KHUYẾN CÁO VỀ CHẨN ĐOÁN VÀ XỬ TRÍ BỆNH MÀNG NGOÀI TIM Trưởng tiểu ban : GS TS BS Đặng Vạn Phước Thành viên : ThS. BS Tạ Thò Thanh Hương Mu Mu ï ï c c Lu Lu ï ï c c  Mở đầu  Phân loại bệnh màng ngoài tim  Hội chứng màng ngoài tim – Khiếm khuyết bẩm sinh màng ngoài tim – Viêm màng ngoài tim – Nang màng ngoài tim  Các thể đặc biệt của viêm màng ngoài tim GIA GIA Û Û I PHAÃU HO I PHAÃU HO Ï Ï C CU C CU Û Û A MA A MA Ø Ø NG NGOA NG NGOA Ø Ø I TIM I TIM MƠ MƠ Û Û Đ Đ A A À À U U  Giải phẫu học của màng ngoài tim  MNT : – Lá thành – Lá tạng Dòch MNT: 15– 50ml  Chức năng màng ngoài tim - Ngăn sự dãn đột ngột buồng tim - Giúp đổ đầy nhó thì tâm thu thất - Ngăn di lệch - Giảm sự cọ xát giữa tim và các tổ chức lân cận - Chậm sự lan rộng của nhiễm trùng PHÂN LOA PHÂN LOA Ï Ï I BE I BE Ä Ä NH MA NH MA Ø Ø NG NGOA NG NGOA Ø Ø I TIM I TIM  Khiếm khuyết bẩm sinh  Viêm màng ngoài tim  U tân sinh  Nang màng ngoài tim  KHIEÁM KHUYEÁT BAÅM SINH MAØNG NGOAØI TIM KHIE KHIE Á Á M KHUYE M KHUYE Á Á T BA T BA Å Å M SINH MA M SINH MA Ø Ø NG NGOA NG NGOA Ø Ø I TIM I TIM  1/10000 trường hợp tử thiết : ¾ Thiếu 1 phần MNT trái (70%) ¾ Thiếu 1 phần MNT phải (17%) ¾ Không có MNT toàn bộ: rất hiếm  30% BN có bất thường bẩm sinh phối hợp  XQ ngực: điển hình  Chẩn đoán xác đònh: siêu âm tim, CT/MRI  VIEÂM MAØNG NGOAØI TIM VIEM MA VIEM MA ỉ ỉ NG NGOA NG NGOA ỉ ỉ I TIM I TIM Phaõn loaùi : Phaõn loaùi laõm saứng Phaõn loaùi nguyeõn nhaõn VIÊM MA VIÊM MA Ø Ø NG NGOA NG NGOA Ø Ø I TIM I TIM Phân loại theo lâm sàng : 1. VMNT cấp (< 6 tuần) – Tiết Fibrine – Tràn dòch (thanh dòch hay có máu) 2. VMNT bán cấp (6 tuần – 6 tháng) – Tràn dòch - Co thắt – Co thắt 3. VMNT mãn (> 6 tháng) – Co thắt – Tràn dòch – Dày dính (không co thắt) [...]... Phẫu Bệnh của Viêm MNT nh Viêm MNT khô MNT xung huyết, BC đa nhân tụ lại, tiết fibrin Viêm MNT tràn dòch MNT viêm, tiết dòch nhiều Viêm MNT co thắt MNT viêm, dày dính, co thắt VIÊM MÀNG NGOÀI TIM NG Viêm màng ngoài tim cấp Tràn dòch màng tim và chèn ép tim Viêm màng ngoài tim mạn Viêm màng ngoài tim tái phát Viêm màng ngoài tim co thắt Viêm màng ngoài tim co thắt - tràn dòch bán cấp VIÊM MÀNG NGOÀI TIM. .. mạc và màng ngoài tim ( 3 – 16 ml = 1 – 3mm ); C1: sự phân cách giữa thượng tâm mạc và màng ngoài tim thì tâm thu và tâm trương ( tràn dòch lượng nhỏ > 15 ml ≥ 1mm thì tâm trương ); C 2: sự phân cách giữa thượng tâm mạc và màng ngoài tim thì tâm thu và tâm trương với chuyển động màng ngoài tim giảm D: sự phân cách giữa thượng tâm mạc và màng ngoài tim rõ rệt với khoảng trống echo lớn E: dầy màng ngoài. .. ST về đẳng điện (sau vài ngày) Gđ 3 : – T đảo ngược lan tỏa Gđ 4 : – ECG trở về giai đoạn trước viêm màng ngoài tim ECG / VIÊM MÀNG NGOÀI TIM CẤP NG VIÊM MÀNG NGOÀI TIM CẤP NG Các phương thức chẩn đoán (chứng cứ B) ng Bắt buộc ( chỉ đònh loại I ) – Nghe tim ( tiếng cọ màng tim ) – ECG – Siêu âm tim – Máu (ESR , CRP , LDH , BC ,Tn I, CKMB) – X quang ngực VIÊM MÀNG NGOÀI TIM CẤP NG Các phương thức chẩn. .. Tràn dòch, màng ngoài tim và thượng tâm mạc MRI ( hình ảnh cộng hưởng từ ) Tràn dòch , màng ngoài tim và thượng tâm mạc Soi, sinh thiết màng ngoài tim Thiết lập căn nguyên đặc biệt TRÀN DỊCH MÀNG TIM NG Triệu chứng cơ năng Nặng ngực, chèn ép các cơ quan Triệu chứng lâm sàng – Mõm tim: khó sờ – Tiếng tim mờ – Cọ màng tim mất, hay còn nghe rõ – Ewart’s sign – Gan to , TMC nổi TRÀN DỊCH MÀNG TIM NG X quang:... VIÊM MÀNG NGOÀI TIM CẤP VIÊM MÀNG NGOÀI TIM CẤP NG Biểu hiện chính của nhiều thể viêm MNT cấp : – Đau ngực – Tiếng cọ màng tim – ECG – Tràn dòch màng tim với chèn ép tim – Mạch nghòch VIÊM MÀNG NGOÀI TIM CẤP NG Đau ngực Không hằng đònh Tính chất – Đau kiểu đau màng phổi – Đau kiểu đau thiếu máu cơ tim – Giảm: ngồi dậy, cúi ra trước Vò trí: giữa ngực (sau xương ức, trước tim T), lan đến cơ thang, cổ,... chẩn đoán (chứng cứ B) ng Bắt buộc trong chèn ép tim (loại I), chọn lựa trong tràn dòch lượng lớn / tái phát hay nếu các XN trên không có tính quyết đònh (loại IIa), tràn dòch lượng nhỏ (loại IIb) Chọc dò màng tim và dẫn lưu Chọn lựa hay nếu các thử nghiệm trên không có tính quyết đònh ( loại IIa ) – CT – MRI – Soi, sinh thiết màng ngoài tim Các phương thức chẩn đoán trong viêm màng ng ngoài tim cấp... khi thất P , chuyển động vào trong cuối tâm trương của vách tự do thất P, nhó P TRÀN DỊCH MÀNG TIM NG SIÊU ÂM : Mức độ tràn dòch : – Lượng nhỏ : khoảng trống siêu âm < 10 mm (tâm trương ) – Lượng vừa : ít nhất ≥ 10 mm ở thành sau – Lượng lớn : ≥ 20 mm và chèn ép tim Chẩn đoán dòch MNT hay dầy màng tim: Thông tim Chụp cắt lớp điện toán Quang tâm mạch MRI Phân loại tràn dòch màng tim theo Horowitz ng A:... Nghe tim Tiếng cọ màng tim ( 1 , 2 hay 3pha ) ECG – Giai đoạn I: đoạn ST chênh lên ( cong lõm) ở vùng trước và dưới Đoan PR lệnh ngược chiều với điện thế sóng P – Đầu giai đoạn II: ST về đẳng điện, PR bò lệch – Cuối giai đoan II: Sóng T tiến triển dần đến dẹt và đảo ngược – Giai đoạn III: Sóng T đảo ngược lan tỏa – Giai đoạn IV: ECG trở về giai đoạn trước viêm màng ngoài tim Các phương thức chẩn đoán. .. (Procainamide, hydralazine, isoniazide) Nguyên nhân, tần suất của viêm màng ngoài ng tim Viêm MNT và tràn dòch MT trong bệnh của cơ quan lân cận – NMCT cấp 5 – 20%(b) – VIêm cơ tim 30% (b) – Phình ĐMC hiếm – Nhồi máu phổi - – Viêm phổi - – Suy tim ứ huyết - – Bệnh thực quản - – Viêm MNTcận ung thư thường xuyên Nguyên nhân, tần suất của viêm màng ngoài ng tim Do rối loạn biến dưỡng – Suy thận thường xuyên – Phù niêm... gần bình thường – Đường mỡ màng ngoài tim – Soi XQ: Bóng tim đập yếu ECG : – Điện thế QRS và sóng T giảm – Đoạn PR – Thay đổi ST –T, block nhánh – So le điện thế của P, QRS và T hay chỉ của QRS (có chèn ép tim ) TRÀN DỊCH MÀNG TIM NG SIÊU ÂM Khoảng trống echo (+) TD lượng lớn: tim du đưa tự do trong khoang MNT Nặng: mức độ chuyển động thay đổi, ± kết hợp so điện thế le Chèn ép tim: – Xẹp nhó P, thất P . I TIM I TIM  Viêm màng ngoài tim cấp  Tràn dòch màng tim và chèn ép tim  Viêm màng ngoài tim mạn  Viêm màng ngoài tim tái phát  Viêm màng ngoài tim.  Phân loại bệnh màng ngoài tim  Hội chứng màng ngoài tim – Khiếm khuyết bẩm sinh màng ngoài tim – Viêm màng ngoài tim – Nang màng ngoài tim  Các thể