Tính cấp thiết của đề tài
Trong sự nghiệp đổi mới đất nước, con người được coi là vốn quý nhất và là nguồn nhân lực hàng đầu, vừa là mục tiêu vừa là động lực phát triển kinh tế xã hội Pháp luật của mỗi quốc gia có trách nhiệm tôn trọng và bảo vệ con người, bao gồm sức khỏe, tính mạng, danh dự, nhân phẩm và tài sản Ở Việt Nam, với tư cách là Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, yếu tố con người càng được ưu tiên và coi trọng hơn.
Mặc dù đất nước đang phát triển và kinh tế ngày càng tăng trưởng trong thời kỳ hội nhập với nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, chúng ta cũng phải đối mặt với nhiều vấn đề tiêu cực như tỷ lệ thất nghiệp gia tăng, suy thoái đạo đức và lối sống, sự gia tăng các tệ nạn xã hội, cùng với sự suy giảm ý thức trách nhiệm của con người đối với hành vi của mình.
Hoạt động thi hành án dân sự là quá trình thực hiện bản án, quyết định dân sự của Tòa án, đảm bảo rằng những quyết định này có giá trị thực tiễn đối với các bên liên quan Đây là giai đoạn cuối cùng, giúp bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật và pháp chế xã hội chủ nghĩa, đồng thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân và Nhà nước Hoạt động này góp phần duy trì ổn định chính trị - xã hội và nâng cao hiệu lực, hiệu quả của bộ máy Nhà nước.
Mục tiêu nghiên cứu
Hiến pháp 1992 quy định rằng các bản án và quyết định của Toà án nhân dân có hiệu lực pháp luật cần được tôn trọng bởi các cơ quan Nhà nước, tổ chức kinh tế, xã hội, đơn vị vũ trang và mọi công dân Những người và đơn vị liên quan phải nghiêm túc thi hành các quyết định này.
Ngày 14/11/2008, Quốc hội Khoá XII đã thông qua Luật thi hành án dân sự, khẳng định tầm quan trọng của công tác thi hành án Luật này đã tạo ra những chuyển biến tích cực, nâng cao hiệu quả hoạt động thi hành án dân sự.
Khi Tòa án đưa ra phán quyết trong một vụ kiện, quyền lợi và nghĩa vụ của các bên vẫn chỉ tồn tại trên giấy tờ Để các phán quyết này được thực thi, cần có sự tự nguyện từ bên có nghĩa vụ; nếu họ không tự nguyện thi hành, thì cần có sự can thiệp của quyền lực nhà nước để đảm bảo thi hành các phán quyết đó.
Luật thi hành án dân sự hiện hành còn tồn tại nhiều hạn chế và bất cập, không đáp ứng đầy đủ yêu cầu thực tiễn Điều này gây khó khăn cho quá trình thi hành án, dẫn đến tình trạng tồn đọng nhiều bản án và quyết định của tòa án, cũng như các quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Thi hành án dân sự đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Nhà nước cũng như của các bên đương sự Để hiểu rõ hơn về những vấn đề liên quan, sinh viên đã chọn đề tài “Một số vấn đề cơ bản về thi hành án dân sự tại Chi cục Thi hành án dân sự huyện Kon Plông”.
Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu đề tài
Bài viết tập trung vào việc nghiên cứu các dấu hiệu pháp lý cơ bản liên quan đến việc thực hiện nghĩa vụ dân sự giữa người thực hiện và người có quyền từ góc độ pháp lý dân sự Tác giả phân biệt với các quy định pháp luật khác và tìm hiểu nguyên nhân cũng như thực trạng của việc không thực hiện, hạn chế, từ chối hoặc chậm trễ trong việc thực hiện nghĩa vụ và trách nhiệm dân sự giữa các bên liên quan tại huyện KonPlông, tỉnh Kon Tum trong những năm gần đây.
Từ đó đề xuất một số giải pháp, kiến nghị nhằm góp phần nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng chống tội phạm này trong thời gian tới
- Luật thi hành án dân sự số 26/2008/QH12, ngày 14/11/2008 của Quốc Hội
- Luật số 64/2013/QH13, ngày 25/11/2014 của Quốc Hội về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi hành án dân sự
- Nghị định số 26/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật thi hành án Dân sự
- Công văn số 2832/BTP-TCTHADS năm 2015 hướng dẫn thực hiện Nghị định số 26/2015/NĐ-CP
- Giáo trình môn học Luật thi hành án do Giảng viên trường Đại học phân hiệu Đà Nẵng tại Kon Tum biên soạn, giảng dạy
- Các thông tin chính thống trong các báo cáo của cơ quan Thi hành án huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum.
Phương pháp nghiên cứu
Dựa trên lý luận của chủ nghĩa Mac-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, bài viết tập trung vào các quan điểm của Đảng về cải cách hành chính và cải cách tư pháp Nghiên cứu được thực hiện chủ yếu bằng các phương pháp như duy vật biện chứng, duy vật lịch sử, và khoa học hệ thống, kết hợp với phân tích, tổng hợp, quy nạp, so sánh, cùng với các phương pháp điều tra xã hội học và khảo sát thực tiễn, nhằm lựa chọn những vấn đề cần thiết cho nội dung nghiên cứu.
Trong quá trình thực hiện đề tài, chúng tôi đã tiếp thu và chọn lọc kết quả từ các công trình đã công bố, cũng như các báo cáo đánh giá hoạt động thi hành án hàng năm của các cơ quan chuyên môn Bằng cách sử dụng các phương pháp nghiên cứu tài liệu, tổng hợp thông tin và tham khảo ý kiến từ Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án nhân dân huyện Kon Plông, chúng tôi đã đánh giá và đề xuất các kiến nghị, giải pháp phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền phòng, chống các hành vi vi phạm trách nhiệm dân sự.
Bố cục của tiểu luận
Ngoài lời nói đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung của tiểu luận bao gồm 02 chương:
Chương I: Giới thiệu về đơn vị thực tập
Chương II nghiên cứu các vấn đề cụ thể liên quan đến thi hành án dân sự và thực tiễn thi hành phán quyết của Toà án trong lĩnh vực dân sự Bài viết cũng đưa ra một số kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả công tác thi hành án dân sự tại Chi cục Thi hành án dân sự huyện Kon Plông.
GIỚI THIỆU VỀ ĐƠN VỊ THỰC TẬP, CHI CỤC THI HÀNH ÁN HUYỆN KONPLÔNG, TỈNH KON TUM
TỔNG QUAN VỀ ĐƠN VỊ THỰC TẬP
Huyện Kon PLông, tọa lạc ở phía Đông Bắc tỉnh Kon Tum, có diện tích tự nhiên lên tới 138.115,92 ha Huyện bao gồm 9 đơn vị hành chính cấp xã, với 89 thôn và 117 làng Tính đến ngày 31/12/2015, dân số toàn huyện đạt 24.787 người, trong đó có 6.357 hộ, với một phần là hộ nghèo.
Tại khu vực này, có 3.451 hộ gia đình với 13.448 khẩu, chiếm 54,29% tổng dân số, trong đó có 593 hộ cận nghèo, tương đương 9,33% Dân tộc thiểu số chiếm 84,62%, chủ yếu là các dân tộc Xê Đăng, KDong, Hre và Mơ nâm.
Chi cục Thi hành án dân sự huyện Kon Plông được thành lập năm 2002 theo quyết định số 139/QĐ-BTP của Bộ Tư Pháp, ban đầu mang tên Đội thi hành án huyện Kon Plông với 5 biên chế Cơ quan này hoạt động dưới sự chỉ đạo của Thi hành án tỉnh Kon Tum, do đội trưởng và các bộ giúp việc lãnh đạo Sau một thời gian, đơn vị đổi tên thành Thi hành án dân sự huyện Kon Plông, với Trưởng thi hành án đứng đầu Năm 2008, theo Luật thi hành án dân sự, cơ quan này chính thức mang tên Chi cục thi hành án dân sự huyện Kon Plông, thuộc Cục thi hành án dân sự tỉnh Kon Tum.
Cơ cấu tổ chức của Chi cục bao gồm Chi cục trưởng và các bộ phận chuyên môn như Chấp hành viên, Thẩm tra viên, Thư ký, Kế toán, Thủ kho, Văn thư, và Bảo vệ Mỗi thành viên trong bộ máy này được giao nhiệm vụ cụ thể và hoạt động dưới sự chỉ đạo chung của Chi cục trưởng.
Chi cục Thi hành án dân sự huyện Kon Plông hoạt động theo Luật thi hành án dân sự năm 2008 cùng các văn bản hướng dẫn liên quan Đơn vị này có trụ sở tại trung tâm huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum.
CHỨC NĂNG, NHIỆM VỤ CỦA ĐƠN VỊ THỰC TẬP
Căn cứ vào Điều 16 của Bộ Luật thi hành án dân sự năm 2008 và khoản 9, Điều 7b của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thi hành án dân sự năm 2014, chi cục thi hành án dân sự cấp huyện được quy định với chức năng và nhiệm vụ cụ thể.
1 Trực tiếp tổ chức thi hành các bản án, quyết định theo quy định tại Điều 35 của Luật này
2 Giải quyết khiếu nại, tố cáo về thi hành án dân sự thuộc thẩm quyền theo quy định của Luật này
3 Thực hiện quản lý công chức, cơ sở vật chất, kinh phí và phương tiện hoạt động được giao theo hướng dẫn, chỉ đạo của cơ quan thi hành án dân sự cấp tỉnh
4 Thực hiện chế độ thống kê, báo cáo công tác tổ chức, hoạt động thi hành án theo quy định của pháp luật và hướng dẫn của cơ quan thi hành án dân sự cấp tỉnh
5 Lập hồ sơ đề nghị xét miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án dân sự
6 Giúp Ủy ban nhân dân cùng cấp thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 174 của Luật này
7 Báo cáo công tác thi hành án dân sự trước Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân theo quy định của pháp luật; báo cáo Tòa án về kết quả thi hành bản án, quyết định khi có yêu cầu
Chi cục thi hành án dân sự huyện KonPlông là cơ quan pháp lý thực hiện các nhiệm vụ và chức năng theo quy định của pháp luật, trực tiếp thi hành các phán quyết của tòa án nhân dân huyện.
Tham mưu cho Ủy ban nhân dân huyện trong việc thực hiện nhiệm vụ chuyên môn theo quy định của ngành; đồng thời quản lý hiệu quả công tác tài chính và công tác cán bộ.
Chi cục thi hành án huyện có trách nhiệm thực hiện thi hành án dân sự, đôn đốc thi hành án hành chính và thực hiện các nhiệm vụ theo quy định pháp luật Đơn vị này còn chú trọng xây dựng chuẩn mực đạo đức trong công tác và cuộc sống, nhằm đáp ứng nhiệm vụ chính trị của địa phương Đồng thời, Chi cục cũng triển khai thi hành Hiến pháp, Luật phòng chống tham nhũng và thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THI HÀNH ÁN DÂN SỰ
KHÁI NIỆM VÀ Ý NGHĨA CỦA THI HÀNH ÁN DÂN SỰ
2.1.1 Khái niệm thi hành án dân sự
Thi hành án dân sự là giai đoạn quan trọng nhằm thực hiện các bản án và quyết định có hiệu lực pháp luật của Toà án nhân dân, biến những quyết định này thành hiện thực trong cuộc sống Mặc dù vậy, quy trình thi hành án dân sự đã gặp phải nhiều ý kiến trái chiều về tính chất là thủ tục tố tụng dân sự hay thủ tục hành chính.
Quan điểm cho rằng thi hành án dân sự không phải là thủ tục tố tụng dân sự mà là hoạt động mang tính chất chấp hành và điều hành, cho thấy thi hành án dân sự thực chất là một thủ tục hành chính.
Ngược lại với quan điểm đầu tiên, quan điểm thứ hai cho rằng thi hành án dân sự là một phần quan trọng trong thủ tục tố tụng dân sự Đây là giai đoạn tiếp theo sau xét xử, đóng vai trò thiết yếu trong việc bảo vệ quyền lợi của các đương sự.
Quan điểm thứ ba nhận định rằng thi hành án dân sự là một quy trình tố tụng đặc biệt, vì nó kết hợp cả yếu tố của tố tụng dân sự và tố tụng hành chính.
Cả ba quan điểm trên đều có điểm hợp lý, nhưng quan điểm thứ hai là phù hợp hơn cả bởi những lý do sau:
Khi tranh chấp dân sự phát sinh, các đương sự cần nhờ đến sự can thiệp của Nhà nước, cụ thể là Toà án, để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình Sau khi thụ lý, Toà án sẽ điều tra, hoà giải và xét xử để đưa ra phán quyết, nhưng việc giải quyết vụ việc chỉ là giai đoạn đầu của quá trình tố tụng Giai đoạn này tập trung vào việc phân định quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan Nếu phán quyết không được thi hành, lợi ích của đương sự vẫn chưa được bảo vệ, và hiệu lực của bản án cũng không được đảm bảo Quá trình bảo vệ quyền lợi của đương sự là liên tục và phải trải qua nhiều giai đoạn, chỉ khi hoàn thành tất cả các giai đoạn này thì quyền lợi của đương sự mới được coi là được bảo vệ đầy đủ.
Khi bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật, việc thi hành phải được thực hiện theo yêu cầu của người được thi hành án hoặc do cơ quan thi hành án chủ động Tuy nhiên, bản án và quyết định vẫn có thể bị xem xét lại qua thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm nếu có kháng nghị từ người có thẩm quyền Do đó, giai đoạn thi hành án và quá trình xét xử có mối quan hệ chặt chẽ, là hai mặt thống nhất trong việc bảo vệ quyền lợi của đương sự Việc ra bản án là điều kiện tiên quyết cho giai đoạn thi hành án, nhưng không có nghĩa là thi hành án chỉ diễn ra sau khi xét xử xong; hai giai đoạn này có thể diễn ra song song Ví dụ, trong việc giải quyết ly hôn, Toà án có thể ban hành quyết định khẩn cấp tạm thời dựa trên điều kiện khó khăn của người vợ.
Theo quy định, người chồng phải thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng nuôi con theo yêu cầu của vợ Để bảo đảm quyền lợi cho con, cơ quan thi hành án sẽ tiến hành thực hiện quyết định cấp dưỡng ngay cả khi vụ ly hôn chưa được Tòa án giải quyết xong.
Thứ ba, tranh chấp dân sự của các bên đều xuất phát từ quan hệ pháp luật nội dung
Án dân sự chủ yếu giải quyết các vấn đề tài sản giữa các đương sự, và nếu bản án chưa có hiệu lực mà đương sự tự nguyện thi hành, thì đây chỉ là quan hệ dân sự thông thường, không có sự can thiệp của cơ quan Nhà nước Tuy nhiên, việc thi hành án của cơ quan thi hành án không thể coi là hoạt động tố tụng là không chính xác, vì giải quyết vụ án dân sự là một quá trình phức tạp liên quan đến nhiều lĩnh vực khác nhau Để giải quyết hiệu quả một vụ việc dân sự, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chuyên môn, nhằm đảm bảo giải quyết nhanh chóng, chính xác và đúng pháp luật, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của cá nhân và tổ chức Do đó, hoạt động thi hành án cần được xem là một thủ tục tố tụng dân sự, là phần không thể thiếu của ngành luật tố tụng, như đã được khẳng định trong Bộ luật tố tụng dân sự.
Thi hành án dân sự là hoạt động tố tụng dân sự nhằm thực hiện bản án và quyết định của Toà án Giai đoạn thi hành án đánh dấu sự kết thúc của quá trình bảo vệ quyền lợi của đương sự, trong đó bản án và quyết định của Toà án được thực thi trong thực tế.
Tại Điều 2 Luật thi hành án dân sự năm 2008 quy định cụ thể những bản án, quyết định dân sự gồm có:
Theo Điều 1 Luật thi hành án dân sự, bản án và quyết định bao gồm các loại như bản án dân sự, hình phạt tiền, tịch thu tài sản, truy thu tiền và tài sản thu lợi bất chính Ngoài ra, còn có xử lý vật chứng, án phí và quyết định liên quan đến tài sản trong bản án, quyết định hình sự, quyết định hành chính của Tòa án, cũng như các quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh liên quan đến tài sản của bên phải thi hành án từ Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh và quyết định của Trọng tài thương mại Tất cả những bản án và quyết định này đã có hiệu lực pháp luật.
+ Bản án, quyết định hoặc phần bản án, quyết định của Toà án cấp sơ thẩm không bị kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm;
+ Bản án, quyết định của Toà án cấp phúc thẩm;
+ Quyết định giám đốc thẩm hoặc tái thẩm của Toà án;
Bản án và quyết định dân sự của Toà án nước ngoài, cũng như quyết định của Trọng tài nước ngoài, sẽ được Toà án Việt Nam công nhận và cho phép thi hành tại Việt Nam.
Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh sẽ đưa ra quyết định xử lý vụ việc sau 30 ngày kể từ ngày quyết định có hiệu lực Nếu các bên liên quan không tự nguyện thi hành hoặc không khởi kiện tại Tòa án, quyết định này sẽ vẫn có hiệu lực.
+ Quyết định của Trọng tài thương mại
- Những bản án, quyết định sau đây của Toà án cấp sơ thẩm được thi hành ngay, mặc dù có thể bị kháng cáo, kháng nghị:
Bản án và quyết định liên quan đến cấp dưỡng, trả lương, trả công lao động, cũng như các khoản trợ cấp như thôi việc, mất việc làm, mất sức lao động, và bồi thường thiệt hại về tính mạng, sức khỏe và tổn thất tinh thần, đều có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của người lao động và đảm bảo họ được nhận lại công việc khi cần thiết.
+ Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời
Thi hành án dân sự là quy trình tố tụng nhằm thực hiện các bản án và quyết định liên quan đến lĩnh vực dân sự, hôn nhân gia đình, lao động, tài sản, hình sự, hành chính và các quyết định khác, được thực hiện bởi cơ quan thi hành án dân sự theo quy định của pháp luật.
2.1.2 Phạm vi thi hành phán quyết của Toà án về dân sự
Tại Điều 1 và Điều 2 Luật thi hành án dân sự quy định:
Theo Điều 1 Luật thi hành án dân sự, các bản án và quyết định bao gồm bản án dân sự, hình phạt tiền, tịch thu tài sản, truy thu tiền và tài sản thu lợi bất chính, xử lý vật chứng, án phí, cũng như các quyết định liên quan đến tài sản trong bản án hình sự, quyết định hành chính của Tòa án, và quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh liên quan đến tài sản của bên phải thi hành án đều đã có hiệu lực pháp luật.
+ Bản án, quyết định hoặc phần bản án, quyết định của Toà án cấp sơ thẩm không bị kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm;
+ Bản án, quyết định của Toà án cấp phúc thẩm;
+ Quyết định giám đốc thẩm hoặc tái thẩm của Toà án;
NHỮNG BẢN ÁN, QUYẾT ĐỊNH ĐƢỢC THI HÀNH THEO THỦ TỤC THI HÀNH ÁN DÂN SỰ
2.2.1 Những bản án, quyết định đƣợc đƣa ra thi hành
Theo nguyên tắc, chỉ những bản án và quyết định của Toà án đã có hiệu lực pháp luật mới được thi hành Điều 1 và Điều 2 của Luật thi hành án dân sự quy định rõ ràng về phạm vi điều chỉnh cũng như các bản án, quyết định có thể thi hành.
Theo Điều 2 của Luật thi hành án dân sự năm 2008, các bản án và quyết định “có hiệu lực thi hành” không nhất thiết phải đồng nghĩa với những bản án và quyết định khác.
Các bản án, quyết định "có hiệu lực thi hành" có phạm vi rộng lớn hơn so với những bản án, quyết định "có hiệu lực pháp luật" Vì vậy, những bản án, quyết định chưa có hiệu lực pháp luật nhưng cần được thi hành ngay phải tuân thủ đúng quy định của pháp luật Điều này nhằm bảo vệ kịp thời quyền lợi chính đáng của các bên đương sự, đồng thời giúp các vụ việc dân sự được giải quyết nhanh chóng và hiệu quả.
Khi bản án hoặc quyết định của Toà án được thi hành, Toà án cần cấp bản sao cho cả người được thi hành án và người phải thi hành án, trong đó ghi rõ “để thi hành” Đồng thời, Toà án cũng có trách nhiệm giải thích cho người được thi hành án về quyền nộp đơn và quy trình thi hành án.
2.2.2 Thẩm quyền ra quyết định thi hành án
Việc xác định thẩm quyền thi hành án dựa trên điều kiện tổ chức của Cơ quan thi hành án Thủ trưởng Cơ quan thi hành án tại địa phương đó có quyền ra quyết định thi hành án.
Cơ quan thi hành án thường được tổ chức tại nơi Toà án đã xét xử sơ thẩm vụ án Trong một số trường hợp, cơ quan thi hành án có thể đặt tại nơi cư trú, làm việc, hoặc nơi có tài sản của người phải thi hành án Điều này giúp chấp hành viên dễ dàng tiếp xúc và xác minh tài sản của đương sự, từ đó tạo thuận lợi cho việc thi hành án Theo Điều 55, 56 và 57 của Luật thi hành án dân sự năm 2008, thủ trưởng cơ quan thi hành án nơi Toà án đã xét xử sơ thẩm có quyền uỷ thác cho cơ quan thi hành án tại nơi người phải thi hành án cư trú thực hiện quyết định thi hành án.
12 phải thi hành án cư trú, làm việc hoặc có tài sản, trụ sở liên quan đến việc thi hành án ra quyết định thi hành án.
THỦ TỤC THI HÀNH ÁN DÂN SỰ CỦA LUẬT THI HÀNH ÁN DÂN SỰ NĂM 2008
Cơ quan thi hành án dân sự cấp huyện có thẩm quyền thi hành các bản án, quyết định sau đây:
+ Bản án, quyết định sơ thẩm của Toà án cấp huyện nơi cơ quan thi hành án dân sự có trụ sở;
Bản án và quyết định phúc thẩm của Tòa án cấp tỉnh sẽ được áp dụng đối với bản án và quyết định sơ thẩm của Tòa án cấp huyện, nơi có trụ sở của cơ quan thi hành án dân sự cấp huyện.
Quyết định giám đốc thẩm và tái thẩm của Tòa án cấp tỉnh liên quan đến bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án cấp huyện, nơi cơ quan thi hành án dân sự cấp huyện đặt trụ sở.
Bản án và quyết định được ban hành bởi cơ quan thi hành án dân sự cấp huyện, cơ quan thi hành án dân sự cấp tỉnh, hoặc cơ quan thi hành án cấp quân khu ủy thác.
2.2.3 Uỷ thác thi hành án
Uỷ thác thi hành án là quá trình mà cơ quan thi hành án có thẩm quyền chuyển giao trách nhiệm thi hành án cho cơ quan khác nhằm đảm bảo tính hiệu quả trong việc thực hiện bản án, quyết định liên quan đến nhiều người cư trú ở những địa điểm khác nhau Điều này đặc biệt cần thiết khi người phải thi hành án di chuyển hoặc tài sản của họ phân tán ở nhiều nơi Mục đích của việc uỷ thác là bảo vệ quyền lợi hợp pháp của nhà nước, xã hội và công dân Trước đây, quy định về uỷ thác thi hành án được nêu trong Điều 4 Pháp lệnh thi hành án dân sự 1993 và một số điều trong Nghị định 69/CP Hiện tại, quy định này đã được cập nhật tại Điều 55, 56 của Bộ luật thi hành án dân sự.
57 Luật thi hành án dân sự năm 2008
2.3 THỦ TỤC THI HÀNH ÁN DÂN SỰ CỦA LUẬT THI HÀNH ÁN DÂN SỰ NĂM 2008
2.3.1 Cấp, chuyển giao bản án, quyết định a Thủ tục cấp bản án, quyết định
Nhiệm vụ của thi hành án dân sự là thực hiện nghiêm chỉnh và kịp thời các bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Toà án Theo Điều 26, 27 và 28 của Luật thi hành án dân sự năm 2008, khi bản án, quyết định có hiệu lực thi hành, Toà án phải cấp cho đương sự bản án, quyết định ghi rõ “để thi hành” Việc này giúp người phải thi hành án thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình, đồng thời cũng là căn cứ để người được thi hành án yêu cầu thi hành án.
Để bảo vệ quyền lợi của người được thi hành án, khi cấp bản án và quyết định, Tòa án cần giải thích rõ ràng về quyền làm đơn yêu cầu thi hành án, thời hiệu thi hành án, cũng như các vấn đề liên quan khác như quyền yêu cầu hoãn thi hành án và quyền yêu cầu không thi hành án một phần hoặc toàn bộ bản án.
Kể từ khi bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật, Toà án có trách nhiệm cấp bản án, quyết định cho các đương sự Đối với bản án sơ thẩm, Toà án sẽ cấp ngay sau khi hết thời hạn kháng cáo mà không có kháng cáo từ đương sự hoặc Viện kiểm sát Đối với bản án phúc thẩm, quyết định giám đốc thẩm và tái thẩm, Toà án cũng phải cấp ngay cho đương sự ngay sau khi xét xử xong.
Theo qui định tại Điều 28 Luật thi hành án dân sự năm 2008
Theo quy định tại các điểm a, b, c và d khoản 1 Điều 2 của Luật này, Toà án phải chuyển giao bản án, quyết định cho cơ quan thi hành án dân sự có thẩm quyền trong vòng 30 ngày kể từ ngày bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật.
Theo quy định tại điểm a khoản 2 Điều 2 của Luật, Toà án phải chuyển giao bản án, quyết định đã được thi hành cho cơ quan thi hành án dân sự trong vòng 15 ngày kể từ ngày ban hành bản án, quyết định.
Tòa án đã quyết định chuyển giao biện pháp khẩn cấp tạm thời cho cơ quan thi hành án dân sự ngay sau khi ra quyết định.
Khi cơ quan có thẩm quyền tiến hành kê biên, tạm giữ tài sản, thu giữ vật chứng hoặc tài liệu liên quan đến việc thi hành án, Toà án cần gửi kèm bản sao biên bản này khi chuyển giao bản án, quyết định cho cơ quan thi hành án dân sự Việc tiếp nhận và xử lý bản án, quyết định từ Toà án cùng với đơn yêu cầu thi hành án của đương sự là rất quan trọng để đảm bảo quy trình thi hành án được thực hiện đúng quy định.
Theo quy định tại Bộ luật tố tụng dân sự và Luật thi hành án dân sự 2008, Tòa án có trách nhiệm chuyển giao bản án, quyết định cho Cơ quan thi hành án Khi tiến hành xét xử phúc thẩm, giám đốc thẩm, hoặc tái thẩm, Tòa án sẽ trực tiếp chuyển giao những bản án, quyết định này cho cơ quan thi hành án cùng cấp với Tòa án đã ra bản án.
Khi nhận bản án và quyết định của Toà án, cán bộ phụ trách cần tiến hành phân tích và phân loại để đảm bảo hiểu rõ nội dung và mục đích của từng tài liệu.
Để đảm bảo thi hành đúng thời hạn, cần xác định rõ các bản án và quyết định đã có hiệu lực thi hành, phân loại các bản án và quyết định thuộc diện thi hành theo ngày, cũng như nhận diện các quyết định khẩn cấp tạm thời.
Cơ quan thi hành án chủ động ra quyết định thi hành án trong các trường hợp như khi có bản án hoặc quyết định có hiệu lực pháp luật, hoặc khi cần bảo vệ quyền lợi hợp pháp của đương sự Ngược lại, cơ quan thi hành án ra quyết định thi hành án theo đơn yêu cầu khi bên được thi hành án nộp đơn đề nghị, thể hiện sự cần thiết trong việc thực hiện nghĩa vụ thi hành án Việc phân biệt giữa hai trường hợp này giúp đảm bảo quy trình thi hành án diễn ra đúng quy định và hiệu quả.