1. Trang chủ
  2. » Giáo Dục - Đào Tạo

Một số biện pháp quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học ở các trường trung học cở sở quận thành phố hồ chí minh

101 14 0

Đang tải... (xem toàn văn)

Tài liệu hạn chế xem trước, để xem đầy đủ mời bạn chọn Tải xuống

THÔNG TIN TÀI LIỆU

Thông tin cơ bản

Tiêu đề Một Số Biện Pháp Quản Lý Việc Đổi Mới Phương Pháp Dạy Học Ở Các Trường Trung Học Cơ Sở Quận 4 Thành Phố Hồ Chí Minh
Tác giả Lê Thị Thùy
Người hướng dẫn PGS-TS Nguyễn Thị Hường
Trường học Trường Đại Học Vinh
Chuyên ngành Quản Lý Giáo Dục
Thể loại luận văn thạc sĩ
Năm xuất bản 2014
Thành phố Nghệ An
Định dạng
Số trang 101
Dung lượng 1,13 MB

Cấu trúc

  • 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu (0)
  • 4. Giả thuyết khoa học (11)
  • 5. Nhiệm vụ nghiên cứu (11)
  • 6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu (12)
  • 7. Phương pháp nghiên cứu (12)
  • 8. Đóng góp của luận văn (13)
  • 9. Cấu trúc luận văn (13)
  • CHƯƠNG 1 (14)
    • 1.1 Lịch sử nghiên cứu vấn đề (14)
    • 1.2 Một số khái niệm cơ bản (16)
      • 1.2.1 Phương pháp, phương pháp dạy học (16)
        • 1.2.1.1 Phương pháp (16)
        • 1.2.1.2 Phương pháp dạy học (17)
      • 1.2.2 Quản lý, QLGD (18)
        • 1.2.2.1 Khái niệm “Quản lý” (18)
        • 1.2.2.2 Quản lý giáo dục (19)
      • 1.2.3 Quản lý việc đổi mới PPDH (21)
      • 1.2.4 Giải pháp, giải pháp QL việc đổi mới PPDH (22)
        • 1.2.4.1 Giải pháp (22)
        • 1.2.4.2. Giải pháp quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học (22)
    • 1.3 Một số vấn đề về đổi mới phương pháp dạy học 17 (22)
      • 1.3.1 Sự cần thiết phải đổi mới PPDH ở trường THCS (22)
      • 1.3.2 Các định hướng đổi mới phương pháp dạy học (29)
      • 1.3.3 Một số phương pháp dạy học mới được sử dụng ở trường THCS (30)
      • 1.4.3 Chỉ đạo thực hiện đổi mới PPDH (37)
      • 1.4.4 Kiểm tra đánh giá, điều chỉnh QL việc đổi mới PPDH (39)
  • CHƯƠNG 2 (42)
    • 2.1 Khái quát về KT-XH, giáo dục Q4, TPHCM (42)
    • 2.2 Thực trạng việc đổi mới phương pháp dạy học ở các trường THCS, Q4 -TP HCM (46)
      • 2.2.1. Thực trạng nhận thức về đổi mới PPDH (46)
      • 2.2.2 Thực trạng nhận thức về mục đích đổi mới PPDH (48)
      • 2.2.3. Thực trạng nhận thức về xu thế đổi mới PPDH (50)
    • 2.3 Thực trạng quản lý việc đổi mới PPDH của hiệu trưởng các trường (52)
      • 2.3.1 Thực trạng tổ chức, điều khiển việc đổi mới PPDH (52)
      • 2.4.2 Thực trạng kiểm tra, đánh giá QL việc đổi mới PPDH (56)
  • CHƯƠNG 3 (63)
    • 3.1 Các nguyên tắc đề xuất giải pháp (63)
    • 3.2 Đề xuất giải pháp (65)
      • 3.2.1 Nâng cao nhận thức cho CBQL và GV về việc đổi mới PPDH (65)
      • 3.2.2 Kế hoạch hóa việc đổi mới PPDH (66)
      • 3.2.3 Chỉ đạo việc vận dụng các PPDH mới vào QTDH (68)
      • 3.2.4 Phát huy vai trò nòng cốt của tổ chuyên môn trong việc đổi mới (69)
      • 3.2.7 Bổ sung và tăng cường các điều kiện đổi mới PPDH (0)
    • 3.3 Khảo sát tính khả thi của các giải pháp đề xuất (0)
  • TÀI LIỆU THAM KHẢO (83)
  • PHỤ LỤC (87)

Nội dung

Giả thuyết khoa học

Đề xuất các biện pháp quản lý đổi mới PPDH một cách khoa học, hệ thống và toàn diện sẽ nâng cao chất lượng dạy học tại các trường THCS Quận 4, TP Hồ Chí Minh.

Nhiệm vụ nghiên cứu

5.1 Nghiên cứu cơ sở lý luận của đề tài

Khảo sát thực trạng đổi mới phương pháp dạy học và quản lý việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học tại các trường THCS Quận 4, TP Hồ Chí Minh cho thấy sự cần thiết phải cải tiến phương pháp giảng dạy để nâng cao chất lượng giáo dục Nghiên cứu này tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của các phương pháp dạy học hiện tại và sự quản lý trong việc áp dụng những đổi mới này Kết quả khảo sát sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc về những thách thức và cơ hội trong việc đổi mới giáo dục tại địa phương.

5.3 Đề xuất một số biện pháp quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học ở THCS Quận 4, TP Hồ Chí Minh.

Giới hạn phạm vi nghiên cứu

Đề tài này tập trung vào việc nghiên cứu thực hiện đổi mới phương pháp dạy học và quản lý việc đổi mới đó của Hiệu trưởng tại một số trường Trung học cơ sở (THCS) ở Quận 4, TP Hồ Chí Minh.

Phương pháp nghiên cứu

7.1 Các phương pháp nghiên cứu lý luận

Phân tích, so sánh, hệ thống hóa, tổng hợp hóa, khái quát hóa các tài liệu liên quan nhằm xác lập cơ sở lý luận của đề tài

7.2 Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn

▪ Phương pháp điều tra bằng phiếu thăm dò

Chúng tôi tiến hành dự giờ để quan sát việc đổi mới PPDH trong bài dạy ở trên lớp GV

Để nghiên cứu hiệu quả quản lý đổi mới phương pháp dạy học (PPDH), chúng tôi đã tiến hành phỏng vấn các cán bộ quản lý và giáo viên tại một số trường trong khu vực khảo sát.

▪ Phương pháp xin ý kiến chuyên gia

Trao đổi và lấy ý kiến từ các chuyên gia, bao gồm cán bộ quản lý trường THCS và những người có chuyên môn về phương pháp dạy học (PPDH), là cần thiết để tìm hiểu và thực hiện việc đổi mới PPDH một cách hiệu quả trong nhà trường.

7.3 Phương pháp thống kê toán học: Nhằm xử lý số liệu thu được

Đóng góp của luận văn

Bài luận văn đã tiến hành phân tích và đánh giá thực trạng đổi mới phương pháp dạy học tại các trường trung học cơ sở ở quận 4, Thành phố Hồ Chí Minh, đồng thời chỉ ra nguyên nhân và những vấn đề liên quan đến thực trạng này.

- Luận văn một lần nữa cho chúng ta nhìn nhận lại tầm quan trọng của việc đổi mới PPDH

Luận văn đưa ra các giải pháp cụ thể nhằm hỗ trợ các nhà quản lý trong việc quản lý hiệu quả đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) Những giải pháp này không chỉ phù hợp với tình hình hiện tại mà còn hướng tới tương lai, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học tại các trường phổ thông.

Cấu trúc luận văn

Ngoài phần Mở đầu và Kết luận, Luận văn gồm 3 chương:

- Chương 1: Cơ sở lý luận của đề tài

- Chương 2: Thực trạng quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học ở các trường THCS Q4, Tp HCM

- Chương 3: Một số giải pháp quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học ở các trường THCS Quận 4, Tp HCM

Lịch sử nghiên cứu vấn đề

Giáo dục (GD) đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong sự phát triển bền vững của mỗi quốc gia, được xem như chiếc chìa khóa vàng mở ra tương lai GD không chỉ là khởi đầu của chiến lược phát triển con người mà còn là điều kiện thiết yếu để hình thành và hoàn thiện lực lượng sản xuất xã hội Nhiều nghiên cứu về quản lý giáo dục (QLGD) đã được thực hiện cả trong và ngoài nước, trong đó các nghiên cứu về quản lý nhà trường và các yếu tố của quá trình sư phạm ngày càng trở nên quan trọng Nhà trường được công nhận là một thiết chế xã hội đặc biệt, góp phần đào tạo thế hệ trẻ thành những công dân có ích cho xã hội.

Các nhà nghiên cứu QLGD Xô Viết nhấn mạnh rằng kết quả hoạt động của nhà trường phụ thuộc vào việc tổ chức công tác dạy học một cách hợp lý V.A Xukhomlinxki đã tổng kết 26 năm kinh nghiệm quản lý của mình, cho thấy tầm quan trọng của sự phân công hợp lý và phối hợp chặt chẽ giữa hiệu trưởng và phó hiệu trưởng để đạt được mục tiêu quản lý Các tác giả đều khẳng định vai trò lãnh đạo toàn diện của hiệu trưởng, nhưng cũng không thể phủ nhận vai trò quan trọng của các phó hiệu trưởng, tổ chuyên môn và các tổ chức đoàn thể trong quản lý hoạt động của nhà trường.

V.A Xukhomlinxki và Xvecxlerơ còn nhấn mạnh đến biện pháp dự giờ, phân tích bài giảng, sinh hoạt tổ CM Việc phân tích dự giờ, phân tích bài giảng của đồng nghiệp được coi là “đòn bẩy” để nâng cao chất lượng dạy học Việc phân tích bài giảng mục đích là phân tích cho giáo viên thấy các thiếu sót để khắc phục các thiếu sót, đồng thời phát huy mặt mạnh nhằm nâng cao chất lượng bài giảng

1.1.2 Ở Việt Nam Ở Việt Nam đã có nhiều công trình nghiên cứu về quản lý nhà trường nói chung và quản lý hoạt động đổi mới PPDH nói riêng

Nhiều tạp chí như Giáo dục, Khoa học Giáo dục, và Giáo chức Việt Nam đã đăng tải các nghiên cứu quan trọng về đổi mới phương pháp dạy học, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã triển khai nhiều văn bản và tổ chức các đợt tập huấn đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) cho giáo viên trên toàn quốc, đặc biệt tại Hà Nội và TP.HCM Từ năm học 2002-2003, bậc trung học cơ sở (THCS) đã áp dụng đổi mới PPDH cùng với chương trình giảng dạy mới và thay sách giáo khoa ở lớp 6 Nhiều tài liệu hướng dẫn giảng dạy theo phương pháp mới đã được xuất bản, như cuốn "Một số vấn đề về đổi mới phương pháp dạy học trường trung học cơ sở" cho các môn Địa lý, Lịch sử, và Giáo dục công dân, cùng với các tài liệu khác cho môn Toán, nhằm hỗ trợ giáo viên trong quá trình đổi mới giảng dạy.

(2008) và tương tự các môn còn lại; “Những vấn đề chung về đổi mới giáo dục THCS môn Ngữ văn” của Nguyễn Hữu Châu, Nguyễn Trọng Hoàn, Vũ

Nho, xuất bản năm 2007 của Bộ Giáo dục – Đào Tạo và các môn khác tương tự

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực tại trường THCS không chỉ phát triển tư duy mà còn khuyến khích sự chủ động và sáng tạo của học sinh thông qua các hoạt động học tập Tài liệu Bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên THCS giai đoạn 2004-2007 đã giới thiệu nhiều phương pháp dạy học tích cực, đặc biệt nhấn mạnh dạy học theo cặp và nhóm, nhằm hỗ trợ giáo viên trong việc đổi mới phương pháp giảng dạy Gần đây, nhiều bài viết đã phản ánh thực trạng đổi mới phương pháp dạy học trong các trường phổ thông, điều này đang trở thành mối quan tâm hàng đầu của các nhà quản lý giáo dục để nâng cao chất lượng dạy và học.

Mặc dù có nhiều tài liệu về đổi mới phương pháp dạy học tại trường THCS, nhưng vẫn thiếu nghiên cứu về quản lý việc đổi mới này Nhiều bài báo và tạp chí chỉ ra rằng phương pháp dạy học hiện tại vẫn chủ yếu dựa vào truyền thống, giáo viên gặp khó khăn trong việc áp dụng phương pháp mới, và các nhà quản lý chưa thực sự khuyến khích giáo viên đổi mới Do đó, tôi quyết định chọn đề tài này để thực hiện tại trường THCS Quận 4 - TP Hồ Chí Minh.

Một số khái niệm cơ bản

1.2.1 Phương pháp, phương pháp dạy học

Theo quan điểm Triết học, chúng ta có thể nêu lên một số khái niệm về phương pháp như sau:

Phương pháp là cách thức và con đường mà trí tuệ cần đi theo để khám phá và chứng minh chân lý, bao gồm các phương pháp như biện chứng và phân tích hệ thống Nó đồng nghĩa với biện pháp kỹ thuật và khoa học, đồng thời là tập hợp các quy tắc và nguyên tắc quy phạm nhằm chỉ đạo hành động hiệu quả.

Định nghĩa của Hêghen về phương pháp mang lại một cái nhìn sâu sắc về bản chất của nó, khi ông nhấn mạnh rằng "phương pháp là ý thức về hình thức của sự tự vận động bên trong của nội dung".

Theo Iu.K.Babanxki, phương pháp dạy học được định nghĩa là hình thức tương tác giữa giáo viên và học sinh, nhằm mục đích giải quyết các nhiệm vụ giáo dưỡng, giáo dục và phát triển trong quá trình học tập.

Theo I.D.Zverev: “Phương pháp dạy học là cách thức hoạt động tương hỗ giữa thầy và trò nhằm đạt được mục đích dạy học Hoạt động này thể hiện trong việc sử dụng các nguồn nhận thức, các thủ thuật logic, các dạng hoạt động độc lập của học sinh và cách thức điều khiển quá trình nhận thức của thầy giáo”

Theo I.Ia.Lecne: “Phương pháp dạy học là một hệ thống những hành động có mục đích của giáo viên nhằm tổ chức hoạt động nhận thức và thực hành của học sinh, đảm bảo học sinh lĩnh hội nội dung học vấn”

Phương pháp dạy học là một quy trình có tổ chức, trong đó giáo viên và học sinh hợp tác để đạt được mục tiêu giáo dục Được hiểu đơn giản, phương pháp dạy học bao gồm các hành động có chủ đích của giáo viên theo một trình tự nhất định, nhằm tổ chức hoạt động nhận thức và thực hành của học sinh, giúp họ tiếp thu hiệu quả nội dung bài học.

Phương pháp dạy học là sự tác động có chủ đích của giáo viên đến học sinh nhằm hoàn thành mục tiêu giáo dục, không chỉ đơn thuần là sự ảnh hưởng một chiều mà còn là quá trình tương tác giữa thầy và trò Qua đó, phương pháp này tổ chức và sử dụng các hoạt động để học sinh chủ động chiếm lĩnh tri thức Điều này giúp hình thành và phát triển năng lực cá nhân, đồng thời phát huy tính chủ động trong việc tìm hiểu và tiếp thu kiến thức Tóm lại, phương pháp dạy học là cách thức mà giáo viên tổ chức các hoạt động để người học tự giác và chủ động hoàn thiện các năng lực cần thiết.

Phương pháp dạy học đóng vai trò quan trọng trong quá trình giáo dục, vốn là một quá trình tương tác giữa hoạt động dạy của giáo viên và hoạt động học của học sinh Trong mối quan hệ này, hoạt động dạy của giáo viên giữ vai trò chủ đạo, trong khi học sinh là chủ thể chính, tham gia vào quá trình học tập một cách tự giác và tích cực.

Phương pháp dạy học là sự kết hợp giữa các phương pháp dạy và học, có ảnh hưởng lẫn nhau Trong đó, phương pháp dạy giữ vai trò chủ đạo, định hướng cho quá trình học của người học.

Hệ thống giáo dục đóng vai trò là một phần thiết yếu trong cấu trúc xã hội Quản lý giáo dục (QLGD) không chỉ là một lĩnh vực quan trọng trong quản lý xã hội mà còn chịu ảnh hưởng từ các quy luật và tác động của môi trường xã hội xung quanh.

Có nhiều quan điểm khác nhau về khái niệm quản lý, sau đây là một số quan điểm chính

Theo phân tích của Mác, "Bất cứ nơi nào có lao động, nơi đó có quản lý." Trong tác phẩm "Những vấn đề cốt yếu của quản lý," Harold Koontz khẳng định rằng "Quản lý là một hoạt động thiết yếu, đảm bảo sự phối hợp các nỗ lực cá nhân để đạt được mục tiêu nhóm, tối ưu hóa thời gian, tiết kiệm chi phí và giảm thiểu sự bất mãn cá nhân."

Quản lý, theo tác giả Trần Kiểm, là quá trình tác động của chủ thể quản lý nhằm huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực như nhân lực, vật lực và tài lực, chủ yếu từ nội lực, để đạt được mục tiêu của tổ chức với hiệu quả tối ưu.

Tại Khoa Sư phạm - ĐHQG HN, các tác giả Nguyễn Quốc Chí và Nguyễn Thị Mỹ Lộc định nghĩa quản lý là quá trình tác động có chủ đích của người quản lý đến đối tượng quản lý, với mục tiêu đạt được những kết quả mong muốn của tổ chức.

Quản lý một tổ chức hay hệ thống là quá trình tác động có chủ đích của chủ thể quản lý lên khách thể và đối tượng quản lý, nhằm phát huy tiềm năng của các yếu tố và mối quan hệ chức năng Mục tiêu của quản lý là sử dụng hiệu quả nguồn lực và cơ hội, đảm bảo tổ chức hoạt động hiệu quả và đạt được các mục tiêu đề ra, ngay cả trong điều kiện môi trường biến động.

Quản lý là một yếu tố quan trọng và hiệu quả trong các hoạt động của con người, giúp điều hòa và tiến hành các hoạt động phù hợp với quy luật để đạt được thành công lớn C Mác đã chỉ ra rằng mọi lao động xã hội, dù trực tiếp hay gián tiếp, đều cần sự chỉ đạo để phối hợp các hoạt động cá nhân và thực hiện chức năng chung của toàn bộ hệ thống sản xuất, giống như một dàn nhạc cần có nhạc trưởng để điều khiển.

Một số vấn đề về đổi mới phương pháp dạy học 17

1.3.1 Sự cần thiết phải đổi mới PPDH ở trường THCS

Trong bối cảnh xã hội đang thay đổi liên tục và sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật, chất lượng giáo dục trở thành mối quan tâm hàng đầu Nhu cầu về nguồn nhân lực có tri thức, đạo đức và năng động ngày càng gia tăng, đòi hỏi việc đào tạo nhân lực sáng tạo và linh hoạt để đảm bảo sự phát triển bền vững của mỗi quốc gia Tuy nhiên, thực tế cho thấy nguồn cung nhân lực hiện nay không đáp ứng được nhu cầu, một phần lớn do công tác giáo dục chưa hiệu quả Tình trạng giảng dạy đối phó, kiểm tra đánh giá không chính xác và phương pháp học tập thụ động đã dẫn đến việc sản sinh ra những sản phẩm tri thức không hoàn thiện, ảnh hưởng đến khả năng làm việc và sự phát triển của học sinh trong bối cảnh xã hội hiện đại.

Theo kết quả điều tra, phản ánh từ dư luận về chất lượng giáo dục đã thúc đẩy các nhà quản lý giáo dục xem xét và điều chỉnh kịp thời Để khắc phục những tồn tại này, cần phải đổi mới toàn diện công tác giáo dục, trong đó việc cải cách phương pháp dạy học là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu.

Việc thực hiện đổi mới phương pháp dạy học đã được nêu rõ:

Theo Nghị quyết TW 8 khóa XI, Ban chấp hành TW Đảng nhấn mạnh cần tiếp tục đổi mới phương pháp dạy và học theo hướng hiện đại, khuyến khích tính tích cực, chủ động và sáng tạo của người học Điều này bao gồm việc dạy cách học và cách nghĩ, khuyến khích tự học và tạo điều kiện cho người học tự cập nhật kiến thức, kỹ năng Ngoài ra, cần chuyển đổi hình thức học tập từ truyền thống sang đa dạng hơn, chú trọng vào các hoạt động xã hội, ngoại khóa và nghiên cứu khoa học Cuối cùng, việc ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy và học cũng cần được đẩy mạnh.

Chiến lược phát triển giáo dục giai đoạn 2001 – 2010, theo quyết định số 201/2001/QĐ-TTg, nhấn mạnh việc đổi mới và hiện đại hóa phương pháp giáo dục Mục tiêu là chuyển từ việc truyền đạt tri thức thụ động sang việc hướng dẫn người học phát triển tư duy chủ động trong việc tiếp cận tri thức Điều này bao gồm việc dạy cho học sinh phương pháp tự học và thu nhận thông tin một cách có hệ thống, đồng thời khuyến khích tư duy phân tích và tổng hợp Chiến lược cũng chú trọng vào việc phát triển năng lực cá nhân và tăng cường tính chủ động, tự chủ của học sinh, sinh viên trong quá trình học tập.

Luật Giáo dục của Quốc hội nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam số 38/2005/QH11 nhấn mạnh rằng phương pháp giáo dục phổ thông cần phát huy tính tích cực, tự giác, và sáng tạo của học sinh, đồng thời phù hợp với đặc điểm từng lớp học và môn học Đổi mới phương pháp dạy học không chỉ là dạy chữ mà còn là dạy học sinh cách học, từ đó hình thành năng lực cá nhân và khả năng ứng dụng vào thực tiễn Giáo viên đóng vai trò quan trọng trong quá trình này, cần đổi mới nhận thức và phương pháp tổ chức dạy học để thu hút học sinh tham gia tích cực Theo PGS-TS Trần Kiều, mục đích chính của đổi mới phương pháp dạy học là đáp ứng yêu cầu đào tạo con người trong giai đoạn công nghiệp hóa, với trọng tâm là phát triển năng lực giải quyết vấn đề Quá trình dạy học hiện nay chuyển từ việc truyền thụ kiến thức một chiều sang việc hướng dẫn học sinh tự học và phát triển tư duy độc lập, nhằm hình thành thói quen và kỹ năng ứng dụng vào thực tiễn Do đó, đổi mới phương pháp dạy học là yêu cầu thiết yếu để đạt được mục tiêu giáo dục hiện đại.

Mặc dù mọi sự so sánh đều có những hạn chế nhất định, nhưng có thể chỉ ra một số điểm khác biệt rõ rệt giữa phương pháp dạy học truyền thống và phương pháp dạy học tích cực.

Phương pháp truyền thống Phương pháp dạy học tích cực

Học là quá trình tiếp thu và lĩnh hội , qua đó hình thành kiến thức, kỹ năng,tư tưởng, tình cảm

Học là quá trình kiến tạo mà học sinh tham gia vào việc tìm tòi, khám phá và phát hiện thông tin Qua việc luyện tập và khai thác, học sinh tự hình thành hiểu biết, năng lực và phẩm chất cần thiết cho sự phát triển cá nhân.

Truyền thụ tri thức, truyền thụ và chứng minh chân lí của giáo viên

Tổ chức hoạt động nhận thức cho học sinh Dạy học sinh cách tìm ra chân lí

Chúng tôi tập trung vào việc cung cấp tri thức, kỹ năng và kỹ xảo cần thiết cho việc học Mục tiêu là giúp học sinh đối phó hiệu quả với các kỳ thi Tuy nhiên, sau khi hoàn thành kỳ thi, nhiều kiến thức và kỹ năng đã học thường bị lãng quên hoặc ít được áp dụng trong thực tế.

Chú trọng hình thành các năng lực (sáng tạo, hợp tác, ) dạy phương pháp và kỹ thuật lao động khoa học, dạy cách học

Học tập là cần thiết để đáp ứng yêu cầu của cuộc sống hiện tại và tương lai Những kiến thức đã học không chỉ mang lại lợi ích cho bản thân học sinh mà còn góp phần vào sự phát triển của xã hội.

Từ sách giáo khoa + giáo viên Từ nhiều nguồn khác nhau :

SGK, SGV, các tài liệu tham khảo phù hợp, thí nghiệm, bảo tàng, thực tế, gắn với:

- Vốn hiểu biết, kinh nghiệm và nhu cầu của HS

- Tình huống thực tế, bối cảnh và môi trường địa phương

- Những vấn đề học sinh quan tâm

Các phương pháp diễn giảng , truyền thụ kiến thức một chiều

Các phương pháp tìm tòi, điều tra, giải quyết vấn đề ; dạy học tương tác

Cố định : Giới hạn trong lớp học, giáo viên đối diện với cả lớp

Học tập hiện đại ngày nay mang đến sự cơ động và linh hoạt, cho phép học sinh tiếp cận kiến thức từ nhiều nguồn khác nhau như lớp học, phòng thí nghiệm, và thực địa Hình thức học tập đa dạng bao gồm học cá nhân, học đôi bạn, học theo nhóm, và cả lớp tương tác trực tiếp với giáo viên, tạo điều kiện cho việc phát triển kỹ năng và hiểu biết sâu sắc hơn.

Truyền đạt kiến thức theo kiểu một chiều , thường là phương pháp thuyết trình

Phương pháp dạy học: gợi mở, đặt một vài câu hỏi theo nội dung bài học

Soạn giảng tập trung vào hoạt động của thầy

Phương pháp dạy học chú trọng hướng dẫn học sinh tự học , phát huy tính tích cực chủ động của các em

Phương pháp dạy học đa dạng: gợi mở, học theo nhóm, thảo luận, trực quan, trò truyện, hợp tác

Soạn giảng tập trung vào các hình thức tổ chức hoạt động học tập cho học sinh

Học sinh Đóng vai trò thụ động

Quá trình chiếm lĩnh tri thức là lắng nghe , tiếp nhận tri thức từ giáo viên Ít có cơ hội tham gia vào các Đóng vai trò chủ động

Quá trình chiếm lĩnh tri thức là một hành trình tự học được hỗ trợ bởi giáo viên, trong đó học sinh tham gia tích cực vào các hoạt động học tập để tiếp thu kiến thức hiệu quả.

Máy móc: casset, overhead, projector v v

Một vài tranh ảnh tĩnh dùng minh họa nội dung

Máy móc: casset, overhead, projector v v Ứng dụng mạnh công nghệ thông tin trong giảng dạy

Sử dụng nhiều thiết bị dạy học khác nhau, các loại hình ảnh động, tư liệu phim thực tế nhằm tăng tính tư duy trừu tượng cho học sinh

Phương pháp dạy học truyền thống và phương pháp dạy học tích cực không hoàn toàn khác biệt nhau, nhưng vẫn có những điểm khác biệt cơ bản Đổi mới phương pháp dạy học không phải là việc thay thế hoàn toàn mà là kế thừa có chọn lọc, hạn chế nhược điểm của phương pháp truyền thống và tăng cường sử dụng các phương pháp tích cực Điều này nhằm tạo điều kiện cho người học hoạt động độc lập, sáng tạo và ứng dụng những thành tựu khoa học kỹ thuật để nâng cao chất lượng giáo dục.

Chủ trương đổi mới phương pháp dạy học hiện nay đang được triển khai đồng bộ, nhưng kết quả phụ thuộc chủ yếu vào công tác quản lý và đặc điểm thực tế của từng đơn vị Ngoài ra, công tác kiểm tra đánh giá cũng ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả của quá trình này.

1.3.2 Các định hướng đổi mới phương pháp dạy học

Việc đổi mới phương pháp dạy học ở trường phổ thông trong giai đoạn hiện nay cần dựa trên các định hướng cơ bản sau đây:

Bài viết nhấn mạnh sự chuyển đổi từ phương pháp dạy học truyền thống sang phương pháp dạy học tập trung vào học sinh, nhằm khuyến khích vai trò chủ động và sáng tạo của học sinh Thay vì chỉ thuyết trình, giáo viên cần thiết kế và tổ chức các hoạt động học tập giúp học sinh phát triển kỹ năng giao tiếp, hợp tác và khả năng tự học Điều này sẽ giúp học sinh chiếm lĩnh tri thức một cách hiệu quả, năng động và sáng tạo, đáp ứng với sự phát triển nhanh chóng của xã hội hiện đại.

Đổi mới phương pháp dạy học là việc áp dụng các phương pháp mới trong giáo dục, tận dụng ưu điểm của các phương pháp truyền thống nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy Việc sử dụng các phương pháp truyền thống như thuyết trình hay hỏi đáp vẫn cần thiết, nhưng phải được kết hợp hợp lý với các phương pháp dạy học mới như dạy học giải quyết vấn đề, thảo luận nhóm và tự phát hiện tri thức Những phương pháp dạy học tích cực này không chỉ phát huy tính chủ động, độc lập và sáng tạo của người học mà còn tăng cường khả năng hợp tác và kỹ năng giao tiếp của họ trong học tập và cuộc sống.

Ngày đăng: 16/09/2021, 10:30

Nguồn tham khảo

Tài liệu tham khảo Loại Chi tiết
2. Ban chấp hành Trung ương Đảng CSVN (2013), Nghị quyết Bộ Chính trị Ban chấp hành Trung ương ảng ộng sản Việt Nam khoá VIII về cải cách giáo dục, Nxb Giáo dục Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Nghị quyết Bộ Chính trị Ban chấp hành Trung ương ảng ộng sản Việt Nam khoá VIII về cải cách giáo dục
Tác giả: Ban chấp hành Trung ương Đảng CSVN
Nhà XB: Nxb Giáo dục Hà Nội
Năm: 2013
3. Ban tư tưởng Văn hoá Trung ương (2002), Các kết luận Hội nghị lần thứ VI, BCH TW IX, Nxb Chính trị quốc gia Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Các kết luận Hội nghị lần thứ VI, BCH TW IX
Tác giả: Ban tư tưởng Văn hoá Trung ương
Nhà XB: Nxb Chính trị quốc gia Hà Nội
Năm: 2002
4. Ban Bí thư Trung ương Đảng, hỉ thị 40 về xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục Sách, tạp chí
Tiêu đề: hỉ thị 40 về xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục
Tác giả: Ban Bí thư Trung ương Đảng
5. Nguyễn Ngọc Bảo (1955), "Phát triển tính tích cực, tính tự lực của học sinh trong qúa trình dạy học", Bộ Giáo dục và Đào tạo Sách, tạp chí
Tiêu đề: Phát triển tính tích cực, tính tự lực của học sinh trong qúa trình dạy học
Tác giả: Nguyễn Ngọc Bảo
Nhà XB: Bộ Giáo dục và Đào tạo
Năm: 1955
6. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2002), ề án đổi mới chương trình giáo dục phổ thông, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: ề án đổi mới chương trình giáo dục phổ thông
Tác giả: Bộ Giáo dục và Đào tạo
Nhà XB: Hà Nội
Năm: 2002
7. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Công đoàn giáo dục Việt Nam (2002), Hội thảo tăng cư ng giải pháp đổi mới phương pháp dạy học trư ng phổ thông, thành phố Huế - 10/2002 Sách, tạp chí
Tiêu đề: Hội thảo tăng cư ng giải pháp đổi mới phương pháp dạy học trư ng phổ thông
Tác giả: Bộ Giáo dục và Đào tạo, Công đoàn giáo dục Việt Nam
Năm: 2002
8. Bộ Giáo dục và Đào tạo, iều lệ Trư ng phổ thông (2011) Sách, tạp chí
Tiêu đề: Điều lệ Trường phổ thông
Tác giả: Bộ Giáo dục và Đào tạo
Năm: 2011
9. Nguyễn Hữu Chí (2004), ịnh hướng và giải pháp đổi mới phương pháp dạy học trư ng THPT. Báo cáo chuyên đề trong kỷ yếu hội thảo khoa học, Hà Nội 5/4/2004. Đề tài khoa học cấp Bộ, Mã số B 2002. 49- TĐ Sách, tạp chí
Tiêu đề: ịnh hướng và giải pháp đổi mới phương pháp dạy học trư ng THPT
Tác giả: Nguyễn Hữu Chí
Nhà XB: Báo cáo chuyên đề trong kỷ yếu hội thảo khoa học
Năm: 2004
9. Vũ Cao Đàm (1999), Phương pháp luận nghiên cứu khoa học, Nxb Khoa học và Kỹ thuật Sách, tạp chí
Tiêu đề: Phương pháp luận nghiên cứu khoa học
Tác giả: Vũ Cao Đàm
Nhà XB: Nxb Khoa học và Kỹ thuật
Năm: 1999
10. Đảng Cộng sản Việt Nam (2001), Văn kiện ại hội ại biểu toàn quốc lần I X, Nxb Chính trị quốc gia Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Văn kiện ại hội ại biểu toàn quốc lần I X
Tác giả: Đảng Cộng sản Việt Nam
Nhà XB: Nxb Chính trị quốc gia Hà Nội
Năm: 2001
11. Nguyễn Kỳ - Mô hình dạy học tích cực - Tự học – T6/ 2001 Sách, tạp chí
Tiêu đề: Mô hình dạy học tích cực - Tự học
Tác giả: Nguyễn Kỳ
Năm: 2001
12. Bùi Minh Hiền (chủ biên) 2006, Quản lý giáo dục, Nxb Đại học sư phạm Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Quản lý giáo dục
Nhà XB: Nxb Đại học sư phạm Hà Nội
13. Phạm Minh Hạc (2002): ổi mới PPDH dưới góc độ tâm lý. Tạp chí nghiên cứu giáo dục số 3 - 4 tháng 10/2002 Sách, tạp chí
Tiêu đề: ổi mới PPDH dưới góc độ tâm lý
Tác giả: Phạm Minh Hạc
Năm: 2002
17. Trần Kiểm - Bùi Minh Hiền (2006), Quản lý và lãnh đạo nhà trư ng (giáo trình) Khoa quản lý giáo dục (2006) Đại học sự phạm Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Quản lý và lãnh đạo nhà trường (giáo trình)
Tác giả: Trần Kiểm, Bùi Minh Hiền
Nhà XB: Đại học sự phạm Hà Nội
Năm: 2006
18. Trần Kiều (1995), "Một vài suy ngh về đổi mới phương pháp dạy học trong nhà trư ng phổ thông nước ta", Nghiên cứu giáo dục, số 11/1995 Sách, tạp chí
Tiêu đề: Một vài suy ngh về đổi mới phương pháp dạy học trong nhà trư ng phổ thông nước ta
Tác giả: Trần Kiều
Năm: 1995
19. Trần Kiều (1997), "Tích cực hoá hoạt động học tập của học sinh", Thông tin khoa học giáo dục, số 62/1997 Sách, tạp chí
Tiêu đề: Tích cực hoá hoạt động học tập của học sinh
Tác giả: Trần Kiều
Nhà XB: Thông tin khoa học giáo dục
Năm: 1997
20. Đặng Quốc Bảo - Quản lý giáo dục một số khái niệm và luận đề - Trường CBQL – Hà Nội (1995) Sách, tạp chí
Tiêu đề: Quản lý giáo dục một số khái niệm và luận đề
Tác giả: Đặng Quốc Bảo
Nhà XB: Trường CBQL – Hà Nội
Năm: 1995
21. Phan Trọng Luận (1998), " ổi mới phương pháp dạy học theo hướng hoạt động hoá ngư i học" trong các bộ môn khoa học xã hội và nhân văn THPT" Thông tin khoa học giáo dục, số 65/1998 Sách, tạp chí
Tiêu đề: ổi mới phương pháp dạy học theo hướng hoạt động hoá ngư i học" trong các bộ môn khoa học xã hội và nhân văn THPT
Tác giả: Phan Trọng Luận
Năm: 1998
24. Lưu Xuân Mới (2002), " ổi mới phương pháp dạy học nhằm Sách, tạp chí
Tiêu đề: ổi mới phương pháp dạy học nhằm
Tác giả: Lưu Xuân Mới
Năm: 2002
25. Nguyễn Thị Hồng Nam (2002), "Tổ chức hoạt động hợp tác trong học tập theo hình thức thảo luận nhóm&#34 Sách, tạp chí
Tiêu đề: Tổ chức hoạt động hợp tác trong học tập theo hình thức thảo luận nhóm
Tác giả: Nguyễn Thị Hồng Nam
Năm: 2002

HÌNH ẢNH LIÊN QUAN

Chú trọng hình thành các năng lực (sáng  tạo,  hợp  tác,...)  dạy  - Một số biện pháp quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học ở các trường trung học cở sở quận thành phố hồ chí minh
h ú trọng hình thành các năng lực (sáng tạo, hợp tác,...) dạy (Trang 26)
Phấn trắng, bảng đen. - Một số biện pháp quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học ở các trường trung học cở sở quận thành phố hồ chí minh
h ấn trắng, bảng đen (Trang 28)
Bảng 2.1. Mẫu khảo sát - Một số biện pháp quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học ở các trường trung học cở sở quận thành phố hồ chí minh
Bảng 2.1. Mẫu khảo sát (Trang 46)
hiện ở bảng dưới đây. Từ kết quả khảo sát, chúng tôi nhận xét như sau: Bảng 2.2. Nhận thức về sự cần thiết của việc đổi mới PPDH  Mức  - Một số biện pháp quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học ở các trường trung học cở sở quận thành phố hồ chí minh
hi ện ở bảng dưới đây. Từ kết quả khảo sát, chúng tôi nhận xét như sau: Bảng 2.2. Nhận thức về sự cần thiết của việc đổi mới PPDH Mức (Trang 47)
Bảng 2.3. Nhận thức về mục đích đổi mới PPDH của GV Stt  - Một số biện pháp quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học ở các trường trung học cở sở quận thành phố hồ chí minh
Bảng 2.3. Nhận thức về mục đích đổi mới PPDH của GV Stt (Trang 48)
Nhìn vào bảng 2.3. chúng tôi thấy GV và CBQL đổi mới PPDH vì các mục đích sau:  - Một số biện pháp quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học ở các trường trung học cở sở quận thành phố hồ chí minh
h ìn vào bảng 2.3. chúng tôi thấy GV và CBQL đổi mới PPDH vì các mục đích sau: (Trang 49)
2.2.3. Thực trạng nhận thức về xu thế đổi mới PPDH - Một số biện pháp quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học ở các trường trung học cở sở quận thành phố hồ chí minh
2.2.3. Thực trạng nhận thức về xu thế đổi mới PPDH (Trang 50)
Bảng 2.4. Nhận thức về xu thế đổi mới PPDH S - Một số biện pháp quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học ở các trường trung học cở sở quận thành phố hồ chí minh
Bảng 2.4. Nhận thức về xu thế đổi mới PPDH S (Trang 50)
Kết quả thăm dò ở bảng 2.4 cho thấy đa số GV và CBQL xác nhận đổi mới PPDH ở trường THCS thường xuyên theo hướng tích cực hóa hoạt động  học học sinh (tỉ lệ % dao động từ 57.8% đến 65.0%) - Một số biện pháp quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học ở các trường trung học cở sở quận thành phố hồ chí minh
t quả thăm dò ở bảng 2.4 cho thấy đa số GV và CBQL xác nhận đổi mới PPDH ở trường THCS thường xuyên theo hướng tích cực hóa hoạt động học học sinh (tỉ lệ % dao động từ 57.8% đến 65.0%) (Trang 51)
Bảng 2.6: Thực trạng tổ chức, điều khiển việcđổi mới PPDH S - Một số biện pháp quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học ở các trường trung học cở sở quận thành phố hồ chí minh
Bảng 2.6 Thực trạng tổ chức, điều khiển việcđổi mới PPDH S (Trang 52)
Từ kết quả bảng 2.6 chúng tôi có nhận định như sau: - Một số biện pháp quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học ở các trường trung học cở sở quận thành phố hồ chí minh
k ết quả bảng 2.6 chúng tôi có nhận định như sau: (Trang 54)
Bảng 2.7 Thực trạng kiểm tra, đánh giá việcđổi mới PPDH Stt Mức độ  - Một số biện pháp quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học ở các trường trung học cở sở quận thành phố hồ chí minh
Bảng 2.7 Thực trạng kiểm tra, đánh giá việcđổi mới PPDH Stt Mức độ (Trang 57)
Bảng 2. Trong quá trình học, thầy (cô) đã sử dụng mức độ nào các PPDH dƣới đây?  - Một số biện pháp quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học ở các trường trung học cở sở quận thành phố hồ chí minh
Bảng 2. Trong quá trình học, thầy (cô) đã sử dụng mức độ nào các PPDH dƣới đây? (Trang 97)
Bảng 3.Theo em các tiết học trên lớp đã đem lại hiệu quả nhƣ thế nào? - Một số biện pháp quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học ở các trường trung học cở sở quận thành phố hồ chí minh
Bảng 3. Theo em các tiết học trên lớp đã đem lại hiệu quả nhƣ thế nào? (Trang 98)
Bảng 4. Em cho biết những khó khăn gặp phải trong quá trình thầy cô sử dụng các PPDH mới hiện nay?  - Một số biện pháp quản lý việc đổi mới phương pháp dạy học ở các trường trung học cở sở quận thành phố hồ chí minh
Bảng 4. Em cho biết những khó khăn gặp phải trong quá trình thầy cô sử dụng các PPDH mới hiện nay? (Trang 99)

TÀI LIỆU CÙNG NGƯỜI DÙNG

TÀI LIỆU LIÊN QUAN

w