Tính cấp thiết của đề tài
Khi xã hội phát triển với sự phân công lao động và trao đổi hàng hóa, hợp đồng đã ra đời và trở thành yếu tố quan trọng trong việc điều chỉnh quan hệ tài sản Hợp đồng không chỉ khái quát các hình thức giao lưu dân sự đa dạng của con người, mà còn là phương tiện hiệu quả giúp các bên tham gia thực hiện quyền và nghĩa vụ trong quan hệ pháp luật.
Sau khi Việt Nam gia nhập WTO, nền kinh tế đã mở ra nhiều cơ hội phát triển, dẫn đến sự thay đổi đáng kể trong hệ thống pháp luật nhằm phù hợp với các quy định quốc tế Những thay đổi này giúp thu hẹp khoảng cách giữa luật Việt Nam và luật quốc tế, tạo ra sự bình đẳng cho tất cả các bên tham gia thương mại quốc tế Sự cải cách này đặc biệt quan trọng đối với pháp luật về hợp đồng mua bán hàng hóa, khi giao thương giữa các chủ thể trong nền kinh tế ngày càng trở nên phổ biến và quen thuộc.
Mua bán hàng hóa là hoạt động thiết yếu của mọi doanh nghiệp, bất kể lĩnh vực nào Khi hai bên thực hiện giao dịch, họ ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa dưới nhiều hình thức như miệng, văn bản hoặc email Hợp đồng này không chỉ là cơ sở pháp lý cho việc thực hiện giao dịch mà còn thể hiện nguyên tắc tự nguyện và bình đẳng giữa các bên, đóng vai trò quan trọng trong các mối quan hệ kinh doanh trong nền kinh tế thị trường.
Hợp đồng mua bán hàng hóa là cơ sở pháp lý quan trọng cho thỏa thuận giữa các bên trong quan hệ mua bán, đảm bảo việc thực hiện hợp đồng và thể hiện sự quản lý của Nhà nước đối với hoạt động kinh tế Việc thực hiện hợp đồng cần tuân thủ quy định pháp luật để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên, từ đó củng cố mối quan hệ hợp tác.
Hợp đồng mua bán hàng hóa đã trải qua nhiều giai đoạn điều chỉnh pháp lý, từ Pháp lệnh Hợp đồng kinh tế 1989 đến Bộ luật Dân sự 2015 và các văn bản liên quan khác, tạo ra hành lang pháp lý cho hoạt động này Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy một số quy định vẫn chưa phù hợp, gây khó khăn cho các bên tham gia Do đó, việc nghiên cứu lý luận và thực tiễn về hợp đồng mua bán hàng hóa là cần thiết, nhằm đề xuất các giải pháp cụ thể để hoàn thiện pháp luật trong lĩnh vực này.
Trong quá trình thực tập tại công ty TNHH MTV Mía đường TTC Attapeu, tôi nhận thấy rằng hoạt động mua bán hàng hóa đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của doanh nghiệp Các giao dịch thương mại không chỉ giúp tối ưu hóa nguồn lực mà còn nâng cao hiệu quả kinh doanh Việc quản lý và tổ chức hoạt động này một cách hiệu quả sẽ góp phần nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Hợp đồng mua bán hàng hóa đóng vai trò quan trọng trong hoạt động kinh doanh của công ty TNHH MTV Mía đường TTC Attapeu, chiếm đến 90% tổng số hợp đồng về số lượng và giá trị Tuy nhiên, việc áp dụng pháp luật liên quan đến hợp đồng tại công ty vẫn chưa đầy đủ, cần có các giải pháp khắc phục và sửa đổi trong quá trình giao kết và thực hiện hợp đồng Do đó, tôi đã chọn đề tài “Hợp đồng mua bán hàng hóa và thực tiễn tại công ty TNHH MTV Mía đường TTC Attapeu” cho tiểu luận cuối khóa của mình.
Mục tiêu nghiên cứu
Bài viết phân tích các vấn đề lý luận và quy định pháp luật hiện hành về hợp đồng mua bán hàng hóa, đồng thời xem xét thực tiễn tại công ty TNHH MTV Mía đường TTC Attapeu Qua đó, bài viết chỉ ra những hạn chế trong quy định pháp luật và quá trình thực hiện hợp đồng tại công ty Dựa trên những phân tích này, các kiến nghị được đưa ra nhằm hoàn thiện pháp luật về hợp đồng mua bán hàng hóa, đảm bảo tính hiệu quả trong thực tiễn, phù hợp với yêu cầu của nền kinh tế thị trường và xu thế hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay, đồng thời nâng cao hiệu quả áp dụng tại công ty TNHH MTV Mía đường TTC Attapeu.
Phương pháp nghiên cứu
Dựa trên phương pháp luận của chủ nghĩa Mác-Lê Nin, đề tài áp dụng các phương pháp phân tích, tổng hợp, đối chiếu, thống kê, hệ thống hóa và tham khảo tài liệu nghiên cứu, bài viết cùng giáo trình liên quan để làm rõ nội dung.
Bố cục
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục thì nội dung của đề tài gồm 2 chương:
TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH MTV MÍA ĐƯỜNG TTC
QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH CỦA CÔNG TY TNHH MTV MÍA ĐƯỜNG
1.1.1 Thông tin chung về công ty
Công ty cũ: CÔNG TY TNHH MÍA ĐƯỜNG HOÀNG ANH ATTAPEU
Tên công ty mới: CÔNG TY TNHH MTV MÍA ĐƯỜNG TTC ATTAPEU
Tên tiếng Anh: TTC ATTAPEU SUGAR CANE SOLE CO.LTD
Tên viết tắt: TTC ATTAPEU
Hình thức hoặc loại hình doanh nghiệp: Công ty TNHH MTV Địa chỉ: Bản Na Sược, Huyện Phouvong, Tỉnh Attapeu, Lào
Vốn điều lệ: 280.000.000.000 kip (Theo GPKD) tương đương 815 tỷ VNĐ
Tỷ lệ sở hữu của Tập đoàn TTC: 100%
Công ty TNHH MTV Mía đường TTC Attapeu, thành viên của tập đoàn Thành Thành Công (TTC Group), có quy mô hơn 600 nhân viên và đã được Hoàng Anh Gia Lai mua lại vào năm 2016.
Công ty chuyên trồng mía và sản xuất đường với diện tích vùng nguyên liệu lên tới 6.500 ha, có kế hoạch mở rộng lên 15.000 ha Nhờ vào vùng nguyên liệu rộng lớn và nhà máy sản xuất hiện đại, công ty đang từng bước đạt được những thành công mới và khẳng định vị thế vững chắc trên thị trường.
Công ty coi con người là tài sản quý giá nhất, tạo ra một môi trường làm việc nhân văn, thân thiện và đầy cơ hội phát triển nghề nghiệp Chính vì vậy, TTCA luôn tìm kiếm những nhân tài có đạo đức tốt, sẵn sàng hợp tác và cùng nhau phát triển với công ty.
Ghi chú: Doanh nghiệp được cấp Giấy Đăng ký Kinh doanh số 3979/PĐK bởi Cục Thương mại thuộc Bộ Công thương Lào vào ngày 01/11/2011, cùng với Giấy Đăng ký nhượng quyền số 018-15/KHĐT/ĐT4 từ Bộ KHĐT vào ngày 30/04/2015, và Giấy Đăng ký doanh nghiệp số 0910/CBĐKDN do Cục Đăng ký và Quản lý doanh nghiệp thuộc Bộ Công nghiệp và Thương mại cấp vào ngày 20/09/2017.
Nhà máy đường TTC Attapeu, thuộc cụm công nghiệp mía đường Hoàng Anh Attapeu, được khởi công xây dựng vào ngày 22/11/2011 tại bản Na Sược, huyện Phouvong, tỉnh Attapeu Dự án bao gồm các hạng mục đầu tư như vùng nguyên liệu mía tự chủ của Tập đoàn HAGL, vùng nguyên liệu liên kết với người dân, nhà máy sản xuất đường, nhà máy nhiệt điện sử dụng bã mía, nhà máy cồn Ethanol từ mật rỉ và quá trình sản xuất đường, cùng với nhà máy sản xuất phân bón chủ yếu từ bã bùn.
Sau 14 tháng xây dựng, vào tháng 1 năm 2013, nhà máy đường chính thức đi vào hoạt động cùng với trung tâm nhiệt điện, kết nối với lưới điện quốc gia Lào Tại lễ khánh thành, tổng vốn đầu tư cho các hạng mục đã hoàn thành đạt 87,8 triệu USD.
4 vào xây dựng nhà máy nhiệt điện và mía đường là 68,7 triệu USD và đầu tư vào vùng nguyên liệu mía là 19,1 triệu USD
Kể từ ngày 05/09/2016, Đường Biên Hòa (BHS) và Mía đường Thành Thành Công Ninh (TTC Tây Ninh – SBT) đã thực hiện giao dịch mua lại Công ty TNHH Mía đường Hoàng Anh Gia Lai, đơn vị sở hữu nhà máy đường và nông trường mía tại Lào, cùng với Công ty Con 100% vốn tại Lào là Công ty TNHH Mía Đường Hoàng Anh Attapeu.
Ngày 20/09/2017, Công ty TNHH Mía đường Hoàng Anh Attapeu chính thức đổi tên thành Công ty TNHH MTV Mía Đường TTC Attapeu
1.1.3 Tầm nhìn và sứ mệnh của công ty
Tầm nhìn : Trở thành khu phức hợp mía đường và các sản phẩm sau đường hàng đầu Đông Dương
Tối ưu hóa công nghệ sản xuất đường tinh luyện giúp tạo ra các sản phẩm tinh khiết nhất, bao gồm đường Organic, điện, cồn, mật rỉ và nấm men.
- Đáp ứng nhu cầu thị trường đường nội địa và xuất khẩu sang thị trường tiêu chuẩn tại nước ngoài
Đầu tư vào phát triển kỹ thuật nông nghiệp và cơ giới hóa cùng với nông dân địa phương giúp mở rộng vùng nguyên liệu, tăng năng suất mía và nâng cao thu nhập cho người dân.
TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG CỦA CÔNG TY
Thời điểm ngoài vụ: 584 nhân sự Trong đó:
Trình độ trên đại học: 06 người (chiếm 1%)
Trình độ đại học: 91 người (chiếm 15.6%)
Trình độ cao đẳng: 69 người (11.8%)
Trình độ trung cấp: 66 người (113 %)
Trình độ sơ cấp là: 11 người (1.9 %)
Lao động phổ thông: 341 người (58.4 %)
Thời điểm trong vụ: 674 nhân sự
1.2.2 Phương thức và năng lực tổ chức hoạt động sản xuất kinh doanh
Sơ đồ 1 4 Quy trình sản xuất
Tổng diện tích vùng nguyên liệu của Công ty là 6.165,2 ha, được tổ chức quản lý bởi 9 nông trường, tập trung ở 3 khu vực chủ yếu:
Chính phủ Lào đã cho phép thuê diện tích đất trong 50 năm, từ ngày 6/10/2011 đến 6/10/2061, với mức tiền thuê 88.294 USD/năm và tỷ lệ tăng giá 7% sau 5 năm Vị trí địa lý của diện tích này nằm ở các huyện thuận lợi cho Công ty, khi bán kính trung bình từ nhà máy đến các vùng nguyên liệu chỉ khoảng 20-25 km, giúp tiết kiệm chi phí vận chuyển.
- Nhà máy được xây dựng vào năm 2012 và đưa vào hoạt động từ vụ 2012/2013 Đến nay đã hoạt động được 05 vụ
- Diện tích khuôn viên: trên diện tích đất 51 ha thuộc huyện Phouvong, tỉnh Attapeu
Nhà máy đường hiện đang hoạt động với công suất 7.000 TMN và Trung tâm nhiệt điện 30MW Dự kiến, công suất nhà máy đường sẽ được nâng lên 10.000 TMN, đồng thời quy hoạch nhà máy sản xuất ethanol với công suất 12.000 tấn/năm và nhà máy sản xuất phân vi sinh với công suất 50.000 tấn/năm Những cải tiến này nhằm tối ưu hóa hiệu quả vùng nguyên liệu và đa dạng hóa các sản phẩm có giá trị gia tăng trong chuỗi giá trị mía đường.
- Sức chứa kho đường thành phẩm: Tổng diện tích xây dựng của 2 kho thành phẩm là 12.240 m2, sức chứa tối đa đạt 20.000 tấn
(tưới, bón phân, trừ sâu )
• Thu hoạch mía đưa về nhà máy
• Ép mía sản xuất đường (đường thô, đường Organic)
• Luyện đường thô cho ra sản phẩm đường tinh luyện
• Xuất khẩu sản phẩm đường về Việt Nam
Nhà máy sản xuất sử dụng công nghệ Sulfit hoá, có khả năng thực hiện lắng nổi cho cả syrup và nước dịch lọc bùn chân không Chất lượng sản phẩm từ vụ 15-16 đạt tiêu chuẩn tốt, với màu sắc được đo dưới 80 Icumsa.
Dây chuyền thiết bị hiện tại có khả năng sản xuất đường thô, đường tinh luyện RS và đường RSCC Với chất lượng mía tốt và thiết bị sau bốc hơi được lót Inox, sản xuất đường RSCC trở nên khả thi Đầu tư cho sản xuất đường tinh luyện RE cũng dễ dàng nhờ vào diện tích nhà xưởng còn trống, có thể tận dụng để mở rộng sản xuất.
Cơ cấu sản phẩm của quá trình sản xuất:
TỔNG QUAN VỀ HỢP ĐỒNG MUA BÁN HÀNG HÓA THEO QUY ĐỊNH PHÁP LUẬT VIỆT NAM
NHỮNG VẤN ĐỀ LIÊN QUAN ĐẾN HỢP ĐỒNG MUA BÁN HÀNG HÓA
a khái niệm của hợp đồng mua bán hàng hóa
Theo Từ điển Việt Nam, hàng hóa là khái niệm cơ bản trong kinh tế chính trị, bao gồm tất cả những vật chất có hình dạng xác định trong không gian và có khả năng trao đổi, mua bán Hàng hóa không chỉ giới hạn ở những vật thể cụ thể mà còn mở rộng ra tất cả những gì có thể được giao dịch trên thị trường.
Trong kinh tế chính trị Marx-Lenin, hàng hóa được hiểu là sản phẩm của lao động thông qua quá trình trao đổi và mua bán Hàng hóa có thể là vật chất như sắt thép, sách vở, hoặc vô hình như sức lao động Theo Marx-Lenin, hàng hóa phải có hình dạng và khả năng thỏa mãn nhu cầu con người dựa vào tính chất của nó Để trở thành hàng hóa, một đồ vật cần có tính ích dụng, giá trị được tạo ra từ lao động, và độ khan hiếm để đạt được.
David Ricardo cho rằng hàng hóa có hai thuộc tính cơ bản: giá trị sử dụng và giá trị
Giá trị của hàng hóa được xác định bởi khả năng thỏa mãn nhu cầu của con người Một hàng hóa có thể có nhiều công dụng, dẫn đến việc nó có thể có giá trị sử dụng khác nhau.
Hai là, giá trị của hàng hóa là lao động xã hội của người sản xuất hàng hóa kết tinh trong hàng hóa
Khi hàng hóa được đưa ra thị trường để giao dịch, giá trị của nó được thể hiện qua giá trị trao đổi hoặc giá cả.
Hiện nay, sự phát triển trong nhận thức về đời sống kinh tế đã làm cho cách hiểu hàng hóa của các nhà kinh tế cổ điển trở nên không còn phù hợp Phạm trù hàng hóa đã vượt ra ngoài ranh giới của sự hiện diện vật lý và tiến gần hơn đến giá trị Các yếu tố như tiền, cổ phiếu, quyền sở hữu, quyền sở hữu trí tuệ và sức lao động được xem là hàng hóa, mặc dù chúng không nhất thiết phải có những đặc tính vật chất truyền thống.
Theo quy định pháp luật Việt Nam, khái niệm hàng hóa được xác định khác nhau tùy theo lĩnh vực Cụ thể, theo Luật Giao thông đường bộ 2008, hàng hóa bao gồm máy móc, thiết bị, nguyên vật liệu, nhiên liệu, hàng tiêu dùng, động vật sống và các động sản khác được vận chuyển bằng phương tiện giao thông đường bộ Luật Giá 2013 định nghĩa hàng hóa là tài sản có thể trao đổi, mua, bán trên thị trường, đáp ứng nhu cầu của con người, bao gồm động sản và bất động sản Ngoài ra, theo Khoản 2 Điều 3 Luật Thương mại 2005, hàng hóa được hiểu là tất cả các loại động sản, kể cả động sản hình thành trong tương lai, cũng như những vật gắn liền với đất đai.
1 https://vi.wikipedia.org/wiki/Hàng_hóa
Hàng hóa trong từng thời kỳ luôn bao gồm hai thuộc tính chính là giá trị sử dụng và giá trị Khái niệm hàng hóa sẽ được xác định theo các văn bản quy định cụ thể trong lĩnh vực quản lý tương ứng Hàng hóa là đối tượng của quan hệ mua bán, có thể tồn tại thực tế hoặc dự kiến trong tương lai, và phải được phép lưu thông Tuy nhiên, hàng hóa không được nằm trong danh mục cấm, hạn chế kinh doanh, hoặc kinh doanh có điều kiện theo Văn bản hợp nhất số 19/VBHN-BCT ngày 09 tháng 03 năm 2014 Đối với những hàng hóa thuộc danh mục hạn chế hoặc có điều kiện, cần phải tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật liên quan đến việc mua bán.
Khái niệm về hợp đồng theo quy định của các quốc gia:
Bộ luật Dân sự Qué bec (Canada) quy định tại Điều 1378 Chương II, Mục 1, Quyển
Hợp đồng là thỏa thuận giữa các bên, trong đó một hoặc nhiều người cam kết thực hiện nghĩa vụ đối với người khác Các nghĩa vụ dân sự này đóng vai trò quan trọng trong việc xác định quyền lợi và trách nhiệm của các bên tham gia Việc hiểu rõ về hợp đồng giúp đảm bảo tính minh bạch và hợp pháp trong các giao dịch dân sự.
Bộ luật Thương mại thống nhất Hoa Kỳ Điều 1201 định nghĩa hợp đồng là tổng hợp các nghĩa vụ pháp lý phát sinh từ sự thỏa thuận giữa các bên.
Theo Điều 2 của Luật Hợp đồng Trung Quốc 1999, hợp đồng được định nghĩa là sự thỏa thuận nhằm xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ dân sự giữa các chủ thể bình đẳng, bao gồm cả các tổ chức khác.
Bộ luật Dân sự Nga 1994 tại khoản 1 Điều 420 định nghĩa hợp đồng là sự thỏa thuận giữa hai hoặc nhiều bên nhằm xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ dân sự Tại Việt Nam, có nhiều thuật ngữ để chỉ hợp đồng như khế ước, giao kèo, văn tự, và chấp thuận Tuy nhiên, các văn bản pháp luật hiện hành đã thay thế thuật ngữ “khế ước” bằng các loại hợp đồng cụ thể như hợp đồng dân sự, hợp đồng lao động và hợp đồng thương mại Điều này tạo ra sự khác biệt với nhiều quốc gia khác, nơi chỉ sử dụng thuật ngữ “hợp đồng” một cách chung chung mà không phân biệt các loại hợp đồng.
Khác với Bộ luật Dân sự 2005, Điều 385 Bộ luật Dân sự 2015 định nghĩa hợp đồng dân sự là sự thỏa thuận giữa các bên nhằm xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia.
Pháp luật của các nước về hợp đồng đều dựa trên sự thỏa thuận giữa các bên, thể hiện sự thống nhất ý chí Định nghĩa hợp đồng trong Bộ luật Dân sự 2015 của Việt Nam tương đồng với các quy định ở Nga và Trung Quốc, nhưng ngắn gọn và đầy đủ hơn Trong khi Việt Nam, Nga và Trung Quốc sử dụng thuật ngữ "hợp đồng dân sự", thì các nước như Hoa Kỳ và Pháp chỉ đơn giản định nghĩa "hợp đồng" mà không chỉ rõ loại hình, cho thấy bản chất dân sự của khái niệm này đã được hiểu rõ mà không cần ghi rõ.
Khái niệm hợp đồng mua bán hàng hóa
2http://congly.vn/phap-luat/dien-dan-cong-ly/diem-chung-va-su-khac-biet-cua-mot-so- nuoc-va-viet-nam-ve-khai-niem-hop-dong-28194.html
Theo Khoản 8 Điều 3 của Luật Thương mại 2005, hoạt động mua bán hàng hóa được định nghĩa là sự trao đổi giữa bên bán và bên mua, trong đó bên bán có trách nhiệm giao hàng và chuyển quyền sở hữu cho bên mua, đồng thời nhận thanh toán Ngược lại, bên mua có nghĩa vụ thanh toán cho bên bán khi nhận hàng và nhận quyền sở hữu hàng hóa theo thỏa thuận đã được thống nhất.
Hợp đồng mua bán hàng hóa đóng vai trò quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và sản xuất kinh doanh, đồng thời tạo điều kiện cho việc trao đổi vật tư và sản phẩm giữa các chủ thể thuộc các thành phần kinh tế khác nhau.
QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT VIỆT NAM VỀ HỢP ĐỒNG MUA BÁN HÀNG HÓA
2.2.1 Nguồn luật điều chỉnh về hợp đồng mua bán hàng hóa
Như vậy, đối với hợp đồng mua bán hàng hóa, nguồn luật chủ yếu điều chỉnh hiện hành là:
BLDS là bộ luật quy định các nguyên tắc chung cho mọi quan hệ hợp đồng, bao gồm điều kiện có hiệu lực, quy định về hợp đồng vô hiệu, cũng như các biện pháp đảm bảo việc giao kết và thực hiện hợp đồng.
LTM 2005 quy định chi tiết về hợp đồng mua bán hàng hóa, và trong trường hợp có vấn đề không được quy định, sẽ áp dụng quy định của Bộ luật Dân sự 2015 (Điều 4 BLDS 2015) Đối với hợp đồng mua bán hàng hóa có yếu tố nước ngoài trong lĩnh vực kinh doanh và thương mại, nhiều nguồn luật khác nhau như luật quốc gia, các điều ước quốc tế và tập quán quốc tế sẽ được áp dụng Ngoài ra, các luật chuyên ngành như Luật Kinh doanh Bất động sản, Luật Đất đai và Luật Nhà ở cũng điều chỉnh các quan hệ hợp đồng liên quan đến các đối tượng đặc biệt như đất đai và nhà ở.
2.2.2 Chủ thể của hợp đồng mua bán hàng hóa
Các hoạt động thương mại, đặc biệt là hợp đồng mua bán hàng hóa, thường diễn ra giữa các thương nhân hoặc ít nhất một bên thương nhân, với mục tiêu chung là tạo ra lợi nhuận.
Chủ thể chính trong hợp đồng mua bán hàng hóa là thương nhân, được định nghĩa theo Luật Thương mại năm 2005 Thương nhân bao gồm các tổ chức kinh tế hợp pháp và cá nhân hoạt động thương mại độc lập, thường xuyên với giấy phép kinh doanh Họ có quyền hoạt động trong các ngành nghề đã đăng ký và không bị pháp luật cấm, đồng thời quyền này được Nhà nước bảo hộ.
Để được công nhận là chủ thể của hợp đồng mua bán hàng hóa, cá nhân cần phải có đầy đủ năng lực pháp luật dân sự và năng lực hành vi dân sự, đây là một trong những điều kiện quan trọng của hợp đồng theo quy định tại Điều 120 Bộ luật Dân sự 2015.
Việc xác định năng lực hành vi dân sự và năng lực pháp luật dân sự của tổ chức phụ thuộc vào việc tổ chức đó có được công nhận là pháp nhân hay không, theo quy định tại Điều luật.
Theo quy định tại Điều 74 Bộ luật Dân sự 2015, tổ chức được công nhận là pháp nhân khi đáp ứng đủ các điều kiện như được thành lập theo pháp luật, có cơ cấu tổ chức rõ ràng, sở hữu tài sản độc lập với cá nhân và pháp nhân khác, đồng thời tự chịu trách nhiệm bằng tài sản của mình Tổ chức này có quyền tham gia quan hệ pháp luật một cách độc lập Ngoài ra, việc xác định năng lực pháp luật dân sự của tổ chức còn liên quan đến nhiều văn bản pháp luật khác như Bộ luật Dân sự, Luật Doanh nghiệp và Luật Ngân hàng Nhà nước.
Năng lực pháp lý và năng lực hành vi của tổ chức bắt đầu từ khi tổ chức được thành lập và chấm dứt khi tổ chức bị giải thể, phá sản hoặc đình chỉ hoạt động Năng lực này được quy định cụ thể trong điều lệ hoạt động, đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật.
Trong quá trình mua bán hàng hóa, các bên tham gia không nhất thiết phải là thương nhân, mà có thể là cá nhân, tổ chức, hoặc cơ quan có hoặc không có tư cách pháp nhân, bao gồm cả hộ gia đình và tổ hợp tác không hoạt động thương mại độc lập thường xuyên Hợp đồng mua bán hàng hóa có thể được thực hiện cả trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam, cho phép sự tham gia của thương nhân nước ngoài.
2.2.3 Giao kết hợp đồng mua bán hàng hóa a Nguyên tắc giao kết hợp đồng mua bán hàng hóa
Hợp đồng mua bán hàng hóa (HĐMBHH) là văn bản pháp lý được hình thành từ thỏa thuận tự nguyện giữa các bên, nhằm thiết lập và chấm dứt quan hệ trao đổi hàng hóa Theo quy định tại Mục 2 của Luật Thương mại 2005, các bên tham gia hợp đồng phải tuân thủ các nguyên tắc nhất định để đảm bảo tính hợp pháp và hiệu lực của hợp đồng.
Nguyên tắc bình đẳng trước pháp luật trong hoạt động thương mại đảm bảo rằng tất cả các thương nhân, bất kể thành phần kinh tế, đều có quyền và nghĩa vụ ngang nhau Điều này tạo ra một môi trường công bằng cho mọi thương nhân tham gia vào hoạt động thương mại.
18 không phân biệt bất cứ thành phần kinh tế nào, địa vị xã hội, tiềm lực kinh tế hay nguồn vốn
Nguyên tắc tự do và tự nguyện trong hoạt động thương mại cho phép các bên tự do thỏa thuận, miễn là không vi phạm pháp luật, thuần phong mỹ tục và đạo đức xã hội Các quyền và nghĩa vụ của các bên trong thương mại được xác lập dựa trên những thỏa thuận này, và nhà nước có trách nhiệm tôn trọng cũng như bảo vệ những quyền đó.
Nguyên tắc áp dụng thói quen trong hoạt động thương mại giữa các bên được thiết lập, trừ khi có thỏa thuận khác Trong trường hợp này, các bên được coi là tự động áp dụng thói quen thương mại mà họ đã biết hoặc cần phải biết, miễn là không vi phạm quy định của pháp luật.
Nguyên tắc áp dụng tập quán trong hoạt động thương mại được quy định như sau: khi pháp luật không có quy định cụ thể, các bên không có thỏa thuận và không có thói quen đã được thiết lập, thì tập quán thương mại sẽ được áp dụng, tuy nhiên, phải đảm bảo không trái với các nguyên tắc trong Luật này và Bộ Luật dân sự.
Thứ năm, nguyên tắc bảo vệ lợi ích chính đáng của người tiêu dùng yêu cầu thương nhân phải cung cấp thông tin đầy đủ và trung thực về hàng hóa và dịch vụ Thương nhân có trách nhiệm đảm bảo tính chính xác của các thông tin này, đồng thời phải chịu trách nhiệm về chất lượng và tính hợp pháp của hàng hóa, dịch vụ mà họ kinh doanh.
THỰC TIỄN KÝ KẾT HỢP ĐỒNG MUA BÁN HÀNG HÓA TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN MỘT THÀNH VIÊN TTC ATTAPEU
3.1.1 Căn cứ ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa
Việc ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa của công ty TNHH MTV Mía đường TTC Attapeu được thực hiện dựa trên các quy định pháp luật, yêu cầu khách quan và khả năng chủ quan của công ty, nhằm thiết lập mối quan hệ kinh tế hợp pháp và hiệu quả Hợp đồng không chỉ là cơ sở để xây dựng kế hoạch mà còn là công cụ thực hiện kế hoạch của công ty Để đảm bảo tính hợp pháp, hợp lý và hiệu quả, công ty căn cứ vào các yếu tố này trong quá trình soạn thảo nội dung hợp đồng.
- Căn cứ các luật khác có liên quan
Khi ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa, công ty cần dựa vào các quy định pháp luật và căn cứ thực tiễn, bao gồm định hướng nhà nước, nhu cầu thị trường, đơn đặt hàng và khả năng phát triển sản xuất kinh doanh Đặc biệt, khả năng của công ty trong việc đảm bảo tài sản và điều kiện về máy móc, trang thiết bị, công nghệ, cũng như khả năng tổ chức điều hành là yếu tố quyết định cho việc thực hiện hợp đồng thành công.
3.1.2 Chủ thể của hợp đồng mua bán hàng hóa
Chủ thể của hợp đồng mua bán hàng hóa bao gồm tổ chức kinh tế hợp pháp và cá nhân hoạt động thương mại độc lập, thường xuyên, có đăng ký kinh doanh Các thương nhân này có quyền tham gia hoạt động thương mại trong các ngành nghề và địa bàn mà pháp luật cho phép Hợp đồng mua bán hàng hóa cũng có thể được ký kết giữa các tổ chức và cá nhân khác có liên quan đến lĩnh vực thương mại.
Các tổ chức kinh tế hợp pháp bao gồm doanh nghiệp tư nhân, công ty cổ phần, công ty TNHH, công ty nhà nước và các tổ chức kinh tế khác Thương nhân là cá nhân, bao gồm các hộ kinh doanh cá thể đã đăng ký kinh doanh.
32 hành hoạt động thương mại một cách thường xuyên, độc lập bạn hàng thường xuyên của Công ty thường là các công ty cổ phần, công ty TNHH…
Theo quy định pháp luật, mỗi bên trong hợp đồng mua bán hàng hóa chỉ cần cử một người đại diện ký kết, có thể là người đại diện theo pháp luật, người được ủy quyền hoặc người đứng tên đăng ký kinh doanh Tại công ty TNHH MTV Mía đường TTC Attapeu, thẩm quyền ký kết hợp đồng mua bán hàng hóa được phân chia thành hai loại.
- Đại diện theo pháp luật: Đó là tổng giám đốc, đây là người đại diện theo giấy chứng nhận kinh doanh và theo điều lệ của công ty
Trong trường hợp tổng giám đốc vắng mặt hoặc đi công tác, phó giám đốc hoặc người được ủy quyền sẽ đại diện cho công ty Tuy nhiên, tình huống này không phổ biến và thường chỉ áp dụng cho các hợp đồng có giá trị nhỏ và khách hàng lẻ.
3.1.3 Nội dung của hợp đồng mua bán hàng hóa
Nội dung ký kết trong hợp đồng bao gồm các điều khoản ràng buộc, vì vậy việc thực hiện chúng là cần thiết Các điều khoản càng cụ thể và chi tiết, các bên càng dễ dàng thực hiện và bảo vệ quyền lợi của mình Tại công ty TNHH MTV Mía đường TTC Attapeu, chúng tôi luôn nỗ lực hoàn thiện nội dung hợp đồng theo đúng quy định pháp luật và thỏa thuận giữa các bên.
Nội dung của hợp đồng mua bán hàng hóa mà Công ty soạn thảo, ký kết thường gồm các điều khoản sau:
Trong hợp đồng mua bán hàng hóa, các bên cam kết thực hiện đầy đủ các điều khoản liên quan đến ngày tháng năm ký kết, tên, địa chỉ, số tài khoản ngân hàng giao dịch, họ tên và chức vụ của người đại diện.
Hợp đồng mua hàng hóa của công ty bao gồm các sản phẩm như dây cáp, cọ sơn, tấm mica, chai xịt chống rỉ, bulông, súng hàn và mỏ hàn.
Đối với hợp đồng bán hàng của công ty thì đối tượng của hợp đồng là các loại đường thô, mật rỉ, đường organic, điện…
- Điều khoản khối lượng thường được tính bằng cuộn, cái, kg, bình, m 3 , tấn (đối với các loại phân bón)…
Điều khoản chất lượng trong hợp đồng mua bán hàng hóa giữa công ty và bạn hàng thường dựa trên tiêu chuẩn chất lượng của mẫu mã khảo sát ban đầu Các sản phẩm đạt tiêu chuẩn TCVN cần tuân thủ đúng các yêu cầu chất lượng này, trong khi những sản phẩm khác phải đáp ứng tiêu chuẩn mà công ty đã cam kết.
Trong hợp đồng mua bán hàng hóa của công ty, điều khoản giá cả được ghi rõ, bao gồm đơn giá mặt hàng (chưa có thuế giá trị gia tăng và đã có thuế giá trị gia tăng), cùng với chi phí vận chuyển và bốc xếp Tổng giá trị thanh toán được thể hiện bằng cả số và chữ.
- Điều khoản địa điểm, thời gian giao nhận và phương tiện vận chuyển hàng hóa:
Địa điểm và thời gian giao hàng thường thay đổi theo từng hợp đồng, phụ thuộc vào tính chất hàng hóa và các điều kiện giữa các bên Thông thường, người bán phải giao hàng tại kho của bên mua trong khoảng thời gian đã thỏa thuận Phương tiện vận chuyển thường sử dụng là ô tô tải, chành xe hoặc container, và bên bán có trách nhiệm thuê và chi phí cho phương tiện vận chuyển này.
Điều kiện thanh toán giữa công ty và bạn hàng có thể được thỏa thuận bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản, áp dụng cho một trong các phương thức thanh toán đã được xác định.
Thanh toán toàn bộ giá trị hợp đồng sau lần nhận hàng đầu tiên;
Để đảm bảo thực hiện hợp đồng, khách hàng sẽ thanh toán 30% giá trị hợp đồng Sau khi hàng hóa được giao nhận đầy đủ, phần giá trị còn lại sẽ được thanh toán vào một ngày cụ thể đã được ấn định trong hợp đồng.
Thanh toán sau mỗi lần nhận hàng theo đúng giá trị của số hàng mà mình nhận được
Hai bên cam kết tuân thủ nghiêm ngặt các điều khoản trong hợp đồng đã ký Trong quá trình thực hiện, nếu có thay đổi về khối lượng hoặc giá cả, hai bên sẽ gặp gỡ để giải quyết vấn đề trên cơ sở bình đẳng Bên vi phạm hợp đồng gây thiệt hại cho bên kia sẽ phải bồi thường theo quy định của pháp luật.
MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ HỢP ĐỒNG
3.2.1 Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện nội dung pháp luật về hợp đồng mua bán hàng hóa
Trong bối cảnh hiện nay, nền kinh tế Việt Nam đã khẳng định vị thế của mình trên thị trường quốc tế sau khi gia nhập WTO, nhờ vào vị trí địa lý thuận lợi như một cầu nối của nền kinh tế Thái Bình Dương Trong tình hình đó, hoạt động lập pháp trở nên rất quan trọng, cung cấp nền tảng pháp lý cho các giao dịch mua bán giữa cá nhân, thương nhân và pháp nhân.
Hiện nay, pháp luật Việt Nam chưa có văn bản dưới luật nào điều chỉnh hoạt động mua bán hàng hóa, chỉ có hai văn bản chính là Bộ luật Dân sự 2015 và Luật Thương mại 2005 Mặc dù hai văn bản này có những điểm mới nổi bật, nhưng vẫn còn thiếu sự thống nhất và rõ ràng trong các khái niệm, dẫn đến khó khăn trong việc áp dụng và thực hiện quy định pháp luật Để khắc phục những vướng mắc này, Chính phủ cần ban hành các quy định và chính sách mới nhằm khuyến khích doanh nghiệp trong nước và cung cấp ưu đãi đặc biệt để thu hút thêm nhiều doanh nghiệp mới.
Thứ nhất, về quy định pháp luật, cần điều chỉnh khái niệm “vi phạm cơ bản” trong
Nghị định LTM 2005 cần được ban hành để hướng dẫn cụ thể về khái niệm "vi phạm cơ bản" trong hợp đồng, hiện tại được hiểu là hành vi vi phạm của một bên gây thiệt hại cho bên kia, làm cho bên đó không đạt được mục đích giao kết Mục đích hợp đồng thường phụ thuộc vào ý chí của các bên, điều này gây khó khăn trong việc áp dụng quy định Theo Công ước Vienna 1980, vi phạm cơ bản được xác định khi có ba tiêu chí: vi phạm hợp đồng, dẫn đến hậu quả không mong muốn cho bên bị vi phạm, và bên bị vi phạm không thể nhìn thấy trước hậu quả Do đó, cần kế thừa khái niệm từ Công ước này và có văn bản hướng dẫn rõ ràng về "vi phạm cơ bản" để áp dụng vào các trường hợp cụ thể, nhằm hạn chế tranh chấp và giải quyết dễ dàng hơn.
Theo quy định mới của Bộ luật Dân sự 2015, mức phạt vi phạm hợp đồng chủ yếu do các bên thỏa thuận, trừ khi có luật khác quy định Trong khi Luật Thương mại 2005 giới hạn mức phạt không quá 8% giá trị hợp đồng, Luật Xây dựng 2014 cho phép mức phạt lên đến 12% Tuy nhiên, theo Bộ luật Dân sự 2015, không có mức phạt cụ thể mà phụ thuộc vào thỏa thuận giữa hai bên, cho phép tỷ lệ phạt có thể cao hơn mức quy định Nếu xảy ra tranh chấp, các bên có thể tự thương lượng mức phạt vi phạm, trừ khi tranh chấp không thể giải quyết và phải nhờ đến Tòa án, lúc đó thỏa thuận trái pháp luật mới bị coi là vi phạm.
40 quy định này là không có sự chắc chắn, cần nên có quy định cụ thể hơn để tránh các trường hợp pháp luật bị lạm dụng
Cần làm rõ quy định về việc miễn trách nhiệm trong trường hợp vi phạm hợp đồng theo Khoản 2 Điều 294 LTM 2005 Sự không rõ ràng trong quy định này gây khó khăn trong việc xác định liệu quyết định của cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền có liên quan đến việc miễn trách nhiệm hay không.
Hợp đồng pháp luật nên cho phép các bên giao kết hợp đồng dưới mọi hình thức, không chỉ giới hạn trong ba hình thức hiện tại Các bên có quyền sử dụng mọi hình thức hợp pháp để chứng minh sự tồn tại của hợp đồng, bao gồm cả lời khai của nhân chứng, tương tự như quy định trong Công ước Viên 1980 về hình thức hợp đồng.
Nhà nước cần phát triển đội ngũ luật sư chuyên nghiệp để nghiên cứu và tạo ra môi trường lập pháp phù hợp với nhu cầu xã hội Cần xây dựng và hoàn thiện quy định pháp luật về hợp đồng mua bán hàng hóa, đảm bảo tính thống nhất giữa các văn bản pháp luật và phù hợp với luật quốc tế Điều này sẽ giúp loại bỏ các quy định chồng chéo và mâu thuẫn giữa Luật Thương mại 2005 và Bộ luật Dân sự 2015, đồng thời bảo vệ lợi ích hợp pháp cho các doanh nghiệp trong nước.
Nhà nước cần xây dựng một hệ thống thông tin hiệu quả giữa cơ quan quản lý và doanh nghiệp, nhằm cung cấp và cập nhật thông tin pháp luật về hợp đồng mua bán hàng hóa Các cơ quan này có trách nhiệm tư vấn cho doanh nghiệp, giúp họ hiểu rõ các điều khoản hợp đồng mà họ ký kết và thực hiện Nhiều doanh nghiệp hiện nay vẫn chưa nắm vững các quy định pháp lý, dẫn đến việc họ không dám thực hiện hoặc gặp rủi ro khi giao kết hợp đồng Do đó, cần sớm ban hành các văn bản hướng dẫn cụ thể để hỗ trợ doanh nghiệp và giảm thiểu rủi ro.
Vào thứ bảy, cần thiết lập kế hoạch để củng cố và kiện toàn pháp chế tại Trung ương và địa phương Mục tiêu là tăng cường hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nói chung, đặc biệt là trong việc thực hiện pháp luật về hợp đồng mua bán hàng hóa Chính phủ cần chủ trì và phối hợp với các Bộ cũng như UBND cấp tỉnh để xây dựng một cơ sở dữ liệu toàn diện về hợp đồng, đảm bảo cập nhật và truyền tải thông tin trên Internet một cách nhanh chóng và thuận lợi, đáp ứng đầy đủ yêu cầu thông tin pháp lý cho doanh nghiệp.
UBND cấp tỉnh cần tổ chức thi hành pháp luật và triển khai các hoạt động hỗ trợ thực hiện pháp luật hợp đồng cho doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân tại địa phương.
Xin lỗi, nhưng tôi không thể truy cập nội dung từ liên kết mà bạn cung cấp Tuy nhiên, nếu bạn có thể chia sẻ nội dung cụ thể hoặc các điểm chính trong bài viết, tôi sẽ rất vui lòng giúp bạn viết lại thành một đoạn văn phù hợp với SEO.
Tổ chức cung cấp ý kiến và giải đáp thắc mắc cho doanh nghiệp về các quy định pháp luật liên quan đến hoạt động mua bán hàng hóa dưới 41 hình thức khác nhau.
3.2.2 Một số kiến nghị nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật về hợp đồng mua bán hàng hóa tại công ty TNHH MTV Mía đường TTC Attapeu
Trong những năm gần đây, Quốc hội đã ban hành nhiều văn bản pháp luật nhằm thu hút đầu tư và phát triển nền kinh tế Các nghị định, thông tư và quyết định hướng dẫn thi hành luật cũng được ban hành để hỗ trợ hoạt động kinh tế Bên cạnh đó, một số bộ luật cũng đã được điều chỉnh và bổ sung cho phù hợp với sự phát triển kinh tế và các cam kết quốc tế.
Kể từ khi thành lập, công ty đã đạt được sự phát triển mạnh mẽ với doanh thu tăng trưởng liên tục qua các năm và mở rộng quan hệ làm ăn với nhiều đối tác mới Sự gia tăng đáng kể về số lượng hợp đồng giao kết cho thấy tầm quan trọng của hợp đồng mua bán hàng hóa trong việc nâng cao hiệu quả kinh doanh Để khắc phục những bất cập từ pháp luật và điều kiện thực tế, công ty cần thực hiện các biện pháp phù hợp nhằm phát huy vai trò của hợp đồng trong kinh doanh.
Để đảm bảo an toàn trong hoạt động kinh doanh, doanh nghiệp cần thường xuyên cập nhật thông tin pháp lý và xây dựng tổ pháp chế hiệu quả Việc sử dụng dịch vụ tư vấn pháp luật định kỳ là rất quan trọng, giúp lãnh đạo và cán bộ doanh nghiệp nâng cao kiến thức về HĐMBHH Điều này không chỉ giúp tránh rủi ro khi giao kết và thực hiện hợp đồng mà còn đảm bảo doanh nghiệp hoạt động trong khuôn khổ pháp lý an toàn.
Thứ hai, Công ty cần có kế hoạch nâng cao trình độ cán bộ định kỳ, nâng cao nghiệp vụ kết hợp với những kiến thức thực tiễn
