận động các bên tự thỏa thuận dàn xếp mâu thuẫn, tranh chấp
- Kỹ năng ghi chép biên bản, sổ theo dõi hoạt động hòa giải, lập văn bản hòa giải thành, văn bản hòa giải không thành
* Những nội dung chi tiết của phần II này, đề nghị đọc, tham khảo tại Tài liệu bồi dưỡng nghiệp vụ hòa giải ở cơ sở cho hòa giải viên.
PHƯƠNG PHÁP VÀ KỸ NĂNG TẬP HUẤN
Phương pháp tập huấn
1.1 Khái niệm phương pháp tập huấn
Hiện tại, khái niệm “phương pháp tập huấn” chưa được định nghĩa chính thức, nhưng có thể hiểu đơn giản là cách thức mà tập huấn viên sử dụng để truyền đạt kiến thức và kỹ năng hòa giải đến hòa giải viên Phương pháp này đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả của các khóa tập huấn, bồi dưỡng Sự thành công của khóa học được thể hiện qua việc hòa giải viên nắm vững nội dung và cảm thấy hứng thú tham gia tích cực vào quá trình học tập.
Có thể phân chia thành 02 nhóm phương pháp: Phương pháp tập huấn truyền thống và phương pháp tập huấn hiện đại
Phương pháp tập huấn truyền thống là những phương thức giảng dạy đã tồn tại lâu đời, được bảo tồn và duy trì qua nhiều thế hệ Những phương pháp này thường mang tính quen thuộc và có sự ảnh hưởng lớn đến cách thức học tập của người học.
Phương pháp tập huấn truyền thống tập trung vào vai trò của người thầy, được Frire gọi là "Hệ thống ban phát kiến thức", trong đó tập huấn viên là người truyền đạt thông tin, còn học viên chỉ là người tiếp nhận và ghi chép Giáo án được thiết kế theo hướng từ trên xuống, mang tính hệ thống và logic cao Tuy nhiên, nhược điểm lớn của phương pháp này là học viên trở nên thụ động, dẫn đến giờ dạy có thể đơn điệu và thiếu sự chú ý đến kỹ năng thực hành, làm hạn chế khả năng áp dụng kiến thức vào thực tế.
Phương pháp tập huấn tích cực, phát triển từ đầu thế kỷ XX ở các nước phương Tây như Mỹ và Pháp, đã có ảnh hưởng sâu rộng đến Việt Nam Phương pháp này khuyến khích học viên chủ động và tích cực, với tập huấn viên đóng vai trò hướng dẫn và tổ chức, giúp học viên khám phá tri thức mới qua tranh luận và hội thảo nhóm Tập huấn viên không chỉ nêu tình huống mà còn kích thích hứng thú và phân xử ý kiến, từ đó tổng kết bài giảng và củng cố kiến thức Giáo án theo phương pháp này được thiết kế song hành giữa hoạt động dạy và học, chú trọng kỹ năng thực hành và rèn luyện tự học Đặc điểm nổi bật là giảm thuyết trình và tăng cường dẫn dắt, điều khiển, nhưng yêu cầu học viên phải chuẩn bị bài kỹ lưỡng và tự tin bộc lộ quan điểm Tập huấn viên cần chuẩn bị kỹ lưỡng để tổ chức giờ dạy hiệu quả, đảm bảo sự phối hợp nhịp nhàng giữa các hoạt động.
Không có phương pháp tập huấn nào được coi là tốt nhất hay hiệu quả nhất khi áp dụng một cách riêng lẻ Để đạt được hiệu quả tối ưu, cần phải kết hợp hài hòa giữa các phương pháp tập huấn và bồi dưỡng khác nhau.
Việc áp dụng 8 phương pháp học tập hiệu quả có thể gia tăng khả năng lưu giữ thông tin và nâng cao hiệu quả học tập, đồng thời tránh gây sự nhàm chán cho người học Mỗi phương pháp đều có ưu nhược điểm riêng, và sự tiếp thu kiến thức của mỗi cá nhân cũng khác nhau, do đó, tập huấn viên cần linh hoạt và sáng tạo trong việc sử dụng các phương pháp Sự phối hợp đa dạng các phương pháp và hình thức tập huấn trong toàn bộ quá trình là yếu tố quan trọng để phát huy tính tích cực và nâng cao chất lượng tập huấn.
1.2 Nội dung cần lưu ý khi tập huấn cho hòa giải viên
1.2.1 Đặc điểm của học viên là hòa giải viên
Theo Luật Hòa giải ở cơ sở, hòa giải viên phải là công dân Việt Nam, thường trú tại địa phương, tự nguyện tham gia hoạt động hòa giải, có phẩm chất đạo đức tốt và uy tín trong cộng đồng Họ cần có khả năng thuyết phục, vận động nhân dân và hiểu biết về pháp luật.
Hòa giải viên có động cơ và nhu cầu học tập khác biệt so với trẻ em, với sự tập trung vào việc tiếp thu kiến thức pháp luật và kỹ năng hòa giải thực tiễn Họ học tập với mục đích rõ ràng và cụ thể, nhằm nâng cao khả năng giải quyết tranh chấp trong cuộc sống Việc học của hòa giải viên xuất phát từ nhu cầu thực tiễn, giúp họ trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết để thực hiện nhiệm vụ hòa giải hiệu quả.
Hòa giải viên cần học hỏi các kiến thức pháp luật và kỹ năng nghiệp vụ hòa giải có liên quan, nhằm áp dụng hiệu quả vào thực tế hoạt động hòa giải tại cơ sở.
Việc tham gia làm hòa giải viên tại cộng đồng hoàn toàn dựa trên tinh thần tự nguyện, vì vậy việc học tập và rèn luyện kỹ năng của họ cũng cần được thực hiện một cách tự nguyện Mọi hình thức ép buộc hay áp đặt đều không mang lại hiệu quả, và nếu bị cưỡng chế, hòa giải viên sẽ trở nên thờ ơ, thụ động, dẫn đến việc họ không tích cực tham gia vào các hoạt động tập huấn và bồi dưỡng.
Hòa giải viên có sự đa dạng về nhận thức, trình độ học vấn, văn hóa, nghề nghiệp và kỹ năng hòa giải, dẫn đến mức độ tiếp thu kiến thức pháp luật và kỹ năng hòa giải cũng như thái độ học tập trong các lớp tập huấn, bồi dưỡng khác nhau.
Tóm lại, để đạt hiệu quả cao trong việc học của hòa giải viên, cần chú ý đến các đặc điểm riêng biệt của đối tượng này, nhằm tối ưu hóa quá trình tiếp thu kiến thức và kỹ năng cần thiết.
Hòa giải viên thực hành thông qua việc giải quyết các vụ việc và tình huống cụ thể trong cuộc sống, từ đó phát hiện vấn đề và tìm ra nguyên nhân của mâu thuẫn, xung đột, tranh chấp hoặc vi phạm pháp luật Trong quá trình này, họ tự nghiên cứu các văn bản pháp luật và quy định liên quan, đối chiếu với vụ việc đang hòa giải, tự giải quyết vấn đề và rút ra những bài học kinh nghiệm quý giá.
Trao đổi và chia sẻ kinh nghiệm trong hòa giải là rất quan trọng, vì thực tiễn các vụ việc hòa giải rất đa dạng và mỗi người có cách xử lý khác nhau Việc học hỏi lẫn nhau sẽ nâng cao kiến thức và kỹ năng xử lý tình huống cũng như kỹ năng hòa giải cho các hòa giải viên.
Môi trường học tập đóng vai trò quan trọng đối với hòa giải viên, cần tạo sự tương tác tích cực giữa người dạy và học viên để khơi dậy hứng thú học tập Học tập hiệu quả hơn trong không gian vui vẻ, thân thiện và cởi mở, nơi mà sự tôn trọng lẫn nhau được đặt lên hàng đầu Hòa giải viên sẽ cảm thấy phấn khởi và tự tin hơn khi nhận thấy sự tiến bộ, dễ hiểu và tiếp thu kiến thức, đồng thời sẽ được khích lệ và khen thưởng kịp thời để tăng thêm nhiệt huyết trong việc học.
2.2.2 Những yếu tố tác động đến chất lượng lớp tập huấn
Kỹ năng tập huấn
2.1 Kỹ năng tổ chức hội nghị tập huấn Để tổ chức một hội nghị tập huấn/bồi dưỡng cần thực hiện các bước cơ bản sau:
Bước 1: Xây dựng kế hoạch tổ chức hội nghị
Bước 2 trong quá trình thực hiện kế hoạch bao gồm việc chuẩn bị cơ sở vật chất, mời giảng viên và hòa giải viên, tổ chức tập huấn cho hòa giải viên, cũng như tổng kết, đánh giá và báo cáo kết quả của buổi tập huấn.
2.1.1 Xây dựng kế hoạch tổ chức hội nghị tập huấn
Lập kế hoạch tổ chức hội nghị là việc liệt kê các công việc cần thực hiện và mục tiêu cụ thể trong một khoảng thời gian nhất định Để đảm bảo hội nghị thành công, công tác chuẩn bị rất quan trọng và không thể xem nhẹ Cần dự kiến thời gian, địa điểm, nội dung và đối tượng tham dự, cũng như giảng viên và nguồn kinh phí tổ chức Tham khảo mẫu kế hoạch tổ chức tập huấn có thể giúp ích trong quá trình này.
Cơ quan/đơn vị tổ chức
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
Tổ chức lớp tập huấn 5 cho hòa giải viên tại 6
(Căn cứ tổ chức hội nghị tập huấn)
1 Thời gian, địa điểm tổ chức tập huấn
2 Số lượng, thành phần đại biểu tham dự
3 Nội dung, phương pháp tổ chức lớp
3.1 Nội dung: Gồm chuyên đề:
5 Nội dung chính tập huấn, ví dụ: kiến thức pháp luật dân sự, hôn nhân gia đình; hoặc kỹ năng hòa giải ở cơ sở
6 Nơi dự kiến diễn ra lớp tập huấn
II TỔ CHỨC THỰC HIỆN
Chức danh người có thẩm quyền ký văn bản của cơ quan/đơn vị
Để tổ chức hội nghị tập huấn hiệu quả, cần giao nhiệm vụ chuẩn bị cho một hoặc một số công chức phụ trách Các tập huấn viên nên chú trọng vào nội dung và phương pháp trình bày để đảm bảo sự thành công của hội nghị.
Trước khi xây dựng kế hoạch tổ chức hội nghị tập huấn, công chức phụ trách nên chuẩn bị những yếu tố sau đây:
- Đánh giá nhu cầu tập huấn
- Đánh giá nhu cầu của hòa giải viên
- Đánh giá trình độ nhận thức của hòa giải viên về nội dung sẽ giảng dạy
- Đánh giá mong muốn của hòa giải viên/tính cam kết khi tham gia tập huấn
- Cần xác định đối tượng hòa giải viên (thành phần, giới tính, độ tuổi, kinh nghiệm hòa giải…)
Thông tin trên là yếu tố quan trọng giúp tập huấn viên đánh giá đầu vào cho hội nghị tập huấn, đồng thời hỗ trợ trong việc thiết kế nhóm thảo luận và khuyến khích sự tham gia của hòa giải viên Để khai thác kinh nghiệm thực tiễn của hòa giải viên, có thể sử dụng phiếu hỏi, phỏng vấn sâu hoặc tìm hiểu trước khi tiến hành tập huấn.
Trên cơ sở thời lượng khóa tập huấn, cần xác định mục tiêu khoá tập huấn, chương trình tập huấn:
Mỗi chương trình tập huấn và bồi dưỡng cần có mục đích cụ thể, được xây dựng dựa trên phân tích nhu cầu học tập Khi xác định được mục đích chương trình, chúng ta sẽ dễ dàng xác định các vấn đề khác như mục tiêu khóa học, phương hướng phát triển và đối tượng học viên tham gia.
- Mục tiêu cần: đảm bảo tính cụ thể, vừa sức, khả thi, đo lường được và có khung thời gian rõ ràng
- Chương trình cần: nêu rõ thời gian, người thực hiện cho từng nội dung, hoạt động diễn ra trong khóa tập huấn
Trước khi tiến hành tập huấn, cần chuẩn bị đầy đủ các tài liệu như tài liệu phát tay, tài liệu đọc, slide bài trình chiếu, câu hỏi thảo luận và bài tập tình huống để đảm bảo buổi tập huấn diễn ra hiệu quả.
Tập huấn viên cần được xác định rõ ràng, được thông báo đầy đủ về học viên, địa điểm và chuẩn bị đầy đủ các phương tiện giảng dạy
Khi chọn địa điểm cho khóa tập huấn, cần xem xét tính tiện lợi cho người học, yêu cầu của hội nghị, cũng như điều kiện kinh phí và khả năng tổ chức.
Phòng học cần có kích thước phù hợp để tổ chức các hoạt động như trò chơi và làm việc nhóm, tránh việc quá lớn gây ra sự loãng không gian Điều kiện ánh sáng cũng rất quan trọng, bao gồm cửa sổ để tận dụng ánh sáng tự nhiên, đèn chiếu sáng, màn hình hoặc bảng viết, cùng với chỗ ngồi thoải mái Ngoài ra, cần đảm bảo các tiện nghi khác như khu vực nghỉ ngơi và nước uống để tạo điều kiện học tập tốt nhất.
Yêu cầu chung về lớp tập huấn:
- Dịch vụ chung (cần có nước uống để giải khát cho học viên; nếu điều kiện cho phép có thể có hoa quả, bánh kẹo khi nghỉ giải lao)
- Điều kiện thuận tiện cho học viên có thể đến dễ dàng
- Có thể sử dụng điện thoại hay internet
- Có nơi nghỉ giải lao
- Có chỗ để xe và có người trông xe
Về các công cụ trực quan:
Khi sử dụng máy chiếu và màn hình, cần lưu ý rằng không phải tất cả màn hình đều tương thích với máy chiếu Máy chiếu có độ phân giải thấp có thể gây khó khăn trong việc đọc nội dung Bên cạnh đó, việc bố trí thiết bị trong không gian đông người cũng gặp nhiều thách thức và việc sử dụng máy chiếu còn phụ thuộc vào nguồn điện sẵn có.
2.1.2 Thực hiện kế hoạch tổ chức hội nghị tập huấn
Để tổ chức lớp tập huấn hiệu quả, công chức phụ trách cần chủ động tham mưu và thực hiện Kế hoạch tổ chức Việc lựa chọn địa điểm và bố trí phòng học là yếu tố quan trọng, ảnh hưởng đến thành công của các hoạt động Cần khảo sát trước địa điểm và cân nhắc cách tổ chức phù hợp Có nhiều phương án sắp xếp chỗ ngồi trong lớp, mỗi kiểu bố trí đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng.
Kiểu kê bàn ghế theo hàng có ưu điểm là có thể xếp nhiều học viên cùng lúc và tất cả đều hướng lên bảng Tuy nhiên, nhược điểm của cách sắp xếp này là học viên không thể trao đổi trực tiếp với nhau, giảng viên khó theo dõi những người ngồi phía sau, và cũng khó đến gần học viên Ngoài ra, việc chia nhóm để thảo luận sẽ cần phải sắp xếp lại bàn ghế Học viên thường chọn chỗ ngồi ở cuối lớp, tạo khoảng cách với giảng viên, và kiểu sắp xếp này mang lại cảm giác quá trang nghiêm, giống như lớp học ở trường phổ thông.
Kiểu kê bàn ghế hình chữ U mang lại lợi ích cho giảng viên khi dễ dàng tiếp cận học viên và thuận tiện trong việc trao đổi trực tiếp Tuy nhiên, nhược điểm của kiểu sắp xếp này là học viên ở cùng dãy bàn dài không thể nhìn thấy nhau, số lượng người ngồi bị hạn chế, và cần phải sắp xếp lại bàn ghế nếu muốn chia nhóm để thảo luận.
Kiểu kê bàn ghế hình tròn (bàn tiệc) mang lại nhiều lợi ích như giúp học viên dễ dàng chia thành nhóm và tạo điều kiện cho giảng viên tiếp cận gần gũi hơn với học viên Điều này cũng thuận lợi cho việc trao đổi và thảo luận giữa các học viên, đặc biệt khi kết hợp giữa thuyết giảng và làm việc nhóm Tuy nhiên, kiểu kê này cũng có nhược điểm, như số lượng người ngồi hạn chế, và khi giảng viên đứng trên bục, một số học viên có thể không thấy được giảng viên, làm giảm hiệu quả học tập Hơn nữa, học viên sẽ gặp khó khăn trong việc trao đổi trực tiếp với tất cả các bạn học.
Phòng học cần được sắp xếp hợp lý để tất cả học viên đều có thể nhìn thấy màn hình hoặc bảng viết, đặc biệt khi giảng viên sử dụng slide trình chiếu.
- Bảng viết: Nên có sự chuẩn bị trong trường hợp xảy ra sự cố mất điện hoặc tập huấn viên muốn trao đổi, trình bày trên bảng viết
Sau khi tổ chức hội nghị tập huấn, việc tổng kết và đánh giá kết quả là rất quan trọng để nhận diện những thành công, hạn chế và bài học kinh nghiệm Để đảm bảo đánh giá khách quan về chất lượng và hiệu quả của lớp tập huấn, cần thiết phải có mẫu phiếu khảo sát để hòa giải viên tự nhận xét và đánh giá.
2.2 Kỹ năng chuẩn bị nội dung tập huấn
2.2.1 Lập kế hoạch bài giảng