BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH KHOA SINH HỌC ===  === NGHIÊN CỨU ÁP DỤNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG THEO TIÊU CHUẨN ISO 14001 CỦA TOYOTA VINH VÀ ĐỀ XUẤT CÁC PHƯƠNG PHÁP CẢI TIẾN LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC CHUYÊN NGÀNH: KHOA HỌC MÔI TRƯỜNG Giáo viên hướng dẫn: Ths.Nguyễn Đức Diện Sinh viên thực hiện: Lớp Trần Thị Thương : 49B2 - KHMT Vinh - 2012 LỜI CẢM ƠN Đề tài khóa luận “Nghiên cứu áp dụng Hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001 Toyota Vinh đề xuất phương pháp cải tiến” nghiên cứu thực từ tháng 10 năm 2011 đến tháng năm 2012 Trên sở thực tiễn thực đề tài với kiến thức tiếp nhận nhà trường hướng dẫn ThS Nguyễn Đức Diện đề tài khóa luận tốt nghiệp hồn thành Tơi xin chân thành cảm ơn tập thể thầy cô truyền đạt kiến thức vơ hữu ích q báu cho tơi suốt thời gian học tập trường Tôi xin bày tỏ lịng biết ơn tới Thầy hướng dẫn Thạc sĩ Nguyễn Đức Diện giúp đỡ, truyền đạt kiến thức tạo điều kiện thuận lợi giúp tơi hồn thành khóa luận tốt nghiệp Tơi xin chân thành cảm ơn tới tập thể Cán công ty Toyota Vinh - Nghệ An giúp đỡ cung cấp cho thông tin tài liệu hệ thống quản lý môi trường công ty Qua đây, xin gửi lời cảm ơn chân thành tới Chi cục trưởng Nguyễn Viết Hùng, cảm ơn tới cán phòng TBT - NGA Chi cục tiêu chuẩn đo lường chất lượng Nghệ An hướng dẫn nhiệt tình cho tơi lý thuyết lẫn phương pháp tiếp cận vấn đề để tơi hồn thành tốt khóa luận Trong suốt trình thực đề tài, với khả thân cịn hạn chế nên tơi cịn có nhiều điều chưa làm Qua tơi kính mong góp ý chân thành thầy cô bạn Tôi xin chân thành cảm ơn! Vinh, tháng năm 2012 Sinh viên Trần Thị Thương MỤC LỤC Trang MỞ ĐẦU Chương TỔNG QUAN TÀI LIỆU VỀ HỆ THỐNG QUẢN LÍ MƠI TRƯỜNG THEO TIÊU CHUẨN ISO 14001 1.1 Tổng quan tiêu chuẩn ISO 14000 1.1.1 Sự đời tiêu chuẩn ISO 14000 1.1.2 Cấu trúc tiêu chuẩn ISO 14000 1.1.3 Tiêu chuẩn ISO 14001 1.1.4 Nội dung ISO 14001 1.2 Mơ hình hệ thống quản lí mơi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001 1.2.1 Phạm vi áp dụng 1.2.2 Thuật ngữ định nghĩa 1.2.3 Các yêu cầu hệ thống quản lý môi trường 10 1.2.4 Sự triển khai phát triển hệ thống quản lí mơi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001 Thế giới Việt Nam 16 1.2.5 Những khó khăn thuận lợi triển khai áp dụng ISO 14001 Việt Nam 19 1.2.6 Yêu cầu quản lý môi trường áp dụng ISO 14001 Việt Nam 24 Chương ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 26 2.1 Đối tượng nghiên cứu 26 2.2 Nội dung nghiên cứu 26 2.3 Phương pháp nghiên cứu 26 2.3.1 Phương pháp luận 26 2.3.2 Phương pháp nghiên cứu 27 2.3.3 Phương pháp thu thập thông tin 27 2.3.4 Phương pháp phân tích - so sánh 27 2.3.5 Phương pháp chuyên gia 27 2.4 Phạm vi nghiên cứu 27 Chương KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 28 3.1 Giới thiệu Công ty Toyota Vinh 28 3.1.1 Khái quát công ty 28 3.1.2 Chức nhiệm vụ 29 3.1.3 Hệ thống quản lý Chất lượng - Môi trường 31 3.1.4 Hệ thống văn 34 3.1.5 Duy trì cải tiến hệ thống 34 3.2 Phân tích sở khoa học để đề xuất giải pháp cải tiến hệ thống quản lí mơi trường Cơng ty Toyota Vinh 34 3.2.1 Các khía cạnh môi trường công ty 34 3.2.2 Hoạt động quản lý môi trường công ty theo tiêu chuẩn ISO 14001 37 3.3 Các giải pháp kiểm sốt nhiễm công ty 61 3.3.1 Quy trình quản lý hóa chất 61 3.3.2 Quy trình quản lý chất thải nguy hại 66 3.3.3 Xử lý chất thải công ty 70 3.3.4 Kết đạt công ty sau áp dụng hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001 71 3.3.5 Đề xuất giải pháp cải tiến hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14001:2004 cho Công ty Toyota Vinh 77 KẾT LUẬN KIẾN NGHỊ 79 Kết luận 79 Kiến nghị 80 TÀI LIỆU THAM KHẢO 81 PHỤ LỤC DANH MỤC CÁC HÌNH, BẢNG Hình: Hình 1.1 Số lượng chứng ISO 14001 cấp giới qua giai đoạn 17 Hình 1.2 Top 10 quốc gia áp dụng ISO 14001 18 Hình 1.3 Số lượng chứng ISO 14001 cấp Việt Nam 19 Hình 2.1 Mơ hình PDCA hệ thống quản lí mơi trường theo ISO 14001: 2004 26 Hình 3.1 Cơng ty Toyota Vinh 28 Hình 3.2 Mơ hình hệ thống quản lý chất lượng 32 Hình 3.3 Mơ hình quản lý hệ thống môi trường 33 Bảng: Bảng 3.1 Khía cạnh mơi trường cơng ty 35 Bảng 3.2 Phiếu điều tra khía cạnh mơi trường 42 Bảng 3.3 Tổng kết khía cạnh mơi trường tồn cơng ty 44 Bảng 3.4 Chương trình quản lý mơi trường 49 Bảng 3.5 Kết thử nghiệm nước đầu nguồn thải 72 Bảng 3.6 Kết thử nghiệm nước thải hệ thống 73 Bảng 3.7 Kết đo mức ổn tương đương mơi trường khơng khí xung quanh 74 Bảng 3.8 Kết đo yếu tố hóa học mơi trường khơng khí xung quanh 75 Bảng 3.9 Kết đo mức ồn tương đương môi trường lao động 75 Bảng 3.10 Kết đo yếu tố hóa học mơi trường lao động 76 DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT BT : Bình thường BTNMT : Bộ Tài ngun Mơi trường BYT : Bộ Y tế CBCNV : Cán cơng nhân viên CTHH : Chất thải hóa học ĐDLĐMT : Đại diện lãnh đạo môi trường (EMR) DV Dịch vụ : HTQLMT : Hệ thống quản lí mơi trường (EMS) ISO : International Organisation for Standardisation KBT : Không bình thường KC : Khía cạnh KHCN : Khoa học cơng nghệ PCCC : Phịng cháy chữa cháy QCVN : Quy chuẩn Việt Nam QĐ : Quyết định STQL : Sổ tay quản lý TCĐLCL : Tiêu chuẩn đo lường chất lượng TCVN : Tiêu chuẩn Việt Nam UBND : Ủy ban nhân dân KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH MỞ ĐẦU Thế kỷ 21 xem kỷ ngun “tồn cầu hóa” “phát triển vượt bậc” Nhân loại kỷ 21 tự hào vun đắp nên ngàn năm phát triển vũ bão mặt, từ kinh tế văn hóa tới khoa học kỹ thuật Nhưng nhân loại lại phải hứng chịu giận chưa có từ mơi trường thiên nhiên, hết dịch bệnh đến thảm họa núi lửa, sóng thần, băng tan, nước biển dâng… Chính thực trạng báo động đặt trách nhiệm bảo vệ môi trường sống cho quốc gia, tổ chức, công ty người dân tồn cầu Trong bối cảnh đó, pháp luật ngày chặt chẽ, triển khai sách kinh tế biện pháp khác nhằm khuyến khích bảo vệ môi trường, quan tâm chung bên hữu quan vấn đề môi trường phát triển bền vững ngày tăng, tổ chức thuộc thành phần ngày ý đến việc đạt chứng tỏ kết hoạt động môi trường tốt thơng qua kiểm sốt ảnh hưởng mơi trường hoạt động sản phẩm dịch vụ mình, có xem xét đến sách mục tiêu mơi trường Mơi trường nhiễm vấn đề thời nóng hổi mặt báo, nguyên nhân lớn gây ô nhiễm lại hoạt động sản xuất/ kinh doanh công nghiệp (vụ Vedan, Tung Twang, Miwon…) Xu hướng tiêu dùng văn minh, người tiêu dùng ngày khơng muốn sử dụng hàng hóa có chất lượng tốt mà cịn phải thân thiện với mơi trường Pháp luật môi trường ngày thắt chặt Năm 1993, Việt Nam ban hành luật bảo vệ môi trường đến có nhiều văn luật đưa yêu cầu cụ thể cho điều kiện đầu tư, sản xuất, kinh doanh Tập hợp cách hệ thống kinh nghiệm quản môi trường tốt trải nghiệm nước công nghiệp phát triển thuộc khu vực châu Âu, châu Mỹ, ISO 14001 tiêu chuẩn Bộ ISO 14000, đưa yêu cầu cần thực để quản lý yếu tố ảnh hưởng tới môi SV: Trần Thị Thương Lớp: 49B2 - KHMT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH trường trình hoạt động tổ chức, áp dụng rộng rãi lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, dịch vụ với quy mô khác nhau: từ doanh nghiệp nhỏ lẻ đến tập đoàn đa quốc gia Một số khu vực kinh tế đặt vấn đề bảo vệ môi trường hay cụ thể áp dụng ISO 14001 điều kiện bắt buộc cho việc giao thương (châu Âu, Mỹ, Nhật…) Ngày nhiều Tổng Công ty, Cơng ty mẹ, tập đồn nước đa quốc gia yêu cầu công ty thành viên nhà thầu phụ buộc phải áp dụng ISO 14001 Sức ép từ cộng đồng dân cư xung quanh yêu cầu doanh nghiệp phải có trách nhiệm với môi trường Nhận thức cao người lao động nhu cầu làm việc môi trường không ô nhiễm sức ép khiến doanh nghiệp phải cân nhắc Sức ép từ nhà đầu tư lợi nhuận uy tín doanh nghiệp khiến ban lãnh đạo doanh nghiệp phải định áp dụng ISO 14001 để mong nâng cao lợi cạnh tranh thị trường Do đó, muốn tồn phát triển bền vững bảo vệ mơi trường phải nằm chiến lược kinh doanh tổ chức Hiểu rõ tính cấp thiết trên, hãng Toyota áp dụng ISO 14001 vào dây chuyền sản xuất công ty Từ lý trên, tiến hành đề tài: “Nghiên cứu áp dụng hệ thống quản lí mơi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001 Công ty Toyota Vinh tỉnh Nghệ An đề xuất phương pháp cải tiến hệ thống” Mục tiêu đề tài thông qua hệ thống quản lí mơi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001 cơng ty Toyota Vinh để từ nhân rộng công ty, doanh nghiệp lĩnh vực môi trường khác SV: Trần Thị Thương Lớp: 49B2 - KHMT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH Chương TỔNG QUAN TÀI LIỆU VỀ HỆ THỐNG QUẢN LÍ MƠI TRƯỜNG THEO TIÊU CHUẨN ISO 14001 1.1 Tổng quan tiêu chuẩn ISO 14000 1.1.1 Sự đời tiêu chuẩn ISO 14000 Dân số, tài nguyên môi trường năm gần trở thành mối quan tâm nhiều quốc gia tổ chức quốc tế Quá trình hoạt động công nghiệp ngày làm cho cạn kiệt tài nguyên, ô nhiễm môi trường hiệu cuối làm suy thoái chất lượng sống cộng đồng Do đó, bảo vệ mơi trường trở thành vấn đề quan trọng, mục tiêu nằm sách chiến lược quốc gia Nhất sau Hội nghị thượng đỉnh trái đất Rio De Janeiro - Brazil tháng 6/1992 vấn đề mơi trường lên lĩnh vực kinh tế, đề cập đến hoạt động xã hội, phạm vi quốc gia, khu vực quốc tế Với mục đích xây dựng đưa vào áp dụng phương thức tiếp cận chung quản lý môi trường, tăng cường khả đo kết hoạt động môi trường, tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại quốc tế Năm 1993, Tổ chức tiêu chuẩn hoá quốc tế (ISO) triển khai xây dựng tiêu chuẩn quản lý mơi trường có mã hiệu ISO 14000 nhằm mục đích tiến tới thống áp dụng Hệ thống quản lý môi trường (EMS) đảm bảo phát triển bền vững từnh quốc gia, khu vực quóc tế ISO 14000 tiêu chuẩn Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế (ISO International Organisation for Standardisation) ban hành, quy định hoạt động bảo vệ môi trường, bao gồm nội dung: Hệ thống quản lý mơi trường, đánh giá vịng đời sản phẩm, nhãn sinh thái, xác định kiểm kê khí nhà kính… Tập hợp cách hệ thống kinh nghiệm quản môi trường tốt trải nghiệm nước công nghiệp phát triển thuộc khu vực SV: Trần Thị Thương Lớp: 49B2 - KHMT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH châu Âu, châu Mỹ, ISO 14001 tiêu chuẩn Bộ ISO 14000, đưa yêu cầu cần thực để quản lý yếu tố ảnh hưởng tới mơi trường q trình hoạt động tổ chức, áp dụng rộng rãi lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, dịch vụ với quy mô khác nhau: từ doanh nghiệp nhỏ lẻ đến tập đoàn đa quốc gia Ra đời lần vào năm 1996 (ISO 14001:1996) (ISO 14001:2010), Tiêu chuẩn ISO 14001 có mặt 155 quốc gia với 188.815 tổ chức chứng nhận (tính đến tháng 12/2008) 1.1.2 Cấu trúc tiêu chuẩn ISO 14000 Bộ tiêu chuẩn ISO 14000 thiết lập hệ thống quản lý môi trường cung cấp công cụ hỗ trợ cho doanh nghiệp, giúp sở nhận thức quản lý tác động mơi trường ngăn ngừa nhiễm liên tục có hành động cải thiện mơi trường Đây sở để bên thứ ba đánh giá hệ thống quản lý môi trường sở sản xuất, kinh doanh dịch vụ Bộ tiêu chuẩn ISO 14000 đề cập đến lĩnh vực sau: - Hệ thống quản lý môi trường (Environmental Management Systems - EMS) - Kiểm tra môi trường (Environmental Auditing - EA) - Đánh giá kết hoạt động môi trường (Environmental Performance - EPE) - Ghi nhãn môi trường (Environmental Labeling - EL) - Đánh giá chu trình sống sản phẩm (Life Cycle Assessment - LCA) - Các khía cạnh mơi trường tiêu chuẩn sản phẩm (Environmental aspects InProductStandards) Bộ tiêu chuẩn ISO 14000 chia thành nhóm: Các tiêu chuẩn tổ chức tiêu chuẩn sản phẩm Các tiêu chuẩn tổ chức tập trung vào khâu tổ chức hệ thống quản lý môi trường doanh nghiệp, vào cam kết lãnh đạo SV: Trần Thị Thương Lớp: 49B2 - KHMT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH TÀI LIỆU THAM KHẢO 1) Bộ Khoa học Công nghệ Môi trường, Hà Nội, TCVN ISO 14001: 1998: Hệ thống quản lý môi trường - Quy định hướng dẫn sử dụng, 1998 2) PGS TS Hồng Xn Cơ - Giáo trình Kinh môi trường Nhà xuất Giáo dục, 2005 3) Nguyễn Thị Hồng Liên - Bộ mơn Quản lý Mơi trường - Khoa học môi trường - Đại học KHTN - Đại học QGHN: Quản lý môi trường Nhà xuất Đại học Quốc gia Hà Nội 2008 4) Nguyễn Văn Thắng - Lead Auditor (2011), ISO 14001:2004: Hệ thống quản lý môi trường - quy định hướng dẫn sử dụng 5) Tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 14001:2010: Hệ thống quản lý môi trường - yêu cầu hướng dẫn sử dụng Hà Nội - 2010 6) Sở khoa học công nghệ Nghệ An - Chi cục tiêu chuẩn đo lường chất lượng: Báo cáo kết thử nghiệm nước thải, 10/2011 7) Trạm Quan trắc phân tích Mơi trường lao động Hà Nội: Báo cáo kết quan trắc môi trường công ty Toyota Vinh,10/2011 8) Toyota Việt Nam - Báo cáo phát triển bền vững, 2008 9) Đặng Xuân Toàn, Trần Ứng Long, Hướng dẫn Kiểm toán giảm thiểu chất thải, 1999 10) Website: http://www.toyotavinh.vn Website Công ty Toyota Vinh, Nghệ An http://www.tuvanmoitruong.com http://www.yeumoitruong.vn http://www.iso-ahead Websit Tư vấn ISO http://www.thuvienmoitruong.vn http://www.vinacert.vn SV: Trần Thị Thương 81 Lớp: 49B2 - KHMT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH PHỤ LỤC Phụ lục QUY TRÌNH HỆ THỐNG CỦA HỆ THỐNG QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG – MƠI TRƯỜNG I Kiểm sốt tài liệu Mục đích Quy định cách thức xây dựng, trình bày, phê duyệt, sốt xét, sửa đổi, huỷ bỏ lưu giữ tài liệu Đảm bảo tất tài liệu sử dụng Công ty kiểm sốt khơng để xảy tình trạng sử dụng tài liệu không hiệu lực Phạm vi áp dụng Quy trình áp dụng với tài liệu, hồ sơ thuộc HTQLCL HTQLMT, bao gồm tài liệu có nguồn gốc bên ngồi Cơng ty Tài liệu liên quan Sổ tay quản lý Tiêu chuẩn ISO 9001:2008 Tiêu chuẩn ISO 14001:2004 Định nghĩa Tài liệu: Là tất phương tiện sử dụng để truyền tải thông tin nhằm hỗ trợ cho hoạt động quản lý Công ty Hồ sơ: Tài liệu cung cấp chứng hoạt động Các loại tài liệu Công ty bao gồm tài liệu Công ty tự xây dựng loại tài liệu có nguồn gốc bên ngồi Cơng ty quản lý Các loại tài liệu nội Cơng ty bao gồm:Sổ tay quản lý; Các quy trình; Các hướng dẫn công việc; Các loại biểu mẫu phê duyệt; SV: Trần Thị Thương 82 Lớp: 49B2 - KHMT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP + TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH Các giảng mẫu, tài liệu mẫu, vẽ Tài liệu có nguồn gốc bên ngồi tài liệu Công ty ban hành như: Bản vẽ tham khảo, tài liệu kỹ thuật, Tiêu chuẩn quốc tế; Tiêu chuẩn Việt Nam; Tiêu chuẩn ngành; Các văn quy phạm pháp luật có liên quan… Nội dung Cách thức trình bày, mã hố tài liệu 5.1 Trình bày Tất tài liệu Cơng ty Cổ phần Toyota Vinh phải trình bày gõ Unicode Hình thức tài liệu (bao gồm sổ tay quản lý, qui trình hướng dẫn) qui định giống trang tài liệu Các thơng tin để kiểm sốt tài liệu bao gồm: Tên Cơng ty thơng tin tóm tắt Công ty Tên tài liệu: Ghi tên sổ tay quản lý, qui trình hướng dẫn Mã số tài liệu Ngày ban hành: ghi ngày có hiệu lực hành tài liệu Trang/tổng số trang: ghi góc dưới, bên phải tài liệu Hình thức biểu mẫu thiết kế theo mục đích sử dụng cho hoạt động khác nhau, cần phải có mã số, ngày ban hành số trang (áp dụng trường hợp biểu mẫu có nhiều trang) để kiểm soát: Mã số, ngày ban hành, số trang biểu mẫu: ghi phía biểu mẫu 5.2 Mã hố tài liệu Quy định tên viết tắt loại tài liệu: - Sổ tay quản lý: STQL - Quy định cơng việc : - Quy trình : QT - Hướng dẫn công việc: HD - Nội quy: NQ - Biểu mẫu : - Tiêu chuẩn : TC SV: Trần Thị Thương 83 QĐ BM Lớp: 49B2 - KHMT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH * Quy định mã hóa tài liệu HTQLCL AA - BB - CC DD Loại tài liệu Bộ phận ban hành Số thứ tự tài liệu Số thứ tự biểu mẫu (Chỉ áp dụng với biểu mẫu) Ghi chú: Biểu mẫu đánh số theo quy trình ban hành Khi nhiều quy trình sử dụng chung biểu mẫu tùy theo tính chất loại mà đưa biểu mẫu quy trình quản lý  Quy định mã hoá tài liệu HTQLMT: AA - BB - CC DD Loại tài liệu MT: Môi trường Số thứ tự tài liệu Số thứ tự biểu mẫu (Chỉ áp dụng với biểu mẫu) 5.3 Nội dung tài liệu 5.3.1 Sổ tay quản lý: STQL tài liệu qui định HTQLCL HTQLMT Cơng ty STQL có nội dung sau: Mục đích, phạm vi áp dụng HTQLCL HTQLMT SV: Trần Thị Thương 84 Lớp: 49B2 - KHMT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH Các thuật ngữ chữ viết tắt STQL Giới thiệu Công ty Chính sách chất lượng – mơi trường Cơng ty Mục tiêu chất lượng Mô tả cách thực Công ty yêu cầu tiêu chuẩn TCVN ISO 9001:2008; ISO 14001:2004 viện dẫn tới qui trình có liên quan 5.3.2 Các Qui trình: Nội dung qui trình qui định thống gồm mục sau: Mục đích: Qui trình qui định thống nội dung, bước tiến hành trình thực cơng việc Phạm vi áp dụng: Nêu cụ thể qui trình áp dụng cho đối tượng nào, hoạt động nào, phận Tài liệu liên quan: Liệt kê tài liệu mà người thực phải sử dụng thực bước công việc Định nghĩa: Nêu lên định nghĩa chữ viết tắt tài liệu, có Nội dung: Nêu lên nội dung chi tiết qui trình Trình bày qui trình dạng mô tả lời, dùng lưu đồ kết hợp trình bày lưu đồ, sau mơ tả Hồ sơ: Nêu loại hồ sơ liên quan đến qui trình cách thức lưu trữ hồ sơ Phụ lục: Liệt kê loại biểu mẫu kèm theo phần sau qui trình Quy định, hướng dẫn : Nội dung quy định, hướng dẫn bao gồm mục qui trình Nếu hướng dẫn đơn giản trình bày phần nội dung Soạn thảo, chỉnh sửa, kiểm tra phê duyệt tài liệu SV: Trần Thị Thương 85 Lớp: 49B2 - KHMT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH 5.3.3 Kiểm soát, phân phát, lưu giữ tài liệu Trưởng ban ISO chịu trách nhiệm giữ gốc Sổ tay quản lý, Quy trình Quy định khơng đóng dấu kiểm sốt Các tài liệu phân phát tới phận phải cập nhật vào danh sách phân phát tài liệu có kí xác nhận bên nhận Tài liệu ISO phân phát cho phận theo danh sách phải đảm bảo sẵn có nơi sử dụng Tài liệu đóng dấu giáp lai “ĐÃ KIỂM SỐT” màu đỏ ĐÃ KIỂM SỐT Nhân viên phân cơng có trách nhiệm giữ tài liệu HTQLCL, HTQLMT phân phát phải đảm bảo tài liệu lỗi thời huỷ bỏ, thay tài liệu hành nhân viên phụ trách việc lưu giữ tài liệu ISO phát Các tài liệu lỗi thời giữ lại phải đóng dấu giáp lai “TÀI LIỆU LỖI THỜI” nhằm tránh trường hợp bị sử dụng vơ tình TÀI LIỆU LỖI THỜI Các biểu mẫu khơng cần phải đóng dấu " ĐÃ KIỂM SỐT" Danh mục tài liệu danh sách phân phát tài liệu lưu trữ đến có cập nhật 5.4 Kiểm soát hồ sơ 5.4.1 Thu thập Lưu giữ Hồ sơ Nhân viên Cơng ty có trách nhiệm lập trì hồ sơ HTQLCL HTQLMT theo quy định trình hoạt động để cung cấp chứng hiệu lực HTQLCL HTQLMT Hồ sơ HTQLCL HTQLMT thu thập, xếp theo chuyên mục tính chất hồ sơ theo thứ tự thời gian để giúp cho việc sử dụng, nhận biết, tra cứu dễ dàng Hồ sơ HTQLCL HTQLMT lưu giữ dạng cứng (trong cặp file tài liệu, vị trí quy định) mềm (dưới dạng khơng SV: Trần Thị Thương 86 Lớp: 49B2 - KHMT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH sửa được) Định kỳ tháng/lần chuyển hồ sơ dạng mềm sang dạng không sửa được, đồng thời lưu vào đĩa mềm/đĩa CD để tránh liệu Các phận lập danh sách hồ sơ cần lưu trữ theo điều quy trình tương ứng Văn phịng phải có trách nhiệm cung cấp trang thiết bị cần thiết để phục vụ cho việc lưu giữ bảo quản hồ sơ Bảo quản hồ sơ Các thơng tin đính bổ sung xác nhận văn đính kèm (tên Biểu mẫu văn đính kèm) Trong bao gồm thơng tin sau: thời điểm, nội dung, nguyên nhân chữ kí người chịu trách nhiệm nội dung đính chính/bổ sung Các phận tự phân công việc bảo quản hồ sơ chịu trách nhiệm hệ thống lưu trữ hồ sơ phạm vi phụ trách Không tự ý chụp, copy, truy cập, phân phối hồ sơ không phép đại diện lãnh đạo chất lượng môi trường Lưu trữ hồ sơ Thời gian lưu giữ hồ sơ quy định điều quy trình Khi hồ sơ hết thời hạn lưu giữ, phận quản lý hồ sơ viết Phiếu yêu cầu huỷ hồ sơ gửi lên Lãnh đạo duyệt Không tự ý huỷ hồ sơ chưa phê duyệt Lãnh đạo II Đánh giá nội Xem xét lãnh đạo Mục đích - Quy định tần suất bước tiến hành đánh giá nội xem xét lãnh đạo HTQLCL HTQLMT Phạm vi áp dụng - Quy trình áp dụng tất đánh giá nội bộ, bao gồm đánh giá phần toàn HTQL xem xét lãnh đạo SV: Trần Thị Thương 87 Lớp: 49B2 - KHMT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH Tài liệu liên quan - Sổ tay quản lý - Tiêu chuẩn ISO 9001: 2008 - Tiêu chuẩn ISO 14001:2004 Định nghĩa - Sự không phù hợp: Sự không đáp ứng yêu cầu qui định Nội dung 5.1 Đánh giá nội 5.1.1 Khái quát Công ty tổ chức đánh giá nội định kỳ lần/năm, trường hợp cần thiết, tiến hành đánh giá đặc biệt theo yêu cầu Lãnh đạo Các thành viên đoàn đánh giá phải chuyên gia am hiểu hệ thống quản lý chất lượng môi trường Công ty phải đào tạo quy trình Trong trình đánh giá thành viên phải đảm bảo tính khách quan độc lập với phận đánh giá tức không làm việc điều hành trực tiếp phận đánh giá Quá trình đánh giá nội phải xem xét tất hạng mục HTQLCL HTQLMT (trừ trường hợp đánh giá đặc biệt); khuyến cáo, điểm không phù hợp phát lần đánh giá trước 5.2 Xem xét lãnh đạo 5.2.1 Khái quát Việc xem xét Lãnh đạo diễn họp, tiến hành sau có kết đánh giá chất lượng nội không ngày làm việc Thời gian thành phần tham dự Đại diện lãnh đạo chất lượng môi trường lên kế hoạch cụ thể Trong trường hợp thấy cần thiết Lãnh đạo triệu tập họp đột xuất theo yêu cầu công việc Đầu vào việc xem xét Lãnh đạo bao gồm vấn đề sau: SV: Trần Thị Thương 88 Lớp: 49B2 - KHMT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH * Đối với Hệ thống Quản ký Chất lượng - Báo cáo đánh giá nội - Kết hành động, phòng ngừa cải tiến từ họp lần trước - Phản hồi khách hàng có - Các ý kiến cán công nhân viên công ty * Đối với Hệ thống Quản lý Mơi trường - Chính sách mơi trường, mục tiêu tiêu môi trường; - Các kết hoạt động môi trường; - Việc xử lý yêu cầu pháp luật yêu cầu khác; - Việc khắc phục sau đánh giá nội hệ thống quản lý môi trường; - Về triển khai kết hành động khắc phục phịng ngừa; - Sự khơng phù hợp liên quan đến tài liệu hệ thống quản lý môi trường Đại diện lãnh đạo chất lượng môi trường chịu trách nhiệm thu thập trình lên Lãnh đạo thơng tin buổi họp Biên họp (BM-TVC-02-07) phải Đại diện lãnh đạo chất lượng môi trường ghi lại đầy đủ kiểm sốt theo Quy trình Kiểm sốt tài liệu hồ sơ SV: Trần Thị Thương 89 Lớp: 49B2 - KHMT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH 5.2.2 Lưu đồ thực việc xem xét lãnh đạo : Lập kế hoạch & Chương trình Chuẩn bị Họp xem xét lãnh đạo Báo cáo phận Các vấn đề khác Ghi biên Báo cáo ĐGNB Khai mạc Quyết định Thực Kiểm tra xác nhận - + Báo cáo/Lưu hồ sơ III Sự khơng phù hợp khắc phục phịng ngừa Mục đích - Hướng dẫn, qui định trách nhiệm có liên quan đến việc kiểm sốt, xử lý không phù hợp tất hoạt động công ty - Đảm bảo không phù hợp nhận biết, kiểm sốt thơng qua xử lý thích hợp Phạm vi áp dụng - Áp dụng cho việc kiểm soát khơng phù hợp q trình cung cấp dịch vụ cho KH hoạt động môi trường công ty Tài liệu liên quan Sổ tay quản lý; QT-TVC-02; QT-TVC-04; QT-TVC-05 Định nghĩa SV: Trần Thị Thương 90 Lớp: 49B2 - KHMT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH Nội dung 5.1 Xác định khơng phù hợp q trình cung cấp dịch vụ hoạt động môi trường công ty: Trong trình cung cấp dịch vụ hoạt động môi trường trường hợp sau coi không phù hợp: Dịch vụ không đáp ứng yêu cầu khách hàng (Kết bị tranh chấp, tiến độ cam kết, thái độ phục vụ nhân viên bị phản hồi tiêu cực khách hàng…), Hồ sơ, báo cáo kết bị lỗi (áp dụng sai tiêu chuẩn, quy trình, văn QPPL; tính tốn sai…); Sự trao đổi thông tin nội không thấu đáo dẫn tới thiệt hại cho khách hàng; Các trường hợp không phù hợp với qui định gây ảnh hưởng tới môi trường: - Ngồi mục tiêu, tiêu mơi trường - Ngồi tiêu chuẩn luật mơi trường - Các trạng thái liên quan khác SV: Trần Thị Thương 91 Lớp: 49B2 - KHMT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH Phụ lục TÀI LIỆU HỆ THỐNG QUẢN LÝ MƠI TRƯỜNG Tên tài liệu TT Quy trình xác định khía cạnh Mã số Đáp ứng ISO Đáp ứng ISO 9001:2008 14001: 2004 QT-MT-01 4.3.1, 4.3.3 pháp luật yêu cầu QT-MT-02 4.3.2, 4.5.2 môi trường đáng kể Quy trình xác định yêu cầu khác Quy trình ứng phó với tình trạng khẩn cấp QT-MT-03 4.4.7 Quy trình thơng tin liên lạc QT-MT-04 Quy trình quản lý hố chất QT-MT-05 4.4.6, 4.5.4 Quy trình quản lý chất thải QT-MT-06 4.4.6, 4.5.2 QT-MT-07 4.5.1 Quy trình giám sát đo mơi trường SV: Trần Thị Thương 92 5.5.3 4.4.3 Lớp: 49B2 - KHMT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH Phụ lục MỘT SỐ CÁC BIỂU TRƯNG AN TOÀN Ý nghĩa biểu trưng Mơ tả hình vẽ Chất dễ cháy hay Ngọn lửa màu đen tự cháy đỏ Mẫu biểu trưng Một đầu lâu khúc Chất độc xương bắt chéo màu trắng đỏ Chất kích thích, Dấu gạch chéo màu đen có hại đỏ Chất ăn mòn Ngọn lửa màu đen vịng Chất ơxi hố trịn màu đen đỏ/da cam Chất có hại cho mơi trường thải ngồi SV: Trần Thị Thương Hình khơ cá chết màu đen đỏ/da cam 93 Lớp: 49B2 - KHMT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH Phụ lục PHÂN NHÓM BẢO QUẢN HÓA CHẤT DỄ CHÁY NỔ Các nhóm hố chất khơng Các chất Nhóm bảo quản chung Các chất có khả tạo thành i hỗn hợp nổ: Kali nitrat, Canxi nitrat, Kali peclorat IIa, IIb, III, Iva, VI Các loại khí nén khí hố lỏng a Các loại khí cháy nguy hiểm ii nổ: Axetylen, Hydro, Metal, I, IIb, III, IVa, IVb, V, VI Amoniac, Butal, Propan, b Các loại khí trì cháy: Ơxi, I, IIa, III, IVa, Ivb, V, VI khơng khí hố lỏng nén Các chất có khả tự đốt cháy tự bắt cháy tác dụng với nước khơng khí iii a Kali, Natri, Canxi cacbua, canxi I, IIa, IIb, IIIb, IVa, IVb, V, VI phốt phua, Natri phốt phua, Phốt trắng, vàng, I, IIa, IIb, IIIa, IVa, IVb, V, VI b Nhóm Clorua trietyl, nhơm clorua, Các chất cháy dễ bắt cháy: a Chất lỏng: Xăng, benzen, axeton, iv I, IIa, IIb, III, IVb, V, VI nguyên liệu dầu mỏ nhẹ, dầu hoả, cồn, I, IIa, IIb, III, IVa, V, VI b Các chất rắn: Xenlulo, Phốt đỏ, v vi Các chất có khả gây cháy: I, IIa, III, IVa, V, VI Brom, Kalipermanganat, Các chất dễ cháy: Bông, sợi gai, than I, IIa, IIb, III, IVa, Ivb, V bùn, gỗ SV: Trần Thị Thương 94 Lớp: 49B2 - KHMT KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH Phụ lục QUY ĐỊNH ĐỐI VỚI CÁC NHÀ THẦU/ NHÀ CUNG CẤP Để giảm thiểu tác động xấu tới mơi trường phịng tránh cố xảy ra, nhà thầu/nhà cung cấp phải tuân theo quy định sau: Hiểu tầm quan trọng tuân thủ vời yêu cầu pháp luật hậu không tuân thủ Tuân thủ yêu cầu hệ thống quản lý môi trường liên quan đến hoạt đông Cơng ty Cổ phần TOYOTA Vinh Khơng gây ảnh hưởng đến mơi trườngtrong q trình hoạt động cơngt ty, có cố điều kiện bất thường phải báo cáo tới Ban ISO đơn vị phụ trách liên quan Có biện pháp phịng ngừa mơi trường hoạt động gây Nếu phát sinh chất thải q trình hoạt động cơng ty , phải có biện pháp xử lý thích hợp theo u Cơng ty Trong q trình hoạt động, cần hạn chế giảm thiểu tác động đến môi trường như: bụi, mùi, tiếng ồn Chúng cam kết thực theo biện pháp đề tuân thủ theo yêu cầu Công ty Cổ phần TOYOTA Vinh nhằm bảo vệ môi trường ngăn ngừa cố xảy hoạt động chúng tơi Nếu có cố vấn đề môi trường xảy hoạt động Cơng ty Cổ phần TOYOTA Vinh, chúng tơi xin hồn tồn chịu trách nhiệm trước Cơng ty Cổ phần TOYOTA Vinh pháp luật bảo vệ môi trường SV: Trần Thị Thương 95 Lớp: 49B2 - KHMT ... thống quản lí mơi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001 Công ty Toyota Vinh tỉnh Nghệ An đề xuất phương pháp cải tiến hệ thống? ?? Mục tiêu đề tài thơng qua hệ thống quản lí mơi trường theo tiêu chuẩn ISO. .. pháp cải tiến hệ thống quản lí mơi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001: 2010 cho công ty Toyota Vinh 2.3 Phương pháp nghiên cứu 2.3.1 Phương pháp luận Phương pháp luận gựa vào mơ hình PDCA hệ thống quản. ..LỜI CẢM ƠN Đề tài khóa luận ? ?Nghiên cứu áp dụng Hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001 Toyota Vinh đề xuất phương pháp cải tiến? ?? nghiên cứu thực từ tháng 10 năm 2011